Giáo án Lịch sử 10 bài 9: Vương Quốc Campuchia và Vương quốc Lào

BÀI 9
VƯƠNG QUỐC CAM-PU-CHIA VÀ VƯƠNG QUỐC LÀO
I.MỤC TIÊU BÀI HỌC
Sau khi học xong bài học yêu cầu HS cần:
1. Kiến thức
- Nắm được vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên của những nước láng giềng gần gũi với
Việt Nam.
- Những giai đoạn phát triển lịch sử của hai vương quốc Lào và Cam-pu-chia.
- Về ảnh hưởng cảu nền văn hóa Ấn Độ và việc xây dựng nền văn hóa dân tộc của
hai nước này.
2. Tư tưởng, tìnhcảm
- Bồi dưỡng HS tình cảm yêu quí trân trọng những giá trị lịch sử truyền thống của
hai dân tộc láng giềng gần gũi của Việt Nam.
- Giúp các em hiểu rõ được mối quan hệ mật thiết của ba nước ta từ xa xưa, từ đó
giúp HS hiểu rõ việc xây dựng quan hệ láng giềng tốt, đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau là
cơ sở từ trong lịch sử và cần thiết cho cả ba nước, ba dân tộc trên bán đảo Đông
Dương.
3. Kĩ năng
- Kĩ năng tổng hợp, phân tích các sự kiện lịch sử về các giai đoạn phát triển của
vương quốc Lào và Cam-pu-chia.
- Kĩ năng lập bảng niên biểu các giai đoạn phát triển của hai vương quốc Lào và
Cam-pu-chia.
II. THIẾT BỊ VÀ TÀI LIỆU DẠY - HỌC
- Bản đồ hành chính khu vực Đông Nam Á.
- Sưu tầm tranh ảnh về đất nước và con người hai nước Lào và Cam-pu-chia thời
phong kiến.
III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY - HỌC
1. Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi: Sự phát triển thịnh đạt của các quốc gia phong kiến Đông Nam Á thế kỉ X
- XVIII được biểu hiện như thế nào?
2. Dẫn dắt vào bài mới

Cam-pu-chia và Lào là hai nước láng giềng gần gũi với Việt Nam, đã có truyền
thốn lịch sử lâu đời và một nền văn hóa đặc sắc. Để tìm hiểu sự phát triển của
vương quốc Cam-pu-chia và vương quốc Lào phát triển qua các thời kỳ như thế
nào? Tình hình kinh tế, xã hội, những nét văn hóa đặc sắc ra sao? Nội dung bài học
hôm nay sẽ trả lời các câu hỏi nêu trên.
3. Tổ chức các hoạt động trên lớp


Các hoạt động của thầy và trò
Hoạt động 1: Cả lớp và cá nhân
- Trước hết, GV treo bảng đồ các nước
Đông Nam Á lên bảng giới thiệu trên
lược đồ những nét khái quát về địa
hình của Cam-pu-chia: Như một vùng
chảo khổng lồ, xung quanh là vùng
rừng và cao nguyên bao bọc, còn đáy là
biển Hồ và vùng phụ cận với những
cánh đồng phì nhiêu, màu mỡ.
- Tiếp theo GV nêu câu hỏi: Người
Cam-pu-chia là ai? Họ sống ở đâu?
- HS đọc SGK tự trả lời câu hỏi.
- GV nhận xét và chốt ý:
+ Người Khơ me là bộ phận của cư dân
cổ Đông Nam Á gọi là người Mông Cổ
sống trên phạm vi rộng hầu như bao
trùm hết các nước Đông Nam Á lục
địa.
+ Ban đầu là phía Bắc nước Cam-puchia ngày nay trên cao nguyên Cò Rạt
và mạn trung lưu sông Mê Công sau
mới di cư về phía Nam.

- GV hỏi: Quá trình lập nước diễn ra
như thế nào?
- HS suy nghĩ tự trả lời câu hỏi.
- GV chốt ý: Người Khơ me giỏi săn
bắn, quen đào ao, đắp hồ trữ nước. Họ
sớm tiếp thu văn hóa Ấn Độ, biết khắc
bia bằng chữ Phạn; đến thể kỉ VI
vương quốc người Cam-pu-chia được
thành lập.
Hoạt động 2: Cá nhân
- GV nêu câu hỏi: Giai đoạn nào Campu-chia phát triển thịnh đạt nhất?
Những biểu hiện của sự phát triển thịnh
đạt?
- HS đọc SGK tự trả lời câu hỏi.

Những kiến thức HS cần nắm
vững
1. Vương quốc Cam-pu-chia

- Ở Cam-pu-chia tộc người chủ yếu
là Khơ me.
- Địa bàn sinh sống ban đầu là phía
bắc nước Cam-pu-chia ngày nay trên
cao nguyên Cò Rạt và mạn trung lưu
sông Mê Công; đến thế kỷ VI Vương
quốc người Cam-pu-chia được thành
lập.

- Thời kỳ Ăng-co (802 - 1432) là
thời kỳ phát triển nhất của vương

- GV nhận xét, trình bày và phân tích:
+ Thời kỳ Ăng-co (802 - 1432) là thời
kỳ phát triển nhất của vương quốc
Cam-pu-chia, họ quần cư ở bắc Biển
hồ, kinh đô là Ăng-co được xây dựng ở
tây bắc Biển hồ (tỉnh Xiêm Riệp ngày
nay).
GV chỉ trên bản đồ: Địa bàn ban đầu
(thế kỷ V - VII) ở hạ lưu sông Se-mun
(Nam Cò Rạt), địa bàn quần cư ở thế
kỷ X - XV địa bàn ở bắc Biển Hồ, kết
hợp giới thiệu tranh ảnh về đất nước
con người Cam-pu-chia . chú ý đến
giới thiệu Ăng Co Vát.
+ Biểu hiện của sự phát triển thịnh đạt:
Về kinh tế : nông nghiệp, ngư nghiệp,
thủ công nghiệp đêu phát triển.
Xây dựng nhiều công trình kiến trúc
lớn.
Ăng-co còn chinh phuc các nước láng
giềng, trở thành cường quốc trong khu
vực.
- HS đọc hai đoạn chữ nhỏ trong SGK
nói về sự phát triển kinh tế và cuộc
chiến tranh xâm lược của Cam-pu-chia
dưới thời Ăng co để chứng minh cho
sự phát triển.
- GV nêu câu hỏi: Nêu những nét phát

triển độc đáo về văn hóa của vương
quốc Cam-pu-chia?
- HS đọc SGK trả lời câu hỏi.
- GV nhận xét và chốt ý:
Người dân Cam-pu-chia đã xây dựng
một nền văn hóa riêng hết sức độc đáo:
+ Sáng tạo ra chữ viết riêng của mình
trên cơ sở chữ Phạn của Ấn Độ.
+ Văn học dân gian à văn học viết với
những câu chuyện có giá trị nghệ thuật.
+ Kiến trúc, nổi tiếng nhất là quần thể
kiến trúc Ăng co.

quốc Cam-pu-chia, họ quần cư ở bắc
Biển Hồ, kinh đô là Ăng-co được
xây dựng ở tây bắc Biển Hồ.

- Biểu hiện của sự phát triển thịnh
đạt:
+ Về kinh tế: nông nghiệp, ngư
nghiệp, thủ công nghiệp đều phát
triển.
+ Xây dựng nhiều công trình kiến
trúc lớn.
+ Ăng co còn chinh phục các nước
láng giềng, trở thành cường quốc
trong khu vưc.

- Văn hóa: Sáng tạo ra những chữ
viết riêng của mình trên cơ sở chữ

Phạn của Ấn Độ. Văn học dân gian
và văn học viết với những câu
chuyện có giá trị nghệ thuật.
- Kiến trúc, nổi tiếng nhất là quần thể
kiến trúc Ăng co.
2. Vương quốc Lào


Hoạt động 1: Cả lớp và cá nhân
- Trước hết GV giới thiệu trên bản đồ
về vị trí cua vương quốc Lào và những
nét cơ bản về địa hình: Đất nước Lào
gắn liền với con sông Mê-Công, con
sông vừa cung cấp nguồn thủy văn dồi
dào, trục đường giao thông quan trọng
của đất nước, vừa là yếu tố cảu sự
thống nhất về mặt địa lí. Có đồng bằng
ven sông tuy hẹp nhưng màu mỡ.
- Tiếp theo GV trình bày và phân tích:
+ Cư dân cổ chính là người Lào Thơng
chủ nhân của nền văn hóa đồ đá, đồ
đồng. Hàng nghìn năm trước họ đã
sáng tạo ra những chiếc chum đá khổng
lồ ở cánh đồng Chum. GV có tranh ảnh
về cánh đồng Chum có thể kết hợp giới
thiệu.
+ Đến thế kỉ XIII mới có nhóm người
nói tiếng Thái di cư đến sống hòa hợp
với người Lào Thơng gọi là Lào Lùm
(người Lào ở thấp). Tổ chức xã hội sơ

khai của người Lào là các mường cổ.
- HS đọc đoạn chữ nhỏ trong SGK để
thấy được cuộc sống, tổ chức xã hội sơ
khai của người Lào.
+ Năm 1353 Pha Ngừm thống nhất các
mường Lào lên ngôi đặt tên nước là
Lan Xang (triệu voi).
- GV nêu câu hỏi: Thời kỳ thịnh vượng
của vương quốc Cam-pu-chia? Những
biểu hiện của sự thịnh vượng?
- HS đọc SGK tự trả lời câu hỏi.
- GV nhận xét, chốt ý:
+ Thời kỳ thịnh vượng nhất là cuối thế
kỷ XVII đầu thể kỷ XVIII, dưới triều
vua Xu-li-nha Vông-xa
Những biểu hiện phát triển:
+ Tổ chức bộ máy chặt chẽ hơn: chia
đất nước thành các mường, đặt quan

- Cư dân cổ chính là người Lào
Thơng chủ nhân của nền văn hóa đồ
đá đồ đồng.

- Đến thế kỷ XIII nhóm người nói
tiếng Thái di cư đến sống hòa hợp
với người Lào Thơng gọi là Lào
Lùm. Tổ chức xã hội sơ khai của
người Lào là các mường cổ.

- Năm 1353 Pha Ngừm thống nhất

các mường Lào lên ngôi đặt tên nước
là Lan Xang (triệu voi).

- Thời kỳ thịnh vượng nhất là cuối
thế kỷ XVII đầu thế kỷ XVIII, dưới
triều vua Xu-li-nha Vông-xa.
- Những biểu hiện phát triển:
+ Tổ chức bộ máy chặt chẽ hơn: chia
đất nước thành các mường, đặt quan
cai trị, xây dựng quân đội do nhà vua
chỉ huy.
+ Buôn bán trao đổi với cả người


cai trị, xây dựng quân đội do nhà vua
chỉ huy.
+ Đất nước có nhiều sản vật quí, buôn
bán trao đổi với cả người châu Âu. Lào
còn là trung tâm phật giáo.
+ Giữ quan hệ hòa hiếu với Cam-puchia và Đại Việt, kiên quyết chống
quân xâm lược Miến Điện.
- HS đọc đoạn chữ nhỏ trong SGK
chứng minh cho việc tổ chức bộ máy
chặt chẽ và xây dựng quân đội quy củ
hơn.
- GV trình bày: Đến đầu thế kỷ XVIII,
Lan Xang suy yếu và bị Xiêm đánh
chiếm biến thành một tỉnh, sau trở
thành thuộc địa của Pháp 1893.
Hoạt động 2: Cá nhân

- GV nêu câu hỏi: Nêu những nét chính
về văn hóa của Vương quốc Lào?
- HS đọc SGK trả lời câu hỏi.
- GV nhận xét và kết luận:
+ Người Lào sáng tạo ra chữ viết riêng
của mình trên cơ sở chữ viết của Campu-chia và Mi-an-ma.
+ Đời sống văn hóa của người Lào rất
phong phú hồn nhiên.
+ Xây dựng một số công trình kiến trúc
Phật giáo, điển hình là That Luông ở
Viêng Chăn. GV kết hợp giới thiệu
hình 22 trong SGK "Tháp That Luông Viêng Chăn (Lào)".
GV nhấn mạnh: Cam-pu-chia và Lào
đều chịu ảnh hưởng của văn hóa Ấn Độ
trên các lĩnh vực chữ viết, tôn giáo, văn
học, kiến trúc.
Tuy nhiên khi tiếp thu văn hóa nước
ngoài, nhất là văn hóa Ấn Độ trong quá
trình giao lưu văn hóa, mỗi nước đều
đem lồng nội dung của mình vào, xây
dựng nền văn hóa đậm đà bản sắc dân

châu Âu. Lào còn là trung tâm phật
giáo.
+ Giữ quan hệ hòa hiếu với Cam-puchia và Đại Việt, kiên quyết chống
quân xâm lược Miến Điện.

- Văn hóa:
+ Người Lào sáng tạo ra chữ viết
riêng của mình trên cơ sở chữ viết

của Cam-pu-chia và Mi-an-ma.
+ Đời sống văn hóa của người Lào
rất phong phú, hồn nhiên.
- Kiến trúc: Xây dựng một số công
trình kiến trúc Phật giáo điển hình là
That Luông ở Viêng Chăn.

- Nền văn hóa truyền thống: Campu-chia và Lào đều chịu ảnh hưởng
của văn hóa Ấn Độ trên các lĩnh vực
chữ viết, tôn giáo, văn học, kiến trúc.
Song tiếp thu mỗi nước đều đem
lồng nội dung của mình vào, xây
dựng nền văn hóa đậm đà bản sắc
dân tộc.


tộc. Chính bản sắc dân tộc là sợi dây
liên kết dân tộc và thúc đẩy cuộc đấu
tranh bảo vệ chủ quyền dân tộc.
+ Chữ viết: Từ học chữ Phạn sáng tạo
ra chữ viết riêng của dân tộc mình.
+ Văn học dân gian và văn học viết.
+ Tôn giáo: đạo Hin-đu và đạo phật.
+ Kiến trúc Hin-đu giáo và Phật giáo.
4. Sơ kết bài học
- Hướng dẫn HS trả lời câu hỏi nhận thức đặt ra ngay từ đầu giờ học để củng cố
kiến thức đã học.1
5. Dặn dò, bài tập về nhà
- Học bài cũ, trả lời câu hỏi bài tập trong SGK.
- Đọc chuẩn bị trước bài mới.

- Lập bảng niên biểu các giai đoạn phát triển của vương quốc Cam-pu-chia và Lào
theo nội dung sau:
Tên vương
quốc

Thời gian hình
thành vương
quốc

Giai đoạn phát triển
thịnh đạt nhất

Biểu hiện của
sự phát triển