TIỂU LUẬN THỐNG kê ỨNG DỤNG TRONG KINH DOANH

ĐỀ BÀI TIỂU LUẬN HỌC PHẦN
THỐNG KÊ ỨNG DỤNG TRONG KINH DOANH
Tình huống 1: Công ty sô-cô-la Heavenly Chocolates
(Chapter 3, Shopper)
Heavenly Chocolates sản xuất và bán các loại sô-cô-la chất lượng cao tại nhà máy và các
cửa hàng bán lẻ ở Saratoga Springs, New York. Công ty đã xây dựng một website (trang
web) bán hàng trực tuyến từ 2 năm trước. Doanh số bán hàng qua website đã vượt quá
kỳ vọng và ban lãnh đạo công ty đang cân nhắc các chiến lược để tăng doanh số hơn nữa.
Để hiểu rõ hơn về những khách hàng mua hàng qua website, một mẫu gồm 50
giao dịch đã được chọn từ dữ liệu doanh số của tháng trước. Dữ liệu thể hiện giao dịch
được thực hiện vào thứ mấy trong tuần, loại trình duyệt web được khách hàng sử dụng
(web browsers), thời gian truy cập vào website, số lượng trang của website đã được xem
và lượng tiền đã chi tiêu. Dữ liệu này có trong file Excel có tên là “Shopper” (Chương 3).
Công ty Heavenly Chocolates muốn sử dụng dữ liệu mẫu này để xác định xem liệu
những người mua hàng online mà dành nhiều thời gian hơn và xem nhiều trang web hơn
có chi tiêu mua hàng online nhiều hơn hay không. Công ty cũng muốn tìm hiểu tác động
của ngày thứ trong tuần và loại trình duyệt web tới doanh số.
Hãy sử dụng các phương pháp thống kê mô tả để phân tích đặc điểm của khách
hàng tới xem website của Công ty và đưa những thứ sau đây vào bản báo cáo quản trị
của bạn.
1. Tóm tắt dữ liệu bằng đồ thị và bằng tham số thống kê mô tả đối với thời gian truy
cập website công ty, số trang đã xem và số tiền chi tiêu bình quân một giao dịch.
Hãy bình luận ý nghĩa rút ra từ các tóm tắt đó.
2. Tóm tắt tần số, số tiền (tính bằng đô-la) đã chi tiêu và số tiền chi tiêu bình quân
một giao dịch theo từng ngày thứ trong tuần. Rút ra những nhận xét và ý nghĩa.
3. Tóm tắt tần số, số tiền đã chi tiêu và số tiền chi tiêu bình quân theo loại trình
duyệt web đã sử dụng. Rút ra những nhận xét và ý nghĩa.
4. Vẽ đồ thị tán xạ và tính hệ số tương quan mẫu để khám phá sự liên hệ giữa thời
gian truy cập website và số tiền chi tiêu. Sử dụng trục hoành là thời gian truy cập
website. Hãy nhận xét và bình luận về kết quả thu được.
5. Vẽ đồ thị tán xạ và tính hệ số tương quan mẫu về mối liên hệ giữa số trang đã xem

trên website và số tiền chi mua hàng. Sử dụng trục hoành là số trang web đã xem.
Nhận xét và bình luận về kết quả thu được.
6. Vẽ đồ thị tán xạ và tính hệ số tương quan mẫu về thời gian truy cập website và số
trang đã xem. Chọn trục hoành là số trang đã xem (pages viewed). Diễn giải ý
nghĩa của kết quả thu được.

Thống kê ứng dụng

1

© Nguyễn Tiến Dũng 2015


Tình huống 2: Công ty sản xuất đồ chơi trẻ em Specialty Toys
Công ty Specialty Toys bán nhiều loại đồ chơi mới và mang tính sáng tạo cao dành cho
trẻ em. Ban lãnh đạo Công ty thấy rằng khoảng thời gian trước kỳ nghỉ Nô-en và Tết
Dương lịch là tốt nhất để giới thiệu sản phẩm mới, vì nhiều gia đình sử dụng thời gian
này để tìm mua quà tặng. Khi Specialty Toys phát hiện ra tiềm năng bán hàng của một
loại đồ chơi mới, Công ty đã chọn Tháng 10 là thời gian tung sản phẩm ra thị trường. Để
đưa được đồ chơi tới các cửa hàng bán lẻ vào Tháng 10, Công ty đã đặt hàng những nhà
sản xuất của nó từ Tháng 6 hoặc Tháng 7. Nhu cầu mua đồ chơi trẻ em biến động khá
thất thường hàng năm. Nếu như một mẫu đồ chơi mới gây được sự chú ý, cảm giác khan
hiếm thường làm tăng nhu cầu mua hàng và Công ty có thể kiếm được lợi nhuận cao hơn.
Tuy vậy, những mẫu đồ chơi mới cũng có thể thất bại và lượng tồn kho lớn khiến
Công ty phải bán giảm giá. Câu hỏi quan trọng nhất mà Công ty phải trả lời là cần phải
mua bao nhiêu sản phẩm để đáp ứng nhu cầu bán hàng. Nếu số lượng hàng mua quá ít,
doanh số có thể bị mất vì thiếu hàng. Ngược lại, nếu như số lượng hàng mua quá nhiều,
lợi nhuận sẽ kém vì Công ty phải hạ giá để giải phóng hàng tồn.
Với mùa bán hàng sắp tới, Specialty có kế hoạch giới thiệu mẫu đồ chơi mới có
tên là gấu Weather Teddy . Mẫu đồ chơi này là biến thể của gấu Teddy biết nói từ ĐàiLoan. Khi trẻ em nhấn vào tay của Teddy, con gấu nhỏ này sẽ nói tin tức thời tiết. Một

phong vũ biểu được lập trình sẵn sẽ lựa chọn một trong 5 kiểu nói về tình hình thời tiết,
từ “Thời tiết hôm nay rất đẹp! Hãy vui vẻ đi bạn ơi!” tới “Tôi nghĩ hôm nay trời có thể
mưa. Đừng quên mang theo ô.” Các kiểm tra đối với sản phẩm này cho thấy là mặc dù
không thật chính xác, nhưng khả năng dự báo thời tiết của đồ chơi này khá tốt. Một số
nhà quản lý còn cho rằng dự báo thời tiết của gấu Weather Teddy chính xác ngang với dự
báo thời tiết trên truyền hình.
Giống như với các sản phẩm khác, Specialty Toys đối mặt với quyết định về việc
cần đặt hàng bao nhiêu sản phẩm cho mùa Giáng sinh sắp tới. Ban lãnh đạo Công ty đề
xuất 4 phương án là 15.000; 18.000; 24.000 và 28.000 sản phẩm. Do có nhiều ý kiến
khác nhau về dự báo tiềm năng thị trường, nên có một dải khá rộng của số lượng sản
phẩm cần đặt hàng.
Nhóm quản lý sản phẩm yêu cầu bạn làm bản phân tích về các xác suất hết hàng
với các phương án đặt hàng khác nhau, ước tính lợi nhuận mong đợi và giúp đưa ra lời
khuyên về số lượng sản phẩm cần đặt mua. Specialty kỳ vọng bán loại đồ chơi này với giá
24$/sản phẩm dựa trên giá thành là 16$/sản phẩm. Nếu như sau mùa Giáng sinh mà vẫn
còn hàng tồn, Công ty sẽ bán lượng hàng tồn kho với giá là 5$/sản phẩm. Sau khi phân
tích doanh số quá khứ của những sản phẩm tương tự, chuyên gia dự báo của Specialty
dự báo doanh số kỳ vọng là 20.000 sản phẩm với xác suất 95% là nhu cầu mua loại đồ
chơi này sẽ rơi vào khoảng từ 10.000 sản phẩm tới 30.000 sản phẩm.
Hãy chuẩn bị một bản báo cáo quản trị trong đó đề cập tới những vấn đề sau đây
và khuyến nghị số lượng sản phẩm cần đặt mua đối với đồ chơi gấu Weather Teddy.
1. Sử dụng dự báo doanh số của chuyên gia dự báo để mô tả phân phối chuẩn
(normal) mà có thể dùng để xấp xỉ phân phối của nhu cầu mua hàng. Hãy vẽ đồ thị
phân phối này và tính giá trị trung bình và độ lệch chuẩn của phân phối.
2. Hãy tính xác suất hết hàng đối với các phương án đặt hàng được đề nghị bởi ban
lãnh đạo.
3. Tính lợi nhuận kỳ vọng đối với các phương án đặt hàng được đề nghị bởi ban lãnh
đạo theo 3 kịch bản: a) trường hợp xấu nhất: doanh số đạt 10.000 sản phẩm; b)
trường hợp trung bình (có xác suất xảy ra cao nhất): doanh số đạt 20.000 sản
phẩm; c) trường hợp tốt nhất: 30.000 sản phẩm.

Thống kê ứng dụng

2

© Nguyễn Tiến Dũng 2015


4. Một nhà quản lý của Specialty cho rằng vì tiềm năng kiếm lời là rất lớn nên lượng
hàng đặt mua cần phải đáp ứng nhu cầu mua trong 70% trường hợp và chỉ nên
30% trường hợp là hết hàng. Nếu đặt hàng theo chính sách này, thì lợi nhuận dự
kiến theo 3 kịch bản trên là bao nhiêu?
5. Hãy đưa ra khuyến nghị của bạn về số lượng hàng cần đặt mua và dự báo lợi
nhuận khi đặt hàng theo cách của bạn và giải thích lý do.
Tình huống 3: Công ty nghiên cứu thị trường Metropolitan Research
(Chapter 8, Auto)
Công ty Metropolitan Research, một tổ chức chuyên nghiên cứu về hành vi người tiêu
dùng, đang tiến hành các khảo sát nhằm đánh giá nhiều chủng loại sản phẩm hữu hình và
dịch vụ dành cho người tiêu dùng. Trong một nghiên cứu gần đây, Metropolitan đã khảo
sát sự hài lòng của người tiêu dùng với các tính năng của sản phẩm ô-tô được sản xuất
bởi nhà sản xuất Detroit. Một bản câu hỏi đã được gửi đến những người chủ sở hữu của
một trong những chiếc xe hơi đã có một số khiếu nại về việc bộ truyền động bị hỏng
sớm. Để hiểu hơn về lỗi bộ truyền động, Metropolitan lấy mẫu các trường hợp sửa chữa
thực tế được cung cấp bởi một công ty dịch vụ sửa chữa ở vùng Detroit. File Excel có tên
là “Auto” thể hiện dữ liệu về số dặm (miles) thực tế mà xe hơi đã chạy đối với 50 chiếc xe
tính đến lúc phải sửa chữa bộ truyền động. Dưới đây là các yêu cầu báo cáo:
1. Tóm tắt dữ liệu về lỗi bộ truyền động bằng các phân tích thống kê mô tả thích
hợp.
2. Xác định khoảng tin cậy 95% đối với số dặm lái được đến khi bộ truyền động bị
lỗi. Diễn giải ý nghĩa quản trị của kết quả.

3. Hãy thảo luận hàm ý của kết quả thống kê thu được về phương diện niềm tin rằng
một số người mua xe hơi đã bị hỏng bộ truyền động sớm.
4. Nếu công ty nghiên cứu thị trường muốn giá trị trung bình tổng thể số dặm lái
được tới khi gặp lỗi bộ truyền động có biên độ sai lệch không quá 5.000 dặm, thì
cần lấy cỡ mẫu tối thiểu là bao nhiêu? Sử dụng độ tin cậy là 95%.
5. Bạn cần có thêm những thông tin nào khác để đánh giá vấn đề lỗi bộ truyền động
một cách đầy đủ hơn?
Tình huống 4: Thu nhập của nhân viên bán hàng
(Chapter 13, SalesSalary)
Chi hội người bán hàng chuyên nghiệp ở San Francisco đã tiến hành một cuộc khảo sát
các thành viên để nghiên cứu mối liên hệ, nếu có, giữa số năm kinh nghiệm và thu nhập
của các nhân viên bán hàng tại doanh nghiệp (inside) và tại thực địa doanh nghiệp
(outside). Trong cuộc khảo sát, người trả lời sẽ được chia thành 3 nhóm theo kinh
nghiệm công tác: ít kinh nghiệm (1-10 năm), có kinh nghiệm (11-20 năm) và nhiều kinh
nghiệm (21 năm trở lên). File Excel có tên là SalesSalary thể hiện dữ liệu đã phỏng vấn
120 người bán hàng. Dưới đây là các yêu cầu báo cáo:
1. Hãy sử dụng phân tích thống kê mô tả để tóm tắt bộ dữ liệu này.
2. Xác định khoảng tin cậy 95% của thu nhập trung bình năm của tất cả những
người bán hàng, không quan tâm tới số năm kinh nghiệm hay vị trí công tác.
3. Xây dựng khoảng tin cậy 95% của thu nhập năm của các nhân viên bán hàng tại
doanh nghiệp (inside).
4. Xây dựng khoảng tin cậy 95% của thu nhập năm của các nhân viên bán hàng tại
thực địa (outside).

Thống kê ứng dụng

3

© Nguyễn Tiến Dũng 2015

5. Sử dụng phương pháp ANOVA để kiểm định có sự khác nhau nào về thu nhập do
vị trí công tác hay không. Chọn độ tin cậy là 95% và bỏ qua tác động của số năm
kinh nghiệm.
6. Sử dụng phương pháp ANOVA để kiểm định có sự khác nhau nào về thu nhập do
số năm kinh nghiệm không. Chọn độ tin cậy là 95% và bỏ qua tác động của vị trí
công tác.
7. Hãy kiểm định xem có sự khác nhau nào về thu nhập do vị trí công tác, số năm
kinh nghiệm và tương tác của 2 yếu tố đó hay không. Chọn độ tin cậy là 95%.
Tình huống 5: Chi tiêu qua thẻ tín dụng của người tiêu dùng
(Chapter 15, Consumer)
Công ty nghiên cứu thị trường Consumer Research là một đơn vị độc lập, thường tiến
hành các nghiên cứu về thái độ và hành vi của người tiêu dùng đối với nhiều doanh
nghiệp. Trong một nghiên cứu, khách hàng được hỏi về những yếu tố giúp dự đoán số
tiền chi tiêu bằng thẻ tín dụng. Các dữ liệu thu thập được bao gồm thu nhập hàng năm,
quy mô hộ gia đình, số tiền chi tiêu qua thẻ tín dụng hàng năm trên một mẫu gồm 50
người tiêu dùng. Các dữ liệu được nhập vào file Excel có tên là “Consumer”.
Dưới đây là các yêu cầu đối với báo cáo thống kê.
1. Sử dụng các phương pháp thống kê mô tả để tóm tắt dữ liệu. Nhận xét về kết quả
thu được.
2. Xây dựng các phương trình hồi quy đơn, trước hết sử dụng thu nhập năm là biến
độc lập và sau đó sử dụng quy mô hộ gia đình là biến độc lập. Biến nào có khả
năng dự báo chi tiêu qua thẻ tín dụng tốt hơn? Bình luận về kết quả thu được.
3. Xây dựng phương trình hồi quy bội với các biến độc lập là thu nhập năm và quy
mô hộ gia đình. Nhận xét kết quả thu được.
4. Dựa vào phương trình hồi quy bội, hãy dự báo số tiền chi tiêu qua thẻ tín dụng
của một hộ gia đình có 3 người và thu nhập năm là 40.000$.
5. Hãy bàn luận về nhu cầu phải đưa thêm các biến độc lập khác vào mô hình. Nên
đưa vào thêm những biến số nào?

Thống kê ứng dụng

4

© Nguyễn Tiến Dũng 2015