Bài giảng Đại số 7 chương 2 bài 5: Hàm số

Bài giảng môn Toán 7 – Đại số


§5. Hàm số
1. Một số ví dụ về hàm số
- Ví dụ 1: Nhiệt độ T ( 0 C ) tại các thời điểm t ( giờ ) trong
cùng một ngày được cho trong bảng sau:
t
( giôø )

0

4

8

12

16

20

T ( 0C )

20

18

22

26

24

21

? Nhiệt độ T có phụ thuộc vào sự thay đổi của thời gian t trong
cùng một ngày không ?
? Với mỗi giá trị của t ta luôn nhận được mấy giá trị tương ứng
của T ?


§5. Hàm số
1. Một số ví dụ về hàm số
- Ví dụ 1: SGK
- Ví dụ 2: Khối lượng m (g) của một thanh kim loại đồng
chất có khối lượng riêng là 7,8 (g/cm3) tỉ lệ thuận với thể tích
V(cm3) theo công thức : m = 7,8V
? 1 Tính các giá trị tương ứng của m khi V = 1 ; 2 ; 3 ; 4.


§5. Hàm số
1. Một số ví dụ về hàm số
- Ví dụ 1: SGK
- Ví dụ 2: SGK
- Ví dụ 3: Thời gian t (h) của một vật chuyển động đều trên
quãng đường 50 km tỉ lệ nghịch với vận tốc v (km/h) của nó
50
theo công thức:

t

v

Tính và lập bảng các giá trị tương ứng của t khi khi v = 5 ;
10 ; 25 ; 50.

?2

v ( km/h)

5

10

25

50

t(h)

10

5

2

1

+ Thời gian t phụ thuộc vào sự thay đổi của vận tốc v
+ Ứng với mỗi giá trị của v ta luôn xác định chỉ một giá trị của t

 Ta nói t là hàm số của v


§5. Hàm số
1. Một số ví dụ về hàm số
- Ví dụ 1: SGK
- Ví dụ 2: SGK
- Ví dụ 3: SGK

2. Khái niệm hàm số
Nếu đại lượng y phụ thuộc vào đại lượng thay đổi x, sao cho với mỗi
giá trị của x ta luôn xác định được chỉ một giá trị tương ứng của y thì
 y được gọi là hàm số của x
 x gọi là biến số.


Ví dụ 1:
Nhiệt độ T ( 0 C ) tại các thời điểm t ( giờ ) trong cùng
một ngày được cho trong bảng sau:
t
( giôø )

0

4

8

12

16

20

T ( 0C )

20

18

22

26

24

21



Nhiệt độ T phụ thuộc vào sự thay đổi của thời gian t

Ứng với mỗi giá trị của t ta chỉ nhận được một giá trị
của T


 Ta nói T là hàm số của t

Ví dụ 2:
Khối lượng m (g) của một thanh kim loại đồng chất
có khối lượng riêng là 7,8 (g/cm3) theo công thức :
m = 7,8V
?1

Tính các giá trị tương ứng của m khi V = 1 ; 2 ; 3 ; 4.
V = 1 =>

m = 7,8

V = 2 =>

m = 15,6

V = 3 =>

m = 23,4

m = 31,2
V = 4 =>
 Khối lượng m phụ thuộc vào sự thay đổi của thể tích V
 Ứng với mỗi giá trị của V ta được chỉ một giá trị của m

 Ta nói m là hàm số của V


THẢO LUẬN NHÓM
Cho bảng các giá trị tương ứng sau.Đại lượng y có phải là
hàm số của đại lượng x không? Nếu không hãy giải thích vì

sao?
a)

b)

c)

x

-3

-2

-1

1

2

3

y

-4

-6

-12

12

6

4

x

4

4

9

16

23

31

y

-2

2

3

4

7

15

x

-2

-1

0

1

2

3

y

1

1

1

1

1

1

a)

THẢO LUẬN NHÓM
x

-3

-2

-1

1

2

3

y

-4

-6

-12

12

6

4

-3

 -4

-2

 -6
 -12

-1 

 12

1

6

2

4

3

X



y là hàm số của x

Y


THẢO LUẬN NHÓM
b)

x

4

4

9

16

23

31

y

-2

2

3

4

7

15

4

 -2

9

3

16

2

23
31

X

4
 7

y là không hàm số của x

15

Vì tại x = 4 ta xác định được hai
giá trị của y là -2 và 2

Y


THẢO LUẬN NHÓM
c)

x

-2

-1

0

1

2

3

y

1

1

1

1

1

1

-2
-1
1

0
1
2




3


X

y là hàm số của x

Y

*Ghi nhớ:
Khi x thay đổi mà y luôn nhận
một giá trị không đổi thì y gọi

là “hàm hằng”.


KÍ HIỆU HÀM SỐ
y là hàm số của x, ta có thể viết:
y = f(x) , y = g(x), y = h(x), . . .
Ví dụ:
a) y = f(x) = 2x + 3
b) y = f(x) = 7,8x
 Trong kí hiệu y = f(x), ta phải hiểu x là biến số của y
 Vậy nếu x = a thì giá trị tương ứng của y = f(a), nghĩa là thay giá trị của x = a
vào công thức để tìm ra giá trị của y.


§5. Hàm số
1. Một số ví dụ về hàm số
- Ví dụ 1: SGK
- Ví dụ 2: SGK
- Ví dụ 3: SGK

2. Khái niệm hàm số
- Khái niệm: SGK
- Chú ý: SGK

Ví dụ: Cho hàm số y = f(x) = 2x + 3
Tính giá trị của y nếu x = -5.
Giải
Với x = -5 thì y = f( -5 ) = 2. (-5) + 3 = -7

Vậy x = -5 thì y = -7.

BÀI TẬP
Bài 25
Cho hàm số y = f(x) = 3x2 + 1.
Tính f( 1/ 2 ) ; f( 1 ) ; f( 3 ).

f(1/2) = 3.(1/2)2 + 1 = 3. ¼ + 1 = 7/4
f(1) = 3. 12 + 1 = 3 + 1 = 4
f(3) = 3. 32 + 1 = 3.9 + 1 = 28


CỦNG CỐ


Khi nào thì y được gọi là hàm số của x ?



Có mấy cách cho hàm số?



Để tìm giá trị của hàm số y = f(x) tại x = a ta làm như thế
nào ?


DẶN DÒ
-

Học thuộc khái niệm hàm số.
Làm bài tập 26 SGK.
Chuẩn bị bài “ Luyện Tập”