Hoàn thiện công tác kế toán quản trị chi phí tại công ty TNHH quảng cáo Châu Phong: luận văn thạc sĩ

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC LẠC HỒNG


HỒ THỊ KIM HÀ

HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN QUẢN
TRỊ CHI PHÍ TẠI CÔNG TY TNHH
QUẢNG CÁO CHÂU PHONG
Chuyên ngành: Kế toán
Mã số: 60340301

LUẬN VĂN THẠC SĨ KẾ TOÁN

ĐỒNG NAI - NĂM 2017


LỜI CẢM ƠN
Luận văn thạc sĩ chuyên ngành kế toán với đề tài: “Hoàn thiện công tác kế toán
quản trị chi phí tại Công ty TNHH Quảng cao Châu Phong” là kết quả của quá
trình cố gắng không ngừng của bản thân và được sự giúp đỡ, động viên, khích lệ của
các thầy, bạn bè đồng nghiệp và người thân. Qua đây, tác giả xin gửi lời cảm ơn tới
những người đã giúp đỡ tác giả trong thời gian học tập – nghiên cứu khoa học vừa
qua.
Tác giả xin tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc đố với thầy giáo PGS.TS Huỳnh
Đức Lộng đã trực tiếp tận tình hướng dẫn cho luận văn này.
Xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo Trường Đại Học Lạc Hồng, Khoa sau Đại
học đã tại điều kiện cho tôi hoàn thành tốt công việc nghiên cứu khoa học của mình.
Cuối cùng, tôi xin chân thành cảm ơn các anh chị em đồng nghiệp, đơn vị công tác
đã giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và thực hiện luân văn này.
TÁC GIẢ

Hồ Thị Kim Hà


LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn thạc sĩ với đề tài: “Hoàn thiện công tác kế toán quản
trị chi phí tại Công ty TNHH Quảng cáo Châu Phong” là công trình nghiên cứu
của riêng tôi dưới sự hướng dẫn khoa học của thầy PGS.TS Huỳnh Đức Lộng. Các số
liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa được công bố trong các chương
trình khác. Nếu không đúng như đã nêu trên, tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về đề
tại của mình

Đồng Nai, ngày 01 tháng 11 năm 2017
Tác giả

Hồ Thị Kim Hà


TÓM TẮT LUẬN VĂN
Trong thị trường kinh tế cạnh tranh hiện nay, hoàn thiện công tác kế toán quản trị
chi phí là một vấn đề cần thiết và cấp bách đối với Công ty TNHH Quảng cáo Châu
Phong. Xuất phát từ vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng của kế toán quản trị chi phí, tác
giả đã lựa chọn đề tài: “Hoàn thiện công tác kế toán quản trị chi phí tại Công ty
TNHH Quảng cáo Châu Phong” để làm đề tài luận văn thạc sĩ của mình.
Trên cơ sở tìm hiểu thực trạng kế toán quản trị chi phí tại Công ty TNHH Quảng
cáo Châu Phong, tác giả đã hệ thống các vấn đề liên quan đến kế toán quản trị chi phí
tại công ty, từ đó đánh giá các ưu nhược điểm và nêu ra các hạn chế. Từ đó, tác giả
đưa ra một số giải pháp, kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác kế toán quản trị chi phí
tại Công ty TNHH Quảng cáo Châu Phong.

 Hoàn thiện về phân loại chi phí tại Công ty TNHH Quảng cáo Châu Phong
 Hoàn thiện định mức chi phí tại Công ty TNHH Quảng cáo Châu Phong
 Hoàn thiện lập dự toán chi phí tại Công ty TNHH Quảng cáo Châu Phong
 Hoàn thiện phân tích biến động chi phí tại Công ty TNHH Quảng cáo Châu
Phong
 Một số giải pháp khác
Đồng thời tác giả còn đưa ra một số kiến nghị cho hệ thống chứng từ của công ty
nhằm hoàn thiện công tác kế toán quản trị chi phí tại Công ty TNHH Quảng cáo
Châu Phong hơn.


MỤC LỤC
Trang bìa phụ
Lời cảm ơn
Lời cam đoan
Tóm tắt luận văn
Mục lục
Danh mục viết tắt
Danh mục bảng biểu, biểu đồ, sơ đồ, hình vẽ
PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................................ 1
1. Tính cấp thiết của đề tài ........................................................................................... 1
2. Các nghiên cứu liên quan ......................................................................................... 2
3. Mục tiêu nghiên cứu .................................................................................................. 4
4. Đối tượng nghiên cứu ................................................................................................ 4
5. Phương pháp nghiên cứu .......................................................................................... 4
6. Ý nghĩa khoa học và tính thực tiễn .......................................................................... 5
7. Kết cấu luận văn ........................................................................................................ 5
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ .................. 6
1.1 Khái niệm về kế toán quản trị chi phí ................................................................... 6
1.2 Vai trò của kế toán quản trị chi phí ....................................................................... 7

1.3 Đối tượng của kế toán quản trị chi phí.................................................................. 8
1.4 Nội dung của kế toán quản trị chi phí ................................................................... 8
1.4.1 Phân loại chi phí................................................................................................. 8
1.4.1.1 Phân loại chi phí theo nội dung kinh tế ...................................................... 9
1.4.1.2 Phân loại chi phí theo cách ứng xử........................................................... 10
1.4.1.3 Phân loại chi phí theo mối quan hệ chi phí với các khoản mục trên bảng
cân đối kế toán và kết quả hoạt động kinh doanh (báo cáo tài chính) .... 11
1.4.1.4 Phân loại chi phí theo thẩm quyền ra quyết định ..................................... 11
1.4.2 Định mức chi phí.............................................................................................. 12
1.4.2.1 Khái niệm về định mức chi phí ................................................................ 12
1.4.2.2 Phương pháp xây dựng định mức chi phí ................................................. 12
1.4.2.3 Nguyên tắc xây dựng định mức chi phí .................................................... 13


1.4.3 Dự toán chi phí ................................................................................................. 14
1.4.3.1 Dự toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp ................................................. 15
1.4.3.2 Dự toán chi phí nhân công trực tiếp ........................................................ 15
1.4.3.3 Dự toán chi phí sản xuất chung ................................................................ 16
1.4.3.4 Dự toán chi phí bán hàng và quản lý ....................................................... 16
1.4.4 Kế toán chi phí xuất và tính giá thành sản phẩm ............................................. 17
1.4.4.1 Khái niệm chi phí xuất và tính giá thành sản phẩm ................................. 17
1.4.4.2 Mối quan hệ giữa chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm ....................... 18
1.4.4.3 Đối tượng tập hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm............................. 18
1.4.4.4 Kỳ tính giá thành ...................................................................................... 21
1.4.4.5 Kế toán chi phí sản xuất ........................................................................... 21
1.4.4.5.1 Kế toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp .......................................... 21
1.4.4.5.2 Kế toán chi phí nhân công trực tiếp .................................................. 22
1.4.4.5.3 Kế toán chi phí sản xuất chung ......................................................... 23
1.4.4.6 Đánh giá sản phẩm dở dang ........................................................................ 24
1.4.4.7 Phương pháp tính giá thành sản phẩm ........................................................ 25

1.4.5 Phân tích về biến động chi phí ......................................................................... 27
1.4.5.1 Phân tích biến động chi phí nguyên vật liệu trực tiếp .............................. 27
1.4.5.2 Phân tích biến động chi phí nhân công trực tiếp ...................................... 28
1.4.5.3 Phân tích biến động chi phí sản xuất chung ............................................. 29
1.5 Tổ chức kế toán quản trị chi phí .......................................................................... 30
1.5.1 Tổ chức hệ thống thông tin đầu vào................................................................. 30
1.5.2 Tổ chức phân loại và xử lý thông tin ............................................................... 32
1.5.3 Tổ chức hệ thống thông tin đầu ra ................................................................... 33
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 ............................................................................................ 35
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ
TẠI CÔNG TY TNHH QUẢNG CÁO CHÂU PHONG ......................................... 36
2.1 Thực trạng tổ chức quản lý sản xuất kinh doanh và tổ chức công tác kế toán
tại công ty TNHH quảng cáo Châu Phong ......................................................... 36
2.1.1 Thực trạng tổ chức quản lý sản xuất kinh doanh tại công ty TNHH Quảng
cáo Châu Phong ................................................................................................ 36
2.1.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển của công ty............................................ 36


2.1.1.2 Chức năng, nhiệm vụ của công ty ............................................................ 36
2.1.1.3 Quy mô công ty ........................................................................................ 37
2.1.1.4 Tổ chức bộ máy quản lý của công ty ........................................................ 38
2.1.1.5 Quy trình công nghệ ................................................................................. 40
2.1.1.6 Một số chỉ tiêu kết quả sản xuất kinh doanh ............................................ 41
2.1.1.7 Thuận lợi, khó khăn và phương hướng phát triển .................................... 42
2.1.2 Tình hình tổ chức công tác kế toán quản trị chi phí tại Công ty TNHH Quảng
cáo Châu Phong ............................................................................................. 43
2.1.2.1 Các chính sách và chế độ kế toán áp dụng ............................................... 43
2.1.2.2 Tổ chức bộ máy kế toán ........................................................................... 44
2.2 Thực trạng công tác kế toán quản trị chi phí tại Công ty TNHH Quảng cáo
Châu Phong ........................................................................................................... 45

2.2.1 Giới thiệu quá trình thu thập và xử lý dữ liệu.................................................. 45
2.2.1.1 Mục tiêu thu thập số liệu .......................................................................... 45
2.2.1.2 Đối tượng khảo sát và thu thập dữ liệu..................................................... 45
2.2.1.3 Nội dung khảo sát và thu thập dữ liệu ...................................................... 45
2.2.1.4 Kết quả khảo sát và thu thập dữ liệu ........................................................ 47
2.2.2 Thực trạng về công tác kế toán quản trị chi phí tại Công ty TNHH Quảng cáo
Châu Phong ...................................................................................................... 48
2.2.2.1 Thực trạng về phân loại chi phí tại Công ty TNHH Quảng cáo Châu
Phong ......................................................................................................... 48
2.2.2.2 Thực trạng về xây dựng định mức chi phí tại Công ty TNHH Quảng cáo
Châu Phong ................................................................................................ 50
2.2.2.3 Thực trạng về lập dự toán chi phí tại Công ty TNHH Quảng cáo Châu
Phong ......................................................................................................... 56
2.2.2.4 Thực trạng về kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại
Công ty TNHH Quảng cáo Châu Phong ................................................... 60
2.2.2.5 Thực trạng về phân tích biến động chi phí tại Công ty TNHH Quảng cáo
Châu Phong ................................................................................................ 63
2.2.2.6 Đánh giá những ưu nhược điểm trong công tác kế toán quản trị chi phí
tại Công ty TNHH Quảng cáo Châu Phong .............................................. 68


2.2.2.7 Những nguyên nhân dẫn đến nhược điểm trong công tác kế toán quản trị
chi phí tại Công ty TNHH Quảng cáo Châu Phong .................................. 69
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 ............................................................................................ 71
CHƯƠNG 3: HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ TẠI
CÔNG TY TNHH QUẢNG CÁO CHÂU PHONG ................................................. 72
3.1 Quan điểm hoàn thiện công tác kế toán quản trị chi phí tại Công ty TNHH
Quảng cáo Châu Phong ........................................................................................ 72
3.2 Hoàn thiện công tác kế toán quản trị chi phí tại Công ty TNHH Quảng cáo
Châu Phong ........................................................................................................... 72

3.2.1 Hoàn thiện về phân loại chi phí tại Công ty TNHH Quảng cáo Châu Phong . 72
3.2.2 Hoàn thiện về công tác xây dựng định mức chí phí ........................................ 74
3.2.3 Hoàn thiện về công tác lập dự toán chi phí ...................................................... 76
3.2.4 Hoàn thiện về công tác tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm . 79
3.2.5 Hoàn thiện về phân tích biến động chi phí ...................................................... 81
3.2.5.1 Hoàn thiện công tác phân tích biến động chi phí nguyên vật liệu trực
tiếp ........................................................................................................... 81
3.2.5.2 Hoàn thiện công tác phân tích biến động chi phí nhân công trực tiếp sản
xuất .......................................................................................................... 83
3.2.6 Hoàn thiện về tổ chức công tác kế toán quản trị chi phí .................................. 85
3.2.6.1 Hoàn thiện về hệ thống chứng từ.............................................................. 85
3.2.6.2 Hoàn thiện về hệ thống báo cáo kế toán quản trị chi phí ......................... 88
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 ............................................................................................ 89
KẾT LUẬN .................................................................................................................. 90
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC


DANH MỤC VIẾT TẮT
TỪ VIẾT TẮT

NGHĨA VIẾT TẮT

BHXH

Bảo hiểm xã hội

BHYT

Bảo hiểm y tế

BHNT

Bảo hiểm thất nghiệp

BP

Biến phi

CCDC

Công cụ dụng cụ

CP

Chi phí

CPBH

Chi phí bán hàng

CP NVLTT

Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp

CP QLDN

Chi phí quản lý doanh nghiệp

CP SXC

Chi phí sản xuất chung

ĐM

Định mức

ĐM NCTT

Định mức nhân công trực tiếp

ĐM NVL TT

Định mức nguyên vật liệu trực tiếp

KPCĐ

Kinh phí công đoàn

NVL

Nguyên vật liệu

NVLC

Nguyên vật liệu chính

NVLP

Nguyên vật liệu phụ

QLSX

Quản lý sản xuất

QLDN

Quản lý doanh nghiệp

TNHH

Trách nhiệm hữu hạn

TSCĐ

Tài sản cố định

SL

Số lượng

SP

Sản phẩm

SX

Sản xuất

DANH MỤC BẢNG BIỂU, BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ VÀ HÌNH VẼ
Số thứ tự


Nội dung

Trang

Bảng biểu
Bảng 2.1

Tình hình tài sản và nguồn vốn năm 2016

37

Bảng 2.2

Báo cáo kết quả kinh doanh năm 2014-2016

41

Bảng 2.3

Bảng định mức lượng nguyên vật liệu trực tiếp

52

Bảng 2.4

Chi phí định mức nguyên vật liệu trực tiếp 1m2 pano

53

Bảng 2.5
Bảng 2.6
Bảng 2.7

Chi phí định mức nguyên vật liệu trực tiếp 1m2 sản
phẩm in ấn
Định mức lượng công sản xuất của các sản phẩm
Định mức chi phí nhân công trực tiếp sản xuất các sản
phẩm

54
54
55

Bảng 2.8

Tổng hợp chi phí sản xuất chung tháng 1/2016

56

Bảng 2.9

Bảng Kế hoạch sản xuất kinh doanh năm 2016

57

Bảng 2.10

Dự toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp tháng 1/2106

58

Bảng 2.11

Dự toán chi phí nhân công trực tiếp tháng 1/2106

59

Bảng 2.12

Bảng báo cáo biến động lượng nguyên vật liệu

64

Bảng 2.13

Báo cáo biến động giá nguyên vật liệu trực tiếp

66

Bảng 2.14

Báo cáo chi phí nhân công trực tiếp tại xưởng in tháng
1/2016

67

Bảng 2.15

Báo cáo chi phí sản xuất chung tháng 1/2016

68

Bảng 3.1

Bảng Phân loại chi phí theo cách ứng xử

73

Bảng 3.2

Dự toán chi phí sản xuất chung tại xưởng in năm 2017

77

Bảng 3.3
Bảng 3.4

Dự toán chi phí sản xuất chung tại xưởng cơ khí Quý
I/2017
Dự toán chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp năm
2017

77
78



Bảng 3.5

Tổng hợp chi phí sản xuất chung tháng 12/2015

80

Bảng 3.6

Tổng hợp chi phí sản xuất tháng 12/2015

81

Bảng 3.7

Biến động giá nhân công trực tiếp

84

Bảng 3.8

Biến động giá nhân công trực tiếp

84

Tình hình doanh thu – lợi nhuận năm 2014-2016

42

Biểu đồ

Biểu đồ 2.1


Sơ đồ
Sơ đồ 1.1

trị chi phí

8

Sơ đồ 1.2

Sơ đồ hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp

22

Sơ đồ 1.3

Sơ đồ hạch toán chi phí nhân công trực tiếp sản xuất

23

Sơ đồ 1.4

Sơ đồ hạch toán chi phí sản xuất chung

24

Sơ đồ 1.5

Phân tích biến động chi phí nguyên vật liệu trực tiếp

27

Sơ đồ 1.6

Sơ đồ xác định chênh lệch giá và chênh lệch lượng nhân
công trực tiếp

28

Sơ đồ 2.1

Sơ đồ quản lý Công ty TNHH Quảng cáo Châu Phong

39

Sơ đồ 2.2

Quy trình công nghệ in ấn

40

Sơ đồ 2.3
Sơ đồ 2.4


Mô hình thể hiện mối quan hệ vai trò của kế toán quản

Quy trình công nghệ sản xuất pano, bảng hiệu, hộp đèn
quảng cáo
Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán Công ty TNHH Quảng
cáo Châu Phong

41
44

Hình ảnh
Hình 3.1

Mẫu báo cáo tình hình sử dụng nguyên vật liệu

86

Hình 3.2

Mẫu báo cáo chất lượng nguyên vật liệu

87

Hình 3.3

Mẫu báo cáo sản phẩm hỏng

88


DANH MỤC THAM KHẢO

TIẾNG VIỆT
1. Chuẩn mực kế toán Việt Nam, về quy định chi phí, ban hành và công bố kèm
theo quyết định số 165/2002/QĐ-BTC ngày 31/12/2002 của Bộ trưởng bộ Tài
chính.
2. Lê Thị Ngọc Bích (2017),“Hoàn thiện công tác kế toán quản trị chi phí trong
các doanh nghiệp chế biến thủy sản trên địa bàn tỉnh Hậu Giang”, luận văn
thạc sĩ kế toán Trường Đại học Tôn Đức Thắng.
3. Nguyễn Thị Lệ Chi (2012), “Hoàn thiện kế toán quản trị chi phí tại Công ty cổ
phần thủy sản Bình Định”, luận văn thạc sĩ kế toán Trường Đại học Đà Nẵng.
4. Đậu Thị Mai Đức (2015), “Hoàn thiện kế toán quản trị chi phí trong các doanh
nghiệp xây lắp tại thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai”, luận văn thạc sĩ kế
toán Trường Đại học Lạc Hồng.
5. Hoàng Nguyễn Kim Linh (2012), “Kế toán quản trị chi phí tại công ty cổ phẩn
đầu tư xây dựng phát triển Hội An”, luận văn thạc sĩ kế toán Trường Đại học
Đà Nẵng.
6. Huỳnh Đức Lộng (2016), Bài giảng kế toán quản trị chi phí dành cho học viên
cao học, Trường Đại Học Lạc Hồng.
7. Ngô Quang Hưng (2011), “Hoàn thiện công tác kế toán quản trị chi phí giá
thành tại Công ty cổ phần Giấy Việt Nam”, luận văn thạc sĩ Trường Đại học
Nông nghiệp Hà Nội.
8. Võ Thị Hoài Giang (2012), “Kế toán quản trị chi phí tại Công ty THNN MTV
Cao su Quảng Trị”, luận văn thạc sĩ kế toán Trường Đại học Đà Nẵng.
9. Nguyễn Ngọc Quang (2014), Giáo trình kế toán quản trị, Nhà xuất bản Đại
học Kinh tế Quốc Dân, Trường Đại học Kinh tế Quốc Dân.
10. Trần Văn Tùng, Phạm Văn Dược (2011), Khoa kế toán – kiểm toán, Kế toán
quản trị, Nhà xuất bản lao động, Trường Đại học Kinh tế TP.Hồ Chí Minh
11. Huỳnh Nhất Phương (2016), “Hoàn thiện công tác kế toán quản trị chi phí tại
Công ty Scan Com Việt Nam”, luận văn thạc sĩ kế toán Trường Đại Học Lạc
Hồng.

12. Tác giả La Thị Hương Thùy (2016), “Hoàn thiện công tác kế toán quản trị chi
phí tại Doanh nghiệp tư nhân Nguyễn Phi Hùng”, luận văn thạc sĩ kế toán
Trường Đại học Lạc Hồng.
13. Thông tư 200/2014/TT-BTC hướng dẫn chế độ kế toán doanh nghiệp, Bộ tài
chính, ban hành ngày 22/12/2014.


1
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Kế toán quản trị chi phí là việc ghi chép và phân tích các khoản mục chi phí liên
quan đến quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp để tính giá
thành sản phẩm và kiểm soát chi phí, bên cạnh đó còn cung cấp thông tin để phục
vụ việc lập dự toán chi phí cho kỳ kế hoạch.
Kế toán quản trị chi phí là một bộ phận của kế toán quản trị chuyên xử lý và cung
cấp các thông tin liên quan đến chi phí nhằm thực hiện các chức năng của nhà quản
trị như hoạch định, tổ chức điều hành, kiểm tra và ra quyết định.
Kế toán quản trị chi phí có vai trò quan trọng trong việc cung cấp thông tin, phản
hồi về tính hiệu quả và chất lượng của các công việc hoàn thành, bên cạnh đó còn
phục vụ cho việc lập kế hoạch chi phí và kiểm soát chi phí của tất cả các hoạt động
liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, được thể hiện qua
các báo cáo về các khoản thu, chi, tài sản và trách nhiệm của các bộ phận liên quan.
Công ty TNHH Quảng cáo Châu Phong được thành lập vào năm 2005 chuyên
cung cấp các sản phẩm quảng cáo: In ấn KTS băng rôn, áp phích, thi công bảng
hiệu, hộp đèn, pano quảng cáo trên toàn tỉnh Đồng Nai và các tỉnh thành lân cận
như Bình Dương, Bình Thuận, Vũng Tàu...
Hiện nay, Công ty TNHH Quảng cáo Châu Phong đã tổ chức công tác kế toán
quản trị chi phí, tuy nhiên vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu của nhà quản trị như các
báo cáo quản trị được lập còn sơ sài, đơn giản và tương đồng với báo cáo tài chính,

việc phân tích biến động chi phí chưa được thực hiện, không lập được chi phí sản
xuất chung cho từng loại sản phẩm vì vậy hệ thống kế toán quản trị chi phí tại công
ty chưa thể hiện được hết vai trò - chức năng của kế toán quản trị chi phí đến sự
phát triển của công ty. Việc hoàn thiện công tác kế toán quản trị chi phí đóng vai trò
hết sức quan trọng trong việc quản lý chi phí, lập dự toán chi phí, sử dụng chi phí có
định mức nhằm tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu quả hoạt động, tăng khả năng cạnh
tranh của doanh nghiệp trên thương trường.
Xuất phát từ những yêu cầu cần thiết trên, tác giả đã chọn đề tài: “Hoàn thiện
công tác kế toán quản trị chi phí tại Công ty TNHH Quảng cáo Châu Phong” để
thực hiện nghiên cứu luận văn tốt nghiệp cao học.
2. Các nghiên cứu liên quan


2
Đến nay, đã có những đề tài liên quan đến Hoàn thiện công tác kế toán quản trị
chi phí tại doanh nghiệp thì đã có các bài luận văn, nghiên cứu khoa học liên quan
đến việc hoàn thiện công tác kế toán quản trị chi phí, giải quyết được các vấn đề
như sau:
 Tác giả Ngô Quang Hưng (2011): Luận văn thạc sĩ Trường Đại học Nông
nghiệp Hà Nội “Hoàn thiện công tác kế toán quản trị chi phí giá thành tại Công ty
cổ phần Giấy Việt Nam”, luận văn đã đưa ra các phương hướng, giải pháp để tổ
chức công tác kế toán quản trị chi phí, giá thành tại công ty thông qua việc đánh giá,
phân tích thực trạng quá trình vận dụng kế toán quản trị chi phí, giá thành tại công
ty.
 Tác giả Hoàng Nguyễn Kim Linh (2012): Luận văn thạc sĩ kế toán Trường
Đại học Đà Nẵng “Kế toán quản trị chi phí tại công ty cổ phẩn đầu tư xây dựng
phát triển Hội An”, tác giả trình bày công tác kế toán quản trị tại công ty và đưa ra
hướng giải quyết để góp phần hoàn thiện công tác dự thầu, chi phí nhằm phục vụ
cho việc sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
 Tác giả Võ Thị Hoài Giang (2012): Luận văn thạc sĩ kế toán Trường Đại

học Đà Nẵng “Kế toán quản trị chi phí tại Công ty THNN MTV Cao su Quảng Trị”,
tác giả trình bày hệ thống kế toán quản trị chi phí tại công ty và đưa ra các đề xuất
giải quyết các vấn đề liên quan đến việc phân loại chi phí theo cách ứng xử chi phí,
lập dự toán chi phí, lập các báo cáo phân tích nhằm mục đích cung cấp thông tin
phục vụ kiểm soát chi phí trong hoạt động của doanh nghiệp.
 Tác giả Nguyễn Thị Lệ Chi (2012): Luận văn thạc sĩ kế toán Trường Đại
học Đà Nẵng “Hoàn thiện kế toán quản trị chi phí tại Công ty cổ phần thủy sản
Bình Định”, tác giả trình bày hệ thống kế toán quản trị và hướng tới các giải pháp
hoàn thiện công tác KTQT chi phí ở Công ty, các giải pháp này tập trung vào vấn
đề phân loại chi phí theo cách ứng xử của chi phí, xây dựng hệ thống sổ chi tiết tập
hợp chi phí, dự toán chi phí linh hoạt, phân tích biến động chi phí thực tế và dự toán
nhằm tăng cường kiểm soát chi phí và phân tích mối quan hệ C – V – P để đề ra
quyết định kinh doanh. Tác giả đưa ra mô hình KTQT chi phí phù hợp với cơ cấu tổ
chức, quản lý của doanh nghiệp.
 Tác giả Đậu Thị Mai Đức (2015): Luận văn thạc sĩ kế toán Trường Đại học
Lạc Hồng “Hoàn thiện kế toán quản trị chi phí trong các doanh nghiệp xây lắp tại


3
thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai”, tác giả đã đưa ra một số vấn đề các các doanh
nghiệp xây lắp đang gặp phải như phân loại chi phí, tập hợp và tính giá thành sản
phẩm nhằm mục đích kiểm soát chi phí, hạ giá thành sản phẩm và nâng cao năng
lực cạnh tranh với các đối thủ trên thị trường xây lắp. Tác giả đã đề xuất giải pháp,
kiến nghị nhằm hoàn thiện kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp xây lắp trên
địa bàn thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai.
 Tác giả La Thị Hương Thùy (2016): Luận văn thạc sĩ kế toán Trường Đại
học Lạc Hồng “Hoàn thiện công tác kế toán quản trị chi phí tại Doanh nghiệp tư
nhân Nguyễn Phi Hùng”, tác giả đã đánh giá, nhận xét thực trạng công tác kế toán
quản trị chi phí tại doanh nghiệp tư nhân Nguyễn Phi Hùng, đưa ra các hạn chế
trong công tác kế toán quản trị chi phí tại doanh nghiệp. Tác giả đã đề xuất các giải

pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán quản trị chi phí trong lĩnh vực sản xuất gỗ.
Hầu hết các luận văn trên đều được nghiên cứu tại các công ty cụ thể, các ngành
nghề kinh doanh cụ thể, các tác giả đã đánh giá thực trạng và đưa ra kiến nghị, đề
xuất nhằm mục đích hoàn thiện công tác kế toán quản trị tại công ty nghiên cứu.
 Tác giả Huỳnh Nhất Phương (2016): Luận văn thạc sĩ kế toán Trường Đại
Học Lạc Hồng “Hoàn thiện công tác kế toán quản trị chi phí tại Công ty Scan Com
Việt Nam”, tác giả phân tích, đánh giá, trình bày thực trạng công tác kế toán quản
trị chi phí tại công ty như: phân loại chi phí, lập định mức chi phí, lập dự toán chi
phí, tập hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm, phân tích biến động chi phí. Từ
thực trạng đó tác giả đưa ra đề xuất kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác kế toán
quản trị chi phí tại công ty ScanCom Việt Nam.
 Tác giả Lê Thị Ngọc Bích (2017): Luận văn thạc sĩ kế toán Trường Đại học
Tôn Đức Thắng “Hoàn thiện công tác kế toán quản trị chi phí trong các doanh
nghiệp chế biến thủy sản trên địa bàn tỉnh Hậu Giang”, luận văn đã đi sâu vào
nghiên cứu, phân tích, đánh giá được thực trạng công tác kế toán quản trị tại các
doanh nghiệp chế biến thủy sản trên địa bàn tỉnh Hậu Giang. Qua đó, tác giả tiến
hành hoàn thiện công tác kế toán quản trị và các điều kiện áp dụng hệ thống kế toán
quản trị cụ thể tại đơn vị được nghiên cứu.
Nhưng hiện nay chưa có đề tài nghiên cứu về công tác kế toán quản trị chi phí tại
Công ty TNHH Quảng cáo Châu Phong, để góp phần phong phú hơn cho đề tài
nghiên cứu khoa học, tác giả đã chọn đề tài nghiên cứu về “Hoàn thiện công tác kế


4
toán quản trị chi phí tại Công ty TNHH Quảng cáo Châu Phong”.
3. Mục tiêu nghiên cứu
 Mục tiêu tổng quát:
Mục tiêu nghiên cứu đề tài này nhằm đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác kế
toán quản trị chi phí tại doanh nghiệp.
 Mục tiêu cụ thể:

-

Hệ thống các vấn đề lý luận về kế toán quản trị chi phí.

-

Phân tích thực trạng công tác kế toán quản trị chi phí tại Công ty TNHH

Quảng cáo Châu Phong.
-

Hoàn thiện hệ thống công tác kế toán quản trị chi phí tại Công ty TNHH

Quảng cáo Châu Phong.
4. Đối tượng nghiên cứu
 Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là công tác kế toán quản trị chi phí.
 Phạm vi nghiên cứu
-

Không gian: Đề tài được thực hiện tại Công ty TNHH Quảng cáo Châu

Phong
-

Thời gian: Thu thập tài liệu, số liệu thực trạng của năm 2016 và đưa ra các

đề xuất nhằm hoàn thiện công tác kế toán quản trị chi phí tại công ty TNHH Quảng
cáo Châu Phong
5. Phương pháp nghiên cứu

-

Phương pháp nghiên cứu của luận văn là phương pháp nghiên cứu định tính.

-

Thu thập tài liệu, so sánh, phân tích để hệ thống hóa lý luận về kế toán quản

trị chi phí.
-

Khảo sát thực tế tại đơn vị, phỏng vấn trực tiếp với cấp quản lý của Công ty.

Nghiên cứu tài liệu của Công ty để đánh giá thực trạng về công tác kế toán quản trị
chi phí tại Công ty TNHH Quảng cáo Châu Phong.
-

Áp dụng phương pháp phân tích, so sánh, suy luận để đưa ra những giải pháp

hoàn thiện công tác kế toán quản trị chi phí tại Công ty TNHH Quảng cáo Châu
Phong.
6. Ý nghĩa khoa học và tính thực tiễn của luận văn
-

Phân tích đánh giá thực trạng công tác kế toán quản trị chi phí tại Công ty


5
TNHH Quảng cáo Châu Phong.
-

Đề xuất, kiến nghị các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán quản trị

chi phí tại Công ty TNHH Quảng cáo Châu Phong.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo, bố cục luận văn được chia
thành 3 chương như sau:
Chương 1: Cơ sở lý luận về kế toán quản trị chi phí.
Chương 2: Thực trạng về công tác kế toán quản trị chi phí tại Công ty TNHH
Quảng cáo Châu Phong.
Chương 3: Hoàn thiện công tác kế toán quản trị chi phí tại Công ty TNHH
Quảng cáo Châu Phong.


6

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ
1.1 Khái niệm về kế toán quản trị chi phí
Theo chuẩn mực kế toán số 1, chuẩn mực chung, điều 36, ban hành và công bố
kèm theo quyết định số 165/2002/QĐ-BCT ngày 31/12/2002 của Bộ trưởng bộ Tài
Chính: “Chi phí bao gồm các loại chi phí sản xuất kinh doanh phát sinh trong quá
trình hoạt động kinh doanh thông thường của doanh nghiệp và các chi phí khác”.
Theo khoản 3, điều 4 của Luật kế toán (2015): “Kế toán quản trị là việc thu thập,
xử lý, phân tích và cung cấp thông tin kinh tế, tài chính theo yêu cầu quản trị và
quyết định kinh tế, tài chính trong nội bộ đơn vị kế toán”.
Theo chuẩn mực kế toán số 1, chuẩn mực chung, điều 36, ban hành và công bố
kèm theo quyết định số 165/2002/QĐ-BCT ngày 31/12/2002 của Bộ trưởng bộ Tài
Chính: “Chi phí sản xuất kinh doanh phát sinh trong quá trình hoạt động kinh doanh
thông thường của doanh nghiệp như: giá vốn hàng hóa, chi phí bán hàng, chi phí
quản lý doanh nghiệp, chi phí lãi tiền vay, và những chi phí liên quan đến hoạt động

cho các bên khác sử dụng tài sản sinh ra lợi tức, tiền bản quyền,…Những chi phí
này phát sinh dưới dạng tiền và các khoản tương đương tiền, hàng hóa tồn kho,
khấu hao máy móc, thiết bị”.
Hiện có nhiều định nghĩa khác nhau về chi phí như:
Theo chuẩn mực kế toán số 1, khoản b điều 31 (2002): “Chi phí là tổng giá trị
các khoản làm giảm lợi ích kinh tế trong kỳ kế toán dưới hình thức các khoản tiền
chi ra, các khoản khấu trừ tài sản hoặc phát sinh các khoản nợ dẫn đến làm giảm
vốn chủ sở hữu, không bao gồm khoản phân phối cho cổ đông hoặc chủ sở hữu”.
Theo tác giả Phan Đức Dũng (2010): “Chi phí là một phạm trù kinh tế quan trọng
gắn liền với sản xuất và lưu thông hàng hóa. Chi phí sản xuất là toàn bộ hao phí vật
chất mà doanh nghiệp bỏ ra để thực hiện quá trình sản xuất sản phẩm trong một thời
kỳ nhất định”.
Trên quan điểm của kế toán quản trị, chi phí là phí tổn thực tế đã chi ra trong quá
trình hoạt động sản xuất kinh doanh hàng ngày khi tổ chức thực hiện dự án hay giá
trị lợi ích mất đi khi lựa chọn phương án, hoạt động này mà bỏ qua cơ hội kinh
doanh khác.


7
Trọng tâm của kế toán quản trị chi phí là cung cấp thông tin liên quan về chi phí
chủ yếu là việc ghi chép, phân tích chi phí, kiểm soát chi phí để đánh giá tình hình
thực hiện chi phí, dự toán chi phí cho kỳ hoạt động, để tính giá thành sản phẩm.
Từ những khái niệm trên, ta có thể hiểu rằng kế toán quản trị chi phí là quá trình
thu thập, xử lý, phân tích và cung cấp các thông tin về chi phí cho nhà quản trị thực
hiện các chức năng của mình như phân tích, hoạch định, tổ chức thực hiện, kiểm tra
đánh giá tình hình thực hiện chi phí và hỗ trợ cho việc ra quyết định.
1.2 Vai trò của kế toán quản trị chi phí
Kế toán quản trị chi phí là một bộ phận của kế toán quản trị, vì vậy kế toán quản
trị chi phí cũng có vai trò cung cấp thông tin nhằm thực hiện các chức năng hoạch
định, tổ chức điều hành, kiểm tra đánh giá và ra quyết định.

Vai trò của kế toán quản trị chi phí phục vụ chức năng hoạch định là cung cấp
thông tin về tình hình tài chính, tình hình hoạt động của đơn vị, của đối thủ cạnh
tranh, điều kiện thị trường, thị hiếu khách hàng và sáng kiến kỹ thuật,… Thông tin
do kế toán toán quản trị chi phí cung cấp rất quan trọng trong việc truyền đạt và
hướng dẫn nhà quản trị xây dựng kế hoạch ngắn hạn và dài hạn
Vai trò của kế toán quản trị chi phí phục vụ chức năng tổ chức điều hành là cung
cấp thông tin cho việc xây dựng và phát triển một cơ cấu nguồn lực hơp lý trong
doanh nghiệp và các thông tin phát sinh hàng ngày trong doanh nghiệp. Thông tin
do kế toán quản trị chi phi cung cấp phải có tác dụng phản hồi về hiệu quả và chất
lượng các hoạt động đã và đang được thực hiện để giúp nhà quản trị có thể kịp thời
điều chỉnh lại tổ chức hoạt động của doanh nghiệp.
Vai trò của kế toán quản trị chi phí phục vụ chức năng kiểm soát là cung cấp
thông tin về tình hình thực tế, thông tin chênh lệch giữa thực tế và dự toán của từng
bộ phận trong doanh nghiệp, giúp cho nhà quản trị kiểm soát được việc thực hiện
các chỉ tiêu dự toán và đưa ra các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động
trong tương lai.
Vai trò của kế toán quản trị chi phí phục vụ chức năng ra quyết định là thu thập,
xử lý và cung cấp các thông tin liên quan đến các phương án kinh doanh nhằm giúp
cho nhà quản trị lựa chọn phương án tối ưu nhất. Đối với các quyết định mang tính
chiến lược, thông tin do kế toán quản trị chi phí cung cấp phải hỗ trợ cho nhà quản
trị xác định các mục tiêu của tổ chức và đánh giá các mục tiêu đó có thể thực hiện


8
được hay không. Đối với các quyết định mang tính tác nghiệp, kế toán quản trị chi
phí cung cấp những thông tin để giúp nhà quản trị ra quyết định về sử dụng các
nguồn lực của tổ chức và giám sát các nguồn lực đó đã và đang được sử dụng như
thế nào.
Hoạch định

Kiểm soát

Ra quyết định

Tổ chức – điều hành

Kiểm soát
(Nguồn: Giáo trình kế toán quản trị Trường đại học kinh tế năm 2011)
Sơ đồ 1.1: Mô hình thể hiện mối quan hệ vai trò của kế toán quản trị chi phí
1.3 Đối tượng của kế toán quản trị chi phí
Đối tượng của kế toán quản trị chi phí là các đối tượng tham gia vào quá trình
sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, bao gồm như:
 Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp bao gồm chi phí nguyên vật liệu chính và
nguyên vật liệu phụ phục vụ cho quá trình sản xuất sản phẩm.
 Chi phí nhân công trực tiếp bao gồm các khoản phải trả cho công nhân trực
tiếp tham gia vào quá trình sản xuất sản phẩm như: tiền lương, các khoản trích theo
lương, phụ cấp độc hại…
 Chi phí sản xuất chung bao gồm các chi phí phục vụ quá trình sản xuất sản
phẩm như chi phí khấu hao nhà xưởng, máy móc thiết bị, chi phí sửa chữa…
 Chi phí bán hàng bao gồm các chi phí liên quan đế quá trình tiêu thụ hàng
hóa như chi phí tiếp thị, chi phí bán hàng, chi phí hoa hồng…
 Chi phí quản lý doanh nghiệp bao gồm các khoản chi phí quản lý hành
chánh, khấu hao thiết bị máy móc phục vụ cho bộ phận văn phòng..
1.4 Nội dung của kế toán quản trị chi phí
1.4.1

Phân loại chi phí


9

Chi phí là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ hao phí về lao động sống và lao động
vật hóa mà doanh nghiệp bỏ ra để hoạt động sản xuất kinh doanh trong một thời kỳ.
Trong quá trình hoạt động sản xuất của doanh nghiệp, chi phí phát sinh liên tục
và gắn liền với mọi hoạt động, với tất các bộ phận của doanh nghiệp và ảnh hưởng
trực tiếp đến lợi nhuận của doanh nghiệp, chi phí càng cao thì lợi nhuận càng thấp
và ngược lại. Việc quản lý và kiểm soát tốt chi phí không chỉ đơn giản là quản lý số
liệu, phản ánh tổng hợp chi phí mà phải dựa trên các yếu tố cấu thành chi phí để
phân tích các chi phí liên quan đến từng bộ phận sản xuất, từng công đoạn sản xuất.
Dưới góc nhìn khác nhau thì chi phí cũng được phân loại và ứng xử theo từng cách
khác nhau nhằm đáp ứng nhu cầu thực tại của doanh nghiệp.
Trong doanh nghiệp sản xuất các khoản chi phí sản xuất kinh doanh bao gồm
nhiều loại chi phí khác nhau, nội dung và cách ứng xử cũng khác nhau. Vì vậy, để
thuận tiện cho quá trình phân loại, xử lý, nâng cao độ tin cậy cho các thông tin liên
quan đến chi phí cần phải phân loại chi phí theo các tiêu thức khác nhau như sau:
1.4.1.1

Phân loại chi phí theo nội dung kinh tế

Phân loại chi phí theo nội dung kinh tế nhằm phục vụ cho việc tập hợp, quản lý
chi phí có cùng nội dung kinh tế ban đầu mà không cần xét đến bộ phận nào, dùng
để sản xuất ra sản phẩm nào. Dựa vào cách phân loại này làm cơ sở để doanh
nghiệp lập các định mức chi phí, dự toán chi phí, cũng là cơ sở để phân tích, đánh
giá tình hình hoạt động chi phí sản xuất của doanh nghiệp.
Phân loại chi phí theo nội dung kinh tế gồm các yếu tố sau:
-

Chi phí nguyên vật liệu: gồm toàn bộ giá trị của các chi phí như chi phí

nguyên vật liệu chính, nguyên vật liệu phụ, phụ tùng, công cụ dụng cụ dùng vào
hoạt động sản xuất kinh doanh trong kỳ.

-

Chi phí nhân công: phản ánh toàn bộ tiền lương và các khoản phụ cấp mang

tính chất lương phải trả cho cán bộ công nhân viên trong toàn thể doanh nghiệp.
-

Chi phí khấu hao tài sản cố định: phản ánh toàn bộ giá trị khấu hao tài sản

được trích trong kỳ, dựa vào đó nhà quản lý hoạch định các chiến lược tái đầu tư và
đầu tư mới mở rộng, đảm bảo được cơ sở vật chất, thiết bị phù hợp cho quy trình
hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
-

Chi phí dịch vụ mua ngoài: bao gồm các chi phí mua từ bên ngoài cung cấp

cho hoạt động sản xuất kinh doanh trong kỳ, giúp cho nhà quản trị nắm được tổng


10
giá dịch vụ mua ngoài liên quan đến hoạt động của doanh nghiệp, thiết lập quan hệ
trao đổi, cung ứng với các đơn vị dịch vụ mua ngoài cho hoạt động sản xuất kinh
doanh.
-

Chi phí bằng tiền mặt khác: bao gồm các khoản chi phí bằng tiền mặt phục

vụ cho hoạt động kinh doanh được thanh toán bằng tiền mặt, đa phần là khoản chi
tiêu nhỏ tại doanh nghiệp..
1.4.1.2 Phân loại chi phí theo cách ứng xử

Dựa trên cách ứng xử của chi phí đối với sự thay đổi của mức độ hoạt động có
thể chia thành ba loại: biến phí, định phí, chi phí hỗn hợp.
 Biến phí (chi phí khả biến) là những chi phí mà giá trị của nó tăng giảm
theo mức độ hoạt động. Nếu xét trên một mức độ hoạt động thì biến phí lại không
thay đổi trong phạm vi phù hợp, biến phí chỉ phát sinh khi có hoạt động. Biến phí
gồm có hai loại biến phí tuyến tính và biến phí cấp bậc.
-

Biến phí tuyến tính là những biến phí có sự biến động cùng tỷ lệ với mức độ

hoạt động.
Ví dụ: chi NVL trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp, chi phí hoa hồng bán hàng.
-

Biến phí cấp bậc là những biến phí không biến động liên tục so với sự biến

động liên tục của mức độ hoạt động, mức độ hoạt động phải biến động đến một mức
độ nào đó mới dẫn đến sự biến động của chi phí.
Ví dụ: chi phí tiền điện, chi phí tiền nước
 Định phí (chi phí bất biến) là những chi phí mà tổng số của nó không thay
đổi khi thay đổi mức độ hoạt động. Định phí có thể chia thành hai loại là định phí
bắt buộc và định phí không bắt buộc.
-

Định phí bắt buộc là những định phí không cắt giảm được, dù muốn dù

không vẫn phải chịu khi có hoạt động sản xuất hoặc khi gián đoạn hoạt động sản
xuất.
Ví dụ: Chi phí khấu hao máy móc thiết bị
-

Định phí không bắt buộc là những định phí có thể thay đổi trong từng thời

kỳ dự toán của doanh nghiệp. Định phí không bắt buộc mang tính chất ngắn hạn và
có thể cắt giảm trong trường hợp không cần thiết.
Ví dụ: Chi phí quảng cáo, chi phí tuyển dụng đào tạo…


11
 Chi phí hỗn hợp là chi phí mà thành phần của nó bao gồm yếu tố khả biến
và yếu tố bất biến. Ở một mức độ hoạt động nào đó, chi phí hỗn hợp thể hiện đặc
điểm của định phí nhưng ở một mức độ hoạt động khác chi phí hỗn hợp thể hiện
đặc điểm của biến phí (chi phí điện thoại, chi phí bảo trì máy móc thiết bị).
1.4.1.3 Phân loại chi phí theo mối quan hệ chi phí với các khoản mục
trên bảng cân đối kế toán và kết quả hoạt động kinh doanh (báo cáo tài chính).
Theo cách phân loại này, chi phí được chia thành: chi phí sản phẩm và chi phí
thời kỳ.
- Chi phí sản phẩm là những khoản chi phí gắn liền với quá trình sản xuất sản
phẩm hay quá trình mua hàng hóa để bán. Chi phí sản phẩm gồm có: chi phí nguyên
vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp và chi phí sản xuất chung.
Nếu sản phẩm hoặc hàng hóa chưa bán ra thì khoản chi phí này thể hiện ở trong
giá thành hàng tồn kho trên bảng cân đối kế toán. Nếu sản phẩm, hóa hàng được
bán ra thì khoản chi phí này được thể hiện ở giá vốn hàng bán trên báo cáo kết quả
hoạt động kinh doanh.
- Chi phí thời kỳ là các khoản chi phí hoạt động kinh doanh trong kỳ, không
tạo nên hàng tồn kho mà ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả lợi nhuận của kỳ mà nó
phát sinh. Theo hệ thống kế toán hiện hành, chi phí thời kỳ gồm có: chi phí bán
hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp.
1.4.1.4 Phân loại chi phí theo thẩm quyền ra quyết định
Theo cách phân loại này, chi phí được phân thành hai loại: Chi phí kiểm soát

được và chi phí không kiểm soát được.
-

Chi phí kiểm soát được là khoản chi phí mà nhà quản trị cấp đó được quyền

ra quyết định.
Ví dụ: Giám đốc phân xưởng có thẩm quyền ra quyết định về khoản chi phí cho
bộ phận phân xưởng.
-

Chi phí không kiểm soát được là khoản chi phí mà nhà quản trị ở cấp đó

không được quyền ra quyết định.
Ví dụ: Giám đốc phân xưởng có thẩm quyền ra quyết định về khoản chi phí cho
bộ phận phân xưởng nhưng không có thẩm quyền quyết định về chi phí mua hàng
của bộ phận thu mua.


12
Cách phân loại này có ý nghĩa trong việc lập báo cáo bộ phận và là định hướng
cho việc thực hiện chức năng kiểm soát cho nhà quản trị cấp trên.
1.4.2 Định mức chi phí
1.4.2.1 Khái niệm về định mức chi phí
Theo tác giả Phạm Văn Dược (2010): “Định mức chi phí sản xuất là biểu hiện
bằng tiền của những hao phí về lao động sống và lao động vật hóa theo một tiêu
chuẩn mà doanh nghiệp tự xây dựng để đảm bảo cho doanh nghiệp sản xuất một
đơn vị sản phẩm ở một điều kiện nhất định”.
Định mức chi phí được chia làm hai loại như sau:
-

Định mức lý tưởng là định mức được xây dựng dựa trên mô hình sản xuất

kinh doanh với công nghệ hiện đại và trình độ lao động cao, quá trình sản xuất
không bị gián đoạn bởi các yếu tố chủ quan và khách quan. Trên thực tế, khó có thể
đạt được định mức lý tưởng, mà định mức này chỉ mang tính tham khảo để cho các
doanh nghiệp hướng tới.
-

Định mức thực tế là định mức được xây dựng phù hợp với điều kiện sản

xuất và khả năng của từng loại doanh nghiệp. Các doanh nghiệp sử dụng định mức
này để kiểm soát tình hình thực hiện của doanh nghiệp và dựa vào đó để lập các dự
toán chi phí.
Định mức chi phí là cơ sở để doanh nghiệp dựa vào đó mà lập các dự toán chi phí
cho từng bộ phận. Nếu định mức xây dựng không hợp lý, không sát với thực tế thì
ảnh hưởng đến các dự toán, ảnh hưởng đến việc kiểm soát chi phí.
1.4.2.2 Phương pháp xây dựng định mức chi phí
Xây dựng định mức chi phí có thể sử dụng các phương pháp sau:
-

Phương pháp kỹ thuật: phương pháp này đòi hỏi sự kết hợp của các chuyên

gia kỹ thuật để nghiên cứu thời gian thao tác công việc nhằm mục đích xác định
lượng nguyên vật liệu và chi phí lao động cần thiết để sản xuất sản phẩm trong điều
kiện về công nghệ, khả năng quản lý và nguồn nhân lực hiện có tại doanh nghiệp.
-

Phương pháp phân tích số liệu lịch sử: xem lại giá thành đạt được ở những

kỳ trước như thế nào, tuy nhiên phải xem xét lại kỳ này có gì thay đổi và phải xem

xét những chi phí phát sinh các kỳ trước đã phù hợp hay chưa, nếu không hợp lý,
hợp lệ thì bỏ hay xây dựng lại.