SKKN HOAT DONG NHOM

Trường THPT HOÀ AN 1 Tổ: Hoá Sinh
Sáng kiến kinh nghiệm trong tổ chức học nhóm
I. ĐẶT VẤN ĐỀ:
; Hiện nay nước ta đang đổi mới nhiều lónh vực khác nhau, để hoà nhập vào xu thế
phát triển của thế giới. Về giáo dục cũng đang nâng cấp cơ sở vật chất, và đổi mới
phương pháp dạy học trong trường phổ thông. Do môn hoá học là một môn khoa học vừa
mang tính lí thuyết, vừa gắn liền với thực nghiệm, nó liên quan rất nhiều lónh vực khác
nhau trong xã hội, sản xuất và môi trường sống. Cho nên muốn dạy môn hoá học có hiệu
quả thì ngoài việc nắm vững kiến thức, ta cần có một phương pháp dạy học cho phù
hợp.Theo yêu cầu của Bộ GD- ĐT về việc phát huy tính tích cực của học sinh lấy học
sinh làm “trung tâm” tôi đã mạnh dạng áp dụng thử nghiệm phương pháp tổ chức học
nhóm trong lớp học nhầm giúp học sinh có nhiều cơ hội để phát biểu, trao đổi và lắng
nghe ý kiến của nhau,tạo cơ hội cho học sinh nhút nhát,học sinh yếu tham gia tích cực
vào hoạt động học tập, bắt buộc học sinh lười tham gia vào hoạt động học tập, phát huy
được khả năng làm việc độc lập của học sinh, học sinh làm việc theo nhóm phát huy
được kỹ năng giao tiếp như: lắng nghe ý kiến của người khác, biết trình bày ý kiến của
mình, biết thương lượng và thoả hiệp, biết làm việc theo phương châm” Đoàn kết là sức
mạnh”, tạo quan hệ tốt đẹp giữa các học sinh, các em có trách nhiệm, quan tâm, giúp đỡ
lẫn nhau cùng nhau tiến bộ trong học tập. Khi ta áp dụng phương pháp này không những
giúp học sinh nắm kiến thức mà còn giúp các em con đường đi đến kiến thức.
; Việc chọn một phương pháp dạy học có sẳn áp dụng vào một bài học là một công
việc khó khăn. Mà nay lại đưa ra phương pháp tổ chức học nhóm nhầm phát huy tính
tích cực của học sinh, phương pháp này lại liên quan đến nhiều môn khác nửa. Mặc dù
hết sức cố gắng khi viết và trình bài, xong không tránh khỏi những sai sót. Tôi rất mong
nhận được sự góp ý của quý thầy cô đi trước và các bạn đồng nghiệp. Tôi xin trân thành
cảm ơn.
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ:
 Qua quá trình nguyên cứu, suy nghó thì tôi mạnh dạng áp dụng thử nghiệm vào lớp
11A1 và lớp đối chứng 11A2 khối lớp chưa cải cách chương trình học. Và đã nhận thấy
chất lượng học sinh tăng lên rõ và cân bằng được lớp học không phải em nào giỏi thì quá
giỏi còn em nào tệ thì quá tệ. Sau đây tôi xin được phép trình bài một số kinh nghiệm

của tôi trong cách tổ chức học nhóm.
1. CÁCH TỔ CHỨC TRONG HỌC NHÓM:
a cách tổ chức:
 Vai trò của giáo viên:
a. Giáo dục các em về sự cần thiết của học nhóm và vai trò của cá nhân tronghoạt động
nhóm:
Sáng Kiến Kinh Nghiệm GV: Phan Hồng Thắm
Trường THPT HOÀ AN 2 Tổ: Hoá Sinh
 GV chia lớp ra thành 2 tổ bằng nhau về số lượng HS, tổ chức cho HS chơi bóng
chuyền:
 Cách thức chơi như sau:Trái bóng được chuyền từ em đầu đến em cuối, từ em cuối
chuyền lại em đầu, bóng phải qua tay mỗi em 2 lượt( lượt đi và lượt về). Tổ nào chuyền
bóng về trước sẽ được thưởng một hôïp kẹo.
 Sau khi kết thúc trò chơi ,GV giúp HS hiểu rõ trong khi vui chơi giải trí, trong công
việc, cũng như trong học tập, có những việc rất cần sự họp sức,đồng lòng của nhiều
người mới làm được và làm có kết quả tốt. Trong khi làm việc theo nhóm như thế, vai trò
của mỗi cá nhân hết sức quan trọng.
b. Tổ chức nhóm:
Có thể tổ chức nhóm cố đònh và nhóm không cố đònh.
* Nhóm cố đònh:Không thay đổi các thành viên trong nhóm trong suốt năm học.
* Nhóm không cố đònh: Thay đổi các thành viên trong nhóm nếu thấy nhóm hoạt động
không có hiệu quả mà nguyên nhân là do chính các thành viên trong nhóm tạo ra.
* Thành phần nhóm: Có đủ các đối tượng HS: Giỏi, khá, TB, Yếu.
* Số lượng các thành viên trong nhóm: Có thể mỗi nhóm gồm 2---> 6 thành viên. Nhưng
lý tưởng nhất là 4 hoặc 3
* Phân công nhiệm vụ các thành viên trong nhóm:
- 1 Nhóm trưởng: Có nhiệm vụ chỉ đạo chung, đọc câu hỏi, đề nghò cacù bạn có ý kiến
đóng góp, nhắc nhở những bạn lười hoạt động, đề xuất ý kiến của nhóm với GV, ghi
chép lại tình hình hoạt động của nhóm, viết báo các tình hình hoạt động của nhóm cho
GV sau mỗi tháng.

- 1 Thư ký: Lắng nghe, ghi chép nhanh, ngắn gọn những ý kiến, những lời giải đáp sau
khi tổ đã thống nhất, nhắc nhở thời gian hoạt động nhóm, hối thúc nhóm mau đi đến ý
kiến thống nhất mỗi khi có bàn cãi.
- Mỗi thành viên trong nhóm: Ý thức rõ vai trò của cá nhân mình, tích cực đóng góp ý
kiến, bảo vệ ý kiến của mình trên cơ sở thực tế và khoa học, đại diện nhóm báo cáo kết
quả khi GV yêu cầu.
c. Tiếp nhận ý kiến của các nhóm, điều chỉnh nhóm:
- Mỗi tháng các nhóm báo cáo tình hình hoạt động của nhóm mình và đề xuất ý kiến của
tập thể nhóm
Sáng Kiến Kinh Nghiệm GV: Phan Hồng Thắm
A
B
C
A B
C
D
Trường THPT HOÀ AN 3 Tổ: Hoá Sinh
- GV tiếp nhận các báo cáo, sửa những lỗi của HS, có thể thay đổi các thành viên trong
nhóm, hoà giải các ý kiến bất đồng nhau giữa các thành viên trong nhóm.
- Khi áp dụng phương pháp này để hiệu quả cao thì ta nên có quy chế cộng trừ điểm vào
mỗi nhóm.
 Quy chế điểm cộng:
♦ 1 lần phát biểu báo cáo đúng, chính xác, khoa học được cộng 5
đ
♦ 1 lần chuẩn bò đồ dùng dạy học cho bài cộng 10
đ
♦ Cả tổ có soạn bài đầy đủ + làm đủ bài tập thì cộng 10
đ

 Quy chế điểm trừ:

♦ Không làm bài + soạn bài trước khi đến lớp (-5
đ
/ 1 HS)
♦ Nếu không phát biểu được khi GV gọi thì –10đ/ nhóm.
♦ Nếu không chuẩn bò đồ dùng học tập theo phân công của GV thì (- 40/ nhóm).
♦ Thảo luận nhóm mất trật tự, ồn (-5 đ/ 1Hs).
 Tổng hợp điểm hàng tháng:
• Điểm từ 100
đ
trở lên (+1 vào bài 15’, điểm miệng.).
• Điểm từ 80--->90đ ( cộng 0.5 đ vào bài 15’, điểm miệng)
• Điểm dưới 70đ thì trừ (0.5 đ vào bài 15’, điểm miệng)
• Điểm dưới 50 đ thì trừ (1đ vào bài 15’, điểm miệng).
• Trong HK I được cộng liên tục 4đ thì được đổi lại cộng 1 đ vào cột điểm 1 tiết.
• Trong HK II được cộng liên tục 3đ thì được đổi lại cộng 1 đ vào cột điểm 1 tiết.
Vai trò của HS:
Phục tùng sự phân công của GV
Có những ý kiến đề xuất với GV
Thực hiện tốt các nhiệm vụ được giao.
b. Vai trò và công việc của giáo viên trong một hoạt động nhóm:

Trước Khi Tiến Hành
Hoạt Động Nhóm
Trong Khi Tiến Hành Hoạt
Động Nhóm
Sau Khi Tiến Hành Hoạt
Động Nhóm
♦ Đặt câu hỏi, ra bài
tập, giao nhiệm vụ cho
mỗi nhóm

♦ Hướng dẫn cách
tiến hành hành hoạt
động nhóm.
♦ Ấn đònh thời gian.
♦ Kiểm tra xem HS
có hiểu nhiệm vụ/bài
• Giáo viên đi đến các nhóm
• Giám sát viên.
• Quan sát viên
• Người dạy kèm.
• Giúp đở học sinh khi cần.
• Nhắc nhở học sinh làm việc.
• Chỉnh sửa những thái độ làm
việc chưa tốt của HS.
 Lắng nghe kết quả của
các nhóm.
 Sữa lỗi cho học sinh.
 Nhà đánh giá, bình
luận, khen ngợi những
nhóm hoạt động tốt, phê
bình,nhắc nhở những
nhóm chưa tốt
Sáng Kiến Kinh Nghiệm GV: Phan Hồng Thắm
Trường THPT HOÀ AN 4 Tổ: Hoá Sinh
tập được giao hay
không.
 Nhận xét đánh giá kết
quả, cho điểm.
2. một số ví dụ ÁP DỤNG, nhằm so sánh phương pháp dạy học truyền thống và
phương pháp thảo luận nhóm

Nội dung vấn đề Phương pháp truyền
thống
Phương pháp thảo luận nhóm
VD1: Đònh nghóa axit?
 Theo Bronxtet: Axit
là những chất có khả
năng cho proton.
 Đặt câu hỏi:
? các em nêu đònh
nghóa axit đã học ở
lớp 9?
 Hs trả lời
Gv cho vd
HCl----> H
+
+Cl
-

HCl + H
2
O----->
H
3
O
+
+ Cl
-
 Từ đó TB đònh
nghóa axit theo

Bronxtet: Axit là
những chất có khả
năng cho proton.
; Yêu cầu Hs cho vd một số công
thức Axit đã học.
Từ các công thức GV viết các phương
trình:
HCl----> H
+
+Cl
-

HCl + H
2
O-----> H
3
O
+
+ Cl
-
H
2
SO
4
-----> H
+
+ HSO
4
-
Hoặc:

H
2
SO
4
-----> 2H
+
+ SO
4
2-
H
2
SO
4
+ 2 H
2
O----> 2H
3
O
+
+ SO
4
2-
.
; Quan sát các quá trình trên. Thảo
luận nhóm rút ra đònh nghóa về axit.
; HS báo cáo.
; Các nhóm khác bổ sung.
; GV nhận xét, đánh giá.
Vd 2. Tìm hiểu tính
chất hoá học của

photpho:
 Photpho thuộc phân
nhóm chính nhóm V
nên photpho vừa thể
hiện tính oxi hoá và
vừa thể hiện tính khử.
 Phot pho thể hiện
tính khử:
4P+ 5O
2
----> 2P
2
O
5

 GV thông báo :
photpho thuộc phân
nhóm chính nhóm V
nên photpho vừa thể
hiện tính oxi hoá và
vừa thể hiện tính khử.
 GV yêu cầu học
sinh lên viết phương
trình:
P thể hiện tính oxi
; HS thảo luận nhóm
; Bằng các phương trình phản ứng,
chứng minh rằng photpho vừa thể hiện
tính oxi hoá, vừa thể hiện tính khử:
Phot pho thể hiện tính khử:

4P+ 5O
2
----> 2P
2
O
5

Phot pho thể hiện tính oxi hoá:
2P+ 3Ca----> Ca
3
P
2

; HS báo cáo.
Sáng Kiến Kinh Nghiệm GV: Phan Hồng Thắm
Trường THPT HOÀ AN 5 Tổ: Hoá Sinh
 Phot pho thể hiện
tính oxi hoá:
2P+ 3Ca----> Ca
3
P
2

hoá:
P+ Ca ----> ..............
P thể hiện tính khử:
4P+ 5O
2
----> 2P
2

O
5

P+ HNO
3
+ H
2
O----
> ......
; Các nhóm khác bổ sung.
; GV nhận xét, đánh giá.
VD 3: V ề cách tổ chức
giải 1 bài tập trong
tiết luyện tập:
 Cho 11 gam hỗn
hợp Al và Fe tác dụng
với Axit nitric loãng
lấy dư thì có 6.72 l (đo
ở đktc) khí NO bay ra.
Tính khối lượng mỗi
kim loại trong hỗn hợp.
 GV hướng dẫn
cách giải.
 Gọi 1 Hs trong lớp
lên bảng giải bài tập.
; Hs thảo luận làm bài tập.
; GV chỉ đònh bất kì một thành viên
nào trong nhóm lên bảng giải bài tập
và lấy điểm cho cả nhóm.
; Lưu ý : Đối với những bài tạp khó

thì GV có thể hướng dẫn các bước
làm, sau đó mới thảo luận nhóm.
Hoặc gọi một HS khá giỏi trong lớp
lên đònh hướng cách giải trước để
nhóm hoạt động có hiệu quả hơn
iii. Trở ngại trong việc dạy và học nhóm - một số giải pháp:
 Trong quá trình áp dụng phương pháp mới trong dạy học lấy học sinh làm trung tâm
nhằm phát huy tính tích cực của học sinh ,đó là học nhóm hay học sinh hoạt động tìm tòi
phát hiện kiến thức, tôi gặp một số trở ngại và tự tôi đã nghiên cứu được 1 số giải pháp
sau:
Trở Ngại Giải Pháp
1
 Giáo viên tổ chức học nhóm và yêu
cầu học sinh bắt đầu làm việc. Hầu hết
các em đều ngồi yên, không chòu tiến
hành làm việc.
1
• Xem lại câu hỏi đặt ra đã chỉnh về cú
pháp câu và rõ về nội dung chưa
• Ta nên đưa ra các câu hỏi phụ
cho điểm kích thích để học sinh ham học
• Tìm hiểu lí do không hoạt động.
2
 Trong hoạt động làm việc theo nhóm,
đa số các học sinh không trao đổi, chia sẻ
thông tin bằng cách hỏi- đáp lẫn nhau, mà
chỉ yên lặng chép các thông tin của nhau
• Theo tôi khi gặp trường hợp này ta
nên đưa ra giải pháp:
• Yêu cầu nhóm trưởng đọc kó nội dung

yêu cầu của GVđối với nhóm mình.
• Nhóm trưởng phát biểu trước.
Sáng Kiến Kinh Nghiệm GV: Phan Hồng Thắm