Một số giải pháp chỉ đạo giáo viên trường mầm non luận thành tổ chức thực hiện tốt chuyên đề “xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THƯỜNG XUÂN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỈ ĐẠO GIÁO VIÊN
TRƯỜNG MẦM NON LUẬN THÀNH TỔ CHỨC THỰC HIỆN
TỐT CHUYÊN ĐỀ “XÂY DỰNG TRƯỜNG MẦM NON LẤY
TRẺ LÀM TRUNG TÂM”

Người thực hiện: Nguyễn Thị Hương
Chức vụ: Hiệu trưởng
Đơn vị công tác: Trường MN Luận Thành
SKKN thuộc lĩnh vực: Quản lí

THANH HOÁ NĂM 2019


MỤC LỤC
STT
1

NỘI DUNG

TRANG

Mở đầu

1

1.1

Lý do chọn đề tài.

1

1.2

Mục đích nghiên cứu.

2

1.3

Đối tượng nghiên cứu.

2

1.4

Phương pháp nghiên cứu.

2

Nội dung

2

2.1

Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm

2

2.2

Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh
nghiệm

4

2.3

Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề.

6

Giải pháp 1: Xây dựng môi trường giáo dục trong,
ngoài lớp tạo điều kiện cho trẻ vui chơi, hoạt động
giúp trẻ phát triển nhân cách và phát triển toàn diện
cho trẻ trong trường mầm non.

6

2

Giải pháp 2: Chỉ đạo giáo viên xây dựng kế hoạch
thực hiện chuyên đề theo quan điểm lấy trẻ làm
trung tâm.

10

Giải pháp 3: Chỉ đạo giáo viên tăng cường phối
hợp với phụ huynh và cộng đồng trong giáo dục lấy
trẻ làm trung tâm.

12

Giải pháp 4: Đổi mới nội dung phương pháp, tăng
cường giáo dục trẻ mẫu giáo phát triển toàn diện.

14

Giải pháp 5: Chỉ đạo giáo viên thường xuyên tổ
chức các trò chơi vận động trong việc xây dựng
chuyên đề xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung
tâm.

16

Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt
động giáo dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà
trường.

17

Kết luận, kiến nghị

19

3.1

Kết luận

19

3.2

Kiến nghị

20

2.4
3


1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài:
Có thể nói rằng, việc xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm
non là thực sự cần thiết và quan trọng. Bởi vì môi trường đa dạng, phong phú nó
thỏa mãn được nhu cầu khám phá, vui chơi và hoạt động của trẻ. Do đó “Xây
dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non là tổ hợp những điều kiện tự
nhiên – xã hội cần thiết, trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động chăm sóc, giáo dục
trẻ ở trường mầm non. Môi trường lớp học ở trường mầm non với các mảng
tường, các góc chơi, đồ chơi được sắp xếp, trang trí nổi bật nhằm thu hút sự chú
ý của trẻ cùng với không khí lớp học vui tươi, chan hòa, gần gũi giữa cô và trẻ.
Đơn giản là thế nhưng việc thực hiện không hoàn toàn dễ dàng. Bởi môi trường
giáo dục trong trường mầm non phải tạo cơ hội cho trẻ tìm tòi, khám phá, phát
hiện nhiều điều mới lạ, hấp dẫn trong cuộc sống, trẻ tự lựa chọn hoạt động cá
nhân hoặc theo nhóm một cách tích cực, qua đó kiến thức và kỹ năng ở trẻ dần

được hình thành. Môi trường đó phải đảm bảo an toàn về thể chất, tâm lý cho trẻ
vừa có tác dụng giáo dục, có tính thẩm mỹ và phải được xây dựng trong suốt
quá trình thực hiện chương trình chăm sóc giáo dục trẻ.
Việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm dựa trên nhu
cầu, hứng thú, khả năng và thế mạnh của từng trẻ với mong muốn mỗi đứa trẻ có
thể thành công và tiến bộ. Tạo cơ hội cho trẻ học bằng nhiều cách khác nhau
trong các hoạt động, đồng thời từ đó giúp giáo viên ý thức được tầm quan trọng
trong việc vận dụng phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm vào việc thực
hiện chương trình chăm sóc giáo dục mầm non một cách hiệu quả, đảm bảo chất
lượng và sự phát triển toàn diện phù hợp với từng cá nhân trẻ.
Từ đó trẻ tích cực hoạt động, trẻ được tự khám phá, trẻ được trải nghiệm
bằng các giác quan, chú trọng giáo dục cá nhân kết hợp giáo dục trong nhóm,
lớp giữa hoạt động chung và hoạt động góc, tăng cường giao tiếp giữa cô và trẻ,
giữa trẻ với trẻ.
Giáo viên linh hoạt, sáng tạo, không bị gò bó khi tổ chức các hoạt động
cho trẻ nhất là hoạt động chung có mục đích học tập và hoạt động góc chơi, giáo
viên có thể sử dụng tối đa nguồn nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương để làm
phong phú các hoạt động của trẻ, gây được sự chú ý của trẻ, trẻ ham học, nghiên
cứu, tìm tòi, khám phá, giao tiếp ngôn ngữ tình cảm.
Năm học 2017 – 2018 thực hiện công văn số 236/SGDĐT- GDMN ngày
15/02/2017 của BGD&ĐT về việc hướng dẫn xây dựng kế hoạch thực hiện
chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” giai đoạn 2016 –
2020 và theo công văn hướng dẫn số 55/PGD&ĐT – GDMN ngày 20 tháng 02
năm 2017 của phòng giáo dục và đào tạo huyện Thường Xuân về việc hướng
dẫn xây dựng kế hoạch thực hiện chuyên đề “ Xây dựng trường mầm non lấy trẻ
làm trung tâm” giai đoạn 2016 - 2010, việc xây dựng môi trường giáo dục phù
hợp sẽ là phương tiện, là điều kiện để giáo viên phát triển phù hợp với từng trẻ
và từng lứa tuổi. Đối với phụ huynh và xã hội, quá trình xây dựng môi trường
1

giáo dục sẽ thu hút được sự tham gia của các bậc phụ huynh và sự đóng góp của
cộng đồng xã hội để thỏa mãn mong đợi của các bậc cha mẹ đối với sự phát
triển của con mình trong từng giai đoạn, trong từng thời kì nó đòi hỏi chúng ta
những nhà quản lý trường mầm non cần hiểu đúng, hiểu sâu sắc và vận dụng
vào thực tiễn quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong công tác chỉ đạo và
hỗ trợ chuyên môn cho giáo viên mầm non. Nhưng trên thực tế hiện nay việc
“Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” tại trường mầm non Luận
Thành triển khai và thực hiện có hiệu quả. Nhưng trong quá trình triển khai vẫn
còn không ít những khó khăn, tồn tại đó là: Một bộ phận giáo viên chưa hiểu rõ
về xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm, một bộ phận phụ huynh
chưa quan tâm tới việc học hành của con em mình, chính quyền địa phương
chưa quan tâm tới việc đầu tư cơ sở vật chất của nhà trường, phần lớn là để tự
nhà trường bươn chải. Nhận thức được tầm quan trọng của việc xây dựng trường
mầm non lấy trẻ làm trung tâm đối với sự phát triển của trẻ. Trước thực trạng
của nhà trường, địa phương và trách nhiệm của mình, tôi băn khoăn, day dứt làm
thể nào để tìm ra các biện pháp tối ưu để thực hiện tốt nhất chuyên đề xây dựng
trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm. Chính vì lẽ đó mà tôi chọn đề tài “Một
số giải pháp chỉ đạo giáo viên trường mầm non Luận Thành tổ chức thực
hiện tốt chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” nhằm
giúp trẻ phát triển một cách toàn diện, đó là về thể chất, ngôn ngữ, trí tuệ, tình
cảm – kỹ năng xã hội, khả năng thẩm mỹ, sáng tạo của trẻ. Để góp phần nhỏ bé
của mình vào sự nghiệp giáo dục và đào tạo nói chung và trường mầm non Luận
Thành nơi tôi công tác nói riêng.
1.2. Mục đích nghiên cứu:
Nhằm thực hiện việc chỉ đạo giáo viên tổ chức thực hiện tốt các hoạt động phát
triển về thể chất, ngôn ngữ, trí tuệ, tình cảm – kỹ năng xã hội, khả năng thẩm
mỹ, sáng tạo của trẻ. Tìm ra biện pháp chỉ đạo giáo viên thực hiện tốt vấn đề xây
dựng môi trường học tập cho trẻ. Đề tài này mang tính chất thiết thực và cụ thể
phù hợp với cuộc vận động “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích

cực”, đồng thời phù hợp với yêu cầu chăm sóc giáo dục trẻ theo chương trình
giáo dục mầm non.
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
Học sinh trường mầm non Luận Thành, huyện Thường Xuân, tỉnh Thanh Hóa
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
Nhóm phương pháp nghiên cứu lý thuyết.
Nhóm phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin.
Nhóm phương pháp thống kê, xử lý số liệu.
2. NỘI DUNG
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm:
Xây dựng môi trường cho trẻ hoạt động là xây dựng một môi trường an
toàn, thân thiện, ấm cúng, trình bày đẹp mắt, thu hút, giúp trẻ chủ động tham gia

2


vào các hoạt động, có cơ hội trải nghiệm và giao tiếp một cách tích cực. Chính
vì thế chúng ta muốn trẻ học tập tích cực giáo viên không chỉ dạy trẻ cái mà trẻ
đã biết mà phải dạy trẻ cái trẻ cần, điều mà trẻ thích nghe. Nói một cách khác
xây dựng kế hoạch phải hướng vào trẻ, lấy trẻ làm trung tâm của quá trình giáo
dục và môi trường giáo dục trong trường mầm non bao gồm môi trường ngoài
lớp học và môi trường trong lớp học.
Môi trường ngoài lớp học: Là yếu tố góp phần tích cực trong các hoạt
động nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục toàn diện trẻ. Trẻ được tự do để
khám phá, sử dụng các giác quan, hòa mình vào thế giới tự nhiên, có nhiều cơ
hội tham gia các hoạt động phát triển vận động thô. Chính vì thế mà chúng ta tập
trung xây dựng môi trường giáo dục ngoài lớp học an toàn, đẹp, hấp dẫn trẻ.
Nhưng hầu hết các nhà trường đều quan tâm, mong muốn đạt được đó là diện
tích đất trong nhà trường, diện tích sân vườn và diện tích các khu vực bổ trợ cho
hoạt động ngoài trời của trẻ. Có diện tích đất đủ rộng, nhà trường có thể bố trí

các khu vực cho trẻ hoạt động vui chơi, sinh hoạt, học tập ngoài trời một cách
khoa học và phù hợp hơn, tìm hiểu bố trí diện tích sân tập thể dục cho trẻ toàn
trường và khu chơi vận động (thang leo, cầu khỉ, thang dây…); khu vực chơi với
đồ chơi ngoài trời (nhà bóng, cầu trượt, đu quay, bập bênh…); khu vực chơi với
đất, cát, nước, đá, sỏi…; khu chơi với các nhân vật cổ tích, hay còn gọi là “vườn
cổ tích”; khu trồng hoa, trồng cây cảnh, cây ăn quả, cây bóng mát trên sân
trường… hệ thống đường đi lối lại trên sân; Đặc biệt, với yếu tố thời tiết khí hậu
nắng nóng nhiều, các nhà trường cần xác định sân chơi của trẻ rất cần có cây
xanh bóng mát, hệ thống mái tôn mái lá góp phần tạo bóng mát cho sân chơi của
trẻ nhưng cũng không thể thay thế cho hệ thống cây bóng mát được, việc trồng
các cây bóng mát vẫn phải được chú trọng.
Môi trường ngoài lớp học cần đa dạng, phong phú, kích thích sự phát triển
của trẻ qua các trang thiết bị ngoài trời; kích thích các vận động khác nhau của
trẻ. Tận dụng các nguồn nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương để trẻ khám phá,
đặc biệt là nguồn nguyên liệu tự nhiên và phế liệu.
Môi trường trong lớp: Trong lớp học không thể thiếu những góc chơi
của trẻ, do đó để lớp học thêm lôi cuốn trẻ các cô giáo cần tạo nên một môi
trường lớp học với những màu sắc sinh động, những nhân vật ngộ nghĩnh… Môi
trường có không gian, cách sắp xếp phù hợp, gần gũi, quen thuộc với cuộc sống
thực hàng ngày của trẻ; phản ánh kinh nghiệm, văn hóa của địa phương; luôn
thay đổi để tạo ra sự hấp dẫn mới lạ đối với trẻ. Các góc hoạt động chính được
duy trì thường xuyên, chúng không cần phải di chuyển đi hoặc đóng lại. Vì vậy
chúng ta cần suy nghĩ cẩn trọng về việc bố trí các góc này. Việc sắp xếp phải rất
linh hoạt để có thể sắp xếp lại.
Trường mầm non là môi trường thuận lợi để hình thành các kỹ năng xã hội
cho trẻ: Đảm bảo môi trường giao tiếp thân thiện, hòa đồng, ấm cúng, cởi mở
giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ, giữa trẻ với môi trường xung quanh. Quan hệ giữa
cô và trẻ, người lớn với trẻ phải thể hiện tình cảm yêu thương, thái độ tôn trọng,

3

tin tưởng trẻ, tạo cơ hội cho trẻ bộc lộ những suy nghĩ, tâm tư nguyện vọng của
mình. Tạo điều kiện cho trẻ giao tiếp và thể hiện sự quan tâm của mình đối với
mọi người, đối với sự vật hiện tượng gần gũi xung quanh. Mọi cử chỉ, lời nói,
việc làm của cô giáo và người lớn phải luôn mẫu mực để trẻ noi theo. Mối quan
hệ giữa trẻ với trẻ là quan hệ bạn bè cùng học cùng chơi, đoàn kết, hợp tác, chia
sẻ, đồng cảm, học hỏi lẫn nhau. Giáo viên cần nhạy cảm để tận dụng các mối
quan hệ giữa trẻ với trẻ để giáo dục trẻ và có sự thống nhất giữa trường mầm non,
gia đình và cộng đồng xã hội trong việc chăm sóc, giáo dục trẻ.
Tuy nhiên để làm được điều này phải tốn rất nhiều thời gian để giúp trẻ phát
triển về thể chất, ngôn ngữ, trí tuệ, tình cảm – kỹ năng xã hội, khả năng thẩm mỹ,
sáng tạo… của trẻ. Để góp phần nhỏ bé của mình vào sự nghiệp giáo dục và đào
tạo nói chung và nhà trường nơi tôi công tác nói riêng. Trong quá trình chỉ đạo
giáo viên trường mầm non Luận Thành thực hiện tốt chuyên đề “Xây dựng
trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” giúp trẻ phát triển về thể chất, ngôn ngữ,
trí tuệ, tình cảm – kỹ năng xã hội, khả năng thẩm mỹ, sáng tạo của trẻ.
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm:
Trường Mầm non Luận Thành, huyện Thường Xuân, tỉnh Thanh Hóa;
trường có 1 khu chính và 3 khu lẻ, 31 nhóm lớp và 533 học sinh.
*Thuận lợi :
Trường mầm non Luận Thành được thành lập năm 1983 và được phát
triển cùng với sự phát triển của địa phương, đến nay đã 36 năm xây dựng và
trưởng thành. Được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo và sự chỉ đạo trực tiếp của
phòng giáo dục và đào tạo, trường mầm non Luận Thành đã từng bước phấn đấu
xây dựng trường mầm non đạt chuẩn quốc gia theo các tiêu chí do Bộ Giáo dục
và Đào tạo quy định.
Trường có một khuôn viên đẹp, thoáng mát, cơ sở vật chất tương đối đầy
đủ đảm bảo cho giáo viên và học sinh thực hiện các hoạt động và xây dựng môi
trường lấy trẻ làm trung tâm. Có khu vui chơi vận động riêng cho trẻ, có 2/4 sân

chơi có đủ 5 loại đồ chơi ngoài trời theo đúng quy định trường mầm non đạt
chuẩn quốc gia.
Được sự quan tâm của Ủy ban nhân dân, các ban ngành đoàn thể xã Luận
Thành, sự giúp đỡ chỉ đạo sát sao của phòng giáo dục và đào tạo. Tạo mọi điều
kiện để nhà trường, giáo viên tổ chức thực hiện các hoạt động, Tạo điều kiện
cho trẻ giao tiếp và thể hiện sự quan tâm của mình đối với mọi người, đối với sự
vật hiện tượng gần gũi xung quanh. Trẻ được tự khám phá, trẻ được trải nghiệm
bằng các giác quan, chú trọng giáo dục cá nhân kết hợp giáo dục trong nhóm,
lớp giữa hoạt động chung và hoạt động góc, tăng cường giao tiếp giữa cô và trẻ,
giữa trẻ với trẻ.
100% giáo viên đứng lớp có trình độ chuyên môn đạt chuẩn, có năng lực,
khéo tay, nhiệt tình, yêu nghề, mến trẻ. Một số giáo viên đã đạt giáo viên dạy gỏi
cấp huyện

4


Về học sinh: trẻ nhanh nhẹn, khỏe mạnh, ngoan khi tham gia các hoạt động.
*Khó khăn:
Trường có địa bàn rộng, có nhiều khu lẻ, học sinh đông, thiếu quá nhiều
phòng học, điều đó ảnh hưởng rất lớn tới việc tạo môi trường cho trẻ hoạt động.
Đời sống của nhân dân chủ yếu là nông nghiệp, không có nghề phụ, điều kiện
kinh tế nhân dân còn gặp nhiều khó khăn.
Cơ sở vật chất và đồ dùng học liệu, đồ dùng tự tạo còn ít.Chưa tạo được
các thí nghiệm như gieo hạt qua các giai đoạn để trẻ trải nghiệm.
Sắp xếp, bố trí trong ngoài ở một số nhóm lớp chưa phù hợp, Khu nhà vệ
sinh sắp xếp chưa khoa học, gọn gàng.
Việc tạo môi trường xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm còn chưa
được trú trọng đồng bộ.
Chính vì thế mà ngay từ năm học tôi đã khảo sát, đánh giá giáo viên, đánh

giá trên trẻ và đã thu được kết quả như sau:
Bảng khảo sát giáo viên, trẻ mẫu giáo đầu năm học
(Tháng 10/2017)
* GIÁO VIÊN
Mức độ sử dụng

Tổng
số
giáo
viên
khảo
sát

TS

Tỷ lệ
%

TS

Tỷ lệ
%

1. Tiêu chí 1: Môi trường giáo dục.

26

13

50

13

50

2. Tiêu chí 2 : Xây dựng kế hoạch giáo dục.

26

13

50

13

50

3. Tiêu chí 3: Tổ chức hoạt động giáo dục

26

19

73

7

27

4. Tiêu chí 4 : Đánh giá sự phát triển của trẻ.

26

26

100

0

0

5. Tiêu chí: 5: Sự phối hợp giữa nhà trường,
cha mẹ và cộng đồng trong giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm

26

26

100

0

0

Nội dung khảo sát

Thường
xuyên

Chưa
thường
xuyên

* HỌC SINH:
1. Trẻ được trải nghiệm các hoạt động một cách thường xuyên:
- Học qua thực tế.

470

296

63

174

37

- Học qua việc làm.

470

312

66.3

158

33.7

- Học qua khám phá tìm tòi

470

282

60

188 40

5


2. Trẻ được giao tiếp với mọi người trong mọi hoạt động
- Chia sẽ với bạn.

470

271

58

199

42

- Giao tiếp và chia sẽ cùng cô

470

258

54.89

212

45.11

- Giao tiếp và chia sẽ với mọi người

470

245

52

225

48

3.Trẻ biết suy nghẫm vận dụng những điều đã học từ các hoạt động để giải
quyết các tình huống.
- Biết vận dụng những điều đã lĩnh hội
để giao tiếp với mọi người...

470

225

48

245

52

- Biết tự mình giải quyết các tình
huống.

470

230

48.93

240

51.07

4. Trẻ biết trao đổi những điều mà trẻ mong muốn với mọi người.
- Biết trao đổi với bạn

470

271

58

199

42

- Biện trao đổi với cô

470

284

60.4

186

39.6

- Trao đổi với mọi người xung quang

470

245

52

225

48

Qua bảng khảo sát trên chứng tỏ cho ta thấy hầu hết các giáo viên trong
nhà trường đã sử dụng đầy đủ các biện pháp đưa ra, có một số biện phát được sử
dụng thường xuyên hơn, liên tục như sử dụng yếu tố thi đua, động viên khích lệ
trẻ kịp thời, nhận xét đánh giá trẻ trong quá trình thực hiện các hoạt động như
Trẻ biết suy nghẫm vận dụng những điều đã học từ các hoạt động để giải quyết

các tình huống, trẻ biết trao đổi những điều mà trẻ mong muốn với mọi người
được nhiều giáo viên lựa chọn hơn. Bên cạnh đó còn có một số biện pháp ít
được giáo viên lựa chọn như Trẻ được trải nghiệm các hoạt động một cách
thường xuyên, Trẻ được giao tiếp với mọi người trong mọi hoạt động, tận dụng
tối đa điều kiện sẵn có ở sân trường để cho trẻ thực hiện các hoạt động nhiều lần
vận động khác nhau, tạo cho trẻ sự thoải mái rèn luyện kỷ năng vận động .Việc
lồng ghép tích hợp đan sen giữa các hoạt động với nhau chưa được thường.
Đứng trước tình trạng trên bản thân là người chịu trách nhiệm chính của nhà
trường tôi đã nghiên cứu, tìm tòi và tìm ra được một số biện pháp sau:
2.3. Các giải pháp tổ chức thực hiện:
Giải pháp 1: Xây dựng môi trường giáo dục trong, ngoài lớp tạo điều
kiện cho trẻ vui chơi, hoạt động giúp trẻ phát triển nhân cách và phát triển
toàn diện cho trẻ trong trường mầm non.
Bản thân hiểu được việc giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đòi hỏi người giáo
viên cần dựa trên nhu cầu, hứng thú, khả năng và thế mạnh của từng trẻ để giúp mọi
trẻ thành công và tiến bộ, tạo nhiều cơ hội cho trẻ học bằng nhiều cách khác nhau

6


gồm cả hoạt động vui chơi. Phát triển của từng cá nhân trẻ được phản ánh rõ nét, kế
hoạch giáo dục phải được xây dựng dựa trên những gì trẻ đã biết và có thể làm.
Môi trường ở đây không chỉ dừng lại ở trong lớp học mà tận dụng tất cả
không gian trong và ngoài lớp học nhằm tạo điều kiện cho trẻ được học, được
trải nghiệm, được khám phá mọi lúc, mọi nơi. Mỗi trẻ có những hứng thú, cách
học và tốc độ học tập khác nhau và chúng cần môi trường học tập thực sự tốt
làm bước đệm bền vững để phát triển.
Dựa trên những quan điểm, đặc điểm sinh lý của trẻ là người đứng đầu
đơn vị tôi thường xuyên chỉ đạo giáo viên phải tự mình tìm ra những ý tưởng,
phương pháp, biện pháp mới để xây dựng môi trường hoạt động cho trẻ giúp trẻ

được trải nghiệm, kích thích và phục vụ trẻ hoạt động một cách tích cực, chăm
sóc trẻ tốt... qua đó nhân cách trẻ sẽ được phát triển tốt và thuận lợi.
Chỉ đạo tập trung xây dựng môi trường bên ngoài lớp học:
Tập trung chỉ đạo giáo viên tạo môi trường bên ngoài, đẹp, thoáng, mát
mắt, gọn gàng…phù hợp với tâm sinh lý của trẻ góp phần tích cực trong các
hoạt động nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục toàn diện trẻ. Bố trí các bồn
cây, chậu hoa hợp lý, trồng những loại cây phù hợp, không độc hại. Sáng tạo ra
những đồ chơi tự làm, sắp xếp bố trí phù hợp, thuận tiện trong sử dụng.
Ví dụ: Đường lên cầu thang tầng 2 và phần nền gạch phía ngoài sảnh
được vẽ dọc cầu thang và vẽ các hình ảnh ngộ nghĩnh có chứa các chữ cái, chữ
số và các bài tập của trò chơi vận động hợp lý, đẹp, lạ mắt. Sảnh tầng 1 vẽ trang
trí các cây cột, trồng hoa giấy tạo góc thiên nhiên mát mắt.

Hình 1: Ảnh tạo môi trường bên ngoài lớp học
Ngoài ra tôi còn chỉ đạo giáo viên thiết kế các khu vui chơi vận động
ngoài trời phù hợp với không gian của trường như tạo ra các trò chơi ném còn,
thang leo lốp, đu dây, cầu dây…, các đồ chơi đảm bảo theo trường mầm non đạt
chuẩn quốc gia đặt nơi phù hợp thuận tiện cho trẻ vận động. Cây xanh tự trồng ở
các khoảng không tạo không khí trong lành thoáng mát. Quan tâm tới việc tạo
7


các thí nghiệm cho trẻ quan sát như thí nghiệm về sự nảy mầm của cây, thí
nghiệm về cây cần đất, nước và ánh sáng, đong đo nước ... Môi trường giáo dục
ở ngoài lớp thực sự an toàn, đảm bảo vệ sinh về nguồn nước, không khí, vệ sinh
an toàn trong ăn uống. Các trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi được bảo dưỡng
thường xuyên, giữ gìn vệ sinh và tạo sự hấp dẫn đối với trẻ. Đặc biệt, với yếu tố
thời tiết khí hậu nắng nóng nhiều nhà trường lợp hệ thống mái tôn và hàng rào
xung quanh vừa góp phần tạo bóng mát cho sân chơi mà vẫn đem lại sự an toàn
cho trẻ khi tham gia các hoạt động vui chơi hàng ngày.

Ngoài chỉ đạo xây dựng môi trường bên ngoài thì việc chỉ đạo sắp xếp,
bố trí, tạo các góc chơi bên trong lớp học cũng không thiếu phần quan trọng
góp phần nâng cao mục tiêu giáo dục trẻ phát triển toàn diện cho trẻ về thể chất,
ngôn ngữ, trí tuệ, tình cảm - kỹ năng xã hội, khả năng thẩm mỹ, sáng tạo của trẻ.
Chỉ đạo giáo viên xây môi trường trong lớp.
Để các lớp học thêm lôi cuốn trẻ, tôi cùng với phó HT nhà trường chỉ
đạo giáo viên cần tạo nên một môi trường lớp học với những màu sắc sinh
động, những nhân vật ngộ nghĩnh. Môi trường cần có không gian, cách sắp xếp
phù hợp, gần gũi, quen thuộc với cuộc sống thực hàng ngày của trẻ; luôn thay
đổi để tạo ra sự hấp dẫn mới lạ đối với trẻ. Các góc luôn chuẩn bị các học liệu
là các nguyên vật liệu phế thải dễ tìm, dễ kiếm ở địa phương. Khi giáo viên lên
kế hoạch BGH luôn là người kiểm tra giám sát xem các đồ dùng và học liệu mà
giáo viên cung cấp cho các góc hoạt động một cách thật cẩn thận để hỗ trợ giáo
viên lên kế hoạch cho việc học của trẻ và thu hút trẻ tham gia, cũng như tạo ra
các cơ hội học tập khác”, ngoài ra xây dựng các góc hoạt động khác nhau trong
lớp nhằm tạo điều kiện cho trẻ hoạt động cá nhân hoặc theo nhóm nhỏ được
nhiều hơn, hình thức hoạt động phong phú, đa dạng hơn.
Ví dụ: Phân chia giữa các góc rõ rệt. Thiết kế các góc chơi phù hợp với diện
tích và phù hợp với độ tuổi, trang trí hình ảnh đẹp mắt, vừa với tầm mắt của
trẻ, hình ảnh to, rõ, đẹp đảm bảo tính thẩm mỹ. Bố trí góc chơi với tên gọi
của góc phù hợp với đồ dùng đồ chơi được bố trí trong các góc.

Hình 2: Ảnh góc phân vai
8


Chuẩn bị ở góc mở có sản phẩm của cô và của trẻ phong phú, đa dạng như
góc thao tác vai cô chuẩn bị lá cây khô, tươi, gạo, ngô, khoai, vỏ cây keo khô, lõi
ngô, vỏ ngô…góc nghệ thuật chuẩn vỏ lạc khô, giấy vụn, vải vụn… Các góc chuẩn
bị đồ dùng, đồ chơi trang trí với màu sắc hài hòa, tránh bị ô nhiễm màu sắc.

Đối với các góc chơi: Đủ số lượng góc để trẻ chơi hàng ngày đảm bảo phù
hợp với độ tuổi; Bố trí hợp lí với diện tích của lớp, sắp xếp các góc động, tĩnh
không gần nhau; Đồ dùng, đồ chơi trong các góc phong phú về thể loại… Hiện
nay nhà trường đã phát động các nhóm lớp và bổ sung được nhiều đồ dùng đồ
chơi tự tạo, sắp xếp gọn gàng. Quan tâm đến đồ chơi mang tính sáng tạo có thể
cho trẻ lắp ráp được.

Hình 3: Ảnh cô cùng trẻ tham gia chơi hoạt động góc
Có thể nói việc xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non là thực sự
cần thiết và quan trọng. Nó được ví như người giáo viên thứ hai trong công tác tổ
chức, hướng dẫn cho trẻ nhằm thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ,
thông qua đó, nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển toàn diện.
Qua thực hiện giải pháp “Xây dựng môi trường giáo dục trong, ngoài
lớp tạo điều kiện cho trẻ vui chơi, hoạt động giúp trẻ phát triển nhân cách và
phát triển toàn diện cho trẻ trong trường mầm non”. Giáo viên trường tôi có
phần nắm chắc phương pháp và có nhiều ý tưởng mới góp phần tích cực hơn
trong công tác xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm cho, giáo viên đã sử
dụng các phương pháp một cách thường xuyên, liên tục hơn. Tích cực cho trẻ
được tận dụng tối đa điều kiện sẵn có ở khuôn viên bên ngoài sân trường và ở
trong lớp học để cho trẻ được trải nghiệm, giao tiếp, suy ngẫm, trao đổi … tạo
mọi cơ hội cho trẻ được tham gia vào các hoạt động một cách thường xuyên.
Trẻ thích được tham gia hoạt động trải nghiệm, giao tiếp, suy ngẫm, trao
đổi thành thạo, trẻ có khả năng thực hiện các hoạt động một cách tự tin và khéo
léo; biết phối hợp vận động cùng bạn khác, hào hứng tham gia vào hoạt động
phát triển về mọi mặt; khả năng sử dụng một số đồ dùng trong vui chơi, học tập,
sinh hoạt. Phụ huynh hứng khởi nhiệt tình tích cực phối kết hợp cùng cô xây
9


dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm xanh - sạch - đẹp an toàn tạo cho trẻ mỗi

buổi sáng đến trường học mỗi ngày là một ngày vui.
Giải pháp 2: Chỉ đạo giáo viên xây dựng kế hoạch thực hiện chuyên đề
theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm.
Xác định được nhiệm vụ của giáo viên mầm non không chỉ đơn thuần là
chăm sóc nuôi dưỡng trẻ mà còn là nơi giáo dục giúp trẻ phát triển toàn diện đức
trí, thể mỹ ngay từ tuổi mầm non. Để trẻ hứng thú, tích cực tham gia các hoạt
động, mỗi giáo viên mầm non cần thực hiện tốt nội dung “Đổi mới phương
pháp, hình thức tổ chức các hoạt động giáo dục theo hướng lấy trẻ làm trung
tâm”. Việc giáo viên hướng dẫn trẻ chơi ở các hoạt động là hoạt động quan trọng
nhất trong ngày của cô và trẻ, trẻ được chủ động hơn so với các hoạt động có
hướng dẫn của giáo viên. Chính vì vậy, ngay từ đầu năm học, bản thân dựa trên
kế hoạch thực hiện nhiệm vụ năm học của phòng Giáo dục đã cùng với phó hiệu
đã tổ chức trao đổi, hướng dẫn giúp giáo viên hiểu rõ nội dung “Đổi mới phương
pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”; giáo viên từng nhóm, lớp đã phối kết hợp
chặt chẽ với phụ huynh, gần gũi trẻ tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lý, sở thích cá
nhân từng trẻ, nhất là trẻ hiếu động, những trẻ cá biệt trong lớp để lựa chọn xây
dựng kế hoạch riêng cho bản thân và cho lớp học mà mình chủ nhiệm.
Chỉ đạo giáo viên phối hợp với phụ huynh xây dựng kế hoạch, thiết kế
môi trường trong lớp và môi trường ngoài trời theo hướng lấy trẻ là trung tâm ở
tất cả các chủ đề trong năm học. Chỉ đạo sinh hoạt chuyên môn tổ 2 lần/tuần.

Hình 4: Giáo viên cùng phụ huynh đang tham gia thảo luận chuyên đề
xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm và cùng làm đồ dùng đồ chơi
Ví dụ: Chủ đề: Trường mầm non, Thế giới thực vật... giáo viên lên kế
hoạch tạo môi trường bên trong và bên ngoài lớp như thế nào cho phù hợp với
nội dung chủ đề và thuận tiện cho lớp của lớp mình.
Ở bất kỳ chủ đề nào giáo viên đều phải thực hiện tốt việc sắp xếp, trang trí
môi trường sư phạm trong ngoài lớp luôn sáng - xanh - sạch đẹp.

10

Mỗi giáo viên luôn quan tâm, chú trọng bố trí, sắp xếp các góc hoạt động
hợp lý; thường xuyên thay đổi, bổ sung đồ dùng, đồ chơi từng góc theo từng chủ
đề đa dạng, hấp dẫn, phù hợp với trẻ từng độ tuổi để khuyến khích trẻ có thể sử
dụng theo nhiều cách sáng tạo khác nhau. Nhà trường tiếp tục đầu tư bổ sung đồ
dùng, đồ chơi khu sân chơi phát triển vận động phong phú, hấp dẫn để trẻ có thể
chủ động tích cực vui chơi, tìm tòi khám phá, trải nghiệm, hợp tác và chia sẻ ý
tưởng cùng bạn bè.

Hình 5: Trẻ chơi vận động dưới sự giám sát của cô
Tôi luôn chỉ đạo giáo viên tăng cường trò chuyện với trẻ, lắng nghe và tôn
trọng trẻ; gợi ý, khuyến khích, động viên trẻ. Khi trẻ chơi, giáo viên chơi cùng
trẻ; gợi mở, tạo tình huống mở để trẻ giải quyết tình huống; tổ chức cho trẻ “
Học bằng chơi, chơi mà học” giúp trẻ hoàn thiện dần các kỹ năng cá nhân.
Tạo cơ hội cho trẻ chủ động tham gia vào các hoạt động, giao tiếp – tương
tác tích cực theo phương châm “Chơi mà học, học bằng chơi” ở mọi lúc mọi nơi
phù hợp với độ tuổi; Chú trọng vận dụng kiến thức, kỹ năng, áp dụng các
phương pháp dạy học tích cực vào việc tổ chức hoạt động giáo dục theo quan
điểm “Lấy trẻ làm trung tâm”.

Hình 6: Giờ thể dục của lớp 4tuổi B và giờ LQVT lới 3 tuổi A
11


Giáo viên cần đổi mới phương pháp dạy học, dựa trên cơ sở vốn hiểu biết
và kinh nghiệm của trẻ, nội dung giáo dục sát với cuộc sống hàng ngày của trẻ,
hệ thống câu hỏi cô đưa ra gợi mở, phải giúp trẻ suy nghĩ, giải quyết vấn đề, thu
hút trẻ vào các hoạt động, nhằm giúp trẻ phát triển tư duy. Khi chọn nội dung giáo
viên phải căn cứ vào chương trình giáo dục mầm non để xây dựng kế hoạch giáo

dục cho các chủ đề phù hợp, đạt được mục tiêu của độ tuổi đề ra, tránh lựa chọn
các nội dung không phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi.
Qua thực hiện biện pháp trên bản thân thấy rằng tất cả các giáo viên trong
nhà trường đều hiểu và biết được việc xây dựng kế hoạch cho một chủ đề, chủ
điểm là vô vùng quan trọng nếu lên kế hoạch không sát hoặc lơ là thì sẽ không
mang lại hiệu quả cao. Giáo viên đã bám sát kế hoạch một cách thường xuyên,
liên tục hơn. Tích cực cho trẻ được tận dụng tối đa điều kiện sẵn có ở khuôn viên
bên ngoài sân trường và ở trong lớp học để cho trẻ được trải nghiệm, giao tiếp
suy ngẫm, trao đổi … tạo mọi cơ hội cho trẻ được tham gia vào các hoạt động
một cách thường xuyên. Dựa vào kế hoạch mà giáo viên giúp trẻ thích được tham
gia hoạt động trải nghiệm, giao tiếp, suy ngẫm, trao đổi thành thạo, trẻ có khả năng
thực hiện các hoạt động một cách tự tin và khéo léo; biết phối hợp vận động cùng
bạn khác, hào hứng tham gia vào hoạt động phát triển về mọi mặt; khả năng sử
dụng một số đồ dùng trong vui chơi, học tập, sinh hoạt.
Giải pháp 3. Chỉ đạo giáo viên tăng cường phối hợp với phụ huynh và
cộng đồng trong giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
Thực hiện tốt phong trào bản thân là hiệu trưởng nhà trường đã không
ngừng phấn đấu, tìm tòi ra những giải pháp, phương pháp vận động, huy động
sự tham gia của cộng đồng, tham mưu với cấp uỷ, chính quyền địa phương về
chủ trương xây dựng, huy động sự ủng hộ của các tổ chức, đoàn thể, cộng đồng
dân cư sự ủng hộ giúp đỡ của cá nhân để cải tạo xây dựng môi trường sư phạm,
xanh, sạch đẹp, an toàn.

Hình 7: Đoàn TN giúp trường tạo môi trường
12


Để thực hiện tốt công tác phối kết hợp với phụ huynh, với cộng đồng
ngay từ đầu năm học tôi đã chỉ đạo giáo viên tuyên truyền với phụ huỵnh về nội
dung, chương trình học của trẻ, thống nhất một số biện pháp chăm sóc và dạy

trẻ, hướng dẫn phụ huynh cách rèn thêm con ở nhà.
Ví dụ: Chỉ đạo thống nhất giáo viên đưa ra các hình thức tuyên truyền phù
hợp để tuyên truyền. Ngoài ra còn tuyên truyền với các bậc phụ huynh và cộng
đồng qua các ngày lễ hội trong năm của trường.
Hay ví dụ: Để huy động được sự tham gia của các công đồng trong xã hội
bản thân đã chỉ đạo bằng nhiều cách như chỉ đạo tất cả các giáo viên chủ nhiệm làm
bảng tuyên truyền với phụ huynh về thực hiện phong trào, ngay từ cổng đã có biển
mỗi ngày đến trường là một ngày vui và tiến đến trước cổng văn phòng có treo bảng
tuyên truyền “Hãy cùng nhau xây dựng trường học thân thiện – học sinh tích cực”
Nhờ vào các bảng tuyên truyền và bằng sự chỉ đạo của mình, giáo viên đã
phát huy cao nhất tính chủ động, tích cực, sáng tạo trong công tác chăm sóc giáo
dục trẻ và tổ chức mọi hoạt động trong trường, lớp và tham gia hoạt động xã hội
một cách phù hợp và hiệu quả - đáp ứng được mục tiêu của phong trào thi đua
do Bộ giáo dục đào tạo đề ra và các nội dung tuyên truyền mà nhà trường đã huy
động được các cộng đồng tham gia xây dựng phong trào một cách có hiệu quả
đồng thời tạo được sự thống nhất giữa gia đình và nhà trường về việc chăm sóc,
giáo dục trẻ, tạo được sự thống nhất về nội dung, phương pháp, cách thức tổ
chức chăm sóc giáo dục trẻ.
Phối hợp với phụ huynh không chỉ giúp phụ huynh và giáo viên có thêm
kiến thức chăm sóc, giáo dục trẻ một cách có khoa học mà còn giúp cho cha mẹ
hiểu thêm được công việc của cô giáo ở trên lớp cũng như thấu hiểu được hoàn
cảnh và điều kiện sống của trẻ ở gia đình để có biện pháp giáo dục phù hợp, tạo
nên mối quan hệ thân thiết, cởi mở, thân thiện giữa phụ huynh và giáo viên.
Ví dụ: Để thực hiện tốt chủ đề gia đình giáo viên thông báo với các bậc
phụ huynh các nội dung cần phối kết hợp như sau:
Sưu tầm giúp các lớp tranh ảnh, sách báo cũ, lọ nước rửa bát, chai gội đầu
đã dùng hết, rỗ rá đã bị hỏng không dùng nữa...

Hình 8: ĐDĐC được làm từ phế thải, do PHHS quyên góp, ủng hộ và cùng làm
13

Qua thực hiện và chỉ đạo giáo viên một cách khoa học bản thân đã thấy
rằng gia đình và nhà trường có một mối quan hệ gần gũi, cởi mở và 2 bên đã
nhận được những đóng góp chân thực, đúc rút những kinh nghiệm rất thiết thực
và quý báu trong quá trình chăm sóc, giáo dục trẻ. Việc nhà trường phối hợp với
phụ huynh, đoàn thể trao đổi những thông tin phụ huynh cần biết để phối hợp
với giáo viên cùng thực hiện và đã thu được nhiều kết quả như xây dựng các góc
sinh hoạt, các khu vực ngoài trời, sắp xếp, thiết kế phù hợp đảm bảo an toàn,
sạch đẹp để giúp cho trẻ hoạt động; tận dụng môi trường tự nhiên để xây dựng
góc phân vai dưới bóng cây xanh phù hợp theo từng chủ đề; đề xuất phụ huynh
trang bị đầy đủ tài liệu và dụng cụ học tập cho trẻ, thường xuyên trao đổi với
giáo viên phụ trách lớp nắm thông tin về trẻ; nhà trường phối hợp các đoàn thể
tổ chức tốt các phong trào thi đua nâng cao chất lượng giáo dục như: dự giờ tiết
tốt, phong trào làm đồ dùng dạy học tự làm; thường xuyên kiểm tra việc lập kế
hoạch giáo dục của từng nhóm lớp, kế hoạch từng chủ đề... Ngoài ra, việc sắp
xếp, bố trí các góc phải đảm bảo qui định, hình ảnh màu sắc trang trí phù hợp
hài hòa theo độ tuổi trẻ, đảm bảo tính thẩm mỹ và sáng tạo, xây dựng kế hoạch
trang trí theo từng chủ đề. Cách đặt tên các góc sinh hoạt gần gũi với trẻ vừa ngộ
nghĩnh vừa dễ thương. Tận dụng nguyên vật liệu dễ tìm phù hợp với địa phương
để làm đồ chơi cho trẻ (ví dụ: chiếc mo cau có thể làm xe, làm con ngựa, làm
quạt cho trẻ chơi)... tạo môi trường giáo dục thân thiện, an toàn giúp trẻ được
chăm sóc và phát triển tốt nhất và cũng từ đó trẻ tiếp thu kiến thức do cô truyền
đạt rất tốt, giờ học hăng hái tham gia phát biểu ý kiến, phụ huynh thì quan tâm
đến con mình nhiều hơn.
Giải pháp 4: Đổi mới nội dung phương pháp, tăng cường giáo dục trẻ
mẫu giáo phát triển toàn diện.
Công tác bồi dưỡng đội ngũ luôn được nhà trường quan tâm. Nhà trường
xây dựng kế hoạch bồi dưỡng chuyên đề cho giáo viên theo mỗi giai đoạn: Xây
dựng kế hoạch giáo dục; thiết kế môi trường; khai thác sử dụng thiết bị, đồ dùng,

đồ chơi; cách thức tổ chức, nội dung, phương pháp về các hoạt động giáo dục …
Xây dựng các tiêu chí đánh giá từng nội dung của chuyên đề: Tạo môi
trường, tổ chức hoạt động, đồ dùng đồ chơi.
Việc lập kế hoạch giáo dục phát triển giáo dục đảm bảo lồng ghép, tích hợp
trong các hoạt động khác, trong mọi lúc mọi nơi, đảm bảo tính đồng tâm phát triển,
vừa sức, phù hợp với từng độ tuổi. Chơi ở các hoạt động là hoạt động quan trọng
nhất trong ngày của trẻ và trẻ được chủ động hơn so với các hoạt động có hướng
dẫn của giáo viên, khi trẻ chọn đồ vật mà trẻ thích chơi và chơi giỏi, trẻ sẽ phát
triển kỹ năng ở tất cả các lĩnh vực: nhận thưc, xã hội, tình cảm và thể chất.
Để phát triển tốt về nâng cao phương pháp, tăng cường giáo dục trẻ, bản
thân luôn suy nghĩ tìm tòi tìm ra phương pháp chỉ đạo giáo viên không chỉ quan
tâm tới các tiết hoạt động trên lớp, hoạt động ngoài trời mà còn chú ý rèn cho trẻ
thói quen lao động tự phục vụ như: tự rửa tay, rửa mặt, vệ sinh góc chơi, tự cởi
quần áo, đeo ba lô, cất ba lô, giúp cô trực nhật làm những việc vừa sức.

14


Ví dụ: Thường xuyên tổ chức hoạt động góc phù hợp với từng lứa tuổi tạo
ra cơ hội giúp trẻ hoạt động tích cực với nhu cầu, hứng thú của trẻ và sự phát
triển của từng cá nhân và giáo viên phải có phương pháp mới, sáng tạo trong sự
chuẩn bị đồ dùng, đồ chơi cô gợi ý giúp trẻ có chủ động, tích cực hoạt động
trong khi chơi, trẻ tái tạo lại cuộc sống hàng ngày sung quanh trẻ, biết giao tiếp
với mọi người xung quanh.

Hình 9: Trẻ đang chơi bán hàng trong Hội chợ Xuân ở trường
Việc nâng cao các biện pháp, phương pháp chăm sóc, giáo dục trẻ không
những ở trên lớp mà phải thực hiện tiến hành lồng ghép trong mọi hoạt động
khác trong trường như: Dạy trẻ các kỹ năng tự phục vụ, tập giao tiếp với mọi
người xung quanh, trẻ được trải nghiệm , suy ngẫm, trao đổi... giữa giờ học, sau

giờ ra chơi, đón trẻ, trả trẻ, hoạt động tự do... để giúp trẻ thay đổi tư thế,
trạngthái chuẩn bị cho các hoạt động tiếp theo một cách tích cực nhất.
Việc tổ chức giao lưu đánh giá giữa cô và trò thường xuyên tạo ra môi
trường thân thiện trong nhà trường. Các nội dung đánh giá cùng độ tuổi hoặc
giữa các độ tuổi luôn đảm bảo tính vừ sức, đồng tâm phát triển. Trong khi đánh
giá huy động được tối đa các giác quan, thời gian luyện tập đủ để trẻ được trải
nghiệm, suy ngẫm trẻ lời và thực hiện.
Ngoài ra các lớp học được trang bị đầy đủ đồ dùng, đồ chơi, trang trí theo
chủ đề, chủ điểm về nội dung giáo dục phát triển toàn diện cho trẻ. Mỗi lớp đều
có đủ các góc sắp xếp nhiều đồ chơi sáng tạo, tạo cơ hội cho trẻ được hoạt động
mọi lúc, mọi nơi theo hướng mở. Các đồ chơi sáng tạo do giáo viên và học sinh
tự làm đều là những đồ chơi đạt giải các cấp được nhân rộng và làm thêm mới từ
các nguyên vật liệu sẵn có được phụ huynh ủng hộ như: Các lon nước rửa bát,
15


bẹ ngô, dây chuối, vỏ keo khô, lỏi ngô, dây chun, ống nước, bìa cát tông, que
bóng bay….
Ngoài ra giáo viên còn thường xuyên thay đổi các phương pháp tổ chức
tốt các trò chơi với các trò chơi dân gian trước kia chủ yếu tổ chức cho trẻ chơi
các trò chơi phản ánh sinh hoạt, nay được lồng ghép vào một số nội dung chơi
giúp trẻ rèn luyện các kỹ năng vận động tinh, khéo léo như: ô ăn quan, chơi đá
cầu, cắm hoa, bó rau, đan quạt ... Đan, tết, cắt dán, xây lâu dài, chơi sỏi, pha và
thổi màu, thả chìm nổi, câu cá, làm tranh từ lá, đong đo nước….
Qua các sự chỉ đạo sát sao, kiểm tra giám sát giáo viên Đổi mới phương
pháp, tăng cường giáo dục giúp trẻ phát triển toàn diện cho trẻ thông qua các hoạt
động vận động cơ bản, các trò chơi vận động, các hội thi, các hình thức tổ chức
khuyến khích giáo viên, học sinh tham gia làm đồ dùng, đồ chơi đã đem lại hiệu
quả cao, giúp trẻ tham gia các hoạt động có chủ đích, hoạt động ngoài trời và nhiều
các hoạt động khác một cách tích cực, hứng thú, sảng khoái và thành thạo.

Giải pháp 5: Chỉ đạo giáo viên thường xuyên tổ chức các trò chơi vận
động trong việc xây dựng chuyên đề xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm.
Giáo dục mầm non đây là cấp học lần đầu tiên của hệ thống giáo dục quốc
dân. Nhiệm vụ của Giáo dục mầm non là nuôi dưỡng và chăm sóc giáo dục trẻ
từ 3 tháng tuổi đến 6 tuổi. Mục tiêu Giáo dục mầm non là giúp trẻ phát triển về
thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân
cách, chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1. Phương pháp Giáo dục mầm non chủ yếu là
thông qua việc tổ chức các hoạt động vui chơi để giúp trẻ phát triển toàn diện.
“Sức khỏe là cái vốn quý giá nhất của mỗi con người và của toàn xã hội, là nhân
tố quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Chỉ khi có sức khỏe
tốt người ta mới có đủ khả năng để tham gia học tập và lao động sản xuất. Hoạt
động phát triển thể chất đối với trẻ mầm non nhằm mục đích củng cố, tăng
cường sức khỏe, phát triển cân đối hài hòa về hình thái và chức năng của cơ thể
trẻ, rèn luyện tư thế vận động cơ bản, phát triển các tố chất trong vận động, góp
phần phát triển toàn diện. Việc tổ chức cho trẻ hoạt động thể chất chỉ dựa vào
các chương trình có sẵn, các bài tập, trò chơi cũ chưa thực sự lôi cuốn, thu hút
được trẻ tham gia hoạt động chính vì vậy để trẻ hoạt động một cách tích cực,
chủ động và đạt hiệu quả cao thì người giáo viên luôn luôn phải tìm tòi, đổi mới
sáng tạo ra các hình thức, các bài tập, trò chơi mới thực sự lôi cuốn hấp dẫn với
trẻ, đồ chơi mầm non sáng tạo có tác dụng lớn lao đến việc hình thành và phát
triển nhân cách trẻ. Mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt, chúng khác nhau về thể
chất, tình cảm, xã hội, trí tuệ, hoàn cảnh gia đình, văn hóa và tâm lý. Do đó, mỗi
trẻ em có hứng thú, cách học và tốc độ học tập khác nhau và chúng đều có thể
thành công. Trẻ học bằng chơi tốt nhất khi có người lớn hỗ trợ và mở rộng
những gì chúng đang hứng thú và đang thực hiện. Song song với việc lập kế
hoạch giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, nhà trường xây dựng môi trường hoạt
động cho trẻ được trải nghiệm, tự mình thực hiện các trò chơi vận động.

16

Ví dụ: Khi chỉ đạo giáo viên thực hiện dạy các kỹ năng vận động cho trẻ
như leo, trèo, đu... mà không cần đến sự giúp đỡ của cô. tạo mọi cơ hội cho trẻ
được tham gia vào các hoạt động: Trải nghiệm: trẻ được học qua thực tế, qua
việc làm, qua khám phá tìm tòi. Giao tiếp: Chia sẻ với bạn và học từ mọi người.
Suy ngẫm: suy nghĩ và vận dụng những điều đã lĩnh hội được vào việc giải
quyết các tình huống. Trao đổi: diễn đạt chia sẻ suy nghĩ và mong muốn giáo
viên chỉ là người tạo cơ hội, hướng dẫn, gợi mở giúp trẻ được chiếm lĩnh kiến
thức. Trẻ có rất nhiều cách để học và học có hiệu quả khi tham gia vào các hoạt
động như lớp mẫu giáo 5 tuổi A, 4 tuổi B, 3 tuổi A….
Trẻ càng tham gia nhiều hoạt động thì học được càng nhiều. Do đó hoạt
động cho trẻ có ý nghĩa thì trẻ học sẽ hiệu quả hơn.

Hình 10: Trẻ khám phá khoa học
Môi trường giáo dục trong trường mầm non là tổ hợp những điều kiện tự
nhiên - xã hội cần thiết, trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động chăm sóc, giáo dục
trẻ ở trường mầm non. Chính vì thế mà tôi thường xuyên chỉ đạo giáo viên thực
hiện tốt việc thực hiện lấy trẻ làm trung tâm sẽ mang lại hiệu quả cao nhằm góp
phần thực hiện tốt mục tiêu, nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ.
Môi trường vật chất trong trường mầm non bao gồm các trang thiết bị, đồ
dùng, đồ chơi, không gian phục vụ cho việc tổ chức các hoạt động sinh hoạt
hằng ngày của trẻ. Tạo môi trường phát triển giáo dục vận động tốt tạo cho trẻ
những cơ hội tốt để trẻ thỏa mãn nhu cầu hoạt động phát triển vận động và phát
triển toàn diện về mặt thể chất, trí tuệ thẩm mĩ, đạo đức, xã hội.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục,
với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.
Sau 1 năm quản lý và chỉ đạo tập thể cán bộ, giáo viên thực hiện “Một số
giải pháp chỉ đạo giáo viên trường mầm non Luận Thành tổ chức thực hiện
tốt chuyên đề Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”
Phần đa các giáo viên đã hiểu được nội dung chuyên đề xây dựng môi

trường lấy trẻ làm trung tâm, mỗi giáo viên có thể tự mình xây dựng kế hoạch
chăm sóc giáo dục phù hợp với đặc điểm của lớp, phù hợp với tâm sinh lý trẻ
của lớp mình phụ trách làm cho trẻ lớp mình học có hiệu quả hơn, hấp dẫn hơn,
17


đa dạng hơn và tiến bộ hơn và việc lập kế hoạch phải luôn luôn được thực hiện,
đánh giá, điều chỉnh...Quan điểm chỉ đạo xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung
tâm ở trường mầm non Luận Thành là điểm chỉ đạo xuyên suốt, thống nhất mọi
hoạt động giáo dục trẻ để đảm bảo việc thực hiện chương trình giáo dục mầm
non có hiệu quả, cần phải xác định mục tiêu, nội dung, phương pháp giáo dục
cho đến các hoạt động cụ thể... mọi hoạt động đều hướng tới từng trẻ cũng như
từng nhóm tre tạo cơ hội cho trẻ được học tập trong điều kiện cụ thể nhằm hỗ trợ
trẻ phát triển ở tất cả các lĩnh vực.
Bảng khảo sát giáo viên, học sinh ( Tháng 3/2018 )
* GIÁO VIÊN

Nội dung khảo sát

Tổng
số
giáo
viên
khảo
sát

Mức độ sử dụng
Chưa
Thường
thường

xuyên
xuyên
Tỷ lệ
Tỷ lệ
TS
TS
%
%
26
100
26
100
26
100
26
100
0
0

1. Tiêu chí 1: Môi trường giáo dục.
26
2. Tiêu chí 2 : Xây dựng kế hoạch giáo dục.
26
3. Tiêu chí 3: Tổ chức hoạt động giáo dục
26
4. Tiêu chí 4 : Đánh giá sự phát triển của trẻ.
26
5. Tiêu chí: 5 : Sự phối hợp giữa nhà trường,
cha mẹ và cộng đồng trong giáo dục lấy trẻ
26

26
100
0
0
làm trung tâm
* HỌC SINH:
1. Trẻ được trải nghiệm các hoạt động một cách thường xuyên:
- Học qua thực tế.
470 427 90.85
43 9.15
- Học qua việc làm.
470 418 89.3
52 10.7
- Học qua khám phá tìm tòi
470 421 89.5
49 10.5
2. Trẻ được giao tiếp với mọi người trong mọi hoạt động
- Chia sẽ với bạn.
470 431 91.7
39
8.3
- Giao tiếp và chia sẽ cùng cô
470 411 87.4
59 12.6
- Giao tiếp và chia sẽ với mọi người
470 411 87.4
59 12.6
3. Trẻ biết suy nghẫm vận dụng những điều đã học từ các hoạt động để giải
quyết các tình huống.
- Biết vận dụng những điều đã lĩnh hội để 470 412 87.3

58 12.3
giao tiếp với mọi người...
- Biết tự mình giải quyết các tình huống.
470 352 74.8
118 25.2
4. Trẻ biết trao đổi những điều mà trẻ mong muốn với mọi người.
- Biết trao đổi với bạn
470 435 92.5
35
7.5

18


- Biện trao đổi với cô
- Trao đổi với mọi người xung quang

470
173

435
435

92.5
92.5

35
35

7.5

7.5

Qua bảng khảo rát trên chứng tỏ cho ta thấy kết quả như sau:
Đối với giáo viên: Hầu hết các giáo viên đã sử dụng đủ các biện pháp đưa
ra, có một số biện phát được sử dụng thường xuyên hơn, được nhiều giáo viên
lựa chọn hơn. Bên canh đó cũng có một số biện pháp ít được giáo viên lựa chọn
hơn. Phân đa giáo viên nắm được những nội dung tiêu chí của chuyên đề trong
việc thực hiện công tác chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ và việc lồng ghép
tích hợp trong các hoạt động cho trẻ trong các hoạt động và trẻ tích cực hoá hoạt
động, trẻ được tự khám phá, trẻ được trải nghiệm bằng các giác quan, chú trọng
giáo dục cá nhân kết hợp giáo dục trong nhóm, lớp giữa hoạt động chung và
hoạt động góc, tăng cường giao tiếp giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ. Vận dụng
các phương pháp dạy học trong trường mầm non 100% giáo viên đã có những
kiến thức cơ bản và có thể tự mình xây dựng kế hoạch vận dụng dạy trẻ trong
mọi hoạt động tùy thuộc vào từng hoạt động mà giáo viên cung cấp cho trẻ
những kiến thức cần thiết để trẻ có thể tiếp thu, trải nghiệm suy ngẫm và trao đổi
ở mọi lúc mọi nơi, tinh thần trẻ được thoải mái, vui vẻ cùng bạn bè, trẻ tham gia
tích cực vào các hoạt học cũng như hoạt động vui chơi dưới sự hướng dẫn và chỉ
bảo của cô giáo tạo cho trẻ tinh thần thoải mái “Mỗi ngày đến trường là một
ngày vui.
3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận :
Từ những biện pháp mà bản thân đã vận dụng vào thực tiễn trong nhà
trường bản thân đã rút ra được một số bài học sau:
Nhà trường ngay từ đầu năm học xây dựng kế hoạch chỉ đạo thực hiện
chuyên đề xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm.
Thường xuyên bồi dưỡng đội ngũ giáo viên trong việc: Tổ chức thực hiện
tốt các hoạt động, lồng ghép, tích hợp nhằm nâng cao trí tuệ cho trẻ.
Thực hiện tốt công tác tuyên truyền thông qua buổi họp phụ huynh và giờ
đón - trả trẻ.

Xây dựng kế hoạch kiểm tra, đánh giá thường xuyên theo lịch về chất lượng
Giáo viên, học sinh trong việc thực hiện chương trình chăm sóc giáo dục trẻ.
Triển khai nội dung chuyên đề tới các bậc phụ huynh trường thông qua
trao đổi hàng ngày, qua các góc tuyên truyền. Qua việc tổ chức các phong trào thi
đua, các chuyên đề, hội thi cấp trường....
Đẩy mạnh công tác xã hội hóa giáo dục, thu hút sự quan tâm, đóng góp ủng
hộ nhà trường đầu tư thiết bị, đồ chơi cho trẻ và phối hợp với nhà trường trong việc
hình thành một số thói quen tốt trong ăn uống, vệ sinh cá nhân, giữ gìn sức khỏe
và an toàn, những thói quen phát triển khả năng thích tìm tòi, khám phá những
điều chưa hiểu, chưa biết... ngay từ khi còn nhỏ.

19


SKKN này được áp dụng tại trường mầm non Luận Thành năm học 2017
– 2018. Nhờ có các biện pháp trên việc quản lý chỉ đạo giáo viện thực hiện tốt
chuyên đề xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm trong trong việc chăm sóc,
giáo dục trẻ ở trường ngày càng được nâng cao góp phần quan trọng trong việc
tạo ra giá trị thương hiệu của nhà trường và thực sự là địa chỉ tin cậy của các bậc
phụ huynh vì trẻ ở đây được chăm sóc, giáo dục một cách khoa học số trẻ phát
triển về thể lực, trí tuệ. Chính nhờ những biện pháp đó mà nhà trường đã đạt kết
quả giải 3 Hội thi cấp huyện và là đơn vị duy nhất của cụm phía Nam được tham
dự cùng các trường của cụm trung tâm. Có các trường bạn trong huyện như
Luận Khê, Xuân Cao đã đến học tập thăm quan.
3.2. Kiến nghị
* Đối với UBND huyện
UBND hỗ trợ thêm cơ sở vật chất cho nhà trường dể nhà trường tổ chức
thực hiện tốt chuyên đề xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm.
* Đối với Phòng GD&ĐT huyện:
Bám sát, chỉ đạo các nhà trường, thực hiện việc thực tốt chuyên đề xây

dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm trong mọi hoạt động của nhà trường.
Thường xuyên đôn đốc kiểm tra các nhà trường thực hiện. Tham mưu với
Ủy ban nhân dân huyện hỗ trợ về mọi mặt để nhà trường thực hiện tốt việc thực
hiện tốt chuyên đề.
Trên đây là một vài suy nghĩ của bản thân tôi trong quá trình chỉ đạo giáo
viên trong nhà trường thực hiện tốt chuyên đề xây dựng môi trường lấy trẻ làm
trung tâm. Tôi xin mạnh dạn trao đổi và rất mong sự góp ý, đánh giá của Hội
đồng khoa học, Phòng giáo dục Huyện Thường Xuân và bạn bè đồng nghiệp
góp ý bổ sung.
Tôi xin chân thành cảm ơn !
HĐKH TRƯỜNG MN LUẬN THÀNH Tôi xin cam đoan SKKN là của tôi, tôi
Nhất trí xếp loại SKKN Loại : ...........
không sao chép của ai khác.
T/M HĐKH CẤP TRƯỜNG
Người viết sáng kiến
P. HIỆU TRƯỞNG

Lê Thị Hoan

Nguyễn Thị Hương

HĐKH HUYỆN THƯỜNG XUÂN

HĐKH TỈNH THANH HÓA

Nhất trí xếp loại SKKN Loại : ...........
T/M HĐKH CẤP HUYỆN

Nhất trí xếp loại SKKN Loại : ...........
T/M HĐKH CẤP TỈNH

20


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Công văn số 236/SGDĐT- GDMN ngày 15/02/2017 của BGD&ĐT về việc
hướng dẫn xây dựng kế hoạch thực hiện chuyên đề “Xây dựng trường mầm non
lấy trẻ làm trung tâm” giai đoạn 2016 – 2020.
2. Công văn hướng dẫn số 55/PGD&ĐT – GDMN ngày 20 tháng 02 năm 2017
của phòng giáo dục và đào tạo huyện Thường Xuân.
3. Tài liệu hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo dục mầm non cho trẻ
từ 3 – 4 tuổi, 4 – 5 tuổi, 5 – 6 tuổi.
4. Hướng dẫn thực hành áp dụng quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
trong trường mầm non nhà xuất bản GD việt nam.
5. Hướng dẫn và gợi ý thực hiện chương trình chăm sóc – giáo dục trẻ mẫu giáo
nhà xuất bản GD.
6.Mạng
Internet:
www.mamnon.com;
thuvientailieu.bachkim.com;
thuvienbaigiangdientu.bachkim.com; giaovienmamnon.com ...


DANH MỤC
CÁC ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG
ĐÁNH GIÁ XẾP LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT, CẤP SỞ GD&ĐT VÀ CÁC
CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN

Họ và tên tác giả: Nguyễn Thị Hương
Chức vụ và đơn vị công tác: Hiệu trưởng trường mầm non Luận Thành

TT

Tên đề tài SKKN

Cấp đánh giá
xếp loại
(Ngành GD cấp
huyện/tỉnh;
Tỉnh...)

Kết quả
đánh giá
xếp loại
(A,B, hoặc C)

Năm học
đánh giá
xếp loại

1

Đã có sáng kiến kinh nghiệm

Cấp huyện

C

2005-2006

2

Một số kinh nghiệm giúp
cháu nhà trẻ sớm thích nghi
với trường lớp MN

Cấp huyện

B

2007-2008

3

Một số biện pháp chỉ đạo
thực hiện chuyên đề cho trẻ
làm quen với tác phẩm văn
học

Cấp huyện

B

2010

4

Một số biện pháp bồi dưỡng
nâng cao chất lượng đội ngũ
giáo viên trường MN Luận

Thành

Giám Đốc Sở
Giáo Dục

C

2011 - 2012

5

Một số biện pháp chỉ đạo giáo
viên ứng dụng công nghệ
Giám Đốc Sở
thông tin trong trường MN
Giáo Dục
Luận Thành

C

2014-2015