Bài giảng Vật lý 7 bài 23: Tác dụng từ, tác dụng hóa học và tác dụng sinh lí của dòng điện

Baøi 27

(Vaät lyù
8)

Trường PTDTBT THCS CÁN CHU PHÌN


Câu hỏi :
Nêu các tác dụng đã học của dòng điện và nêu
ứng dụng của nó?

Trả lời :
Dòng điện có tác dụng nhiệt và tác dụng phát sáng
Tác dụng nhiệt: Bàn là, nồi cơm điện...
Tác dụng phát sáng: Bóng đèn, đèn báo tivi...


Tiết 25 - Bài 23

TÁC DỤNG TỪ, TÁC DỤNG HÓA HỌC VÀ
TÁC DỤNG SINH LÍ CỦA DÒNG ĐIỆN


Hãy quan sát hình ảnh chụp cần cẩu dùng nam châm điện.


Tiết 25 - Bài 23

TÁC DỤNG TỪ, TÁC DỤNG HÓA HỌC VÀ
TÁC DỤNG SINH LÍ CỦA DÒNG ĐIỆN

I. Tác dụng từ
1. Tính chất từ cuả nam châm
Thí nghiệm 1
Thanh đồng
Thanh sắt, (thép)
Thanh nhôm

Nam châm

Nam châm có khả năng hút thanh sắt (thép)


Tiết 25 - Bài 23

TÁC DỤNG TỪ, TÁC DỤNG HÓA HỌC VÀ
TÁC DỤNG SINH LÍ CỦA DÒNG ĐIỆN

Thí nghiệm 2

Kim nam châm Thanh nam châm

Nam châm có khả năng hút các vật bằng sắt (thép)
và làm lệch kim nam châm điều đó cho ta thấy nam
châm có tính chất từ
Nhận xét : Khi đưa một kim nam châm lại gần đầu một
thanh nam châm thẳng thì một trong hai cực của kim bị
hút còn cực kia bị đẩy


Tiết 25 - Bài 23

TÁC DỤNG TỪ, TÁC DỤNG HÓA HỌC VÀ
TÁC DỤNG SINH LÍ CỦA DÒNG ĐIỆN

I. Tác dụng từ
1. Tính chất từ cuả nam châm
2. Nam châm điện
Quan sát và nêu cấu tạo của nam châm điện
Công tắc

Lõi sắt
non

Vòng dây
quấn cách
điện
Nguồn điện
+

-

Hình 23.1

** Cuộn dây dẫn quấn quanh lõi sắt non có dòng điện

chạy qua là nam châm điện.


• C1: a) Ta đưa một đầu cuộn dây lại gần các đinh sắt
nhỏ,các mẩu dây đồng hoặc nhôm. Quan sát xem có hiện

tượng gì xảy ra khi công tắc ngắt và công tắc đóng .
•
b) Ta đưa một kim nam châm lại gần một đầu cuộn
dây và đóng công tắc.Hãy cho biết ,có gì khác nhau xảy ra
với hai cực của kim nam châm.


Thí nghiệm 3
Thanh đồng
Thanh sắt (thép)
Thanh nhôm

-

+

Thí nghiệm 4

+

-


Thí nghiệm 3
Thanh đồng
Thanh sắt (thép)
Thanh nhôm

-

+

Thanh đồng
Thanh sắt (thép)
Thanh nhôm

+

-

Thí nghiệm 4

+

-


Điền từ thích hợp vào .........
1. Cuộn dây dẫn quấn quanh lõi sắt non có dòng điện chạy qua
là................................
2. Nam châm điện có..................... vì nó có khả năng làm quay kim nam
châm và hút các vật bằng sắt hoặc thép.


Thí nghiệm 3
Thanh đồng
Thanh sắt (thép)
Thanh nhôm

+

-

Thí nghiệm 4
Kết Luận
1. Cuộn dây dẫn quấn quanh lõi sắt
non có dòng điện chạy qua là nam
châm điện
2. Nam châm điện có tính chất từ vì nó
có khả năng làm quay kim nam châm
và hút các vật bằng sắt hoặc thép.

+

-


Bài 23: TÁC DỤNG TỪ, TÁC DỤNG HÓA HỌC
VÀ TÁC DỤNG SINH LÍ CỦA DÒNG ĐiỆN
I – Tác dụng từ.
Hãy chỉ ra các bộ phận cơ bản của chuông điện
C2: Khi công tắc đóng có hiện tượng
gì xảy ra với cuộn dây, với miếng sắt
và với đầu gõ chuông ?

Nguồn điện
Chốt kẹp

Lá thép
đàn hồi

Trả lời

Cuộn
dây

 Khi đóng công tắc, dòng điện đi
qua cuộn dây và cuộn dây trở thành
nam châm điện. Khi đó cuộn dây hút
miếng sắt làm cho đầu gõ chuông
đập vào chuông làm chuông kêu

Miếng sắt

Tiếp điểm

Đầu gõ chuông

Chuông

Hình 23.2


Bài 23: TÁC DỤNG TỪ, TÁC DỤNG HÓA HỌC
VÀ TÁC DỤNG SINH LÍ CỦA DÒNG ĐiỆN
I – Tác dụng từ.
C3: Ngay sau đó mạch điện bị hở,
hãy chỉ ra chổ hở mạch này, Giải
thích tại sao miếng sắt khi đó lại trở
về tì sát vào tiếp điểm.

Nguồn điện
Chốt kẹp

Trả lời
 Chổ hở của mạch là ở chổ
miếng sắt bị hút nên rời khỏi tiếp
điểm

Lá thép
đàn hồi
Cuộn
dây

Miếng sắt

Tiếp điểm

Đầu gõ chuông

Chuông

Hình 23.2


Bài 23: TÁC DỤNG TỪ, TÁC DỤNG HÓA HỌC
VÀ TÁC DỤNG SINH LÍ CỦA DÒNG ĐiỆN
I – Tác dụng từ.
C4: Tại sao chuông kêu liên tiếp chừng nào công tắc còn đóng.
Trả lời:

 Khi miếng sắt trở lại tì sát
vào tiếp điểm, mạch kín và cuộn
dây lại có dòng điện chạy qua và
lại có tính chất từ. Cuộn dây lại
hút miếng sắt và đầu gõ chuông
lại dập vào chuông làm chuông
kêu. Mạch lại bị hở. Cứ như vậy
chuông kêu liên tiếp chừng nào
công tắc còn đóng

Nguồn điện
Chốt kẹp

Lá thép
đàn hồi
Cuộn
dây

Miếng sắt

Tiếp điểm

Đầu gõ chuông

Chuông

Hình 23.2


Bài 23: TÁC DỤNG TỪ, TÁC DỤNG HÓA HỌC

VÀ TÁC DỤNG SINH LÍ CỦA DÒNG ĐiỆN
I – Tác dụng từ.
- Đầu gõ chuông chuyển động
làm chuông kêu liên tiếp.

Nguồn điện
Chốt kẹp

- Đó là biểu hiện tác dụng cơ học
của dòng điện.
-Các động cơ điện như quạt
điện, máy bơm nước (mô tơ
điện), . . . . hoạt động dựa trên
tác dụng này của dòng điện.

Lá thép
đàn hồi
Cuộn
dây

Miếng sắt

Tiếp điểm

Đầu gõ chuông

Chuông

Hình 23.2

II Tác dụng hoá học

Thí nghiệm

Nắp nhựa
Bóng đèn

-

+

Công
tắc

Acquy
Thỏi than
Dung dịch muối đồng
sunphat


Thí nghiệm

-

+

Acquy
Khi đóng công tắc

C5. Quan sát đèn khi đóng công tắc và cho biết dung dịch
C5
:Đèn
sáng,
dung
dịch
đồng
sunphat
là
muối
dungđi
dịch
dẫn
điện dịch
hay cách
điện?
Kếtđồng
luậnsunphat
: Dònglàđiện
qua
dung
muối

chất dẫn điện.
C6.đồng
Thỏilàm
than
nốithỏi
vớithan
cực âm

màu
đen.
cho
nối lúc
với trước
cực âm
được
C6:
Sau
thí
nghiệm
thỏi
nốiphủ
vớimàu
cực
âm
Hiện
tượng
đồng
tách
khỏi
dung
dịch
muối
đồng
Sau
vài
phút
thí
nghiệm

nóthan
được
gì?đồng
phủ
một
lớp
……….
được
lớp
màuqua
đỏ chứng
nhạt. tỏ dòng điện có
khi
có phủ
dòngmột
điện
chạy
tác dụng hóa học.


Câu hỏi: làm thế nào để biết được tên hai cực của một
ác quy đã mất dấu?

Acquy
Khi mở công tắc

-

+
Acquy

Khi đóng công tắc


Ứng dụng trong
công nghiệp mạ
điện như mạ đồng,
mạ vàng, mạ
thiếc…để chống
gỉ, làm đẹp


III. Tác dụng sinh lý
Nếu sơ
ý để
choảnh:
dòng điện đi qua cơ thể người như tay chạm
Quan
sát
hình
vào ổ điện, dây điện thì hiện tượng gì xảy ra?

Nếu sơ ý để cho dòng
điện đi qua cơ thể người
thì dòng điện sẽ làm các
cơ co giật, có thể làm tim
ngừng đập, ngạt thở,
thần kinh tê liệt.


Quan sát hình ảnh và cho biết hình ảnh

nói lên điều gì?


Quan sát hình ảnh và cho biết hình ảnh
nói lên điều gì?

Dùng điện để châm cứu


IV. Vận dụng
C7

Vật nào dưới đây có tác dụng từ?
A. Một pin còn mới đặt riêng trên bàn.
B. Mảnh nilông đã được cọ xát mạnh.
C. Một cuộn dây dẫn đang có dòng điện chạy qua.
D. Một đoạn băng dính.

C8

Dòng điện không có tác dụng nào dưới đây?
A. Làm tê liệt thần kinh.
B. Làm quay kim nam châm.
C. Làm nóng dây dẫn.
D. Hút các vụn giấy.


GHI NHỚ
* Dòng điện có tác dụng từ vì nó có thể làm
quay kim nam châm.

* Dòng điện có tác dụng hoá học, chẳng hạn khi
cho dòng điện đi qua dung dịch muối đồng thì
nó tách đồng ra khỏi dung dịch, tạo thành lớp
đồng trên thỏi than nối với cực âm.
* Dòng điện có tác dụng sinh lí khi đi qua cơ thể
người và các động vật.