xây dựng nhà nước pháp quyền tại xã đại xuân huyện quế võ, tỉnh bắc ninh

1
Liên hệ: việc xây dựng chính quyền của dân, do dân, vì dân, đảm bảo
quyền lực nhà nước thuộc về ND tại xã Đại Xuân, huyện Quế Võ, tỉnh Bắc
Ninh
Xã Đại Xuân là một trong 21 xã thuộc huyện Quế Võ, nằm ở phía Tây Bắc
huyện Quế võ, có diện tích 782 ha, trong đó đất nông nghiệp là 550 ha , dân số
hiện nay khoảng trên 11.000 người. Xã gồm có 7 thôn (Xuân Bình, Ngư Đại,
Liễn Thượng, Liễn Hạ, Vĩnh Thế, Công Cối, Xuân Hòa). Xã Có lợi thế đắc địa
như: Phía Bắc giáp xã Việt Thống, phía Nam giáp xã phương Liễu, phía Đông
giáp xã Nhân Hòa, phía Tây giáp xã Kim Chân - TP Bắc Ninh và xã Quang
Châu - huyện Việt Yên - tỉnh Bắc Giang. Có đường 279 từ thị trấn Phố Mới lên
Đại Xuân, đường Bắc Kinh lên TP Bắc Ninh, có bến đò ngang và bến đỗ tàu
thuyền tập kết trung chuyển hàng hóa, có chợ Nội Doi truyền thống là nơi giao
thương hàng hóa của người dân quanh vùng. Đây là những điều kiện thuận lợi
để nhân dân trong xã tập trung đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp gắn với phát
triển các ngành nghề tiểu thủ công, kinh doanh, buôn bán nhỏ.
Trong những năm qua, dưới sự lãnh đạo của đảng ủy và chính quyền cấp
trên, chính quyền xã Đại Xuân đã làm tốt chức năng, nhiệm vụ, thể hiện rõ vai
trò là chính quyền thực sự của ND, do ND, vì ND; đảm bảo tất cả quyền lực nhà
nước thuộc về ND và đã đạt được nhiều kết quả:
Đảng ủy xã đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo chính quyền xã thực hiện tốt
chức năng quản lý nhà nước theo quy định; xây đựng quy chế làm việc của cấp
uỷ, quy chế phối hợp thực hiện nhiệm vụ của các tổ chức trong hệ thống chính
trị. Xác định rõ mối quan hệ lãnh đạo, quan hệ phối hợp thực hiện nhiệm vụ
giữa tổ chức đảng ủy với chính quyền, mặt trận tổ quốc và các đoàn thể chính trị
xã hội làm cơ sở để lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ của hệ thống chính trị
cơ sở. Các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước
được chỉ đạo quyết liệt, sát với tình hình thực tế tại địa phương và phát huy hiệu
quả, tạo được niềm tin của ND đối với đảng, nhà nước.
Cơ cấu tổ chức bộ máy chính quyền được thực hện theo đúng quy định,
tinh gọn, đầy đủ, gồm HĐND và UBND xã .HĐND có 27 đại biểu do cử tri xã

bầu ra, gồm thường trực HĐND (Chủ tịch HĐND và 01 phó CT), có 02 ban Ban
Pháp và Ban kinh tế - xã hội. UBND xã gồm 01 chủ tịch, 01 phó chủ tịch; 02 ủy
viên và các cán bộ chuyên môn giúp việc. Bộ máy chính quyền xã có đủ năng
lực lãnh đạo, quản lý, hoạt động theo hiến pháp và pháp luật thực hiện nghiêm
túc chức năng nhiệm vụ của mình trong chỉ đạo, điều hành và tổ chức thực hiện
nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương; có sự phân công và phối hợp
nhịp nhàng, đúng quy định trong việc thực hiện quyền lực nhà nước tại địa
phương.
Hoạt động của HĐND xã được đổi mới cả về nội dung và phương thức
hoạt động; nâng cao chất lượng các kỳ họp, tiếp xúc cử tri theo kế hoạch đảm


2
bảo dân chủ công khai; hàng năm đều tiến hành các kỳ họp theo đúng thời gian
luật định để quyết định những vấn đề quan trọng về phát triển kinh tế - xã hội
của địa phương, những vấn đề mà cử tri và ND quan tâm. Ban hành nhiều nghị
quyết kịp thời tạo cơ sở pháp lý để UBND xã triển khai đáp ứng yêu cầu thực
tiễn đang đặt ra. Công tác kiểm tra, giám sát của HĐND xã được triển khai tích
cực. Qua việc nghe và xem xét các báo cáo, qua việc chất vấn và trả lời chất
vấn, tổ chức các đoàn đã giám sát, kiểm tra xuống tận các thôn để thu thập ý
kiến của cử tri, qua đó nắm rõ tình hình và có ý kiến kịp thời về những vấn đề
bức xúc cần được giải quyết trong nhân dân.
UBND xã đã duy trì hoạt động theo đúng chức năng thẩm quyền, bám sát
nhiệm vụ của cấp ủy, triển khai thực hiện nghiêm túc các nghị quyết của HĐND,
có nhiều giải pháp tích cực để tăng cường công tác quản lý nhà nước trên các
lĩnh vực, từng bước cải cách thủ tục hành chính; có giải pháp kịp thời xử lý
những vấn đề phát sinh, tạo môi trường thuận lợi để thúc đẩy phát triển kinh tếxã hội, nâng cao đời sống nhân dân. Hàng năm, chính quyền xã đều giữ vững
danh hiệu chính quyền cơ sở trong sạch, vững mạnh.
Những nội dung công khai để ND được biết, được bàn và quyết định được
chính quyền xã thực hiện hiệu quả như: Các nghị quyết của HĐND xã; kế hoạch

phát triển kinh tế - xã hội; đề án hỗ trợ phát triển sản xuất, danh sách hộ
nghèo… đều được niêm yết công khai tại trụ sở UBND, nhà văn hóa các thôn và
thông tin kịp thời đến ND qua các cuộc họp thôn, hệ thống loa truyền thanh,
đảm bảo dân chủ, đúng quy định.
Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính của xã duy
trì lịch tiếp dân và giải quyết công việc cho tổ chức, cá nhân hàng tuần tại trụ sở
làm việc, thực hiện thời gian làm việc theo đúng quy định. Đã niêm yết công khai
các thủ tục hành chính, mức thu phí, lệ phí, giấy tờ, hồ sơ và thời gian giải quyết
công việc của tổ chức, cá nhân. Kết quả trong năm 2018, bộ phận tiếp nhận và trả
kết quả xã đã tiếp nhận, giải quyết 5.593 hồ sơ, 100% hồ sơ đúng hẹn, không có
hồ sơ quá hẹn.
UBND Xã đã xây dựng quy chế tiếp xúc, đối thoại trực tiếp giữa người
đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp với ND. Tại trụ sở UBND xã đều bố trí
phòng tiếp dân để tiếp nhận đơn thư phản ánh, tố cáo và phổ biến, hướng dẫn
pháp luật cho người dân. Lãnh đạo UBND xã xây dựng đầy đủ lịch tiếp dân,
lắng nghe phản ánh và nguyện vọng của ND. Đối với những vụ việc phức tạp,
lãnh đạo chính quyền tổ chức đối thoại công khai với ND. Nhờ đó, nhiều vụ việc
tranh chấp, khiếu nại trên địa bàn được tiếp nhận và xử lý kịp thời ngay tại cơ
sở, không để phát sinh phức tạp, tập trung đông người, khiếu kiện vượt cấp, kéo
dài, góp phần đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tại địa phương…
Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể trong xã đã tích cực phát huy vai trò của
mình trong tham gia xây dựng chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và


3
Nhà nước, phát huy quy chế dân chủ ở cơ sở.; tham gia các hoạt động giám sát
và phản biện xã hội. Phối hợp tổ chức mở rộng các cuộc tiếp xúc cử tri với đại
biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng ND các cấp. Củng cố và phát huy vai trò
giám sát của Ban thanh tra ND, nhằm tăng cường trách nhiệm của các cơ quan
Nhà nước, chính quyền các cấp cũng như để “dân biết, dân bàn, dân làm, dân

kiểm tra” đối với các lĩnh vực của đời sống xã hội.
Đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã được bố trí đủ số lượng, đạt yêu cầu, về
năng lực và trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, trình độ lý luận, kỹ năng xử lý công
việc.. đáp ứng việc thực hiện các nhiệm vụ kinh tế, chính trị, xã hội của địa
phương.
Do hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ được giao, nên năm 2018 tình hình
kinh tế, văn hóa xã hội trong xã có bước phát triển, an ninh, quốc phòng được
đảm bảo, tổng thu nhập của ND trong xã đạt 478 tỷ đồng, tăng 32 tỷ so với năm
2017. Tỷ trọng Nông nghiệp chiếm 31,5%, Tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ
chiếm 68,5%. Thu nhập bình quân đầu người 41,5 triệu đồng/người/năm, tăng 4,5
triệu đồng so với năm 2017.
* Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác xây dựng,
củng cố chính quyền của xã còn tồn tại những hạn chế nhất định như:
+ Công tác lãnh, chỉ đạo điều hành của đảng ủy xã chưa thật sự khoa học,
chưa sâu sát, còn chung chung.
+ Tổ chức và hoạt động của HĐND, UBND, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn
thể ND còn một số khâu chậm đổi mới, còn yếu kém, mang tính hình thức.
+ Công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật đối với ND còn hạn chế; chưa
chủ động, chưa tích cực, hiệu quả chưa cao.
+ HĐND trong quá trình thực hiện chức năng giám sát của mình còn lúng
túng, thiếu chiều sâu, hiệu quả giám sát chưa cao.
+ Hoạt động tiếp xúc cử tri, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của ND trong xã
của HĐND, mặt trận tổ quốc và các đoàn thể chưa được sâu rộng. Vai trò của
Ban Thanh tra ND; hiệu quả giám sát phản biện xã hội của MTTQ và các đoàn
thể chưa được phát huy tối đa. Dân chủ trong hội họp chưa hiệu quả; chưa thu
hút được đông đảo ND tham gia các hoạt động.
+ Công tác giải quyết một số nhiệm vụ tồn tại ở một số thôn còn chậm.
Việc công khai kết quả giải quyết thủ tục hành chính hàng tháng còn hạn chế;
việc kiểm tra, chấn chỉnh giải quyết hồ sơ theo cơ chế một cửa, một cửa liên
thông của lãnh đạo UBND xã chưa thường xuyên.

+ Một số bộ phận cán bộ, công chức nhũng nhiễu, cửa quyền, thiếu trách
nhiệm; trình độ chuyên môn và năng lực hạn chế, thụ động trong nghiên cứu học
hỏi; Lề lối, tác phong làm việc còn chậm đổi mới, chủ yếu dựa vào kinh nghiệm
đã làm.
* Từ những hạn chế trên, đưa ra một số giải pháp khắc phục như sau:


4
+ Tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo của các cấp ủy đảng đối với công tác
xây dựng và củng cố chính quyền cơ sở. Nâng cao chất lượng các kỳ họp, hoạt
động tiếp xúc cử tri và nghị quyết của HĐND; năng lực quản lý, điều hành của
chính quyền cơ sở.
+ Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật để ND hiểu được
bản chất dân chủ của Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam, nắm vững và thực
hiện quyền làm chủ và nghĩa vụ công dân của mình, nâng cao ý thức tôn trọng
pháp luật và tự giác chấp hành luật pháp.
+ Tiếp tục đổi mới nội dung và phương thức hoạt động của mặt trận tổ quốc
và các đoàn thể, nâng cao vai trò chủ động, tham mưu cho cấp uỷ cơ sở về tổ
chức thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước tại
địa phương. Đa dạng hoá các hình thức tập hợp quần chúng, tập hợp đoàn viên,
hội viên, đổi mới nội dung hoạt động. Xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân.
+ Đổi mới phương thức, lề lối làm việc, tiếp tục đẩy mạnh công tác cải cách
hành chính gắn với thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở theo hướng ngày càng sát
dân, tôn trọng, lắng nghe ý kiến của ND với phương châm “Nghe dân nói, nói dân
hiểu, làm dân tin”, tạo điều kiện để ND thể hiện quyền dân chủ và trách nhiệm của
mình thông qua các hoạt động tự quản, kiểm tra, giám sát ở địa phương, cơ sở
+ Nâng cao hơn nữa tinh thần trách nhiệm, tăng cường bồi dưỡng chuyên
môn, nghiệp vụ, kỹ năng tham mưu giải quyết các sự vụ, sự việc cho đội ngũ
cán bộ, công chức cấp xã, kết hợp với thường xuyên kiểm tra, đánh giá năng lực
công tác của cán bộ.

Tóm lại, xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa là tất yếu khách
quan đối với Việt Nam. Tuy nhiên, đây là sự nghiệp dài lâu của toàn Đảng, toàn
dân, bởi vì trong lý luận và thực tiễn còn tồn tại nhiều vấn đề mà chúng ta không
thể giải quyết một sớm một chiều. Điều đó thấy rõ ở những tồn tại, hạn chế ở
chính quyền cấp cơ sở - nơi trực tiếp triển khai, tổ chức thực hiện các đường lối,
chủ trương, chính sách và pháp luật của Đảng và Nhà nước vào thực tiễn đời
sống xã hội, là cầu nối giữa Nhà nước với ND, trực tiếp phát huy quyền làm chủ
của ND, khai thác tiềm năng tại chỗ ở địa phương trong sự nghiệp phát triển
kinh tế xã hội, củng cố an ninh quốc phòng, tạo điều kiện cho ND địa phương
xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Để đạt tới một nhà nước pháp quyền xã
hội chủ nghĩa theo đúng nghĩa của nó cần có sự nỗ lực rất lớn của Đảng và Nhà
nước, sự đầu tư về trí tuệ, sức người, sức của, của toàn xã hội.