Giáo an văn 6 Bai 1 Con rồng chau tien

TRƯỜNG THCS PHƯỚC THẠNH Giáo án Ngữ văn 6
Tuần 1:
Bài 1 - Tiết 1:
Văn bản
CON RỒNG CHÁU
TIÊN
Truyền thuyết
A. Mục tiêu cần đạt:
Giúp học sinh:
- Hiểu được đònh nghóa sơ lược về truyền thuyết.
- Hiểu nội dung ý nghóa của hai truyền thuyết “Con Rồng cháu Ttiên” .
- Chỉ ra và hiểu được ý nghóa của những chi tiết tưởng tượng kỳ ảo của truyện.
- Kể được truyện.
B. Chuẩn bò:
- Tích hợp: Văn : Bài “Bánh chưng bánh giầy”; Tiếng Việt: Bài “Từ và cấu tạo từ của Tiếng Việt”;
Tập làm văn: Bài “Giao tiếp, văn bản và phương thức biểu đạt”.
- Giáo cụ: Tranh cảnh LLQ và AC cùng 100 người con chia tay nhau.
C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học:
1. n đònh lớp:
2. Kiểm tra bài cũ :
Kiểm tra SGK, tập vở, dụng cụ học tập của học sinh.
3. Bài mới :
a) Giới thiệu bài :
“Dù ai đi ngược về xuôi
Nhớ ngày giỗ Tổ mùng mười tháng ba”
Hằng năm cứ vào cuối xuân, người Việt Nam khắp nơi từ trong nước đến ngoài nước hành
hương về đất tổ với khát vọng tìm về cội nguồn của dân tộc. Truyền thuyết “Con Rồng cháu
Tiên” đưa chúng ta về với thû bình minh lòch sử thû Lạc Long Quân và u Cơ đem lòng yêu
nhau cùng chung sống ở cung điện Long Trang.
b) Tiến trình hoạt động :
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ PHẦN GHI BẢNG

Hướng dẫn đọc: giọng rõ ràng,
mạch lạc, nhấn mạnh các chi tiết
li kì. Giọng AC: lo lắng, than thở,
giọng LLQ tình cảm, ân cần,
chậm rãi.
- Đọc chú thích từ khó SGK/17
? Văn bản mà em vừa đọc
- Đọc theo hướng dẫn
- Đọc chú thích (1),(2) (3)(5)(7)
- Thể loại truyền thuyết
- Đọc chú thích dấu (*) SGK/17
I. Đọc và tìm hiểu
chú thích :
1) Truyền thuyết là gì?
(SGK/7).
Giáo viên : NGUYỄN THÀNH LONG
TRƯỜNG THCS PHƯỚC THẠNH Giáo án Ngữ văn 6
thuộc thể loại gì? Nêu cách
hiểu của em?
? Em hãy cho biết truyền
thuyết là gì?
- Loại truyện dân gian
- Có liên quan đến lòch sử
- Có yếu tố tưởng tượng kỳ ảo
- Cách đánh giá của nhân dân .
? Theo em văn bản này chia
làm mấy đoạn? Nội dung của
từng đọan là gì?
? Em hãy tóm tắt truyện “Con
Rồng cháu Tiên?

* LLQ và u Cơ gặp nhau, yêu
quý nhau vàtrở thành vợ chồng.
AC sinh ra 100 trứng, nở ra 100
con trai hồng hào khoẻ mạnh.
Sau đó LLQ không thể sống lâu ở
trên cạn, hai người chia tay, 50
con theo cha xuống, 50 con theo
mẹ lên núi. Người con trưởng
được tôn lên làm vua, lấy hiệu
Hùng Vương, lập nước Văn
Lang.
GV chuyển :
? Em hãy tìm những chi tiết
trong truyện thể hiện những
chi tiết kỳ lạ, lớn lao, đẹp đẽ
của LLQ và AC? (Nguồn gốc,
hình dạng…).
Bố cục : 3 đoạn
Đoạn 1: từ đầu … cung điện Long
trang: Giới thiệu nhân vật.
Đoạn 2: Ít lâu … lên đường: diễn
biến sự việc.
Đoạn 3: Phần còn lại: kết thúc và
nêu ý nghóa truyện.
- Học sinh tóm tắt truyện
* LLQ :
-Nguồn gốc: là một vò thần con
trai thần Long Nữ, ngự trò vùng
biển cả.
Hình dáng và nếp sinh hoạt kỳ lạ:

Mình rồng sống dưới nước, thỉnh
thoảng lên sống trên cạn.
-Tài năng: sức khoẻ vô đòch, có
nhiều phép lạ: diệt trừ Ngư Tinh,
Hồ Tinh, Mộc Tinh.
-Công việc tốt đẹp mà LLQ đã
làm là: bảo vệ dân(diệt trừ yêu
2) Bố cục: Chia 3 đoạn.
3) Tóm tắt :
II. Tìm hiểu văn bản:
1) Nhân vật :
Lạc Long Quân: Nòi rồng,
mình rồng.
Giáo viên : NGUYỄN THÀNH LONG
TRƯỜNG THCS PHƯỚC THẠNH Giáo án Ngữ văn 6
? Từ những điều lớn lao, kỳ lạ
ấy, em rút ra được những ý
nghóa gì?
? Em thấy việc kết duyên của
LLQ và AC có gì kỳ lạ?
(*) Theo em cuộc tình duyên kỳ
lạ này mang ý nghóa gì?(HS
thảo luận)
Giáo viên giảng thêm
? Tiếp theo, chuyện AC sinh nở
có gì kỳ lạ?
? Em hãy giải thích chi tiết cái
bọc trăm trứng?
? LLQ chia con như thế nào và
để làm gì?

tinh), giúp dân làm ăn (trồng trọt
và chăn nuôi)
* u Cơ :
-Nguồn gốc: Thuộc dòng dõi
Tiên, họ Thần Nông, ở vùng núi
cao phương Bắc.
- nghóa: giải thích quá trình
chinh phục thiên nhiên, mở mang
đời sống của người Việt: khai phá
vùng biển, vùng núi và vùng đồng
bằng.
-Rồng ở biển cả, tiên ở non cao
gặp nhau, đem lòng yêu nhau, kết
duyên thành vợ chồng.
(HS thảo luận)
* Đó là sự kết hợp những gì đẹp
nhất của con người và thiên nhiên
(sông – núi). Đó là sự kết hợp của
hai giống nòi xinh đẹp, tài giỏi,
phi thường.
- Sinh ra một bọc 100 trứng. 100
trứng nở ra 100 con, hồng hào
đẹp đẽ, lạ thường, không cần bú
mớm mà tự lớn lên như thổi, khôi
ngô, khoẻ mạnh như thần.
- Hình tượng “một bọc” chỉ rõ dân
tộc Việt Nam là con một cha.
Cụm từ “một bọc” chuyển sang
âm Hán Việt là “đồng bào”. Từ
đó có những câu ca dao :

Nhiễu điều phủ lấy giá gương…
Bầu ơi thương lấy bí cùng…
- 50 con theo cha xuống biển.
- 50 con theo mẹ lên núi.
 Chia nhau cai quản các
phương. Khi có việc cần thì giúp
đỡ lẫn nhau.
(HS thảo luận).
- Giải thích nguồn gốc các dân
u Cơ: Giống Tiên, họ
Thần Nông.
2) Diễn biến câu chuyện :
- LLQ và AC kết duyên vợ
chồng.
- AC sinh ra bọc trăm trứng,
nở ra 100 con không cần
bú mớm, khoẻ mạnh hồng
hào.
- 50 con theo cha xuống
biển, 50 con theo mẹ lên
núi.
Giáo viên : NGUYỄN THÀNH LONG
TRƯỜNG THCS PHƯỚC THẠNH Giáo án Ngữ văn 6
(*) Chi tiết chia con nhằm nói
lên điều gì? (HS thảo luận)
GV bình :
Đây là sự tưởng tượng về cách
thức phân chia những dòng
người đi khai khá và gây dựng
các miền đất nước: miền biển,

miền đồng bằng, miền núi. Nói
lên tinh thần đoàn kết của dân
tộc trên mọi miền đất nước.
? Câu chuyện kết thúc như thế
nào?
? Theo truyện này thì người VN
là con cháu ai?
? Theo em, cơ sở lòch sử của
truyện con Rồng cháu Tiên là
gì?
? Theo em thế nào là chi tiết
tưởng tượng kỳ ảo?
GV giảng:
Chi tiết tưởng tượng kỳ ảo trong
truyện cổ dân gian gắn liền với
quan niệm về các thế giới (Trần
gian, thiên phủ, âm phủ…), về sự
đan xen giữa thế giới thần và thế
giới người…
? Em hãy nêu rõ vai trò của chi
tiết này trong truyện?
? Qua câu chuyện này em rút
ra được ý nghóa gì?
GV gọi HS đọc ghi nhớ (SGK/8)
tộc Việt Nam sinh sống trên khắp
các đòa bàn của đất nước. - Cuộc
chia tay phản ánh nhu cầu phát
triển của dân tộc VN trong việc
cai quản đất đai rộng lớn.
- Dựng nước Văn Lang, người con

trưởng lấy hiệu là Hùng Vương,
đóng đô ở Phong Châu.
- Là con Rồng, cháu Tiên.
- Sự kết hợp giữa các bộ lạc Lạc
Việt và nguồn gốc chung của các
cư dân Bách Việt là có thật.
- HS trả lời
- Đó là chi tiết không có thật,
được tác giả dân gian sáng tạo
nhằm mục đích nhất đònh (giải
thích các hiện tượng. Các tập tục,
sự tín ngưỡng…)
- Tô đậm tính chất kỳ lạ, lớn lao,
đẹp đẽ của nhân vật, sự kiện.
- Thần kỳ hoá, tin yêu, tôn kính tổ
tiên, dân tộc.
- Làm tăng sự hấp dẫn của tác
phẩm
- Học sinh trả lời tự do
- HS đọc phần ghi nhớ (SGK/8)
=>Khi có việc gì cần thì
giúp đỡ lẫn nhau.
3) Kết thúc câu chuyện
- Dựng nước Văn Lang,
người con trưởng lấy hiệu là
Hùng Vương, đóng đô ở
Phong Châu.
III. Ghi nhớ : (SGK/8).
IV. Luyện tập:
Câu 1:

Truyện: Quả trứng to nở ra
con người (dân tộc Mường).
Giáo viên : NGUYỄN THÀNH LONG
TRƯỜNG THCS PHƯỚC THẠNH Giáo án Ngữ văn 6
Truyện: “Quả bầu mẹ”
(Khơ-mú).
Câu 2 :
Khẳng đònh sự gần gũi về
cội nguồn và sự giao lưu
văn hoá giữa các dân tộc
người trên đất nước ta.
c) Củng cố:
- Em hãy kể diễn cảm và nêu ý nghóa câu chuyện.
d) Dặn dò:
- Học bài, chép ghi nhớ vào vở.
- Soạn bài “Bánh chưng bánh giầy”.
D. Rút kinh nghiệm:
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Giáo viên : NGUYỄN THÀNH LONG