Công tác xã hội cá nhân

Công tac xa hôi ca nhân
Câu 1. Khai niêm CTXHCN:
CTXHCN la phương phap cua công tac xa hôi thông qua tiên trinh giup đ ơ
khoa hoc va chuyên nghiêp nhăm hô trơ ca nhân tăng c ương năng lưc t ư
giai quyêt vân đê cua minh . Trong tiên trinh nay , nhân viên công tac xa
hôi cân biêt vân dung nên tăng kiên thưc khoa hoc tâm ly h oc, xa h ôi h oc
va cac khoa hoc xa hôi co liên quan khac, đông th ơi s ư dung ky năng , tuân
thu đao đưc nghê nghiêp, sat canh cung đôi tương hô trơ ho tư gi ai quyêt
vân đê cua ban thân va nâng cao kha năng vươt qua vân đê cua ban thân
co thê say ra trong tương lai.
Muc đich
Câu 2. Nguyên tăc va cac thanh tô hinh thanh CTXHCN
bốn nguyên tắc cơ bản sau:
Nguyên tăc thư nhât:
Hoat đông vi phuc lơi va hanh phuc cua con ngươi va xa hôi. Theo đo, công
tac xa hôi không cân quan tâm đên hiêu qua kinh tê - tai chinh.
Nguyên tăc thư hai:
Liên qua đên ban chât cua môi quan hê giữa ngươi lam công tac xa h ôi v ới
đôi tương cân giup đơ, ma noi gon lai la đam bao môi quan hê qua lai,
binh đăng va công băng giữa hai bên. Nguyên tăc nay đươc cu th ê hoa
thanh nhiêu phương châm xư thê: Tôn trong đôi tương, châp nhận trang
thai hiên co cua đôi tương, bao đam quyên tư quy êt… Nguyên tăc nay
cũng giup ta phân biêt công tac xa hôi với cac hoat đông t ừ thiên.
Nguyên tăc thư ba:
Liên quan đên nên tang triêt hoc cua công tac xa h ôi, tao nên gia tr ị tinh
thân va niêm tin cua hoat đông nay. Môt cach ngăn gon, trong công tac xa
hôi, ngươi ta xem:
- Con ngươi la gia trị tôi cao, la môi quan tâm hang đâu cua xa h ôi, m ôi ca
nhân la môt gia trị, không thê thay thê.

- Giữa ca nhân va xa hôi co môi liên hê tương hô va co trach nhiêm đôi v ới
nhau.
- Ca nhân cũng như xa hôi đêu co kha năng biên đổi nh ưng ch ỉ co th ê th ưc
hiên điêu đo thông qua sư hô trơ lẫn nhau đê cung phat triên; ng ươi lam
công tac xa hôi la “chiêc câu nôi”, la chât xuc tac trong m ôi liên h ê nay,
trong qua trinh cung phat triên đo.
Nguyên tăc thư tư:
Ít đươc đê cập trong cac tai liêu nhưng không kém ph ân quan tr ong, đo la
thai đô đôi với ban thân môi nguyên tăc, chung cân đươc hiêu thâu nh ư la
kim chỉ nam dẫn dăt hanh đông nhưng không phai la sư giao điêu, chung
đươc châp nhận va thưc hiên môt cach sang tao, thich hơp với cac nên văn
hoa va khung canh xa hôi cua môi quôc gia cũng nh ư địa ph ương.
CTXH ca nhân co 4 thanh tô:
Con ngươi thân chu, vân đê, tổ chưc xa hôi va tiên trinh.Con ng ươi thân
chu: Muc đich cua CTXH ca nhân la giup ca nhân va gia đinh hoat đông co
hiêu qua hơn trong cac môi quan hê tâm ly xa hôi.
Chu y:
-Con ngươi:
+ Thân chủ: Moi nhu câu cơ ban cua thân chu đêu phai đươc châp nhận
cho du ho la ai.
+ Nhân viên XH: phai tôn trong gia trị cua thân chu va không thê mong
đơi đôi tương đôi xư với chung ta theo cach ta mong muôn.
-Vấn đề của đối tương: Vân đê ma đôi tương gặp phai co thê thuôc lĩnh
vưc tâm ly xa hôi, môi trương hay sư kêt hơp ca hai. Nh ững v ân đê nay
can trở đôi tương trong thưc hiên muc đich va do đo anh h ưởng tiêu c ưc
đên hoat đông tâm ly va xa hôi cua ho.
Những vân đê co thê la:
- Nhu câu cơ ban không đươc đap ưng: nghòe đoi, thiêu ăn, th ât nghiêp.

- Kho khăn vê quan hê xa hôi: thiêu tinh thương, bị bỏ rơi, mâu thu ẫn
trong gia đinh, kho khăn khi thưc hiên vai trò xa hôi.- Kho khăn vê m ặt th ê
chât: bênh hoan, khuyêt tật.
- Kho khăn do thiêu năng, trinh đô hoc vân thâp.
- Kho khăn do thât bai trong cuôc sông- Kho khăn do hanh vi lam trai phap
luật.Tổ chưc xa hôi:
-Tổ chức XH: La nơi cung câp cac dịch vu va tai nguyên bên ngoai ma ca
nhân hoặc gia đinh không co. Đai diên cua cơ quan đê giup thân ch u la
nhân viên XH. Nhân viên XH la ngươi trưc tiêp cung câp d ịch v u ph uc v u
thân chu.
-Tiến trình: Gồm 7 bước:
- Tiêp nhận thân chu
- Thu thập dữ kiên
- Đanh gia Xac định vân đê
- Lên kê hoach trị liêu
- Trị liêu
- Lương gia/ kêt thuc
Câu 3. Vai trò chưc năng cua nhân viên công tac xa hôi trong công tac xa
hôi ca nhân.
1. Nhà giáo dục • Thư nhât, day những ky năng sông: giai quy êt xung
đôt, quan ly tiên, điêu chinh với môi trương sông mới, phòng vê
ban thân…
• Thư hai la chưc năng thuc đẩy hanh vi cua thân ch u thông qua cac
hoat đông như săm vai, mô phỏng hanh vi…
• Thư ba la chưc năng ngăn ngừa. Nhân viên xa h ôi th ưc hiên ch ưc
năng nay thông qua viêc cung câp, trao đổi kiên th ưc, tai liêu liên
quan đên nâng cao nhận thưc, hiêu rõ vân đê va nguyên nhân cua


vân đê. Đê từ đo đôi tương thân chu co thê ngăn ngừa đươc nh ững

điêu không mong muôn nay sinh.
Vi du: cung câp kiên thưc va tai liêu cho trẻ em đê giup cac em ngăn
ngừa những nguy cơ cac em bị xâm hai thân thê, lam dung tinh duc…
2.

32. Nha Tham vân
• NVXH cũng cung câp những sư hô trơ va tư vân vê tâm ly, giup cho
thân chu bôc lô vân đê va quan điêm cua minh, giai tỏa đươc nh ững
vướng măc vê tâm ly va co thê vươt qua kho khăn băng chinh sưc
manh cua minh.
• Muc đich cua tham vân chinh la giup cho đôi tương nâng cao ch ưc
năng xa hôi thông qua viêc giup cho ho hiêu biêt h ơn v ê nh ững c am
xuc, thay đổi hanh vi va hoc cach ưng pho với cac tinh huông co vân
đê.
• Chưc năng cua nhân viên xa hôi la đanh gia va chẩn đoan v ê tâm ly
xa hôi, cung câp dịch vu chăm soc ổn định cho thân chu, giup thân
chu trị liêu va đanh gia tham vân.

3.

34. Ngươi kêt nôi Đây la vai trò ma nhân viên xa hôi giup cho môt
hay nhiêu đôi tương thân chu cung thây môt quan điêm chung va
giup cho ho cung hiêu quan điêm cua nhau. Nhân viên xa h ôi la
ngươi hiêu rõ nhu câu cua thân chu va cac nguôn tai nguyên trong
công đông. Vi vậy, nhân viên xa hôi phai tich cưc nôi kêt thân ch u
với cac nguôn tai nguyên phu hơp. Cu thê:
• Đanh gia tinh hinh đôi tương: nhân viên xa hôi cân đanh gia chinh
xac cac nhu câu va kha năng thân chu.
• Đanh gia nguôn lưc: nhân viên xa hôi tim kiêm va đanh gia cac
nguôn lưc sẵn co liên quan đên nhu câu cua thân chu. • Kêt nôi:

nhân viên xa hôi liên lac, kêt nôi cac nguôn lưc tim kiêm đ ươc v ới
nhu câu cua thân chu. Đôi khi nhân

4.

35. Ngươi biên hô
• Đây la môt trong những vai trò quan trong cua nhân viên xa h ôi. Vai
trò nay đông nghĩa với viêc nhân viên xa hôi la ngươi v ận đ ông


chinh sach trên cơ sở đam bao quyên lơi cua thân chu trong qua
trinh tiêp cận với cac chinh sach, nguôn lưc va dịch v u xa h ôi.
• Với tư cach la ngươi đai diên cho tiêng noi cua khach hang (thân
chu), NVXH sẽ đê đat đên cac cơ quan thẩm quyên va cac tổ ch ưc xa
hôi những vân đê bưc xuc cua thân chu đê đòi hỏi những lơi ich h ơp
phap cua thân chu. NVXH thưc hiên vai trò nay với sư uy quy ên c ua
khach hang (thân chu).
5.

33. Quan ly Ca
• Quan ly ca la môt qua trinh hơp tac trong viêc đanh gia, l ập k ê
hoach, điêu phôi va biên hô cho những quyên lưa chon va cac d ịch
vu nhăm đap ưng nhu câu sưc khoẻ cua ca nhân thông qua viêc giao
tiêp va sư dung cac nguôn lưc đê thuc đẩy những kêt qua co chât
lương cao va hiêu qua vê mặt chi phi (CMSA 2009).
• Nhân viên xa hôi thưc hiên vai trò nay nhăm giup cho ca nhân đ ươc
giup đơ tiêp tuc nhận đươc cac dịch vu hô trơ thông qua viêc kêt
nôi va điêu phôi sư dung cac nguôn lưc.

6. 33. Vai trò chưc năng nha chuyên môn

Chưc năng cua nhân viên xa hôi la phai biêt tư đanh gia , t ư nhân
thưc ban thân, môi ca thi nvctxh cân phai xem xét tuân thu nguyên
tăc va đao đưc nghê nghiêp.
Những sư hô trơ, giup đơ co đem lai hiêu qua tôt nhât cho thân ch u
cua minh không?
Minh co thật sư tôn trong quyên tư quyêt cho thân chu không?.

Câu 4. Tiên trinh công tac xa hôi ca nhân
Bước 1: Tiếp nhân thân chủ.
Cach thưc tiêp nhận đôi tương.
Đanh gia nhu câu cân hô trơ khẩn câp cua thân chu.
Thông bao cho đôi tương vê vai trò va muc tiêu hô trơ.
Đanh gia ban đâu vê vân đê cua đôi tương


Ghi hô sơ ban đâu vê thông tin đôi tương
Bước 2: Thu thâp thông tin:
Những nôi dung thông tin cân thu thập.
Nguôn thu thập thông tin.
Pp thu thập thông tin.
Cac bước thu thập thông tin.
Bước 3: Đánh giá xác đinh vấn đề.
Đanh gia thông tin.
Xac định vân đê.
Phân tich điêm manh va han chê.
Săp xêp thư tư ưu tiên cac vân đê.
Bước 4: Lâp kế hoạch tri liệu:
- Muc tiêu cân đat đươc
- Xac định thơi gian trị liêu
- Xây dưng kê hoach trị liêu theo từng moc thơi gian

- Xac định nguôn lưc hô trơ
Lưu ý:
- Đươc xây dưng trên cơ sở những thông tin thu th ập đ ươc từ chinh thân
chu va hiêu biêt cua NVXH vê cac hê thông hô trơ, hê thông muc tiêu
- Kê hoach phai mang tinh bao quat ở cac mưc can thiêp khac nhau (vi mô,
trung mô, vĩ mô – nêu cân thiêt)
Bước 5: Triên khai thưc hiện
Chuẩn bị cac điêu kiên cân thiêt đê thuc hiên kê hoach
Hô trơ đôi tương thưc hiên kê hoach
Bước 6: Lương giá/ chuyên giao


Lương gia vê tiên trinh va kêt qua đâu ra : Nh ững viêc đa lam đ ươc, ch ưa
lam đươc, nguyên nhân, những kiên nghị, đê xuât.
Kết thúc:
NVXH co thê phat triên môt sô kê hoach tiêp theo đê thân chu theo đuổi
thưc hiên. Thông thương, giai đoan kêt thuc diễn ra khi cac muc tiêu can
thiêp đat đươc hay vân đê cua thân chhu đươc giai quy êt. Tuy nhiên, v ẫn
còn co môt sô ly do khac khiên viêc can thiêp phai kêt thuc đôt ngôt:
- Thân chu tư vươt qua đươc
- Thân chu không đu kha năng theo đuổi kê hoach
- Thân chu qua đơi
- Thân chu không đông y tiêp nhận dịch vu
- Chuyên tuyên ….
Câu 5 cac ky năng cơ ban trong ctxhcn
KY NĂNG ĐĂT CÂU HOI
Khai niêm:
Đặt câu hỏi la yêu câu co đê thêm thông tin va lam rõ trong qua trinh giao
tiêp 2 loai câu hỏi:
Câu hỏi đóng:

1. Khi nao hanh vi cua chị F băt đâu thay đổi?
2. Sư dung cac câu hỏi ngăn, rõ rang.
3. Nhân manh những gi
- Đóng: đê lây những phân thông tin đặc biêt.
VD: bao nhiêu tuổi, co mây con.
- Mở: cho phép tư do co mưc đô tra lơi câu hỏi băng nhiêu cach.
VD: chị lo lăng những gi co thê xay ra phai không?
- Câu hỏi mở- đong: co tac dung hơn vi no cho phép thân ch u noi vê cac
vân đê quan tâm ma không bị troi buôc bởi những yêu câu riêng biêt
thông qua câu hỏi.
Anh/chị co ai trong gia đinh ở gân không?
Câu hỏi mở:
1. Hôm nay anh/chị cam thây trong ngươi như thê nao?


2. Chị lo lăng những gi vê anh hưởng cac hanh vi cua ch ông chị đ ôi v ới cac
con?
Tao điêu kiên cho thân chu tập trung vao câu hỏi va tra lơi nhân viên xa
hôi cân tranh xen vao cac câu hỏi khac.
Câu hỏi khai thác cảm xúc suy nghi hành vi của đối tương:
Đây la câu hỏi dung đê khai thac cam xuc suy nghĩ hanh vi c ua đôi t ương
trong qua trinh giup đơ đôi tương.
Vi du: anh chị cam thây thê nao Khi nghe câu “Dương đây”
Câu hỏi đinh hướng:
La câu hỏi tập chung vao chu đê tập chung vao nôi dung thông tin liên
quan đên vân đê cua đôi tương hay đưa ra giup đôi t ương tập chung vao
chu đê trong tâm.
Câu hỏi khăng đinh lại thông tin:
Trong môt buổi gặp gơ giữa nhân viên xh va thân chu thi nhân viên xh sẽ
nhận đươc rât nhiêu thông tin va đê biêt đuoc thông tin thân chu chia s ẻ

cho mih co đung hay ko nvxh cân phai dung câu hỏi đ ê kh ăng định l ai
thong tin cua thân chu.
Vi du như: Chị vừa noi chị nghe thây câu “dương đây” ?
Lưu y: không nên đặt cac câu hỏi vi sao, qua nhiêu câu h ỏi đong đ ê tranh
viêc thân chu co tâm ly như bị hỏi cung.
KY NĂNG BIÊN HÔ
Khái niệm: Biên hô la hoat đông thuc đẩy va bao vê quyên con ngươi đ ặc
biêt la ngươi yêu thê, thuc đẩy công băng cho tât ca những ngươi bât lơi
thê trong công đông.
Theo Hiêp hôi Công tac xa hôi (2000), biên hô la hoat đ ông thuc đ ẩy va
bao vê quyên con ngươi, nhăm đem lai công băng xa hôi cho tât c a m oi
ngươi, đặc biêt la những ngươi yêu thê trong công đông.
Thưc hiên biên hô:
Chuẩn bị biên hô


Xa định nhu câu cua đôi tương ma chung ta cân biên hô, thu th ập thông
tin chưng cư rõ rang va thuyêt phuc.
Xac định muc tiêu biên hô?
Xac định đôi tương chung ta lam la ai?
Xac định phương phap tiêp cận thê nao? ( gặp thân mật hay ph ai nh ơ cac
cơ quan hanh chinh co văn ban)
Cac công tac chuẩn bị khac như hen gặp, chuẩn bị tai li êu….
Co môt sô cac ky năng đươc sư dung như Thu thập thông tin, ky năng giao
tiêp, lăng nghe.
Ky năng thu thâp thông tin
Cân năm chăc thông tin vê đôi tương thông tin vân đê đôi tương g ặp ph ai
va cac nhu câu cua ho.
Ky năng lăng nghe. ( Tư chém) vi du câu noi “Dương đây”

Trong giai đoan chuân bi:
-

Cân xac định nhu câu cua đôi tương
Muc tiêu cua buổi biên hô
Đôi tương gặp la ai
Hen buổi lam viêc với đôi tương cân gặp đê bh cho thân ch u

KY NĂNG VÃNG GIA
Muc đich cua vang gia : Co sư hiêu biêt vê môi trương sông c ua thân ch u,
sư tac đông cua môi trương sông đên cac vân đê cua thân chu
Ky năng cân co :
- Ky năng tim nha, vẽ sơ đô
- Ky năng truyên thông, giao tiêp
- Ky năng quan sat va nhận diên vân đê
- Ky năng viêt bao cao Thai đô : Cởi mở, tư nhiên, hòa nhập, trung th ưc


KY NĂNG VÂN ĐAM
KN: Vân đam hay còn đươc goi la pv vân đam trong ctxh la cuôc đ ôi tho ai
trao đổi trưc tiêp giữa nhân viên ctxh với môt hay nhiêu ngừoi đ ê thu th ập
thông tin cung câp thông tin nhăm đưa ra cach can thiêp hô tr ơ đ ôi t ương.
Như vân đam trong công tac xa hôi ca nhân la cuôc phỏng vân nh ăm ban
thao cach thưc trơ giup đôi tương.
Muc đich: vân đam nhăm muc đich (1) thu thập thông tin t ừ đ ôi t ương hay
chia sẻ thông tin cho đôi tương: (2 ) nghiên cưu va đanh gia vân đê c ua đôi
tương va tinh huông không liên quan: (3) đưa ra sư giup đ ơ cho đ ôi t ương.
Yêu câu cua vân đam:
(1)

Vân đam phai co muc đich muc tiêu cu thê

vi du khi giao tiêp với môt phu nữ đnag gặp phai vân đê gia đinh vê hôn
nhân cân