ĐẶC điểm HÌNH ẢNH và GIÁ TRỊ của cắt lớp VI TÍNH TRONG CHẨN đoán một số u TRUNG THẤT ở TRẺ EM
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.01 MB, 109 trang )
B GIO DC V O TO
B Y T
TRNG I HC Y H NI
C
U
ĐặC ĐIểM HìNH ảNH Và GIá TRị CủA
CắT LớP VI TíNH TRONG CHẩN ĐOáN MộT Số
U TRUNG THấT ở TRẻ EM
LUN VN T C S Y
H NI - 2019
C
B GIO DC V O TO
B Y T
TRNG I HC Y H NI
C
U
ĐặC ĐIểM HìNH ảNH Và GIá TRị CủA
CắT LớP VI TíNH TRONG CHẩN ĐOáN MộT Số
U TRUNG THấT ở TRẻ EM
Chuyờn ngnh
: Chn oỏn hỡnh nh
Mó s
: 60720166
LUN VN T C S Y
C
NGI HNG DN KHOA HC:
TS TR N NH TU N
H NI - 2019
Ờ C
N
Với tất cả sự kính trọng, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc ến:
s
ến sỹ
Minh Thông –
t
n
u n và Y
n ìn ảnh
học h t nhân Vi t Nam, Nguyên Ch nhi m b môn Chẩn
tr ờn
u n
i học Y Hà N i,
v n
tn
run
ời thầy v
n
u
â
ự
n
u n –
ã tận tìn
Thầ
n
ớng
d n, truyền cho tôi những kiến thức vô cùng quý báu. Tuy bận r n n
n t ầy
v n luôn theo sát, quan tâm khuyến khích ến v
ọ v n
t
n ữ
ọ v
u
t n t
s n
tr
n ầu
u nv
tr n
ớn
ờn
nv
n
ắn
ọ tậ
n
n
n ều
n ứu
ến u
u tr n
u n –
n v n
ần ần tr
n
u
tế.
u n –
n
tận tìn
ọ
n n
tr ờn
â
u n u n tâ
n
n
n
n ậ vớ
run
ờ
u n
ọ v nn
n
ờ t ầ n
n
u
uấn –
n
ắt t
sự
ơ
TS. rần n
v n
ữn
ọ tậ
y ả v
n t ờ
u trìn
ìu
ã tận tìn
ọ tậ v t ự
n uận v n
ậ t
run
â
n
ả ân ần
t
u n
n ữn
n ề vu tr n
Xin cả
n
sỹ
ắn
n v
nn
v n
ờ
ều
n tr n
n n
n n
v
u n
tì
v c.
sỹ n i trú, cao học, các Bác sỹ CKI, CKII trong
ã
trong su t nhữn n
sn v n
ọ tậ t ến
ơn
u nn n
ỹ t uật v n v
ự
t
t
nv t
n
ng viên, cùng tôi chia sẻ những vui bu n
ọc tập.
t
t ần nữ
tr về tu
n ả
T
n
ơn sâu sắ
ế
u ết ọ
n
ãt
ều
n
ơn
n
n
u
n n
t ân
run
ự
ứ
n
n
n
ờ
n t ờ t
n
ìn
n
n
n
n ả
tr n
run
run tâ
ọ tậ v n
s
ều
t
n
n ãn
n n
u
n v n
t tậ trun
n t ờ
u ãt
tr n
n
rần
ờ ãn
n
n
ả ơn
Xin trân trọn
run
ến
n ứu su t n
n ìn ản
n v nn
n
s
ọ n ữn
n
t
t
ờ
n n
ơn
ọ tậ v n
ơn trân t n
n ứu
ến n ữn n
n ìn ản
ờ
n v n
ơn
u
nhữn n
ng, tôi xin dành những tình cảm và sự biết ơn sâu sắc nhất tới
ờ t ân
u tr n
ìn t
ã
ng viên, khuyến
tôi cả về vật chất và tinh thần trong su t thời gian học tập
u
ớu v
ẩn
ờ
ẩn
n
ơn
í
n n
tr n
n
19
s n .
n
t n
ắ
Ờ C
T
ắ
ĐO N
o ho
hoá
huy n n nh hẩn đoán hình ảnh x n
y
1.
ẫn
n trình n y h n tr n
2.
đ
n
á số
3.
họ y H N
tr
t p th
h n
s h
n
T ấ .
pv
t
n h n
u n o há đ
ốt V tN
u v th n t n tron n h n
trun th
n
n
đo n
u n v n o ản th n t
Th y TS T
Tr
n h n
v
há h qu n đ đ
u
ho n to n h nh xá
xá nh n v
h p nh n
s
u
n
t n
N
ắ
n
19
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
BA:
B nh án
BN:
B nh nhân
CHT:
C n h
CLVT:
Cắt l p vi tính
GPB:
Giải phẫu b nh
ng từ
n vị đo tỷ trọng c u trúc trên phim CLVT
HU:
ITMIG
H ph
quố t u á t nh tuy n
TT:
Trung th t
UHTKGC:
U h h th n
UNBTK:
U n uy n
UNGTK:
U n u n ố th n
UQCTT:
U quá h
UQTT:
U quá tr
UTBM:
Ut
UTK:
U th n
UTT
U Trun th t
UTTT:
U trung th t tr
WL:
Window Level (cửa sổ trung tâm)
WW:
W n ow W th (đ r ng cửa sổ)
nh
o ả
o th n
nh
tr
nh
ng thanh
ng thành
o
nh
c
ỤC ỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ .................................................................................................. 1
C Ư NG 1: T NG QU N TÀ
U........................................................ 3
1.1. Giải phẫu trung th t................................................................................ 3
1.1.1. Phân chia trung th t......................................................................... 3
1.1.2. Giải phẫu hình ảnh trung th t trên CLVT ....................................... 5
1
đ ểm lâm sàng c a u trung th t ....................................................... 9
1.2.1. H i ch n
hèn ép tĩnh
1.2.2.Tri u ch n
hèn ép đ
ch ch trên ........................................... 9
ng hô h p ............................................... 10
1.2.3. Li t dây th n kinh qu t n
c trái ................................................ 10
1.2.4. Li t th n kinh hoành ..................................................................... 10
1.2.5. Các d u hi u khác c a b nh lý trung th t ..................................... 10
1.3. Cá ph
n ti n chẩn đoán u trun th t
1.3.1. Chụp x qu n th
tr
................................ 11
ng quy ............................................................. 11
1.3.2.Chụp cắt l p vi tính ........................................................................ 12
1.3.3.Chụp c n h
1.3.4. Chẩn đoán
1
t số ph
1.4. U trung th t
ng từ....................................................................... 13
nh học ................................................................ 14
n pháp há ............................................................. 15
tr
............................................................................ 15
1.5. Chẩn đoán hình ảnh m t số u trung th t th
ng g p ........................... 18
1.5.1. U th n kinh (UTK) ........................................................................ 18
1.5.2.U t bào m m trung th t................................................................. 23
1.5.3. U lympho trung th t ...................................................................... 25
1.5.4.U tuy n c ...................................................................................... 28
1
1
t số o u trun th t há t
D
p .............................................. 29
n h ch trung th t .................................................................... 31
1.6. Tình hình nghiên c u trên th gi i và Vi t N
1 1 N h u
u
1
u tron n
N h n
n
v u trun th t ......... 31
n o .......................................................... 31
.................................................................. 33
C Ư NG 2: ĐỐ TƯỢNG VÀ P Ư NG P ÁP NG
1
ố t
ÊN CỨU......... 35
ng nghiên c u .......................................................................... 35
2.1.1. Tiêu chuẩn chọn b nh nhân .......................................................... 35
2.1.2. Tiêu chuẩn lo i trừ b nh nhân ...................................................... 35
Ph
n pháp n h n
u...................................................................... 35
2.2.1. Chọn b nh nhân ............................................................................ 35
Ph
n t n nghiên c u ................................................................ 36
Th
n v đị đ ể
n h n
u ................................................ 36
2.2.4. Kỹ thu t chụp CLVT chẩn đoán u trun th t................................ 36
2.2.5. Ghi nh n thông tin......................................................................... 37
2.2.6. Các bi n số nghiên c u trên phim chụp CLVT ............................ 37
2.2.7. Các chỉ tiêu trên k t quả giải phẫu b nh ....................................... 42
2.3. Xử lý số li u ......................................................................................... 42
S đ n h n
u.................................................................................. 44
o đ c trong nghiên c u .................................................................... 44
C Ư NG 3:
1
ẾT QU NG
đ ểm chung v đố t
ÊN CỨU ................................................... 45
ng nghiên c u ........................................... 45
11
đ ểm lâm sàng ........................................................................ 45
1
đ ểm hình ảnh c a các UTT trên phim chụp CLVT............... 48
3.2. Giá trị c a CLVT trong chẩn đoán hối UTT ..................................... 54
3.2.1. Giá trị c a CLVT trong chẩn đoán ản ch t khối UTT ................ 54
3.2.2.Giá trị c a CLVT tron đánh
á
n qu n
trun th t ............ 60
C Ư NG 4: ÀN UẬN ............................................................................ 62
1
để
11
hun v đố t
để
v tuổ
n n h n
u ........................................... 62
................................................................... 62
1
Tr u h n
s n .................................................................... 62
1
Tỷ
á o u trun th t ............................................................. 64
1
Tỷ
nh t nh v á t nh
u trun th t .................................... 64
để
hình ảnh
1 Vị tr
á u trun th t tr n ph
hụp
VT .......... 65
u trun th t .................................................................... 65
h th
hố u ................................................................... 66
u tr
hố u trun th t ....................................................... 67
để
hình ảnh
u th n
nh trun th t .............................. 67
để
hình ảnh
u y pho ................................................. 70
để
hình ảnh u t bào m m.................................................. 71
t số o u trun th t há ........................................................ 73
G á trị
VT tron v
4 1 Tron đánh
á á
đánh
ố
á hố u trun th t ...................... 76
n qu n v t nh nh á
nh
hố u ...... 76
Tron
hẩn đoán u th n
Tron
hẩn đoán u t
Tron
hẩn đoán u y pho trun th t ........................................... 83
o
trun th t ..................................... 79
trun th t .................................... 82
ẾT UẬN .................................................................................................... 85
TÀI LI U THAM KH O
PHỤ LỤC
DANH MỤC CÁC
ản 1 1
t số UTT
ản 1
Vị tr th
ản 1
S
ản
1
tr th
ng g p c
há
n
NG
p th o ho n
UTT th o t n
t ph n ố vị tr u trun th t
ả phẫu
...... 16
ả phẫu [23] ................ 17
tr
nv n
n 18
Tỷ trọng c a các c u trúc trên phim chụp CLVT ..................... 38
ản
T nh h t n
ản
Bảng tính giá trị c a chẩn đoán ................................................ 42
ản
1
ản
ản
thuố ............................................................... 39
Lý do vào vi n .......................................................................... 46
Th i gian biểu hi n b nh đ n lúc vào vi n ............................... 46
3.
Tỷ l ác lo i u trung th t theo GPB .......................................... 47
ản
Tỷ l lành tính/ ác tính c a m t số lo UTT th
ản
Vị trí u trên phim CLVT ........................................................... 48
ản
Ph n ố u th o t n trun th t .................................................. 49
ản
h th
ản
Hình ảnh đ
ản
M t đ c a u tr
ng g p ........ 48
c khối u ..................................................................... 49
ng b v r nh
hố u .................................... 50
c tiêm thuốc .................................................. 50
ản
1
Tính ch t ng m thuốc c a u t bào m m .................................. 51
ản
11
S
ản
1
Th nh ph n hố u th n
ản
1
Bảng 3.14.
n qu n
u t bào m m v i c u trúc xung quanh ......... 52
nh
trun th t................................. 52
đ ểm v liên quan c a u th n nh v i c u trúc xung quanh ... 53
Th nh ph n u y pho trun th t............................................... 53
ản
15.
S
n qu n
ản
16.
Giá trị c a CLVT trong chẩn đoán UT .................................. 54
ản
17.
Giá trị c a CLVT trong chẩn đoán u t bào m m .................... 55
ản
18.
Giá trị c a CLVT trong chẩn đoán u y pho .......................... 55
ản
19.
Liên quan giữa s xâm l n và tính ch t lành/ác tính c a UTT. 56
u lympho v i c u trúc xung quanh ............... 54
ản
20.
n qu n
ữ th nh ph n u v t nh h t nh á
UTT .... 56
Bảng 3.21.
Liên quan giữa thành ph n vôi hóa v
hẩn đoán UT ......... 57
Bảng 3.22.
Liên quan giữa y u tố bao quanh m ch v i chẩn đoán UT ... 57
ản
23.
Liên quan giữa thành ph n mỡ và chẩn đoán u t bào m m .... 58
ản
24.
Liên quan giữa thành ph n vôi hóa và chẩn đoán u t bào m m .... 58
Bảng 3.25.
Liên quan giữa y u tố bao quanh m ch và chẩn đoán u y pho ... 59
ản
26.
ản
G á trị
Bảng 3.28.
ản
Liên quan giữa thành ph n dịch và chẩn đoán u t bào m m... 59
29.
VT tron
huẩn đoán nh á
Giá trị c a CLVT trong vi
Giá trị c a CLVT trong vi
u trun th t .. 60
xá định xâm l n c a UTTT ...... 60
đánh á h h đối chi u v i GPB ... 61
DANH MỤC CÁC
ểu đ
1
UĐ
Phân bố v gi i tính c a b nh nhân ........................................ 45
ểu đ
Phân bố tuổi c a b nh nhân. ................................................... 45
ểu đ
Tỷ l v các thành ph n c a u t bào m m ............................. 51
DANH MỤC CÁC
N
Hình 1 1
Phân chia trung th t theo giải phẫu................................................. 3
Hình 1
Ph n h trun th t th o phẫu thu t............................................... 4
ut
Hình 1.3. Minh họa phân chia trung th t theo ITMIG
h
Hình 1
u x nh
Tuy n
ho n t n
ình th
v 1 tuổ (
n qu
uv n
á
ho n tr
ho n
đo n thán (
h sốn .. 5
1 tuổ (
.................................................................................. 6
Hình 1
M ch máu l n tron trun th t ....................................................... 7
Hình 1
h quản v ph quản .................................................................... 8
Hình 1
Khí quản (1) và th c quản (
ình th
ng .................................... 8
Hình 1.8. Minh họa vị trí h ch th n kinh giao cảm ...................................... 20
Hình 1
D
n
UN T
phổ v x
Hình 1 1 U quái trung th t tr
n s
n .................................. 21
n phả tr n x qu n
v
hoá tron
hố ................................................................................................ 24
Hình 1 11 U quái trung th t tr
phả tr n
VT ....................................... 25
Hình 1 1 Khối u lympho Hodgkin nguyên phát l n
trung th t tr
c ....... 28
Hình 1 S đ phân bố h ch trung th t......................................................... 40
Hình 4.1. B nh nhân nam, 7 tuổi, u h ch nguyên bào th n kinh .................... 69
Hình 4.2. B nh nhân nam, 9 tuổi, u quá tr
Hình
nh nh n N uy n
Hình
nh nh n Ho n Y n N
Hình
nh nh n n
Hình
Ph
t
thuố
n Q 1 tuổ n n ph quản ....................... 74
n y tuổ u
1 tuổ Rh
VT tr
hố
ng thành ................................... 72
t
v
h huy t...................... 75
o yos r o
hoá tron
o qu nh đ n
............................... 75
hố
h h n
Ph
v x
hụp s u
nv o
ốn sốn ....................................................................................... 80
1
ĐẶT VẤN ĐỀ
U trun th t
v
nh
s phát tr ển
t ng d n số
nh
tr
h
tr
n uốn
hố u
áu h y h n
cv
n
n n
h
n
t v s nh
là s
.
n, tron
n nh u nh t thì
p nh t trong á
nh n n y n y
tr
n sốn
trá n
ph quản phổ h m số
h t
p
tr
n u trung th t
U trung th t
hay
há h
tr
h
n
nu
u trun th t
tr
o u
thể là các u c
ản
áu nguyên phát ho c th phát, lành tính
ho c ác tính và có thể biểu hi n tri u ch ng lâm sàng hay phát hi n tình c qua
th
há
á
nh
Tr n th
nh u n h n
trun th t v
th
n
t
o
p
há [1], [2], [3].
u tr
u v
uđ
ản h t
trun th t s u u tuy n
th
n
p
hỉ r
ố
họ
th
n
n
v o th
hụp
VT n
n
hố u trun th t vẫn
n
ụ th n
n
nh v
s u
th
trun th t
hụp X quang
n từ Tuy nh n để xá định ản h t
v o s nh th t hố u ằn
p v t nh
h
n
ẫn
họ h t xuy n th nh
siêu âm ho
hẩn đoán hình ảnh n y n y n o
n
th
v t nh
n quy v s u
n h
đoán ũn nh
h n n ừn v
n từ
p
thì v
n y
ph
á ph
h
p v t nh h n
tổ h
hảy
n
ẫn
ổ s nh th t [5].
X qu n
há nh
ắt
tr qu n trọn tron v
ho h đ u trị u trun th t
ản h t hố u ( ị h v
h
n pháp ổ đ ển
n t nh nđ
n đ n v
ỹ thu t hụp ắt
,u
há
h ph quản, s nh th t hố u trun th t xuy n th nh n
hụp ắt
nh
[3], [4].
hình ảnh nh
n h
u
t n tr n trun th t tr
trun th t tr
hụp
ữ vị tr
hố u v
ể hẩn đoán xá định u trun th t
s n
n qu n
áu
t v
hỉ
p đánh
s
p
hẩn
ả t n
á vị tr u
mà còn để định h
n
2
t
thể
VT
tr
nh họ . Ngoài ra v
thể đánh
á
hả n n
t á h h nh xá
tron trun th t v qu n trọn h n
hố u s
n
á trị tron đánh
há
t n
n
r t t
u
ố
đánh
n h
n nh u
nhịp th v đ p
v
tron n
ắt
h n h
n
t
h nh vì v y h n t
y
uv
á
n
t ph
u
n tr n
n pháp r t
o th
n th
hụp đ
h t
[6]
p v t nh u trun th t
nh n nhữn n h n
p ho
á t nh h t x
n từ ũn
nh nh n
h u
n qu n
á u trun th t tuy nh n
n
Nhữn đ t
n h n
hố u.
n
ị ảnh h
n hình
n
n thì đ
u v u trun th t
quy t định t n h nh đ t
“N
nh u
tr
thì
n c u đặc
đ ểm hình ảnh và giá trị của cắt lớp vi tính trong chẩn đoán u trun t
t
tr em” v i 2 mục tiêu sau:
1.
Mô tả đặc đ ểm ìn ản cắt lớp v tín của một số u trun t
t ườn
2.
ặp
Đánh giá
t
tr em.
u
u
ấ
3
C Ư NG 1
T NG QU N TÀ
1.1. G ả p ẫ
U
ấ
1.1.1. P ân c a trun t
t
Trung th t là khoang giải phẫu nằm giữa hai lá phổ đ
tr
c b i m t s u x
x
n s
n
c, phía sau b i m t tr
c gi i h n phía
c c t sốn v đ u sau
n, hai bên là màng phổi trung th t, gi i h n trên là lỗ cổ ng c c a
l ng ng c, gi i h n
nh u qu n đ ể
ba qu n đ ể
đ
ho nh [7], [8], [9], [10].
i là ph n giữ
v
á h ph n h
trun th t tr n th
sử ụn nh u nh t
ph n h
th o
nh n
ả phẫu v th o
phẫu thu t
1.1. Phân chia trung thất theo giải phẫu
1.1.1.1. Phân chia trung thất theo giải phẫu:
- Trung th t tr n thu
sốn n
T -T
ph s u v
- Trun th t tr
tr
n n o t
- Trun th t
ph n tr n
ho n nằ
v
ữ
ữ
ts ux
ho n
ợc chia làm 4 khoang (hình 1.1)
t phẳn đ n n qu
án – th n x
n
t phẳn
n
h
n n o t
v t
h
n đốt
ph tr
ể tr n
ữ ph
4
- Trun th t s u
n o t
v tr
ho n nằ
t phẳn
ể tr n s u
n
th n á đốt sốn n
1.2. P
ấ
p ẫ
ậ
1.1.1.2. Phân chia trung th t theo phẫu thuật
c đ xu t b i tác Thomas. W. Shields (Mỹ n
theo m t phẳn tr
c – s u đ y ũn
1
á h ph n h
m 3 khoang
phổ bi n nh t trong
chẩn đoán hình ảnh hi n nay [9].
- Trung th t tr
h
áu
nv
- Trun th t
tron
n n
h n ph tr
ữ ( ho n t n
h n
ts u
t n tr n
h v
t nh th o
ữ
t đ qu
ho n
ữ trun th t tr
h n ph
n n o t
- N o
n
v ph s u
á
n n o t
- Trun th t s u đ
v
x
h
v s u
tr
th nh s u h ph quản
h n ph s u
t phẳn tr nt phẳn n n
hỗ ph n đ
á th nh ph n h nh
h quản
th n á đốt sốn n
trun th t đ
tt p
áp v
h
th nh
qu đ n
h
5
1.1.1.3. P ân c a trun t
t t eo quan đ ểm mớ của
M
Hình 1.3. Minh họa phân chia trung thất theo ITMIG
g
Th o quản đ ể
v o n
nh t
u á t nh tuy n
quố t đ
r
17 (ITMIG – The international Thymic Malignacy Interrest
Group) thì trun th t vẫn đ
nh s u: khoang tr
ph n tr
ho n t n
h
h
ho n nh n
h t nh từ s u x
t
phẳn ảo qu đ
1.1.2.
H ph
ho n t n đ
n s u
t sốn 1
á th nh ph n
nhánh tĩnh
quản th
o
phẳn n n
đ
ản t
á tĩnh
ỗ
át ắt
á
t
h
th n
X hình
á
h
nh sốn
t
áu v
hđ n
ph n
n
t
s u
t sốn
t tr n CLV
u tr
quản h h tuy n
T y th o
ho n
o qu nh
nh u
h h v
đ n tr
t nh từ s u ho n tr
ả p ẫu ìn ản trun t
Trun th t
n
t số há
n
đ n
h h n
n tĩnh
nh
ns
h đ n ốn n
n th n
ả phẫu v h
u tr
v
n
nh
h
o ả
h y so v
trun th t sẽ
á
t
hình ảnh
6
á th nh ph n h nh đ
khác nhau.
n
ph n t h tr n ph
VT
n
tr
á
h
th y
o
1.1.2.1.Tuyến c
L th nh ph n qu n trọn tron trun th t tr
h
áu
hình đ u
tuy n
1
n từ ố đ n
ũ t n
h h n
thể
nh ho
qu n trọn nh t đ
v
n ph
tá h r
n
n
đ tuy n
ỡ S u
tuổ tuy n
tr n n n
hoản
tuy n th
n
n
n
hỉ
n th y
ả
đ
C [11]
- HU v s u t
n
ỡ đ
đ
th y
C
18
ỡ
th ho n to n ằn
y
3
tuy n
HU đ
ả đ
ọ
ứ
1
á
v
đ
B
1.4. T
Tỷ trọn
trụ
1
A
n
h th
v
tuổ v
ph
tr n th
V
đo vu n
nằ
đ
ả
h n so v
S u
n t
t n
hoản
tr
o thoá h
n
á đá
-
tuổ tuy n
tuy n
-
ho
n
ả đ
đ
á
đ
th y
ả x h y
.
1.1.2.2.Các mạch máu
C
n tr n
t phẳn n n
u ụ h y
n đ
n t y th o h
đ
n
h h n
n
ắt
tĩnh
n
h y so v
h h tr n
7
đ n
h phổ
á
u tr
qu n trọn để xá định á
h
áu há
(hình 1.4).
1.
Nhĩ phả
2.
n
h h
3.
Th n đ n
4.
Nhĩ trá
5.
n
n
h phổ
h h xuốn
ấ [12]
1.5. M ch máu l n trong trung
Độn mạc c ủ n ực: đo n n xu t phát từ th t trá đ
v s n phả t o th nh đo n qu
r
xuốn
Qu
đ n
th n đ n
h
h h n
s n trá v xuốn
h ánh t y đ u ( h
đ n phả
đ n
đ n
h h
th nh đ n
ho á nhánh
h ảnh hun trá v đ n
n
h yh
h
đ n trá
n
n tr n
h
h phổ phả v trá v s u đố ph n th nh á nhánh ho th y phổ
Các tĩn mạc : h y son son v
hun v tĩnh
th nh tĩnh
t o th nh đo n
h ảnh hun v đ n
ân độn mạc p ổ : xu t phát từ th t phả
th nh đ n
n tr n r tr
h
đ nh p
á đ n
th nh tĩnh
h h tr n n n
h tr n Tĩnh
h ánh t y đ u h
ph s u sụn s
n th nh t
h ảnh
nv t o
n phả
1.1.2.3. Khí quản
Là
u tr
quản Tr n hình
ụ hình
n n
hình ốn
h
T ắt n n
h
ắt đ u từ
sụn nhẫn đ n
hình ảnh h quản th y đổ
thể tr n
h
u
8
ả
1.6.
p
ả [13]
1.7. Khí quản (1) và thực quả
9
ng [14]
1.1.2.4.Thực quản
n y ph
Nằ
s uđ
h y
Hình
n th
th
quản
hs n
tr
t sốn
ph
n trá ph
tr
quản th y đổ t y th o
hình tr n h y ẹt
tron
s u h quản ph
tr n đ
đ n
h h n
h
h h y h n
h n đ u nằ
n
ữ
đo n xuốn
Tr n
VT,
ph s u h quản
9
1.1.2.5. Hạch trung th t
Cá h h trun th t
u ụ đ
nh
x
tỷ trọn
t th
hình ảnh h h v
át ắt
n tụ ho
t
n
h đ
h
áu
thuố
tr n
n
n
VT
hình tr n h y
nh n n tr n 1
u
s th y đ
ản qu n để ph n
Tr n
VT
hình án tr n á
t
1.1.2.6.C u trúc mỡ trung th t
ỡ
đ
t n t
n phản á
r nh
đánh
đ th p tr n
á
1.1.2.7.Các c u trúc
Chuỗ h h
nh th
1.2. Đặ
u tr
u tr
á tình tr n th
VT r t qu n trọn tron ph n t h ph
trun th t N o
o
trun th t o đ s th y đổ
nh
x
n
h
ỡ
o qu nh v
u tr
ỡ ho phép
áu
trung th t sau (khoang cạnh cột sống)
o ả
quản h h
h th n
h huy t
ể
nh
nh
ủ
U ác tính th
r
ỡ
ns
n á h h
ns
n
h
h huy t
ấ
ng biểu hi n h i ch ng trung th t trên lâm sàng, biểu hi n s
chèn ép c a khối u vào các c u trúc c a trung th t. Các khố u nh t nh th
không gây ra tri u ch ng lâm sàng. Các tri u ch n
bằng các h i ch n
chèn ép th n kinh ho
1.2.1. Hộ c
h hép ép tĩnh
á
qu n há
s n th
ch ch tr n hèn ép v o đ
ng biểu hi n
ng hô h p,
a trung th t [15], [16], [17].
n c èn ép tĩn mạc c ủ tr n
hèn ép tĩnh
vùng trung th t. M
ch ch trên là biểu hi n th
ng g p c a các u ác tính
đ u chỉ biểu hi n phù mi mắt và m t vào buổi sàng sau
khi ng d y, có thể kèm theo ù tai, chóng m t. V sau phù rõ
áo choàng màu tím tái, phù cả tay và cẳn t y
ng c giãn do phát triển tu n hoàn bàng h
th
ng
n đ n ị đ y do phù.
tĩnh
á tĩnh
cổ, phù kiểu
ch nông
tr
c
ch cổ nổi rõ và giãn. Hố
10
H i ch n tĩnh
ch ch trên do u trung th t tr n n uy n nh n th
ng là
u á t nh nh un th ph quản, u lympho ác tính, u tuy n c, u t bào m m
ác tính, ít khi là các tổn th
H
thì
h n tĩnh
thể o v
n
n n n đ n thu n.
h h tr n xu t h n
tĩnh
h h tr n nh t
h n th y
ov
u trun th t
x trun th t
n t nh
(lao) [15], [17], [18], [19].
1.2.2. r ệu c
n c èn ép đườn
ô
p
Khó th khi th vào, ti ng th rít ho c cò cử, khó th g p trong khoảng
21% các b nh nhân có u trung th t hèn ép v o đ
ng th .
Ho khan (30%) có khi ti ng ho khàn ho c giống ti ng chó s a; chèn ép
khí ph quản do u ác tính, ít khi do u lành tính [16].
1.2.3. L ệt dây t ần k n quặt n ược trá
đ n u trung th t giữa, b nh nhân khó phát âm, khàn
Là d u hi u g
ti ng ho c ti ng nói giọn đ
Khám thanh quản th y dây thanh âm trái bị li t [17].
1.2.4. L ệt t ần k n
oàn
Trên phim x quang phổi th y bên vòm hoành li t n n
bằng chi u x quang th y cử đ ng c
v
o Xá định
ho nh đảo nghị h n hĩ
h th
vào bên li t nâng cao. Có thể xá định li t dây th n kinh hoành bằng chụp 2
phim chuẩn khi th vào và khi th ra. B nh nhân có thể khó th n u tr
đã bị suy hô h p, li t th n
nh ho nh th
ng do u ho
đ
o un th ph quản
n v o trun th t [16].
1.2.5. Các d u
Nuốt h
h p n y phả th
us ux
ệu k ác của bện lý trun t
t
p tron u trun th t s u ho
quản
n
uốn
r t ho
so th
o hèn ép trun th t
un th th
quản
quản tr
n
11
D u h u hèn ép th n
hèn ép th n
nh
Horn r (sụp
n
o ả
hẹp h
nh
o ả
tr n thì
th
n
yn nh
p
u trun th t s u
h n
u
ắt o đ n tử ừn n n 1
- Bernard -
t u trun th t s u
y n n hèn ép tuỷ sốn
U
thể hèn ép
t o n n t n thổ t
y
o ả
thu ho
y o n nhịp hèn ép đ n
hèn ép ốn n
y tr n
h phổ
ỡn
h p
n
phổ [16], [17].
1.3. C
p
ơ
ệ
ẩ
ấ
1.3.1. C ụp x quang t ườn quy
X qu n
h t
n n
vẫn đ
đ u hu tr tổn th
tình huốn nh t định
ảnh tr n ph
qu nh
n
n
xá định đ
vì t nh phổ
x qu n qu
rõ á đ
đ t r tron th
để
pv
định h
để
n
ho hụp
ố
n tổn tron
phẫu thu t n
n n
t số
HT nhằ
á t n xun
p ph n qu n trọn
so
t nh
u h u hình
VT ho
n qu n v
p ho hỉ định phẫu thu t h nh xá
t
th
nđ u(
h ph th p Từ á
ản h t ũn nh
phẫu thu t đ
há
ho th nh
[20], [21].
r n p m c ụp XQ t ẳn
Tr n ph
un t
đẩy
hụp XQ huẩn th y hình trun th t
rốn phổ
t đ ho
ị
p đ y á hình t n tron
hèn ép
U trun th t th
h
n
ố v
t
nhữn hình
ị xẹp phổ
á u rắn đ
ị h Vì v y tr n ph
nh u un n u
ph
phổ
XQ
u
r n
n n
th y đổ á
ị th y đổ
ou
yr
to n
n
ho
u
đ
th nh ph n n n
đ
o
rõ v
nh u th y
hốn
n
n h n để o trừ un th ph quản
n t
thì
n phả ph n t h tr n ả
nhữn ph n ph n t p
áp t
12
Trên phim Xquang nghiêng
á
x
hố u tuy n
n
v
h
u t
o
t n tr n v
ữ
t tron u quá
nh th
n
qu nh
th y
n t
th
n h n ũn nằ
U th n
á u quá to
n nằ
n
đ
sát x
sát n y s u
n xuốn
th nhìn th y rõ á nốt v
r n n uy n th y N n
ho nh tr n ph
én ph quản nằ
ảt n
h
t hx
đ th p nằ
t
–
n
trun th t s u n n tr n ph
t sốn tron
n v
hố ũn th
n
n h n
v
thể
h
1.3.2.C ụp cắt lớp v tín
ố v
t u n
á
n
nh
v n n
XQ quy
u n
hỉ định
ản chúng
VT để hẩn đoán huy n s u h n N y n y hụp
ụn th n quy để hẩn đoán
nh
u trun th t nh t
VT đ
VT đ
sử
y
1.3.2.1.Ưu đ ểm của c ụp CLV
Tránh đ
đ
á
h n hình đ t
há
tđ
hảo sát
đ r t nhỏ
n phản hình ảnh
á trị hẩn đoán
thể ph n
t
u Th
n
hả n n tá t o hu thu ữ
VT ũn r t nh nh nh t
ảnh trun th
o
áy
o đố v
VT đ
nh u
y
nh
h t t hình
nh u
qu n
khác nhau.
hụp
ph
VT hẩn đoán UTT
VT ho phép đánh
quản th
u tr
quản
nằ
nhữn TT
TT đ
n y
ả
r no
VT đ
nh n
á tốt nhữn
u tr
ỹ thu t
h u
%v
h n h tron v
đánh
n
i ngã ba khí – ph quản v
h n tron v
hụp
tuy n
y á nh
t
v
t tổn th
thuố
á
để
o
n
x
ản qu n
u tuy n
tr n đ
h
%
trụ thẳn đ n nh
n n ( hẳn h n nhữn tổn th
t tron ph n
h
đ nh y v đ đ
h
á nhữn
ử sổ h - phổ v
n
tĩnh
tu p há
đánh
á
h
áu h y h n
h ho
ph n
Tuy nh n v
hắ phụ v thể h n đ
để
t
hụp
t nh
