Những điểm mới cơ bản của luật trọng tài thương mại 2010 những vấn đề thực tiễn và lý luận

9/17/2010

Những điểm mới cơ bản của
Luật Trọng tài thương mại 2010
Những vấn đề thực tiễn và lý luận
Luật sư Nguyễn Mạnh Dũng
Thạc sỹ Luật Giải quyết tranh chấp quốc tế (ĐHTH Luân Đôn)
Thành viên Viện trọng tài Luân Đôn (CIArb) và IBA
Phó chủ tịch Trung tâm trọng tài quốc tế Thái Bình Dương
Trưởng VPLS Tư vấn Độc Lập – Dzungsrt & Associates
Thành viên Tổ biên tập Ban soạn thảo Luật và Ban soạn thảo
Nghị định hướng dẫn thi hành Luật trong tài thương mại 2010

Hà Nội– 17/09/2010

I. Quá trình soạn thảo
• Cơ quan soạn thảo
- Ban soạn thảo
- Tổ biên tập thường trực
• Cơ quan thẩm định
• Các cơ quan có liên quan
• Các hội thảo, hội nghị khoa học
• Thăm quan, khảo sát nước ngoài
• Chuyên gia quốc tế

II. Lợi ích khi chọn Trọng tài để giải
quyết tranh chấp- Advantages
•
•
•
•

•
•
•

Finality- Tính chung thẩm của phán quyết?
Confidentiality- Tính bảo mật của trọng tài?
Flexibility- Tính linh hoạt về thủ tục?
Enforcement- Khả năng cưỡng chế thi hành?
Cost effective- Hiệu quả về chi phí?
Speed- Tiết kiệm thời gian?
Expertise- Kỹ năng chuyên sâu?

1


9/17/2010

1. Thẩm quyền của Trọng tài
Arbitrability – subject matter
• Tranh chấp phát sinh từ hoạt động thương
mại
• Tranh chấp mà trong đó một bên có hoạt động
thương mại
• Tranh chấp khác mà pháp luật quy định được
giải quyết bằng trọng tài

2. Mở rộng/giới hạn chủ thể tham
gia tố tụng trọng tài
Chủ thể: cá nhân, cơ quan, tổ chức Việt nam
hoặc nước ngoài tham gia với tư cách nguyên

đơn hoặc bị đơn
Hiệu lực pháp lý của điều khoản và điều kiện
cung cấp hàng hóa, dịch vụ mẫu có điều khoản
trọng tài mà người tiêu dùng là một bên!

3. Hình thức trọng tài và tổ chức trọng
tài: Institutional and ad hoc arbitration
7 trung tâm trọng tài khác nhau
Trọng tài vụ việc được khuyến khích phát triển

2


9/17/2010

4. Linh hoạt trong Áp dụng quy tắc
trọng tài-Party Autonomy
• Theo thỏa thuận của các bên
• Quy tắc trọng tài của tổ chức trọng tài
• Luật trọng tài thương mại

5. Chi phí giải quyết tranh chấp
bằng trọng tài – arbitration costs
• Tốn kém hơn tranh tụng tại tòa án?
• Chi phí đó có thể thu hồi được từ bên thua
kiện?
• Không mất tiền cho sự không minh bạch, tính
không chuyên nghiệp và tham nhũng!

6. Lựa chọn

Trọng tài viên- arbitrators
• Yêu cầu quốc tịch của Trọng tài viên đã bị bãi
bỏ
• Cơ quan có thẩm quyền chỉ định Trọng tài viên

3


9/17/2010

7. Số lượng trọng tài viên –
composition of tribunal
• Một trọng tài viên duy nhất
• Một hội đồng trọng tài gồm 3 trọng tài viên
• Nhiều hơn hay ít hơn tùy thuộc vào thỏa
thuận của các bên

8. Ngôn ngữ trong tố tụng trọng tài
– arbitration language
• Tiếng Việt chỉ bắt buộc đối với tranh chấp nội
địa
• Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài có
thể lựa chọn ngôn ngữ khác
• Hội đồng trọng tài sẽ lựa chọn ngôn ngữ thích
hợp

9. Biện pháp khẩn cấp tạm thời –
Interim Measures
• Hội đồng trọng tài có quyền áp dụng biện
pháp khẩn cấp tạm thời

• Tòa án hỗ trợ trọng tài

4


9/17/2010

10. Địa điểm giải quyết tranh chấp
bằng trọng tài – seat # place
• Địa điểm giải quyết tranh chấp do các bên lựa
chọn hoặc do Hội đồng trọng tài quyết định
• Có thể ở trong hoặc ngoài lãnh thổ Việt Nam
• Họp ở Singapore?

11. Mất quyền phản đối –
Waiver of objection
• Giá trị pháp lý và hiệu lực của Thỏa thuận
trọng tài
• Thẩm quyền của Hội đồng trọng tài
• Tính khách quan và độc lập của trọng tài viên
• Thủ tục tố tụng trọng tài
• Trật tự công hay những nguyên tắc cơ bản của
pháp luật Việt nam?

12. Hủy Phán quyết trọng tàiFinality
• Một hội đồng gồm 3 thẩm phán tòa án cấp tỉnh sẽ
xem xét thủ tục
• Hội đồng trọng tài vẫn có cơ hội sửa chữa sai sót tố
tụng
• Nếu phán quyết bị hủy, tiếp tục đưa vụ kiện ra

trọng tài hay không?
• Không mất thời hiệu khởi kiện
• Không có trình tự phúc thẩm, giám đốc thẩm và tái
thẩm

5


9/17/2010

13. Cưỡng chế phán quyết trọng
tài- enforceability
2 chế độ pháp lý khác nhau:
• Phán quyết trọng tài Việt nam có giá trị như là
bản án của tòa án để thi hành án cưỡng chế
• Phán quyết trọng tài nước ngoài phải được
công nhận và thi hành theo công ước New
York 1958

III. Những vấn đề lý luận
• Viện dẫn tới luật nội địa: Bộ luật dân sự, Luật thương
mại, Bộ luật TTDS, v.v..
• Cấu trúc bất hợp lý giữa Luật trọng tài thương mại và
Bộ luật TTDS
• Tính chất phi lợi nhuận của tổ chức trọng tài?
• Căn cứ hủy phán quyết trọng tài Việt nam và từ chối
công nhận và thi hành phán quyết trọng tài nước
ngoài
• Mối liên hệ giữa tính khách quan, độc lập của TTV và
căn cứ hủy phán quyết

14. Một thời kỳ mới của các trung
tâm trọng tài?
“Các doanh nghiệp mong đợi gì ở một trung
tâm trọng tài?”
• Xác định tính chất phi lợi nhuận của Trung tâm trọng tài
• Bãi bỏ rào cản kỹ thuật về việc thành lập trung tâm mới
• Đa dạng hóa dịch vụ và chính sách phí của trung tâm
trọng tài
• Tăng cường tính cạnh tranh của các trung tâm trọng tài
thông qua các quy tắc tố tụng khác nhau

6


9/17/2010

Những vấn đề lý luận
• Trọng tài quốc tế # tranh chấp có yếu tố nước ngoài
# trọng tài nước ngoài; Arbitrability- subject matter
or jurisdictional issue; Appointing Authority; v.v..
• Thoả thuận trọng tài không thể thực hiện đượcinoperative or incapable of being performed?
• Áp dụng Luật trong giải quyết tranh chấp tại trọng
tài
• Trật tự công hay những nguyên tắc cơ bản của pháp
luật Việt nam

IV. Vai trò của các cơ sở đào tạo &
nghiên cứu
• Sự lạc hậu trong nhận thức về trọng tài

• Cơ sở dữ liệu luật pháp và tập quán trọng tài
thương mại quốc tế
• Sự thiếu hụt về nhân lực trong lĩnh vực trọng
tài: luật sư, trọng tài viên, pháp chế doanh
nghiệp, nhà nghiên cứu, lập pháp và lập quy
• Mối liên hệ giữa lý luận và thực tiễn trọng tài,
giữa trọng tài trong nước và quốc tế

Xin trân trọng cám ơn!
VPLS Tư vấn Độc Lập
Phòng 1, tầng 9, Tòa nhà HAREC
4A Láng Hạ, Quận Ba Đình, Hà Nội.
ĐT. (4) 3772 6970 / Fax. (4) 3772 6971
Email.
Web. www.dzungsrt.com

Trung tâm trọng tài quốc tế Thái Bình Dương– PIAC
11A Phan Kế Bính, Quận. 1, TP Hồ Chí Minh
ĐT. (8) 3911 8048/ Fax. (8) 3911 8049
Email.
Web. www.piac.com.vn – www.piac.vn

7