Mộ số biện pháp tổ chức có hiệu quả việc phát triển vận động cho trẻ mẫu giáo 5 6 tuổi tại trường mầm non tân phúc, huện lang chánh, tỉnh thanh hóa

I. Mở đầu
1. Lý do chọn đề tài:
Sinh thời Hồ Chủ Tịch đã viết: “Giữ gìn dân chủ, xây dựng nước nhà, gây
đời sống mới, việc gì cũng cần có sức khỏe mới thành công” và “mỗi một người
dân mạnh khỏe, tức là góp phần cho cả nước mạnh khỏe”. Theo Bác: “Dân
cường thì quốc thịnh”. Bởi, có sức khỏe là có tất cả, chỉ có sức khỏe mới đem lại
cho con người có cuộc sống hạnh phúc, có sức lao động, công tác, chiến đấu và
học tập tốt [1].
Lời dạy của Bác thật đúng đắn, việc phát triển vận động, đảm bảo sức khỏe
luôn được đề cao và thực hiện ở từng thời kỳ, từng giai đoạn. Khi một đứa trẻ
sinh ra có cơ thể khỏe mạnh thì nó sẽ tạo tiền đề để phát triển toàn diện sau này,
khi trẻ phát triển về thể lực đồng nghĩa với việc trẻ “khỏe” từ đó trẻ sẽ thích thú
tham gia các hoạt động, tăng nhu cầu khám phá, tìm tòi, sáng tạo và có được
khả năng tư duy nhất định tạo điều kiện để trẻ lĩnh hội tiếp thu những tri thức
môi trường xung quanh, đồng thời tích lũy kinh nghiệm từ người lớn, tạo vốn
sống cho bản thân làm bước đệm cho cuộc sống thực tiễn và phát triển toàn
diện.
Tuy nhiên đối với cuộc sống hiện đại, xã hội ngày càng văn minh kéo theo
những tiện ích đáp ứng đòi hỏi của con người. Trẻ em hiện đại lãng quên trò
chơi vận động, trò chơi dân gian mà thay vào đó là những trò chơi giải trí bằng
các thiết bị điện tử như: Điện thoại, tivi, latop, máy tính bảng,….với hình ảnh
sống động, bắt mắt, mới lạ, thu hút trẻ. Trẻ chỉ cần ngồi và nằm cũng thỏa mãn
nhu cầu chơi, dẫn đến nhiều hệ lụy ảnh hưởng đến đạo đức, thẩm mỹ, ngăn cản
quá trình phát triển thể lực cho trẻ. Thấy rõ vấn đề đó, những năm gần đây xã
hội - giáo dục - gia đình đã tăng cường phát triển vận động cho trẻ bằng nhiều
hình thức, phù hợp với giai đoạn phát triển của trẻ.
Trong chương trình giáo dục mầm non, giáo dục thể chất là một trong
những lĩnh vực giáo dục phát triển toàn diện cho trẻ. Giáo dục phát triển vận
động cho trẻ không phải chỉ đơn thuần dạy múa hay vận động mà mục đích để
phát triển cơ, bắp, xương, khớp…thông qua các động tác là cơ hội phát huy
năng lực vận động tiềm ẩn của trẻ. Trẻ được vận động phù hợp sẽ tạo điều kiện

thuận lợi cho sự phát triển của hệ thần kinh, giúp cho quá trình cảm giác, tri
giác, trí nhớ, tư duy phát triển tốt. Ngoài ra, thông qua giáo dục phát triển vận
động còn giúp trẻ phát triển tình cảm, xã hội vì giáo dục vận động sẽ giúp trẻ
nâng cao nhận biết bản thân, phát triển ở trẻ một số thói quen, phẩm chất đạo
đức như ý chí, tinh thần tập thể, hứng thú với hoạt động chung, lòng mong muốn
giúp đỡ lẫn nhau, tính thẳng thắn, khiêm tốn, tính trung thực…..[2]
Ở độ tuổi 5-6 tuổi là giai đoạn phát triển mạnh về các hệ vận động như
chạy, nhảy, ném, bắt, bò, trườn, trèo, tung…vận động hợp lý có thể làm cho hình
thái cấu trúc xương của trẻ hoàn thiện và thường xuyên vận động hợp lí sẽ tăng
1


cường hiệu quả công năng tổ chức các cơ bắp làm cho sức bền của cơ bắp phát
triển. Hệ thần kinh dần dần phát triển về quá trình ức chế tích cực. Trẻ 5-6 tuổi
đã có khả năng phân tích, đánh giá và đang dần hình thành các kỹ năng, kỹ xảo
vận động. Chính vì thế, các bài tập rèn luyện phát triển vận động cho trẻ là một
trong những nội dung quan trọng, cần thiết đối với sự phát triển toàn diện của trẻ
mầm non. Qua khảo sát trên thực tế trẻ 5-6 tuổi của lớp tôi phụ trách tuy đã
được thường xuyên giáo dục phát triển vận động ở các lớp học trước nhưng vẫn
còn tình trạng nhiều trẻ bị suy dinh dưỡng và thấp còi. Trẻ không nhanh nhẹn,
mà nhút nhát, thiếu tự tin. Chưa có sự khéo léo và dẻo dai cũng như khả năng
giữ thăng bằng của cơ thể trong quá trình vận động. Thực hiện các động tác phát
triển các nhóm cơ và hô hấp chưa đúng và thuần thục. Đa số trẻ đều chưa có kĩ
năng vận động. Hơn thế nữa là trẻ chưa thực sự hứng thú trong hoạt động.
Đứng trước tình hình trên bản thân tôi luôn suy nghĩ và trăn trở để tìm ra một số
biện pháp tổ chức hoạt động phát triển vận động phù hợp với khả năng của trẻ,
phù hợp với điều kiện thực tế của trường để nâng cao hiệu quả giáo dục phát
triển vận động toàn trường nói chung và của lớp tôi phụ trách nói riêng.
Chính vì vậy tôi đã chọn đề tài: “Một số biện pháp tổ chức có hiệu quả
trong phát triển vận động cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tại trường mầm non Tân

Phúc, huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh hóa".
2. Mục đích nghiên cứu:
Nghiên cứu tìm ra những biện pháp nhằm nâng cao chất lượng phát triển
vận động cho trẻ 5-6 tuổi trường mầm non Tân Phúc.
3. Đối tượng nghiên cứu:
Trẻ lớp 5-6 tuổi Khu Tân Thành Trường Mầm non Tân Phúc.
4. Phương pháp nghiên cứu:
Phương pháp nghiên cứu tài liệu, thu thập thông tin
Phương pháp quan sát: Quan sát khả năng vận động của trẻ
Phương pháp khảo sát thực tế
Phương pháp thông kê xử lý số liệu
II. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm:
1. Cơ sở lý luận của sáng kiến:
Trong những năm gần đây thể lực của trẻ được các cấp lãnh đạo, nhà
trường, gia đình chú trọng, quan tâm hơn. Phòng giáo dục, nhà trường đã phối
hợp với trung tâm y tế huyện thực hiện chương trình sữa học đường cải thiện
tình trạng dinh dưỡng nâng cao tầm vóc trẻ thông qua hoạt động cho trẻ uống
sữa hàng ngày, giảm tỉ lệ suy dinh dưỡng, nâng cao tầm vóc, thể lực góp phần
phát triển nguồn nhân lực trong tương lai. Bên cạnh đó việc chú trọng giáo dục
phát triển vận động là một nhân tố hết sức quan trọng nó thúc đẩy và giúp cho
các chức năng sinh lý của cơ thể phát triển một cách nhịp nhàng. Đối với trẻ
mẫu giáo nói chung và trẻ mẫu giáo lớn 5- 6 tuổi nói riêng thì việc giáo dục phát
2


triển vận động cho trẻ là một yếu tố quan trọng và cần thiết vì thông qua giáo
dục phát triển vận động thì trẻ được phát triển toàn diện và cân đối con người,
rèn luyện nâng cao sức đề kháng của cơ thể trẻ trước tác động của những điều
kiện môi trường xung quanh. Cơ thể trẻ giai đoạn này cũng đang trên đà phát triển
mạnh mẽ, hệ thần kinh, cơ xương hình thành nhanh, bộ máy hô hấp đang hoàn

thiện, cơ thể trẻ còn non yếu dễ phát triển lệch lạc, mất cân đối nếu không được
chăm sóc giáo dục đúng cách có thể gây thiếu sót trong phát triển cơ thể trẻ mà
không khắc phục được.
Vận động là nhu cầu tự nhiên của cơ thể, đặc biệt đối với cơ thể đang phát
triển như trẻ mầm non. Nguyên nhân chậm phát triển về thể chất của trẻ mầm
non chính là do thiếu vận động. Các nhà khoa học đã chứng minh, phần lớn
những trẻ ít vận động thì các vận động về chức năng thần kinh thực vật thường
kém phát triển, hoạt động hệ tuần hoàn và hô hấp hạn chế, khả năng lao động
chân tay giảm sút. Vận động còn là một trong những điều kiện cơ bản để trẻ
nhận biết thế giới xung quanh, trẻ càng biết nhiều động tác như: Bò, trườn, bật,
chạy, nhảy, leo, trèo..., biết các kĩ năng vận động thì trẻ càng có nhiều cơ hội tiếp
xúc, khám phá thế giới xung quanh, tạo điều kiện để trẻ tư duy, sáng tạo, phát
triển óc sáng tạo, từ đó vốn kiến thức của trẻ được tăng lên. Ngoài ra quá trình
tham gia các hoạt động vận động còn giúp trẻ phát triển thêm cả về mặt tình cảm
– xã hội cũng như thẩm mĩ. Hoạt động thể chất làm thỏa mãn nhu cầu vận động
của trẻ, giúp trẻ có thể lực tốt, tạo tinh thần thoải mái, vui vẻ, phát triển tốt mối
quan hệ giữa cô và trẻ, giữa các trẻ với nhau. Trong quá trình tham gia các hoạt
động vận động trẻ còn được phát triển thêm cả về mặt tình cảm – xã hội cũng
như thẩm mĩ. Hoạt động thể chất làm thỏa mãn nhu cầu vận động của trẻ tạo cho
tinh thần trẻ được sảng khoái, vui vẻ, giữa cô và trẻ cũng như phát triển tốt mối
quan hệ bạn bè trong hoạt động, vận động cùng các bạn. Cơ thể khỏe mạnh, phát
triển cân đối, hài hòa là một biểu hiện của nét đẹp về hình thể, những bài tập vận
động kết hợp với âm nhạc giúp trẻ hứng thú thực hiện và cảm nhận sâu sắc về
nhịp điệu, thể hiện tốt hơn các động tác, phản ứng nhanh nhẹn hơn trong hoạt
động cơ tay, cơ chân, cơ bụng….luyện sự khéo léo, dẻo dai, bền bỉ. Trong hoạt
động tạo hình hay âm nhạc…. vận động cơ tay, cử động ngón tay, bàn tay, chân,
bụng hay phối hợp các bộ phận khác một cách linh hoạt giúp trẻ đạt hiệu quả
cao, lĩnh hội vốn tri thức cần thiết.
Đối với trẻ mẫu giáo lớn việc phải cũng cố tốt hơn nữa về thể lực, sức khỏe và
các vận động của trẻ giúp trẻ có sự chuẩn bị tốt cho việc sẵn sàng đi học ở trường

phổ thông. Đến tuổi này trẻ có khả năng thực hiện tốt tất cả các vận động cơ bản.
Trẻ có ý thức đối với những lời chỉ dẫn của cô, trẻ có khả năng quan sát tốt và nhớ
lại các động tác được nhiều hơn, đồng thời trẻ cũng tự tin trong vận động và phối
hợp vận động tốt hơn, nhịp nhàng uyển chuyển hơn. Ngoài việc trẻ có khả năng
thực hiện thành thạo các vận động trẻ còn có khả năng giữ thăng bằng, có thể thực
3


hiện được các động tác khó với những yêu cầu cao hơn và phối hợp vận động một
cách chính xác. Ví dụ: Trẻ có thể đứng co một chân trong khoảng 10 giây; vừa đi
vừa đập bóng và có thể dùng kéo cắt các hình theo đường thẳng, đường tròn, thậm
chí đến cuối độ tuổi trẻ có thể cắt theo đường viền của hình vẽ [3]
Chính vì vậy trong những năm học gần đây giáo dục thể chất cho trẻ được
quan tâm trong nhà trường. Chuyên đề giáo dục phát triển vận động đã được chú
trọng triển khai từ năm 2013 với mục đích trẻ được phát triển khỏe mạnh, cân
đối cả về thể chất tinh thần lẫn trí tuệ.
Đối với giáo viên mầm non, để lĩnh vực giáo dục thể chất đạt hiệu quả và
chất lượng tốt, ngoài việc sử dụng các bài tập đầy đủ và phù hợp với sự phát
triển của trẻ thì việc đổi mới hình thức là điều vô cùng cần thiết. Vì vậy, nâng
cao chất lượng giáo dục phát triển vận động cho trẻ mầm non cần được quan
tâm hàng đầu, cần được sự ủng hộ của toàn xã hội để trẻ được phát triển tốt nhất
vì trẻ em hôm nay là tương lai của đất nước, là thế giới mai sau.
2. Thực trạng
Năm học 2018-2019 tiếp tục thực hiện chuyên đề “Phát triển vận động cho
trẻ trong trường mầm non” và chuyên đề lấy trẻ làm trung tâm với mục đích
nhằm nâng cao sức khỏe, kỹ năng tự vận động cho trẻ trong mọi hoạt động.
Công tác giáo dục phát triển vận động cho trẻ trường mầm non Tân Phúc
đã được thực hiện thường xuyên. Nhưng trên thực tế trong trường mầm non nói
chung và lớp mẫu giáo lớn nói riêng việc xây dựng môi trường cho trẻ hoạt động
phát triển vận động còn chưa phong phú, đa dạng, sáng tạo mà vẫn đơn điệu,

cứng nhắc, trẻ dễ chán, khó thu hút trẻ.
a) Thuận lợi:
Được sự giúp đỡ tận tình của Ban giám hiệu trong quá trình thực hiện đề tài
Bản thân tôi đã được nhà trường tạo điều kiện tham gia tiếp thu chuyên đề
giáo dục phát triển vận động cho trẻ mầm non do Phòng giáo dục & Đào tạo
Lang Chánh tổ chức.
Ban giám hiệu nhà trường luôn sát sao trong công tác chỉ đạo việc lên kế
hoạch và thực hiện các hoạt động của cô và trẻ.
Nguồn nguyên liệu sẵn có của địa phương rất dồi dào, góp phần không nhỏ
trong việc thu thập nguyên vật liệu làm đồ dùng vận động cho trẻ.
Được sự ủng hộ và giúp đỡ nhiệt tình của các đồng chí trong khu trong quá
trình tôi thực hiện đề tài này.
b) Khó khăn:
Trường mầm non Tân Phúc là một trường nằm trong vùng đặc biệt khó
khăn nên cơ sở vật chất trang thiết bị dạy học cơ bản đã có nhưng chưa phong
phú về chủng loại, số lượng chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển vận động.
Trường không có phòng tập riêng biệt.
4


Phụ huynh chưa nhận thức đúng đắn về tầm quan trọng hoạt động thể chất
điều mà phụ huynh quan tâm nhất là con em mình đến trường học tiếp nhận
được vốn tri thức gì?
Đa số trẻ chưa mạnh dạn, tự tin, tích cực tham gia hoạt động.
Trẻ phát triển vận động không đồng đều. Vì vậy kết quả khảo sát đầu năm
đạt kết quả chưa cao.
c) Khảo sát đầu năm:
Để biết được khả năng phát triển vận động của trẻ trong lớp 5-6 tuổi đạt ở
mức nào tôi tiến hành khảo sát để đưa ra những biện pháp phù hợp giúp trẻ phát
triển một cách tốt nhất.

Bảng khảo sát:
STT

1
2
3
4

Nội dung
Trẻ phát triển khỏe mạnh,
nhanh nhẹn, cân đối, hài
hòa
Trẻ thực hiện được các
động tác phát triển các
nhóm cơ và hô hấp
Trẻ có kỹ năng vận động
cơ bản và tố chất trong
vận động
Trẻ hứng thú, mạnh dạn
tự tin tham gia hoạt động

Tổng số
trẻ được
khảo sát

Mức độ % trên trẻ
Đạt

Chưa đạt

Số trẻ

%

Số trẻ

%

22

88

3

12

25

16

64

9

36

25

11

44

14

56

25

8

32

17

68

25

Từ kết quả khảo sát ta nhận thấy tỷ lệ trẻ phát triển khỏe mạnh, nhanh
nhẹn, cân đối, hài hòa mới chỉ đạt 88%, số trẻ chưa đảm bảo sức khỏe, cân đối
chiếm tỉ lệ 12%. Trẻ chưa chưa có kỹ năng và tố chất trong vận động còn chiếm
tỷ lệ cao (56%). Số trẻ hứng thú, mạnh dạn tự tin tham gia hoạt động rất thấp
(32%). Trẻ chưa đạt ở các nội dung còn chiếm tỷ lệ (43%).
Trước thực trạng này bản thân tôi luôn suy nghĩ phải tìm cách đưa ra những
biện pháp như thế nào để để sớm khắc phục những hạn chế của của trẻ nhằm
nâng cao chất lượng giáo dục phát triển vận động.
3. Biện pháp thực hiện
Biện pháp 1: Lập kế hoạch phát triển vận động cho trẻ 5-6 tuổi
Ngay từ đầu năm học tôi lên kế hoạch phát triển vận động cho trẻ ở lớp, tôi
căn cứ vào kế hoạch phát triển vận động của nhà trường và nghiên cứu các tài

liệu hướng dẫn, đồng thời phân tích kĩ tình hình thực tế về các kỹ năng vận động
của trẻ, CSVC của nhà trường của lớp, điều kiện tự nhiên của địa phương, văn
hóa xã hội của dân tộc, để có một kế hoạch phát triển vận động thực hiện cho cả
5


1 năm học, từ mục tiêu, nội dung, hoạt động đến phương pháp, điều kiện
phương tiện thực hiện, cuối cùng là đánh giá.
Đầu tiên tôi đưa ra kế hoạch chung về mục tiêu để bản thân từng bước thực
hiện nhằm giúp trẻ phát triển vận động như:
- Xây dựng kế hoạch phát triển vận động cụ thể cho từng chủ đề
- Xây dựng môi trường để trẻ hoạt động.
- Lựa chọn phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động.
- Làm đồ dùng đồ chơi phục vụ cho hoạt động phát triển vận động.
- Công tác tuyên truyền, phối hợp với phụ huynh, với nhà trường.
Ví dụ: Kế hoạch phát triển vận động chủ đề trường mầm non:
Mục tiêu

Nội dung

Hoạt động

Môi trường và đồ
dùng đồ chơi
- Sân tập, góc vận
động
- Đồ dùng đồ
chơi: Bóng; điểm
dích dắc (Hộp,
cổng cờ,…); gậy,

vòng, cờ,…để tập
thể dục sáng, chơi
trò chơi; thang
leo, bập bênh,…ở
góc vận động
ngoài trời; cổng
thể dục, vòng,…

- Trẻ thực hiện được - Tập các động tác - Hoạt động học, thể
đúng, thuần thục phát triển các
dục buổi sáng
các động tác của bài nhóm cơ hô hấp:
- Hoạt động học
thể dục theo hiệu Tay, lưng, bụng,
“Đập và bắt bóng”
lệnh. Bắt đầu và kết lườn, chân.
- Hoạt động chơi
thúc động tác đúng - Bắt và ném bóng ngoài trời, Trò chơi
nhịp.
với người đối diện “Ném và bắt bóng”
- Trẻ phối hợp tốt - Đập và bắt bóng - Hoạt động học
tay mắt trong bắt - Chạy liên tục
“Chạy liên tục theo
ném bóng.
theo hướng thẳng hướng thẳng”
- Trẻ vận động - Bò vòng qua
- Hoạt động chơi
nhanh nhẹn, khéo điểm dích dắc.
ngoài trời
léo trong chạy, - Nhảy erobic, bò - Hoạt động lao

nhảy, bò theo điểm chui qua cổng
động, tuần lễ sức
dích dắc
khỏe vào cuối chủ đề
Kế hoạch được triển khai thực hiện khi được nhà trường góp ý và thống
nhất. Sau mỗi tháng, mỗi chủ đề tôi đều đánh giá kết quả của việc thực hiện kế
hoạch như: Kỹ năng vận động của trẻ (trẻ đã bò đúng cách, đập và bắt được
bóng,…), tố chất vận động (đã có bao nhiêu trẻ vận động nhanh nhẹn, khéo léo,
…),… những việc đã thực hiện được và chưa thực hiện được. Sau đó đề ra kế
hoạch tháng tới, kết hợp định hướng kế hoạch tuần một cách cụ thể, tôi luôn chú
ý đánh giá đến sự thay đổi tích cực về kĩ năng vận động của trẻ dù chỉ là rất nhỏ.
Đánh giá những ưu điểm, hạn chế để kịp thời điều chỉnh kế hoạch cho phù hợp.
Trong kế hoạch thì nội dung kế hoạch là phần quan trọng. Nội dung là
những công việc cần làm cho cả một năm học và bổ sung những vấn đề nảy sinh
sau mỗi lần thực hiện, những vấn đề khó khăn trong quá trình tổ chức hoạt động.
Đặc biệt tôi quan tâm đến những trẻ có kỹ năng vận động còn hạn chế và có kế
hoạch bồi dưỡng (bổ sung thêm những việc cần làm vào kế hoạch).
Biện pháp2: Phát triển vận động thông qua mọi lúc mọi nơi:
a) Phát triển vận động qua hoạt động thể dục sáng:

6


Buổi sáng khi trẻ đến trường sẽ được tập các bài tập thể dục sáng tạo cho
trẻ sự sảng khoái cho cả ngày. Các bài tập thường được tổ chức vào buổi sáng
trẻ được tập luyện thường xuyên, sẽ nâng cao các hoạt động của các cơ quan của
cơ thể, thúc đẩy sự phát triển những kỹ năng vận động cần thiết, cũng cố các
nhóm cơ, hình thành những tư thế đúng.
Ví dụ: Hàng ngày đến trường, sau khi đón trẻ và cho trẻ chơi ở các góc. Tôi
tổ chức cho trẻ tập thể dục sáng theo kế hoạch đề ra, tập kết hợp với lời ca “con

cào cào” “Chú gà trống” “ đu quay”…nhằm giúp trẻ hít thở sâu, điều hòa nhịp
thở, tăng cường quá trình trao đổi chất và tuần hoàn trong cơ thể; giúp các khớp,
dây chằng được mềm dẻo, linh hoạt; đồng thời hỗ trợ cho những hoạt động trong
ngày của trẻ thêm nhịp nhàng, nhanh nhẹn, giảm động tác thừa và tạo cho trẻ
tâm trạng sảng khoái, vui tươi đón ngày hoạt động mới.

Hình ảnh: trẻ tập thể dục sáng
b) Phát triển vận động qua hoạt động ngoài trời
Tổ chức cho trẻ chơi ngoài trời theo kế hoạch giáo dục mà tôi đề ra theo
tuần. Thông qua các trò chơi vận động như: “mèo đuổi chuột”, “bịt mắt bắt dê”,
… nhằm giúp trẻ rèn luyện kĩ năng vận động, hoàn thiện kĩ xảo của các hình
thức vận động cơ bản. Bên cạnh đó kết hợp với dạo chơi ngoài trời cho trẻ đi bộ
xung quanh vườn trường hoặc cho trẻ đi dạo ngoài khuôn viên nhà trường, chơi
vận động tự do, chơi với bóng, gậy, vòng, chơi với đồ chơi ngoài trời,…có tác
dụng hình thành kĩ năng, kĩ xảo vận động cho trẻ như: Đi, nhảy, chạy, ném,....
giúp trẻ nghỉ ngơi tích cực, củng cố kĩ năng vận động, phát triển các tố chất vận
động trong những điều kiện tự nhiên. Ngoài ra, giáo dục cho trẻ ý thức chấp
hành tính kỉ luật, tính tập thể.

7


Hình ảnh trẻ chơi trò chơi: Mèo đuổi chuột
c) Phát triển vận động qua hoạt động góc
Trẻ được hoạt động với đồ dùng, đồ chơi ở các góc, trẻ thực hiện tích cực
các vận động: Cầm, nắm, sờ, kéo, đi phát triển hệ cơ tay, chân. Bên cạnh đó, tổ
chức cho trẻ chơi ở các góc giúp trẻ phát triển tư duy logic, sáng tạo, củng cố và
hình thành vốn tri thức cuộc sống xung quanh.
Ví dụ: góc xây dựng: Trẻ vận động cơ tay một cách linh hoạt: Lắp ghép,
xếp hàng rào, đi mua vật liệu như gạch, sử dụng vật liệu xây lắp các công trình

theo ý tưởng của mình. Đối với góc bán hàng: Trẻ thực hiện các động tác như:
Đi chợ, lựa chọn thực phẩm, cầm đồ hoặc xếp, vươn người, rướn người lấy thực
phẩm. Đối với góc nấu ăn trẻ thực hiện động tác: đưa, đẩy, cầm, nắm một cách
linh hoạt giữa các ngón tay, bàn tay, khủy tay. Góc thiên nhiên: trẻ được trải
nghiệm, làm những công việc chăm sóc cây: Tỉa lá vàng, tưới nước,…

Hình ảnh trẻ chăm sóc cây ở góc thiên nhiên
8


d) Phát triển vận động qua giờ ăn, ngủ: Trẻ vừa được cùng vận động khi
cùng nhau kê bàn ăn, xếp bát, thìa, kê sạp, xếp chăn, chiếu, gối dưới sự hỗ trợ
của cô vừa giáo dục trẻ tính tự giác, gọn gàng và biết chia sẻ công việc với mọi
người vừa cho trẻ được vận động tay, chân.
e) Tổ chức “Tuần lễ sức khỏe ” cho trẻ 1 lần /tháng. Trong tuần lễ tôi
chuẩn bị địa điểm, dụng cụ tập luyện, trang trí khẩu hiệu và thông báo cho phụ
huynh biết cùng tham gia với lớp. Tôi lên kế hoạch vào buổi chiều ngày cuối
tuần với mỗi tuần sẽ có 2 nội dung vận động được thay đổi linh hoạt như: Nhảy
erobic và bò chui qua cổng lấy vòng ném vào cổ chai,…vào ngày cuối chủ đề,
tôi đưa ra yêu cầu trò chơi, khẩu lệnh bắt đầu và kết thúc trò chơi, bài tập vận
động, đưa ra kết luận, làm trọng tài chính của cuộc thi, bao quát và khuyến khích
trẻ, kịp thời nhắc nhở và tác động đến không khí chung của lớp. Các trò chơi bắt
đầu từ đơn giản sau đó phức tạp hóa và đưa ra yêu cầu vận động cao hơn.
Ví dụ: Trò chơi: Bé nào nhanh hơn
Cách chơi: Cô sẽ chia trẻ thành 4 đội, từng thành viên trong đội sẽ phải bật
qua 5 vòng, sau đó lựa chọn thực phẩm theo đúng nhóm mà đội mình được phân
công và bỏ vào rổ.
Đội 1: Lựa chọn nhóm thực phẩm chứa chất béo.
Đội 2: Lựa chọn nhóm thực phẩm chứa chất đạm
Đội 3: Lựa chọn nhóm thực phẩm chứa chất bột đường

Đội 4: Lựa chọn nhóm thực phẩm chứa vitamin và chất khoáng.
Luật chơi: Đội nào vận chọn được nhiều và đúng với nhóm thực phẩm
nhất đội đó sẽ chiến thắng.
Với trò chơi này, trẻ vừa được vận động vừa cũng cố lại kiến thức về các
nhóm thực phẩm, nhớ được giá trị dinh dưỡng của chúng, trẻ có ý thức ăn uống
đủ chất, vận động thường xuyên để cơ thể phát triển cân đối và khỏe mạnh.
Tổ chức “tuần lễ sức khỏe” ở mỗi tháng vừa tạo ra cho trẻ tâm thế thoải
mái vừa rèn luyện cơ thể cho trẻ, phát triển các tố chất nhanh, mạnh, bền, khéo,
tăng cường tính độc lập, tự chủ, mạnh dạn, tự tin, tích cực; rèn luyện kỹ năng
phối hợp hoạt động tập thể. Khích lệ sự yêu thích thể dục, thể thao. Từ đó củng
cố và hoàn thiện kĩ năng vận động của trẻ.
f) Phát triển vận động thông qua các hội thi và lễ hội: Như hội thi: “Bé
khỏe, bé tài năng”, “ngày hội đến trường”, “tết trung thu”, “tết thiếu nhi”, được
tổ chức trong năm học, tôi tạo điều kiện cho nhiều trẻ được tham gia nhất là
những trẻ nhút nhát, tham gia với các nội dung như: Nhảy erobic, các tiết mục
biểu diễn thời trang, múa hát và các trò chơi vận động,…Các hội thi, ngày hội,
ngày lễ những sân chơi bổ ích giúp trẻ phát triển vận động một cách có hiệu quả,
không những giáo dục cho trẻ hiểu được ý nghĩa của từng ngày lễ mà còn giúp
trẻ cũng cố kiến thức, kỹ năng đã học, rèn luyện ý thức tổ chức kỉ luật, sự hợp
tác và chia sẻ cùng bạn bè.
9


Biện pháp3: Phát triển vận động thông qua hoạt động học thể dục:
Giờ hoạt động học thể dục là hoạt động chính giúp trẻ vận động một cách tích
cực nhất, thường được tổ chức 1 lần/tuần. Tổ chức tốt giờ thể dục cũng chính là
giúp trẻ phát triển thể lực. Vì thế việc lựa chọn nội dung phù hợp, vừa sức, trẻ sẽ
phát huy được tố chất vận động và phát triển kỹ năng vận động, giúp các hệ cơ,
bắp, xương, khớp hoàn thiện. Và việc tổ chức hoạt động tôi sử dụng phối hợp
các phương pháp một cách khéo léo, hợp lí sẽ phát huy tối đa hoạt động tích

cực, chủ động của trẻ thông qua các bài tập vận động.
Một giờ học thể dục luôn luôn có 3 phần: Khởi động, trọng động và hồi
tĩnh và đề thu hút trẻ vào hoạt động tôi thường xuyên thay đổi hình thức tổ chức
tạo ra sự mới lạ đối với trẻ như: Tổ chức dưới dạng trò chơi, hội thi, tham quan,
… trẻ trở nên hứng thú và hoạt động rất tích cực hơn, giờ hoạt động cũng vì thế
mà diễn ra một cách thoải mái, không cứng nhắc, kết quả trên trẻ ngoài mức
mong đợi, trẻ tự giác, tích cực và sôi nổi hơn rất nhiều.
Ví dụ: Đề tài: Bật tách chân, khép chân qua 7 ô
Chủ đề: Nghề nghiệp
Đối tượng: Mẫu giáo lớn 5 - 6 tuổi
Thời gian: 25 – 30 phút
I. Mục đích, yêu cầu
1. Kiến thức
- Trẻ nhớ tên vận động, biết cách chụm chân, tách chân.
- Biết luật chơi, cách chơi.
2. Kĩ năng:
- Trẻ có kĩ năng thực hiện các vận động: Đi chạy theo hiệu lệnh, tập hợp,
tách hàn; tập bài tập phát triển chung và vận động cơ bản.
- Một số trẻ có kĩ năng bật nâng cao: Bật nhanh theo nhịp nhạc và bật bằng
hai nửa bàn chân trên.
- Trẻ có kĩ năng chơi trò chơi đúng cách chơi, đúng luật chơi.
3. Thái độ:
- Trẻ hứng thú, tự giác tích cực tham gia hoạt động. Có tính kỉ luật, đoàn
kết với bạn bè.
II. Chuẩn bị
- Vạch kẻ thiết kế thành các ô bật chụm, tách
- 4 cái nia, 25 cái thúng nhỏ.
- Một số hạt đậu to, củ lạc.
- Địa điểm: Phòng học gọn gàng, đẹp.
III. Tiến hành

Hoạt động của cô

Hoạt động của trẻ
10


1. Ổn định tổ chức.
Loa!Loa!Loa!Loa
Hỡi các bạn nhỏ lớp A2
Hãy mau mau ra sân dự hội!
- Các bạn ơi! Các bạn có muốn đi dự hội “ngày mùa”
của thôn Tân Phong cùng với cô không?
Để chúng ta tham gia ngày mùa đạt kết quả tốt, chúng
ta hãy cùng kiểm tra sức khỏe của các thành viên xem
có ai bị mệt không nhé? (Cô kiểm tra sức khỏe và trang
phục của trẻ)
Bây giờ xin mời các bạn hãy đi lấy thúng và tập hợp
thành 2 hàng dọc và cùng cô đi dự hội “ngày mùa” nào!
2. Nội dung bài mới:
a) Khởi động:
Bây giờ cô mời các bạn hãy cùng nhau khởi động trước
khi bước vào ngày hội nhé. Cho trẻ nối nhau đi thành
vòng tròn kết hợp các kiểu đi, chạy nhanh, chậm và về
đội hình 2 hàng dọc. Cho trẻ điểm số, tách thành 4
hàng ngang.
b) Trọng động:
* Bài tập PTC:
Ngày hội hôm nay, ban tổ chức xin mời các bạn đến
với những thử thách vô cùng thú vị!
- Đầu tiên là màn đồng diễn. Xin mời!

- Cho trẻ sử dụng thúng tập cùng cô tập kết hợp với
nhạc bài hát “Bắp cải xanh”
- Động tác tay: Tay cầm thúng đưa ra trước - lên cao
(thực hiện 4 lần x 8 nhịp)
- Động tác chân: Đứng nhún chân, khụy gối đưa hai tay
ra phía trước (Thực hiện 4 lần x 8 nhịp)
- Động tác bụng: Đứng cúi người về trước
(Thực hiện 2 lần x 8 nhịp)
- Động tác bật: Bật tách, khép chân (2 lần x 8 nhịp)
* Vận động cơ bản:
Các bạn biết không! Khi ra đồng làm việc, các bác
nông dân thường gặp khó khăn khi phải vượt qua
những mương nước, những chỗ đất mấp mô. Có người
lội qua, có người nhảy bật qua, còn các bạn sẽ làm gì
để vượt qua những thử thách đó?
Hôm nay cô xin giới thiệu với các bạn một cách vượt
qua thử thách ấy thật hiệu quả, đó là “Bật tách chân,
khép chân qua 7 ô”
Cô tập mẫu:

- Trẻ lắng nghe.

- Trẻ lắng nghe.

- Trẻ thực hiện

- Trẻ tập với thúng

- 1 trẻ trả lời

11


- Lần 1: Không phân tích
- Lần 2: Cô kết hợp phân tích động tác: Cô đứng trước
vạch xuất phát. Ở TTCB, hai tay cô chống hông, hai
chân khép, đầu không cúi. Khi có hiệu lệnh “Bật”, cô
bật khép hai chân vào ô số 1, bật tách hai chân vào ô số
2, bật khép hai chân vào ô số 3…tiếp tục bật tách, khép
chân như vậy cho tới hết. Sau đó bật ra ngoài bằng hai
chân. Các bạn chú ý phải bật lien tục và không được
giẫm vào vạch kẻ của ô. Khi bật xong thì đi về cuối
hàng.
* Trẻ thực hiện:
- Cô mời 2 trẻ ở 2 đội lên thực hiện. Cho trẻ nhận xét. Cô
nhận xét lại, nhấn mạnh động tác khó. Cho trẻ thực hiện.
+ Cho lần lượt từng thành viên của mỗi đội lên thực hiện.
+ Tổ chức cho trẻ tập luyện theo nhóm: Bây giờ các
bạn hãy chia thành 5 nhóm, mỗi nhóm 5 bạn tập luyện
nhé! Cô sẽ mời 5 bạn làm đội trưởng để hô cho cả đội.
Hai cô giáo quan sát, sửa sai cho các nhóm trong khi
trẻ tập.
* Trò chơi vận động:
Còn một thử thách nữa trong ngày hội hôm nay mà các
bạn vẫn chưa trải qua. Xin giới thiệu thử thách “gắp hạt
bỏ giỏ. Thử thách này chúng ta sẽ thực hiện giống trò
chơi “Gắp cua bỏ giỏ”. Ai giỏi nhắc lại cách chơi và
luật chơi của trò chơi này?
- Cho trẻ xem và gọi tên hạt đậu, củ lạc.
- Cô khái quát lại cách chơi: Ở đây cô đã chuẩn bị 4 cái

nia to, trong các nia có nhiều hạt đậu và củ lạc. Nhiệm
vụ của các bạn sử dụng hai ngón tay trỏ giống trò chơi
gắp cua để gắp các hạt và củ mà cô yêu cầu.
- Luật chơi: Thời gian được tính bằng một bản nhạc bài
hát “cái bống”.
- Tiến hành cho trẻ chơi vài lần.
- Sau mỗi lần chơi, cô và trẻ đếm kết quả và nhận xét
các đội chơi.
c) Hồi tĩnh:
- Cô và trẻ cầm thúng và làm động tác hít thở nhẹ
nhàng trên nền nhạc bài “bèo dạt mây trôi”.
3. Kết thúc: Trẻ cùng thu dọn đồ dùng với cô.

- Trẻ lắng nghe
- Trẻ lắng nghe và
quan sát

- 2 trẻ thực hiện
- Trẻ thực hiện

- Trẻ chú ý lắng nghe.

- Trẻ chơi

- Đi nhẹ nhàng
- Trẻ thu dọn đồ dùng

Biện pháp4: Phối kết hợp với phụ huynh làm đồ dùng, đồ chơi, dụng
cụ thể dục và góc vận động:
Trường mầm non là nơi cha mẹ trẻ tin tưởng và gửi gắm tất cả vào cô giáo,

trẻ có chăm ngoan khỏe mạnh cha mẹ mới tin tưởng và yên tâm với công việc.
12


Hàng ngày trẻ tới trường cô chăm sóc cho từ bữa ăn giấc ngủ tới các hoạt động
vui chơi. Với quãng 2/3 thời gian ở cùng với cô, việc trẻ được tập luyện phát
triển thể chất là vấn đề không thể thiếu trong hoạt động học tập của trẻ và cha
mẹ cũng đã nhận thức thấy rõ tầm quan trọng của việc này.
Trường mầm non Tân Phúc nằm trong vùng 135 – Vùng đặc biệt khó khăn.
Mặc dù nhà trường trang bị đồ dùng đồ chơi nhưng vẫn không đủ cho trẻ hoạt động.
Hiểu được nhu cầu mong muốn được tham gia hoạt động thể chất của trẻ, và sự quan
tâm của phụ huynh học sinh trong việc chăm sóc giáo dục thể chất tôi đã phối hợp
với phụ huynh xây dựng môi trường phát triển vận động cho trẻ:
Để giúp trẻ phát triển các kĩ năng vận động trước tiên chúng ta cần phải
chuẩn bị tốt các điều kiện về môi trường vật chất và môi trường tinh thần. Môi
trường vật chất bao gồm phòng học, sân, bãi, các dụng cụ như vòng, gậy, bóng,
ghế thể dục, hố cát…. đồ chơi ngoài trời như xích đu, bập bênh, cầu trượt, cầu khỉ
vv.. và một số trang thiết bị đáp ứng nhu cầu hoạt động của trẻ. Đối với môi
trường tinh thần giáo viên luôn tạo bầu không khi vui vẻ, ấm áp, lành mạnh, gần
gủi, thân thiện thương yêu tôn trọng trẻ, khi trẻ tham các hoạt động cô luôn tạo
tình huống và khuyến khích, gây hứng thú để thu hút trẻ tích cực tham gia vào các
hoạt động, việc xây dựng môi trường hoạt động cần phải đa dạng, phong phú và
đảm bảo an toàn tuyệt đối cho trẻ cả về thể chất và tinh thần cho trẻ khi tham gia
hoạt động, không sử dụng các loại đồ dùng, đồ chơi nguy hại đến tính mạng trẻ.
Môi trường trong lớp ngay từ khi được phân công tôi đã xây dựng kế
hoạch nội dung các vận động luyện tập cho trẻ, xác định độ khó của từng bài tập
và sắp xếp theo trình tự để đưa vào hướng dẫn trẻ cho phù hợp đi từ dễ đến khó
đảm bảo củng cố, phát triển những vận động trẻ đã biết, đồng thời chuẩn bị cho
trẻ những kỹ năng vận động cao hơn. Xây dựng góc vận động là một phần quan
trọng trong môi trường phát triển của trẻ, đây là môi trường vận động thu nhỏ

trong lớp học vì thế việc lựa chọn vị trí, sắp xếp các đồ dùng, dụng cụ cho trẻ dễ
lấy, dễ sử dụng, trang trí gọn gàng, ngăn nắp, sắp xếp khoa học phù hợp nhằm
gây hứng thú cho trẻ và thu hút trẻ hoạt động.
Bên cạnh đó tôi xác định để đảm bảo điều kiện thuận lợi cho hoạt động
thể chất của trẻ cần phải có dụng cụ luyện tập thực hiện nhiệm vụ vận động.
Các dụng cụ này đảm bảo tính an toàn, thẩm mỹ, kích thước, chiều cao, trọng
lượng phù hợp với độ tuổi. Vì thế tôi đã huy động phụ huynh đóng góp
nguyên vật liệu sẵn có tại địa phương và tận dụng tối đa vật liệu phế thải làm
đồ dùng, dụng cụ như: Làm tạ bằng ống nước và quả bóng: ống nước cắt từng
đoạn nhỏ, kích thước phù hợp với trẻ, bóng nhựa khoét lỗ đổ xi măng vào
trong quả bóng, trọng lượng phù hợp. Sau đó cắm ống nước vào bóng , dùng
keo gắn chắc chắn. Làm vòng thể dục: sử dụng vật liệu địa phương như tre,
luồng chẻ nhỏ, làm nhẵn và uốn cong thành vòng tròn với kích thước phù hợp,
trang trí dây hoa thu hút trẻ vận động. Tôi còn tận dụng vải vụn khâu thành quả
bóng, nhồi bông bên trong đảm bảo an toàn. Làm đường dích dắc bằng ống
sữa, ống luồng, đường hẹp bằng ống nước, làm túi cát. Sử dụng các chai nhựa
cho trò chơi boling.....Đồng thời, lớp học cũng là địa điểm cho trẻ thực hiện
các bài tập vận động vì vậy tôi đã việc bố trí hài hòa giữa các góc, sắp xếp đồ
dùng tạo không gian rộng, thoáng và an toàn cho trẻ tự tin vận động.
13


Hình ảnh: Góc vận động

Từ việc cho trẻ tham gia tạo ra các sản phẩm, cho trẻ hoạt động chơi ở các
góc trẻ sẽ được phát triển các vận động các hệ cơ, xương, khớp như: cơ bàn tay,
ngón tay khi cắt dán, cầm, nắm bút màu để tô màu, bút chì để vẽ, xếp, nghép đồ
dùng… qua đó trẻ hứng thú tham gia các hoạt động tích cực hơn. Bản thân luôn
tạo mọi cơ hội, khuyến khích, động viên, hướng dẫn tận tình tạo cho trẻ tâm lý
an toàn, được yêu thương giúp cho trẻ tự tin hoạt động. Phụ huynh cũng tin

tưởng và an tâm khi trẻ được đến trường tham gia các hoạt động
Môi trường ngoài lớp học, từ nhu cầu hoạt động vận động của trẻ đòi hỏi cao
hơn tuy nhiên các đồ dùng, đồ chơi có thiết bị hiện đại lại có chí phí khá cao. Với đặc
thù trường tại địa bàn vùng cao có sẵn các nguyên vật liệu từ: tre, luồng, nứa, gỗ…vì
thế để có được khu vận động vừa đẹp mắt, vừa hấp dẫn tiện dụng, bản thân cùng các
giáo viên và nhà trường phối hợp với phụ huynh cùng đóng góp ngày công, vật liệu có
tại địa phương xây dựng khu vận động phục vụ cho hoạt động học – chơi và làm đồ
dùng cho trẻ hoạt động như: làm cầu khỉ, trèo lên xuống thang, bập bênh, xà
đơn….Ngoài ra phụ huynh còn làm ra một số dụng cụ phục vụ cho hoạt động
học thể dục của trẻ như vòng, gậy thể dục và cả những đôi cà kheo cho trẻ chơi
trò chơi dân gian nữa. Ngoài những đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho hoạt động vận
động của trẻ, phụ huynh còn cùng các cô làm những bộ đồ chơi theo chủ đề,
phục vụ cho hoạt động dạy và học của cô, trò trường mầm non Tân Phúc. Bản
thân cùng giáo viên và phụ huynh cùng phối hợp bố trí thời gian, không gian hợp lý
làm đồ dùng trang trí để vừa đạt tính thẩm mỹ cho trường, tạo cảnh quan thu hút sự
quan tâm của trẻ vừa đạt hiệu quả cao qua các hoạt động vận động ngoài trời.…. Tổ
chức hoạt động giáo dục thể chất nhằm củng cố rèn luyện kĩ năng cho trẻ như bật sâu,
bật xa, chạy, nhảy, ném, bắt, leo trèo….. chú trọng tổ chức cho trẻ chơi ngoài trời như
leo lên bước xuống qua các bậc thang , chơi xích đu, bập bênh…cho trẻ chơi các trò
chơi dân gian. Qua đó giúp trẻ phát triển tố chất nhanh nhẹn, dẻo dai, linh hoạt, khéo
léo và bền bỉ, mạnh dạn, tự tin trong mọi hoạt động. Bên cạnh đó, tổ chức cho trẻ tham
gia hoạt động lao động ngoài trời như chăm sóc cây, hoa, tưới nước, nhặt lá… đó cũng
là hoạt động giúp cho trẻ được vận động một cách tích cực và giúp trẻ phát triển và
14


nắm được các kiến thức kĩ năng theo yêu cầu của chương trình đảm bảo cho trẻ có
đủ tố chất về sức khỏe cho trẻ chuẩn bị bước vào lớp 1

Hình ảnh: Trẻ chơi ở khu vận động

Biện pháp 5: Phát triển vận động cho trẻ qua các hoạt động khác
Tổ chức phát triển vận động cho trẻ không chỉ thông qua hoạt động chính,
mà còn kết hợp tổ chức xen kẽ các hoạt động khác trong ngày có nghĩa là trẻ có
thể vận động ở mọi lúc, mọi nơi là phương pháp tốt nhất. Bởi đặc điểm lưu trú
của trẻ mầm non nhanh nhớ, chóng quên, vậy nên trong quá trình cung cấp cho
trẻ một số kĩ năng, kĩ xảo vận động đúng trên hoạt động học thì việc phát triển
vận động cho trẻ ngoài hoạt động học cũng vô cùng quan trọng. Hoạt động vận
động được thực hiện qua nhiều hình thức: qua hoạt động học trong ngày, hoạt
động góc, giờ ăn ngủ và qua các ngày lễ, ngày hội thể dục thể thao. Các bài tập
vận động cũng được lựa chọn phù hợp với độ tuổi và có tác dụng chung đến
toàn bộ cơ thể, kích thích được nhiều cơ bắp tham gia quá trình thúc đẩy sự hoạt
động của toàn bộ các hệ cơ và phát triển các kỹ năng, tố chất vận động. Để củng
cố, rèn luyện những kĩ năng vận động góp phần phát triển toàn diện về đức, trí,
thể, mĩ và lao động đối với trẻ.
Khi trẻ hoạt động khám phá khoa học: tổ chức cho trẻ tham quan dạo chơi
ngoài trời, ví dụ: thăm vườn rau, vườn hoa, trường tiểu học, trẻ được đi bộ, giúp
trẻ phát triển các hệ cơ tay, chân….Hoặc tổ chức cho trẻ chăm sóc vườn hoa như
tưới nước, nhặt lá….. Trẻ thực hiện các thí ngiệm với nước, tìm hiểu hiểu hiện
tượng tự nhiên qua hình thức trò chơi với cát, đá, sỏi…. thông qua hoạt động
giúp trẻ tiếp tục rèn luyện các cơ, ngón tay, sự khéo léo của đôi bàn tay, đặc biệt
giúp dục trẻ tự ý thức bảo vệ môi trường.

15


Khi trẻ hoạt động văn học: tổ chức theo hình thức hội thi, cho trẻ tham gia
các phần thi cụ thể như: con đường kì diệu, chiếc nón kỳ diệu... hoặc tổ chức
cho trẻ tham gia đóng kịch sau khi kết thúc câu chuyện hay giới thiệu vào bài
Khi trẻ hoạt động toán: tổ chức cho trẻ tham gia các trò chơi. Ví dụ: trò
chơi tạo nhóm, trò chơi bật qua các vòng thể dục, tìm nhà, theo yêu cầu của

giáo viên vào thời điểm kết thúc hoạt động hoặc mở đầu hoạt động giúp trẻ phát
triên sự khéo léo, nhanh nhẹn, tính dẻo dai, bền bỉ và tính đoàn kết.

Hình ảnh: trẻ tham gia trò chơi toán học
Khi trẻ hoạt động tạo hình như: tô, vẽ, xé dán, cắt dán, nặn, thông qua
hoạt động giúp trẻ phát triển kỹ năng vận động tinh: các cơ ngón tay, bàn
tay….khả năng phối hợp tay- mắt và tư duy. Sự tỉ mỉ trong từng bức tranh còn
giúp trẻ rèn luyện tính cẩn thận và lòng kiên trì

Hình ảnh trẻ vẽ tranh: quê hương em
Khi trẻ hoạt động âm nhạc: vận động theo nhạc không chỉ giúp trẻ phát
triển trí tuệ mà giúp trẻ phát triển thể lực một cách tích cực: nhún và thể hiện các
động tác minh họa như múa, sử dụng xắc xô, phách tre, trống, vỗ tay theo nhịp.
16


Ngoài ra, giúp trẻ tinh thần thoải mái, linh hoạt nhanh nhẹn, tự tin tiếp tục tham
gia các hoạt động tiếp theo.

Hình ảnh: trẻ sử dụng các dụng cụ âm nhạc minh họa bài hát
* Phát triển vận động qua “Phút thể dục”:
Tổ chức cho trẻ “ phút thể dục” trong hoạt động học hoặc giữa hai hoạt
động (khi tôi nhận thấy dấu hiệu giảm sự tập trung chú ý ở đa số trẻ) bằng cách
sử dụng các trò chơi, các động tác co duỗi các ngón tay, thả lòng bàn tay,
ngồi xuống, đứng lên, xoay người sang hai bên….Phút thể dục đó nhằm tăng
khả năng làm việc của hệ thần kinh, cơ bắp, tăng tuần hoàn máu, thay đổi hoạt
động của trẻ, chống lại sự mệt mỏi, giúp trẻ tập trung chú ý vào hoạt động tiếp
theo….hoặc sau khi trẻ ngủ trưa dậy giúp thay đổi trạng thái cơ thể, trẻ trở nên
tỉnh táo hơn.
Ví dụ: Khi tổ chức hoạt động toán “ So sánh chiều dài của 3 đối tượng

bằng các cách khác nhau”. Chủ đề an tòan giao thông. Nhận thấy trẻ có dấu hiệu
giảm tập trung tôi lồng ghép “phút thể dục” vào giữa hoạt động so sánh chiều
dài của 3 thước đo, dưới hình thức bài hát “ xòe bàn tay, đếm ngón tay” trẻ xòe
bàn tay ra trước, cử động các ngón tay, đếm và kết hợp so sánh chiều dài của các
ngón tay. Trẻ trở nên thoải mái, vui vẻ và có tinh thần tiếp tục hoạt động học
Biện pháp 6: Sử dụng trò chơi dân gian, trò chơi địa phương vào phát
triển vận động cho trẻ
* Trò chơi dân gian
Như chúng ta đã biết, ở lứa tuổi mẫu giáo hoạt động chủ đạo của trẻ chính
là hoạt động vui chơi. Bởi chơi hình thành nhân cách trẻ, làm tiền đề cho hoạt
động học tập và chính là để trẻ vận động một cách tích cực. Xuất phát từ vai trò
quan trọng của hoạt động vui chơi đối với trẻ, tôi thấy việc tổ chức cho trẻ chơi
các trò chơi dân gian là một việc làm cần thiết và rất có ý nghĩa.
Trò chơi dân gian không đơn thuần là trò chơi của trẻ mà đó còn là nét đẹp
văn hóa truyền thống của đất nước Việt Nam. Việc lưu giữ và phát triển nét đẹp văn
17


hóa của dân tộc là yếu tố cần thiết. Đặc biệt đối với trẻ 5-6 tuổi vệc hình thành nhân
cách tốt đẹp qua các trò chơi dân gian có ý nghĩa thiết thực bởi trò chơi dân gian
không chỉ chắp cánh cho tâm hồn trẻ, giúp trẻ phát triển trí tuệ, tư duy, sáng tạo mà
còn có lợi ích tuyệt vời trong việc rèn luyện thể chất. Đặc biệt trò chơi dân gian còn
giúp trẻ tách mình khỏi trò chơi trên máy tính, ipad, điện thoại thời công nghệ, giúp
trẻ gắn bó với tự nhiên, tăng nhu cầu khám phá, tìm hiểu, không tự giam mình đồ
chơi hiện đại và hòa nhập với cuộc sống xung quanh.[4]
Để đạt hiệu quả cao trong phát triển vận động cho trẻ, tôi đã xây dựng kế
hoạch lồng ghép trò chơi dân gian vào các hoạt động học , hoạt động ngoài trời
hay hoạt động góc. Lựa chọn, sưu tầm trò chơi phù hợp với địa điểm, chủ đề ,
đề tài hoạt động, mục đích giáo dục. Xác định hình thức, phương pháp phù hợp
và tạo môi trường thuận lợi cho trẻ hoạt động.

Ví dụ: Đối với hoạt động phát triển thể chất: cho trẻ chơi các trò chơi dân
gian rèn sự khéo léo linh hoạt phối hợp giữa các bộ phận trên cơ thể như trò
chơi “ nhảy dây”, “ cướp cờ”, “ nu na nu nống”. Đối với hoạt động góc: với
không gian hẹp cho trẻ chơi các trò chơi theo nhóm, trẻ phát triển vận động hệ
cơ bàn tay, ngón tay như: “dung dăng dung dẻ” “ Chi chi chành chành”, “ kéo
cưa lừa xẻ”. Đối với hoạt động ngoài trời với không gian rộng rãi, thoáng mát
lựa chọn trò chơi có tính vận động cao, phát triển các hệ cơ, xương, khớp tay,
chân như: “đi cà kheo”, “ném còn”, “nhảy bao bố”, “ Chồng nụ chồng hoa”.
Để trẻ được đảm bảo nhu cầu vận động qua trò chơi dân gian tôi đã tận
dụng nguyên vật liệu sẵn có tại địa phương, và phế liệu để tiến hành làm các đồ
dùng, đồ chơi với phong phú, đa dạng chủng loại, đảm bảo kích thước, trọng
lượng phù hợp độ tuổi, màu sắc hài hòa và đảm bảo vệ sinh an toàn cho trẻ.
* Trò chơi địa phương:
Mỗi địa phương có những nét văn hóa truyền thống bản sắc riêng như
ngôn ngữ, phong tục tập quán đặc biệt là những trò chơi đậm nét văn hóa địa
phương. Cụ thể như khu vực xã Tân Phúc huyện Lang Chánh là nơi mà mà tôi
đang công tác là một địa phương với đặc thù chủ yếu là dân tộc thái, mường…
với những trò chơi như: nhảy sạp, ném còn, tọ lẹ……được lưu truyền từ thế hệ
này sang thế hệ khác. Đặc biệt là đối với trẻ mầm non, khi sinh ra các cháu đã
được hưởng những tinh hoa của ông cha để lại. Nhưng trong thực tế các trò chơi
địa phương chưa được chú trọng đưa vào các hoạt động trong trường mầm non
mà chỉ thường được tổ chức vào các ngày lễ hội lớn của địa phương. Chính vì
thế tôi đã nghiên cứu và đưa các trò chơi địa phương vào các hoạt động trong
trường mầm non. Với mục đích giúp trẻ phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ,
thể lực, thẩm mỹ và lao động. Thông qua trò chơi địa phương còn giúp trẻ giữ
gìn bản sắc văn hóa, thỏa mãn nhu cầu chơi của trẻ, chơi một cách tự nhiên,
thoải mái.

18

Hình ảnh trẻ nhảy sạp
4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục,
với bản thân đồng nghiệp và nhà trường:
Qua việc thực hiện và áp dụng các biện pháp nâng cao chất giáo dục phát
triển vận động cho trẻ 5 -6 tuổi của trường chúng tôi bước đầu cũng đã có những
chuyển biến tích cực về các hoạt động thể chất, điều đó được thể hiện cụ thể kết
quả trên bảng sau:
Kết quả khảo sát sau khi thực hiện:
Mức độ % trên trẻ
Tổng số
STT
Nội dung
trẻ được
Đạt
Chưa đạt
khảo sát
Số trẻ
%
Số trẻ
%
1
2
3
4

Trẻ phát triển khỏe mạnh,
nhanh nhẹn, cân đối, hài
hòa
Trẻ thực hiện được các

động tác phát triển các
nhóm cơ và hô hấp
Trẻ có kỹ năng vận động
cơ bản và tố chất trong
vận động
Trẻ hứng thú, mạnh dạn
tự tin tham gia hoạt động

25

100

0

0

25

23

92

2

8

25

23

92

2

8

25

25

100

0

0

25

Nhìn vào kết quả trên chúng ta thấy rằng: các biện pháp nâng cao chất
lượng phát triển vận động cho trẻ đã có hiệu quả. Hoạt động vận động đã được
trẻ hào hứng tham gia thường xuyên hơn, tích cực, tự giác, tự tin mạnh dạn của
trẻ, đặc biệt kĩ năng vận động cơ bản của trẻ được nâng lên rõ hơn, những cháu
19


nhút nhát rụt rè ít tham gia nay cũng đã thường xuyên tham gia hoạt động cùng
các bạn trong lớp. Tỷ lệ trẻ phát triển khỏe mạnh, nhanh nhẹn, cân đối, hài hòa
đạt 100% tăng 12% so với đầu năm. Trẻ chưa chưa có kỹ năng và tố chất trong
vận động chiếm tỷ lệ (%) giảm 48% so với đầu năm. Số trẻ hứng thú, mạnh dạn
tự tin tham gia hoạt động đạt 100%. Trẻ chưa đạt ở các nội dung chiếm tỷ lệ

(4%) giảm 39% so với đầu năm.
III. Kết luận, kiến nghị
1. Kết luận
Tổ chức cho trẻ, đặc biệt trẻ 5-6 tuổi hoạt động phát triển vận động là điều
kiện cần để giúp trẻ phát triển toàn diện. Do đó việc thực hiện một số biện pháp
nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát triển vận động là vô cùng cần thiết.
Muốn thực hiện tốt đòi hỏi giáo viên phải không ngừng học tập qua tài liệu, học
hỏi đồng nghiệp, để nâng cao kiến thức về giáo dục nâng cao phát triển vận
động áp dụng vào thực tiễn giúp trẻ phát triển toàn diện. Tiến hành khảo sát để
nắm được đặc điểm tâm sinh lý cũng như tìm hiểu sức khỏe, cân nặng, chiều cao
của mỗi cá nhân trẻ để có hướng giáo dục, bồi dưỡng, rèn luyện. Ngoài ra, luôn
tìm tòi, sáng tạo những hình thức tổ chức mới phù hợp với trẻ, đồ dùng mới lạ
thu hút quan tâm của trẻ xây dựng môi trường cho trẻ hoạt động đảm bảo an
toàn, đồ dùng, đồ chơi phong phú và đa dạng nhiều chủng loại.
Hiểu được tầm quan trọng phát triển vận động cho trẻ tôi tập trung chú
trọng nâng cao hơn nữa nhận thức của học sinh, phụ huynh về vấn đề thể chất
cũng như giáo dục vệ sinh - dinh dưỡng để trẻ hiểu rằng vệ sinh- dinh dưỡng là
yếu tố không thể thiếu cho thể lực khỏe mạnh, hình thành và phát triển các hệ
cơ, thần kinh, hệ xương, hệ tiêu hóa, hệ vận động…. giúp cho quá trình phát
triển vận động.
Thực hiện vận động hợp lý, vừa sức để tăng cường sự dẻo dai, bền bỉ, rèn
luyện tính chịu khó, khắc phục khó khăn, biết lao động tự phục vụ của mỗi trẻ.
Tuy nhiên không phải chỉ có nhà trường, giáo viên, học sinh thực hiện là đủ mà
phải có sự vào cuộc của phụ huynh, cộng đồng cùng phối kết hợp giáo dục trẻ,
cùng chăm lo cho trẻ thì mới tạo ra một thế hệ trẻ tương lai có một thân hình cân
đối, nâng tầm vóc chiều cao người Việt Nam (nữ 1,6m, nam từ 1,7m) trở lên
theo yêu cầu phát triển của nhân loại. Có Như vậy mới nâng sự phát triển trí lực
của người Việt Nam lên một bước mới sánh cùng các nước bạn trên thế giới.
2. Kiến nghị:
Qua quá trình nghiên cứu và thực hiện đề tài, bản thân tôi mạnh dạn đề

nghị với tổ chuyên môn Phòng giáo dục tăng cường hỗ trợ đồ dùng, đồ chơi
ngoài trời, tham mưu liên hệ tạo điều kiện cho giáo viên trực tiếp đứng lớp tham
quan học hỏi kinh nghiệm các trường trong tỉnh.
Tiếp tục mở các lớp chuyên đề phát triển vận động để giáo viên có cơ hội tham
gia được cập nhật thêm kiến thức và nâng cao các biện pháp giáo dục phù hợp.
Đối với nhà trường: ban giám hiệu cần có kế hoạch bồi dưỡng cho giáo
viên về kiến thức chăm sóc giáo dục trẻ trong quá trình phát triển vận động và
có những biện pháp hữu hiệu để giáo viên thực hiện được tốt hơn.
20


Tạo điều kiện cho giáo viên được tham gia học hỏi kinh nghiệm của các trường
trong và huyện để nâng cao năng lực và phương pháp tổ chức, xây dựng môi
trường hoạt động cho trẻ tại trường.
Trên đây là một số biện pháp mà tôi đã áp dụng khi thực hiện đề tài, bên cạnh
những kết quả thu được cũng không tránh khỏi những hạn chế, rất mong được
sự góp ý của cấp trên và chị em đồng nghiệp./
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Tân Phúc, ngày 19 tháng 4 năm 2019
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của tôi
viết, không sao chép nội dung của
người khác

Lê Thị Nga

21


TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1] Tài liệu bồi dưỡng hè cho cán bộ quản lí và giáo viên mầm non năm học
2011 - 2012
Chủ biên: Hoàng Đức Minh – Trần Thị Ngọc Trâm. Nhà xuất bản giáo
dục Việt Nam
[2] Tạp chí giáo dục mầm non số 4/2010
[3] Tổ chức các hoạt động phát triển vận động cho trẻ mầm non theo hướng
tích hợp. Trang 11. Nhà xuất bản Giáo dục.
[4] Tạp chí giáo dục mầm non
* Tham khảo tài liệu bồi dưỡng thường xuyên: module 1: đặc điểm phát
triển thể chất- những mục tiêu và kết quả mong đợi ở trẻ mầm non về thể
chất
* Tham khảo tài liệu chuyên đề phát triển vận động năm học 2016-2017

22