Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ lớp 4 5 tuổi a trường mần non ngọc liên, huyện ngọc lặc

Mục lục
STT
1

Nội dung

Trang

Mở đầu

1

1.1
1.2
1.3

Lý do chọn đề tài
Mục đích nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu

1
2
2

1.4
2
2.1

Phương pháp nghiên cứu
Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm

2
3
3

2.2 Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
2.2.1 Thuận lợi
2.2.2 Khó khăn

4
4
4

2.2.3 Kết quả khảo sát ban đầu
2.3 Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ lớp 4-5 tuổi A trường
mần non Ngọc Liên, huyện Ngọc Lặc
2.3.1 Xây dựng môi trường lớp học phù hợp để giáo dục lễ giáo cho trẻ.
2.3.2 Biện pháp ứng dụng công nghệ thông tin vào giáo dục lễ giáo
cho trẻ thông qua các hoạt động học
2.3.3 Giáo dục lễ giáo cho trẻ lớp 4-5 tuổi A trong hoạt động mọi lúc
mọi nơi.
2.3.4 Biện pháp phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội để giáo
dục lễ giáo cho trẻ
2.3.5 Giáo viên luôn gương mẫu, yêu thương và khích lệ nêu gương
để giáo dục lễ giáo cho trẻ.
2.4 Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo
dục,với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường
3
Kết luận, kiến nghị
3.1 Kết luận

5
5

3.2

Kiến nghị

5
8
11
14
16
17
19
19
20

0


1. Mở đầu:
1.1. Lý do chọn đề tài:
Như chúng ta đã biết giáo dục lễ giáo có ý nghĩa quyết định đến sự hình
thành nhân cách, các phẩm chất đạo đức, thẩm mỹ của trẻ, như ông cha ta đã
từng dạy:
“Uốn cây từ thủa còn non
Dạy con từ thuở con còn ngây thơ’’[1]
Từ đó có thể khẳng định rằng một đứa trẻ nếu không được chăm sóc, giáo
dục, không được uốn nắn ngay từ nhỏ sẽ không phát triển thành con người toàn

diện theo đúng nghĩa của nó và như cách nói của nhà giáo dục Makarencô “nó
tựa như một lâu đài xây trên cát”[2]. Hiện nay đất nước ta đang trên đà phát
triển, hội nhập trên toàn thế giới, do đó sẽ là điều kiện để chúng ta được giao lưu
với nhiều nền văn hoá khác nhau, nhưng vẫn giữ được những gì gọi là vốn văn
hoá của dân tộc Việt. Trong thời đại mới thì việc giáo dục cho trẻ phát triển về
trí tuệ thôi không đủ mà phải giáo dục trẻ biết giữ được truyền thống văn hoá
vốn có của cha ông ta từ ngàn xưa là nhiệm vụ cần thiết trong các mục tiêu phát
triển con người toàn diện hiện nay vì “Trẻ em hôm nay - Thế giới ngày mai”[3]
Trẻ em là hạnh phúc của mỗi gia đình và là tương lai của đất nước. Trong
mỗi đứa trẻ luôn có những tài năng tiềm ẩn và sự chuẩn bị kỹ càng ngay từ lúc
đầu đời là chìa khóa thành công cho tương lai sau này. Trẻ sinh ra có quyền được
chăm sóc, bảo vệ và được giáo dục một cách toàn diện. Đối với một đứa trẻ
những năm đầu đời đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc hình thành nhân
cách và phát triển năng lực của trẻ, từ khi mới sinh trẻ đã có khả năng tiếp thu
học tập, não bộ đã được lập trình để tiếp nhận các thông tin cảm quan và sử
dụng để hình thành hiểu biết và giao tiếp với thế giới. Để góp phần tạo nền
móng vững chắc cho sự phát triển trong tương lai của trẻ thì việc được hưởng sự
chăm sóc và phát triển tốt từ bé rất quan trọng. Trong đó giáo dục lễ giáo là một
phần quan trọng không thể thiếu được bởi giáo dục lễ giáo có ảnh hưởng đến sự
phát triển toàn diện của trẻ.
Ngày nay giữa cuộc sống bộn bề lo toan và ngày càng phức tạp. Nhiều tệ
nạn xã hội, và những hành vi, vi phạm pháp luật của các em nhỏ chưa đủ tuổi vị
thành niên đã làm không ít cha mẹ, người thân phải đau lòng. Trong xã hội hiện
nay ta không khó để bắt gặp những hình ảnh trẻ đã lớn vẫn chưa biết tự chào hỏi
mà phải để bố mẹ hay người lớn nhắc nhở, các em học sinh khi ra trường gặp lại
thầy cô giáo thì lại làm ngơ, khi gặp người bị hoạn nạn không giúp đỡ, còn đâu
đây những gia đình con cái ngược đải cha mẹ, ông bà…Phải chăng lễ giáo và
đạo đức của các em chưa được quan tâm giáo dục đúng mức và đúng cách? Vấn
đề này không phải là của riêng mỗi cá nhân ai hay tập thể nào mà nó là vấn đề
của toàn xã hội, xã hội cần chung tay nhằm cung cấp cho trẻ vốn hiểu biết, mối

quan hệ trong giao tiếp với cộng đồng, đưa trẻ vào môi trường sống thật lành
mạnh, trong sáng, giúp trẻ phát triển toàn diện về nhân cách.
Là một giáo viên được phân công trực tiếp giảng dạy lớp Mẫu giáo 4- 5
tuổi A trường Mầm non Ngọc Liên, huyện Ngọc Lặc. Tôi thấy phụ huynh của lớp
đa phần là những gia đình nông dân hoàn cảnh khó khăn đi làm ăn xa nên không có
nhiều thời gian quan tâm đến đời sống tình cảm, tâm lý và giáo dục lễ giáo cho trẻ.
1


Hầu hết trẻ đến lớp vẫn còn chưa biết tự chào hỏi cô giáo, các bạn và người lớn đặc
biệt là người lạ, chưa biết xin lỗi khi mắc lỗi và cảm ơn ơn khi được người khác
giúp đỡ. Chưa có nề nếp tốt, chưa chú ý học bài, trả lời câu hỏi không đầy đủ câu,
chưa biết chơi với bạn, chưa biết quan tâm đến bạn và mọi người xung quanh, đặc
biệt là trẻ chưa có nề nếp trong sinh hoạt tự phục vụ.
Chính vì vậy bản thân luôn trăn trở và tìm ra những biện pháp giúp trẻ có
được những tri thức và tâm hồn trong sáng và hướng thiện. Khi trẻ có được lễ giáo
tốt đó chính là một nền tảng vững chắc giúp trẻ trở thành một con người có đầy đủ
đức và tài. Do đó tôi đã mạnh dạn lựa chọn đề tài: “Một số biện pháp giáo dục lễ
giáo cho trẻ lớp 4-5 tuổi A trường mần non Ngọc Liên, huyện Ngọc Lặc”
1.2. Mục đích nghiên cứu:
Tìm hiểu về thực trạng và tác dụng của lễ giáo đối với trẻ mẫu giáo từ đó đề ra
một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ mẫu giáo tại lớp mẫu giáo 4-5 tuổi A
trường mầm non Ngọc Liên, huyện Ngọc Lặc.
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ lớp 4-5 tuổi A trường mần non
Ngọc Liên, huyện Ngọc Lặc.
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lý thuyết.
- Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin.
- Phương pháp thống kê, sử lý số liệu.

- Phương pháp trực quan, đàm thoại.

2


2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm:
Giáo dục mầm non là mắt xích đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân,
chịu trách nhiệm chăm sóc - giáo dục trẻ từ 0- 6 tuổi. Đây là giai đoạn đặt nền
móng đầu tiên quan trọng của nhân cách con người và là quãng thời gian có tầm
quan trọng đặc biệt trong quá trình phát triển chung của trẻ em, là thời kỳ phát
triển tâm sinh lý với tốc độ nhanh, cường độ mạnh ở trẻ. Nếu không làm tốt việc
chăm sóc - giáo dục trẻ trong những năm đầu cuộc đời thì việc giáo dục lại hết
sức khó khăn, phức tạp đúng như LN Tonxtôi đã nhận định khi nhấn mạnh đến ý
nghĩa của thời kỳ này. Ông nói rằng:Tất cả những cái gì mà đứa trẻ sẽ có sau
này khi trở thành người lớn đều thu nhận được trong thời thơ ấu. Trong quảng
đời còn lại những cái mà nó thu nhận được chỉ đáng một phần trăm những cái
đó mà thôi”.[4]
Chủ tịch Hồ Chi Minh lúc sinh thời cũng luôn quan tâm, giành tình cảm
đặc biệt và nhắc nhở mọi người chăm lo cho thế hệ tương lai, Bác viết:
“Hiền dữ phải đâu là tính sẵn
Phần nhiều do giáo dục mà nên”[5]
Điều đó khẳng định mọi đứa trẻ sinh ra đều giống nhau về sự phát triển
thể chất và tâm sinh lý. Nhưng để trở thành một con người có đạo đức tốt,
ngoan ngoãn lễ phép, biết quan tâm giúp đỡ mọi người là phần nhiều do giáo
dục và sự rèn luyện của bản thân.
Kinh nghiệm đã được cha ông ta đúc kết từ ngàn xưa về giáo dục lễ giáo
rằng: "Tiên học lễ, hậu học văn"[6] Lễ phép là nét đẹp văn hoá được đặt lên
hàng đầu khi nhìn nhận đánh giá phẩm chất của một người dân Việt Nam.
Giáo dục lễ giáo ảnh hưởng mạnh đến sự hình thành tính chủ định và quá

trình tâm lí của trẻ. Bắt đầu hình thành cho trẻ những biểu tượng, sự chú ý, ghi
nhớ và cách giao tiếp có chủ định khi tiếp xúc với bài thơ, câu chuyện, hay giao
tiếp hàng ngày trẻ sẽ in sâu kiến thức và hiểu biết của mình với mọi người, mọi
vật xung quanh, trẻ luôn hành động đúng và tập trung ghi nhớ một cách có chủ
định. Khi giao tiếp trẻ sẽ nói năng nhẹ nhàng, mạch lạc, có văn hóa trong các
câu nói, cử chỉ, hành động của trẻ đối với mọi người. Trẻ có sự giao tiếp mạnh
dạn trẻ ngoan ngoãn vâng lời người lớn biết kính trên nhường dưới biết thưa gửi
lễ phép, biết quan tâm chia sẻ, tất cả đều có sự giáo dục của cô giáo và mọi
người xung quanh. Giáo dục lễ giáo có tác động rất lớn đến sự phát triển đời
sống tình cảm của trẻ đối với mọi người, đặc
biệt là đối với cô giáo và bạn bè trong lớp.
Trong mục tiêu giáo dục đào tạo ghi rõ phải hình thành và phát triển cho
trẻ hài hòa, cân đối, biết giàu lòng yêu thương biết quan tâm, nhường nhịn giúp
đỡ mọi người, biết yêu thích và giữ gìn cái đẹp, thông minh, ham hiểu biết, thích
khám phá và tìm tòi một số kỹ năng cơ bản như: Nhẹ nhàng, khéo léo, biết chào
hỏi lễ phép, biết xin lỗi và nhận lỗi khi mình có lỗi. Chính vì vậy mà từ lâu giáo
dục lễ giáo cho trẻ đã cuốn hút sự quan tâm của các nhà giáo dục và các bậc phu
3


huynh, nó chiếm một vị trí quan trọng trong đời sống sinh hoạt hàng ngày của
trẻ và là nền văn hóa đặc biệt đối với trẻ.
Giáo dục lễ giáo cho trẻ mẫu giáo là sự hình thành, phát triển nhân cách,
cũng như ảnh hưởng rất lớn đến sự nhận thức và phát triển ngôn ngữ của trẻ.
Nếu được giáo dục tốt, khi giao tiếp trẻ sẽ nói năng nhẹ nhàng, mạch lạc, có văn
hóa trong các câu nói, cử chỉ, hành động của trẻ đối với mọi người xung quanh,
kính trọng lễ phép với người lớn tuổi.
Giáo dục lễ giáo là nhiệm vụ hết sức quan trọng đối với người giáo viên
mầm non, vì hàng ngày cô trực tiếp chăm sóc giáo dục các cháu. Phải làm tốt
giáo dục lễ giáo thì sẽ giúp trẻ không ngừng phát triển tư duy, trí tuệ, thể chất lẫn

tinh thần hay nói một cách chung nhất đó chính là phát triển một cách toàn diện.
Từ đó giúp cho quá trình chăm sóc và giáo dục trẻ sẽ đạt được kết quả như
mong muốn.
2.2. Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm:
Trong qua trình nghiên cứu “Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ lớp 4-5
tuổi A trường mần non Ngọc Liên, huyện Ngọc Lặc”. Bản thân đã gặp những thuận lợi
và khó khăn sau:
2.2.1. Thuận lợi:
- Trường có bề dày thành tích, có đội ngũ quản lý dày dặn kinh nghiệm.
Ban giám hiệu có trình độ chuyên môn cao, kinh nghiệm tổ chức quản lý giỏi.
- Lớp được sự quan tâm giúp đỡ của ban giám hiệu nhà trường về mọi mặt.
- Trẻ lớp tôi trong cùng độ tuổi nên cũng thuận lợi cho công tác chăm sóc giáo dục trẻ.
- Lớp được phân công 2 giáo viên phụ trách có trình độ chuẩn và trên
chuẩn, nhiệt tình yêu nghề, mến trẻ luôn gương mẫu trong cách giao tiếp, ứng
xử hàng ngày đối với trẻ và được phụ huynh tin tưởng.
2.2.2. Khó khăn:
Bên cạnh những thuận lợi trên thì bản thân còn gặp không ít những khó
khăn trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ và đặc biệt là công tác giáo dục lễ
giáo cho trẻ cụ thể như sau:
Cơ sở vật chất, đồ dùng, đồ chơi trang thiết bị dạy còn đơn điệu, sơ sài chưa
thực sự thu hút được cảm hứng từ trẻ. Chính vì thế mà chưa đáp ứng được yêu cầu
chăm sóc giáo dục trẻ ở giai đoạn hiện nay.
Do đặc thù công việc giáo viên phải thực hiện đúng các thời điểm trong
ngày theo quy định để nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ nên còn rất ít
thời gian để làm đồ dùng, đồ chơi tự tạo.
Trẻ đa phần là con em dân tộc. Phụ huynh đa số là những gia đình nông
dân hoàn cảnh khó khăn nên không có nhiều thời gian quan tâm đến đời sống tình
cảm, tâm lý của trẻ. Một số gia đình thì quá nuông chiều con nên việc giáo dục lễ
giáo cho trẻ còn chưa được thực hiện đúng mức. Để thực hiện tốt việc giúp trẻ có
những thói quen chào hỏi lễ phép, hành vi văn minh, có nề nếp tốt trong sinh hoạt

hàng ngày, đòi hỏi giáo viên phải linh hoạt trong cách chăm sóc giáo dục trẻ.

4


2.2.3. Kết quả khảo sát ban đầu:
Qua qua trình điều tra, khảo sát thực trạng về giáo dục lễ giáo cho trẻ lớp
4-5 tuổi A tôi đã nhận thấy kết quả thực trạng qua bảng khảo sát sau:

TT

Lĩnh vực khảo sát

Tổng
số trẻ
trong
lớp

Mức độ % trên trẻ
Đạt
Chưa đạt
Số
Tỉ lệ
Số
Tỉ lệ
lượng
%
lượng %

1

Trẻ mạnh dạn tự tin, lễ phép
30
13
43,3 17
56,7
khi giao tiếp với mọi người.
2 Trẻ biết cảm ơn, xin lỗi, vâng
14
46,7 16
53,3
lời và làm theo yêu cầu của cô.
30
3 Trẻ biết nhường nhịn, hòa
12
40
18
60
30
thuận, giúp đỡ bạn khi chơi
4 Trẻ có thói quen tự phục vụ.
30
14
46,7 16
53,3
5 Trẻ có thói quen nề nếp trong học tập.
30
12
40
18

60
Qua thực tế cho thấy việc thực hiện hành vi lễ giáo của lớp tôi chưa cao.
Vì vậy bản thân tôi đã nhận thấy việc giáo dục lễ giáo cho trẻ lớp mẫu giáo 4-5
tuổi A là một việc làm hết sức quan trọng và cần thiết. Chính vì thế mà tôi đã
nghiên cứu và đưa ra một vài biện pháp của mình, hy vọng rằng qua những biện
pháp đó giúp trẻ lớp mẫu giáo 4-5 tuổi A trường Mầm non Ngọc liên, huyện
Ngọc Lặc có được những lễ giáo một cách tốt nhất, qua đó giúp trẻ có một nhân
cách tốt và tạo cơ sở vững chắc để trẻ bước vào cuộc sống cũng như những lớp
học tiếp theo.
2.3. Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ lớp 4-5 tuổi A trường
mần non Ngọc Liên, huyện Ngọc Lặc:
2.3.1 Biện pháp 1: Xây dựng môi trường lớp học phù hợp để giáo dục lễ
giáo cho trẻ:
Môi trường lớp học có ý nghĩa rất quan trọng để khuyến kích các bé đến
lớp, lớp có đẹp, nhiều đồ chơi thú vị, nhiều hoạt động để trải nghiệm để khám
phá thì bé sẽ chăm chỉ đến lớp cũng như mong muốn: Mỗi ngày đến lớp là một
ngày vui. Hiểu được điều đó tôi đã suy nghĩ và trang trí lớp, tạo một môi trường
lễ giáo một cách gần gũi, hài hòa, đẹp mắt. Cùng với toàn ngành thực hiện chủ
đề “xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” thì việc tạo cảnh
quan sư phạm trong phòng học, môi trường xung quanh cũng là một chuyên
đề mà tôi chú trọng trong năm học này.
Tôi luôn chú ý tạo cảnh quan sự phạm trong phòng học, đồ dùng đồ
chơi được sắp xếp, gọn gàng, ngăn nắp, từng góc riêng biệt mỗi kệ góc tôi đều
làm mới, để hấp dẫn trẻ, tạo cảm giác thích thú luôn mong muốn được sắp xếp
ngăn nắp. Đặc biệt là góc thiên nhiên được trang trí và trồng nhiều cây cảnh để
tạo cho trẻ một không gian xanh, để mỗi ngày trẻ có thể tự mình chăm sóc cây
5


xanh, giáo dục trẻ biết yêu cái đẹp, yêu lao động, tạo tình cảm của trẻ với thế

giới tự nhiên, gần gũi và thân mật, đã trở thành thói quen ở trẻ.
Khu vực tuyên truyền tôi đưa nội dung tuyên truyền về giáo dục lễ giáo
một cách rõ nét, trang trí hấp dẫn, sưu tầm những tranh ảnh có nội dung giáo dục
lễ giáo cho trẻ xem, kèm theo một bài thơ hay nội dung phù hợp với hình ảnh,
trước khi vào lớp sau khi thể dục sáng tôi thường dành thời gian ngắn để trò
chuyện về góc lễ giáo trước lớp để trẻ có thể biết được những lời nói hay, những
hành động đẹp qua các hình ảnh mà cô sưu tầm. Các hình ảnh được thay đổi
thường xuyên từng chủ đề. Ở các khu vực chơi trong lớp tôi cũng rất chú trọng
trang trí hấp dẫn, ở mỗi khu vực chơi tôi trang trí một góc nhỏ để kết hợp các
nội dung giáo dục lễ giáo, bằng các hình được cắt dán nghộ nghĩnh, có thể gắn
các hình ảnh lên một cách dễ dàng.
Ví dụ: Với khu xây dựng tôi chọn và dán thành một ngôi nhà và bạn nhỏ
đang xây, ngôi nhà tôi chọn hình ảnh bé đang cất đồ chơi, có các miếng dán để
trẻ sẽ chọn các hình ảnh các bạn biết cất và dọn đồ chơi gọn gàng dán phù hợp
với hình ảnh, còn hình ảnh bé đang xây thì cho trẻ sẽ chọn các hình ảnh các bạn
đang chơi cùng nhau, đang thảo luận cùng nhau, đang giúp nhau khi chơi... để
trẻ chọn và dán vào đúng vị trí. Với khu vực này tôi sẽ tổ chức cho trẻ quan sát,
thực hiện trước khi trẻ bắt đầu chuẩn bị vào họat động chơi ở các góc.
Mỗi khu vực chơi đều được trang trí bằng các hình ảnh phù hợp, các góc
đồ chơi được xắp xếp ngăn nắp, dễ lấy, dễ cất khi chơi, các hình ảnh được cô
giáo thay đổi thường xuyên theo từng chủ đề. Các khu vực chơi tôi sẽ tổ chức
lồng ghép cho trẻ chọn hình ảnh và gắn vào các nội dung phù hợp. Mỗi ngày tôi
sẽ tổ chức lồng ghép một khu vực chơi để tránh sự nhàm chán, cho cả lớp ngồi
cùng trò chuyện và yêu cầu trẻ sẽ chọn hình ảnh phù hợp và gắn, cả lớp sẽ được
thảo luận về hình ảnh mà bạn đã thực hiện. Qua đó trẻ sẽ nhận thức một cách rõ
ràng những hành động nào là đúng cần học tập, những hành động nào là sai để
không vi phạm.
Ví dụ: Với khu chơi phân vai tôi cho trẻ ngồi xúm xít cô gợi ý hỏi trẻ:
Các con nhìn xem đây là hình ảnh gì? (Bạn đang thu dọn đồ chơi). Các con thấy
bạn nhỏ sau khi chơi như thế nào? (Biết cất đồ chơi gọn gàng). Còn đây các bạn

nhỏ đang làm gì vậy? (Đang chơi nấu ăn). Các con thấy các bạn chơi với nhau
thế nào? (Chơi cùng nhau, không tranh dành đồ chơi của nhau...). Vậy khi chúng
mình chơi thì các các con sẽ chơi như thế nào? (Cho trẻ trả lời theo ý của trẻ..)
Qua buổi thảo luận đó cô giáo lồng giáo dục các nề nếp cho trẻ một cách
rất nhẹ nhàng, qua đó trẻ sẽ có ý thức tốt hơn khi chơi, cách tổ chức như vậy tôi
duy trì thường xuyên và thay đổi hình ảnh phù hợp, sau một quá trình tôi nhận
thấy trẻ biết chấp hành nội quy của lớp, biết cất dọn đồ chơi gọn gàng, biết đoàn
kết khi chơi, biết quan tâm đến bạn.
Ở khu vệ sinh của lớp tôi đã lựa chọn những hình ảnh to, rõ ràng, màu sắc
nổi bật về nội dung tuyên truyền cách rửa tay, rửa mặt, đánh răng đúng cách, và
một số hình ảnh các bạn nhỏ đang vệ sinh rửa tay, rửa mặt để kết hợp giáo dục
trẻ mỗi khi cho trẻ vệ sinh cá nhân.
6


Với cách kết hợp giáo dục rất gần gũi và nhẹ nhàng được duy trì
thường xuyên tôi nhận thấy trẻ lớp tôi có ý thức rất tốt khi vệ sinh cá nhân, một
số trẻ còn có ý thức tốt như: Biết nhắc bạn hoặc hướng dẫn bạn rửa tay hay rửa
mặt khi thấy bạn khác chưa làm được.
Với mảng trang trí chủ đề tôi cũng kết hợp gắn một số bài thơ giáo dục lễ
giáo để lồng kết hợp giáo dục trẻ. Chủ đề bản thân tôi chọn bài thơ : “Buổi
sáng” cùng với hình ảnh minh họa bé đang quét nhà và chăm sóc các con vật.
Thông qua hình ảnh đó trẻ biết được mình cũng có thể giúp đỡ mọi người những
công việc nhỏ vừa với sức mình để thể hiện tình yêu thương, kính trọng với
những người xung quanh.
Buổi sáng
Sáng nào cũng vậy
Bé dậy cùng bà
Ra trước sân nhà
Tập bài thể dục

Đánh răng rửa mặt
Lấy chổi quét nhà
Cho gà ăn thóc
Thương bà khó nhọc
Bé học chuyên cần
Thương mẹ tảo tần
Bé ngoan lễ phép.
Như bài thơ: Xưng hô
- Thưa gửi Cô giáo gọi bằng cô
Là bé ngoan
Khách thăm thưa chú bác
Nói bảo thì vâng
Cùng tuổi gọi bằng bạn
Với khách lạ
Không xưng hô tao, mày
Với người thân
Ai nghe cũng mến ngay
Phải thưa
Đều như vậy.
Hoặc bài thơ: “Không vứt rác ra đường” cùng với hình ảnh minh họa một
bạn nhỏ đang bỏ rác vào thùng. Thông qua hình ảnh đó trẻ biết những hành vi
bảo vệ môi trường và bỏ rác đúng nơi quy định
Không vứt rác ra đường
Cái bánh có lá gai
Quả chuối vỏ rất trơn
Giẫm phải là ngã luôn
Nhớ bỏ vào thùng rác.
Việc lồng ghép nội dung giáo dục lễ giáo vào chủ đề chính của lớp trẻ rất
thích thú và thường xuyên đến xem.
Bên cạnh đó tôi còn sưu tầm tranh truyện sách báo nhi đồng có

hình ảnh và nội dung về lễ giáo, vào các thời điểm buổi chiều cô cùng trẻ lựa
chọn sách báo cũ để cắt những hình ảnh về giáo dục lễ giáo và dán tạo thành
những quyển sách đáng yêu trưng bày trong khu vực sách truyện của bé, khi
7


được làm thành sản phẩm bằng công sức của mình sẽ gúp trẻ bết trân trọng nững
sản phẩm của mình làm ra, biết giữ gìn sách, biết yêu quý lao động.

(Hình ảnh cô cùng trẻ đang ngồi cắt dán thành sách)
Bản thân khi xây dựng môi trường lớp học phù hợp để giáo dục lễ giáo
cho trẻ tôi đã nhìn thấy các bé ngày càng có sự tiến bộ rõ rệt về khả năng tự
phục vụ, biết dọn dẹp gọn gàng ngăn nắp khi chơi, có ý thức giữ gìn đồ dùng đồ
chơi, lại biết quan tâm đến bạn, đến mọi người xung quanh, đã làm tôi rất vui và
xúc động, chỉ những hành động nhỏ của các con như vậy thôi nhưng đó cũng là
một quả ngọt mà cô đã ngày ngày vun đắp.
2.3.2 Biện pháp 2: Biện pháp ứng dụng công nghệ thông tin vào giáo
dục lễ giáo cho trẻ thông qua các hoạt động học:
Mỗi phương pháp hay biện pháp mà giáo viên sử dụng trong giảng dạy
đều hướng đến mục đích: Góp phần phát triển toàn diện nhân cách trẻ và ứng
dụng công nghệ thông tin vào trong giảng dạy là một trong những biện pháp đó.
Để việc ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy đòi hỏi người giáo viên
mầm non không chỉ có năng lực sư phạm mà còn cần có những kinh nghiệm
trong việc phối kết hợp giữa giáo án điện tử và phần giảng dạy của cô để việc
ứng dụng tin học thực sự đem lại hiệu quả giáo dục cao. Đặc biệt là đưa công
nghệ thông tin vào các giờ hoạt động học.
Trong các tiết học lồng ghép với công nghệ thông tin được tổ chức thường
xuyên và thu hút được sự chú ý, thích thú của trẻ. Vì vậy lồng ghép nội dung
giáo dục lễ giáo vào các môn học có nhiều ưu thế nhằm hình thành cho trẻ
những thói quen, hành vi có văn hoá.

8


Ví dụ: Trong giờ hoạt động khám phá xã hội: “Tìm hiểu về một số nghề
dịch vụ” Như nghề vệ sinh môi trường với phần kết hợp lồng ghép giáo dục lễ
giáo tôi đã áp dụng cho trẻ xem hình ảnh các bạn nhỏ đang làm vệ sinh môi
trường nhặt rác ở sân trường, bỏ rác đúng nơi quy định ở những nơi công cộng
để giữ gìn vệ sinh chung, những hình ảnh về các hành vi văn minh, lễ phép, trẻ
rất thích thú quan sát, khi xem xong cô có thể gợi mở để trẻ có những nhận xét
về những hành động bảo vệ môi trường của các bạn, đồng thời kết hợp giáo dục
trẻ một cách nhẹ nhàng.
Hay cô có thể đưa ra những clip về các hành vi đúng, sai về việc bảo vệ môi
trường và tham gia giao thông. Yêu cầu trẻ lên chọn cho cô các hành vi đúng và chỉ
ra các hành vi sai. Nếu trẻ chọn đúng sẽ được cộng điểm hoặc tặng quà.
Ví dụ : Giờ hoạt động khám phá khoa học.
Đề tài: “Quan sát, trò chuyện về một số loại rau, quả quen thuộc”
Sau khi cho trẻ quan sát trên màn hình, cô đàm thoại với trẻ về đặc điểm của
các loại rau, quả. Ăn quả cung cấp chất gì cho cơ thể? Ai là người trồng cây để có
nhiều loại quả cho các con ăn. ( Cho 3- 4 trẻ trả lời). Trước khi sử dụng hoa quả các
con phải làm gì? ( Rửa sạch, gọt bỏ vỏ). Trước khi ăn thì các con phải làm gì? ( Mời
người lớn trước ạ). Khi mời các con phải làm gì? ( Đưa bằng hai tay và nói con mời
ông, bà, bố, mẹ mời quả ạ). Hình thành ở trẻ sự biết ơn “ Ăn quả nhớ kẻ trồng cây’’.
Biết rửa sạch hoa quả hay phải gọt bỏ vỏ trước khi ăn. Khi ăn xong vỏ các con phải
bỏ vào đâu? ( Cho 2- 3 trẻ trả lời). Từ đó giúp trẻ biết giữ gìn vệ sinh, bỏ rác đúng
nơi quy định. Đây là hành vi có văn hóa ở trẻ.
Đề tài " Trò chuyện về sự phát triển của cây từ hạt”
Sau khi cho trẻ quan sát trên màn hình, đàm thoại về sự phát triển của cây,
lợi ích của cây và các bạn nhỏ đang chăm sóc cho cây cô hỏi trẻ: Con có biết các
bạn đang làm gì không? Các bạn có đáng khen không? Muốn được khen như các
bạn thì con phải làm gì? Qua đó giáo dục cho trẻ biết bảo vệ chăm sóc cây xanh để

cây cho ta nhiều lợi ích bằng cách tưới nước cho cây, không ngắt lá bẻ cành… Có
thể cho trẻ trực tiếp được tưới cây, nhổ cỏ cho cây, nhắc trẻ về nhà giúp đỡ bố mẹ
chăm sóc cây trong vườn.
Hoặc trong giờ làm quen văn học, âm nhạc, thế giới thơ ca có vô số các bài
thơ, câu chuyện, bài hát nhằm giáo dục lễ giáo cho trẻ. Sau một thời gian thực hiện
những thói quen về lễ giáo, chất lượng trẻ lớp tôi tăng lên rõ rệt, trẻ biết chào hỏi cô
giáo và khách đến lớp, biết nói lời cảm ơn, xin lỗi, trẻ đã biết muốn phát biểu thì
phải giơ tay, muốn đi vệ sinh thì phải xin phép, trong giao tiếp với bạn cùng lớp trẻ
biết nói nhẹ nhàng, khi chơi đồ chơi không được chanh giành đồ chơi của nhau…
Ví dụ: Hoạt động làm quen với tác phẩm văn học.
Khi dạy bài thơ ‘‘Lấy tăm cho bà’’.
Sau khi cho trẻ đọc bài thơ và đàm thoại về nội dung bài thơ tôi lồng giáo
dục lễ giáo cho trẻ một cách khéo léo bằng các câu hỏi:
+ Bạn nhỏ trong bài thơ có ngoan và lễ phép không?
+ Vì sao con biết ?(Cho 4-5 trẻ trả lời theo ý)
9


+ Để ngoan ngoãn lễ phép giống bạn chúng mình phải như thế nào nhỉ?
(5- 6 trẻ trả lời theo ý của trẻ). Bằng những câu trả lời của trẻ cô giáo giúp trẻ
phải biết mời trước khi ăn và khi ăn xong, biết lấy tăm và rót nước mời ông bà
bố mẹ sau khi ăn. Khi mời thì phải đưa bằng hai tay mới là ngoan. Hình thành ở
trẻ sự biết ơn, kính trên nhường dưới, lễ phép với người bề trên kính trọng yêu
thương mọi người trong gia đình.
Vào hoạt động chiều ôn luyện bài cũ bài thơ: Lấy tăm cho bà tôi đã dàn
dựng một hoạt cảnh cho 1 trẻ đóng bà, hai trẻ đóng vai cháu, khi bà ốm các bạn
sẽ chăm sóc bà như thế nào, trẻ đóng vai cháu và bà cùng kết hợp để diễn hoạt
cảnh dưới sự giúp đỡ gợi ý của cô.
Hai bạn nhỏ phải tự nghĩ ra những công việc để giúp bà như: Mang nước
cho bà uống, quạt cho bà,nắn chân bóp tay cho bà,…Cả lớp cùng xem các bạn

diễn, khi các bạn diễn xong cả lớp sẽ cùng nhau thảo luận về tình huống mà các
bạn vừa diễn.
Các con có nhận xét gì về các cháu của bà? Các bạn nhỏ đã làm gì khi bà của
mình bị ốm? (4-5 trẻ trả lời theo sự gợi ý của cô và đưa ra ý kiến của mình….). Mỗi
một nội dung bài học khác nhau tôi sẽ vận dụng phù hợp để tất cả trẻ được tham gia
vào các vai diễn, một phần qua đó giúp trẻ mạnh dạn tự tin hơn, một phần kết hợp
lồng ghép giáo dục lễ giáo một cách gần gũi nhẹ nhàng nhất.

(Hình ảnh trẻ đang chăm sóc Bà bị ốm)
Ví dụ: Hoạt động âm nhạc.
Hoạt động dạy hát: “Đi học về’’: Sau khi dạy trẻ hát cô trò chuyện về nội dung
bài hát bằng cách cho trẻ xem clip bạn nhỏ đi học về biết chào cô giáo, chào các bạn,
10


về nhà biết chào bố mẹ, chào ông bà...Cô đặt ra các câu hỏi : Đi học về các con phải
làm gì? Khi chào các con phải như thế nào? Được bố mẹ yêu các con có vui không?
Khi gặp người lớn các con phải làm gì? Khuyến khích trẻ lễ phép sẽ được mọi người
yêu quý...Từ đó giúp trẻ chăm ngoan và lễ phép hơn
Ví dụ: Hoạt động giáo dục thể chất.
Đối với giờ phát triển vận động: Bật tách chân khép chân qua 5 ô.
Trong giờ trò chuyện, trước giờ hoạt động học tôi mở cho trẻ xem hình về
các môn thể thao, cho trẻ xem các video về các hội thao thiếu nhi, xem các anh
chị được nhận thành tích cao trong thi đấu. Và từ đó trò chuyện với trẻ về các
hoạt động thể dục thể thao để trẻ hiểu được tầm quan trọng của thể thao đối với
sức khỏe con người. Muốn cơ thể khỏe mạnh thì các con phải làm gì? Cô giáo
dục trẻ siêng năng tập thể dục, tập đều đặn giúp cho cơ thể khỏe mạnh và phát
triển các nhóm cơ, trong lúc tập các con phải tập khéo léo khi học không chen
lấn nhau hay xô đẩy bạn.
Ví dụ: Hoạt động tạo hình.

Tiết :” Vẽ quà tặng chú bộ đội”. Thông qua giờ học tạo hình cô giáo giới thiệu
cho trẻ biết chú bộ đội là người làm nhiệm vụ gìn giữ bảo vệ đất nước để cho các con
yên tâm vui chơi học tập. Vì thế các con phải làm gì để tỏ lòng biết ơn chú bộ đội?
Qua giờ tạo hình đó cô giáo dục trẻ ngoan, lễ phép, kính trọng, biết ơn các
chú bộ đội những người đã hy sinh vì tổ quốc và những người đang làm nhiệm
vụ trong thời bình.
Hầu hết trong các giờ hoạt động học tôi đều lựa chọn nội dung giáo dục lễ
giáo cho trẻ thường xuyên, và lồng ghép một cách nhẹ nhàng. Sau một thời gian
thực hiện những thói quen về lễ giáo chất lượng lớp tôi tăng lên rõ rệt, trẻ biết
chào hỏi, biết nói lời cảm ơn, xin lỗi, yêu mến cô giáo, đoàn kết với bạn bè, đặc
biệt là biết quan tâm đến mọi người xung quanh, bản thân nhận thấy đây là một
động lực rất lớn để tôi tiếp tục áp dụng trong quá trình giảng dạy của mình.
2.3.3 Biện pháp 3: Giáo dục lễ giáo cho trẻ lớp 4-5 tuổi A trong hoạt
động mọi lúc mọi nơi:
+ Giáo dục lễ giáo trong giờ đón và trẻ trẻ: Đối với trẻ ở lứa tuổi này
“trẻ học mà chơi, chơi mà học”. Chính vì vậy không những trong các giờ hoạt
động học mà trong hoạt động mọi lúc mọi nơi cũng có thể lồng ghép giáo dục lễ
giáo cho trẻ một cách tốt nhất. Trong giờ đón trả trẻ là thời điểm rất dễ để cô
giáo dục lễ giáo cho trẻ tự nhiên và thường xuyên nhất.
Ví dụ: Ở lứa tuổi của trẻ luôn thích được cô yêu thương gần gủi mọi hành vi
của cô được trẻ lưu tâm nhất vì vậy cô luôn chuẩn mực trong giao tiếp giờ đón trả trẻ
tôi luôn ân cần dịu dàng thương yêu trẻ, khiêm tốn lịch sự trong giao tiếp với phụ
huynh, sau đó nhắc trẻ biết cất đồ dùng đúng nơi quy định, khoanh tay chào cô sau đó
chào tạm biệt bố mẹ để đi vào lớp. Lúc đầu trẻ mới đi học tôi phải thường xuyên nhắc
nhở các cháu khi tới lớp phải biết khoanh tay chào cô, chào bố mẹ và các bạn…khi bố
mẹ đón về nhà thì trẻ cũng biết khoanh tay chào ông bà và mọi người xung quanh.
Ngày nào tôi cũng nhắc trẻ như vậy và tôi đã hình thành cho trẻ được thói quen biết
11

chào hỏi và lễ phép đối với mọi người. Không chỉ khi tới lớp và ra về trẻ biết chào hỏi
mọi người, mà mỗi khi có BGH tới thăm lớp hay các thầy cô đến chơi với lớp mình
thì trẻ cũng biết khoanh tay chào các cô các thầy và biết trả lời đầy đủ câu khi các cô
hỏi. Trước giờ trả trẻ cô nhắc trẻ từ tốn, không vội vàng, xô đẩy nhau, chào Bố Mẹ và
xin phép cô ra về. Dặn trẻ về nhà ngoan, vâng lời bố mẹ ông bà anh chị đồng thời trao
đổi với phụ huynh những gì cần thiết để phụ huynh nắm được tình hình của con mình.
Từ đó gia đình và cô giáo cùng có biện pháp giáo dục thích hợp với trẻ.
+ Giáo dục lễ giáo vào hoạt động vui chơi:
Có thể nói đối với trẻ mẫu giáo hoạt động vui chơi là hoạt động chủ đạo,
khi vui chơi trẻ được thực hành trải nghiệm nhiều vai chơi khác nhau trong cuộc
sống, một xã hội thu nhỏ. Tôi tiến hành lồng ghép lễ giáo vào hoạt động chơi
một cách linh hoạt, nhẹ nhàng qua các câu đối thoại của trẻ, những câu chào hỏi lễ
phép, câu cảm ơn, xin lỗi, trao nhận bằng hai tay…tôi luôn theo dõi quan sát trẻ
trong các vai chơi để kịp thời uốn nắn sửa sai cho trẻ khi có biểu hiện chưa đúng.
Giúp trẻ hình thành thói quen hành vi văn minh trong giao tiếp hàng ngày. Giúp trẻ
ngoan, lễ phép hơn.
Ví dụ: Qua trò chơi phân vai : Bệnh viện: Bác sĩ- y tá.
Tôi hướng dẫn trẻ biết đóng vai bác sĩ, biết thăm hỏi bệnh nhân ân cần.
+ Bác sĩ biết hỏi bệnh nhân, cháu đau chỗ nào? Đau như thế nào? Đau lâu chưa?
+Trẻ đóng vai bác sĩ phát thuốc dặn bệnh nhân uống thuốc ngày mấy lần,
uống thuốc đúng giờ, đủ liều.
+ Trẻ đóng vai bệnh nhân biết nhận thuốc, nhận đơn thuốc bằng hai tay
và nói lời cảm ơn đối với bác sĩ.
+ Trẻ đóng vai bác sĩ cũng phải biết hỏi thăm lễ phép tới người nhà bệnh nhân.
Ví dụ : Qua trò chơi bán hàng:
Yêu cầu người bán hàng và người mua hàng phải nói nhẹ nhàng, lễ phép,
nói đủ câu:
+ Bác muốn mua gì ạ?
+ Bác bán cho tôi 1kg củ cà rốt?
+ Bao nhiêu tiền một 1 kg củ cà rốt vậy Bác?

Với các khu chơi khác cô cũng gợi ý cho trẻ chơi đoàn kết, biết giao lưu
cùng nhau, bàn bạc thỏa thuận cùng nhau chơi. Sau khi chơi xong tôi nhắc nhở
trẻ thu dọn đồ chơi cất lên giá gọn gàng, ngay ngắn, đúng nơi quy định. Qua giờ
chơi hoạt động ở các góc cháu mạnh dạn dần, thành thạo dần trong giao tiếp,
trong ứng xử, chào hỏi lễ phép đối với mọi người xung quanh mình. Từ đây trẻ
lớp tôi đã hết nói trống không. Trẻ đã biết nói và trả lời đầy đủ câu, biết xưng hô
chuẩn mực đối với cô và bạn.
Trong khi chơi nếu trẻ làm việc gì sai đối với bạn, tôi nhắc nhở trẻ phải
biết xin lỗi bạn, khi làm sai hay nghịch cô bắt lỗi thì phải biết xin lỗi cô. Ai cho
cái gì thì phải nhận bằng hai tay và nói lời cảm ơn. Qua mỗi lần tổ chức hoạt
động vui chơi trẻ chơi xong biết thu dọn đồ chơi gọn gàng và ngăn nắp.
12


(Hình ảnh trẻ biết đưa và nhận đồ từ người khác lễ phép bằng hai tay)
+ Đối với giờ hoạt động chơi ngoài trời:
Đối với giờ hoạt động chơi ngoài trời tôi luôn quan tâm và chú trọng tạo
một cảnh quan sân trường sạch sẽ để tổ chức cho trẻ hoạt động, trong những giờ
ra chơi, giờ lao động tôi thường cho trẻ nhặt rác, lá cây xung quanh sân trường
để tạo môi trường sạch đẹp, luôn nhắc nhở trẻ bỏ rác đúng nơi quy định, giữ gìn
vệ sinh chung. Khi cho trẻ quan sát vườn hoa, cây ăn quả...giáo dục trẻ biết
chăm sóc bảo vệ cây cảnh, bồn hoa, không được ngắt lá, bẻ cành..
Ví dụ: Tham quan vườn rau sạch của nhà trường. Cô trò chuyện với trẻ:
- Khi đi tham quan các con phải đi như thế nào? Ai đã trồng vườn rau? Ăn
rau cung cấp chất gì cho cơ thể? Khi ăn rau các con phải nhớ đến ai? Giáo dục
trẻ ăn uống vệ sinh, khi ăn phải từ tốn chậm rải, ăn đầy đủ chất, ăn chín uống
sôi. Phải biết quý trọng thành quả của người lao động.
- Sau khi đàm thoại tôi giáo dục trẻ ngoan, không chen lấn, xô đẩy bạn.
Giáo dục trẻ giữ gìn vệ sinh môi trường, vệ sinh lớp, biết đoàn kết, giúp đỡ bạn
bè, mọi người xung quanh.

+ Vệ sinh, ăn ngủ:
Trước khi ăn cô cho trẻ rửa tay bằng xà phòng dưới vòi nước sạch, rửa
đúng cách đúng quy trình, cô luôn bao quát và hướng dẫn trẻ vệ sinh đúng cách.
Qua hoạt động vệ sinh cá nhân cho trẻ tôi lồng ghép giáo dục trẻ biết tiết kiệm
nước, biết bảo vệ giữ gìn nguồn nước sạch. Khi bắt đầu ăn cô thường xuyên
nhắc nhở trẻ biết mời cô và bạn trước khi ăn, biết xin cơm từ cô bằng hai tay và
nói lời cảm ơn, biết xin cô khi muốn ăn thêm.
Ví dụ: Chuẩn bị trước giờ ăn cô cho trẻ đọc bài thơ:
Giờ ăn
Giờ ăn bé nhớ lời cô
13


Ăn chậm nhai kỹ sao cho đàng hoàng
Ăn xong xếp ghế gọn gàng
Nhặt vụn cơm vãi bé càng đáng khen.
Cô mời trẻ và gợi ý để trẻ mời cô, mời các bạn cùng ăn cơm. Nhắc nhở trẻ
ăn gọn gàng, không để cơm rơi vãi, nhặt rác bỏ vào thùng rác đúng nơi quy định.
Giờ ăn phụ chiều khi cô đưa cho trẻ, cô gợi ý để trẻ biết nói Cháu xin cô,
Cháu cảm ơn cô, và biết nhận quà khi người lớn cho bằng hai tay.

(Hình ảnh trẻ ngồi ăn ngay ngắn)
Có thể nói rằng đây là một biện pháp gần gủi mà hiệu quả, bằng sự kiên trì,
tận tâm chăm sóc, giáo dục trẻ, tôi nhận thấy trẻ lớp mình có những thói quen nề nếp
tốt. Biết chơi đoàn kết, biết quan tâm giúp đỡ người khác, sự thay đổi từng ngày của
các con là niềm vui, niềm hạnh phúc của cô giáo và của các bậc phụ huynh. Đó là
một động lực rất lớn để tôi luôn hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.
2.3.4 Biện pháp 4: Biện pháp phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã
hội để giáo dục lễ giáo cho trẻ:
Sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường và xã hội trong

việc giáo dục lễ giáo cho trẻ cũng vô cùng quan trọng, có được sự phối hợp tốt
sẽ giúp trẻ trở thành những con ngoan, trò giỏi, tạo nền tảng vững chắc cho trẻ
trở thành những con người có đầy đủ tài và đức. Chính vì thế sự phối hợp chặt
chẽ giữa nhà trường, gia đình và xã hội là rất cần thiết và quan trọng để giáo dục
trẻ có đầy đủ nhân cách tốt, giúp trẻ phát triển một cách toàn diện.
Đây là ba môi trường hoạt động của trẻ diễn ra hàng ngày. Khi ở trường thì
cô giáo là người gần gũi trẻ nhất, cô quan tâm, rèn luyện, giáo dục lễ giáo cho trẻ
thường xuyên trong mọi hoạt động và nắm được những thay đổi cũng như thái độ
của từng trẻ. Chính vì thế cô giáo phải phối hợp với gia đình, với phụ huynh để phụ
huynh nắm được những gì để trẻ đã tiến bộ và những gì còn hạn chế trong giao tiếp,

14


ứng xử giữa trẻ với bạn, với cô giáo và mọi người xung quanh để phụ huynh hiểu rõ
hơn về con em mình, và cũng giúp phụ huynh biết cách.
Muốn làm tốt biện pháp này mỗi giáo viên mầm non phải làm tốt được
công tác xã hội hóa giáo dục, phải thông qua nhiều hình thức như: Xây dựng góc
tuyên truyền với phụ huynh về những nội dung, kiến thức cần chăm sóc giáo dục trẻ
để dễ trao đổi và phối hợp một cách kịp thời giúp cho trẻ ngày càng phát triển.
Ví dụ: Ở trên lớp tôi đã làm một góc “Phụ huynh cần biết” trong đó tôi có
ghi mọi thông tin của trẻ, các chuyên đề cần trao đổi,một số hình ảnh, bài thơ,
câu truyện giáo dục lễ giáo và thay đổi các chủ đề để phụ huynh tiện thể nắm
bắt được.
Ngoài ra tôi còn tổ chức các giờ dạy và mời phụ huynh đến dự để phụ
huynh có kiến thức về cách dạy trẻ những nề nếp thói quen hàng ngày. Những
buổi hoạt động trải nghiệm ngoại khóa của lớp, của trường như các ngày tổ chức
văn nghệ, tọa đàm tôi cũng đều mời phụ hynh đến dự.
Trong buổi họp mặt đầu năm tôi đã mạnh dạn trao đổi với phụ huynh về
tầm quan trọng của giáo dục lễ giáo đối với trẻ mầm non để phụ huynh nhận

thức được ý nghĩa của vấn đề cùng nhà trường giáo dục trẻ. Tôi thường trao đổi
trực tiếp với phụ huynh vào giờ đón trả trẻ, hoặc trao đổi theo từng học kì vào sổ
bé chăm bé ngoan để phụ huynh nắm bắt kịp thời cùng kết hợp để có biện pháp
giáo dục trẻ tốt nhất. Tôi mạnh dạn trao đổi gợi ý để phụ huynh nói lên những
đặc điểm tâm sinh lý của trẻ, tâm sự chân thành, cởi mở để phụ huynh chia sẻ về
con em mình nếu trẻ có vấn đề về sức khỏe hay điều kiện sống, hay tính cách
đặc biệt. Tôi trao đổi với phụ huynh về tình hình hiện nay với nhiều nền văn hoá và
trò chơi giải trí đã ảnh hưởng một phần không nhỏ về hành vi văn minh của trẻ. Trẻ
có thể đối xử thô bạo với bạn sau một đoạn phim hành động hay trẻ có những lời
không nên đối với bố mẹ, khi không đồng ý cho trẻ chơi điện thoại. Để phụ huynh
nhận nhận thức ý nghĩa của vấn đề để cùng nhà trường giáo dục trẻ.Có như vậy
phụ huynh mới hiểu rõ và có những biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ trẻ tích
cực và hiệu quả. Do đó việc phối kết hợp với phụ huynh trong việc giáo dục lễ
giáo cho trẻ là vô cùng cần thiết.
Hơn nữa phần đông phụ huynh là nông dân nên cũng không có nhiều thời gian
dành cho con cái nhất là trong việc giáo dục lễ giáo cho trẻ. Vì vậy mà qua các
cuộc họp phụ huynh hoặc những buổi trò chuyện trực trực tiếp tôi luôn kiên trì
tuyên truyền cách nuôi dạy con khoa học và cách giáo dục lễ giáo đối với trẻ lúc ở
nhà. Từ đó để phụ huynh giành nhiều thời gian chăm sóc con cái hơn như: Vệ sinh
thân thể, chải răng đúng cách...Ngoài ra phụ huynh phải mẫu mực trong giao tiếp ở
nhà để trẻ noi theo. Đồng thời chú ý sửa sai trẻ kịp thời những thiếu sót trong giao
tiếp cho trẻ sửa. Tôi cũng trao đổi với phụ huynh không nên nuông chiều con quá
mức, phải giải thích cho trẻ hiểu cái gì là tốt, cái gì chưa tốt. Dần dần trẻ sẽ hiểu
ra những mong muốn của mình đó là sai, là không đúng, là chưa ngoan.
Tôi thường xuyên tuyên truyền với phụ huynh làm tấm gương sáng cho
trẻ noi theo. Trẻ ở độ tuổi này kinh nghiệm sống còn ít, trẻ chủ yếu là bắt chước,
mà bắt chước cả cái xấu lẫn cái tốt. Trẻ có thể tiếp thu rất nhiều trí thức, kĩ năng,
15

thói quen nhưng chưa thể chắt lọc được cái nào cần học và cái nào không cần
học. Do vậy mà người lớn đặc biệt là cô giáo và bố mẹ, ông bà phải luôn là tám
gương sáng để trẻ noi theo.
Những đặc điểm và phẩm chất nhân cách được hình thành chủ yếu trong
gia đình, cho nên trước tiên gia đình cần phải luôn xây dựng cho mình một bầu
không khí tâm lí, thuận lợị, lành mạnh, vui tươi, đầm ấm, thương yêu để giúp trẻ
có thể phát triển cả về thể chất lẫn tinh thần, tạo cơ sở vững chắc cho con trẻ
vững vàng khi bước vào các bậc học tiếp theo.
2.3.5 Biện pháp 5: Giáo viên luôn gương mẫu, yêu thương và khích lệ
nêu gương để giáo dục lễ giáo cho trẻ:
Như chúng ta đã biết ở lứa tuổi mẫu giáo trẻ rất thích được cô yêu thương,
gần gũi, mọi hành vi của cô được trẻ lưu tâm nhất, mọi lời nói cử chỉ của cô
cũng là điều quan trọng đối với trẻ.
Chính vì thế mà khi trò chuyện cùng trẻ tôi rất cởi mở, gần gũi trẻ, nếu
hứa điều gì với trẻ là thực hiện đúng lời hứa, nếu trẻ có hành vi hoặc lời nói
không hay tôi nhẹ nhàng góp ý và khuyến khích trẻ tránh sai phạm lần sau.
Tuyệt đối không chạm tự ái của trẻ hoặc làm trẻ phải sợ hãi lo lắng. Tác phong
quần áo tôi luôn chú ý ăn mặc đẹp, lịch sự, cô tươi trẻ cháu rất thích. Cô thực sự
là tấm gương sáng cho học sinh noi theo hay cô giáo là mẹ hiền, mẹ và cô là hai
cô giáo, trẻ có hai mẹ hiền nhất định trẻ sẽ là con ngoan trò giỏi.
Vì vậy cô luôn luôn chuẩn mực trong lúc giao tiếp với người lớn, với trẻ
không to tiếng quát tháo, xưng hô dịu dàng bằng cô và cháu, giờ đón trả trẻ tôi
luôn ân cần dịu dàng thương yêu trẻ, khiêm tốn lịch sự trong giao tiếp với phụ
huynh, cháu hỏi gì tôi trả lời rõ ràng, tôn trọng lời nói của trẻ, lắng nghe ý
kiến của trẻ. Khi nói với trẻ tôi phát âm chuẩn, rõ ràng song không khô khan,
cứng nhắc. Tôi nhận thấy tư duy của trẻ gắn với yếu tố tình cảm, hành động suy
nghĩ theo hứng thú trẻ ghi nhớ chủ yếu qua những gì ấn tượng mạnh: Một giọng
nói hấp dẫn nhẹ nhàng, cháu hỏi gì tôi trả lời rõ ràng, đủ câu, không trả lời qua
loa chiếu lệ. Bên cạnh đó tôi cũng luôn tìm hiểu kỹ về đặc điểm tâm lý của từng
trẻ để có những cách ứng xử phù hợp với trẻ .

Ví dụ: Ở lớp tôi có cháu Tú Bình, Tuấn, Tuyết Nhi, Thùy, Thùy Linh, Quang.
Ở lớp các cháu rất nhút nhát, trong giờ học ít tham gia phát biểu ý kiến, và dường
như trẻ không thích tham gia vào các hoạt động tập thể. Chính vì vậy tôi luôn dành
nhiều thời gian để trò chuyện, gần gũi trẻ. Nhiều lúc tôi tham gia chơi và hoạt động
cùng trẻ và lôi cuốn trẻ vào các hoạt động chung của lớp, hướng dẫn khuyến khích
trẻ chơi cùng. Còn với những cháu hay làm nũng như cháu Thùy, Gia Huy, Linh,
Ngọc Hân thì lại cần tập cho trẻ thói quen biết tự lập, tự phục vụ cho bản thân mình
mà không phải lúc nào cũng cần đến sự giúp đỡ của người thân.
Giáo viên thực sự yêu nghề, mến trẻ, luôn coi trẻ như con em của mình,
tôn trọng mọi ý kiến của trẻ luôn lấy tình cảm mẹ, con để giáo dục trẻ, luôn tạo
cho trẻ sự an toàn tuyệt đối khi ở bên cô. Nghiêm túc thực hiện chế độ sinh hoạt
trong một ngày của trẻ. Cô giáo phải thực sự là tấm gương sáng cho trẻ noi
theo.Cô giáo phải luôn tìm tòi sáng tạo trong cách lên lớp thu hút cháu. Cô có
16


thể tự sáng tác ra những câu chuyện bài thơ về lễ giáo và kể cho trẻ nghe, hoặc
cô có thể ghi qua băng rồi để kể trẻ nghe trẻ sẽ tiếp thu rất nhanh.
Tâm lý của con người thích được khen hơn là chê. Nhất là đối với trẻ lúc
nào cũng muốn được khen và khen nhiều. Hằng ngày vào giờ nêu gương cuối
ngày trước khi cắm cờ, tôi cho trẻ tự nhận xét về mình trong ngày đó có bạn nào
có hành vi lời nói hay tôi nêu gương ra cho cả lớp và cho trẻ ngoan được cắm cờ
Khi nào trẻ được cắm cờ tôi hỏi cả lớp vì sao bạn được cắm cờ? Hỏi những
bạn vì sao không được cắm cờ. Ngoài ra, vào mỗi sáng tôi thường đưa ra những
tiêu chuẩn bé ngoan về lễ giáo để trẻ thực hiện. Cuối tuần bao giờ cũng có tiết
mục kể chuyện về gương tốt, tuần nào cũng vậy tôi cũng tực hiện thường xuyên.
Ví dụ: Tuần 4 tháng 10 tôi kể chuyện “Tích Chu” cho trẻ nghe.
Tuần khác tôi kể cho trẻ nghe “Sự tích cây vú sữa”… hoặc những câu
chuyện về ăn uống có văn hoá do tôi đặt ra hoặc sưu tầm, những giờ như vậy trẻ
rất thích lắng nghe, nhằm kích thích trẻ học ngoan, muốn được cắm cờ, trẻ sẽ nỗ

lực như ý muốn. Vì trẻ ở lứa tuổi này thích động viên khen ngợi, được khen trẻ
thêm tự tin và hào hứng thực hiện tốt yêu cầu của cô.
Cô giáo đã biết dùng các công nghệ hiện đại cho trẻ xem qua Video các
câu chuyện về lễ giáo...Ta có thể nói cô giáo luôn là tấm gương sáng cho trẻ noi
theo, luôn là người mẹ hiền thứ hai của trẻ có như vậy thì trẻ nhất định trẻ sẽ là con
ngoan trò giỏi.
Đối với trẻ, trong giáo dục lễ giáo thì việc dùng mệnh lệnh hay lí lẽ không
có tác dụng tích cực vì trẻ giai đoạn này có sự phát triển mãnh liệt của những
xúc cảm, tình cảm, trẻ có nhu cầu được yêu thương và cũng dễ dành tình cảm
yêu thương cho mọi người. Vì vậy những tác động giáo dục đến trẻ trước hết là
con đường tình cảm.
Đây là phương pháp chủ đạo xuyên suất quá trình hình thành hệ thống
thái độ và hành vi ứng xử có đạo đức, có lễ giáo của trẻ. Như chúng ta đã từng
nghe câu châm ngôn về cuộc sống “ Đủ nắng hoa sẽ nở, đủ gió chong chóng sẽ
quay, đủ yêu thương hạnh phúc sẽ đong đầy ” và với trẻ giáo dục lễ giáo cũng
chính là như vậy.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục,
với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường:
Sau những biện pháp tôi đã nghiên cứu và thực hiện chất lượng giáo dục về
lễ giáo tăng lên rõ rệt đó là nguồn động lực giúp tôi phấn khởi yêu nghề, yêu trẻ
nhiều hơn và có nghị lực trong công tác.
Như vậy sau khi sử dụng các biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ bản
thân nhận thấy trẻ có sự tiến bộ rõ rệt. Điều đó khẳng định một điều rằng các
biện pháp được sử dụng là đúng đắn và đem lại hiệu quả tốt trong quá trình
giáo dục. Tuy chưa phải là kết quả tuyệt đối nhưng cũng là nguồn động viên
tinh thần giúp tôi phấn đấu cố gắng hơn nữa trong quá trình chăm sóc giáo
dục trẻ. Được thể hiện rất rõ trong bảng khảo sát cuối năm như sau:
TT
Lĩnh vực khảo sát
Tổng

Mức độ % trên trẻ
số trẻ
Đạt
Chưa đạt
17


1
2
3

Trẻ mạnh dạn tự tin, lễ phép
khi giao tiếp với mọi người.
Trẻ biết cảm ơn, xin lỗi, vâng
lời và làm theo yêu cầu của cô.
Trẻ biết nhường nhịn, hòa
thuận,giúp đỡ bạn khi chơi

trong

Số
lượng

Tỉ lệ
%

Số
lượng

Tỉ lệ

%

30

27

90

3

10

30

28

93,3

2

6,7

30

27

90

3

10

4
5

Trẻ có thói quen tự phục vụ.
30
28
93,3
2
6,7
Trẻ có thói quen nề nếp trong
30
29
96,7
1
3,3
học tập.
Sự chuyển biến tích cực từ trẻ đã làm cho phụ huynh cảm thấy vui mừng,
phấn khởi, tin tưởng vào kết quả giáo dục của lớp tôi nói riêng và của nhà
trường nói chung. Các bậc phụ huynh có kiến thức sâu hơn, có cái nhìn đúng
đắn hơn về giáo dục lễ giáo giúp trẻ ngoan lễ phép, ứng xử có văn hóa, mạnh
dạn, tự tin hơn trong cuộc sống.

18


3. Kết luận, kiến nghị:
3.1. Kết luận:
Việc giáo dục lễ phép cho trẻ bao giờ cũng là môn học đầu tiên mà trẻ

phải học khi bắt đầu có sự nhận thức và hiểu biết cơ bản. Việc dạy cho trẻ biết lễ
phép không chỉ có tác dụng uốn nắn khuôn khổ cho trẻ từ nhỏ mà còn có tác
dụng giúp cho trẻ ngoan ngoãn và nghe lời thầy cô giáo và bố mẹ nhiều hơn,
biết nghĩ tới mọi người hơn thay vì chỉ nghĩ tới cái “tôi” cá nhân của trẻ. Chính
vì vậy ngay từ khi trẻ bắt đầu đi nhà trẻ thì bố mẹ cần chú ý cùng cô giáo dạy
cho trẻ những lễ phép căn bản ngay từ đầu.
Giáo dục lễ giáo cho trẻ lứa tuổi mẫu giáo là vô cùng quan trọng. Đây là
giai đoạn đặt nền móng đầu tiên của nhân cách trẻ. Vậy công tác chăm sóc giáo
dục trẻ trong những năm đầu đời đóng vai trò quan trọng đến sự phát triển toàn
diện của trẻ. Nhằm giúp trẻ nhận thức được hành vi ứng xử của mình. Để trẻ
hiểu được điều đó cô giáo phải là tấm gương sáng để noi theo, luôn giàu tình
yêu thương, luôn thận trọng trong mọi hành vi cũng như hoạt động giao tiếp
thân thiện yêu thương để tạo tâm lý cho trẻ.
Giáo dục lễ giáo có tác động rất lớn đến sự phát triển đời sống tình cảm của
trẻ đối với mọi người, đặc biệt là giao tiếp với cô giáo và bạn bè trong lớp, cô giáo
phải luôn tìm tòi sáng tạo, sưu tầm tranh ảnh, thơ ca, hò vè để góc lễ giáo và thư viện
của bé ngày càng phong phú hơn.
Giáo viên phải nắm được đặc điểm tâm sinh lý của trẻ mẫu giáo. Quan
tâm đến từng cá thể và hiểu được một số tâm tư nguyện vọng riêng biệt của từng
trẻ luôn tôn trọng trẻ từ đã cuốn hút trẻ vào các hoạt động một cách tự nguyện.
Giáo viên năng động linh hoạt sáng tạo trong giảng dạy. Tìm hiểu tài liệu tự
học tự nâng cao trình độ bằng nhiều hình thức. Bởi kiến thức của một giáo viên
mầm non tuy không chuyên sâu nhưng phải đa dạng, phong phó và đúng nghĩa.
Để chúng ta cã thể đáp ứng được phần nào trong muôn vàn thắc mắc của trẻ thơ.
Biết khai thác tiềm năng tiềm ẩn trong trẻ và khơi gợi những tiềm năng đã
phát triển. Không chỉ làm đồ dùng đồ chơi trực quan sinh động mà giáo viên
phải tạo được những bài giảng tốt, thiết thực, phù hợp với trẻ và kích thích được
sự tò mò của trẻ. Bên cạnh những bài giảng thông thường thì cũng rất cần tạo
được những bài giảng điện tử để tạo điều kiện cho trẻ được tiếp xúc với công
nghệ thông tin.

Cần hiểu về đặc điểm tính chất công việc, hoàn cảnh gia đình cũng như
việc quan tâm của phụ huynh đến việc rèn lễ giáo cho trẻ từ đó để tìm được cách
thống nhất các phương pháp, nội dung dạy trẻ.
Gia đình của trẻ thật sự là mái ấm đầy tình thương, bố mẹ là những tấm
gương sáng và mẫu mực về hành vi ứng xử, chăm sóc, tinh thần trách nhiệm đối
với trẻ.
Phải thường xuyên thực hiện giờ nêu gương và kể chuyện hàng tuần hoặc
tổ chức văn nghệ để động viên tinh thần trẻ.
Cô giáo phải thật sự là tấm gương sáng để trẻ noi theo, luôn giàu tình yêu
thương, luôn thận trọng trong mọi hành vi của mình, thân thiện yêu thương để
tạo tâm lý thoả mái cho trẻ thực hiện tốt mọi hành vi cũng như hoạt động giao
tiếp, nhằm giúp trẻ từng bước hình thành nhân cách cho trẻ. Bên cạnh đó môi
19


trường và cảnh quan sư phạm cũng góp phần hình thành cho trẻ những hành vi
văn minh để dần dần hoàn thiện nhân cách tốt đẹp của truyền thống con người
Việt Nam phù hợp với mọi chuẩn mực đạo đức xã hội một cách tự nguyện. Cũng
vì thế mà giúp trẻ từng bước hình thành nhân cách cho trẻ. Bên cạnh đó môi
trường và cảnh quan sư phạm cũng góp phần hình thành cho trẻ những hành vi
văn minh để dần dần hoàn thiện nhân cách của trẻ. Sự kết hợp hài hòa giữa nhà
trường, cô giáo và phụ huynh cũng là biện pháp rất quan trọng trong việc giáo
dục lễ giáo góp phần hình thành nhân cách cho trẻ.
3.2. Kiến nghị:
* Đối với sở giáo dục:
- Tạo điều kiện cho cán bộ, giáo viên được tập huấn những chuyên để về
giáo dục lễ giáo cho trẻ mầm non và cung cấp những tập san, tài liệu có nội
dung giáo dục lễ giáo cho giáo viên được nghiên cứu học tập.
* Đối với phòng giáo dục:
- Tạo điều kiện tập huấn, bồi dưỡng cho giáo viên học tập để học hỏi kinh

nghiệm trong việc giáo dục lễ giáo cho trẻ để việc áp dụng sáng kiến được hiệu
quả hơn.
- Tôi mong muốn được sự giúp đỡ hỗ trợ về cơ sở vật chất để trường
chúng tôi thuận lợi hơn trong việc cho trẻ được hoạt động ngoại khóa.
* Đối với nhà trường: Tham mưu mua sắm thêm các trang thiết bị, đồ
dung đồ chơi để trẻ hoạt động một cách tích cực, sáng tạo và có hiệu quả.
- Cần liên hệ địa điểm tạo điều kiện tổ chức cho trẻ những chuyến trải
nghiệm thực tế như tới các khu nông trại, siêu thị …
* Đối với phụ huynh: Để trẻ có hành vi lễ giáo tốt, thì yếu tố nòng cốt vẫn
là sự truyền dạy của cha mẹ là những người gần gũi và dễ chia sẻ với các em
nhất..Vậy rất mong các phụ huynh nên là tấm gương để trẻ noi theo và thường
xuyên phối hợp với nhà trường với cô giáo trong việc giáo dục lễ giáo cho trẻ
một cách tốt nhất.
Trên đây là một vài kiến nghị nhỏ của tôi với Phòng giáo dục và nhà
trường cũng như các bậc phụ huynh nhằm nâng cao chất lượng giáo dục lễ giáo
cho trẻ. Rất mong được các cấp các nghành có liên quan quan tân giúp đỡ.
Tôi chân thành cảm ơn!

XÁC NHẬN
CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Ngọc Liên ngày 22 tháng 4 năm 2019
Tôi xin cam kết sáng kiến này là do
tôi tự làm, không copy của người khác
NGƯỜI LÀM SÁNG KIẾN

Trần Thị Sen

20

Phụ lục
[1] Ca dao về tình cảm gia đình - Từ điển danh ngôn.
[2] Nhà giáo dục Makarencô.
[3] Tuyển chọn 50 ca khúc hay nhất của thế kỉ xx viết cho trẻ em.
Nhà thơ: Phùng Ngọc Hùng.
Nhạc sĩ: Lê Mây.
[4] Nhà văn học Nga LN Tonxtôi.
[5] Bài thơ “ Nửa đêm”- Nhật kí trong tù tác giả Hồ Chí Minh.
[6] Là phương châm giáo dục của người xưa. Phương châm này xuất phát từ
quan điểm dạy học của Nho gia (Khổng tử và môn đệ).

21