Kinh nghiệm sử dụng các trò chơi vào các tiết dạy âm nhạc cho học sinh tiểu học

MỤC LỤC
Nội dung

Trang

I. MỞ ĐẦU

2

1. lí do chọn đề tài

2

2. Mục đích nghiên cứu

3

3. Đối tượng nghiên cứu

3

4. Phương pháp nghiên cứu

3

II. NỘI DUNG

4

1. Cơ sở lý luận

4

2. Thực trạng của việc dạy âm nhạc trong nhà
trường trước khi áp dụng phương pháp mới

4

3. Giải pháp thực hiện

4

4. Kết quả khảo sát đánh giá chất lượng thực tiễn

9

III. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT

12

1


I - PHẦN MỞ ĐẦU
1 - LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Âm nhạc là một bộ môn khoa học có ý nghĩa quan trọng trong đời sống
của mỗi chúng ta. Thông qua bộ môn âm nhạc nhằm giáo dục toàn diện, giáo
dục thẩm mĩ cho học sinh, giúp các em cảm nhận và vận dụng cái hay, cái đẹp
trong cuộc sống học tập và sinh hoạt hàng ngày thông qua những tác phẩm âm
nhạc. Ngay từ khi lọt lòng, giao tiếp sớm nhất của trẻ thơ đối với thế giới cũng
chính nhờ thông qua âm nhạc; đó là những lời ru của bà, của mẹ, đó là những

câu đồng giao, câu vè câu ví…Cũng nhờ có âm nhạc mà các em phát triển trí
tuệ, phát triển trí tưởng tượng, sáng tạo góp phần hình thành nhân cách con
người lao động mới. Âm nhạc chân chính làm cho tâm hồn chúng ta ngày càng
gần gũi với những gì tốt đẹp nhất của loài người và làm cho mỗi người biết sống
một cách nhân văn và cao đẹp hơn.
Có người cho rằng âm nhạc là ngôn ngữ có tính chất quốc tế, không cần
phải phiên dịch. Điều đó hoàn toàn đúng, bởi khi tìm hiểu kho tàng âm nhạc thế
giới, chúng ta nhận thấy những điều gần gũi giữa nền dân ca các nước. Cả
những tác phẩm cổ điển của Mô Da (Áo); Trai côp X Ki (Nga); Gơ-rích (Na uy);
Bét-tô-ven (Đức)... cũng có thể mang lại cho chúng ta những niềm xúc động sâu
sắc và đẹp đẽ.
Vì vậy vai trò của người giáo viên giảng dạy môn âm nhạc trong các nhà
trường phổ thông mà đặc biệt là ở bậc tiểu học có một vị trí rất quan trọng đối với
quá trình giáo dục học sinh. Một yêu cầu đặt ra đó là mỗi người giáo viên dạy
môn Âm nhạc phải xác định được ý nghĩa và tầm quan trọng của bộ môn âm nhạc
trong quá trình hình thành nhân cách của học sinh. Để mà từ đó không ngừng học
hỏi, đúc rút kinh nghiệm nhằm cải tiến, đổi mới nội dung phương pháp dạy học
góp phần phấn đấu đưa chất lượng giảng dạy của Giáo viên và chất lượng học tập
của Học sinh ngày càng đạt kết quả tốt hơn.
Vậy làm thế nào để giảng dạy bộ môn học âm nhạc đạt hiệu quả cao hơn ? Đây
không chỉ là câu hỏi dành riêng cho giáo viên âm nhạc mà là câu hỏi đang đặt ra cho
mọi người, nhất là người giáo viên và nhà quản lý giáo dục, cần quan tâm trong việc
nhìn nhận đánh giá đúng đắn vị trí vai trò và ý nghĩa của môn học này trong quá trrình
giáo dục học sinh nói riêng và sự nghiệp đào tạo nguồn nhân lực trẻ trong thời kỳ đổi
mới và hội nhập nói chung..
Chúng ta có thể thấy rằng âm nhạc rất gần gủi và gắn bó suốt đời với cuộc
sống của mỗi con người. Từ nhà trẻ, lớp mẫu giáo tới các trường học phổ thông,
đâu đâu chúng ta cũng có thể nghe ngân vang lời ca tiếng hát, âm nhạc rõ ràng là
món ăn tinh thần không thể thiếu của con người nói chung và tuổi thơ nói
riêng.Vì thế người giáo viên cần phát huy tính tích cực của học sinh. Nắm chắc

mục tiêu bài học dự kiến đồ dùng dạy học phù hợp với nội dung bài và với điều
kiện thực tế ở địa phương, lựa chọn phương pháp truyền thụ khoa học và hiệu quả
nhất. Có như vậy chất lượng Dạy và Học ở bộ môn này mới sớm được đổi mới và
nâng lên.
2


2 – MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU:
- Đưa các trò chơi vào quá trình dạy học âm nhạc 4 nói riêng và dạy Âm
nhạc ở bậc Tiểu học nói chung đạt hiệu quả hơn.
- Tìm hiểu những thuận lợi, khó khăn của giáo viên và học sinh khi sử
dụng trò chơi. Để từ đó rút kinh nghiệm thay đổi trò chơi cho phù hợp.
- Khai thác tính khả thi và hiệu quả của từng trò chơi.
- Góp phần đổi mới phương pháp dạy học, nâng cao trình độ chuyên môn,
nghiệp vụ và kỹ năng hoạt động của bản thân.
- Nắm vững luật chơi và tác dụng của từng trò chơi để áp dụng một cách
có hiệu quả trong quá trình giảng dạy cũng như tổ chức các hoạt động ngoài giờ
lên lớp cho học sinh.
3. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU:
-Trong năm đầu tiên, năm học 2014 – 2015 tôi đã thử nghiệm và áp dụng kinh
nghiệm này vào giảng dạy tập trung chủ yếu ở các lớp khối 4.
- Từ năm học 2015 – 2016 đến nay, sau khi thấy được hiệu quả của nó tôi tiếp
tục mở rộng phạm vi áp dụng cho tất cả các khối lớp và đều đạt kết quả rất tốt.
- Hiện nay tôi đang hoàn thiện việc tổng kết kinh từ việc áp dụng phương pháp
này để vận dụng và áp dụng rộng rãi trong các tiết dạy ở tất cả các khối lớp,
đồng thời trao đổi với đồng nghiệp
4 . PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
Giúp giáo viên âm nhạc sử dụng trong quá trình giảng âm nhạc trong tất cả
các khối lớp ở bậc Tiểu học cũng như THCS. ( Vấn đề là chọn nội dung trò chơi
cho phù hợp mà thôi).

Tôi đã nghiên cứu và thử nghiệm thành công phương pháp vận dụng đưa các
trò chơi vào dạy âm nhạc cho học sinh khối 4 nói riêng và học sinh Tiểu học nói
chung. Đây là một phương pháp dạy học mà theo tôi nó hoàn toàn phù hợp với
quan điểm đổi mới phương pháp dạy học của chúng ta hiện nay; nó phát huy một
cách tích cực tính chủ động sáng tạo của học sinh, phù hợp với đặc điểm tâm lý lứa
tổi học sinh Tiểu học; tạo ra một bầu không khí học tập sôi nổi và tình cảm gắn bó,
gần gủi giữa người Thầy với Học trò. Đồng thời nó khắc phục được thực trạng
thiếu thốn về cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ giảng dạy môn âm nhạc hiện nay
của đại đa số các nhà trường ở nông thôn và miền núi, mà hiệu quả giáo dục qua
phương pháp này lại rất cao.
Với tinh thần nhiệt huyết của nột người giáo viên trẻ, yêu nghề và gắn bó với
sự nghiệp giáo dục. Tôi mạnh dạn xin được trao đổi cùng các đồng nghiệp kinh
nghiệm : “Sử dụng các trò chơi vào các tiết dạy âm nhạc cho học sinh tiểu học”.
Các đồng chí giáo viên TPT Đội có thể áp dụng kinh nghiệm này để tổ chức
trò chơi cho các em trong các buổi sinh hoạt Đội, sinh hoạt Sao bổ ích và hấp dẫn
hơn.
3


II - NỘI DUNG
1. CƠ SỞ LÝ LUẬN
Phương pháp dạy học môn Âm Nhạc phải dựa trên những cơ sở thực tế,
những kết quả nghiên cứu để xây dựng, xác lập nội dung và phương pháp dạy
học.
Giáo dục thẩm mỹ là một bộ phận không thê thiếu trong nhà trường phổ
thông, trong đó môn âm nhạc góp phần không nhỏ trong việc giáo dục thẩm mỹ,
giúp cho học sinh phát triển toàn diện đức – trí – thể - mỹ. Âm nhạc là con
đường ngắn nhất, hiệu quả nhất để đến được cái đích là giáo dục thẩm mỹ cho
học sinh, tạo cơ sở vững chắc cho việc hình thành nhân cách con người mới. Với
tư cách là một môn học nghệ thuật cụ thể thì bộ môn Âm nhạc sẽ giúp cho học

sinh biết cảm thụ, thưởng thức, biết cách biểu cảm, biểu lộ thái độ tính cảm của
mình về cái hay, cái đẹp. Như vậy, giáo dục cách biểu cảm là giáo dục cách sáng
tạo, cách biểu diễn, trình diễn các nghệ thuật diễn cảm và giúp các em tự tin,
dựa trên kết quả của việc giáo dục kể trên thì các bài hát, các bản nhạc chính là
phương tiện giáo dục. Trong đó phân môn hát góp phần hết sức quan trọng vì
đối tượng lĩnh hội ở đây không chỉ thuần túy là một bài hát mà chính là cái hay,
cái đẹp của những lời ca, những giai điệu gắn liền với cuộc sống của chúng ta
mà nó nằm bên trong bài hát. Với trách nhiệm lương tâm của người giáo viên tôi
nghĩ phải làm thế nào để giúp học sinh chủ động tập hát, chủ động cảm nhận cái
hay, cái đẹp. Từ đó các em yêu thích phân môn này, đồng thời làm thế nào để
không những hát mà các em còn biết cách phát huy khả năng âm nhạc của mình.
2. THỰC TRẠNG VIỆC DẠY ÂM NHẠC TRONG NHÀ TRƯỜNG
TRƯỚC KHI ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP MỚI
Trước hết ta phải khẳng định một điều không phải em nào cũng hát các
bài hát một cách chuẩn xác và hay được mà điều này phụ thuộc chủ yếu vào khả
năng, năng khiếu và chất giọng của mỗi em.
Trong giờ học hát thường các em chỉ coi đó là môn phụ nên tâm lý đối với
môn này còn ểu oải, không có hứng thú, không chuẩn bị bài học trước, nhiều em
còn chưa có hứng thú học thuộc bài hát, chưa hăng say xung phong lên bảng
biểu diễn các bài hát. Giờ học Âm Nhạc đáng lẽ ra là một giờ thay đổi không khí
học tập, giúp học sinh thư giãn, sổi nổi thì lại thường buồn tẻ.
Vì vậy tôi đã nghiên cứu và thử nghiệm thành công phương pháp vận dụng
đưa các trò chơi vào dạy âm nhạc cho học sinh khối 4 nói riêng và học sinh Tiểu
học nói chung, giúp cho giờ học Âm Nhạc trở nên sôi nổi và hào hứng
3 – GIẢI PHÁP THỰC HIỆN:
- SỬ DỤNG CÁC TRÒ CHƠI VÀO CÁC TIẾT DẠY ÂM NHẠC CHO
HỌC SINH TIỂU HỌC
Chúng ta đã biết về mục tiêu và chương trình môn âm nhạc 4. Để học sinh
biết hát đúng cao độ, trường độ và thể hiện diễn cảm đúng tính chất, nội dung
của mỗi bài hát, nhận biết một số nhạc cụ dân tộc, biết các kí hiệu ghi nhạc

4


thông dụng và tập đọc một số bài tập đọc nhạc đơn giản. Qua học hát, tập đọc
nhạc và nghe nhạc, kể chuyện âm nhạc, các em được giáo dục tình cảm trong
sáng, lành mạnh , phát triển năng lực cảm thụ âm nhạc và thẩm mĩ âm nhạc.
Động viên học sinh tích cực tham gia các hoạt động ca hát trong và ngoài nhà
trường.
Mỗi bài học đều có tác dụng giáo dục tư tưởng, đạo đức và đều có phương
pháp dạy học riêng. Vì thế khi thiết kế trò chơi, tôi đã căn cứ vào tính chất đặc
trưng của từng bài học để thiết kế trò chơi cho phù hợp. Mỗi trò chơi củng cố
được nội dung âm nhạc trong chương trình âm nhạc 4. Có thể là kiến thức trọng
tâm của mỗi bài, hoặc kiến thức tổng hợp của các bài học kết hợp.
Xin được giới thiệu minh họa một số trò chơi
và phương pháp vận dụng trò chơi đưa vào các tiết giảng dạy âm
nhạc có hiệu quả:
* TRÒ CHƠI 1:
* Tên trò chơi: NGHE NHẠC ĐOÁN TÊN BÀI HÁT VÀ NÊU TÁC
GIẢ
(Nếu là dân ca nêu rõ dân ca vùng nào?)
* Mục tiêu:
- Giúp học sinh nhớ tên các bài hát đã học và nhớ tên tác giả của từng bài
hát.
- Rèn luyện khả năng nghe nhạc chính xác, phản ứng nhanh nhẹn, linh
hoạt cho học sinh.
+ Người chơi: Các nhóm học sinh
+ Thời gian chơi: 5 phút
+ Chuẩn bị : Một đàn oóc gan điện tử.
- Giáo viên chuẩn bị đàn thành thạo giai điệu các bài hát dự kiến sẽ sử
dụng cho trò chơi.

- Chuẩn bị hai cái trống con (Làm hiệu lệnh)
* Cách chơi:
Khi cô đàn giai điệu một câu nhạc thì tất cả học sinh lắng nghe, chia lớp
thành 2 dãy (2 tổ) lấy tín hiệu bằng trống con do tổ trưởng cầm và nếu tổ trưởng
nào có tín hiệu trước thì tổ đó dành được quyền trả lời, sau 5 phút giáo viên tổng
kết tổ nào trả lời đúng, chính xác và có số lượng nhiều hơn thì tổ đó thắng cuộc.
- Trò chơi có thể sử dụng tương tự ở các tiết học âm nhạc của các khối lớp
khác nhau như ở lớp 1, 2, 3, 4, 5.
* Lưu ý: Chọn bài hát phù hợp với đối tượng học sinh.
* TRÒ CHƠI 2:
* Tên trò chơi: EM TẬP VỖ TAY CHO ĐỀU
Vỗ tay đệm theo 3 cách, nhịp, phách, tiết tấu lời ca, cho một bài hát.

5


* Mục tiêu: Giúp học sinh hát đúng nhạc và vỗ đệm đúng nhịp, phách, tiết
tấu lời ca cho từng bài hát.
+ Người chơi :
Cả lớp cùng chơi
+ Thời gian chơi: 5 phút
+ Chuẩn bị :
Các bài hát đã học ở lớp 4
* Cách chơi:
Giáo viên bắt nhịp cho học sinh hát một bài hát đã học và giơ tay ra lệnh
khi cô giơ một ngón tay thì cả lớp vừa hát vừa vỗ đệm theo nhịp, khi cô giơ 2
ngón tay thì cả lớp hát và vỗ đệm theo phách, khi cô giơ 3 ngón tay thì cả lớp
hát và vỗ đệm theo tiết tấu lời ca, cứ như vậy sau 5 phút, giáo viên dừng lại và
khi thực hiện giáo viên quan sát em nào vỗ sai thì bị phạt lặc cò cò xung quanh
lớp một vòng.

( Trò chơi này có thể sử dụng tương tự ở các khối lớp 1, 2, 3, 4, 5).
*TRÒ CHƠI 3:
*Tên trò chơi:
AI NHANH, AI ĐÚNG.
* Mục tiêu:
Giúp học sinh rèn luyện tính nhanh nhẹn và tai nghe chuẩn, hát đúng cao
độ, trường độ từng câu hát.
+ Thời gian: 5 phút
+ Chuẩn bị: Giáo viên đàn giai điệu thành thạo từng câu hát của các bài
hát đã chọn cho trò chơi.
+ Người chơi: Các nhóm học sinh.
*Cách chơi:
Các nhóm thi đua với nhau (3 tổ). Trước tiên các em nghe nhạc và dự
đoán tên bài hát sau đó hát lại câu nhạc cô vừa đàn bằng lời ca thật chính xác và
yêu cầu đúng nhạc và lời với những động tác phụ hoạ cho câu hát đó. Nếu tổ
nào hát đúng, hát hay, múa phụ hoạ đẹp thì tổ đó thắng cuộc.
* TRÒ CHƠI 4:
*Tên trò chơi: THI GÕ TIẾT TẤU ( thực hiện cho tiết ôn tập )
* Mục tiêu:
Trò chơi nhằm giúp học sinh phát triển khả năng nghe nhạc, nhận biết và
thực hiện chính xác các âm hình tiết tấu.
+ Chuẩn bị: Nhạc cụ gõ (song loan, trống nhỏ, thanh phách...)
+ Người chơi: Các nhóm học sinh
* Cách chơi:
Giáo viên chia lớp thành 2 nhóm.
- Giáo viên lần lượt dùng các nhạc cụ gõ đánh lên các âm hình tiết tấu,
mỗi âm hình tiết tấu gõ một đến hai lần, học sinh nào nghe và lên thực hiện đúng
hình thức tiết tấu đó sẽ được thưởng và ghi điểm cho nhóm của mình.

6

- Khi dùng trống nhỏ để gõ tiết tấu, giáo viên có thể dùng cách gõ vào mặt
trống và thành trống tạo âm thanh sinh động hơn đồng thời thử xem học sinh có
thể gõ lại đúng âm thanh tiết tấu đã nghe không.
- Tuỳ theo khả năng nhận biết tiết tấu của học sinh mỗi nơi mà giáo viên
có thể đưa ra các âm hình tiết tấu phù hợp hoặc nâng cao hơn.
* TRÒ CHƠI 5:
* Tên trò chơi: NGHE GIỌNG HÁT TÌM CA SĨ
* Mục tiêu:
Giúp học sinh nâng cao khả năng nghe, phân biệt giọng hát của
các bạn trong lớp.
* Chuẩn bị: Cassette và băng nhạc có một số bài hát đã học
* Người chơi: Cả lớp học. Thời gian chơi 5 phút
* Cách chơi:
GV mời 1 HS lên bảng đứng quay lưng xuống lớp. GV chỉ định một HS
bất kì hát, sau khi bạn hát xong học sinh quay lưng lại đoán tên bạn vừa hát, nếu
đoán đúng bạn đó được quay về chỗ ngồi của mình và bạn bị đoán đúng lên thay
thế.
Ngược lại nếu không đúng thì đứng tiếp, đến khi tìm đúng bạn hát.
Nếu đến 3 lần vẫn không đoán đúng thì GV mời HS khác lên thay thế.
Lưu ý: Yêu cầu lớp giữ trật tự, không nói tên bạn được chỉ định hát.
* TRÒ CHƠI 6:
*Tên trò chơi: CÙNG HOÀ TẤU.
* Mục tiêu: giúp HS vừa học hát vừa tập sử dụng các nhạc cụ gõ đệm
cũng như vỗ tay đúng phách, đúng nhịp đúng tiết tấu lời ca.
+ Chuẩn bị:
- Các nhạc cụ gõ thanh phách, song loan, trống nhỏ.
- Thẻ điểm.
+ Người chơi: Nhóm học sinh

* Cách chơi:
- GV chia lớp thành 3 nhóm:
Nhóm 1:
Song loan
Nhóm 2:
Thanh phách
Nhóm 3:
Trống nhỏ.
+ GV cho HS biết hiệu lệnh.
+ GV đưa 1 ngón tay: nhóm 1 vừa hát vừa kết hợp dùng nhạc cụ song
loan gõ đệm theo.
+ GV đưa 2 ngón tay: nhóm 2 vừa hát vừa kết hợp dùng nhạc cụ thanh
phách gõ đệm theo.
+ GV đưa 3 ngón tay: nhóm 3 vừa hát vừa kết hợp dùng nhạc cụ trống
nhỏ đệm theo.
+ GV xoè cả 5 ngón tay: tất cả 3 nhóm cùng hát cùng gõ đệm.
7


+ GV nắm các ngón tay lại: 3 nhóm chỉ hát mà không gõ đệm.
Cuối cùng: GV nhận xét và tuyên dương nhóm nào thực hiện hiệu lệnh,
hát và kết hợp nhạc cụ đúng nhất.
Lưu ý:
- Trò chơi này chỉ có thể thực hiện sau khi học sinh đã thuộc lời ca, hát
đúng giai điệu, đúng tiết tấu.
- GV có thể thay đổi hình thức chơi theo nhóm hoặc chơi theo tổ bằng
cách cử đại diện từng nhóm hoặc tổ thi đua (mỗi nhóm hoặc tổ cử một em tham
gia).
Ơ

* TRÒ CHƠI 7:
* Tên trò chơi: HÁT TO, HÁT NHỎ
* Mục tiêu: Thông qua trò chơi, học sinh biết được cách hát theo sắc thái
to nhỏ qua kí hiệu tay trong từng bài hát.
* Chuẩn bị: Một số bài hát đã học
* Người chơi:
Tập thể lớp.
* Cách chơi:
GV qui ước kí hiệu tay. Khi giáo viên giơ 2 tay cách nhau xa thì HS hát
to, 2 tay thu lại gần nhau thì hát nhỏ hơn, khi 2 tay gần sát nhau thì HS hát thầm.
- GV bắt nhịp, cả lớp hát theo kí hiệu tay của GV.
Lưu ý:
- HS không hát quá to, không gào thét mà cần tập trung thực hiện theo
đúng hiệu lệnh.
* TRÒ CHƠI 8:
*Tên trò chơi: HÁT NHANH - HÁT CHẬM
* Mục tiêu: Qua kí hiệu tay của GV, học sinh biết hát nhanh, hát chậm
theo đúng hiệu lệnh.
+ Chuẩn bị: GV chuẩn bị một số bài hát
- Băng đĩa 12 bài hát
- Đàn oóc gan điện tử
+ Người chơi: Tập thể lớp
* Cách chơi:
- GV qui ước kí hiệu tay. Khi giáo viên đánh nhịp tay nhanh thì học sinh
hát nhanh, khi GV đánh nhịp tay chậm hơn thì HS hát chậm hơn.
- GV bắt nhịp cả lớp hát theo kí hiệu của GV.
Lưu ý:
- Không hát quá nhanh, không hát dồn nhịp mà cần tập trung thực hiện
theo đúng hiệu lệnh của giáo viên.

8


*TRÒ CHƠI 9:
* Tên trò chơi: NGHE GIAI ĐIỆU ĐOÁN TÊN BÀI HÁT
* Mục tiêu: Giúp học sinh nhớ lại giai điệu các bài hát đã học và nâng cao
trình độ nhạy cảm của các em.
+ Chuẩn bị: - GV hướng dẫn cả lớp cách hát theo giai điệu các bài hát đã
học bằng các nguyên âm a, o, u, i ... và tiếng tượng thanh la, lu, li...
- Cassette và băng nhạc 12 bài hát đã thu.
+ Người chơi: Học sinh cả lớp
* Cách chơi:
GV hướng dẫn cho một học sinh hát theo giai điệu một bài hát đã học
bằng các nguyên âm sau. A, O, U, I và tiếng tượng thanh la, lu, li... (HS chỉ cần
hát 1 đoạn trong bài hát). Sau khi học sinh hát xong GV cho học sinh đoán tên
bài hát và hát lại toàn bộ bài hát đó bằng lời ca mà mình đã thuộc, ai đoán đúng,
hát hay sẽ được cả lớp vỗ tay và được tiếp tục trò chơi để đố các bạn đoán bài
hát khác.
Trò chơi này có thể áp dụng được vào các lớp 1 - 2 - 3 - 4 - 5 (Nhưng yêu
cầu giáo viên phải chọn bài hát phù hợp với đối tượng học sinh của từng khối
lớp khác nhau).
* MỘT SỐ CHÚ Ý KHI SỬ DỤNG TRÒ CHƠI:
- Trò chơi phải mang tính khoa học, thẩm mĩ.
- GV phải chuẩn bị nội dung chơi đầy đủ, rõ ràng
- Khi chơi phải hướng dẫn tỉ mỉ, không dài dòng khó hiểu, cần cụ thể
ngắn gọn.
- Đánh giá phải công bằng, khách quan.
- Động viên khuyến khích kịp thời đối với những em tham gia tích cực và
có nhiều cố gắng.
4 - KẾT QUẢ KHẢO SÁT ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG THỰC TIỄN:

Qua quá trình tìm hiểu nghiên cứu nội dung chương trình môn học,
nghiên cứu tâm lý lứa tuổi học sinh tiểu học kết hợp với việc vận dụng kiến thức
kỹ năng được bồi dưỡng tập huấn trong quá trình làm TPT Đội, tôi đã vận dụng,
thiết kế để đưa một số trò chơi như đã trình bày ở trên ứng dụng vào các giờ dạy
và thấy hiệu quả đạt được rất khả quan: Học sinh tiếp thu bài nhẹ nhàng, không
gò bó; giờ học sôi nổi, tạo được hứng thú, lòng say mê học âm nhạc của các em.
Cũng chính nhờ sự hấp dẫn lôi cuốn của từng trò chơi, không chỉ trong giờ học
mà sau mỗi tiết học, trong giờ giải lao hay trong sinh hoạt vui chơi, các em lại tự
tổ chức chơi với nhau thông qua đó một lần nữa các em lại được cũng cố và ôn
lại bài mình đã học. Với cách dạy và học như vậy và với chất lượng thực tiễn
của học sinh qua khảo sát, đánh giá tôi khẳng định: áp dụng kinh nghiệm này

9


vào các tiết dạy âm nhạc chắc chắn chất lượng và kết quả học tập môn học này
của các em đạt được sẽ ngày càng cao hơn.
Sau đây tôi xin được nêu và phân tích so sánh kết quả học tập môn âm
nhạc của 2 đối tượng học sinh, đó là đối tượng được áp dụng và đối tượng không
áp dụng kinh nghiệm này, trong nhiều thời điểm khác nhau để chứng minh cho
tính hiệu quả thiết thực của nội dung đề tài mà tôi đã tìm tòi, trải nghiệm và đúc
rút được kinh nghiệm trong quá trình giảng dạy và công tác của mình, giúp các
đồng chí và đồng nghiệp nghiên cứu, tham khảo.
*Bảng 1: Kết quả thu được của học sinh khối 4 (Đối tượng được áp dụng
kinh nghiệm trong quá trình dạy học):
Thời điểm khảo sát: Năm học 2014 – 2015
( Trong năm đầu tiên thử nghiệm)
Kết quả :
Lớp 4A

Sĩ số

Hoàn
thành

Khảo sát đầu năm
Học kì I
Học kì II

34
34
34

20
23
29

Lớp 4B
Khảo sát đầu năm
Hoc kì I
Hoc kì II

Sĩ số

Hoàn
thành

31
31
31

18
20
28

Tỉ lệ

Chưa
hoàn
thành

Tỉ lệ

59%
67%
85%

14
11
5

41%
33%
15%

Tỉ lệ

Chưa
hoàn
thành

Tỉ lệ

58%
64%
90%

13
11
3

42%
36%
10%

*Bảng 2: Kết quả học tập môn âm nhạc của học sinh khối 3 (Đối tượng
không áp dụng phương pháp nêu trên):
Thời điểm khảo sát: Năm học 2014 – 2015
(Cùng thời điểm với đối tượng thử nghiệm Bảng 1 )
Kết quả:
Lớp 3A
Khảo sát đầu năm
Học kì I
Học kỳ II

Sĩ số

Hoàn
thành

Tỉ lệ

Chưa
hoàn
thành

Tỉ lệ

38
38
38

22
24
27

58 %
63 %
71%

16
14
11

42 %
37 %
29 %

10

Lớp 3B
Khảo sát đầu năm
Hoc kì I
Học kỳ II

Sĩ số

Hoàn
thành

40
40
40

23
25
28

Tỉ lệ

Chưa
hoàn
thành

Tỉ lệ

57,5 %
62 %
70 %

17
15
12

42,5%
38 %
30 %

*Bảng 3: Kết quả thu được của học sinh khối 4 (Đối tượng đã được áp
dụng kinh nghiệm trên trong quá trình giảng dạy):
Thời điểm khảo sát: Học kỳ I - Năm học 2015 – 2016
Kết quả:

Lớp 4A
Khảo sát đầu năm
Học kì I
Lớp 4B
Khảo sát đầu năm
Học kì I

Sĩ số

Hoàn
thành

Tỉ lệ

Chưa
hoàn

thành

Tỉ lệ

38
38

29
32

76%
84%

9
6

24%
16%

Sĩ số

Hoàn
thành

Tỉ lệ

Chưa
hoàn
thành

Tỉ lệ

40
40

29
33

72.5%
82%

11
7

27,5%
18%

Phân tích :
1. So sánh kết quả giữa kết quả của Bảng 1 và Bảng 2 ta nhận thấy:
- Trong cùng một điều kiện về CSVC của nhà trường
- Tình hình đặc điểm của HS tương đối tương đồng
- Cùng một giáo viên giảng dạy
- Sử dụng 2 phương pháp giảng dạy khác nhau
Dẫn đến kết quả đạt được là khác nhau, cụ thể:
+ Đối với Bảng 1 : Tỷ lệ HS Hoàn thành tăng lên rõ rệt
Tỷ lệ HS chưa hoàn thành giảm nhanh chóng.
+ Đối với bảng 2 : Tỷ lệ Hoàn thành cũng tăng nhưng chậm và không
đáng kể. Tỷ lệ chưa hoàn thành có giảm nhưng giảm chậm và vẫn còn cao.
2. So sánh kết quả giữa Bảng 2 và Bảng 3
- Trong cùng một điều kiện về CSVC của nhà trường

- Cùng một đối tượng HS ( năm trước học lớp 3, năm nay lên lớp 4)
11


- Ở hai thời điểm khác nhau.
- Sử dụng 2 phương pháp khác nhau
Cho kết quả đạt được trong hai thời điểm là khác nhau, cụ thể:
+ Chỉ trong vòng 1 học kỳ thử nghiệm phương pháp này, tỷ lệ HS Hoàn
thành ở Bảng 3 so với Bảng 2 tăng lên một cách nhanh chóng
+ Tỷ lệ chưa hoàn thành giảm nhanh
+ Tỷ lệ một số cột xếp loại học sinh trong Bảng 2 cho thấy sự tiến bộ
chậm hơn. Đặc biệt có một số cột giữa 3 thời điểm hầu như không có sự thay
đổi.

Như vậy, thông qua sự so sánh và phân tích trên, đã khẳng định tính
khoa học đúng đắn và tính hiệu quả của việc vận dụng phương pháp: “Sử
dụng các trò chơi vào các tiết dạy âm nhạc cho học sinh tiểu học”.
III - KẾT LUẬN
1- KẾT LUẬN

Từ thực tiễn của quá trình thử nghiệm và vận dụng kinh nghiệm “Sử
dụng các trò chơi vào các tiết dạy âm nhạc cho học sinh tiểu học”. Đối
với tôi đây là một kinh nghiệm hay, một bài học quý giá được rút ra từ thực
tế của quá trình giảng dạy. Đây là một kinh nghiệm dạy học có nhiều ưu
điểm, phù hợp với mọi đối tượng học sinh, phù hợp với trình độ khả năng
của mọi giáo viên ở các vùng miền khác nhau, điều kiện cơ sở vật chất
ttrường học khác nhau. Tôi mong muốn kinh nghiệm này của tôi tiếp tục
được nhiều người quan tâm nghiên cứu, bổ sung hoàn thiện, cả về phần lý
luận, nội dung và thực tiễn vận dụng. Để nó có thể trở thành một sáng kiến,
một đề tài hoàn thiện và có tính khả thi, được nhiều đồng chí, đồng nghiệp

quan tâm vận dụng. Nhằm góp phần đưa chất lượng học môn âm nhạc của
học sinh nói riêng và chất lượng giáo dục nói chung ngày càng nâng lên,
đáp ứng với yêu cầu của sự nghiệp giáo dục và đào tạo trong giai đoạn
mới.
Qua quá trình tìm hiểu, nghiên cứu và sử dụng tài liệu, đề tài, bản thân tôi
thấy được một số ưu điểm sau:
- Các trò chơi đơn giản, dễ thiết kế, dễ chơi.
- Khi học sinh được chơi các em rất thoải mái, linh hoạt hơn và các trò
chơi đó đã kích thích trí thông minh, nhanh nhẹn ở các em.
- Củng cố kiến thức bài học được sâu hơn.
Bên cạnh những ưu điểm trên thì yêu cầu người GV phải biết cách tổ chức
lớp để tránh ồn ào, trò chơi nếu bị lạm dụng thì học sinh sẽ nhàm chán. Chính vì
vậy trong giờ học âm nhạc ở tiểu học nên sử dụng trò chơi đúng lúc vừa mức độ
sẽ gây hứng thú, tạo niềm tin vui ở các em. Góp phần làm cho quá trình lĩnh hội
12


kiến thức của trẻ được tích cực và nhẹ nhàng hơn. Thế giới âm nhạc quả thật là
bao la, vô cùng hấp dẫn, và chinh phục được trái tim con người. Giáo dục tư
tưởng tình cảm đạo đức cho học sinh. Thông qua lời ca tiếng hát các em thêm
yêu quê hương đất nước, yêu mái trường, bạn bè, thầy cô v.v... làm cho đời sống
tình cảm của các em thêm phong phú hơn./.
2- KIẾN NGHỊ
Trong qúa trình dạy học môn Âm nhạc và làm đề tài bản thân tôi có một
số đề xuất sau đây:
1. Đề nghị Ban soạn thảo môn Âm nhạc chương trình tiểu học : Cần thiết
kế tranh minh hoạ , các bản nhạc và lời của từng bài hát được phóng to .
2. Đề nghị Nhà nước và chính quyền các cấp cần quan tâm đầu tư CSVC
cho các nhà trường tiểu học, cụ thể : Mỗi trường nên có 01 phòng chức năng
riêng cho môn học âm nhạc, để nhằm phục vụ cho việc dạy và học môn âm nhạc

đạt hiệu quả cao nhất.
3. Ngành GD cần biên soạn thành sách và phổ biến rộng rải các Trò chơi
phù hợp với từng giai đoạn lứa tuổi của học sinh trong các nhà trường.
Kính thưa các đồng chí, đồng nghiệp !
Do phạm vi nghiên cứu chỉ tập trung chủ yếu ở một đối tượng học sinh và
bó hẹp trong phạm vi của một nhà trường. Thời gian áp dụng và thử nghiệm
chưa được nhiều và đây mới chỉ là kinh nghiệm của cá nhân tôi, vì vậy chắc
chắn sẽ còn nhiều điểm hạn chế cần bổ sung điều chỉnh. Tôi rất mong sự đóng
góp chân thành của đồng nghiệp để đề tài này ngày càng hoàn chỉnh hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn !
XÁC NHẬN CỦA HIỆU TRƯỞNG

Thanh Hóa, ngày 28 tháng 3 năm 2016
Tôi xin cam đoan đây là
SKKN của tôi, không sao
chép của người khác

Nguyễn Mai Toàn

13