Một số phương pháp dạy và học môn mĩ thuật đan mạch vẽ tranh theo chủ đề lớp 4

MỤC LỤC
PHẦN

TRANG

1. Mở đầu

2

1.1. Lí do chọn đề tài

2

1.2. Mục đích nghiên cứu.

3

1.3. Đối tượng nghiên cứu.

3

1.4. Phương pháp nghiên cứu.

3

1.5. Những điểm mới của sáng kiến.

3

2. Nội dung

4

2.1. Cơ sở lí luận

4

2.2. Thực trạng của vấn đề nghiên cứu

4

2.3. Biện pháp thực hiện

6

2.4. Hiệu quả của sáng kiến.

13

3. Kết luận, kiến nghị

14

3.1. Kết luận

13

3.2. Kiến nghị

15

1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài.
Luật phổ cập giáo dục Tiểu học có ghi "Giáo dục Tiểu học là bậc học nền
tảng của hệ thống giáo dục quốc dân có nhiệm vụ xây dựng và phát triển tình
cảm, đạo đức, trí tuệ, thẩm mĩ và thể chất của trẻ em nhằm hình thành cơ sở ban
đầu cho sự phát triển toàn diện nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ
nghĩa”. Để tiến kịp với xu thế của thời đại – thời đại công nghiệp hóa, hiện đại
hóa đất nước - giáo dục Tiểu học đã và đang trở thành mối quan tâm lớn của
toàn xã hội. Bậc Tiểu học được coi là nền móng của hệ thống giáo dục quốc dân.
Chất lượng giáo dục phổ thông tuỳ thuộc rất nhiều vào kết quả đào tạo ở bậc
1


Tiểu học. Vì thế, giáo dục Tiểu học phải chuẩn bị thật tốt về mọi mặt để học sinh
tiếp tục học lên. Đồng thời, giáo dục Tiểu học có trách nhiệm xây dựng một nền
dân trí tối thiểu cho cả dân tộc. Có thể nói kỹ năng sáng tạo học sinh được rèn
luyện ở bậc Tiểu học sẽ định hình những phẩm chất, nhân cách cho học sinh.
những gì đã hình thành trong các em, sau này lớn lên khó mà thay đổi được. Vì
vậy nhà trường có nhiệm vụ rèn luyện, giáo dục học sinh trở thành những con
người phát triển toàn diện. Để làm được điều đó cần coi trọng tất cả các môn
học và mỗi môn có một đặc trưng riêng, môn nào cũng có ý nghĩa, mục đích,
yêu cầu riêng nhưng đều hỗ trợ, bổ sung cho nhau góp phần giáo dục con người
phát triển một cách toàn diện. Trong đó, Mĩ thuật đóng một vai trò không nhỏ
trong sự nghiệp lớn lao ấy - Sự nghiệp giáo dục.
Khi nhu cầu cuộc sống ngày càng cao thì cái đẹp lại càng trở nên quan
trọng, có thể nói nó đóng góp một phần đáng kể vào phát triển nền kinh tế quốc
dân. Trong đó giáo dục thẩm mỹ có mục tiêu là phát triển năng lực, thẩm mỹ cho
mỗi thành viên trong xã hội, góp phần quan trọng vào việc hình thành con người
mới. Phát triển năng lực thẩm mỹ sẽ giúp con người biết nhận thức và đánh giá,
biết vận động và sáng tạo ra cái đẹp.

Dạy Mĩ thuật ở trường chuyên nghiệp hay trường phổ thông thì mục tiêu
chung cũng đều hướng đến cái đẹp, cái giá trị thẩm mỹ. Thông qua môn Mĩ
thuật, người học có thể cảm nhận được cái đẹp và biết tạo ra cái đẹp!
Là một giáo viên Tiểu học nhiều năm trực tiếp giảng dạy Mĩ thuật tôi
nhận thấy rằng ở lứa tuổi này, khi được tiếp xúc với nghệ thuật, tuy không phải
dễ nhưng cũng không phải quá khó khăn. Dễ ở chỗ nghệ thuật không phải là
những con số hay định lí toán học nên các em dễ yêu thích môn mĩ thuật, các em
tiếp xúc với màu sắc, đường nét một cách hồn nhiên và đáng yêu. Khó ở chỗ các
em chưa biết sắp xếp bố cục, các em chưa biết về đậm nhạt, xa gần. Vậy dạy học
mĩ thuật là một môn nghệ thuật, dạy nghệ thuật càng đòi hỏi tính nghệ thuật cao
hơn: Phải làm sao để học sinh được thể hiện cá tính và bộc lộ hết khả năng, sở
thích của mình, có khát vọng hoàn thiện bản thân như hoàn thiện các nhu cầu
vươn tới cái đẹp.
Để đạt được mục tiêu trên, tôi hiểu được khi giảng dạy môn Mĩ thuật, giáo
viên không nên biến tiết học thành những bài học công thức cứng nhắc mà cần
tìm ra cách hướng dẫn nhẹ nhàng, phù hợp với đối tượng. Có như vậy mới thực
2


sự thúc đẩy học sinh tích cực, tư duy, sáng tạo và tạo ra được những bài vẽ tốt,
có chất lượng cao, phù hợp với sự phát triển đi lên của xã hội.
Vậy làm thế nào để học sinh được tiếp xúc với ngôn ngữ nghệ thuật một
cách tự giác, say sưa với môn học, các em tự tìm đến với kiến thức và kĩ năng
cần thiết trong quá trình học tập. Làm sao giúp cho học sinh nắm vững kiến thức
cơ bản về phương pháp vẽ tranh theo chủ đề, biết kết hợp, vận dụng linh hoạt
các kỹ năng và tư duy sáng tạo khi thực hành, từ đó các em thêm yêu mến bộ
môn nghệ thuật tạo hình.
Đó là điều tôi luôn trăn trở và từ đó tôi mạnh dạn lựa chọn đề tài sáng
kiến “Một số biện pháp dạy và học môn Mĩ Thuật theo phương pháp Đan
Mạch vẽ tranh theo chủ đề lớp 4." Để nghiên cứu, giải quyết những vấn đề của

học sinh khi tham gia hoạt động vẽ tranh theo chủ đề. Tôi đã mạnh dạn đưa một
số biện pháp dạy học môn mĩ thuật theo phương pháp Đan Mạch vào dạy học và
đạt được hiệu quả khả thi. Tôi thấy đây là một sáng kiến có ý nghĩa rất thiết thực
nhằm nâng cao chất lượng học mĩ thuật cho học sinh và có hiệu quả trong giảng
dạy đối với giáo viên dạy bộ môn mĩ thuật.
1.2. Mục đích nghiên cứu.
Tôi nghiên cứu đề tài này nhằm đạt một số mục đích sau:
- Giúp học sinh mạnh dạn thể hiện ý tưởng thông qua hiểu biết, ghi nhớ,
tưởng tượng, vận dụng hiểu biết cá nhân vào sản phẩm của mình. Qua đó các em
biết vận dụng vào thực tiễn của cuộc sống và học tập của bản thân sau này.
- Nâng cao nghiệp vụ chuyên môn, tích lũy thêm kinh nghiệm, giúp bản
thân dạy tốt môn Mĩ thuật.
- Có những ý kiến đề xuất nhằm giúp học sinh lớp 4 học tốt môn mĩ thuật
qua phương pháp vẽ tranh theo chủ đề, góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy.
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
- Thực trạng học vẽ tranh theo chủ đề ở lớp 4.
- Những giải pháp giúp học sinh lớp 4 học tốt môn Mĩ thuật qua phương
pháp vẽ tranh theo chủ đề.
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu : Một số biện pháp dạy và học môn mĩ
thuật Đan Mạch vẽ tranh theo chủ đề lớp 4.
3


+ Đọc tài liệu và sách tham khảo có liên quan và phục vụ cho việc nghiên
cứu. Phương pháp này được thực hiện nhằm nghiên cứu lí thuyết, làm cơ sở cho
phần lí luận.
- Phương pháp khảo sát thực tiễn: Khảo sát điều tra thực tế dạy mĩ thuật ở
khối lớp 4.
1.5. Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm.

- Từ khi tôi áp dụng đề tài này vào trong thực tế giảng dạy ( bắt đầu từ năm
học 2016 – 2017) thì tôi thấy kết quả có chuyển biến, chất lượng bộ môn được
nâng lên. Số học sinh mà tôi dạy ngày càng yêu thích môn học mĩ thuật hơn.
Các em bắt đầu có sự sáng tạo, bài vẽ có sự độc đáo, nhiều sản phẩm có ý tưởng
hay và ấn tượng.

4


2. NỘI DUNG
2.1. Cơ sở lí luận
Ngày nay cái đẹp đã trở thành một trong những nhu cầu thiết yếu của cuộc
sống con người, tất cả phục vụ cho con người đều cần đẹp về cả tâm hồn lẫn tri
thức và khi nhu cầu cuộc sống ngày càng cao thì cái đẹp lại càng trở nên quan
trọng, có thể nói nó đóng góp một phần đáng kể vào phát triển nền kinh tế quốc
dân. Với mục tiêu là giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể
chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản, phát triển năng lực cá nhân, tính năng
động và sáng tạo, hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa,
xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân, giáo dục thẩm mỹ có mục tiêu là
phát triển năng lực, thẩm mỹ cho mỗi thành viên trong xã hội, góp phần quan
trọng vào việc hình thành con người mới. Sự phát triển năng lực thẩm mỹ sẽ
giúp con người biết nhận thức và đánh giá, biết vận động và sáng tạo theo quy
định cái đẹp. Giáo dục thẩm mỹ ở trường phổ thông được thực hiện chủ yếu
trong các giờ chính khoá trong nhà trường. Giáo dục Mĩ thuật ở Tiểu học không
nhằm đào tạo hoạ sĩ hay những người chuyên làm nghề mĩ thuật mà giáo dục
thẩm mỹ cho học sinh là chủ yếu, tạo điều kiện cho học sinh tiếp xúc, làm quen,
thưởng thức cái đẹp, tập tạo ra cái đẹp, vận dụng cái đẹp vào sinh hoạt học tập
hàng ngày và những công việc mai sau. Môn Mĩ thuật nâng cao năng lực, quan
sát, khả năng tư duy hình tượng sáng tạo bồi dưỡng, phương pháp làm việc khoa
học, nhằm hình thành ở học sinh phẩm chất con người lao động mới, đáp ứng

đòi hỏi của xã hội phát triển ngày càng cao. Trong những năm gần đây ngành
giáo dục đã có nhiều thay đổi. Tiếp tục thực hiện Nghị quyết của Đảng về đổi
mới trong công tác giáo dục. Môn Mĩ thuật cũng đóng góp một phần rất quan
trọng trong sự thay đổi trong công tác giáo dục học sinh một cách toàn diện.
Trong những năm học trước, việc giáo dục Mĩ thuật thường dạy cho học
sinh những kĩ năng vẽ tranh theo hướng dẫn của thầy giáo, điều kiện giảng dạy
chỉ là các đồ dùng bút chì, màu và đất nặn. Việc thực hành vẽ tranh của học sinh
đa số còn thụ động vào bài học và sự hướng dẫn của giáo viên, học sinh ít được
trải nghiệm thực tế, dẫn đến các sản phẩm (bài vẽ) của học sinh còn thiếu sinh
động, chưa được đa dạng.

5


Vì vậy làm thế nào để các em học sinh được hưởng thụ và tiếp thu các kiến
thức mới về mĩ thuật một cách trực quan và chủ động nhất giúp các em phát huy
tối đa khả năng thẩm mỹ, khả năng cảm nhận về cái đẹp, thiên nhiên, qua đó
củng cố thêm cho các em kỹ năng sống, các kiến thức về lịch sử, xã hội thông
qua hoạt động vẽ tranh, tạo hình, xây dựng các câu chuyện….. Chính vì vậy việc
tìm ra biện pháp để giải quyết những vấn đề đó là vô cùng cần thiết cho việc
giảng dạy môn Mĩ thuật ở trường Tiểu học hiện nay.
2.2. Thực trạng của vấn đề nghiên cứu
2.2.1. Thuận lợi
- Cơ sở vật chất: Trường Tiểu học Quảng Thịnh nằm trên địa bàn xã
Quảng Thịnh mới được sát nhập về Thành Phố Thanh Hóa những năm gần đây
nên diện tích đất rộng đảm bảo phòng học và sân chơi cho học sinh. Trường học
tương đối khang trang đảm bảo cho việc dạy và học, đa số học sinh đều ở trên
địa bàn gần trường học.
- Giáo viên: Có trình độ đạt chuẩn, đảm bảo kiến thức chuyên sâu đáp ứng
yêu cầu truyền đạt kiến thức đến học sinh.

- Học sinh: Học sinh hứng thú yêu thích môn học, các em có tương đối đủ
đồ dùng học tập phục vụ cho việc tham gia môn học.
- Phụ huynh: Phụ huynh đã bắt đầu có cái nhìn tích cực đối với bộ môn
năng khiếu, nhiều phụ huynh quan tâm mua sắm đầy đủ đồ dùng học tập cho
con em mình.
2.2.2. Khó khăn
- Cơ sở vật chất: Nhà trường chưa có phòng học chức năng riêng để
phục vụ cho việc dạy và học, việc sắp xếp thời khóa biểu còn chưa hợp lý nên
kết quả đạt được chưa cao.
+ Nhà trường còn thiếu trang thiết bị phục vụ cho việc giảng dạy, thiếu vật
mẫu, đồ dùng trực quan cho giáo viên và học sinh.
+ Tài liệu cho môn học còn chưa có nhiều.
- Giáo viên: Do phương pháp dạy học mĩ thuật theo Đan Mạch chưa đồng
nhất trong chương trình nên giáo viên còn gặp nhiều khó khăn:
+ Về phân phối chương trình dạy theo chủ đề hoặc dạy theo sách

6


+ Về các quy trình dạy học giáo viên chưa được thuần thục do được tập
huấn ít.
+ Về cơ sở vật chất còn khó khăn khi giáo viên sử dụng quy trình dạy vẽ
theo nhạc.
+ Về tài liệu và sách hướng dẫn chưa đồng nhất.
- Học sinh: Vẫn tồn tại một số nhỏ học sinh coi nhẹ môn học, một số
khác tham gia môn học mà không có đồ dùng cần thiết cho việc học. Thực tế đời
sống dân trí còn nghèo, hầu hết là con em thuần nông điều kiện để phụ huynh
tập trung đầu tư cho học tập của con em còn hạn chế. Điều đó ảnh hưởng không
nhỏ đến tinh thần học tập của các em.
Sau khi dạy chủ đề đầu tiên trong chương trình Mĩ thuật lớp 4, tôi tiến hành

khảo sát trên hai lớp 4A và 4B, kết quả như sau:
Lớp

Tổng số HS

4A (Thực
nghiệm)
4B (Đối
chứng)

Hoàn thành

Chưa hoàn thành

Số lượng

Tỉ lệ

Số lượng

Tỉ lệ

25

15

60%

10

40%

25

16

64%

9

36%

Kết quả khảo sát trên cho thấy, số lượng học sinh chưa hoàn thành còn
nhiều. Nhiều học sinh khi thể hiện bài vẽ của mình còn lúng túng, chưa chủ
động khi thực hiện nhiệm vụ. Vì vậy, để học sinh vẽ tranh theo chủ đề có hiệu
quả tốt hơn, tôi thấy cần phải áp dụng một số biện pháp hữu hiệu để giúp học
sinh học tốt môn Mĩ thuật qua phương pháp vẽ tranh theo chủ đề lớp 4.

2.3. Các biện pháp thực hiện
2.3.1 Phát huy hiệu quả của đồ dùng dạy học
- Giáo viên cần chuẩn bị đồ dùng chu đáo, thiết bị dạy học phù hợp với
mục tiêu bài học.
- Sử dụng đồ dùng dạy học đúng lúc đúng chỗ, khai thác đồ dùng dạy học
hết tính năng và đặc biệt không lạm dụng đồ dùng dạy học:

7


+ Sử dụng đồ dùng dạy học ở phần hướng dẫn học sinh quan sát va nhận
xét.

+ Sử dụng đồ dùng dạy học trước khi hướng dẫn học sinh thực hành.
+ Sử dụng đồ dùng dạy học ở phần nhận xét,đánh giá.
+ Sử dụng đồ dùng dạy học ở phần trò chơi.
- Đồ dùng mà giáo viên lựa chọn cần phải có tính sư phạm phù hợp với
nội dung bài dạy.
- Đồ dùng dạy học là tranh ảnh phải rõ ràng, đảm bảo tính thẩm mĩ, tính
khoa học và tính giáo dục cao.
- Phải cất đồ dùng dạy học đúng lúc đúng chỗ để các em phát huy được
tính sáng tạo.
- Để tăng hiệu quả của tiết dạy và khai thác hết tính năng của đồ dùng thì
giáo viên cần chuẩn bị thật kĩ hệ thống các câu hỏi kèm theo để khai thác hết
kiến thức.
- Giáo viên phải kết hợp cùng lúc 3 phương pháp: Trực quan – quan sát
nhận xét – hỏi đáp học sinh tiến tới sự liên tưởng, hình thành khả năng nhớ lại
các hình ảnh đã được quan sát, nhìn nhận, phát huy óc sáng tạo khi vẽ bài.
2.3.2. Phát huy tính tích cực chủ động của học sinh
* Tạo hứng thú bằng trò chơi
- Tổ chức các trò chơi trong các giờ dạy mĩ thuật đòi hỏi người giáo viên
luôn luôn phải tìm tòi, sáng tạo để giờ học có hiệu quả cao nhất nhằm kích thích
sự hưng phấn của học sinh khi bắt đầu hoặc khi kết thúc một quy trình dạy học.
Qua biện pháp này giúp học sinh có khả năng:
- Giải tỏa căng thẳng sau những tiết học Toán, Tiếng Việt,...
- Tạo tâm lý thoải mái, thân thiện để các em tham gia tích cực vào môn
học Mĩ thuật. Từ đó kết quả học tập sẽ được nâng cao.
- Rèn luyện kĩ năng tập trung, kĩ năng hợp tác nhóm. Đây là một trong
những kĩ năng quan trọng mà giáo viên cần phải rèn luyện cho học sinh.Với các
trò chơi dễ tổ chức trong không gian nhỏ như lớp học ví dụ như:
Vẽ hình vào không gian (rất thích hợp khi áp dụng vào đầu buổi học chủ
đề 5: Vẽ tranh tĩnh vật. Giúp học sinh rèn kĩ năng tưởng tượng và tư duy đồng

8


thời rèn kĩ năng vẽ các nét thẳng, xiên mà không cần dùng đến thước kẻ, có tác
dụng rất tốt khi các các em thực hiện chủ đề này).
Mục tiêu của trò chơi: Giúp học sinh:
Vận động tay, chân
Vẽ được nét thẳng nét cong thành các hình đơn giản.
Khắc sâu kiến thức về nét thẳng, nét cong.
Vui chơi nhẹ nhàng, thư giãn.
* Trò chơi Vẽ tiếp sức: Áp dụng được cho các chủ đề 2: Quê hương em;
chủ đề 3: Chúng em và thế giới động vật thân quen; chủ đề 6: Hoạt động ở
trường em, tạo không khí thi đua giữa các nhóm. Các em được tự do thể hiện
những cảm nhận của mình về dáng người, con vật hay phong cảnh mà các em
biết, đồng thời tạo sự đoàn kết phối hợp nhịp nhàng giữa các thành viên trong
nhóm để hoàn thành một sản phẩm và dành chiến thắng.
Mục tiêu trò chơi: Giúp học sinh:
- Tăng cường khả năng thi đua giữa các nhóm.
- Tăng cường khả năng hợp tác, phối hợp giữa các thành viên trong nhóm.
Phát triển kĩ năng vẽ tranh....
* Trò chơi Con thỏ: phát triển cho học sinh khả năng tập trung, lắng nghe,
quan sát kết hợp với tư duy và phản xạ nhanh nhạy, tạo không khí vui tươi, sôi
nổi trong lớp học (áp dụng đầu hoặc cuối buổi học).
Mục tiêu trò chơi: Giúp học sinh:
Phát triển khả năng tập trung quan sát lắng nghe, kết hợp với khả năng tư
duy, rèn cho học sinh phản xạ nhanh nhay,
Tạo không khí vui vẻ nhẹ nhàng trước khi vào tiết học...
* Linh hoạt chọn địa điểm tổ chức lớp học
- Giáo viên nên kết hợp tổ chức cho học sinh tham gia học trong lớp và
xen tiết học ngoài trời. Việc tổ chức vẽ ngay tại không gian lớp học hạn chế khả

năng quan sát thể hiện thiên nhiên, con vật. Hình vẽ chưa sinh động. Qua hoạt
động tổ chức vẽ tranh ngoài trời, bản thân tôi nhận thấy các em học sinh rất hào
hứng thích thú, kết quả bài vẽ của các em chân thực hơn, màu sắc sinh động.
Thông qua từng địa điểm tổ chức phù hợp với từng chủ đề các em được tiếp cận

9


với một không gian mở mang tính trực quan cụ thể không bó buộc không gian
và thời gian giúp các em thỏa sức sáng tạo qua đó tạo sự thích thú,......

Hình ảnh học sinh học nhóm tại lớp
Nội dung và cách thực hiện: Giáo viên ổn định lớp, giới thiệu nội dung bài
học, kiểm tra sự chuẩn bị đồ dùng của học sinh, hướng dẫn cách kẹp giấy vào
bìa cứng, bảng con hay quyển sách cứng khi vẽ ngoài trời.
Giáo viên cùng học sinh ra ngoài trời. Giáo viên hướng dẫn vẽ hình ảnh
con vật hoặc người, cây cối ... cho học sinh xem trên giấy kẹp.
Hướng dẫn học sinh chú ý vẽ bằng nét đơn giản khuyến khích vẽ theo cảm
nhận của mình.
Học sinh tự do quan sát thiên nhiên và vẽ vào tờ giấy mà mình đã chuẩn bị
để làm hình tư liệu. Giáo viên quan sát, hướng dẫn cho các em cách nhìn, cách
cảm nhận các hình ảnh để bài vẽ tốt hơn.

10


Hình ảnh học sinh học ngoài trời
Sau 20 đến 25 phút, giáo viên yêu cầu học sinh tập trung về lớp trưng bày
bài vẽ. Giáo viên gợi ý cho các em nhận xét các bài và cùng chọn ra những bài
vẽ tốt hơn để làm tư liệu

Giáo viên gợi ý các chủ đề cho học sinh tự đưa ra ý tưởng sử dụng tư liệu
vừa vẽ tạo thành bức tranh hoàn chỉnh.
Kết thúc giờ học, giáo viên nhận xét khen ngợi một số bài vẽ tốt, động viên
học sinh vẽ chưa đúng cố gắng trong giờ học sau.

11


* Tổ chức cho học sinh học tập cá thể hoặc theo nhóm

- Có thể học tập cá thể ( các em tự vẽ bài hoặc làm bài cá nhân)
- Có thể học tập theo nhóm
Khi vẽ cá nhân học sinh có thể phát huy được quan điểm cá nhân của
mình. Có thể bộc lộ năng khiếu riêng về mĩ thuật: Có em thiên về vẽ hình, có em
thiên về vẽ mầu, có em thiên về tạo hình, có em thiên về nghệ thuật sắp đặt.
Khi vẽ theo nhóm học sinh có thể phát huy được khả năng đoàn kết, khả
năng lãnh đạo, khả năng phối hợp với bạn và khả năng giao tiếp.
Ví dụ khi thực hiện vẽ theo nhóm ở chủ đề: Quê hương em.Khối lớp 4
Giáo viên có thể chia lớp thành 3 nhóm hoặc 4 nhóm. Đặt tên nhóm, bầu
nhóm trưởng.
Trưởng nhóm nhận văn phòng phẩm và phân công nhiệm vụ cho các thành
viên trong nhóm vẽ tranh.
Nhóm thảo luận về chủ đề của nhóm mình. Có thể sử dụng các tư liệu
(trong ngân hàng hình ảnh mà các bài vẽ ngoài trời đã thực hiện, và sưu tầm
được), đưa ra nội dung vẽ theo chủ đề: Quê hương em. Các nhóm tự phân công
các thành viên sẽ làm việc gì khi vẽ theo nhóm( vẽ hình, vẽ màu....)

12

Hình ảnh học sinh đang học nhóm

* Tận dụng nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương (hoa, lá, lá cây khô, đá sỏi,
bìa cứng, vải may...):

Để giúp các em phát triển khả năng thẩm mĩ trong điều kiện kinh tế các em
còn khó khăn (khi không có đủ giấy, bút chì, sáp màu…như các bạn ở những
13


vùng thuận lợi) thì việc đa dạng các chất liệu thể hiện tranh vẽ bằng các vật liệu
sẵn có ở địa phương (Đá sỏi, hoa, lá, sợi len, vải vụn…..) rất phù hợp với việc
dạy học Mĩ thuật ở các vùng miền.
+ Từ những chiếc lá, cánh hoa, đá sỏi, bìa cứng, vỏ hộp hướng dẫn và gợi
ý để các em tưởng tượng ra các con vật và ghép những chiếc lá thành con vật
theo ý thích.

Sản phẩm của học sinh từ lá cây

14


+ Tận dụng nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương hay trong gia đình hướng
các em tạo ra những sản phẩm gần gũi mà đầy sáng tạo. Ví dụ: Vải may thừa...

Sản phẩm của học sinh từ giấy và vải may

15

2.3.3. Đổi mới kiểm tra đánh giá nhận xét sản phẩm của học sinh
- Đổi mới việc kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh cũng là
phương pháp dạy học, vì vậy việc kiểm tra đánh giá cần thường xuyên, khách
quan và tùy vào tình hình thực tế.
+ Kiểm tra, đánh giá lúc quan sát nhận xét.
+ Kiểm tra đánh giá lúc thực hành.
+ Kiểm tra đánh giá nhận xét cuối giờ học.
- Đánh giá kết quả học mĩ thuật cho học sinh cần dựa vào mục tiêu của
chương trình( Giáo dục thị yếu thẩm mĩ), dựa vào mục tiêu từng bài, từng giai
đoạn, trên cơ sở tiêu chí mà giáo viên đưa ra nhằm rèn luyện kỹ năng cho học
sinh.
- Giáo viên linh hoạt trong hình thức đánh giá nhận xét sản phẩm của học
sinh: gợi mở để các em tự giới thiệu sản phẩm của cá nhân cũng như sản phẩm
của nhóm.
- Hình thành khả năng thuyết trình trước đám đông giúp các em có thể tự
tin trao đổi và giao lưu: các nhóm tự đặt câu hỏi và trả lời cho sản phẩm của
nhóm mình cũng như nhóm bạn.
- Giáo viên khen ngợi và tuyên dương các sản phẩm mà các nhóm đã
hoàn thành.

16


2.4. Hiệu quả sáng kiến:
Sau khi áp dụng những biện pháp như trên, tôi thấy có những chuyển
biến tích cực và hiệu quả. Kết quả khảo sát cuối kì 1 cụ thể như sau:
Lớp
4A (Thực
nghiệm)
4B (Đối

chứng)

Tổng số HS

Hoàn thành
Số lượng
Tỉ lệ

Chưa hoàn thành
Số lượng
Tỉ lệ

25

25

100%

0

0%

25

20

80%

5

20%

Như vậy, số học sinh hoàn thành ở lớp thực nghiệm đạt 100%, trong đó có
nhiều em hoàn thành tốt sản phẩm của mình, vẽ được những bức tranh giàu hình
ảnh và màu sắc cũng sinh động phong phú. Học sinh say mê học tập hơn, không
bị áp lực nhiều về mặt thời gian hoặc sợ mình không làm được. Một số em nhút
nhát đã ham thích hoạt động thể hiện rõ ở việc làm việc theo nhóm. Đối với học
sinh có năng khiếu thì được bộc lộ khả năng của mình, qua đó tinh thần hợp tác
nhóm trong môn Mĩ thuật và các môn học khác được nâng cao.

17


3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận.
Dạy Mĩ thuật ở trường phổ thông không đơn thuần là dạy vẽ mà lấy hoạt
động Mĩ thuật dạy và học để nâng cao hiểu biết của học sinh về nhiều mặt như:
đạo đức, trí tuệ, thẩm mỹ. Do vậy Mĩ thuật có vị trí đặc biệt quan trọng trong
nền giáo dục thẩm mỹ cho học sinh. Học môn Mĩ thuật đồng nghĩa với việc thư
giãn giúp nuôi dưỡng tinh thần và sẽ học tốt các môn khác. Đồng thời nuôi
dưỡng tình cảm thẩm mỹ và giáo dục thẩm mỹ cho thế hệ tương lai. Một mặt rất
quan trọng đối với sự phát triển nhân cách của lứa tuổi học sinh phổ thông, nó
có thể vun đắp một hành trang đầy ắp lòng nhân ái và bao dung cho con người,
rèn luyện trí tưởng tượng và óc sáng tạo luôn luôn mở mang nhờ đặc thù môn
học, mỗi bài Mĩ thuật sẽ trở thành một khám phá mới khiến học sinh duy trì
được hứng thú học tập, góp phần vào sự lựa chọn nghề nghiệp cho tương lai của
các em. Môn Mĩ thuật là môn trực tiếp thông qua giác quan mắt nhìn nên trực
quan minh họa đóng vai trò cơ bản trong bài giảng Mĩ thuật. Nó là phương tiện
hỗ trợ truyền tải kiến thức với người học một cách nhanh nhất, sinh động nhất
và hiệu quả nhất. Để dạy tốt môn Mĩ thuật trong trường phổ thông, giáo viên

không những đào tạo trình độ cần thiết về mĩ thuật (lý thuyết và thực hành vẽ)
mà còn phải có những phương pháp, kỹ năng giảng dạy nhằm thuyết phục, lôi
cuốn học sinh thích thú học tập, giáo viên biết chọn lựa kỹ năng và bộ môn cho
phù hợp như: kỹ năng quan sát, kỹ năng định hướng, kỹ năng đánh giá kết quả
bài vẽ, vì dạy Mĩ thuật trong trường học phổ thông nhằm mục đích giáo dục học
sinh cảm thụ và thưởng thức cái đẹp trong nghệ thuật, biết tự tạo ra sản phẩm mĩ
thuật theo sự hướng dẫn của giáo viên cho nên giáo viên phải biết chọn lọc và có
cách truyền đạt kiến thức thật phù hợp để học sinh hứng thú học vẽ, cố gắng
động viên khuyến khích đối với những học sinh có năng lực sáng tạo hạn chế.
Trong quá trình đánh giá bài vẽ dựa vào sự tiến bộ của học sinh. Việc dạy - học
Mĩ thuật sẽ giúp các em nâng cao nhận thức thẩm mỹ của mình để học tập có
hiệu quả hơn trong các môn học khác, để hiểu về cái đẹp, để sống và hành động
theo quy luật của cái đẹp, sự hào hứng học tập mĩ thuật của học sinh sẽ là nguồn
động viên lớn góp phần tạo điều kiện cho chúng ta trau dồi về phương pháp để
dạy tốt, đáp ứng lòng mong đợi của học sinh và toàn xã hội.
* Bài học kinh nghiệm:

18


- Việc tổ chức trò chơi khởi động tạo cho học sinh hứng thú trong học tập.
Vì vậy, trước mỗi buổi học giáo viên nên tổ chức các trò chơi cho học sinh. Khi
tổ chức trò chơi, giáo viên cần phổ biến rõ cách chơi, luật chơi và hướng dẫn
cho học sinh chơi đúng luật. Sau khi chơi, cần tổng kết trò chơi, tuyên dương
học sinh thực hiện tốt yêu cầu và động viên khuyến khích những học sinh chưa
thực hiện tốt.
- Việc lựa chọn địa điểm lớp học thích hợp với từng chủ đề sẽ giúp học
sinh được tiếp cận với những không gian khác nhau, giúp các em hào hứng thích
thú, các em thỏa sức sáng tạo theo ý thích. Vì vậy, giáo viên cần linh hoạt chọn
địa điểm tổ chức lớp học cho phù hợp.

- Việc giúp học sinh hoạt động nhóm là một việc làm rất cần thiết trong
môn Mĩ thuật. Hoạt động nhóm phát huy được khả năng vẽ tranh theo chủ đề,
các em phát triển được kĩ năng giao tiếp và hợp tác, kĩ năng giúp đỡ nhau cùng
tiến bộ.
- Giáo viên khuyến khích học sinh sử dụng những vật liệu sẵn có xung
quanh mình. Việc làm đó không những tiết kiệm về cơ sở vật chất mà còn phù
hợp với việc dạy học theo vùng miền.
3.2. Kiến nghị:
* Đối với địa phương:
- Đầu tư xây dựng cơ sở vật chất để có phòng học dành riêng cho môn Mĩ
thuật.
- Tuyên truyền nâng cao nhận thức của các bậc phụ huynh về tầm quan
trọng của môn Mĩ thuật trong trường Tiểu học để phụ huynh cùng phối kết hợp
với nhà trường giáo dục con em trở thành những chủ nhân tương lai của đất
nước hội tụ đủ về Đức - Trí - Lao - Thể- Mĩ.
* Đối với nhà trường:
Mua sắm đầy đủ trang thiết bị dạy học phục vụ cho môn Mĩ thuật.
* Đối với giáo viên:
Đầu tư thời gian nghiên cứu thêm tài liệu để nâng cao chất lượng giảng
dạy, tự tìm các đồ dùng dạy học phục vụ cho tiết dạy.
* Đối với gia đình:

19


Cần quan tâm, mua sắm đồ dùng học tập như bút chì, màu.... tạo điều kiện
cho các em để các em có điều kiện tốt nhất trong học tập; động viên kịp thời,
đúng lúc để phát huy hết khả năng của con em mình.
* Đối với học sinh:
Phải có ý chí vươn lên trong học tập, không ngại khó, ngại khổ để có kết

quả học tập cao nhất.
Trên đây là một số chia sẻ trong quá trình nghiên cứu và thực hiện chuyên
đề. Bản thân tôi rất mong nhận được sự góp ý của đồng nghiệp, (đặc biệt là các
thành viên phụ trách môn học Mĩ thuật tại các đơn vị bạn) để chuyên đề được
hoàn thiện hơn.

Xác nhận của hiệu trưởng
Hiệu trưởng

Tôi xin chân thành cảm ơn!
Thanh Hoá, ngày 10 tháng 4 năm 2018
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết,
không sao chép nội dung của người khác
Người viết

Đào Thị Trang

20


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Dạy mĩ thuật theo hướng phát triển năng lực NXB giáo dục Việt
Nam.Tác giả Nguyễn Thị Nhung (chủ biên) năm 2016
2. Học mĩ thuật theo hướng phát triển năng lực lớp 4 NXB giáo dục Việt
Nam.Tác giả Nguyễn Thị Nhung (chủ biên) năm 2016

21


CÁC ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG

ĐÁNH GIÁ XẾP LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT, CẤP SỞ GD&ĐT VÀ CÁC
CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN

Họ và tên tác giả: Đào Thị Trang
Chức vụ và đơn vị công tác: Giáo viên – Trường Tiểu học Quảng Thịnh

T
T
1.

Tên đề tài SKKN

Kết quả
Cấp đánh
đánh giá
giá xếp loại
xếp loại
(Phòng, Sở,
(A, B,
Tỉnh...)
hoặc C)

Năm học
đánh giá xếp
loại

Một số biện pháp tạo

Cấp Phòng

C

2014 - 2015

Cấp Phòng

C

2015 - 2016

Cấp phòng

A

2016 - 2017

hứng thú cho học sinh trong
giờ học vẽ tranh đề tài bậc
tiểu học.
2.

Biện pháp giúp học sinh
học tốt môn Mĩ thuật với quy
trình vẽ cùng nhau.

3.

Biện pháp giúp học sinh
học tốt môn Mĩ thuật qua
phương pháp vẽ tranh chủ đề

lớp 4.

22