Dầu nhớt cho xe máy

Dầu nhớt cho xe máy & Những điều cần biết.
Theo ước tính của Cục đăng kiểm Việt Nam, tính đến hết năm
2005, số lượng xe gắn máy đang lưu hành trên cả nước khoảng
13 triệu chiếc. Với số lượng xe máy như vậy thì chỉ nói riêng về
thị trường dầu nhớt cho xe máy tại Việt Nam cũng đã là mảnh
đất thật sự hấp dẫn đối với các hãng dầu nhờn tên tuổi khai
thác.
Người tiêu dùng sẽ có nhiều sự chọn lựa hơn khi đến những
cửa hàng cung cấp nhiều loại dầu nhờn của các hãng khác nhau.
Thói quen tiêu dùng
Với người sử dụng xe máy thì việc thay dầu nhờn cho động cơ đôi
khi là việc không đáng quan tâm bởi lẽ gần như đã thành thói quen
"tiện đâu thay đó": tiệm sửa xe, rửa xe hoặc cây xăng, v.v... và tất
nhiên việc chọn loại dầu nào cho chiếc xe gần như lệ thuộc vào loại
dầu đang có tại đó và người... chủ tiệm. Do không có nhiều sự lựa
chọn sản phẩm nên phần thiệt thường thuộc về người sử dụng. Một
số người thì chọn dầu nhờn theo thương hiệu do "có tiếng". Tuy
nhiên, thực tế cho thấy không phải hãng dầu nào có tiếng, có thị
phần cao thì có nghĩa là dầu của hãng đó có chất lượng tốt.
Nguyên lý
Hơn nữa thị trường dầu nhớt cho xe máy, ô tô hiện nay như cảnh
"trăm hoa đua nở" và không ít những khách hàng phải bối rối khi
muốn chọn cho chiếc xe của mình loại dầu thích hợp nhất. Như
chúng ta đã biết, dầu nhớt cho động cơ có các chức năng chính
như: làm trơn, giảm ma sát, giảm mài mòn, bảo đảm độ kín của pít-
tông, xilanh, séc-măng, làm mát động cơ, làm sạch bề mặt động
cơ... Nếu dùng không đúng dầu hoặc không đúng hướng dẫn, động
cơ của xe có thể giảm đến một nửa tuổi thọ. Vì vậy người sử dụng
xe máy nên tìm hiểu chút ít "kiến thức về loại nhiên liệu không thể
thiếu cho xe máy" này để có được sự chọn lựa nhằm nâng cao hiệu
suất cũng như tuổi thọ cho động cơ...

Tiêu chuẩn dầu nhờn
Chúng ta cần biết rằng tất cả các hãng sản xuất, kinh doanh dầu
nhớt đều phải tuân thủ một tiêu chuẩn kỹ thuật
chung rất ngặt nghèo từ Hiệp hội dầu nhờn quốc
tế và cũng vì lẽ đó mà tất cả các hãng dầu nhớt
trên thế giới đều có tiêu chuẩn chuyển đổi tương
đương cho dầu nhờn động cơ thông dụng. Có
nghĩa là các loại dầu nhờn đều có tiêu chuẩn
giống nhau.
Ví dụ: chúng ta thấy một số dầu nhờn có hệ chuyển đổi tương
đương của dầu động cơ của các hãng dầu có tiếng: Mobil Delvac 11
40/50 tương đương với BP Energol HD 40/50, Total Rubia B40/50,
Shell Rotella sx 40/50, Caltex Delo 110 Sea40/50, Castrol Hd
40/50,...
Vậy dầu nhờn nào dùng cho xe máy và loại nào dùng cho ô tô?
Thông thường người ta phân loại nhớt theo cấp độ (tính năng của
nhớt) và độ nhớt (khả năng bôi trơn) chứ không phân biệt loại nhớt
nào dùng cho xe máy, loại nào dùng cho ô tô. Để phân biệt tính năng
của nhớt, Viện Dầu mỏ Hoa Kỳ (API) chia nhớt thành nhiều cấp độ
từ thấp đến cao, dùng cho động cơ 4 thì, 2 thì, hoặc động cơ diesel,
không nên dùng chung một loại nhớt cho tất cả các loại động cơ.
Với động cơ 4 thì như xe gắn máy, ô tô du lịch
API phân theo cấp độ từ SA, SB, SC… theo tính năng từ thấp đến
cao, phù hợp với đòi hỏi của động cơ tùy theo đời chế tạo. Để phân
biệt độ nhớt, người ta dựa trên chỉ số độ nhớt SAE như 5, 10, 15…
Viêc phân cấp dầu nhớt nhằm xác định chất lượng lượng dầu và
người tiêu dùng có thể căn cứ theo đó để chọn loại dầu đảm bảo
chất lượng cho xe của mình.
Dầu nhớt đa cấp:
Về sau, để cải thiện hơn nữa khả năng bôi trơn và bảo vệ động cơ,

người ta còn pha chế các loại nhớt có độ nhớt thay đổi theo nhiệt độ
còn gọi là nhớt đa cấp (phân biệt với nhớt đơn cấp) thường được ký
hiệu thêm chữ W (weather - thời tiết). Ví dụ: 5W50, 15W40,… và
thông thường, loại nhớt này được quảng cáo là có khả năng bảo vệ
Hai loại dầu
nhờn của 2 trong
nhiều hãng dầu
nhờn tại thị
trường Việt Nam.
động cơ ngay khi khởi động, do khi động cơ còn nguội, độ nhớt của
nhớt rất thấp, dễ dàng bơm đến các nơi cần bôi trơn của động cơ
ngay khi động cơ khởi động. Hơn nữa tại các xứ lạnh, nhiệt độ
thường rất thấp, nếu
dùng nhớt đơn cấp, có
khả năng nhớt dễ đông
khi xe để qua đêm
khiến động cơ không
thể khởi động.
Để chọn đúng loại nhớt thích hợp cho xe máy lẫn ô tô, điều cốt yếu
người sử dụng phải xem động cơ đó thích hợp dùng loại nhớt gì, độ
nhớt ra sao. Thông thường với các xe mới, nên chọn nhớt loãng đa
cấp (10W40 hay 15W40), với các xe mà động cơ đã sử dụng qua
thời gian dài nên chọn nhớt đặc đa cấp (20W50, 15W50). Đối với ô
tô, thông thường nên chọn nhớt loãng đa cấp (10W40, hay 5W40).
Theo TS. Lê Kim Diên, Phòng thí nghiệm trọng điểm quốc gia về
công nghệ lọc hóa dầu, thuộc Viện Hóa học Công nghiệp thì "người
sử dụng xe máy tại Việt Nam có thể tìm hiểu các loại dầu nhớt bằng
cách xem kỹ nhãn hiệu để chọn loại dầu nhớt có điều kiện phẩm cấp
SG, SH, SJ. Không nên dùng dầu phẩm cấp SC, SD nay đã lỗi thời.
Với miền Nam thì có thể dùng dầu nhớt có nhiệt độ đông ở 10°C vì

thời tiết nóng quanh năm. Còn ở miền Bắc và những vùng có khí hậu
lạnh nên dùng dầu nhớt có nhiệt độ đông khoảng 0-5°C".
- Trong dầu nhớt có chứa những phụ
gia tẩy rửa và phân tán. Chúng có nhiệm
vụ làm sạch động cơ và giữ các cặn bẩn lơ
lửng trong nhớt, không cho chúng lắng
xuống các chi tiết máy. Trong quá trình sử
dụng, nhớt sẽ dần bị lão hóa và biến tính,
do đó sau một thời gian nhất định cần phải
thay nhớt mới. Nếu tiết kiệm chỉ châm nhớt
mới vào nhớt cũ đang sử dụng sẽ không
đảm bảo được các tính năng của nhớt và
không phát huy tốt hiệu quả bảo vệ máy
móc, động cơ. Vì vậy, chúng ta nên thay
nhớt định kỳ đúng theo hướng dẫn của
nhà sản xuất quy định.
- Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của
động cơ 4 thì và 2 thì hoàn toàn khác
nhau. Trên cơ sở này, các nhà sản xuất
dầu nhớt đã nghiên cứu và pha chế các
loại dầu nhớt có những tính chất khác
nhau phù hợp với từng loại động cơ. Vì
vậy không thể sử dụng nhớt 2 thì cho xe 4
thì và ngược lại. Và hiển nhiên ta phải xác
định rõ dầu 2 thì chỉ dùng cho việc pha vào
xăng cho xe 2 thì, việc pha trộn vào xăng
sẽ giúp cho việc bôi trơn pít tông và bạc
séc măng của động cơ 2 thì. Còn dầu
nhờn cho động cơ thì ta lại phải dùng cho
bôi trơn động cơ gồm cả động cơ 4 thì và

2 thì.
- Màu sắc của dầu hoàn toàn không phản
ánh chất lượng của dầu nhớt. Các nhà sản
xuất dầu nhớt muốn có màu sắc đặc trưng
cho sản phẩm của mình nên đã sử dụng
các loại màu sắc khác nhau mà thôi.
Với các loại xe đã cũ như Cub, 82... cũng nên sử dụng dầu chất
lượng cao để duy trì sức vận hành tốt, duy trì tuổi thọ động cơ. Bình
thường xe mới thay dầu 1.500 đến 2.000km mỗi lần, nhưng với xe