Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động thư viện ở trường tiểu học phùng giáo

1. Mở đầu
1.1. Lý do chọn đề tài
Trong giai đoạn hiện nay với điều kiện kinh tế còn nhiều khó khăn, kinh
phí đầu tư cho xây dựng cơ sở vật chất nhà trường còn hạn hẹp, đặc biệt là ở
những trường thuộc địa bàn vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn lại càng thiếu
thốn hơn. Theo tôi việc trước mắt quan trọng mà người quản lí trường tiểu học
có thể làm được và nên làm đó là tổ chức cho các hoạt động của nhà trường diễn
ra trôi chảy, nề nếp và hiệu quả. Một trong những hoạt động quan trọng đó là
công tác thư viện. Thực hiện thành công nhiệm vụ này là đã góp phần thực hiện
mục tiêu giáo dục ở bậc tiểu học, nhà trường đã trang bị cho các em đầy đủ kiến
thức, kỹ năng về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản khác
để học sinh tiếp tục học ở các cấp trên. Trong trường tiểu học, thư viện là một bộ
phận quan trọng góp phần vào việc nâng cao chất lượng giáo dục của nhà
trường. Nó là công cụ phục vụ mục tiêu hoàn thiện một nhà trường trong thời
đại hiện nay, là linh hồn của một nhà trường, là nơi hội tụ kiến thức, tri thức của
loài người. Nó không chỉ giúp cho thầy và trò nhà trường dạy tốt, học tốt mà nó
còn góp phần mở mang trí óc, bồi đắp nhân cách, góp phần xây dựng thói quen
tự học, tự nghiên cứu cho học sinh, tạo cơ sở từng bước đổi mới phương pháp
Dạy - Học, đồng thời thư viện tham gia tích cực vào việc bồi dưỡng tư tưởng
chính trị và xây dựng nếp sống văn hoá cho các thành viên trong nhà trường.
Trong các năm học qua, kế hoạch, nhiệm vụ năm học của ngành đều nói
tới vị trí vai trò cũng như tác dụng của thư viện trường học. Phòng giáo dục
Ngọc Lặc đã có những văn bản chỉ đạo, hướng dẫn công tác thư viện và tăng
cường kiểm tra hiệu quả hoạt động thư viện ở các trường tiểu học trong toàn
huyện. Tổ chức tổng kết đúc rút kinh nghiệm của hoạt động thư viện từng năm.
Xuất phát từ vai trò, vị trí hết sức quan trong của thư viện, trong những năm gần
đây trường tiểu học Phùng Giáo đã nghiêm túc tổ chức xây dựng và hoạt động
thư viện một cách có hiệu quả, từng bước đáp ứng nhu cầu học tập, nghiên cứu
ngày càng cao của giáo viên và học sinh. Xuất phát từ nhận thức trên, bản thân
tôi đã suy nghĩ và mạnh dạn chọn đề tài: “Một số giải pháp nâng cao hiệu quả
hoạt động thư viện Trường Tiểu học Phùng Giáo” để nghiên cứu và hy vọng

có thể áp dụng cho trường của tôi đang công tác và các trường tiểu học có cùng
hoàn cảnh.
1.2. Mục đích nghiên cứu
- Nghiên cứu để tìm ra giải pháp giúp thư viện nhà trường hoạt động có
hiệu quả và ngày một tốt hơn nhằm đáp ứng được nhu cầu học tập, nghiên cứu
1


của giáo viên, học sinh trong nhà trường. Đồng thời nêu lên một số kinh nghiệm
tổ chức hoạt động thư viện trong trường tiểu học.
- Giữ vững danh hiệu trường tiểu học chuẩn quốc gia mức độ 1 giai đoạn
2015 – 2020 và chuẩn bị cho việc UBND tỉnh kiểm tra công nhận lại danh hiệu
trường chuẩn quốc gia mức độ 1 giai đoạn 2020 - 2025.
1.3. Đối tượng Nghiên cứu
- Nghiên cứu hoạt động công tác thư viện của Trường Tiểu học Phùng
Giáo huyện Ngọc Lặc tỉnh Thanh Hóa.
- Cách tổ chức thực hiện của Cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh
trường Tiểu học Phùng Giáo về vấn đề tổ chức hoạt động thư viện của nhà
trường. Một đơn vị trường thuộc địa bàn vùng sâu, vùng xa trung tâm.
- Nội dung này chỉ áp dụng cho Trường Tiểu học Phùng Giáo và các
trường tiểu học có cùng điều kiện hoàn cảnh.
1.4. Phương pháp nghiên cứu
- Để hoàn thành sáng kiến kinh nghiệm "Một số giải pháp nâng cao hiệu
quả hoạt động thư viện trường tiểu học”, tôi đã vận dụng các phương pháp sau:
+ Phương pháp nghiên cứu lý thuyết.
+ Phương pháp nghiên cứu thực tiễn.
+ Phương pháp quan sát.
+ Phương pháp đàm thoại.
+ Phương pháp thực hành sáng tạo.
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm

2.1. Cơ sở lý luận:
Công tác quản lý giáo dục trong giai đoạn hiện nay, người cán bộ quản
lý không chỉ nắm vững pháp luật mà còn phải có các kỹ năng quản lý. Vì vậy,
việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện là nhiệm vụ của nhà trường. Xây
dựng thư viện, đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, tổ chức thu hút mọi thành
viên trong nhà trường tham gia hoạt động thư viện nhằm khai thác triệt để kho
sách, nhất là sách nghiệp vụ và sách tham khảo là góp phần để nâng cao chất
lượng giáo dục của nhà trường. Đối với học sinh các em tích cực đọc sách sẽ
đem lại cho các em nhiều điều thú vị, các em sẽ nâng cao được kĩ năng đọc
thầm, kĩ năng đọc thành tiếng, ngoài ra các em cũng được giáo dục thông qua ý
nghĩa của mỗi câu truyện đã đọc và được tham gia các hoạt động văn hóa, các
hội thi có liên quan đến thư viện.
2


Thực tiễn hoạt động thư viện của những năm gần đây : cơ sở vật chất
tương đối đầy đủ, có phòng đọc, có trang thiết bị tối thiểu, nhưng sách, tài liệu
tham khảo, báo chí còn hết sức nghèo nàn... còn rất nhiều hạn chế trong công tác
thư viện trường học. Nhận thức công tác thư viên trường học đóng một vai trò
quan trọng. Vì vậy trong công tác chỉ đạo, quản lý tôi đã có những cách làm,
cách tháo gỡ nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động thư viện nhà trường.
2.2. Thực trạng về công tác thư viện
2.2.1. Đặc điểm tình hình nhà trường
- Tổng số học sinh 350 em, đa số là cha mẹ làm nông hoặc đi làm ăn xa.
- Tổng số lớp là 12 lớp.
- Tổng số cán bộ, giáo viên, nhân viên là 17.
- Tổng diện tích mặt bằng cuả trường 6014 m2. Trong đó có 12 phòng học
10 điểm chính và 2 phòng học điểm lẻ. CSVC đảm bảo tiêu chuẩn trường chuẩn
quốc gia mức độ 1.
2.2.2. Điểm mạnh

- Luôn được sự quan tâm, hướng dẫn và giúp đỡ tận tình của Phòng
GD&ĐT Ngọc Lặc, của các cấp chính quyền địa phương xã Phùng Giáo, cũng
như sự kết hợp tích cực và đồng bộ của Ban Đại diện cha mẹ học sinh. Phần đa
phụ huynh học sinh rất nhiệt tình và có trách nhiệm trước việc học tập của con
cái.
- Đội ngũ cán bộ giáo viên nhà trường nhiệt tình trách nhiệm với công
việc được giao. Hết lòng thương yêu học sinh, giữ vững danh dự nhà giáo và uy
tín trước nhân dân và phụ huynh học sịnh.
- Đã có nhân viên bảo vệ và phục vụ lo việc giữ gìn vệ sinh, cảnh quan
của nhà trường. Ngoài ra được sự phân công của nhà trường, Đội Thiếu niên
Tiền phong Hồ Chí Minh hoạt động tương đối hiệu quả, học sinh ở khối 4&5
cũng tích cực tham gia hỗ trợ cho hoạt động thư viện và chăm sóc bảo quản vệ
sinh thư viện nhà trường.
- Trường có không gian thoáng mát, đóng trên khu vực có phong cảnh sơn
thủy hữu tình. Phía trước là hồ cá rộng lớn, nước trong vắt, tươi mát quanh năm,
phía sau tựa lưng vào quả đồi với thế vững chãi bàn thạch.
2.2.3. Tồn tại
- Đối với cán bộ quản lí :
3


+ Những năm trước đây chưa thực sự coi nhiệm vụ hoạt động thư viện là
quan trọng, là then chốt, có kế hoạch nhưng chưa cụ thể hóa kế hoạch, trong
quản lý còn buông lỏng, chưa phân công nhiệm vụ rõ ràng cho các tập thể và cá
nhân trong công tác tổ chức hoạt động thư viện của nhà trường.
+ Phát huy chưa hết vai trò của giáo viên và học sinh trong hoạt động thư
viện
- Đối với giáo viên, nhân viên.
+ Nhân viên thư viện là giáo viên kiêm nhiệm, chưa qua đào tạo nghiệp
vụ thư viện còn làm việc bằng cách tìm tòi học hỏi.

+ Giáo viên chưa đầu tư thời gian tham ra đọc và nghiên cứu tại thư viện.
+ Phần đa giáo viên chưa có trách nhiệm cao trong việc tổ chức hoạt động
thư viện, các thầy các cô trong những năm gần đây chỉ chú trọng việc giáo dục
học sinh trên lớp, nghiêng nhiều về dạy các môn học văn hóa, ít quan tâm đến
hoạt động đọc sách, nghiên cứu của các em. Hầu như ai cũng có suy nghĩ hoạt
động thư viện là của cán bộ thư viện, của ban giám hiệu. Đặc biệt khi không
được phân công việc cụ thể thi hầu như là không ai có trách nhiệm.
- Đối với học sinh
+ Học sinh đến với thư viện chưa tự giác, chưa có niềm đam mê.
+ Ý thức của học sinh chưa cao, chưa được giáo dục sâu sắc về vấn đề
đọc sách, nội quy, trật tư, vệ sinh thư viện.
+ Tình trạng học sinh còn ồn ào, xô đẩy, thiếu ngăn nắp khi vào thư viện
ném giấy ra thư viện tùy tiện đây cũng là những nguyên nhân làm giảm sự thu
hút bạn đọc đến với thư viện nhà trường.
+ Tổng số học sinh của nhà trường tương đối đông, nếu không tổ chức sắp
xếp phòng đọc trang thiết bị thư viện và lịch đọc cụ thể thì dễ tạo ra một môi
trường bề bộn, ngổn ngang không có lợi cho giáo dục.
2.2.4. Đánh giá chung
Những năm qua công tác thư viện trường Tiểu học Phùng Giáo đã được
Ban Giám hiệu quan tâm, nội dung giáo dục được tích hợp rất phong phú trong
công tác thư viện. Tuy nhiên, do ý thức của học sinh và một số CBVC chưa thật
sự quan tâm đến vấn đề này nên ý thức xây dựng tổ chức hoạt động thư viện
chưa cao, vẫn còn nhiều hạn chế, giáo viên chủ nhiệm chỉ nhắc nhở qua loa học
sinh tham gia hoạt động thư viện mà chưa sát sao cùng tham gia hoạt động thư
4


viện với các em. Mặt khác do trường là đơn vị xa trung tâm còn gặp rất nhiều
khó khăn. Chính vì vậy việc đầu tư mua sắm, bổ sung sách vở tài liệu cho thư
viên chưa kịp thời, lượng sách trong thư viện chưa nhiều về số lượng, chưa

phong phú về chủng loại, hiệu quả hoạt động chưa cao, Công tác kiểm tra của
Hiệu trưởng đối với việc tham gia thư viện của giáo viên và học sinh chưa
thường xuyên, có nhiều lớp, nhiều học sinh chưa chủ động, chưa tích cực hoặc
tham gia qua loa chưa nền nếp, chưa biết giữ vệ sinh chung khi hoạt động thư
viện. Qua thực trạng hoạt động thư viện trường ở trường Tiểu học Phùng Giáo.
Tôi nhận thấy rằng công tác này được tổ chức hoạt động trong trường phổ thông
là một việc làm rất cần thiết, trường đã có nhiều cố gắng trong việc triển khai kế
hoạch và quản lý chỉ đạo cụ thể song chưa quán triệt được tất cả những yêu cầu
của nội dung hoạt động thư viện, do ảnh hưởng nhiều nguyên nhân khách quan
và chủ quan nên đã có một số tồn tại đáng kể. Vì vậy để có một môi trường giáo
dục tốt, một thư viện kiểu mẫu, hoạt động hiệu quả cho thầy cô và các em học
tập, nghiên cứu nâng cao chất lượng giáo dục trong những năm tiếp theo, tôi
mạnh dạn nêu lên “Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động thư
viện trường tiểu học” trong chính đơn vị mình quản lí, mong rằng hiệu quả đem
lại sẽ đạt như mong muốn.
3. Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động thư viện ở trường
tiểu học Phùng Giáo.
Giải pháp 1: Nâng cao nhận thức cho cán bộ, giáo viên, nhân viên và
học sinh về vị trí vai trò của hoạt động thư viện trong trường tiểu học.
Để hoạt động thư viện được coi trọng và hoạt động có hiệu quả thì việc
đầu tiên là tất cả các thành viên trong nhà trường phải thấy được đây là một
phần không thể thiếu trong quá trình dạy học, yêu cầu người quản lý phải chỉ
đạo tổ chức thực hiện tốt những nội dung sau:
- Đối với cán bộ quản lý.
+ Xác định vai trò Cán bộ quản lí là lực lượng nòng cốt quyết định sự
thành công của công tác hoạt động thư viện. Vì vậy người quản lý phải có đầy
đủ nhận thức về nhiệm vụ cần thiết này.
+ Hiệu trưởng, người cán bộ quản lý trường học phải nhận thức được tầm
quan trọng của công tác tổ chức hoạt động thư viện ở trường tiểu học, triển khai
cụ thể đến từng giáo viên về yêu cầu về tiêu chí hoạt động thư viện trong năm

học.

5


Phải nhận thức được việc tổ chức các hoạt động, các phong trào là nhiệm
vụ của Hiệu trưởng và Hội đồng Giáo dục. Thấy được tầm quan trọng của công
tác thư viện đối với việc nâng cao chất lượng giáo dục trong trường Tiểu học,
giúp học sinh rèn luyện kỹ năng sống, ý thức bảo vệ và gìn giữ trường lớp, kĩ
năng đọc thầm, đọc to trước đám đông, rèn luyện tích cực về năng lực và phẩm
chất người học sinh.
+ Không ngừng tìm tòi học hỏi đồng ghiệp, sách báo tài liệu, thăm và học
tập nhiều đơn vị trường bạn, tích lũy những mô hình hay. Không phụ lòng tin,
của đồng nghiệp và phụ huynh học sinh. Quyết tâm từng bước đưa nhà trường
phát triển đi lên. Phấn đấu để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ mà phụ huynh học
sinh và cấp trên đã tin tưởng giao phó.
- §èi víi gi¸o viªn, nhân viên.
+ Triển khai các văn bản, hướng dẫn của Phòng Giáo dục, Sở Giáo dục
liên quan đến công tác thư viên trường học, Thông báo tiêu chí thi đua trong
năm học về công tác thư viện để cán bộ, giáo viên, nhân viên học tập, nhận thức
đầy đủ, đúng đắn, kịp thời. Yêu cầu mọi thành viên đều phải có ý thức để góp
phần hoàn thành tốt tiêu chí của thư viện trước Phòng Giáo dục.
+ Tổ chức hội thảo về công tác nâng cao hiệu quả hoạt động thư viện :
Nội dung hội thảo phải được thông báo trước và bố trí thời gian đủ để các thành
viên trong nhà trường nghiên cứu chuẩn bị tham luận trình bày trước hội thảo.
Hội thảo phải thực hiện được mục tiêu học hỏi lẫn nhau về cách khai thác sách
báo trong thư viện, nêu được kinh nghiệm tổ chức thực hiện hướng dẫn học sinh
tích cực tham gia hoạt động thư viện nhằm nâng cao hiệu quả dạy và học
+ Thông qua các phiên họp hội đồng nhà trường để cung cấp các tài liệu
và những kinh nghiệm cần thiết có liên quan đến việc thực hiện hoạt động thư

viện.
+ Nêu gương một số trường tổ chức tốt hoạt động thư viện điển hình trong
huyện, trong tỉnh. Tổ chức các đợt tham quan học hỏi về lĩnh vực này tại các
đơn vị có kinh nghiệm, có thành tích trong huyện, tỉnh, ngoại tỉnh. Hoạt động
tham quan luôn là hoạt động mang lại cho mọi người niềm cảm hứng phấn khởi
nếu như chung ta tổ chức tốt, nhưng cũng có thể làm cho người ta mệt mỏi,
nhàm chán. Vì vậy người Hiệu trưởng phải tìm tòi chắt lọc dự trù kinh phí và lập
kế hoạch cụ thể chi tiết cho chuyến đi :
Tìm đơn vị phù hợp.
Liên hệ chao đổi cụ thể với đơn vị định đến.
Đặt vấn đề cụ thể về nội dung tham quan học tập.
6


Mong muốn được nghe kinh nghiệm của đơn vị mình đến học tập từ
những người có liên quan.
Chắt lọc nội dung ghi chép cụ thể, căn cứ thực tế của đơn vị mình để áp
dụng.
Trưởng đoàn phát biểu cảm ơn, chụp ảnh lưu niệm, tặng quà lưu niệm.
- Đối với học sinh.
+ Giáo viên thông báo lịch đọc và nhiệm vụ được phân công của lớp trong
việc thực hiện hoạt động thư viện đến từng học sinh, đề ra chỉ tiêu phấn đấu
đăng ký kết quả đạt được của lớp trong năm học.
+ Tổ chức cho học sinh nêu ý kiến của mình về việc tổ chức thực hiện
hoạt động thư viện, ý định của mình sẽ làm những việc gì trong việc thực hiện
nhiệm vụ.
Giải pháp 2: Chỉ đạo công tác chỉnh trang phòng đọc phù hợp, sinh
động tạo sự thu hút, xây dựng niềm đam mê đọc sách cho giáo viên và học
sinh.
Đọc sách là một hoạt động bổ ích và cần thiết, nhưng chỉ có sự đam mê

thi mới có hoạt đông đọc sạch tự giác và tích cực. Để kích thích và xây dựng
niềm đam mê của người đọc (Giáo viên và học sinh). Thì điều kiện đầu tiên đó
là thư viện phải là nơi sạch sẽ, thoáng mát, đẹp, bắt mắt và gần gũi với người
đọc. Việc chúng ta cần làm là :
- Từ đầu năm học, nhà trường phải có kế hoạch mua sắm các loại tủ, bàn
ghế thư viện, kệ đựng sách báo.
- Huy động những nguồn vốn khác nhau : ngân sách nhà nước, ngân sách
từ công tác xã hội hoá giáo dục, từ những nguồn thu hợp pháp trong trường để
xây dựng thư viện.
- Trang trí thư viện khoa học, hợp lý phù hợp với từng loại đối tượng (khu
đọc của giáo viên, khu đọc của học sinh), nội dung trang trí có thể là những trích
dẫn của những cuốn sách nổi tiếng, cuốn sách quen thuộc, cuốn sách đã tạo
được nhiều sự lan tỏa trong xã hội, … Trong trang tri nên bố trí mảng chính
mảng phụ, các biểu đồ phải được thể hiện ở nơi dễ nhìn, Bảng thông báo sách
mới cũng phải được treo ở nơi dễ quan sát nhất.
Một gọc thư viện trường tiểu học Phùng Giáo được trang trí hợp lý

7


- Bày xếp bàn nghế phòng đọc một cách hợp lý và khoa học, tạo lối đi
thuận tiện chánh chen lấn xô đẩy khi người đọc vào ra lấy sách trong kho sách.
- Thư viện phải đủ ánh sáng và đảm bảo mát mẻ thoải mái dễ chịu, sạch
sẽ, đảm bảo an toàn khi mùa mưa bão.
Thư viện xanh thân thiện trường tiểu học Phùng Giáo được xây dựng
và hoạt động hiệu quả từ năm học 2016 - 2017

- Mở rộng không gian đọc bằng cách xây dựng thư viện xanh đa năng
thân thiện ngoài trời, cuốn hút bạn đọc tạo sân chơi khoa học, tích lũy tri thức
qua việc đọc sách. Thư viện xanh phải thật sự là nơi mọi người muốn đến, đáp

ứng các tiêu chuẩn. Xanh, đẹp, mát mẻ, địa điểm phải gần thư viện nhà trường
cách xa khu nhà lớp học và khu nhà hiệu bộ, thuận tiện cho việc đem sách ra và
cất sách vào, cũng như không bị ảnh hưởng của các lớp học và không làm ảnh
hưởng đến công việc của Ban giám hiệu.
- Thư viện muốn có nhiều người đọc thì nguồn sách phải thật phong phú,
để tránh sự nhàm chán.
+ Hàng năm nhà trường phải có kế hoạch bổ sung mua sắm sách báo, tạp
chí, tài liệu.
+ Phát động phong trào “Góp một cuốn sách để đọc nhiều cuốn sách” cụ
thể trong những năm gần đây các em góp được hang nghìn đầu sách.
- Từng bước áp dụng công nghệ thông tin vào công tác thư viện. Từ điều
kiện thực tế trong hoạt động quản lý thư viện và hiệu quả của quá trình khai thác
sử dụng thư viện. Vai trò, tác dụng của công nghệ thông tin là rất cao, cho nên
trong thư viện cần trang bị vài bộ máy vi tính để thuận tiện hơn trong công tác
quản lý thư viện. Nối mạng Internet đến các máy vi tính giúp cho học sinh cũng
như giáo viên có thể vào mạng tìm kiếm, khai thác thông tin thuận tiện và dễ
dàng hơn.
Giải pháp 3. Hiệu trưởng chỉ đạo, tổ chức quản lý hoạt động thư viện
theo kế hoạch cụ thể trong năm học.
- Trong kế hoạch năm học, Hiệu trưởng phải đưa ra những giải pháp cho
công tác thư viện, chỉ đạo sát sao công tác lập kế hoạch hoạt động thư viện : lịch
đọc thư viện trong nhà, lịch đọc ngoài thư viện xanh, thường xuyên giáo dục học
sinh bảo quản sách báo thư viện. Coi đây là hoạt đông vừa bắt buộc, vừa khích
lệ giáo viên thực hiện vừa phải phối hợp tốt với cán bộ thư viện để tổ chức hoạt
động đọc sách của học sinh lớp mình phụ trách.
8


- Thành lập Đội cộng tác viên thư viện với số lượng phù hợp để cùng cán
bộ thư viện duy trì hoạt động thư viện trong nhà và ngoài trời. Các em cộng tác

viên có nhiệm vụ hướng dẫn và phục vụ bạn đọc, lấy sách, trả sách, tuyên truyền
giới thiệu sách, làm vệ sinh thư viện, trang trí bảo quản thư viện, … Việc lựa
chon thành lập đội cộng tác viên thư viên phải tinh tế, tìm đúng người đúng việc
thì công việc mới trôi chảy.
- Thư viện phải được mở cửa thường xuyên vào các ngày trong tuần. Cán
bộ thư viện lên kế hoạch cụ thể từng tuần, lập lịch đọc sách cụ thể cho từng lớp,
trình hiệu trưởng kí duyệt trước khi đưa vào tổ chức thực hiện. Thư viện hoạt
động theo lịch sẽ giúp thư viên nền nếp, trật tự, kỷ luật, tránh tình trạng học sinh
dồn lên thư viện cùng một thời điểm, khiến thư viện quá tải, hoặc lại vắng vẻ
thưa người.
Tiết đọc sách của lớp 4A trường tiểu học Phùng Giáo trong thư viện theo lịch

- Công tác thư viên phải mềm dẻo, linh hoạt không nên cứng nhắc. Cần
giải quyết cho những trường hợp có nhu cầu cấp thiết về vấn đề nghiên cứu học
tập được vào thư viện không theo lịch. Cũng có thể tạo điều kiện cho những giáo
viên và học sinh không có thời gian đọc sách trực tiếp trên thư viện bằng cách
cho mượn sách về nhà theo phiếu.
- Tổ chức giới thiệu các loại sách đến giáo viên và học sinh kịp thời bằng
nhiều hình thức :
+ Giới thiệu trong các buổi chào cờ, sinh hoạt tập thể toàn trường.
+ Giới thiệu trên bảng tin của nhà trường.
+ Điểm sách theo nội dung và trang bìa của sách dán ở thư viện, phòng
giáo viên, văn phòng và nhiều nơi khác để giáo viên tham khảo. Hiện nay do sự
phát triển của công nghệ thông tin nên việc giới thiệu sách cũng dễ dàng hơn.
+ Giới thiệu sách trên bảng thông báo của thư viện, của nhà trường, giới
thiệu thông qua giáo viên chủ nhiệm để các em nhanh chóng tìm đến thư viện
đọc sách
- Giao nhiệm vụ cho giáo viên kiêm nhiệm công tác thư viện chịu trách
nhiệm quản lý phân phối sách cho cả thư viện trong nhà và ngoài trời. Phân
công cho các em trong Đội cộng tác viên thư viện nhắc nhở các bạn học sinh

tránh vi phạm các qui định của thư viện như nói chuyện riêng trong giờ đọc,
không ngăn nắp gọn gang khi mượn và trả sách, ăn quà bánh xả rác bừa bãi
trong thư viện xanh, trèo cây, hái lá, hái hoa các cây trồng trong thư viện xanh,
thực hiện hoạt động vui chơi trong thư viện.
9


Đội cộng tác viên làm việc hiệu quả, thư viện xanh thân thiện trường
tiểu học Phùng Giáo luôn sạch đẹp

- Phân công cho từng thành viên, đoàn thể chịu trách nhiệm trong việc
thực hiện lịch hoạt động, giữ gìn và bảo quản thư viện nhà trường. Đồng thời
yêu cầu giáo viên chủ nhiệm trực tiếp trao đổi với học sinh trong lớp thông qua
buổi sinh hoạt đầu giờ hay sinh hoạt cuối tuần để giáo dục các em có ý thức
tham ra hoạt động và bảo vệ thư viện.
+ Giáo viên chủ nhiệm chịu trách nhiệm giám sát cùng thực hiện với học
sinh trong buổi đọc sách. Gíáo viên chủ nhiệm chịu trách nhiệm trước Hiệu
trưởng về kết quả hoạt động của lớp của tổ mình phụ trách.
+ Chỉ đạo giáo viên trực ban, trực tuần bám sát theo dõi, nhận xét, đánh
giá xếp loại các tổ, lớp, hàng tuần, thông báo kết quả vào buổi giáo ban cuối
tuần về kết quả tham ra hoạt động thư viện, đánh giá cao ý thức tự giác của học
sinh.
+ Qua buổi chào cờ đầu tuần, Hiệu trưởng kết hợp với giáo viên phụ
trách thư viện. Tuyên dương những lớp thực hiện tốt và nhắc nhở những lớp
chưa tốt. Mặt khác cũng tuyên dương những giáo viên chủ nhiệm thực hiện tốt
hoạt động này.

Hiêu trưởng Trường Tiểu học Phùng Giáo tuyên dương trước cờ những tập thể
và cá nhân thực hiện tốt hoạt động thư viện trong tuần
10

Giải pháp 4. Hiệu trưởng chỉ đạo tổ chức các phong trào thi đua hoạt
động bề nổi trong năm học gắn liền với hoạt động thư viện nhằm nâng cao
chất lượng giáo dục.
Để làm được việc này cần có sự vào cuộc đồng bộ của cả tập thể và cá
nhân trong trường. Đặc biệt Hiệu trưởng là người phải hết sức quan tâm đến
hoạt động này và đưa hoạt động này vào trong hoạt động tháng của nhà trường.
Triển khai nội dung và phân công nhiệm vụ cụ thể cho các tố chức, cá nhân thực
hiện các phong trào thi đua. Yêu cầu phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa giáo
viên, nhân viên thư viện, giáo viên tổng phụ trách đội.
- Thi kể truyện theo sách.
Kể truyện theo sách là thuật lại những điều đã ghi trong sách cho người
khác nghe. Muốn làm được điều này thì người kể phải tiếp thu nhuần nhuyễn
nội dung của sách và trước khi kể phải biết chọn nội dung, chọn đề tài cho phù
hợp với trình độ, lứa tuổi của học sinh.
- Thi xem ai đọc được nhiều sách nhất trong năm học.
Sau mỗi buổi đọc các em được dành thời gian để ghi tóm tắt nội dung
truyện đã đọc hoặc sách đã đọc vào vở tích lũy của minh, đây cũng là một cách
nghi nhớ nội dung chuyện rất tốt khi viết lại. Cuối năm học là dịp để nhà trường
mở cuộc thi này bằng cách kiểm tra số lượt đọc thông qua học sinh viết tóm tắt
sách đã đọc vào sổ tích lũy.
- Thi đọc sách hay, rõ ràng, thuyết phục thu hút người nghe. (đọc to nghe
chung)
Đọc to nghe chung : đây là hình thức đơn giản nhất dễ làm, thực hiện ở
đâu cũng được. Đối tượng nghe chủ yếu là học sinh, nhằm tuyên truyền các tác
phẩm văn học giúp các em tiếp thu tốt hơn. Nội dung là truyện cổ tích, truyện
ngắn, hay có thể trích truyện dài để giới thiệu và trước khi đọc người đọc phải
lựa chọn tài liệu và đọc trước.
- Thi điểm sách, giới thiệu sách.

Điểm sách : Là một cuộc nói truyện ngắn gọn, giới thiệu một hay nhiều
cuốn sách đã viết sẵn theo một dàn bài định trước. Giới thiệu sách một cách
ngắn gọn, chủ đề được tập chung, gồm những phần sau đây : giới thiệu hình
thức cuốn sách, tên tác giả, tên sách, nhà xuất bản, nội dung chủ yếu của cuốn
sách, đối tượng của cuốn sách. Bằng phương pháp này có thể giới thiệu được
nhiều sách và có nội dung tập trung.
Tổ công tác thư viện cần bám sát kế hoạch của nhà trường kịp thời phối
hợp với các đoàn thể trong trường tổ chức các cuộc thi với các nội dung phong
phú nêu trên vào các ngày lễ lớn trong năm như 20/11 , 22/12, 8/3, 26/3... Qua
đó các em sẽ tích cực tìm tòi, nghiên cứu sách báo ở thư viện ngày một nhiều
hơn.
11


Giải pháp 5: Tổ chức kiểm tra đánh giá việc thực hiện hoạt động thư
viện theo từng giai đoạn.
Tổ chức kiểm tra đánh giá thường xuyên và đánh giá theo giai đoạn:
- Hiệu trưởng thường xuyên kiểm tra công tác thư viện,
+ Kiểm tra vệ sinh phòng đọc
+ Kiểm tra công tác chuẩn bị trước buổi đọc của học sinh
+ Kiểm tra thực tế buổi đọc.

Hiệu trưởng trường Tiểu học Phùng Giáo kiểm tra thư viện trước buổi đọc

- Đưa việc kiểm tra đánh giá hoạt động thư viện vào lịch kiểm tra nội bộ
nhà trường
- Đội cộng tác viên thư viện giám sát đánh giá, xếp loại cuối tuần cho các
lớp.
- Giáo viên trực tuần đánh giá hàng tuần vào sổ theo dõi thực hiện phong
trào thi đua trong tuần, phản ánh kịp thời những sai phạm hoặc những thành

phần chưa tích cực hoặc gây mất trật tự, vi phạm nội quy làm ảnh hưởng đến
hoạt động thư viện.
- Hiệu trưởng đánh giá theo tháng thông qua phiên họp hội đồng, thẳng
thắn đánh giá góp ý.
12


- Đưa công tác hoạt động thư viện vào tiêu chí thi đua hàng tháng và cuối
năm, xét tiêu chi thi đua cho các tập thể và cá nhân vào cuối năm học để làm
công tác thi đua khen thưởng.
Cuối cùng là hàng năm nhà trường chụp lại những hình ảnh và trưng bày
để cho giáo viên và học sinh thấy sự thay đổi phát triển của thư viện nhà trường
qua từng năm học. Giáo dục lòng yêu trường, yêu lớp ngày một nhiều hơn, cao
hơn.
4. Hiệu quả đạt được.
4.1. Về hiệu quả công việc.
- Giờ đây trường Tiểu học Phùng Giáo chúng tôi vẫn tiếp tục giữ vững
danh hiệu trường đạt chuẩn quốc gia mức độ 1 và liên tục trong các năm gần đây
đạt vị trí là những trường trong tốp dẫn đầu bậc tiểu học trong huyện. Cảnh quan
trước cổng trường và trong sân trường rất tươi mát. Các khu vực phục vụ học
sinh luôn được đảm bảo vệ sinh. Thư viện được Giám đốc Sở giáo dục cấp giấy
chứng nhận thư viện chuẩn mức tiên tiến cấp Tỉnh. Chất lượng học sinh đảm bảo
về đại trà, mạnh về mũi nhọn. Học sinh chăm ngoan chuyên cần chịu khó. Hoạt
động thư viện là hoạt động không còn xa lạ, nó gắn liền với tuổi học trò của các
em.
- Thư viện nhà trường trở thành nơi sinh hoạt văn hóa lành mạnh, các em
hào hứng chờ đón tiết hoạt động thư viện của mình, sách báo hàng năm được bổ
sung, nhiều về số lượng và đa dạng phong phú về chủng loại, nhà trường có thư
viện xanh đa năng rất đẹp mát mẻ phục vụ hiệu quả cho giáo viên và học sinh
đọc sách trong giờ ra chơi thật bổ ích.

Học sinh trường tiểu học Phùng Giáo đến thư viện xanh đọc sách trong giờ ra chơi

- Tỷ lệ học sinh đi học chuyên cần luôn đạt 100% làm cho phụ huynh rất
hài lòng khi gửi con em đến trường. Năm học 2018 – 2019, nhà trường đã thu
hút hầu hết học sinh trong địa bàn xã về học tại nhà trường, ngoài ra học sinh
của các xã lân cận cũng có nhu cầu theo học tại nhà trường.
Hoạt động ngoại khóa tại thư viện xanh thân thiện

- Giáo viên và học sinh trong nhà trường có nhận thức đúng đắn hơn về vị
trí, vai trò của hoạt động thư viện trong nhà trường. Tinh thần xây dựng trường
lớp được nâng cao, các em được sinh hoạt vui chơi và học tập trong môi trường
13


sư phạm ngăn nắp, thoáng mát nên hiệu quả làm việc của giáo viên và việc học
tập của học sinh đạt hiệu quả cao hơn rất nhiều so với các năm học trước.

Học sinh đọc sách trong phòng đọc trong giờ ra chơi

- Giáo viên và học sinh dần dần cảm nhận được nhà trường như ngôi nhà
thân thiện thứ hai của mình, từ đó đã thích được đến trường và có ý thức giữ gìn
vệ sinh cá nhân cũng như vệ sinh chung, góp phần tốt hơn trong việc xây dựng
cảnh quan môi trường sư phạm một cách tự nguyện, học sinh tự nhiên hơn, tích
cực hơn, tự giác hơn không cần thầy cô phải nhắc nhở. Đây cũng là điều kiện
giữ gìn sức khỏe thể chất tốt tạo cơ sở để học tập đạt hiệu quả cao.

14


Một số hình ảnh quang cảnh và khuôn viên của trường Tiểu học Phùng Giáo

- Trong thời gian qua Phòng Giáo dục và Đào tạo Ngọc Lặc và Ủy Ban
nhân dân huyện Ngọc Lặc luôn đánh giá Trường Tiểu học Phùng Giáo là một
trong những điển hình về đơn vị khắc phục khó khăn để vươn lên hoàn thành
xuất sắc nhiệm vụ. Hình ảnh nhà trường, hình ảnh thư viên xanh của nhà trường
tạo được sự lan tỏa lớn trong bậc tiểu học huyện nhà và vinh dự được đài truyền
thanh truyền hình đưa tin.
15


2. Về kinh nghiệm đạt được.

Qua thực hiện các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác thư viện
với các kết quả đã đạt, Tôi đã rút ra những kinh nghiệm sau đây:
- Ban Giám Hiệu nhà trường, đặc biệt là Hiệu trưởng phải thật sự quan
tâm, nhiệt tình, chịu khó, đầu tư cho công tác hoạt động thư viện, từ đó có kế
hoạch chỉ đạo và triển khai để thực hiện đồng bộ và có hiệu quả.
- Kế hoạch tổ chức hoạt động thư viện, cũng như sự phân công trách
nhiệm thực hiện phải được công khai bàn bạc thống nhất trong hội đồng sư
phạm của nhà trường để mọi thành viên trong nhà trường có nhận thức đúng đắn
và cùng có trách nhiệm góp phần tích cực và hiệu quả trong thực hiện
- Chỉ đạo, tổ chức thực hiện hoạt động thư viện ở trường Tiểu học là một
việc làm đòi hỏi phải có sự quan tâm, thực hiện đồng bộ từ cán bộ, giáo viên,
nhân viên học sinh của các lớp tất cả phải thực hiện thường xuyên liên tục thì
mới đạt hiệu quả cao.
- Muốn kế hoạch hoạt động thư viện được khả thi, hiệu quả hơn thì cần có
sự tìm hiểu và sáng tạo. Phải biết tìm hiểu xem do đâu là nguyên nhân, từ đó có
giải pháp khắc phục hợp lý các nguyên nhân ấy. Thường xuyên kiểm tra đôn
đốc, nhắc nhở, điều chỉnh, biểu dương, khen ngợi kịp thời những tập thể, những
cá nhân có biểu hiện tốt trong việc thực hiện hoạt động thư viện, đồng thời cũng

phê bình, nhắc nhở những cá nhân cũng như những tập thể thực hiện chưa tốt.
3. Kết luận và đề xuất
3.1. Kết luận
Trong sự phát triển ngày một cao hơn, nhanh hơn của nền giáo dục Việt
Nam và Thế giới. Một vấn đề đang được báo động và đòi hỏi phải có biện pháp
khắc phục kịp thời đó là công tác thư viện trong trường học phổ thông nói chung
và bậc tiểu học nói riêng. Để nhà trường tiểu học trở thành nơi tố chức hài hòa
đồng bộ các hoạt động và tiến tới mục tiêu giáo dục toàn diện cho học sinh thì
cần phải có sự phối kết hợp thực hiện hài hòa của toàn xã hội. Sáng kiến kinh
nghiệm xây dựng, tổ chức hoạt động thư viện mà bản thân tôi trình bày trên đây
chắc vẫn còn không tránh khỏi những thiếu sót. Tôi mong muốn nhận được sự
đóng góp nhiệt tình của các cấp lãnh đạo, các bạn đồng nghiệp, các thầy cô trực
tiếp giảng dạy trong đơn vị cho sáng kiến của mình. Nhằm chỉ đạo quản lý và tổ
chức hoạt động thư viện trong Trường Tiểu học Phùng Giáo huyện Ngọc Lặc
tỉnh Thanh Hóa nói riêng và ngành giáo dục nói chung ngày càng đạt hiệu quả
hơn và hoàn chỉnh hơn, góp phần tích cực trong việc hoàn thành mục tiệu đề ra
16


của nhà trường, khẳng định chất lượng giáo dục là danh dự của nhà trường. Đây
cũng là sáng kiến mà bản thân tôi đã và đang áp dụng tại đơn vị của mình công
tác, hy vọng có thể áp dụng có hiệu quả cho các đơn vị trường học có cùng điều
kiện hoàn cảnh.
3.2. Đề xuất:
- Đối với Phòng Giáo dục
+ Phòng giáo dục cần tổ chức các buổi hội thảo về công tác xây dựng tổ
chức hoạt động thư viện trong trường học cho giáo viên và học sinh ở các
trường trong huyện. Tổ chức sinh hoạt chuyên đề về xây dựng thư viện xanh,
kinh nghiệm tổ chức hoạt động thư viện giữa các cụm trường. Hàng năm tổ chức
chấm điểm và xếp hạng trường cho lĩnh vực này tạo phong trào thi đua rộng

khắp trong toàn huyện.
+ Tham mưu cho UBND huyện để nhà trường được biên chế 1 cán bộ thư
viện chuyên trách để giúp cho hoạt động thư viện đạt hiệu quả cao hơn.
- Đối với các đoàn thể trong trường
+ Phối hợp với nhà trường làm tốt công tác tham mưu với Chính quyền
xã, Hội cha mẹ học sinh chăm lo cơ sở vật chất phục vụ công tác dạy và học.
+ Phối hợp với nhà trường giữ cho thư viện luôn luôn phải đảm bảo đủ
ánh sáng và quạt mát về mùa hè cho học sinh, bổ sung thêm sách báo hàng năm,
cấp thêm tài liệu, sách tham khảo để giáo viên tìm hiểu nhằm nâng cao kiến thức
về chuyên môn nghiệp vụ.
+ Tăng cường tổ chức hoạt động thi đua trong nhà trường, tạo niềm tin và
khích lệ kịp thời đối với giáo viên và học sinh.
- Đối với Giáo viên
+ Trong quá trình dạy học, giáo viên cần kết hợp hài hòa, linh hoạt thực
hiện có hiệu quả công tác chủ nhiệm nhằm phát huy tính tích cực của học sinh
trong mọi lĩnh vực. Chú trọng công tác thư viện của lớp mình phụ trách.
+ Giáo viên phải luôn là tấm gương sáng trong việc đọc sách, nghiên cứu
ở thư viện.
Trên đây là những kinh nghiệm của bản thân rút ra từ thực tế quản lý, tôi
rất mong nhận được sự góp ý, bổ sung của bạn bè, đồng nghiệp để sáng kiến của
tôi ngày càng hoàn thiện hơn. Tôi xin chân thành cảm ơn !
Xác nhận của thủ trưởng đơn vị

Thanh hóa, ngày 11 tháng 3 năm 2019
17


......................................................
Tôi xin cam đoan đây là
SKKN ......................................................

của mình viết, không sao chép
nội dung ......................................................
của người khác.
Người thực hiện

Lê Tiến Dũng

18


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.Trẻ em Việt Nam - HỒ CHÍ MINH - 1942 - NXB Chính trị Quốc gia.
2. Đôi mắt trẻ thơ - L.T.GƠ RI GÔ RIAN - NXB Văn hoá Thông tin Hà Nội
năm 2000.
Người dịch: Phạm Đăng Quốc - Lê Khánh Trường.
3. Con sẽ nên người - L.P.Ô.XTÔRÔPXCAIA - NXB Văn Hoá
Thông tin Hà Nội - năm 2000.
Người dịch: Lê Khánh Trường.
4. Những phương pháp giáo dục hiệu quả trên thế giới - NXB Tư
Pháp Hà Nội - năm 2006.
* Tập 1+2: Phương pháp giáo dục thiên tài của JAMES SIDER.
* Tập 3 : Phương pháp giáo dục đặc thù của MONTESSORI.
* Tập 4 : Phương pháp giáo dục thực tiễn của HIRAKO.
* Tập 5 : Phương pháp giáo dục gia đình của Châu Tiết Hoa và Thi
Tú Nghiệp
5. Những tấm lòng cao cả - EDOMONDO DE AMICIS -NXB Phụ nữ- Hà
Nội năm 1998.
6. Tài liệu bồi dường thường xuyên cho giáo viên tiểu học. BGD
7. Một số Tạp chí Giáo dục Tiểu học.
8. Luật bảo vệ môi trường.

19