Giáo án Ngữ Văn 9 ( cả năm)

Giáo án Ngữ Văn Lớp 9
Ngày soạn: Số tiết :
Ngày dạy : Tiết số :
Tuần 1
Bài 1
Văn bản Phong cách Hồ Chí Minh
Lê Anh Trà
I. Mục tiêu
- Qua bài học, H/s tiếp cận với một hình tợng vĩ đại mà quen thuộc- hình tợng Hồ Chí
Minh nhng qua một khía cạnh nhỏ- khía cạnh phong cách.
- Các em thấy đợc vẻ đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh chính là sự kết hợp hài hoà
giữa truyền hông và hiện đại, dân tộc và quôc tế, thanh cao và giản dị.
- Giáo dục lòng yêu quý trân trọng, kính yêu Bác. Từ đó có ý thức tu dỡng học tập, rèn
luyện theo gơng Bác.
- Rèn kỹ năng đọc, phân tích chi tiết.
II. Chuẩn bị
Thầy: Soạn bài, tìm hiểu về cuộcn đời, con ngời HCM.
Trò: Đọc bài, trả lời câu hỏi phần đọc hiểu
III. Hoạt động lên lớp
A. ổ n định tổ chức
B. Kiểm tra bài cũ : KT sách vở h/s
C. Bài mới
Hoạt động của GV
Hoạt động 1: Vào bài
Nhắc đến HCM hẳn nhắc ta nhớ đến một
lãnh tụ cách mạng vĩ đại, một danh nhân
văn hoá thế giới. Con ngời vĩ đại ấy không
chỉ mang tầm vóc Việt Nam mà còn mang
cả tầm vóc thế giới. Vẻ đẹp văn hoá chính
là nét nổi bật trong phong cách HCM
GV ghi đầu bài lên bảng

H. Đ 2: Hớng dẫn đọc hiểu văn bản
I. Giới thiệu tác giả- tác phẩm
1. Tác giả:
GV giới thiệu một vài nét chính
2. Tác phẩm:
? Hãy nêu xuất sứ của tác phẩm?
II. Đọc- hiểu văn bản
1. Đọc, tìm bố cục
GV hớng dẫn đọc, đọc mẫu
Hoạt đông của HS
HS nghe, chuẩn bị SGK, vở ghi
HS theo dõi và tóm tắt
- Văn bản Phong cách HCM trích
trongPhong cách HCM- cái vĩ đại
gắn với cái giản dị
Soạn theo chơng trình sách giáo khoa mới
2
Giáo án Ngữ Văn Lớp 9
Gọi H/s luyện đọc và chia bố cục văn bản
? Văn bản có thể chia bố cục nh thế nào?
GV tổng hợp, bổ sung
2. Phân tích
GV cho h/s theo dõi lại đoạn 1 và yêu cầu
nâcs lại nội dung
a. Cơ sở hình thành phong cách HCM
? Nhắc tới HCM, ta nhắc tới một nhà văn
hoá, một con ngời có vốn tri thức sâu rộng.
Nhờ đâu ở Ngời có vốn tri thức ấy?
?Ngời tiếp thu vốn văn hoá bằng cách nào?
GV củng cố, mở rộng: HCM biết nhiều

ngoại ngữ: 6 thứ tiếng Ngpời nói và viết
nh tíng mẹ đẻ. Ngời cũng không từ một
công việc chính đáng nào để kiếm ssống:
Có nhớ chăng.. đêm khuya- CLV
? Tuy nhiên điều quan trọng là không phải
cứ đi nhiều là biết, mà cái sự biết ấy còn
phụ thuộc váọ tiếp nhận của cá nhân. Vởy
Ngời tiếp nhận vốn văn hoá nhân loại ntn?
? Theo em trong tất cả những yếu tố trên,
điểm nào là yếu tố quan trọng nhất?
GV cho h/s thảo luận và tổng kết:
- Gốc văn hoá dân tộc là yếu tố có vai trò
và ảnh hởng quyết định tới việc hình thành
phong cách HCM
? Những yếu tố chủ quan và khách quan
- H/s nghe và theo dõi cách đọc
- H/s đọc kết hợp nêu bố cục
-
- Văn bản chia làm hai phần:
+ Trong cuộc đời hiện đại/ 5- Cơ sở
hình thành phong cách HCM
+ Lần đầu/ 6.. và thể xác/ 7- Nét đẹp
trong lối sống của HCM
H/ s theo dõi bằng mắt và nhắc lại nội
dung chính
H/ s theo dõi SGK
- Ngời đi nhiều nơi, tiếp xúc với nhiều
nớc, nhiều vùng trên thế giới
- Nói và viết thạo nhiều thứ tiếng:
Pháp , Anh, Hoa, Nga

- Làm nhiều nghề để kiếm sống
- Học hỏi đến mức uyên thâm
H/s theo dõi đoạn: Ngời cũng chịu
hiện đại
- Ngời tiếp thu một cách có chọn lọc
tinh hoa văn hoá nớc ngoài
- Không chịu ảnh hởng một cách thụ
động
- Tiếpn thu mọi cái hay, cái đẹp đồng
thời phê phán cái hạn chế, tiêu cực
- Giữ vững gốc văn hoá dân tộc
Soạn theo chơng trình sách giáo khoa mới
3
Giáo án Ngữ Văn Lớp 9
trên đã hình thành ở HCM một phong cách
nổi bật. Câu dánh giá nào khẳng định điều
đó?
Gv cho học sinh thảo luận
Gv bổ sung tổng kết- h/s theo dõi
* Phong cách HCM- một nhân cách rất
Việt Nam: lối sống rất bình dị, gần gũi, rất
phơng đông nhng cũng rất mớ mẻ, hiện
đại.
GV bình: Viết về Bác, nhà thơ Tố Hữu
từng có những vần thơ gây xúc động lòng
ngời:
Một nhà sàn nớc non
Dù suốt 30 năm bôn ba khắp trời tây, Ngời
vẫn không quên cái nôi đất Việt với một
phong cách khoẻ khoắn nhanh nhẹn, một t

thế, một lối sống bình dị, ung dung thanh
thản là những nét dấu ấn đặc trng của Ng-
ời.
b. Phong cách HCM- nét đẹp trong lối
sống giản dị mà thanh cao
GV cho h/s đọc phần 2 SGK/6
? Đề cập đến phong cách HCM, tác giả đè
cập đến mấy khía cạnh?
a. Phong cách sống
? Cuộc sống của Hồ Chủ tịch đợc phác hoạ
qua những chi tiết nào?
Cho h/s thảo luận nhóm
GV tổng hợp:
+ Nơi ở: nhà sàn nhỏ bằng gỗ
+ Đồ đạc: mộc mạc đơn sơ
+ Trang phục: giản dị(áo bà ba nâu, áo trấn
thủ, dép lốp)
+ T trang ít ỏi: một chiếc va li ..
? Những nét phác họa trên cho em thấy đ-
ợc điều gì về phong cách sống của HCM?
GV chốt lại- h/s ghi
* Phong cách sống giản dị, đạm bạc, đơn
sơ, thanh bạch, gần gũi
- H/s theo dõi SGK, phát hiện
H/s chuyển sang nội dung thứ 2 của bài
học
1 h/s đọc SGK, cả lớ theo dõi
H/s theo dõi và trả lời:
- Phong cách sống
- Phong cách sinh hoạt và làm việc

H/s chia nhóm thảo luận. Nhóm trởng
đại diện báo cáo
H/s trình bày ý kiến của mình
Soạn theo chơng trình sách giáo khoa mới
4
Giáo án Ngữ Văn Lớp 9
? Trong chơng trình NV 8, bài thơ nào em
đợc học cũng giơí thiệu với chúng ta điều
này?
GV bình nâng cao Nh vậy phong cách
sống của HCM là hoàn toàn thống nhất.
Không phải chỉ trong kháng chiến thiếu
thốn Ngời mới sống nh vậy mà ngay cả khi
sống giữa thủ đô, Ngời vẫn giữ nguyên lối
sống của mình.
b. Phong cách làm việc& sinh hoạt
? Cuộc sống, nếp sinh hoạt của vị Chủ tịch
nớc đợc đề cập đến ntn?
? Bày tỏ ấn tợng, cảm xúc của mình, Lê
Anh Trà đã đa ra một nhận xét ngắn gọn
mà xác đáng. Hãy tìm câu đánh giá ấy?
? Để ngời đọc hình dung cụ thể vàg rõ hơn
về phong cách sống của Bác, tác giả đã sử
dụng thủ pháp nghẹ thuật gì?
? T/g bài viết so sánh hình ảnh Bác với ai?
? Lối sống của những con ngời này gặp
nhau ở điểm nào?
? T sự phân tích đó, Lê Anh Trà đã khẳng
định ntn về lối sống, phong cách sống của
Bác?

Gv cho học sinh phất biểu và tổng kết cho
h/s ghi:
* Phong cách sống, phong cách sinh hoạt
có văn hoá, thanh cao, đã trở thành một
quan điểm thẩm mĩ: giản dị, tự nhiên
Bình: Tuy nhiên lối sống của Bác không
_ Bài thơ Tức cảnh Păc bó
H/s theo dõi phát hiện
+ Ăn uống: Không cầu kì với cá kho,
rau luộc, da ghém, cà muối
+ Làm việc, tiếp khách, họp Bộ chính trị
ngay trong nhà sàn
H/s phát hiện chi tiết câu:
Tôi dám chắc nh vậy
H/s thảo luận:
- Nghệ thuật so sánh
_ So sánh với các vị hiền triết xa: N.B.
Khiêm, N. Trãi
H/s theo dõi SGK
+ Không phải là lối sống khắc khổ của
con ngời tự vui trong cảnh nghèo
+ Không phải là cách tự thần thánh hoá,
tự làm cho khác đời
Soạn theo chơng trình sách giáo khoa mới
5
Giáo án Ngữ Văn Lớp 9
hoàn toàn giống các danh nho xa. Ngời
sống giản dị, đạm bạc nhng không phải là
lối sống ở ẩn, xa lánh thế sự. Ngời vẫn
luôn luôn quan tâm, lo lắng từng phut,

từng giờ cho việc dân, việc nớc cho dù Ng-
ời từng khao khát cuộc sống:
Việc dân. tới rau
HĐ 3
3. Tổng kết:
a. Nội dung :
? Từ hiện thực đời sống và qua tìm hiểu
văn bản, em hiêủ đựơc gì về con ngời
HCM?
Trên cơ sở nhận thức của h/s gv chú ý h-
ỡng dẫn các em nhận xét đúng hớng văn
bản
b. Nghệ thuật:
? Theo em, những nét nghệ thuật nào trong
văn bản đã góp phần làm nên vẻ đẹp phong
cách HCM?
Gv: - Đa bảng phụ phần tổng kết
- Mở rộng: Văn bản thuộc kiểu văn bản
nhật dụng nhng lại có sự sáng tạo độc đáo
trong cách viết, sử dụng nhiều giọng điệu
cho nên linh hoạt uyển chuyển gần gũi, dễ
hiểu
HĐ 4 Luyện tập
Bài tập: Trình bày ngắn gọn cảm nhận của
em về nét đẹp trong phong cách HCM
D. Củng cố- H ớng dẫn:
- Làm bài tập/ 8 SGK
- Soạn bài tiếp
H/s lắng nghe
H/s tổng hợp nội dung văn bản:

+ HCM có lối sống giản dị gần gũi mà
thanh cao
+ HCM là một nhà văn hoá lớn. ở Ngời
có vốn văn hoá, vốn tri thức sâu rộng
+ Phong cách HCM là sự kết hợp hài
hoà giữa truyền thống văn hoá dân tộc
và tinh hoa văn hoá nhân loại: rất Việt
Nam cũng rất hiện đại
Gv hớng dẫn h/s tổng hợp
+ Nghệ thuật đối lập
+ Nghệ thuật so sánh, liệt kê
+ Kết hợp đan xen kể chuyện và lời
đánh giá của t/g
H/s đọc ghi nhớ/8
H/s làm việc theo nhóm( viết gon trong
khoảng 20 dòng)
IV. Rút kinh nghiệm
Soạn theo chơng trình sách giáo khoa mới
6
Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n Líp 9
Ngµy so¹n: Sè tiÕt :
Ngµy d¹y : TiÕt sè :
C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i
So¹n theo ch¬ng tr×nh s¸ch gi¸o khoa míi
7
Giáo án Ngữ Văn Lớp 9
I.Mục tiêu
- H/s qua bài học nắm đợc nội dung các phơng châm hội thoại về lợng và về chất để vận
dụng trong giao tiếp
- Các em tránh đợc những tình huống đáng tiếc dẫn đến mục đích giao tiếp không đợc

thực hiện
- Rèn kỹ năng và thái độ trong giao tiếp
II.Chuẩn bị
1. Thầy: Soạn bài, bảng phụ, lấy VD thực tế
2. Trò: Đọc trớc bài
III.Hoạt động lên lớp
A. ổ n định tổ chức
B. Kiểm tra
C. Bài mới
HĐ 1: Giới thiệu: Trong giao tiếp có những quy định tuy không đợc nói ra thành lời nhng
những ngời tham gia vào giao tiếp vẫn cần phải tuân thủ, nếu không thì dù câu nói không
mắc lỗi về ngữ âm, từ vựng và ngữ pháp, hoạt đông giao tiếp cũng sẽ không thành công.
Những quy định đó đợc theer hiện qua các phơng châm hội thoại
HĐ 2
Phơng pháp
Gv treo bảng phụ
VD:
An: Cậu có biết bơi không?
Ba: Biết chứ, thậm chí còn bơi giỏi nữa.
An: Cậu học bơi ở đâu vậy?
Ba: Dĩ nhiên là ở dới nớc chứ còn ở đâu.
? Trong cuộc hội thoaị này có mấy lợt lời? lợt lời 1
câu trả lời của Ba có đáp ứng điều mà An muốn biết
không?
H/s : 2 lợt lời. lợt lời 1 câu trả lời của Ba đáp ứng
điều mà An muốn biết.
Trong lợt lời 2 khi An hỏi học bơi ở đâu mà Ba trả lời
ở dới nớc thì câu trả lời đó có đáp ứng điều mà An
muốn biết không?
GV cho h/s phân tích câu hỏi học bơi ở đâu cần đáp

ứng yêu cầu là gì?
( gợi ý: địa điểm học bơi: sông hò, ao, bể bơi)
? Vậy câu trả lời đã đáp ứng đúng yêu cầu cha? cả về
thái đọ, tìnhcảm khi giao tiếp?
H/s: Cha đáp ứng đúng nội dung giao tiếp. Ba có vẻ
tỏ ra coi thừơng bạn.
? Cần phải rút ra bài học gì khi giao tiếp?
Nội dung
I. Ph ơng châm về l ợng
Soạn theo chơng trình sách giáo khoa mới
8
Giáo án Ngữ Văn Lớp 9
H/s phát biểu
GVtóm tắt
VD 2:
GV cho h/s đọc lại truyện cời lợn cới áo mới
( rèn kỹ năng sử dụng ngôn ngữ nói)
? Vì sao truyện lại gây cời?
H/s Các nhân vật nói nhiều hơn những gì cần nói
Lẽ ra chỉ cần hỏi: Bác có thấy con lợn nào chạy qua
đây không?
Và chỉ cần trả lời:Tôi không thấy.
?Cần phải tuân thủ yêu cầu gì khi giao tiếp?
H/s trả lời
H/s đọc ghi nhớ sgk/9
GV treo bảng phụ ghi câu chuyện cời:Con rắn vuông
H/s đọc
?Những điều nói về con rắn có đúng với sự thật
không ?
H/s: không

Câu chuyện phê phán điều gì?
H/s:Phê phán sự khoác lác
?Nếu không biết chắc 1 tuần nữa lớp sẽ tổ chức cắm
trại thì em có thông báo điều đó với các bạn không?
H/s: Không
?Nếu không biết chắc vì sao bạn mình nghỉ học thì
em có trả lời với thầy cô là bạn ấy nhỉ học vì ôms
không?
H/s: Không
?Khi giao tiếp cần tránh điều gì nửa?
Đặc điểm khác nhau giữa hai điều cần chú ý là gì?
H/s nêu cụ thể
H/s đọc ghi nhớ sgk
?Yêu cầu bài tập:
Sửa lỗi mỗi câu ở bài tập
H/s : phân tích từng câu1
a) Trâu là một loài gia súc nuôi ở nhà .
Khi nói câu nói phải có nội
dung đúng vói yêu cầu của
giao tiếp, không nên nói ít
hơn những gì mà giao tiếp
đòi hỏi.
*Không nên nói nhiều hơn
những gì cần nói.
Ghi nhớ sgk/9
II Ph ơng châm về chất
*Không nên nói những điều
mà mình không tin là đúng sự
thật
Không nên nói những điều mà

mình không có bằng chứng
Ghi nhớ sgk/10
III Luyện tập
1 Bài tập 1
Soạn theo chơng trình sách giáo khoa mới
9
Giáo án Ngữ Văn Lớp 9
? Hiểu gia súc là thế nào ?
- Là thú nuôi .
Lôĩ sai là gì ?
- Thừa cụm từ nuôi ở nhà .
b) én là loài chim có hai cánh .
Tất cả các loài chim đều có ? cánh. Lỗi sai là gì?
- Thừa cụm từ : có hai cánh.
Yêu cầu: Chọn từ ngữ thích hợp điền vào chỗ trống?
HS lựa chọn GV chữa.
a) Nói có căn cứ chắc chắn là nóicó sách ..chứng.
b) Nói sai sự thật là .. nói dối .
c) Nói một cách hú hoạ không có căn cứ là nói mò .
d) Nói nhảm nhí vu vơ là nói nhăng nói cuội .
e) Nói khoác lác là nói trạng.
G cho hs rút ra kết luận.
4) Củng cố : Hai phơng châm học tập.
5) Dặn dò : Về học làm tiếp các bài tập trang 11-SGK
- Thừa cụm từ nuôi ở nhà.
Sửa : Trâu là một loài gia súc.
- Thừa cụm từ có hai cánh .
Sửa : én là một loài chim.
Bài tập 2:
*Các từ ngữ này đều chỉ

những cách nói tuân thủ hoặc
vi phạm phơng châm về chất.

IV. Rút kinh nghiệm

Ngày dạy: Số tiết:
Ngày dạy: Tiết số:
Soạn theo chơng trình sách giáo khoa mới
10
Giáo án Ngữ Văn Lớp 9
Sử dụng một số biện pháp nghệ thuật
trong văn bản thuyết minh
I.Mục tiêu
- H/s hiểu đợc cách sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong vă bản thuyết minh làm
cho văn bản thuyết minh thêm sinh động hấp dẫn
- H/s biết cách sử dụng một số biện pháp nghệ thuật vào việc viết văn bản thuyết minh
II. Chuẩn bị
1. Thầy: N/c soạn bài
2. Trò: ôn tập văn bản thuyết minh
III.Hoạt động lên lớp
A. ổ n định tổ chức
B. Kiêmtra bài cũ : Kết hợp trong giờ
C. Bài mới
Phơng pháp
? Văn bản thuyết minh là gì?
H/s trả lời
GV tóm tắt
?Đặc điểm chủ yếu của văn bản thuyết minh?
H/s trả lời
Gv tóm tắt

?Nêu các phơng pháp thuyết minh?
Nội dung
I. Tìm hiểu việc sử dụng một số biện
pháp nghệ thuật trong văn bản
thuyết mịnh
1. Ôn tập văn bản thuyết minh
-Nói hoặc chú thích cho ngời ta hiểu
rõ hơn về những sự vật sự việc hoặc
hình ảnh đã đa ra
-Văn bản thuyết minh là kiểu văn
bản thông dụng trong lĩnh vực đời
sống nhằm cung cấp tri thức về đạc
điểm tính chất nguyên nhân ..của
các hiện tợng và sự vật trong tự
nhiên xã hội bằng phơng thức trình
bày giới thiệu giải thich
*Đặc điểm:
-Tri thức trong văn bản thuyết minh
đòi hỏi khách quan, xác thực, hữu
ích cho con ngời
-Văn bản thuyết minh cần đợc trình
bày 1 cách rõ ràng chính xác, chặt
chẽ và hấp dẫn
Soạn theo chơng trình sách giáo khoa mới
11
Giáo án Ngữ Văn Lớp 9
H/s trả lời
GV tóm tắt
H/s đọc văn bản: Hạ long đá và nớc
GV nhận xét cách đọc

(Đã chú ý đến việc nhấn mạnh các yếu tố miêu
tả và các yếu tố kỳ lạ của hạ long )
? Bài văn thuyết minh đặc điểm gì của đối tợng?
- Đá và nớc ở hạ Long
? Mục đích cần đạt tới của bài văn thuyết minh?
- Giúp ngời đọc hiểu đợc vẻ đẹp kỳ lạ của Hạb
Long
? Văn bản có cung cấp cho ta những tri thức
khách quan về đối tợng không?
- Có
? Văn bản đã sử dụng những phơng pháp thuyết
minh nào là chủ yêú?
- Liệt kê, đo đếm
? Vấn đề sự kỳ lạ của Hạ Long là vô tận đợc t/g
thuyết minh bằng cách nào?
- Liệt kê
? Nếu nh chỉ dùng phơng pháp liệt kê :Hạ long
có nhiều nớc nhiều đảo,nhiều hang động lạ lùng
thì đã nêu đợc Sự kỳ lạ của hạ long cha?Tác
giả hiểu sự kỳ lạ này là gì?
-Đá và nớc của hạ long đem đến cho du khách
những điều thú vị
+Du khách có nhiều cách chơi vịnh hạ long
thả cho thuyền nổi trôi, hoặc buông theo dòng,
hoặc chèo nhẹ,hoặc lớt nhanh hoặc tuỳ hứng lúc
nhanh,lúc chậm
+Trong khi dạo chơi du khách có nhiều cảm
giác kỳ lạ:hình thù các đảo biến đổi, kết hợp với
ánh sáng, góc nhìn, ban ngày hay ban đêm, các
đảo đá Hạ long biến thành một thế giới có hồn,1

thập loại chúng sinh sống động
?Câu văn nào đã khái quát đợc điều đó?
*Phơng pháp:
-Nêu định nghĩa, giải thích
-Phân loại, Phân tích
-Nêu ví dụ
-Liệt kê
-Nêu số liệu
-So sánh
2 Viết văn bản có sử dụng một số
biện pháp nghệ thuật
-Sử dụng biện pháp liệt kê
Soạn theo chơng trình sách giáo khoa mới
12
Giáo án Ngữ Văn Lớp 9
- Chính nớc làm cho đá sống dậy,làm cho đá
vốn bất động và vô tri bỗng trở nên linh hoạt có
thể đông đến vô tận và có tri giác, có tâm hồn
H/s đọc đoạn văn
?Toàn bài tác giả dùng 8 chữ có thể, nhiều từ đột
nhiên, bỗng, bỗng nhiên, hoá thân là tác giả giới
thiệu những điều đang diễn ra trớc mắt có đúng
không? Biện pháp nghệ thuật nào đã đợc sử dụng
ở đây?
? tác giả tởng tợng ra điều gì
-Tởng tợng ra những cuộc dạo chơi đúng hơn là
các kỹ năng dạo chơi(ta có thể)
GV:Đặc biệt tác giả còn khơi gợi ra những cảm
giác có thể có
?Ngoài ra để cho cảnh vật Hạ long trở nên sinh

động có hồn tác giả còn sử dụng biện pháp nghệ
thuật nào?
-Biện pháp nhệ thuật nhân hoá: Gọi chúng là
thập loại chúng sinh, là thế giới ngời, là bọn ngời
bằng đá hối hả trơ về..
GV:Sau mỗi đổi thay góc độ quan sát, tốc độ di
chuyển, ánh sáng phản chiếu.là sự quan
sát,miêu tả nhữnh biến đổi của hình ảnh đảo đá,
biến chúng từ những vật vô tri thành những vật
sống động, có hồn
?Muốn cho VBTM đợc sinh động, hấp dẫn ngời
ta cần làm nh thế nào?
?Yêu cầu việc sử dụng các biện pháp nghệ
thuật?
H/S đọc văn bản: Ngọc hoàng xử tội ruồi xanh
?Văn bản nh 1 truyện ngắn, một truyện vui vậy
có phải là văn bản thuyết minh không?Tính chất
-Biện pháp tởng tợng, liên tởng
-Nhân hoá
-Cần vận dụng thêm một số biện
pháp nghệ thuật nh kể chuyện, tự
thuật, đối thoại theo lối ẩn dụ, nhân
hoá hoặc các hình thức vè, diễn
ca..
-Các biện pháp nghệ thuật cần đợc
sử dụng thích hợp góp phần làm cho
đặc điểm ,đối tợng thuyết minh nổi
bật và gây hứng thú cho ngời đọc
II Luyện tập
1Bài tập 1

Soạn theo chơng trình sách giáo khoa mới
13
Giáo án Ngữ Văn Lớp 9
thuyết minh thề hiện ở những điểm nào?
-Giới thiệu loài ruồi rất có hệ thống:những tính
chất chung về họ, giống loài, về các tập tính sinh
sống, sinh đẻ đặc điểm cơ thể, cung cấp các tri
thức chung đáng tin cậy về loài ruồi thức tỉnh ý
thức giữ gìn vệ sinh công cộng, phòng bệnh ,ý
thức diệt ruồi
Những phơng pháp thuyết minh nào đã đợc sử
dụng
?Các biền pháp NT đã đợc sử dụng
4.Củng cố:Sử dụng biện pháp Nttrong văn bản
TM ntn?
5Dặn dò:Về học bài
-Đặc điểm thuyết minh:giới thiệu
loài ruồi
-Phơng pháp thuyết minh:
+Định nghĩa
+Phân loại
+Số liệu
+Liệt kê
-Biện pháp nghệ thuật:
+Kể chuyện
+Nhân hoá
Tác dụng:gây hứng thú cho ngời
đọc-các bạn nhỏ tuổi vừa là truyện
vui vừa là học thêm tri thức
IV. Rút kinh nghiệm

Ngày soạn : Số tiết:
Ngày dạy : Tiết số :
Soạn theo chơng trình sách giáo khoa mới
14
Giáo án Ngữ Văn Lớp 9
Các phơng châm hội thoại
I.Mục tiêu:
- Giúp H/S nắm đợc mối quan hệ chặt chẽ giữa phơng châm hội thoại và tình huống
giao tiếp
-Hiểu đợc phơng châm hội thoại không phải là những qui định bắt buộc trong mọi tình
huống giao tiếp vì nhiều lý do khác nhau các phơng châm hội thoại không đợc tuân thủ
II.Chuẩn bị:
-Thầy :Nghiên cứu soạn bài
-Trò:Học làm bài tập
III. Tiến trình lên lớp
A. ổ n định tổ chức
B.Kiểm tra bài cũ
Trong giao tiếp phơng châm về lơng, phơng châm về chất khuyên chúng ta điều gì?
C.Bài mới
Phơng pháp
H/S đọc truyện cời: Chào hỏi
?Nhân vật chàng rể có tuân thủ đúng phơng châm lịch
sự không ?Vì sao?
-Không tuân thủ phơng châm hội thpại lịch sự
Vì: Trong tình huống giao tiếp khác:(hỏi thăm trong
khi nói chuyện) thì câu hỏi:Bác làm việc vất vả lắm
phải không?có thể coi là lịch sự thể hiện sự quan tâm
đén ngời khác còn trờng hợp này nhân vật đợc hỏi bị
chàng ngốc gọi xuống từ trên cây cao mà lúc đó nhân
vật đợc hỏi đang tập trung làm việc nên câu nói ấy

không tuân thủ đúng phơng châm lịch sự.Chàng ngốc
đã làm một việc quấy rối gây phiền hà cho ngời khác
?Câu hỏi này sẽ đợc coi là lịch sự trong tình huống
nào?
-Bác đốn củi giải lao, nghỉ mát cho đỡ mệt ,lúc đó mới
thể hiên sự quan tâm
?Vậy những lời hỏi thăm, chào hỏi cần phụ thuộc yếu
tố ngữ cảnh nào?( Cần đặt câu hỏi gì trớc khi giao
tiếp)
-Cần xác định :Mình nói với ai(ngời trên hay ngời dới)
Nói khi nào
Nói ở đâu(Không tuân thủ phơng
châm hội thoại
Nói nhằm mục đích gì
Nội dung
I Quan hệ giữa ph ơng châm hội
thoại với tình huống giao tiếp
Soạn theo chơng trình sách giáo khoa mới
15
Giáo án Ngữ Văn Lớp 9
?Có thể rút ra bài học gì khi giao tiếp
H/S đọc ghi nhớ Sgk/36
G/V hớng dẫn H/S điểm lại những ví dụ đã đợc phân
tích khi học về các phơng châm hội thoại và xác định
trong những tình huống nào phơng châm hội thoại
không đợc tuân thủ
1An: Cậu có biết bơi không?
Ba: Biết chứ thậm chí lại còn bơi giỏi nữa
An: Cậu học bơi ở đâu vậy?
Ba: Dĩ nhiên là ở dới nớc chứ còn ở đâu

2 Truyện cời: Quả bí khổng lồ (Không tuân thủ phơng
châm hội thoại)
3 Ông nói gà ,bà nói vịt
4 Dây cà ra dây muống
5 Truyện:Ngời ăn xin
?Câu trả lời của Ba có đáp ứng nhu cầu thông tin đúng
nh An mong muốn không?
-Không
?Còn phơng châm hội thoại nào không đợc tuân thủ
nữa?
-Phơng châm về lợng(không cung cấp lợng thông tin
đúng nh An mong muốn)
? Vì sao ngời nói không tuân thủ phơng châm ấy?
-Vì ngời nói không biết chính xác chiếc máy bay đầu
tiên trên thế giới đợc chế tạo vào năm nào.Để tuân thủ
phơng châm về chất( không nói điều mà mình không
có bằng chứng xác thực) ngời nói phải trả lời một cách
chung chung :Đâu khoảng thế kỷ 20
G/v có thể yêu cầu h/s tìm những tình huống tơng tự
Ví dụ:
-Bạn có biết nhà cô giáo chủ nhiệm lớp mình ở đâu
không ?
- ở hớng hồ Hoàn kiếm
H/s theo dõi tình huống 3
-Bác sỹ có thể không nói sự thật về tình trạng sức khoẻ
của bệnh nhân và có thể động viên họ nếu có gắng sẽ
* Việc vận dụng các phơng
châm hội thoại cần phù hợp với
đặc điểm của tình huống giao
tiếp (Nói với ai?Nói khi nào ?

Nói ở đấu?Nói để làm gì?)
II Những tr ờng hợp không tuân
thủ ph ơng châm hội thoại
Soạn theo chơng trình sách giáo khoa mới
16
Giáo án Ngữ Văn Lớp 9
vợt qua bệnh hiểm nghèo
-Đây là một việc làm nhân đạo và cần thiết
*không phải sự nói dối nào cũng đáng chê trách hay
lên án
Ví dụ: chiến sỹ bị giặc bắt mà không khai
G?Vtrong bất kỳ tình huống giao tiếp nào mà có một
yêu cầu nào đó quan trọng hơn ,cao hơn yêu cầu tuân
thủ phơng châm hội thoại thì phơng châm hội thoại đó
có thể không đợc tuân thủ
H/s theo dõi tiếp sgk
?Khi nói tiền bạc chỉ là tiền bạc thì có phải ngời nói
không tuân thủ phơng châm về lợng hay khoong?
-Nếu xét về nghĩa tờng minh thì câu này không tuân
thủ phơng châm hội thoại bởi vì dơng nh nó không
cho ngời nghe thêm một thông tin nào.Nhng xét về
hàm ý thì câu này có nội dung của nó là vẫn đảm bảo
tuân thủ phơng châm về lợng
?Phải hiểu ý nghĩa của câu này nh thế nào?
-Tiền bạc chỉ là phơng tiện dể sống chứ không phải là
mục đích cuối cùng của con ngời. Vì thế con ngời
không nên chạy theo tiền bạc mà quên đi mọi thứ
quan trọng hơn thiêng liêng hơn trong cuộc sống
?Việc không tuân thủ các phơng châm hội thoại có thể
bắt nguồn từ những nguyên nhân nào?

H/s đọc ghi nhớ Sgk

Yêu cầu bài tập
-Xác định câu trả lời của ông bố xem không tuân thủ
phơng châm hội thoaị nào?Phân tích làm rõ sự vi
phạm ấy
H/s đọc mẩu chuyện và chỉ rõ
-Câu trả lời:Quả bóng nằm ở kia kìa là câu trả
lời không tuân thủ phơng châm cách thức trong hội
thoại
* Các nguyên nhân không tuân
thủ các phơng châm hội thoại
-Ngời nói vô ý vụng về thiếu
văn háo giao tiếp
-Ngời nói phải u tiên cho một
phơng châm hội thoại hoặc một
yêu cầu khác quan trọng hơn
-Ngời nói muốn gây một sự
chú ý để ngời nghe hiểu câu
nói theo một hàm ý nào đó
III luyện tập
1 Bài tập 1
Soạn theo chơng trình sách giáo khoa mới
17
Giáo án Ngữ Văn Lớp 9
Vì:
-Nếu đối với ngời lớn đó là một thông tin rõ ràng
-Đối với cậu bé 5 tuổi( cha biết đọc) thì làm sao biết
đợc tuyển tập truyện ngắn Nam Cao.Vì thế cậu bé sẽ
không tìm đợc quả bóng

H/S đọc đoạn trích
?Xác định sự vi phạm phơng châm hội thoại trong
giao tiếp. Việc không tuân thủ phơng châm ấy có lý
do chính đáng không?Vì sao?
-Thái độ của các vị khách bất hào với chủ nhà là
không tuân thủ phơng châm lịch sự
-Việc không tuân thủ đó là không thích hợp với tình
huống giao tiếp bởi sự giận dữ và cách nói năng nặng
nề nh vậy là không có lý do chính đáng
4 Củng cố: Các nguyên nhân không tuân thủ phơng
châm hội thoại
5,Dặn dò Về nhà học bài và làm bài
*Câu trả lời không tuân thủ ph-
ơng châm cách thức trong hội
thoại
2Bài tập 2
*Thái độ của các vị khách bất
hoà với chủ nhà là không tuân
thủ phơng châm lịch sự
IV. Rút kinh nghiệm
Ngày soạn: Số tiết :
Ngày dạy : Tiết số :
Bài viết số 1: Văn thuyết minh
A Mục tiêu :
- Giúp học sinh viết đợc bài văn thuyết minh theo yêu cầu có sử dụng yếu tố miêu tả và
biện pháp nghệ thuật một cách hợp lý và có hiệu quả
Soạn theo chơng trình sách giáo khoa mới
18
Giáo án Ngữ Văn Lớp 9
B Chuẩn bị

Thầy :soạn bài-ra đè
Trò: ôn tập
C Lên lớp
1 ổn định tổ chức
2 Kiểm tra: Sự chuẩn bị của học sinh
3 Bài mới
Giáo viên ghi đề lên bảng
Cây lúa Việt nam
Yêu cầu
- Xác đinh thể loại
- Đối tợng thuyết minh
- Đặc điểm đối tợng
- Cách thuyết minh( cây lúa tự trò truyện
hay tởng tợng ra cuộc trò chuyện giữa hai nhân vật về cây lúa)
H/S trật tự làm bài
G/V theo dõi đôn đóc
4Củng cố
Thu bài
5 Dặn dò
Về ôn tập
IV. Rút kinh nghiệm
Ngày soạn Số tiết
Ngày dạy Tiết số
Văn bản:
Chuyện ngời con gái Nam Xơng
Nguyễn dữ
A Mục tiêu :
Soạn theo chơng trình sách giáo khoa mới
19
Giáo án Ngữ Văn Lớp 9

- Học sinh cảm nhận đợc vẻ đẹp truyền thống trong tâm hồn của ngời phụ nữ Việt
nam dới chế đọ phong kiến qua nhân vật Vũ Nơng.Thấy rõ số phận oan trái của họ
- Tìm hiểu nhng thanh công và nghệ thuật của tác phẩm:Nghệ thuật dựng truyện dựng
nhân vật, sự sáng tạo trong việc kết hợp những yếu tố thần kỳ với những tình tiêt có thực
tạo nên vẻ đẹp riêng của thể loại truyền kỳ
B Chuẩn bị
Giáo viên: Nghiên cứu soạn bài
Học sinh:Học bài và soan bài mới
CTiến trình lên lớp
1 ổ n định tổ chức
2 Kiểm tra: Lời kêu gọi về việc bảo vệ quyền lợi trẻ em đợc thể hiện nh thế nào?
3 Bài mới
Phơng pháp
H/S đọc chú thích sgk/48
?Nêu hiểu biết về tác giả Nguyễn Dữ
?Hiểu thế nào là truyền kỳ mạn lục
- Ghi chép tản mạn những điều kỳ lạ vẫn đợc lu
truyền
- Tác phẩm viết bằng chữ hán khai thác các truyện
cổ dân gian và các truyền thuyết lịch sử,dã sử của
Việt nam
-Nhân vật chính của tác phẩm là ngời phụ nữ
G/V giới thiệu tác phẩm sẽ học
-Truyện có nguồn gốc từ truyện dân gian trong kho
tàng truyện cổ tích Việt nam đợc gọi là truyện Vợ
chàng Trơng
G/V nêu yêu cầu đọc
Đọc với giọng tình cảm thiết tha nhấn mạnh vào
những lời độc thoại của nhân vật
G/V đọc mẫu

Nội dung
I. Giới thiệu tác giả tác phẩm
1. Tác giả:
- Nguyễn Dữ
Quê huyện trờng tân- Hải d-
ơng
Là học trò của trạng trình
Nguyễn Bỉnh Khiêm
- Sống ở thế kỷ XVI,thời Lê bắt
đầu khủng hoảng tập đoàn phong
kiến Le-Trịnh-Mạc phân tranh
-Là ngời học rộng ,tài cao nhng
chỉ làm quan một năm rồi về ở ẩn
2. Tác phẩm
Soạn theo chơng trình sách giáo khoa mới
20
Giáo án Ngữ Văn Lớp 9
H/S đọc.Nhận xét. Xem chú thích SGK
?Tìm đại ý của tác phẩm
Đây là câu chuyện về số phận oan nghiệt của một
ngời phụ nữ có nhan sắc có đức hạnh dới chế độ
phong kiến. Chỉ vì một lời nói ngây thơ của bé Đản
mà bị nghi ngờ bị xỉ nhục bị đẩy đến bớc đờng cùng
phải tự kết liễu đời mình để bày tỏ tấm lòng trong
sạch.Tác phẩm cũng thể hiện mơ ớc ngàn đời của
nhân dân là ngời tốt bao giờ cũng đợc đền trả xứng
đáng dù chỉ là thế giới huyền bí
?Bố cục của truyện
G/V yêu cầu học sinh tốm tắt tác phẩm
G?V nhận xét

H/S tóm tắt phần 1: từ đầucha mẹ đẻ mình
?Mở đầu truyện tác giả giớ thiệu nhân vật nh thế
nào?
-Là ngời tính tình thuỳ mị nết na lại thêm có t dung
tốt đẹp
-Họ tên quê quán rõ ràng
?Nhận xết vào đè của tác giả
-Mang dấu ấn của truyện cổ tích
-Khác là ngời con gái có tên tuổi rõ ràng
-Gây sự chú ý của ngời đọc
?Đối với chồng nàng thể hiện đức hạnh của ngời vợ
ra sao?
-Luôn giữ gìn khuôn phép đẻ không lúc nào dẫn đến
sự thất hào
?Tiễn chàng đi lính tình cảm của nàng đợc thể hiện
nh thế nào
-Rót chén rợu đầy
-Nói lời tạm biệt
*Bố cục :3 phần
1.Từ đầu.Cha mẹ đẻ mình:
Cuộc hôn nhân giữa Trơng Sinh
và Vũ Nơng-Cuộc ssóng của Vũ
Nơng trong những ngày Trơng
Sinh đi lính
2Tiếp .qua rồi:Nỗi oan khuất
và cái chết oan khuất của Vũ N-
ơng
3 Còn lại: Vũ nơng đợc giải oan
3. Phân tích

a. Nhân vật Vũ N ơng
*Vũ N ơng trong những ngày Tr -
ơng Sinh đi lính
Soạn theo chơng trình sách giáo khoa mới
21
Giáo án Ngữ Văn Lớp 9
?Trong lời tiễn chồng: Thiếp chẳng ..đủ rồi. Theo
em lời dặn dò ấy mang nặng tâm t tình cảm gì của
Vũ Nơng?
-Không mong hiển vinh mà chỉ cầu cho chồng bình
an trở về
-Cảm thông trớc những nỗi vất vả gian lao mà
chồng phải chịu đựng
-Thể hiện nỗi khắc khoải nhớ nhung
?Chứng kiến cảnh chia tay đó em có cảm nghĩ gì
-Những chi tiết, những lời nói chân thành đằm thắm
của nàng đã làm cho mọi ngời xúc động
?Những ngày Trơng Sinh đi línhTình cảm đối với
chồng đợc thể hiện nh thế nào?
? Những hình ảnh :Bớm lợn đầy vờn mây che kín có
tác dụng biểu cảm nh thế nào trong việc diễn tả tình
cảm của Vũ Nơng
-Đây là hình ảnh ớc lệ mợn cảnh vật của thiên nhiên
đẻ diễn tả sự trôi chảy của thời gian. Nỗi buồn,nỗi
nhớ cứ dài theo năm tháng
?Ngoài ra, Vũ Nơng còn đợc giới thiệu là ngờ nh
thế nào (đối với mẹ chồng con cái).Lấy dẫn chứng
minh hoạ
-Một mình nuôi con nhỏ,tận tình chăm sóc mẹ già
những lúc đau yếu, lo thuốc thang, cầu khấn thần

phật, lúc nào cũng dịu dàng ân cần: lấy lời ngọt
ngào khôn khéo khuyên lơn
?Việc tác giả để cho bà mẹ chồng chăng chối lại
những lời ghi nhận công lao của Vũ Nơng có dụng
ý gì?
-Cách đánh giá thật khách quan
G/V:Và từ đó tác giả thể hiện, khẳng định một lần
nữa trong lời kể: Nàng hết lời thơng xót, phàm việc
ma chay tế lễ, lo liệu nh đối với cha mẹ để mình.D-
ới chế độ phong kiến xa, ngời phụ nữ luôn đợc trân
trọng ngợi ca bởi họ có phẩm chất vô cùng cao quí,
lòng hiếu thảo, sự thuỷ chung, đảm đang tháo vát,
Vũ Nơng sẽ lả ngời gây ấn tợng sâu sắc chiếm đợc
cảm tình bạn đọc
*H/S theo dõi đoạn tiếp
?Qua năm sau Trơng Sinh bình an trở về. Lòng
*Là ngời vợ thủy chung yêu
chồng tha thiết
* Là ngời mẹ đảm đang hiền thục
-Là ngời con dâu hiếu thảo
Soạn theo chơng trình sách giáo khoa mới
22
Giáo án Ngữ Văn Lớp 9
mong mỏi của Vũ Nơng đã đợc đèn đáp. đối mặt
với thử thách của chiến tranh vừa qua đi thì Trơng
Sinh lại phải đối mặt với hiện thực hết sức đau lòng.
Hãy chỉ ra điều đó?
-Mẹ mất ,con không nhận cha
?Đất bằng đã nổi sóng. Việc bé Đản không nhận
cha đã gây cho Trơng Sinh mối nghi ngờ gì?

? Mối nghi ngờ của Trơng Sinh có cơ sở không? Bé
Đản nói gì ,đọc lại lời nói đó
G/V: Bé Đản nói về ngời đàn ông thứ hai: chỉ xuất
hiện vào ban đêm, không nói, quấn quít với Vũ N-
ơng nh hình Với Bóng và xuất hiện trong thời gian
Trơng Sinh đi lính
?Theo em còn lý do nào khác khiến cho mối nghi
ngờ ngày một sâu hơn
-Cuộc hôn nhân giữa Trơng Sinh và Vũ Nơng có
phần không bình đẳng: Thiếp con nhà khó đợc nơng
tựa nhà giầu. Sự cách bức đã cộng thêm cho Trơng
Sinh một cái thế của ngời chồng (chế độ gia trởng
phong kiến
-Trơng Sinh là kẻ vô học, đa nghi
?Mọi sự phẫn nộ ghen tuông của chàng đã dồn lên
đầu Vũ Nơng. Câu chuyện đã tiếp tục phát triển nh
thế nào?
-Trơng Sinh la um cho hả giận
-Mắng nhiếc đánh đuổi Vũ Nơng
-Vũ Nơng thanh minh nhng chàng không tin
-Làng xóm bênh vực chẳng ăn thua gì
G/V : Cách sử sự hồ đồ độc đoán của Trơng sinh
làm cho thắt nút của truyện ngày càng chặt chẽ,
kịch tính ngày một cao. Trơng Sinh trở thành một kẻ
vũ phu, thô bạo dẫn đến bi kịch cuộc đời Vũ Nơng.
Bi kịch đó là gì?
-Vũ Nơng thanh minh (lời thoại 1,2)
-Than thân (lời thoại 3)
? Cảm nhận của em khi đọc lời thoại1,2
-Lời thoại1: Phân trần để chồng hiểu rõ tấm lòng

của mình: chung thuỷ, trong trắng, cầu xin chồng
đừng nghi oan
-Lời thoại 2: Là nỗi đau đớn thất vọng khi không
hiểu sao bị đối xử bất công, không có quyền tự bảo
*Vũ Nơng bị nghi là thất tiết-
Không chung thuỷ
Soạn theo chơng trình sách giáo khoa mới
23
Giáo án Ngữ Văn Lớp 9
vệ, hạnh phúc gia đình, niềm khao khát của cả đời
nàng đã tan vỡ, tình yêu không còn, cả nỗi đau chờ
chồng thành hoá đá cũng không thể làm lại đợc nữa
? Qua 2 lời thoại em hiểu đợc nỗi niềm của Vũ N-
ơng lúc đó nh thế nào?
? Thế nhng Trơng Sinh không chịu nghe, chàn cố
chấp Vũ Nơng tắm gội chay sạch chạy ra bến hoàng
giang kết liễu cuộc đời mình.Trong lời thoại thứ 3
tâm sự nào của Vũ Nơng làm em xúc động
-Sự thất vọng tột cùng, cuộc hôn nhân đã đến đọ
không tài nào hàn gắn nổi. Vũ Nơng đành mợn
dòng nớc quê hơng đẻ giãi bày tấm lòng trong trắng
của mình
-Lời than thân nh một lời nguyền xin thần sông
chứng giấm nỗi oan khuất và tiết sạch giá trong cuả
mình
-Vũ Nơng bị dồn tới bớc đờng cùng đành chấp nhận
số phận
?Hành động tự trẫm mình của nàng gợi cho con suy
nghĩ gì?
G/V so sánh:

Những chi tiết tắm gội chay sạch rồi ngửa mặt lên
trời để than chứng tỏ đây không phải là hành đông
bột phát trong cơn nóng giận nh truyện cổ tích miêu
tả: Vũ Nơng chạy một mạch ra bến sông Hoàng
giang rồi đâm đầu xuống nớc
?Vì sao Vũ Nơng Phải chịu nỗi oan khuất? Từ đó
em cảm nhận đợc điều gì về thân phận ngời phụ nữ
dới chế độ phong kiến
-Cuộc hôn nhân không bình đẳng.Sự cách bức đã
tạo cho Trơng Sinh một cái thế, bên cạnh cái thế của
ngời chồng, ngời đàn ông trong chế độ gia trơng
phong kiến
* Đau đớn thất vọng cố tìm mọi
cách phân trần để chồng hiểu
*Mợn dòng nớc để bày tỏ tấm
lòng trong trắng của mình
*Là hành động quả quyết để bảo
toàn danh dự có nỗi tuyệt vọng
đắng cay nhng cũng có sự chỉ
đạo của lý chí
*Vũ Nơng là ngời phụ nữ bất
hạnh, chịu nhiều thiệt thòi bất
công
Soạn theo chơng trình sách giáo khoa mới
24
Giáo án Ngữ Văn Lớp 9
-Tính cách của Trơng Sinh
-Tình huống bất ngờ
-Cách sử sự hồ đồ độc đoán của Trơng Sinh
Ngời phụ nữ đức hạnh không những không đợc

bênh vực chở che mà lại còn bị đối xử bất công vô
lý
?Cái chết của Vũ Nơng có ý nghĩa gì ?
-Tố cáo xã hội phong kiến bất công với chế độ nam
quyền độc đoán
-Bày tỏ niềm cảm thơng của tác giả đối với số phận
oan nghiệt của ngời phụ nữ
-Tố cáo chiến tranh phong kiến phi nghĩa
G/V: Dới chế độ phong kiến xa, chế độ nam quyền
độc đoán ngời phụ nữ nh Vũ Nơng có oan mà
không đợc thanh minh. Nàng chết để bày tỏ nỗi oan
khuất. Cả đời nàng chỉ mong có cuộc sống bình yên
hoà thuận: cách biệt ba năm giữ gìn một tiết ,tô
sonn điểm phấn dờng đã nguôi lòng,ngõ liễu tờng
hoa cha hề bén gót.Thế mà chính ngời chồng ấy lại
tự đánh mất đi một chỗ dựa, một niềm tin yêu nhất
của đời mình
?Vũ Nơng nhảy xuống sông tự vẫn mà nàng vẫn ôm
trong lòng một nỗi oan. Cho đến ngày kia nỗi oan
đợc giải. Ai là ngời giúp nàng
-Bé đản
? Bé đản nói gì ?
-Cha Đản lại đến kia kìa
?Sự thật đó đợc chỉ ra là gì?
-Sự thật là cái bóng trên tờng, là trò đùa của Vũ N-
ơng. Trơng Sinh là ngời tìm ra sự thật đó
? Thái độ của Trơng Sinh nh thế nào?
-Bàng hoàng hối hận nhng đã muộn
? Nỗi oan của Vũ Nơng đợc thanh minh. Nhận xét
về cách dẫn dắt tình tiết câu chuyện

Thắt nút lên tới đỉnh điểm
-Gỡ nút đơn giản hợp lý (khéo léo cài chi tiết cái
bóng trong câu chuyện
-Gây bất ngờ cho ngời đọc: tăng cờng tính bi kịch
và câu chuyện trở nên hấp dẫn
*Các tình tiết xây dựng hợp lý.
Mâu thuẫn lên tới đỉnh điểm
-Gỡ nút đơn giản hợp lý
Soạn theo chơng trình sách giáo khoa mới
25
Giáo án Ngữ Văn Lớp 9
? Câu chuyện kết thúc đợc cha? Vũ Nơng lại không
chết hẳn. Tác giả chọn cho nàng cuộc sống dới thuỷ
cung nh thế nào

? Trong đoạn chuyện vừa đọc có nhũng chi tiết ly
kỳ nào?
-Phan Lang nằm mộng rồi thả rùa, lạc vào động rùa
của Linh Phi, Đợc đãi yến, Đợc gặp Vũ Nơng, rồi đ-
ợc sứ giả của linh Phi rẽ nớc đa về dơng thế
-Hình ảnh Vũ Nơng hiện ra sau khi Vũ Nơng lập
đàn tràng giải oan cho nàng ở bến Hoàng Giang
lung linh huyền ảo
? Nhận xét cách thức đua những yếu tố kỳ ảo vào
trong truyện của Nguyễn Dữ
- Các yếu tố đợc đa vào xen kẽ với những yếu tố
thực về địa danh (Bến đò Hoàng Giang, ải chi lăng)
về thời điểm lịch sử ( cuối đời khai đại nhà Hồ )
nhân vật lịch sử (Trần Thiêm Bình).Sự kiện lịch
sử( quân Minh xâm lợc nớc ta)những chi tiết thực về

trang phục, về tình cảnh nhà của Vũ Nơng sau khi
nàng mất
*Tất cả làm cho thế giới kì ảo lung linh, mơ hồ trở
nên gần gũi với cuộc đời thực làm tăng độ tin cậy
khiến cho ngời đọc cảm thấy ngỡ ngàng
? ý nghĩa của yếu tố kỳ ảo
-Làm hoàn chỉnh thêm nét đẹp vốn có của Vũ Nơng
một con ngời dù đã ở thế giới khác vẫn nặng tình
với cuộc đời quan tâm đén chồng con phần mộ của
tổ tiên vẫn khao khát đợc hồi phục danh dự
-Tạo nên kết thúc phần nào có hậu cho tác phẩm
phần nào thể hiện ớc mơ ngàn đời cho nhân đân về
sụ công bằng của cuộc đời: ngơì tốt dù trải qua oan
khuất cũng đợc minh oan
?Dù vậy tính bi kịch có giảm đi không?
-Không (Phân tích dẫn chứng cuối chuyện Vũ N-
ơng chỉ trở về trong chốc lát)
-Tất cả chỉ là ảo ảnh là một chút an ủi cho ngời bạc
mệnh, hạnh phúc thực sự đâu còn có thể làm lại đợc
nữa
*Đợc sống cuộc sống sung sớng
dới thuỷ cung
*Nhiều yếu tố kỳ lạ hoang đờng
4. Tổng kết
Nghệ thuật
Soạn theo chơng trình sách giáo khoa mới
26