Luận văn thạc sỹ - Thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh Sơn La đối với các tổ chức tín dụng

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
***

LÊ THỊ HOÀI THANH

THANH TRA CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC
CHI NHÁNH TỈNH SƠN LA ĐỐI VỚI
CÁC TỔ CHỨC TÍN DỤNG

HÀ NỘI - 2017


TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
***

LÊ THỊ HOÀI THANH

THANH TRA CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC
CHI NHÁNH TỈNH SƠN LA ĐỐI VỚI
CÁC TỔ CHỨC TÍN DỤNG

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ CÔNG

Người hướng dẫn khoa học:

PGS. TS. NGUYỄN THỊ NGỌC HUYỀN

HÀ NỘI - 2017


LỜI CAM ĐOAN

Bản luận văn thạc sỹ: “Thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh
Sơn la đối với các tổ chức tín dụng” được thực hiện dưới sự hướng dẫn của
PGS.TS Nguyễn Thị Ngọc Huyền, là đề tài nghiên cứu riêng của tôi. Tôi đã đọc và
hiểu về các hành vi vi phạm sự trung thực trong học thuật. Tôi cam kết bằng danh
dự cá nhân rằng nghiên cứu này do tôi tự thực hiện và không vi phạm yêu cầu về sự
trung thực trong học thuật.
Xác nhận của giáo viên hướng dẫn

Học viên

Nguyễn Thị Ngọc Huyền

Lê Thị Hoài Thanh


LỜI CẢM ƠN
Sau khi thực hiện xong bản luận văn thạc sĩ này, tôi xin gửi lời cảm ơn tới
PGS.TS Nguyễn Thị Ngọc Huyền, người tận tình hướng dẫn, giúp đỡ và động viên
cũng như tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tôi trong suốt quá trình học tập cũng như
thực hiện luận văn này.
Tôi xin trân trọng cảm ơn các thầy, cô giáo của Khoa Khoa học quản lý
trường Đại học Kinh tế quốc dân đã truyền dạy cho tôi những kiến thức quý báu để
giúp tôi có thể hoàn thành luận văn này. Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến các thầy
cô của Viện Đào tạo sau Đại học - Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã hướng dẫn
và hỗ trợ tôi trong thời gian học tập tại trường.
Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến các đồng nghiệp đang làm việc tại
ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh Sơn La đã giúp đỡ tôi trong quá trình thực hiện
luận văn này.
Cuối cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn đến gia đình, bạn bè và người thân đã luôn
giúp đỡ và động viên tôi trong suốt thời gian qua.

Xin trân trọng cảm ơn!


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ
LỜI MỞ ĐẦU..........................................................................................................1
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THANH TRA CỦA NGÂN HÀNG NHÀ
NƯỚC CHI NHÁNH TỈNH ĐỐI VỚI CÁC TỔ CHỨC TÍN DỤNG.................8
1.1. Tổng quan về ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh và các tổ chức tín dụng
hoạt động trên địa bàn tỉnh....................................................................................8
1.1.1. Ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh............................................................8
1.1.2. Các tổ chức tín dụng hoạt động trên địa bàn tỉnh........................................9
1.2. Thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh đối với các tổ chức tín dụng....11
1.2.1. Khái niệm thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh đối với các tổ
chức tín dụng.......................................................................................................11
1.2.2. Mục tiêu thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh đối với các tổ
chức tín dụng.......................................................................................................12
1.2.3. Bộ máy thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh đối với các tổ
chức tín dụng.......................................................................................................14
1.2.4. Nội dung thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh đối với các tổ
chức tín dụng.......................................................................................................17
1.2.5. Công cụ và hình thái thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh đối
với các tổ chức tín dụng......................................................................................19
1.2.6. Quy trình thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh đối với các tổ
chức tín dụng.......................................................................................................24
1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh

tỉnh đối với các tổ chức tín dụng..........................................................................27
1.3.1. Các nhân tố thuộc về ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh đối với các tổ
chức tín dụng.......................................................................................................27
1.3.2. Các nhân tố thuộc về các tổ chức tín dụng................................................28
1.3.3. Các nhân tố khác.......................................................................................30
CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG THANH TRA CỦA NGÂN
HÀNG NHÀ NƯỚC CHI NHÁNH TỈNH SƠN LA ĐỐI VỚI CÁC TỔ CHỨC
TÍN DỤNG............................................................................................................. 33
2.1. Các tổ chức tín dụng trên địa bàn tỉnh Sơn La............................................33
2.1.1. Giới thiệu về tỉnh Sơn La..........................................................................33
2.1.2. Các tổ chức tín dụng hoạt động trên địa bàn tỉnh Sơn La..........................34
2.2. Thực trạng thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh Sơn La đối
với các tổ chức tín dụng........................................................................................48
2.2.1. Giới thiệu về ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh Sơn La.........................48
2.2.2. Bộ máy thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh Sơn La đối với
các tổ chức tín dụng............................................................................................50


2.2.3. Thực trạng nội dung thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh Sơn
La đối với các tổ chức tín dụng...........................................................................54
2.2.4. Thực trạng công cụ và hình thái thanh tra của ngân hàng nhà nước chi
nhánh tỉnh Sơn La đối với các tổ chức tín dụng..................................................57
2.2.5. Thực trạng thực hiện quy trình thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh
tỉnh Sơn La đối với các tổ chức tín dụng.............................................................64
2.3. Đánh giá thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh Sơn La đối với
các tổ chức tín dụng...............................................................................................77
2.3.1. Điều tra về hệ thống thanh tra...................................................................77
2.3.2. Đánh giá việc thực hiện mục tiêu thanh tra của ngân hàng nhà nước chi
nhánh tỉnh Sơn La đối với các tổ chức tín dụng..................................................79
2.3.3. Điểm mạnh trong thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh Sơn La

đối với các tổ chức tín dụng................................................................................80
2.3.4. Hạn chế trong thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh Sơn La đối
với các tổ chức tín dụng......................................................................................81
2.3.5. Nguyên nhân của các hạn chế trong thanh tra của ngân hàng nhà nước chi
nhánh tỉnh Sơn La đối với các tổ chức tín dụng..................................................85
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN THANH TRA CỦA NGÂN HÀNG
NHÀ NƯỚC CHI NHÁNH TỈNH SƠN LA ĐỐI VỚI CÁC TỔ CHỨC TÍN
DỤNG.....................................................................................................................91
3.1. Định hướng hoàn thiện thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh
Sơn La đối với các tổ chức tín dụng.....................................................................91
3.1.1. Xu hướng phát triển của các tổ chức tín dụng trên địa bàn tỉnh Sơn La....91
3.1.2. Phương hướng hoàn thiện thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh
Sơn La đối với các tổ chức tín dụng....................................................................93
3.2. Giải pháp hoàn thiện thanh tra của ngân hàng nhà nướcchi nhánh tỉnh
Sơn La đối với các tổ chức tín dụng.....................................................................94
3.2.1. Hoàn thiện bộ máy thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh Sơn
La đối với các tổ chức tín dụng...........................................................................94
3.2.2. Hoàn thiện nội dung thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh đối
với các tổ chức tín dụng......................................................................................98
3.2.3. Hoàn thiện công cụ và hình thái thanh tra của ngân hàng nhà nước chi
nhánh tỉnh Sơn La đối với các tổ chức tín dụng..................................................99
3.2.4. Hoàn thiện thực hiện quy trình thanh tra của ngân hàng nhà nước chi
nhánh tỉnh Sơn La đối với các tổ chức tín dụng................................................102
3.3. Một số kiến nghị............................................................................................103
3.3.1. Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam........................................103
3.3.2. Kiến nghị với ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh Sơn La......................106
3.3.3. Kiến nghị với cơ quan quản lý nhà nước tại tỉnh Sơn La.........................107
3.3.4. Kiến nghị với các tổ chức tín dụng..........................................................108
KẾT LUẬN..........................................................................................................109
TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC


DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
NHNN
TTGS
TCTD
QTDND
TCTCVM
Agribank
BIDV
NHCSXH
Vietinbank
AB bank
MB bank

Ngân hàng nhà nước
Thanh tra, giám sát
Tổ chức tín dụng
Quỹ tín dụng nhân dân
Tổ chức tài chính vi mô
Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn
Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và phát triển
Chi nhánh ngân hàng chính sách xã hội
Ngân hàng thương mại cổ phần công thương
Ngân hàng thương mại cổ phần An bình
Ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội


DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ

BẢNG
Bảng 2.1 :
Bảng 2.2:
Bảng 2.3:
Bảng 2.4:
Bảng 2.5:
Bảng 2.6:
Bảng 2.7:
Bảng 2.8:
Bảng 2.9:
Bảng 2.10:
Bảng 2.11:
Bảng 2.12:
Bảng 2.13:
Bảng 2.14:
Bảng 2.15:
Bảng 2.16:
Biểu 2.17:
Bảng 2.18:
Bảng 2.19:

Số lượng các TCTD đang hoạt động trên địa bàn tỉnh Sơn La...........35
Các TCTD được cấp phép hoạt động trên địa bàn tỉnh Sơn La..........36
Nguồn vốn hoạt động của các TCTD trên địa bàn tỉnh Sơn La..........37
Tốc độ tăng trưởng nguồn vốn hoạt động của các TCTD trên địa bàn
tỉnh Sơn La........................................................................................38
Vốn huy động của các TCTD trên địa bàn tỉnh Sơn La.....................39
Tốc độ tăng trưởng vốn huy động của các TCTD trên địa bàn tỉnh Sơn La...40
Hoạt động cho vay của các TCTD trên địa bàn tỉnh Sơn La..............42
Tốc độ tăng trưởng dư nợ tín dụng của các TCTD trên địa bàn tỉnh

Sơn La...............................................................................................43
Nợ xấu của các TCTD trên địa bàn tỉnh Sơn La................................44
Tốc độ tăng nợ xấu của các TCTD trên địa bàn tỉnh Sơn La.............45
Tỷ lệ nợ xấu của các TCTD trên địa bàn tỉnh Sơn La........................46
Lợi nhuận trước thuế của các TCTD trên địa bàn tỉnh Sơn La...........47
Tình hình nhân sự của bộ phận thanh tra, giám sát ngân hàng chi
nhánh tỉnh Sơn La..............................................................................52
Số cuộc thanh tra, kiểm tra của TTGS NHNN CN đối với các TCTD
giai đoạn 2012 - 2016........................................................................54
Số vi phạm được phát hiện qua thanh tra của NHNN CN Sơn La đối
với các TCTD giai đoạn 2012 – 2016................................................57
Thống kê số cuộc thanh tra của NHNN CN tỉnh Sơn La giai đoạn 2012
– 2016 theo hình thái thanh tra...........................................................63
Thời gian và lực lượng khi tiến hành thanh tra của NHNN CN Sơn La
giai đoạn 2012 - 2016........................................................................68
Thống kê kiến nghị được khắc phục sau thanh tra của các TCTD trên
địa bàn tỉnh Sơn La giai đoạn 2012 – 2016........................................76
Bảng tổng hợp kết quả điều tra hệ thống thanh tra của NHNN CN Sơn
La đối với các TCTD giai đoạn 2012 – 2016.....................................78

SƠ ĐỒ
Sơ đồ 3.1:
Sơ đổ 3.2:
Sơ đồ 3.3:

Cơ cấu tổ chức NHNN CN Sơn La....................................................49
Bộ máy thanh tra của NHNN CN tỉnh Sơn La...................................50
Sơ đồ quy trình thanh tra của NHNN CN tỉnh đối với các TCTD......65

1

LỜI MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Sơn La là một tỉnh miền núi cao thuộc vùng Tây Bắc của Tổ quốc, có 250
km dường biên giới với Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào. Vì thế, Sơn La luôn có vị
trí chiến lược quan trọng cả về chính trị, kinh tế - xã hội, an ninh – quốc phòng và
hợp tác quốc tế. Tuy nhiên, Sơn La có diện tích rộng hơn 14 nghìn km 2, mật độ dân
cư thưa thớt, có 12 dân tộc anh em sinh sống, trình độ dân trí và thu nhập dân cư
thấp, tỷ lệ hộ nghèo cao. Vì vậy, Đảng bộ, chính quyền đã đưa ra các định hướng
đúng đắn cùng sự nỗ lực, phấn đấu của nhân dân trong tỉnh nhằm đưa Sơn La sớm
trở thành tỉnh phát triển khá trong khu vực.
Thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh đối với các tổ chức tín
dụng giữ vai trò quan trọng nhằm đảm bảo hoạt động ngân hàng lành mạnh, an
toàn, ít rủi ro, tránh được đổ vỡ và bảo vệ lợi ích của người gửi tiền. Thanh tra
đảm bảo sự bình đẳng, công khai trong việc tiếp cận các dịch vụ tài chính trong
khách hàng, loại bỏ tình trạng phân biệt đối xử giữa các khách hàng trong việc cấp
tín dụng và cung cấp các dịch vụ tài chính,từ đó ngăn chặn sự tập trung tiềm lực
tài chính vào tay một số ít cá nhân hay tổ chức. Thanh tra đảm bảo các chính sách
của nhà nước được thực thi có hiệu quả, đến được với người dân nhằm trợ giúp
các khu vực của nền kinh tế có nhu cầu tín dụng đặc biệt. Do các tổ chức tín dụng
là nơi tích trữ tiết kiệm hàng đầu của công chúng, việc thất thoát các khoản vốn
này trong trường hợp các tổ chức tín dụng phá sản sẽ trở thành thảm hoạ cho
nhiều cá nhân, hộ gia đình; tổ chức tín dụng cung cấp cho cá nhân, doanh nghiệp
những khoản vay, tài trợ tiêu dùng hoặc tài trợ đầu tư tạo ra lợi ích to lớn cho xã
hội, việc phân biệt đối xử trong cấp tín dụng dẫn đến một số cá nhân, doanh
nghiệp sẽ phải đối mặt với không ít khó khăn, ảnh hưởng đến môi trường cạnh
tranh và nền kinh tế nói chung. Các tổ chức tín dụng là kênh trung gian thực hiện
các chính sách điều tiết kinh tế của nhà nước, đóng vai trò quan trọng trong công

cuộc phát triển kinh tế địa phương, tăng thu nhập cho người dân, góp phần xoá
đói, giảm nghèo.


2
Trong thời gian qua, hoạt động thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh
tỉnh Sơn La đã có những hoàn thiện, đổi mới trong thực hiện việc xây dựng kế
hoạch thanh tra, nội dung thanh tra, tổ chức bộ máy thanh tra, hình thái thanh tra…
Góp phần đưa hoạt động của hệ thống tổ chức tín dụng trên địa bàn tỉnh Sơn La
trong năm những năm qua đạt được rất nhiều thành tựu và đóng góp tích cực cho sự
phát triển chung của kinh tế - xã hội của tỉnh. Đến hết năm 2016, tổng nguồn vốn
của hệ thống tổ chức tín dụng đạt hơn 25.000 tỷ đồng; vốn huy động đạt trên 13.000
tỷ đồng; tổng dư nợ cho vay đạt trên 24.000 tỷ đồng.
Tuy nhiên, trong thời gian qua thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh
tỉnh Sơn La đã bộc lộc nhiều thiếu sót trong việc thực hiện các chức năng như việc
thanh tra không quyết liệt, còn bỏ sót, bỏ lọt các vi phạm nghiêm trọng của tổ chức
tín dụng như sử dụng quỹ để chi tiêu cho việc cá nhân, thu, chi tiền để ngoài sổ
sách, vi phạm các quy định của ngân hàng nhà nước trong thực hiện quy trình, thủ
tục vay vốn, lãi suất nhằm cạnh tranh không lành mạnh, vi phạm về đạo đức nghề
nghiệp, thẩm định cho vay không chặt chẽ dẫn tới cho vay đối với các khách hàng
có độ rủi ro cao; kiểm tra sử dụng vốn vay của khách hàng không thường xuyên dẫn
tới khách hàng sử dụng vốn vay sai mục đích; phân loại nợ và trích lập dự phòng rủi
ro không đúng quy định của Ngân hàng Nhà nước; công tác quản lý tài chính, an
toàn kho quỹ chưa thực sự được đảm bảo … dẫn đến tổ chức tín dụng bị mất khả
năng thanh khoản, thất thoát tiền và tài sản của nhân dân phải đưa vào tình trạng
kiểm soát đặc biệt, mất uy tín đối với hoạt động ngành ngân hàng.
Để tạo môi trường kinh doanh lành mạnh cho các tổ chức tín dụng trên địa bàn
tỉnh Sơn La hoạt động công bằng, bình đẳng, an toàn, hiệu quả, tránh được đổ vỡ;
người dân được tiếp cận dòng vốn để phát triển sản xuất kinh doanh, được hưởng các
chính sách của Đảng và Nhà nước hỗ trợ nhằm phát triển kinh tế địa phương đòi hỏi

công tác thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh Sơn La đối với các tổ chức
tín dụng ngày càng sát sao, đổi mới phù hợp với sự phát triển của các tổ chức tín dụng.
Vì vậy, tác giả đã lựa chọn đề tài “Thanh tra của ngân hàng nhà nước chi
nhánh tỉnh Sơn La đối với các tổ chức tín dụng” làm đề tài nghiên cứu Luận văn
Thạc sỹ của mình.


3
2. Tổng quan nghiên cứu
Thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh đối với các tổ chức tín
dụng là hoạt động thường xuyên, liên tục nhằm thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn,
chức năng của ngân hàng nhà nước, tuy nhiên trong thời gian qua thanh tra của
ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh Sơn La chưa đảm bảo các tổ chức tín dụng hoạt
động lành mạnh, an toàn, hiệu quả. Trước đây, đã có nhiều đề tài nghiên cứu đến
hoạt động thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh, tuy nhiên vào không
gian, thời gian và đối tượng cụ thể khác nhau, vì vậy cách nhìn nhận, đánh giá và
thực trạng công tác quản lý của ngân hàng nhà nước có những điểm khác nhau
Để học hỏi được những kinh nghiệm của các đề tài trước nhằm hoàn thiện đề
tài nghiên cứu của bản thân tôi, tôi xin được hệ thống và đưa ra việc phân tích hiệu
quả hoạt động của các đề tài khác nghiên cứu như thế nào? Cụ thể:
Luận văn Thạc sỹ “Hoàn thiện hoạt động thanh tra tại chỗ đối với các tổ
chức tín dụng của ngân hàng nhà nước Việt Nam chi nhánh thành phố Đà Nẵng”
của Nguyễn Mạnh Hùng, Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc Gia Hà Nội, năm
2016. Luận văn đã đưa ra các tiêu chí đánh giá hiệu quả quản lý của ngân hàng nhà
nước và tiêu chí đánh giá mức độ phát triển đối với đối tượng quản lý là các quỹ tín
dụng nhân dân.
Luận văn Thạc sỹ “Hoàn thiện công tác quản lý của ngân hàng nhà nước đối
với các tổ chức tín dụng trên địa bàn Gia Lai” của Đặng Văn Sông, Trường Đại học
Đà Nẵng (năm 2013). Luận văn này đã tập trung nghiên cứu những nhân tố tác
động đến công tác quản lý và đưa ra các giải pháp hoàn thiện công tác quản lý nhà

nước của ngân hàng nhà nước đối với các tổ chức tín dụng.
Luận văn Thạc sỹ “Tăng cường thanh tra, giám sát của ngân hàng nhà nước
đối với quỹ tín dụng nhân dân tỉnh Sơn La” của Nguyễn Thị Mai Chi, Trường Đại
học Kinh tế quốc dân, năm 2013. Luận văn đi sâu về các giải pháp nhằm tăng
cường công tác thanh tra tại chỗ và giám sát từ xa nhằm sử dụng công cụ quản lý
nhà nước của ngân hàng nhà nước đối với quỹ tín dụng nhân dân có hiệu quả.…Tuy
nhiên, chưa có đề tài nào nghiên cứu toàn diện về thanh tra của ngân hàng nhà nước
chi nhánh tỉnh Sơn La đối với các tổ chức tín dụng.


4
Thực tế cho thấy các tổ chức tín dụng trên địa bàn tỉnh Sơn La hoạt động đã
xảy ra hiện tượng làm trái quy định của pháp luật trong hoạt động ngân hàng, lợi
dụng chức vụ để tham ô tiền của tổ chức dẫn đến kiểm soát đặc biệt, gây thiệt hại
nghiêm trọng đến tình hình an ninh, chính trị, mất lòng tin của người dân đối với
các tổ chức tín dụng. Vì vậy, “Thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh
Sơn La đối với các tổ chức tín dụng” đóng vai trò rất quan trọng trong việc duy trì
hoạt động ngân hàng của các tổ chức tín dụng diễn ra an toàn, hiệu quả và bền
vững, qua đó góp phần hoàn thiện hệ thống thanh tra của ngân hàng nhà nước chi
nhánh tỉnh Sơn La đối với các tổ chức tín dụng, bảo đảm sự phát triển an toàn,
lành mạnh của hệ thống các tổ chức tín dụng và hệ thống tài chính trên địa bàn
tỉnh Sơn La.
3. Mục tiêu nghiên cứu
Đề tài hướng tới các mục tiêu cơ bản sau:
- Xác định được khung nghiên cứu thanh tra của ngân hàng nhà nước chi
nhánh tỉnh đối với các tổ chức tín dụng.
- Phản ánh được thực trạng thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh
Sơn La đối với các tổ chức tín dụng trên địa bàn; chỉ ra những mặt mạnh, hạn chế,
nguyên nhân của những hạn chế đó.
- Đề xuất được một số giải pháp hoàn thiện thanh tra của ngân hàng nhà

nước chi nhánh tỉnh Sơn La đối với các tổ chức tín dụng đến năm 2020.
Các câu hỏi nghiên cứu đặt ra là:
- Thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh đối với các tổ chức tín
dụng gồm các nội dung nào và nhằm mục tiêu gì?
- Ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh Sơn La đã thực hiện thanh tra đối với
các tổ chức tín dụng như thế nào? Những điểm mạnh, hạn chế cơ bản và nguyên nhân
của những hạn chế trong thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh Sơn La đối
với các tổ chức tín dụng ra sao?
- Để hoàn thiện thanh tra đối với các tổ chức tín dụng trên địa bàn, ngân hàng
nhà nước chi nhánh tỉnh Sơn La cần phải có những giải pháp gì?


5
4. Phạm vi nghiên cứu
- Về đối tượng nghiên cứu: Thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh
đối với các tổ chức tín dụng.
- Về nội dung: Luận văn tập trung nghiên cứu thanh tra của ngân hàng nhà nước
chi nhánh tỉnh Sơn La đối với các tổ chức tín dụng với các nội dung cơ bản: Nội dung
thanh tra; bộ máy thanh tra; công cụ, hình thái thanh tra; quy trình thanh tra.
- Về không gian: Luận văn nghiên cứu về thanh tra của ngân hàng nhà nước
chi nhánh tỉnh Sơn La đối với tất cả các tổ chức tín dụng trên địa bàn bao gồm 6 chi
nhánh ngân hàng thương mại, 7 quỹ tín dụng nhân dân và 1 chi nhánh tổ chức tài chính
vi mô.
- Về thời gian: Số liệu thu thập cho giai đoạn 2012 – 2016; điều tra vào tháng
5/2016 và kiến nghị các giải pháp đến 2020.
5. Phương pháp nghiên cứu
5.1. Khung nghiên cứu
Khung nghiên cứu của luận văn được thể hiện tại hình 1.1. Khung nghiên
cứu Thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh đối với các tổ chức tín dụng.
5.2. Quy trình nghiên cứu:

Trong quá trình nghiên cứu đề tài dự kiến áp dụng phương pháp nghiên cứu
định tính kết hợp với phương pháp nghiên cứu định lượng theo các bước sau:
Bước 1: Nghiên cứu cơ sở lý luận nhằm xác định khung nghiên cứu về thanh
tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh đối với các tổ chức tín dụng. Những
phương pháp được sử dụng ở bước này là phương pháp phân tích hệ thống, phương
pháp tổng hợp và mô hình hóa.
Bước 2: Thu thập dữ liệu thứ cấp thông qua các số liệu báo cáo, đánh giá của
ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh Sơn La đối với các tổ chức tín dụng để phân tích
thực trạng về quản trị, điều hành, kiểm soát, hoạt động sử dụng vốn, huy động vốn
của các tổ chức tín dụng; thực trạng thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh
tỉnh Sơn La. Các phương pháp thực hiện chủ yếu là phương pháp thống kê, so sánh
số liệu qua các năm.
Bước 3: Thu thập số liệu sơ cấp bằng việc khảo sát các nhóm đối tượng liên
quan tại ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh Sơn La và các tổ chức tín dụng.
Phương pháp điều tra là sử dụng bảng hỏi đối với 42 cán bộ ngân hàng nhà nước chi


6
nhánh tỉnh Sơn La và 58 cán bộ lãnh đạo, cán bộ nghiệp vụ các tổ chức tín dụng để
khẳng định thêm những kết quả về thực trạng và giải pháp hoàn thiện thanh tra của
ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh Sơn La đối với các tổ chức tín dụng. Các
phương pháp thực hiện chủ yếu là phương pháp tổng hợp và thống kê.
Các nhân tố ảnh
hưởng đến thanh
tra của ngân
hàng nhà nước
chi nhánh tỉnh
đối với các tổ
chức tín dụng

Thanh tra của
ngân hàng nhà
nước chi nhánh
tỉnh đối với các tổ
chức tín dụng

Bộ máy thanh
tra
Các nhân tốtố
Các
thuộc về ngân
thuộc
về
hàng nhà
ngân
hàng
nước
chi
nhà nước chi
nhánh tỉnh
nhánh
tỉnh

Các nhân
nhân tốtố
Các
thuộc về các
thuộc
về các
tổ chức tín

tổ chức tín
dụng
dụng

Các nhân
nhân tốtố
Các
kháckhác

Các tổ
chức
tín
dụng
hoạt
động
trên
địa bàn
tỉnh

Nội dung
thanh tra

Thực hiện mục tiêu
thanh tra của ngân hàng
nhà nước chi nhánh tỉnh
đối với các tổ chức tín
dụng
- Góp phần bảo đảm sự
phát triển an toàn, lành
mạnh của hệ thống các tổ

chức tín dụng và hệ thống
tài chính.
- Bảo vệ quyền và lợi ích
hợp pháp của người gửi
tiền và khách hàn của tổ
chức tín dụng
- Duy trì lòng tin của công
chúng đối với hệ thống
TCTD.

Công cụ,
hình thức
thanh tra

Quy trình
thanh tra

- Bảo đảm việc chấp hành
chính sách, pháp luật về
tiền tệ ngân hàng.
- Góp phần nâng cao hiệu
quả và hiệu lực quản lý
nhà nước trong lĩnh vực
tiền tệ và ngân hàng

Hình 1.1: Khung nghiên cứu Thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh
đối với các tổ chức tín dụng


7

Nguồn: Tác giả tự xây dựng
Bước 4: Đánh giá thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh Sơn La đối
với các tổ chức tín dụng thông qua đánh giá thực hiện các mục tiêu; phân tích các
điểm mạnh, điểm yếu theo nội dung tổ chức thanh tra của ngân hàng nhà nước chi
nhánh tỉnh Sơn La đối với các tổ chức tín dụng. Phương pháp đánh giá chủ yếu là
phương pháp so sánh, đối chiếu dựa trên các tiêu chí đã xây dựng. Phân tích những
nguyên nhân cơ bản dẫn đến những điểm yếu trong thanh tra của ngân hàng nhà
nước chi nhánh tỉnh Sơn La đối với các tổ chức tín dụng. Phương pháp phân tích
dựa trên các nhân tổ ảnh hưởng đến thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh
tỉnh Sơn La đối với các tổ chức tín dụng .
Bước 5: Đề xuất một số giải pháp hoàn thiện thanh tra của ngân hàng nhà
nước chi nhánh tỉnh Sơn La đối với các tổ chức tín dụng.
6. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tham khảo, luận văn gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh
đối với các tổ chức tín dụng
Chương 2: Phân tích thực trạng thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh
tỉnh Sơn La đối với các tổ chức tín dụng
Chương 3: Giải pháp hoàn thiện thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh
tỉnh Sơn La đối với các tổ chức tín dụng


8
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THANH TRA CỦA NGÂN HÀNG
NHÀ NƯỚC CHI NHÁNH TỈNH ĐỐI VỚI CÁC TỔ CHỨC TÍN DỤNG
1.1. Tổng quan về ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh và các tổ chức tín
dụng hoạt động trên địa bàn tỉnh
1.1.1. Ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh
Ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương là đơn

vị thuộc cơ cấu tổ chức của NHNN. Ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh là đơn vị
hạch toán phụ thuộc, có con dấu và bảng cân đối tài khoản theo quy định của pháp
luật. Ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh có chức năng tham mưu, giúp thống đốc
ngân hàng nhà nước thực hiện quản lý nhà nước về tiền tệ, hoạt động ngân hàng và
ngoại hối trên địa bàn và thực hiện một số nghiệp vụ ngân hàng nhà nước theo uỷ
quyền của thống đốc.
Ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh thực hiện nhiệm vụ và quyền hạn trên
địa bàn theo quy định của NHNN và của pháp luật với các nội dung sau:
- Tổ chức phổ biến, tuyên truyền và triển khai thực hiện các văn bản quy
phạm pháp luật của nhà nước, văn bản chỉ đạo, điều hành về hoạt động ngân hàng.
- Thống kê, thu thập thông tin, nghiên cứu, phân tích tình hình kinh tế, tiền
tệ trên địa bàn để tham mưu cho thống đốc, cấp uỷ, chính quyền địa phương về lĩnh
vực liên quan đến tiền tệ, hoạt động ngân hàng và ngoại hối phục vụ xây dựng và
phát triển kinh tế - xã hội; thực hiện công tác thông tin tín dụng.
- Thực hiện việc cấp, sửa đổi, bổ sung, thu hồi giấy phép thành lập và hoạt
động của tổ chức tín dụng; giám sát, chỉ đạo, chấp thuận việc mua, bán, chia, tách,
hợp nhất, sáp nhập, kiểm soát đặc biệt và giải thể tổ chức tín dụng và chấp thuận nội
dung khác của các tổ chức tín dụng trên địa bàn theo ủy quyền của thống đốc.
- Thực hiện thanh tra, giám sát, xử lý vi phạm pháp luật trong lĩnh vực tiền tệ,
hoạt động ngân hàng và ngoại hối; phòng, chống rửa tiền, phòng, chống tài trợ khủng bố.
- Cung ứng dịch vụ thanh toán, ngân quỹ và các dịch vụ ngân hàng trung


9
ương khác cho các tổ chức tín dụng và kho bạc nhà nước.
1.1.2. Các tổ chức tín dụng hoạt động trên địa bàn tỉnh
1.1.2.1. Khái niệm và hình thức tổ chức của tổ chức tín dụng
a) Khái niệm tổ chức tín dụng
Tổ chức tín dụng là doanh nghiệp thực hiện một, một số hoặc tất cả các hoạt
động ngân hàng. Tổ chức tín dụng bao gồm các loại hình như sau:

Ngân hàng là loại hình tổ chức tín dụng có thể được thực hiện tất cả các hoạt
động ngân hàng theo quy định của luật các TCTD. Theo tính chất và mục tiêu hoạt
động, các loại hình ngân hàng bao gồm ngân hàng thương mại, ngân hàng chính
sách, ngân hàng hợp tác xã. Trong đó, ngân hàng thương mại là loại hình ngân hàng
được thực hiện tất cả các hoạt động ngân hàng và các hoạt động kinh doanh khác
theo quy định của luật các TCTD nhằm mục tiêu lợi nhuận.
Tổ chức tín dụng phi ngân hàng là loại hình tổ chức tín dụng được thực hiện
một hoặc một số hoạt động ngân hàng theo quy định của luật các TCTD, trừ các
hoạt động nhận tiền gửi của cá nhân và cung ứng các dịch vụ thanh toán qua tài
khoản của khách hàng. Tổ chức tín dụng phi ngân hàng bao gồm công ty tài chính,
công ty cho thuê tài chính và các tổ chức tín dụng phi ngân hàng khác. Trong đó,
công ty cho thuê tài chính là loại hình công ty tài chính có hoạt động chính là cho
thuê tài chính theo quy định của luật các TCTD.
Tổ chức tài chính vi mô là loại hình tổ chức tín dụng chủ yếu thực hiện một
số hoạt động ngân hàng nhằm đáp ứng nhu cầu của các cá nhân, hộ gia đình có thu
nhập thấp và doanh nghiệp siêu nhỏ.
Quỹ tín dụng nhân dân là tổ chức tín dụng do các pháp nhân, cá nhân và hộ
gia đình tự nguyện thành lập dưới hình thức hợp tác xã để thực hiện một số hoạt
động ngân hàng theo quy định của luật các TCTD và luật hợp tác xã nhằm mục tiêu
chủ yếu là tương trợ nhau phát triển sản xuất, kinh doanh và đời sống.
b) Hình thức tổ chức của các tổ chức tín dụng
Mỗi loại hình tổ chức tín dụng được thành lập, tổ chức hoạt động dưới các
hình thức khác nhau, cụ thể như sau:
- Ngân hàng thương mại không thuộc sở hữu của nhà nước được thành lập,


10
tổ chức dưới hình thức công ty cổ phần.
- Ngân hàng thương mại nhà nước được thành lập, tổ chức dưới hình thức
công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do nhà nước sở hữu 100% vốn điều lệ.

- Tổ chức tín dụng phi ngân hàng trong nước được thành lập, tổ chức dưới
hình thức công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn.
- Tổ chức tín dụng liên doanh, tổ chức tín dụng 100% vốn nước ngoài được
thành lập, tổ chức dưới hình thức công ty trách nhiệm hữu hạn.
- Ngân hàng hợp tác xã, quỹ tín dụng nhân dân được thành lập, tổ chức dưới
hình thức hợp tác xã.
- Tổ chức tài chính vi mô được thành lập, tổ chức dưới hình thức công ty
trách nhiệm hữu hạn.
1.1.2.2. Hoạt động của tổ chức tín dụng
Tổ chức tín dụng không được tiến hành bất kỳ hoạt động kinh doanh nào
ngoài các hoạt động ngân hàng, hoạt động kinh doanh khác ghi trong giấy phép
được NHNN cấp cho tổ chức tín dụng. NHNN quy định cụ thể phạm vi, loại hình,
nội dung hoạt động ngân hàng, hoạt động kinh doanh khác của tổ chức tín dụng
trong giấy phép cấp cho từng tổ chức tín dụng. Hiện nay, các tổ chức tín dụng được
thực hiện các hoạt động chủ yếu như sau:
- Hoạt động huy động vốn: Huy động vốn là nghiệp vụ tạo nên nguồn vốn
của các tổ chức tín dụng thông qua việc tổ chức tín dụng quản lý các khoản tiền tạm
thời nhàn rỗi từ khách hàng trong một thời gian nhất định theo nguyên tắc có hoàn
trả cả gốc và lãi đáp ứng nhu cầu vốn trong hoạt động kinh doanh của tổ chức tín
dụng. Hoạt động huy động vốn (nhận tiền gửi) là hoạt động tạo nguồn vốn cho tổ
chức tín dụng, vốn huy động đóng vai trò quan trọng, ảnh hưởng đến quy mô và
hiệu quả kinh doanh của TCTD. Tuỳ theo loại hình TCTD mà nguồn vốn này chiếm
tỷ trọng cao hay thấp trong tổng nguồn vốn.
- Hoạt động cấp tín dụng: Các TCTD làm “cầu nối” giữa người có vốn dư
thừa và người có nhu cầu về vốn. Tổ chức tín dụng sử dụng ngồn vốn huy động để
hình thành nên quỹ cho vay và đem cho vay đối với nền kinh tế. Tổ chức tín dụng là
một tổ chức chuyên kinh doanh về tiền tệ, tín dụng, có khả năng nhận biết được tình


11

hình cung cầu về tín dụng. Thông qua việc thu hút tiền gửi với một khối lượng lớn,
TCTD có thể giải quyết mối quan hệ giữa cung và cầu tín dụng cả về khối lượng
vốn cấp tín dụng và thời gian cấp tín dụng. Hoạt động cấp tín dụng gồm có các hình
thức như: Cho vay; chiết khấu, tái chiết khấu công cụ chuyển nhượng và giấy tờ có
giá khác; bảo lãnh; phát hành thẻ tín dụng; bao thanh toán.
Tuỳ theo loại hình tổ chức, đối tượng cho vay của các TCTD sẽ có đặc thù
riêng như: Các QTDND thực hiện cho vay chủ yếu đối với đối tượng khách hàng là
thành viên của QTDND, TCTCVM thực hiện cho vay chủ yếu đối với đối tượng
khách hàng có thu nhập thấp để đáp ứng nhu cầu vốn cho hoạt động sản xuất kinh
doanh, dịch vụ và các nhu cầu tiêu dùng.
- Hoạt động trung gian thanh toán: Các TCTD làm trung gian thanh toán khi
nó thực hiện thanh toán theo yêu cầu của khách hàng như chuyển tiền vào tài khoản,
trích tiền từ tài khoản tiền gửi của họ để thanh toán tiền hàng hoá, dịch vụ hoặc
nhập vào tài khoản tiền gửi của khách hàng tiền thu bán hàng và các khoản thu khác
theo lệnh của họ.
Chu chuyển tiền tệ hiện nay chủ yếu thông qua hệ thống các TCTD và do vậy
chỉ khi chức năng trung gian thanh toán được hoàn thiện thì vai trò của TCTD mới
được nâng cao hơn với tư cách là người thủ quỹ của xã hội.
- Hoạt động khác: Ngoài các hoạt động chủ yếu là huy động vốn, cho vay và
trung gian thanh toán, tuỳ thuộc vào trình độ phát triển, năng lực quản lý của các
TCTD và luật định, các TCTD còn có thể cung ứng các sản phẩm, dịch vụ ngân
hàng, phi ngân hàng khác như: Nhận ủy thác và làm đại lý một số lĩnh vực liên quan
đến hoạt động ngân hàng, quản lý tài sản; làm đại lý kinh doanh bảo hiểm; cung
ứng dịch vụ tư vấn về ngân hàng, tài chính.
1.2. Thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh đối với các tổ
chức tín dụng
1.2.1. Khái niệm thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh đối
với các tổ chức tín dụng
Theo từ điển tiếng việt, thanh tra là kiểm soát, xem xét tại chỗ việc làm của
địa phương, cơ quan, xí nghiệp. Thanh tra là một dạng hoạt động, là một chức năng

12
của quản lý nhà nước được thực hiện bởi chủ thể quản lý có thẩm quyền, nhân danh
quyền lực nhà nước, nhằm tác động đến đối tượng quản lý trên cơ sở xem xét, đánh
giá ưu, khuyết điểm, phát huy nhân tố tích cực, phòng ngừa và xử lý vi phạm, tăng
cường quản lý, góp phần hoàn thiện cơ cấu quản lý, tăng cường pháp chế bảo vệ lợi
ích của nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân. Thanh tra có
nghĩa là sự kiểm tra, xem xét từ bên ngoài vào hoạt động của một đối tượng nhất
định. Thanh tra nằm trong hệ thống kiểm soát của nhà nước bên cạnh các hình thức
khác như giám sát, kiểm tra, kiểm toán.
Thanh tra ngân hàng là hoạt động thanh tra của NHNN đối với các đối tượng
thanh tra ngân hàng trong việc chấp hành pháp luật về tiền tệ và ngân hàng.
Thanh tra của NHNN chi nhánh tỉnh đối với các TCTD là việc tổ chức thanh
tra tại nơi làm việc của các đối tượng thanh tra, trên cơ sở kiểm tra, xem xét các tài
liệu có liên quan như báo cáo kế toán, thống kê, các chứng từ, tài liệu, sổ sách, hợp
đồng cam kết…của TCTD và các đơn vị liên quan nhằm xác định hiện trạng các
hoạt động cụ thể của đối tượng thanh tra như đánh giá sự tuân thủ các qui chế, đảm
bảo chất lượng tài sản, an toàn vốn, chiều sâu của công tác quản lí, khả năng thanh
toán và khả năng sinh lời. Qua đó, phát hiện sơ hở trong cơ chế quản lý, chính sách,
pháp luật để kiến nghị với cơ quan nhà nước có thẩm quyền biện pháp khắc phục;
phòng ngừa, phát hiện và xử lý hành vi vi phạm pháp luật; giúp cơ quan, tổ chức, cá
nhân thực hiện đúng quy định của pháp luật về tiền tệ và ngân hàng.
1.2.2. Mục tiêu thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh đối với
các tổ chức tín dụng
Thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh đối với các tổ chức tín
dụng hướng tới các mục tiêu cơ bản:
- Bảo đảm sự phát triển an toàn, lành mạnh của hệ thống các tổ chức tín dụng
và hệ thống tài chính.
Hoạt động của TCTD có liên quan đến rất nhiều các hoạt động kinh tế - xã

hội. Vì vậy, hoạt động thiếu ổn định của TCTD cũng đều gây ra tác động tiêu cực
đến nền kinh tế. Việc phát hiện sai phạm trọng yếu của các TCTD và kiến nghị yêu
cầu khắc phục chỉnh sửa nhằm bảo đảm an toàn trong hoạt động của hệ thống các


13
TCTD và toàn bộ hệ thống tài chính.
- Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền và khách hàng của tổ
chức tín dụng
Trong hoạt động của các TCTD luôn chứa đựng những rủi ro tiềm ẩn. Hoạt
động thanh tra có tác dụng phòng ngừa, ngăn chặn những sai phạm trong hoạt động
kinh doanh tránh thua lỗ, đổ vỡ cho từng QTDND và lan truyền trong hệ thống các
TCTD để bảo đảm được quyền và lợi ích chính đáng hợp pháp của người gửi tiền.
Bảo vệ lợi ích hợp pháp của khách hàng của TCTD thông qua các quy định
chuẩn mực về các thủ tục vay vốn và tiếp nhận các dịch vụ ngân hàng, quy định về
giải quyết tranh chấp giữa TCTD và khách hàng.
- Góp phần nâng cao hiệu quả và hiệu lực quản lý nhà nước trong lĩnh vực
tiền tệ và ngân hàng, phục vụ việc thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia.
Thanh tra đối với các TCTD đảm bảo duy trì hoạt động của các TCTD nằm
trong khuôn khổ luật pháp, phát hiện những vấn đề mới phát sinh, những qui định
chưa hợp lý để kiến nghị sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện theo quy định hiện hành và
yêu cầu các TCTD khắc phục, chỉnh sửa các tồn tại, sai phạm trong hoạt động của
TCTD từ những kiến nghị do thanh tra ngân hàng đưa ra góp phần nâng cao hiệu
quả và hiệu lực quản lý của nhà nước trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng.
- Duy trì và nâng cao lòng tin của công chúng đối với hệ thống các tổ chức
tín dụng.
Do dựa trên nguyên tắc là đi vay để cho vay nên bản thân hoạt động này
tiềm ẩn rất nhiều rủi ro; mức độ rủi ro sẽ càng tăng cao khi các TCTD chạy theo
lợi nhuận quá mức, đẩy các TCTD vào tình trạng mất khả năng thanh toán. Điều
này sẽ làm giảm lòng tin của công chúng, từ đó hoạt động của toàn bộ hệ thống

các TCTD sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực. Do vậy, việc NHNN thực hiện quản lý và
kiểm soát hoạt động của các TCTD là rất cần thiết để đảm bảo hoạt động của
chúng luôn được an toàn và hiệu quả. Giúp các TCTD thấy được những mặt tích
cực, những mặt còn tồn tại để tiếp tục phát huy những mặt tích cực, khắc phục
những tồn tại và kiến nghị những biện pháp chấn chỉnh, bảo đảm TCTD hoạt
động đúng chính sách, pháp luật, chế độ, thể lệ và hoạt động có chất lượng, hiệu


14
quả hơn.
- Bảo đảm việc chấp hành chính sách, pháp luật về tiền tệ và ngân hàng.
Xem xét việc tuân thủ các điều khoản về nghĩa vụ với ngân sách nhà nước
vì vi phạm các vấn đề này có thể sẽ dẫn đến hậu quả về tài chính, về pháp luật ở
các TCTD.
Việc chấp hành các quy định của NHNN trong lĩnh vực tiền tệ ngân hàng là
thực sự quan trọng. Nó giúp cho các TCTD hoạt động an toàn và hiệu quả. Khi tiến
hành thanh tra TCTD, thanh tra ngân hàng sẽ xem xét, đánh giá việc chấp hành các
quy định về tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu, tính thanh khoản, tỷ lệ dự trữ bắt buộc, chỉ
số hùn vốn mua cổ phần, vốn pháp định tối thiểu, dư nợ cho vay của một khách
hàng so với vốn tự có của các TCTD… Qua đó, đánh giá tình hình chấp hành chính
sách, pháp luật, các chế độ, thể lệ của ngành ngân hàng.
- Để thực hiện được các mục tiêu kể trên, trong các kế hoạch thanh tra có
khẳng định các chỉ tiêu sau: Số lượng các cuộc thanh tra được thực hiện trong năm;
số đối tượng thanh tra cụ thể; thời gian bắt đầu và kết thúc thanh tra trong năm; thời
gian tiến hành thanh tra đối với từng loại hình TCTD; tỷ lệ dư nợ cấp tín dụng được
thanh tra đối với từng loại hình TCTD; số lượng vi phạm được phát hiện; số lượng
cảnh báo rủi ro; số lượng kiến nghị được đưa ra chỉnh sửa cũng như yêu cầu xử lý;
theo dõi kết quả chỉnh sửa sau thanh tra.
1.2.3. Bộ máy thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh đối với
các tổ chức tín dụng

Bộ máy thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh đối với các tổ chức
tín dụng được tổ chức với cơ cấu và nhân lực như sau:
- Cơ cấu tổ chức của thanh tra NHNN chi nhánh tỉnh đối với các TCTD:
Thanh tra NHNN chi nhánh tỉnh để thực hiện chức năng thanh tra, trong các
NHNN chi nhánh tỉnh luôn luôn tồn tại bộ phận thanh tra, giám sát ngân hàng chi
nhánh tỉnh.
Hệ thống các cơ quan thực hiện chức năng thanh tra ngân hàng gồm: Cơ quan
TTGS ngân hàng trực thuộc NHNN và TTGS ngân hàng thuộc NHNN chi nhánh
tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương được thành lập tại tỉnh, thành phố trực thuộc


15
trung ương nơi không có cục TTGS ngân hàng thuộc cơ quan TTGS ngân hàng.
Bộ phận thanh tra, giám sát ngân hàng chi nhánh là đơn vị thuộc cơ cấu tổ
chức của NHNN chi nhánh tỉnh, giúp giám đốc NHNN chi nhánh tỉnh quản lý nhà
nước, tiến hành thanh tra hành chính, thanh tra, giám sát ngân hàng, giải quyết
khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng, phòng, chống rửa tiền, phòng, chống
tài trợ khủng bố đối với các đối tượng quản lý, thanh tra và giám sát ngân hàng trên
địa bàn theo sự phân công, phân cấp, ủy quyền của thống đốc NHNN và theo quy
định của pháp luật.
Bộ phận thanh tra, giám sát NHNN chi nhánh tỉnh chịu sự quản lý, chỉ đạo
trực tiếp của giám đốc NHNN chi nhánh tỉnh và sự chỉ đạo, hướng dẫn của cơ quan
TTGS ngân hàng về công tác, nghiệp vụ thanh tra, giám sát ngân hàng, giải quyết
khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng, phòng, chống rửa tiền, phòng, chống tài
trợ khủng bố. Bộ phận thanh tra, giám sát NHNN chi nhánh tỉnh có con dấu riêng.
Bộ phận TTGS NHNN chi nhánh tỉnh có chánh thanh tra chi nhánh tỉnh, các
phó chánh thanh tra chi nhánh tỉnh, các thanh tra viên ngân hàng và các công chức
khác. Bộ phận thanh tra, giám sát ngân hàng chi nhánh tỉnh được giải thể theo yêu
cầu thực hiện nhiệm vụ quản lý, thanh tra, giám sát ngân hàng.
- Nhân lực thanh tra của ngân hàng nhà nước chi nhánh tỉnh:

Chịu trách nhiệm đối với hoạt động thanh tra lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành
trực tiếp bộ phận thanh tra, giám sát ngân hàng của NHNN chi nhánh tỉnh là chánh
thanh tra chi nhánh tỉnh. Tuỳ thuộc theo vị trí, chức danh chánh thanh tra chi nhánh
tỉnh, phó chánh thanh tra chi nhánh tỉnh, các thanh tra viên và công chức thực hiện
công tác thanh tra thực hiện có chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và yêu cầu về năng
lực khác nhau, cụ thể:
+ Chánh thanh tra chi nhánh tỉnh quyết định thanh tra, thành lập đoàn thanh
tra đối với các TCTD trên địa bàn tỉnh hoặc theo yêu cầu của chánh TTGS ngân
hàng, giám đốc NHNN chi nhánh tỉnh và chịu trách nhiệm về quyết định của mình;
quyết định việc thanh tra viên ngân hàng, công chức khác thuộc bộ phận thanh tra,
giám sát NHNN chi nhánh tỉnh tiến hành các cuộc làm việc, tiếp xúc trực tiếp đối
tượng thanh tra; thực hiện báo về công tác thanh tra và thực hiện các nhiệm vụ,


16
quyền hạn khác.
Chánh thanh tra chi nhánh tỉnh có quyền kiến nghị giám đốc NHNN chi
nhánh tỉnh, chánh TTGSNH giải quyết theo thẩm quyền các vấn đề về công tác
thanh tra; sửa đổi, bổ sung, ban hành quy định cho phù hợp với yêu cầu quản lý;
đình chỉ hoặc hủy bỏ quy định trái pháp luật phát hiện qua công tác thanh tra; xử
phạt vi phạm hành chính; xem xét trách nhiệm, xử lý người thuộc quyền quản lý có
hành vi vi phạm pháp luật được phát hiện qua thanh tra hoặc không thực hiện kết
luận, quyết định xử lý về thanh tra; áp dụng các biện pháp bảo đảm an toàn hoạt
động ngân hàng đối với các cơ quan, tổ chức, cá nhân. Chánh thanh tra chi nhánh
tỉnh đề xuất với giám đốc NHNN chi nhánh đề nghị giám đốc NHNN chi nhánh
khác, chánh TTGSNH cử thanh tra viên ngân hàng, công chức khác, viên chức tham
gia đoàn thanh tra; trưng tập công chức, viên chức của cơ quan, đơn vị có liên quan
tham gia hoạt động thanh tra.
Chánh thanh tra chi nhánh tỉnh do thống đốc NHNN bổ nhiệm, miễn nhiệm,
cách chức theo đề nghị của giám đốc NHNN chi nhánh tỉnh và ý kiến thống nhất

của chánh TTGS ngân hàng.
- Các phó chánh thanh tra chi nhánh tỉnh giúp việc cho chánh thanh tra chi
nhánh tỉnh, thực hiện các công việc của chánh thanh tra chi nhánh tỉnh khi được uỷ
quyền. Mỗi phó chánh thanh tra NHNN chi nhánh tỉnh giúp chánh thanh tra chi
nhánh tỉnh phụ trách một mảng công việc trong bộ phận TTGS ngân hàng chi nhánh
tỉnh, chỉ đạo, lãnh đạo các thanh tra viên, công chức thực hiện công tác thanh tra và
có các quyền hạn khác của thanh tra viên, công chức thực hiện công tác thanh tra.
Phó chánh thanh tra chi nhánh tỉnh do giám đốc NHNN chi nhánh tỉnh bổ
nhiệm, miễn nhiệm, cách chức theo đề nghị của chánh thanh tra chi nhánh tỉnh.
- Thanh tra viên được giao chủ trì thanh tra các vụ việc có quy mô và tính
chất phức tạp trung bình hoặc tiến hành thanh tra độc lập, là thành viên đoàn thanh
tra, chịu trách về nhiệm vụ được giao. Tham gia xây dựng kế hoạch, tổ chức thực
hiện các vụ việc thanh tra.
Thanh tra viên ngân hàng ngoài những tiêu chuẩn chung của một thanh tra viên
phải có kiến thức quản lý nhà nước, kiến thức pháp luật trong lĩnh vực thuộc thẩm