Một số kinh nghiệm tổ chức bồi dưỡng nâng cao năng nghiệp vụ quản lý giáo dục cho CBQL trường mầm non, tiểu học, THCS tại trung tâm GDTX tỉnh than

MỘT SỐ KINH NGHIỆM TỔ CHỨC BỒI DƯỠNG NÂNG CAO NGHIỆP VỤ
QUẢN LÝ GIÁO DỤC CHO CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG MẦM NON,
TIỂU HỌC, THCS TẠI TRUNG TÂM GDTX TỈNH THANH HÓA
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý (CBQL) giáo dục đóng vai trò cực
kỳ quan trọng trong việc tạo ra một đội ngũ có đủ năng lực để hoàn thành xuất sắc
nhiệm vụ quản lý ở các cơ sở giáo dục. Ngày nay, khi quản lý giáo dục được xác
định như là một trong những yếu tố quyết định đến chất lượng giáo dục của các nhà
trường thì người CBQL cần phải được đào tạo, bồi dưỡng một cách bài bản và có
hệ thống. Không những thế, khi xã hội luôn thay đổi và phát triển không ngừng thì
giáo dục cũng phải không ngừng thay đổi để đáp ứng yêu cầu phát triển nguồn
nhân lực cho xã hội, phục vụ đắc lực cho sự nghiệp phát triển kinh tế-xã hội của đất
nước. Chính vì vậy, các nhà quản lý giáo dục dù đã được trang bị kiến thức, kỹ
năng, nghiệp vụ quản lý cơ bản ban đầu, họ cũng cần được bồi dưỡng nâng cao
nghiệp vụ quản lý, nâng cao năng lực hành động thực tiễn và tính chuyên nghiệp
của người CBQL trong thời kỳ hội nhập và phát triển.
Nghị quyết TW 2 khoá VIII đánh giá: “ Giáo dục và đào tạo nước ta còn yếu
kém, bất cập cả về qui mô, cơ cấu và nhất là chất lượng - hiệu quả”. Tình hình trên
do một số các nguyên nhân trong đó nguyên nhân chủ yếu là công tác quản lý chưa
đáp ứng yêu cầu phát triển của giáo dục.
Chỉ thị 40-CT/TW của Ban bí thư TW nêu rõ: “...Năng lực của đội ngũ cán bộ
QLGD chưa ngang tầm với yêu cầu phát triển của sự nghiệp giáo dục...” Chỉ thị
cũng nhấn mạnh: “Các nhà trường sư phạm và trường cán bộ QLGD có vai trò
quan trọng trong đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo, cán bộ
QLGD...”.
Tại Thanh Hóa, trong những năm qua, mỗi năm có một số lượng khá lớn
CBQL, nguồn kế cận CBQL nhà trường được đào tạo qua các lớp bồi dưỡng, được
bổ sung cập nhật nâng cao năng lực quản lý tại Trung tâm GDTX tỉnh Thanh Hóa
để đảm bảo các tiêu chuẩn, tiêu chí theo quy định bổ nhiệm chức danh. Đội ngũ
này đã đóng góp một phần không nhỏ vào những thành tựu đã đạt được của ngành
GD&ĐT Thanh Hóa .

Công tác Bồi dưỡng CBQL giáo dục đã được UBND tỉnh, Sở GD&ĐT Thanh
Hóa giao cho Trung tâm GDTX tỉnh Thanh Hóa thực hiện ngay từ khi mới thành
lập (tháng 6 năm 2003). Hoạt động này từ nhiều năm nay đã đi vào nề nếp, tạo

1


được uy tín và niềm tin đối với các cấp quản lý, với đội ngũ CBQL nhà trường đã
tham dự các lớp bồi dưỡng CBQL tại Trung tâm.
Hiện nay, nhiệm vụ Bồi dưỡng CBQL cho ngành giáo dục tại Trung tâm GDTX
tỉnh Thanh Hóa tập trung vào việc hoàn thiện, nâng cao năng lực quản lý giáo dục
cho đội ngũ CBQL nhà trường, giúp họ thực hiện tốt hơn các công việc hàng ngày
đang trực tiếp đảm nhiệm.
Nhận thức rõ trách nhiệm và yêu cầu về phẩm chất và năng lực của người
CBQL nhà trường, để góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ CBQL ngành giáo dục
Thanh Hóa đáp ứng yêu cầu của việc đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục Việt nam
trong giai đoạn hiện nay thì việc nghiên cứu những yếu tố tác động, những biện
pháp thiết thực nhằm nâng cao hiệu quả công tác bồi dưỡng CBQL cho ngành giáo
dục là điều rất cần thiết. Đặc biệt, Trung tâm GDTX tỉnh Thanh Hóa đang là cơ sở
giáo dục trong tỉnh thực hiện nhiệm vụ nâng cao nghiệp vụ QLGD cho đội ngũ
CBQL trường Mầm non, Tiểu học, THCS tỉnh nhà. Hoạt động này từ nhiều năm
nay đã được đội ngũ CBQL nhà trường, các cấp quản lý giáo dục đánh giá cao vì có
nhiều cách làm sáng tạo, có hiệu quả, chất lượng và uy tín.
Chính vì thế tôi xin được trao đổi “Một số kinh nghiệm tổ chức bồi dưỡng nâng
cao nghiệp vụ quản lý giáo dục cho CBQL trường Mầm non, Tiểu học, THCS tại
Trung tâm GDTX Tỉnh Thanh Hóa” với mục đích góp phần nâng cao hơn nữa hiệu
quả công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý ngành giáo dục Thanh Hóa trong
thời kỳ mới, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ CBQL giáo dục nhằm thực hiện
mục tiêu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục Thanh Hóa trong giai đoạn hiện nay.
2. Mục đích nghiên cứu:

Nghiên cứu các biện pháp tổ chức các lớp bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ quản
lý giáo dục cho cán bộ quản lý trường Mầm non, Tiểu học, THCS tại Trung tâm
giáo dục thường xuyên tỉnh Thanh Hóa nhằm nâng cao hiệu quả công tác bồi
dưỡng CBQL giáo dục cho ngành, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản toàn diện giáo
dục hiện nay trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa.
3. Đối tượng nghiên cứu:
Biện pháp tổ chức các lớp bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ quản lý giáo dục
cho cán bộ quản lý trường Mầm non, Tiểu học, THCS tại Trung tâm giáo dục
thường xuyên tỉnh Thanh Hóa.
4. Phương pháp nghiên cứu
- Nghiên cứu lý thuyết:
Nghiên cứu cơ sở lý luận liên quan đến công tác bồi dưỡng, bồi dưỡng
nghiệp vụ QLGD, hiệu quả bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ QLGD cho các CBQL.
- Phương pháp nghiên cứu thực tiễn:
2


+ Tổng kết KN thực tiễn thông qua điều tra; lấy ý kiến chuyên gia;
+ Khảo nghiệm sư phạm;
- Phương pháp thống kê xử lý kết quả nghiên cứu.

2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC TỔ CHỨC BỒI DƯỠNG NÂNG CAO
NGHIỆP VỤ QUẢN LÝ GIÁO DỤC CHO CÁN BỘ QUẢN LÝ NHÀ TRƯỜNG
2.1.1. Một số khái niệm cơ bản
Đào tạo được hiểu là công việc trang bị những phẩm chất, kiến thức, kỹ
năng cơ bản, có hệ thống cho người học, để sau một khoá học (dài hạn hoặc ngắn
hạn) người học đạt được trình độ cao hơn.
Bồi dưỡng được dùng với nghĩa là cập nhật, bổ túc thêm một số kiến thức, kỹ
năng cần thiết, nâng cao hiểu biết sau khi đã được đào tạo cơ bản, cung cấp thêm

những kiến thức chuyên ngành, mang tính ứng dụng...
Bồi dưỡng còn được coi là quá trình cập nhật hóa kiến thức còn thiếu hoặc
đã lạc hậu, bổ túc thêm về nghiệp vụ, bồi dưỡng thêm hoặc củng cố các kỹ năng
nghề nghiệp.
Như vậy, đào tạo, bồi dưỡng là hai công việc rất cần thiết, không thể tách rời
nhau. Theo đó, bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ quản lý được hiểu là bồi dưỡng để
nâng cao nghiệp vụ cho CBQL trên cơ sở những kiến thức, kỹ năng quản lý đã
được trang bị cơ bản, ban đầu, đáp ứng các yêu cầu về trình độ, tiêu chuẩn của các
chức danh.
Quản lý giáo dục là một quá trình triển khai và thực hiện có hiệu quả việc
thực hiện các mục tiêu đào tạo, các chủ trương chính sách giáo dục quốc gia, nâng
cao hiệu quả đầu tư cho giáo dục, nâng cao chất lượng giáo dục. Quản lý nhà
trường là hệ thống tác động có mục đích, có kế hoạch, hợp qui luật của chủ thể
quản lý nhà trường làm cho nhà trường vận hành theo đường lối, quan điểm giáo
dục của Đảng, đưa nhà trường tới mục tiêu dự kiến, tiến lên trạng thái mới về chất,
góp phần thực hiện mục tiêu chung của giáo dục.
Công tác tổ chức các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ QLGD cho CBQL được phản
ánh trên hai khía cạnh: Tổ chức thiết kế các hoạt động nhằm thực hiện các mục tiêu
bồi dưỡng và tổ chức sử dụng con người cùng với các nghiệp vụ tổ chức và quản
lý, các yếu tố môi trường quản lý, các điều kiện về chương trình, cơ sở vật chất, tài
chính… một cách phù hợp để hoàn thành các mục tiêu một cách tốt nhất.

3


Như vậy, công tác tổ chức các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ QLGD và nghiệp vụ
quản lý giáo dục là hai công việc hoàn toàn khác nhau nhưng có quan hệ với nhau
trong một chỉnh thể của nhiệm vụ bồi dưỡng CBQL giáo dục.
2.1.2. Những yêu cầu về phẩm chất, năng lực của người cán bộ QLGD
thời kỳ đổi mới

Bộ GD&ĐT đã ban hành các thông tư quy định chuẩn Hiệu trưởng: Thông tư
số 17/2011/TT-BGDĐT ngày 14/4/2011 ban hành quy định Chuẩn Hiệu trưởng
trường Mầm non; Thông tư số 14/2011/TT-BGDĐT ngày 08/4/2011 ban hành quy
định Chuẩn Hiệu trưởng trường Tiểu học; Thông tư số 29/2011/TT-BGDĐT ngày
22/10/2009 ban hành quy định Chuẩn Hiệu trưởng trường THCS, THPT và trường
phổ thông có nhiều có nhiều cấp học. CBQL mỗi cấp học, bậc học có những tiêu
chuẩn về phẩm chất chính trị và đạo đức nghề nghiệp, về năng lực chuyên môn
nghiệp vụ, về năng lực quản lý nhà trường, ứng với các tiêu chí khác nhau. Đó là
những căn cứ pháp lý cơ bản để các cơ sở bồi dưỡng xây dựng nội dung, chương
trình bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ quản lý giáo dục cho CBQL. Tựu trung lại, trong
giai đoạn hội nhập quốc tế về giáo dục hiện nay, khi thực hiện đổi mới căn bản, toàn
diện giáo dục Việt Nam, các nhà quản lý giáo dục cần hội đủ các yêu cầu sau:
* Về phẩm chất: Người CBQLGD phải có bản lĩnh chính trị, kiên định với
chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước. Biết giữ gìn kế thừa và
phát triển truyền thống thông minh, hiếu học của dân tộc; luôn cần, kiệm, liêm
chính, chí công, vô tư…
* Về năng lực: Ngoài các yêu cầu về trình độ đào tạo, trình độ chuyên môn,
người cán bộ QLGD cần có: Năng lực đổi mới tư duy; năng lực thích ứng hoà nhập
và hội nhập; năng lực hợp tác; năng lực kiểm tra đánh giá, kiểm định chất lượng
giáo dục; nắm vững luật giáo dục và hiểu biết luật pháp liên quan hiện hành; có kỹ
năng phân tích tổng hợp để ra các quyết định; có lòng nhân ái, tính trung thực và
khiêm tốn; có tính chuyên nghiệp; có tính dân chủ nhưng quyết đoán trong lãnh
đạo, quản lý; biết ứng dụng ngoại ngữ, tin học giúp cho việc quản lý, điều hành nhà
trường…
2.1.3. Tầm quan trọng của việc tổ chức các lớp bồi dưỡng nâng cao
nghiệp vụ quản lý giáo dục
Cùng với nhiều công tác khác, công tác đào tạo, bồi dưỡng CBQL góp phần rất
quan trọng, thiết thực vào việc tạo ra những cán bộ quản lý nhà trường có chất lượng,
đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ phát triển sự nghiệp giáo dục trong tình hình mới.
Mục tiêu của hoạt động bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ QLGD cho CBQL

các nhà trường một mặt giúp các nhà quản lý tiếp tục hoàn thiện các chức danh
quản lý theo chuẩn quy định đặc biệt là tiêu chuẩn về năng lực quản lý nhà trường,
4


mặt khác giúp họ nâng cao kỹ năng và nghiệp vụ nhằm thực hiện tốt hơn vai trò và
nhiệm vụ của người quản lý trong giai đoạn đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục .
Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm và đánh giá cao vai trò của đội ngũ
CBQL nói chung và công tác đào tạo, bồi dưỡng CBQL giáo dục nói riêng. Ngay từ
năm 2004, Ban Bí thư TW Đảng đã ban hành Chỉ thị 40-CT/TW ngày 15/06/2004
về việc xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và CBQL giáo dục.
Theo đó, các văn bản pháp quy của Đảng và Nhà nước về công tác đào tạo, bồi
dưỡng cán bộ công chức, viên chức, đội ngũ giáo viên và CBQL cho ngành giáo
dục được ban hành.
CBQL là người có trách nhiệm một mặt tạo ra các điều kiện để nâng cao chất
lượng giáo dục của nhà trường, phát triển nhà trường. Mặt khác, CBQL còn có
trách nhiệm giúp CBGV xây dựng thực hiện các nhiệm vụ của họ, kiểm tra, theo
dõi, đôn đốc giúp họ hoàn thành nhiệm vụ. Như vậy, CBQL không chỉ chịu trách
nhiệm đối với tổ chức, với các vấn đề về CSVC, tài chính của đơn vị mà họ còn
chịu trách nhiệm với cán bộ, giáo viên, nhân viên trong nhà trường mà họ trực tiếp
quản lý. Trách nhiệm của họ là xây dựng tầm nhìn và cùng CBGV theo đuổi mục
đích của nhà trường. Các hoạt động của nhà trường phải được thực hiện tốt, đông
bộ và được phát triển thích ứng, phù hợp với các yêu cầu mới với các điều kiện
hoàn và hoàn cảnh riêng. Họ cần tạo ra các điều kiện cần thiết để CBGV chủ động
tham gia vào các hoạt động của nhà trường để nhà trường luôn phát triển đáp ứng
với tình hình mới.
Công việc của người cán bộ QLGD là điều phối nhân lực, tài lực, vật lực, tin
lực của xã hội để thực hiện các mục tiêu kế hoạch đã vạch ra. Cán bộ QLGD là
người thúc đẩy sự thành công của tất cả cán bộ, giáo viên, nhân viên, học sinh
trong nhà trường thông qua việc thực hiện sứ mạng, tầm nhìn của nhà trường, ủng

hộ, nuôi dưỡng và duy trì văn hoá nhà trường, quản lý, điều hành và phân phối các
nguồn lực, kết hợp chặt chẽ với gia đình và cộng đồng, giáo dục hành vi đạo đức
mang tính trung thực và công bằng, hiểu biết, ứng xử các vấn đề chính trị, kinh tế,
pháp luật, văn hoá và xã hội. Như vậy, đội ngũ cán bộ QLGD có vai trò quan trọng,
là người quyết định chất lượng của cơ sở giáo dục mà họ quản lý.
Trong công tác bồi dưỡng CBQL giáo dục hiện nay, Bồi dưỡng CBQL giáo
dục theo chương trình 382 (chương trình ban hành theo QĐ 382 ngày 20/01/2012)
có thể gọi là bồi dưỡng mang tính đào tạo. Bởi theo đó, sau thời gian 3,5 tháng,
người học (CBQL, nguồn kế cận CBQL) sẽ được trang bị những phẩm chất, kỹ
năng quản lý nhà trường một cách cơ bản, ban đầu, có hệ thống về nghiệp vụ quản
lý nhà trường.

5


Riêng đối với các lớp bồi dưỡng theo chương trình 1 tháng, chương trình bồi
dưỡng nâng cao nghiệp vụ cho CBQL nhà trường cũng cần được xây dựng theo
hướng tiếp cận năng lực. Sau khóa học, người học sẽ được cập nhật kiến thức về
chính trị, kinh tế, VH-XH, được bổ sung, tiếp nhận, nâng cao thêm những kiến
thức, kỹ năng, nghiệp vụ quản lý, giúp người quản lý nhà trường làm tốt hơn công
việc hiện tại trên nền những kiến thức cơ bản, ban đầu mà người học được trang bị.
Như vậy, công tác đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ quản lý nhà trường có vai
trò đặc biệt quan trọng, là khâu không thể thiếu trong toàn bộ quá trình hình thành
và phát triển các năng lực, phẩm chất, các kỹ năng, nghiệp vụ của người CBQL –
một yếu tố quan có vai trò quyết định trong việc xây dựng và thực hiện các nhiệm
vụ của nhà trường. Càng nhiều cán bộ quản lý được đào tạo bồi dưỡng, bồi dưỡng
nâng cao nghiệp vụ QLGD thì càng tạo ra số đông CBQL nhà trường có chất
lượng. Nếu không có CBQL đã được đào tạo, bồi dưỡng và thử thách qua thực tiễn
thì CBQL nhà trường sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ
của việc đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục hiện nay.

2.1.4. Các yêu cầu của công tác bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ QL giáo dục
Khác với các lớp bồi dưỡng CBQL theo chương trình 3,5 tháng, các lớp bồi
dưỡng nâng cao nghiệp vụ quản lý giáo dục chú trọng tập trung vào các hoạt động
để CBQL nhà trường có được các kỹ năng của người quản lý, đáp ứng yêu cầu của
công tác quản lý nhà trường hiện tại.
Một số kỹ năng, nghiệp vụ quản lý cơ bản cần được bổ sung như:
- Tầm nhìn chiến lược: Có kỹ năng bao quát chuyên môn, nhìn nhận bao quát
về tổ chức, về mục đích, mục tiêu của tổ chức, môi trường (tình hình kinh tế, chính
trị, văn hóa-xã hội)…Đó là những vấn đề liên quan đến năng lực của một tổ chức
để thực hiện đúng nhiệm vụ và đúng thời gian cần thiết.
- Kỹ năng nghiệp vụ chuyên môn: Là những kiến thức theo yêu cầu của lĩnh vực
công tác. Đó là những vấn đề liên quan trực tiếp đến hiệu quả công tác của chính
người quản lý, đến sản phẩm của nhà trường (kỹ năng lập kế hoạch hướng tới kết
quả, kỹ năng giải quyết một số vấn đề, phân tích, sáng kiến, kỹ năng quản lý nhân
sự, kỹ năng kiểm soát, ra quyết định, kỹ năng đàm phán...) Đó là những kỹ năng cần
thiết quyết định đến sự sáng tạo và năng suất lao động của đơn vị.
- Kỹ năng học tập: Kỹ năng áp dụng các kiến thức lý luận, các SKKN vào thực
tiễn phù hợp với môi trường, điều kiện và hoàn cảnh cụ thể, kỹ năng định hướng
thay đổi - trực tiếp liên quan đến hiệu quả làm việc của cá nhân.
- Kỹ năng quan hệ: Kỹ năng giao tiếp, kỹ năng phối hợp, hợp tác thông tin, hiểu
biết con người, công bằng, giải quyết xung đột- những vấn đề quan trọng quyết
định đến hiệu quả của tổ chức
6


Những thành tựu trong giáo dục vừa qua đã khẳng định được vai trò to lớn của
công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ CBQL nhà trường.
2.1.5. Đặc điểm cơ bản của hoạt động bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ
QLGD cho CBQL trường MN, Tiểu học, THCS
- Đối tượng tham dự bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ QLGD là Hiệu trưởng, Phó

Hiệu trưởng đang trực tiếp thực hiện nhiệm vụ quản lý tại các nhà trường trong
tỉnh. Họ là những người đã qua lớp bồi dưỡng nghiệp vụ quản lý theo chương trình
3,5 tháng – chương trình bồi dưỡng mang tính đào tạo. Hơn thế nữa, họ là những
CBQL có thâm niên quản lý ít nhất là 5 năm. Vì thế, nội dung chương trình bồi
dưỡng nâng cao nghiệp vụ QLGD cho CBQL trường MN, Tiểu học, THCS phải
đảm bảo tính khoa học, tính thực tiễn, cân đối giữa lý thuyết với thực hành, giảm
nhẹ tính hàn lâm, tăng cường tính thực tiễn, tính truyền thống, tính kế thừa và tính
hiện đại, cập nhật. Tài liệu tham khảo phải đa dạng, phong phú.
- Phương pháp bồi dưỡng: Sử dụng các phương pháp giảng dạy phù hợp với
nhu cầu của học viên, với đối tượng đã và đang trực tiếp thực hiện nhiệm vụ quản
lý tại các nhà trường, là người lớn đi học.
Các phương pháp bao gồm:
+ Học tập thông qua giải quyết các tình huống quản lý;
+ Phương pháp nhóm đồng nghiệp;
+ Hội thảo;
+ Phối hợp các phương pháp.
- Lực lượng bồi dưỡng bao gồm: Đội ngũ các chuyên gia, các giảng viên có
trình độ chuyên môn cao, đội ngũ giảng viên đã kinh qua công tác quản lý nhà
trường, quản lý các cơ quan GD&ĐT và các cơ sở giáo dục có bề dày thành tích
trong giáo dục; Lãnh đạo địa phương...
- Các điều kiện đảm bảo hoạt động bồi dưỡng: Điều kiện đảm bảo cho hoạt
động bồi dưỡng CBQLGD bao gồm CSVC, tài chính, trang thiết bị phục vụ công
tác giảng dạy và các hoạt động bổ trợ nhằm nâng cao các kỹ năng cần thiết cho
người CBQL.
2.2. THỰC TRẠNG TỔ CHỨC BỒI DƯỠNG NÂNG CAO NGHIỆP VỤ
QUẢN LÝ GIÁO DỤC CHO CÁN BỘ QUẢN LÝ TẠI TRUNG TÂM GDTX TỈNH
2.2.1. Thực trạng xây dựng kế hoạch bồi dưỡng
Tại Trung tâm GDTX tỉnh, trước đây, kế hoạch bồi dưỡng CBQL theo
chương trình 1 tháng được xây dựng chủ yếu dựa vào chỉ tiêu do Sở GD&ĐT phân
bổ cho từng huyện hàng năm. Căn cứ vào cơ sở pháp lý là văn bản quy định của

ngành về việc: CBQL là Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng trường học, sau 5 năm được
bồi dưỡng nghiệp vụ QLGD phải bồi dưỡng và cập nhật để nâng cao nghiệp vụ
7


quản lý, các Phòng GD&ĐT huyện thị lập danh sách cử CBQL đi học theo chỉ tiêu
phân bổ. Từ đó, Trung tâm GDTX tỉnh lập kế hoạch và thực hiện kế hoạch bồi
dưỡng. Đây là cách thức xây dựng kế hoạch trên cơ sở chỉ tiêu cấp trên giao.
Trong thực tế, yêu cầu cần phải được trang bị lý luận và nghiệp vụ quản lý
trước khi bổ nhiệm các chức danh quản lý nhà trường chưa thực sự được quan tâm.
Việc bổ nhiệm cán bộ quản lý các cơ sở giáo dục chủ yếu căn cứ vào kết quả công
việc, thành tích và năng lực sư phạm của CBGV, thử thách, giao nhiệm vụ để họ
bộc lộ bản lĩnh, năng lực và báo cáo với cơ quan cấp trên để thực hiện quy trình bổ
nhiệm. Cơ quan QL cấp trên xem xét ra quyết định bổ nhiệm. Vì vậy, CBQL nhà
trường thực hiện nhiệm vụ quản lý khi chưa được đào tạo, bồi dưỡng. Họ làm việc
chủ yếu dựa vào kinh nghiệm của những người đi trước. Sau một thời gian, theo chỉ
tiêu phân bổ, họ mới được cử đi bồi dưỡng kỹ năng, nghiệp vụ quản lý cơ bản có
nghĩa là bổ nhiệm rồi mới bồi dưỡng (đào tạo) nghiệp vụ QLGD.
Những năm gần đây, Sở GD&ĐT Thanh Hóa đã có những quy định cho việc
bổ nhiệm, bổ nhiệm lại CBQL nhà trường. Khi Bộ GD&ĐT ban hành quy định
chuẩn Hiệu trưởng, lãnh đạo địa phương (các huyện thị trong tỉnh) xem xét chặt
chẽ các tiêu chí đặc biệt là tiêu chí về việc đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ quản lý
trước khi bổ nhiệm và bổ nhiệm lại.
Cách thức xây dựng kế hoạch như trên tạo thuận lợi cho Trung tâm GDTX
tỉnh trong việc bố trí nguồn lực thực hiện kế hoạch bồi dưỡng một cách chủ động.
Tuy nhiên, việc phân bổ chỉ tiêu cho từng huyện sẽ dẫn đến nhu cầu bồi dưỡng để
hòan thiện tiêu chí bổ nhiệm lại của một số CBQL có nhu cầu bồi dưỡng sẽ không
đáp ứng được.
Qua khảo sát cho thấy, còn nhiều CBQL tại một số huyện thị có nhu cầu bồi
dưỡng nâng cao nghiệp vụ quản lý để hoàn thiện tiêu chí bổ nhiệm lại. Cũng có

những CBQL dù chưa đến thời hạn bổ nhiệm lại nhưng vẫn mong muốn được tham
gia bồi dưỡng với mục đích cập nhật kiến thức, nâng cao nghiệp vụ, kỹ năng quản
lý và năng lực hành động thực tiễn nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà trường,
đáp ứng tốt hơn yêu cầu công tác quản lý nhà trường trong giai đoạn hiện tại.
(huyện Thọ Xuân: 104 CBQL; Lang Chánh: 49).
Thực trạng trên cho thấy, việc xây dựng kế hoạch trên cơ sở phân bổ chỉ tiêu
cho từng huyện không còn phù hợp với nhu cầu được bồi dưỡng của CBQL nhà
trường trong giai đoạn đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục hiện nay.
2.2.2. Thực trạng xây dựng chương trình bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ
quản lý
Trước đây, hoạt động bồi dưỡng CBQL theo chương trình 1 tháng được gọi
là chương trình cập nhật kiến thức cho CBQL. Việc gọi tên chương trình như vậy
8


phản ánh định hướng xây dựng chương trình và nội dung bồi dưỡng chú trọng vào
việc bổ sung những nội dung kiến thức quản lý mới so với chương trình bồi dưỡng
mang tính đào tạo (3,5 tháng). Mặt khác, việc bổ sung và điều chỉnh chương trình
thường theo lộ trình là 5 năm điều chỉnh 1 lần theo hướng tiếp cận nội dung.
Qua khảo sát cho thấy, một số yêu cầu về năng lực và nghiệp vụ quản lý theo
chuẩn Hiệu trưởng cần được bổ sung, cập nhật và nâng cao chưa được đề cập đến
trong chương trình như: Vai trò của giáo dục đối với sự phát triển kinh tế-xã hội; sự
phát triển của giáo dục tỉnh nhà gắn với sự phát triển KT-XH của địa phương, của
tỉnh; trách nhiệm của các cơ quan quản lý Nhà nước về giáo dục trong giai đoạn hiện nay;
kỹ năng xây dựng kế hoạch phát triển nhà trường; vấn đề xây dựng văn hóa nhà trường;
Kỹ năng đàm phán; Kỹ năng ra quyết định; Kỹ năng làm việc nhóm…
Như vậy, việc xây dựng chương trình bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ QLGD
cho CBQL theo hướng tiếp cận năng lực, hàng năm bổ sung và điều chỉnh chương
trình vừa có tính nguyên tắc vừa là yêu cầu của công tác bồi dưỡng CBQL giáo dục.
2.1.3. Thực trạng chất lượng bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ QLGD cho CBQL

Chất lượng bồi dưỡng CBQL giáo dục không chỉ được phản ánh thông qua
kết quả học tập của người học mà còn được phản ánh qua hiệu quả công tác quản
lý tại các nhà trường của những học viên đã tham dự các lớp bồi dưỡng.
Có thể khẳng định, đội ngũ CBQL các nhà trường đã qua lớp Bồi dưỡng tại
Trung tâm đã có những đóng góp tích cực cho ngành giáo dục và đào tạo Thanh
Hóa trong những năm qua. Những đổi mới trong công tác quản lý tại các nhà
trường đều có phần đóng góp đáng kể của đội ngũ CBQL đã qua bồi dưỡng. Họ đã
biết vận dụng những kiến thức quản lý đã tiếp thu được từ công tác bồi dưỡng để
cải tiến công tác quản lý, đổi mới tác phong làm việc của mình, đáp ứng yêu cầu,
nhiệm vụ của người CBQL trong từng giai đoạn.
Qua khảo sát năng lực CBQL giáo dục do Trung tâm GDTX tỉnh thực hiện
trong năm 2013, 2014 theo sự chỉ đạo của Sở GD&ĐT cho thấy: Có 4798 CBQL
tham gia khảo sát trong đó có 2618 CBQL đạt từ 5 điểm trở lên (chiếm 54,6%) đối
với nội dung khảo sát về năng lực thực thi các nhiệm vụ quản lý nhà trường theo
quy định (Mẫu số 1).
Đối với các nội dung theo mẫu phiếu số 2 (khảo sát về tính khả năng thích
ứng với những thay đổi, tính linh hoạt, sáng tạo trong quản lý nhà trường), kết quả
đạt được như sau:
Đa số CBQL đều nhận thức rõ vai trò của mình, của người CBQL nhà trường
việc đảm bảo chất lượng giáo dục, trong công tác tham mưu, phối hợp nhằm xây
dựng và phát triển nhà trường.

9


Một số CBQL thể hiện rõ tư duy nhận diện và phân tích vấn đề để tìm cách
giải quyết phù hợp với thực tiễn luôn thay đổi. Nhiều CBQL xác định rõ rằng trong
giai đoạn hiện nay, người CBQL vừa phải tìm hướng đi đúng đắn cho sự phát triển
nhà trường đồng thời cũng là người tổ chức thực hiện các nhiệm vụ theo định
hướng đã lựa chọn (55,6 % - Mẫu 2)

Tầm nhìn của người CBQL lãnh đạo được thể hiện rõ trong bản kế hoạch
chiến lược. 79,1 % CBQL được hỏi (Mẫu 2) đã chủ trì hoặc tham gia xây dựng kế
hoạch chiến lược.
Công tác xã hội hóa giáo dục được các nhà quản lý lưu tâm đặc biệt là trong
việc huy động các nguồn lực vật chất để xây dựng nhà trường.
Vấn đề xây dựng văn hóa nhà trường cũng được CBQL quan tâm, lưu ý.
Đa số CBQL đã nhận thức đúng đắn về giáo dục, về xã hội hóa giáo dục, về
xây dựng trường chuẩn quốc gia).
Bên cạnh đó, những nội dung khảo sát đề cập đến vấn đề cơ chế, chính sách
trong quản lý nhân sự, quản lý tài chính, quản lý chuyên môn, công tác xây dựng
trường chuẩn quốc gia… được hầu hết CBQL trả lời với ý thức trách nhiệm cao,
thể hiện rõ sự tâm huyết với sự nghiệp giáo dục (Mẫu 2: 89,6%).
Những băn khoăn, trăn trở, khó khăn, vướng mắc trong xác định và nhận
diện vấn đề cũng như trong quá trình thực hiện giúp người CBQL chủ động hơn,
sáng tạo hơn trong quá trình triển khai thực hiện.
Tuy nhiên, kết quả khảo sát cũng cho thấy: Nhiều CBQL chưa xác định rõ vai trò
của người CBQL, người lãnh đạo nhà trường, chưa xác định được sứ mạng và tầm
nhìn chiến lược nhà trường, chưa thể hiện rõ tính chủ động, sáng tạo trong công tác
quản lý nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển nhà trường trong điều kiện có nhiều thay
đổi. Số CBQL quan tâm đến việc tham mưu với các cấp chính quyền điạ phương để
có những chủ trương phát triển giáo dục còn rất ít, chưa coi đây là một trong những
thành tố trong công tác xã hội hóa giáo dục, một điều kiện giúp CBQL nhà trường
thực hiện tốt chủ trương xã hội hóa giáo dục. Các nguyên tắc trong quản lý nhà
trường trong đó nguyên tắc tập trung dân chủ đã được quan tâm song ở một số khâu,
một số chức năng quản lý chưa được thể hiện rõ hoặc chưa được thực hiện triệt để
(ví như trong công tác xây dựng kế hoạch chiến lược, một số đồng chí PHT dường
như chưa quan tâm hoặc chưa được tham gia bàn bạc và xây dựng). Việc vận dụng
những vấn đề lý luận vào thực tiễn chưa thực sự linh hoạt, chưa thể hiện được sự chủ
động, sáng tạo. Số ít CBQL còn trông chờ vào sự chỉ đạo của cấp trên.
Trước yêu cầu của việc đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục Việt nam hiện

nay và thực tiễn giáo dục Thanh Hóa, công tác Bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ quản

10


lý giáo dục cho CBQL nhà trường theo hướng tiếp cận năng lực tại Trung tâm
GDTX tỉnh Thanh Hóa cần tiếp tục duy trì và phát triển.

2.3. KINH NGHIỆM TỔ CHỨC BỒI DƯỠNG NÂNG CAO NGHIỆP VỤ
QUẢN LÝ GIÁO DỤC CHO CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG MẦM NON, TIỂU
HỌC, THCS TẠI TRUNG TÂM GDTX TỈNH THANH HÓA
2.3.1. Bám sát nhu cầu bồi dưỡng của CBQL nhà trường trong tỉnh và quy
hoạch đội ngũ CBQL của ngành để xây dựng kế hoạch bồi dưỡng CBQL giáo
dục tại Trung tâm.
Một quy trình bồi dưỡng nói chung bắt đầu bằng việc xây dựng kế hoạch. Đây
cũng là một trong những yếu tố quyết định sự thành công của công tác bồi dưỡng.
Trên cơ sở quy định về chuẩn Hiệu trưởng được Bộ GD&ĐT ban hành, công
tác quy hoạch đội ngũ CBQL giáo dục hàng năm được xây dựng nhằm đảm bảo đủ
số lượng, hợp lý về cơ cấu, chuẩn về chất lượng đáp ứng yêu cầu của công tác quản
lý nhà trường theo từng giai đoạn cụ thể. Trong đó, các tiêu chí về phẩm chất, năng
lực của người CBQL được quy định chi tiết để đảm bảo hiệu quả của công tác quản
lý tại các nhà trường.
Quy hoạch đội ngũ CBQL ngành giáo dục của tỉnh Thanh Hóa hàng năm được
thực hiện tại các đơn vị huyện gắn với quy mô, loại hình trường lớp và thực tế đội
ngũ CBQL hiện có. Từ đó, các cơ quan QLGD xây dựng quy hoạch và kế hoạch
đào tạo, bồi dưỡng cụ thể hàng năm theo quy định.
Căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ, các nguồn lực thực hiện công tác Bồi dưỡng và
đặc biệt là nhu cầu được bồi dưỡng của CBQL, Trung tâm GDTX tỉnh Thanh Hóa
tham mưu cho Sở GD&ĐT Thanh Hóa xây dựng kế hoạch bồi dưỡng hàng năm.
Bám sát kế hoạch bồi dưỡng của Sở, trên cơ sở chức năng nhiệm vụ của Trung

tâm, tình hình đội ngũ và các điều kiện cụ thể khác, Trung tâm GDTX tỉnh lập kế
hoạch bồi dưỡng hàng năm theo từng giai đoạn cụ thể. Các lớp bồi dưỡng nâng cao
nghiệp vụ quản lý cần yêu cầu tính toán cụ thể về thời gian sao cho vừa đáp ứng
được nhu cầu bồi dưỡng của CBQL, vừa đảm bảo hiệu quả của công tác bồi dưỡng,
nhưng cũng đảm bảo để CBQL đương chức có thể đảm nhiệm được công việc tại
các nhà trường.

11


Việc lập kế hoạch đảm bảo các yếu tố nêu trên, công tác bồi dưỡng nâng cao
nghiệp vụ quản lý tại Trung tâm GDTX tỉnh Thanh Hóa từ nhiều năm nay được duy
trì ổn định và tổ chức có hiệu quả.
2.3.2. Xây dựng nội dung chương trình bồi dưỡng theo hướng tiếp cận
năng lực QLGD đáp ứng yêu cầu thực tiễn
Xây dựng chương trình bồi dưỡng là một trong những nhiệm vụ cần đặc biệt
quan tâm. Các chương trình bồi dưỡng muốn thực hiện có hiệu quả phải trên cơ sở
xuất phát từ nhu cầu của người học. Xây dựng chương trình bồi dưỡng theo hướng
tăng cường kỹ năng, đáp ứng yêu cầu thực tiễn luôn là đích hướng tới của mỗi cơ
sở bồi dưỡng cán bộ QLGD.
Vì vậy, khi xây dựng chương trình bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ cho cán bộ
quản lý trường Mầm non, Tiểu học, THCS, Trung tâm GDTX tỉnh đã xác định rõ
yêu cầu đối với người CBQL giáo dục trong xu thế hội nhập; căn cứ chương trình
ban hành theo Quyết định 382 ngày 20/01/2012 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT; bám
sát chuẩn Hiệu trưởng các bậc học và chuẩn các chức danh quản lý; đảm bảo tính
thực tiễn, đa dạng, phong phú, phù hợp; giảm nhẹ tính hàn lâm.
- Nội dung bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ QLGD trước hết đề cập đến một
số vấn đề chưa được đề cập đến trong khóa bồi dưỡng ban đầu theo chương trình
ban hành tại Quyết định 3481/QĐ-BGD&ĐT ngày 01/11/1997 như: Yêu cầu về
phẩm chất, năng lực của người CBQL trong giai đoạn hội nhập; các kỹ năng đánh

giá, kiểm định chất lượng giáo dục; vấn đề thay đổi tư duy quản lý và quản lý sự
thay đổi, vấn đề về xây dựng hóa nhà trường; kỹ năng đàm phán; kỹ năng ra quyết
định; kỹ năng làm việc nhóm... Quan trọng hơn, nội dung bồi dưỡng đề cập đến
những vấn đề thực tiễn nóng hổi, sát với thực tiễn giáo dục địa phương như: vấn đề
kiểm định và đánh giá chất lượng giáo dục, đánh giá học sinh, vấn đề quy hoạch
mạng lưới trường lớp, vấn đề xã hội hóa giáo dục; vấn đề sử dụng cơ sở vật chất,
trang thiết bị dạy học hiện có, vấn đề đào tạo và sử dụng đội ngũ CBGV trong
ngành giáo dục… Những vấn đề trên cũng dựa trên sự chọn lọc những nội dung dự
thảo chương trình bồi dưỡng thường xuyên cho CBQL (tại cuộc Hội thảo Bộ
GD&ĐT tổ chức tại Ninh Bình năm 2014).
Các bước tiến hành xây dựng chương trình bồi dưỡng như sau:
Bước 1: Trung tâm GDTX tỉnh giao cho Phòng Bồi dưỡng nâng cao trình độ thực
hiện các nhiệm vụ sau:
- Lấy ý kiến của một số cán bộ QLGD tại các nhà trường trong tỉnh, các cơ
quan QLGD, đặc biệt, qua các nội dung khảo sát năng lực quản lý được tiến hành
trong 2 năm 2013 và 2014 để xác định nhu cầu bồi dưỡng.
- Phân tích đặc điểm của học viên sẽ tham dự bồi dưỡng;
12


- Xác định mục tiêu bồi dưỡng; xác định mục tiêu chung và mục tiêu cụ thể
cho từng nội dung chuyên đề
- Thiết kế nội dung và xác định các phương pháp bồi dưỡng.
- Xác định các nguồn lực phục vụ bồi dưỡng.
Bước hai: Xây dựng dự thảo chương trình
Bước ba: Phòng chuyên môn thảo luận, góp ý cho chương trình dự thảo
Bước bốn: Hội đồng Khoa học Trung tâm thẩm định chương trình
Bước năm: Giám đốc Trung tâm ra quyết định ban hành chương trình theo đề nghị
của Chủ tịch Hội đồng Khoa học và triển khai thực hiện bồi dưỡng.
2.3.3. Tăng cường sử dụng đội ngũ giảng viên có bề dầy kinh nghiệm bồi

dưỡng, đội ngũ lãnh đạo, quản lý của địa phương tham gia quá trình bồi
dưỡng
Tại các trường tại Đại học, Cao đẳng, các giảng viên tham gia công tác bồi
dưỡng mang tính đào tạo nghiệp vụ QLGD ban đầu, chủ yếu do những giảng viên
có trình độ đào tạo là Thạc sĩ, Tiến sĩ, Giáo sư, Phó giáo sư đảm nhiệm. Tuy nhiên,
kinh nghiệm chỉ ra rằng, đối với các lớp bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ quản lý
giáo dục, với đối tượng bồi dưỡng là CBQL đương chức đã có ít nhất 5 năm thực
hiện nhiệm vụ quản lý, để đáp ứng nhu cầu của người học, phù hợp và đòi hỏi tính
thực tiễn cao thì các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng cần mời những nhà lãnh đạo tại địa
phương, tìm kiếm những nhà quản lý giỏi, những giảng viên giỏi cả về lý thuyết và
thực hành, có bề dầy kinh nghiệm bồi dưỡng trong lĩnh vực giáo dục để tham gia
quá trình bồi dưỡng.
Tại Trung tâm GDTX tỉnh trong những năm qua, các giảng viên tham gia quá
trình bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ quản lý giáo dục cho CBQL trường Mầm non,
Tiểu học, THCS, ngoài đội ngũ giảng viên có trình độ lý luận và chuyên môn cao
(giảng viên chính), có bề dầy kinh nghiệm bồi dưỡng, Trung tâm đã mời lãnh đạo
địa phương, lãnh đạo ngành giáo dục, đội ngũ tuyên giáo (tỉnh, huyện), những nhà
quản lý giỏi tại một số trường học trong tỉnh…tham gia quá trình bồi dưỡng. Biện
pháp này đã được học viên tham dự bồi dưỡng đánh giá cao tính hiệu quả cả về mặt
lý luận cả về mặt thực tiễn của công tác bồi dưỡng.
2.3.4. Tăng cường tổ chức các hoạt động bổ trợ nhằm tích cực hóa hoạt động
học tập của học viên
Học viên là đối tượng quản lý trực tiếp của quá trình bồi dưỡng. Hoạt động
học của học viên và chất lượng bồi dưỡng là đích nhằm đến của hoạt động bồi
dưỡng. Tuy nhiên học viên không chỉ là đối tượng mà còn là chủ thể của hoạt động
bồi dưỡng. Việc học là phải do người học quyết định.

13

Vì vậy, cùng với việc lập kế hoạch để thực hiện chương trình bồi dưỡng, trên cơ
sở xác định rõ mục tiêu của chương trình, Trung tâm GDTX tỉnh từ nhiều năm nay
luôn tăng cường tổ chức các hoạt động bổ trợ cho học viên các lớp bồi dưỡng nâng
cao nghiệp vụ QLGD. Qua các buổi hội thảo về kinh nghiệm quản lý, các cuộc giao
lưu kiến thức, đốt lửa trại, học khiêu vũ... học viên sẽ được hoàn thiện thêm một số
kỹ năng quản lý (kỹ năng lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra). Nhưng điều
quan trọng hơn là thông qua các hoạt động ấy, khóa học sẽ bổ sung một số kỹ năng
mềm cho người CBQL nhà trường. Sự tự tin, sự hòa nhập được củng cố. Các kỹ
năng giao tiếp, kỹ năng xử lý các tình huống, kỹ năng hợp tác nhóm trong học tập,
trong sinh hoạt... được tăng cường;
Ngay từ đầu khóa học, việc tổ chức các hoạt động bổ trợ được bố trí và sắp
xếp theo lịch, phân công giáo viên quản lý, phụ trách, hướng dẫn về quy trình, về
các nội dung hoạt động. Trên cơ sở đó, học viên tổ chức thực hiện nhiệm vụ học tập
theo kế hoạch; nắm chắc hướng dẫn của giáo viên để tổ chức công việc học tập của
mình.
Bên cạnh đó, mỗi đồng chí giáo viên tham gia giảng dạy đều được phân công
cụ thể các nhiệm vụ trong việc tổ chức các hoạt động bổ trợ, tự lập kế hoạch và tìm
kiếm biện pháp để hoàn thành nhiệm vụ.
Với những nội dung hoạt động mang tính đặc thù chuyên môn cao (âm nhạc,
khiêu vũ...), Trung tâm đã tổ chức và động viên CBGV tham gia học tập để có thể
cùng với nhạc công hoặc vũ công hướng dẫn cho người học dưới hình thức trợ giảng.
2.3.5. Tổ chức cho CBGV giảng dạy hệ bồi dưỡng CBQL tìm hiểu thực tế
tại các nhà trường trong và ngoài tỉnh để bổ sung lý luận, đảm bảo tính thực
tiễn cho các nội dung bài giảng trong chương trình, phù hợp với nhu cầu của
đối tượng bồi dưỡng
Các CBGV tham gia giảng dạy hệ Bồi dưỡng CBQL ngoài nhiệm vụ giảng dạy
theo định mức lao động, còn có nhiệm vụ tìm hiểu công tác quản lý giáo dục tại các
nhà trường trong và ngoài tỉnh gắn với yêu cầu đổi mới căn bản toàn diện giáo dục
và đào tạo.
Mục đích của việc tìm hiểu thực tế là để phân tích, so sánh, đánh giá, rút ra

những yêu cầu cần thiết trong công tác quản lý giáo dục nhằm đáp ứng yêu cầu của
công tác đổi mới. Bên cạnh đó, việc tìm hiểu thực tế vừa để bổ sung lý luận và thực
tiễn cho các bài giảng của giáo viên tại Trung tâm GDTX Tỉnh Thanh Hóa trong
việc thực hiện nhiệm vụ bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ CBQL giáo dục, vừa để
tham mưu xây dựng và phát triển chương trình nâng cao nghiệp vụ QLGD cho
CBQL các nhà trường.

14


Việc tìm hiểu tập trung vào các vấn đề như: Tình hình thuận lợi, khó khăn của
địa phương, của nhà trường trong việc thực hiện hiện đổi mới quản lý giáo dục;
tìm hiểu các nội dung liên quan đến đổi mới quản lý giáo dục đã và đang thực hiện
tại các nhà trường được đề cập trong chương trình bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ
QLGD cho CBQL trường Tiểu học, THCS của Trung tâm GDTX Tỉnh Thanh Hóa.
Tất cả các giáo viên tham gia giảng dạy các lớp Bồi dưỡng CBQL của Phòng
Bồi dưỡng NCTĐ đều có nhiệm vụ tìm hiểu thực tế một cách nghiêm túc. Phòng
Bồi dưỡng giao nhiệm vụ nghiên cứu cụ thể từng nội dung cho mỗi CBGV trong
Phòng. Trên cơ sở đó, từng giáo viên viên xây dựng kế hoạch và đề ra mục tiêu cụ
thể cho việc tìm hiểu, nghiên cứu. Sau mỗi đợt thực tế đều có báo cáo cụ thể về
những nội dung thu hoạch được, tổng hợp kết quả để làm tư liệu chung cho công
tác bồi dưỡng tại Trung tâm GDTX Tỉnh Thanh Hóa.
Trong từng năm học, ngoài việc hướng dẫn, tham quan học tập kinh nghiệm tại
các tỉnh ngoài (Tiền Giang, Đà Nẵng, TP Hồ Chí Minh, Hà Tĩnh, Hải Dương, Lào
Cai, Thái Nguyên…) cùng các lớp Bồi dưỡng CBQL giáo dục, Trung tâm GDTX
tỉnh đã tổ chức cho CBGV tìm hiểu thực tế tại một số trường Tiểu học, trường
THCS thuộc thành phố, vùng nông thôn đồng bằng, trung du, miền núi, miền biển
của tỉnh Thanh Hóa. Trong đó tập trung tìm hiểu những nhà trường có điểu kiện
kinh tế thuận lợị; những trường đang trên đà phát triển nhưng có điều kiện kinh tế
khó khăn nhất trên địa bàn như: THCS Hoằng Kim (Hoằng Hóa); THCS Lộc Thịnh

(Ngọc Lặc) trường đạt chuẩn quốc gia như: THCS Hoằng Hợp, Tiểu học Hoằng
Giang (Hoằng Hóa); THCS Bình Minh, Tiểu học Bình Minh, Tiểu học Minh Sơn 1
(Ngọc Lặc)… Theo đó, CBGV cũng tập trung tìm hiểu một số nhà trường đang
thực hiện mô hình trường học mới VNEN (Tiểu học Hải An - Tĩnh Gia và tìm hiểu
việc thực hiện đổi mới căn bản toàn diện giáo dục tại một số trường học thuộc địa
bàn miền núi cao của tỉnh Thanh Hóa (Quan Hóa, Quan Sơn, Lang Chánh…).
Kết quả cho thấy, việc tổ chức tham quan tìm hiểu thực tế cho các giáo viên trực
tiếp giảng dạy đã bổ sung thêm những kiến thức thực tiễn quản lý giáo dục, sáng tỏ
lý luận nhằm nâng cao chất lượng các giờ dạy trên lớp.
2.4. HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỐI VỚI BẢN THÂN,
ĐỐI VỚI ĐỒNG NGHIỆP, ĐỐI VỚI TRUNG TÂM
Mỗi biện pháp, kinh nghiệm nêu trên, trên cương vị một CBQL cấp Phòng, với
vai trò và trách nhiệm tham mưu cho Giám đốc tổ chức có hiệu quả công tác Bồi
dưỡng CBQL cho ngành giáo dục và đào tạo Thanh Hóa, sau mỗi khóa học, khi
trăn trở, tư duy và sàng lọc để tham mưu cho Giám đốc những biện pháp và cách
làm cụ thể và hiệu quả hơn đều giúp bản thân trưởng thành và gắn bó hơn, yêu hơn
nghề nghiệp của mình. Đặc biệt, qua thực tiễn áp dụng, ngoài việc được bổ sung
15


những vấn đề lý luận về công tác quản lý nhà trường, bản thân cũng tự tin hơn
trong công tác quản lý. Các kỹ năng cơ bản của người quản lý, các kỹ năng mềm
trong quản lý, kỹ năng sống, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng xử lý các tình huống trong
quản lý... cũng được bổ sung và hoàn thiện hơn.
Những cách thức tổ chức bồi dưỡng nêu trên cũng tạo cho đồng nghiệp- những
thầy cô tham gia giảng dạy hệ bồi dưỡng CBQL thấy rõ những việc cần làm để có
thể nâng cao hiệu quả công tác bồi dưỡng. Cách thức tổ chức các lớp bồi dưỡng
nâng cao nghiệp vụ QLGD cho CBQL nêu trên trở thành đã trở thành định hướng
và cụ thể hóa thành các kế hoạch để cán bộ, giáo viên Trung tâm thực hiện.
Đối với học viên, những nội dung kiến thức được chuyển tải qua các nội dung

bài giảng, qua các hoạt động trong một chương trình được thường xuyên bổ sung,
cập nhật, phù hợp với yêu cầu của việc đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và hội
nhập quốc tế về giáo dục. Kết thúc khóa học, đa số học viên đều có những băn
khoăn, trăn trở trong công tác quản lý trước yêu cầu đổi mới. Trong mỗi học viên
đều nảy sinh những ý tưởng mới và những mong muốn làm thay đổi nhà trường
theo hướng tích cực. Dù thời gian không nhiều (1 tháng) nhưng mỗi học viên đều
được hoàn thiện thêm những kỹ năng quản lý, bổ sung thêm những vấn đề lý luận
mới về công tác quản lý nhà trường. Những vấn đề lý luận ấy được làm sáng tỏ
hơn, khoa học và tường minh hơn trong quá trình tư duy học tập, tiếp nhận, sàng
lọc để biến nó thành tri thức riêng của bản thân mình. Điều đặc biệt hơn, học viên
được liên hệ, được học hỏi lẫn nhau qua các giờ học trên lớp, qua các buổi hội thảo
về kinh nghiệm quản lý, có nhiều cơ hội để trao đổi những khó khăn, vướng mắc
trong công tác quản lý nhà trường, tìm ra định hướng giải quyết phù hợp với điều
kiện cụ thể của từng trường trên nền tảng tư duy và thực hành linh hoạt.
Trong những năm gần đây, với cách thức tổ chức các lớp bồi dưỡng như trên,
Trung tâm GDTX tỉnh Thanh Hóa đã tiếp tục khẳng định được vai trò của một cơ
sở bồi dưỡng với bề dày kinh nghiệm của 50 năm thực hiện nhiệm vụ bồi dưỡng
cho ngành GD&ĐT Thanh Hóa. Công tác bồi dưỡng của Trung tâm GDTX tỉnh
Thanh Hóa đã tạo được uy tín, niềm tin đối với những CBQL các nhà trường trong
tỉnh đã tham dự các khóa học tại Trung tâm.
Kiểm chứng kết quả:
Sau khi áp dụng các biện pháp tổ chức các lớp bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ
quản lý giáo dục cho CBQL trường Mầm non, Tiểu học, THCS tại Trung tâm
GDTX tỉnh Thanh Hóa nêu trên, tôi đã xin ý kiến của học viên lớp Bồi dưỡng nâng
cao nghiệp vụ QLGD cho CBQL trường Mầm non, Tiểu học - Đợt 1 năm 2016 và
CBGV của Trung tâm tham gia công tác bồi dưỡng.
Kết quả như sau:
16

1. Đa số học viên (97,8%) cho rằng: Việc lập kế hoạch bồi dưỡng đã đáp ứng
được nhu cầu bồi dưỡng của CBQL nhà trường. 90% học viên cho rằng đã phù hợp
với quy hoạch đội ngũ CBQL của ngành.
2. Đa số học viên (95,4%) cho rằng nội dung chương trình bồi dưỡng phù hợp
cho việc nâng cao nghiệp vụ QLGD và đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ quản
lý nhà trường.
3. Đội ngũ giảng viên tham gia quá trình bồi dưỡng đều được đánh giá là có bề
dầy kinh nghiệm bồi dưỡng. Những kinh nghiệm trong công tác quản lý, những vấn
đề thực tiễn đều được đội ngũ lãnh đạo, quản lý của địa phương, của ngành chia sẻ
một cách hữu ích (98%).
4. 100% học viên đánh giá: các hoạt động bổ trợ tại trung tâm đã mang lại hiệu
quả tích cực cho người học đặc biệt là trong việc tạo cho người học sự tự tin và
củng cố các kỹ năng của người quản lý.
5. Công tác tổ chức cho CBGV giảng dạy tìm hiểu thực tế tại các nhà trường
trong và ngoài tỉnh được đánh giá là thực sự cần thiết và có tác dụng tích cực trong
việc bổ sung lý luận, đảm bảo tính thực tiễn cho các nội dung bài giảng trong
chương trình, phù hợp với nhu cầu của đối tượng bồi dưỡng . Các kết quả thu được
từ các chuyến đi thực tế được bổ sung và áp dụng vào các bài giảng làm tăng tính
thực tiễn cho các chuyên đề giảng dạy.
3. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
3.1. Kết luận
Công tác bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ QLGD cho CBQL trường Mầm non,
Tiểu học, THCS là một trong những nhiệm vụ quan trọng nhằm nâng cao năng lực
lãnh đạo các nhà trường đáp ứng với yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay.
Các kinh nghiệm tổ chức công tác Bồi dưỡng cán bộ QLGD tại Trung tâm
GDTX tỉnh Thanh Hóa được áp dụng trên các cơ sở lý luận khoa học, có tính thực
tiễn nhằm mục đích tăng cường hiệu quả của hoạt động bồi dưỡng. Các cơ sở lý
luận khoa học và thực trạng của hoạt động bồi dưỡng tại Trung tâm GDTX Tỉnh
Thanh Hóa là những cơ sở để sử dụng các biện pháp tổ chức các lớp bồi dưỡng
nâng cao nghiệp vụ QLGD cho CBQL trường Mầm non, Tiểu học, THCS tại Trung

tâm một cách thiết thực, hiệu quả.
Từ việc triển khai các hoạt động bồi dưỡng tại Trung tâm GDTX tỉnh Thanh
Hóa, tôi đã đúc rút thành các kinh nghiệm tổ chức các lớp bồi dưỡng. Đó là:
1. Bám sát nhu cầu bồi dưỡng của CBQL nhà trường trong tỉnh và quy hoạch
đội ngũ CBQL của ngành và để xây dựng kế hoạch bồi dưỡng CBQL giáo dục tại
Trung tâm.

17


2. Xây dựng nội dung chương trình bồi dưỡng theo hướng tiếp cận năng lực
QLGD đáp ứng yêu cầu thực tiễn.
3. Tăng cường sử dụng đội ngũ giảng viên có bề dầy kinh nghiệm bồi dưỡng,
đội ngũ lãnh đạo, quản lý của địa phương tham gia quá trình bồi dưỡng.
4. Tăng cường tổ chức các hoạt động bổ trợ nhằm tích cực hóa hoạt động học
tập của học viên
5. Tổ chức cho CBGV giảng dạy tìm hiểu thực tế tại các nhà trường trong và
ngoài tỉnh để bổ sung lý luận, đảm bảo tính thực tiễn cho các nội dung bài giảng
trong chương trình, phù hợp với nhu cầu của đối tượng bồi dưỡng.
Các kết quả thăm dò, các ý kiến của CBGV và học viên, các kết quả học tập của
các khóa bồi dưỡng trong năm 2015 đầu năm 2016 cho thấy các biện pháp nêu trên
đã nâng cao hiệu quả công tác bồi dưỡng tại Trung tâm GDTX tỉnh Thanh Hóa
3.2. Khuyến nghị
* Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo Thanh Hóa
- Xây dựng định hướng chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển đội ngũ
CBQL của ngành; quản lý, chỉ đạo thống nhất, đồng bộ các cơ sở bồi dưỡng cán bộ
QLGD trong tỉnh về chương trình, mục tiêu, phương pháp, kế hoạch bồi dưỡng
CBQLGD trong từng năm học, từng giai đoạn;
- Tiếp tục giao nhiệm vụ bồi dưỡng cán bộ QLGD cho các cơ sở bồi dưỡng có
bề dày kinh nghiệm tổ chức các lớp Bồi dưỡng cán bộ QLGD;

- Xây dựng chế độ, chính sách, sử dụng, quản lý đối với cán bộ QLGD được
cử đi học các lớp bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ QLGD.
* Đối với Trung tâm GDTX tỉnh
- Tiếp tục xây dựng, điều chỉnh, bổ sung và phát triển các chương trình, tài
liệu bồi dưỡng, nội dung, phương pháp bồi dưỡng CBQL theo các chuẩn chức
danh quản lý.
- Tiếp tục tham mưu cho Sở GD&ĐT trong việc xây dựng kế hoạch bồi
dưỡng hàng năm .
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thanh Hóa, ngày tháng
năm
2016
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, không sao chép nội dung của
người khác.

18


Đặng Thị Ngần

Phụ lục

PHIẾU HỎI
(Dùng cho học viên)
Xin đồng chí vui lòng cho biết ý kiến của mình về các nội dung sau:
1. Việc lập kế hoạch bồi dưỡng của ngành có đáp ứng được nhu cầu bồi
dưỡng của CBQL nhà trường trong tỉnh không? \
2. Việc lập kế hoạch bồi dưỡng của ngành có phù hợp với quy hoạch đội ngũ

CBQL giáo dục không?
3. Nội dung chương trình bồi dưỡng có đáp ứng được yêu cầu nâng cao
nghiệp vụ QLGD và đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà trường
không?
4. Đội ngũ giảng viên tham gia quá trình bồi dưỡng có nhiều kinh nghiệm
trong công tác quản lý, những vấn đề thực tiễn để trao đổi và chia sẻ không?
5. Các hoạt động bổ trợ tại trung tâm có đem lại sự tự tin và củng cố các kỹ
năng của người quản lý không?
PHIẾU HỎI
(Dùng cho CBGV giảng dạy)
Công tác tổ chức cho CBGV giảng dạy tìm hiểu thực tế tại các nhà trường
trong và ngoài tỉnh có cần thiết và có tác dụng trong việc bổ sung lý luận, đảm bảo
tính thực tiễn cho các nội dung bài giảng không?

19


MỤC LỤC
TT
1
2
2.
1
2.
2
2.
3
2.
4
3

3.
1
3.
2

NỘI DUNG
Lý do chọn đề tài
Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
Cơ sở lý luận của việc bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ quản
lý giáo dục cho cán bộ quản lý nhà trường
Thực trạng bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ QLGD cho
CBQL trường Mầm non, Tiểu học, THCS tại Trung tâm
GDTX tỉnh Thanh Hóa
Kinh nghiệm tổ chức các lớp bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ
QLGD cho CBQL trường Mầm non, Tiểu học, THCS tại
Trung tâm GDTX tỉnh Thanh Hóa
Hiệu quả của SKKN đối với bản thân, đối với đồng nghiệp,
đối với Trung tâm
Kết luận và khuyến nghị

TRANG
1
3
3
7

11
15
17

Kết luận

17

Khuyến nghị

18

20