Phương pháp tổ chức trò chơi nhằm nâng cao chất lượng tiết dạy môn thể dục cho học sinh lớp 10 trường THPT

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA

TRƯỜNG THPT LÊ LỢI

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

TÊN ĐỀ TÀI
PHƯƠNG PHÁP TỔ CHỨC TRÒ CHƠI NHẰM NÂNG CAO
CHẤT LƯỢNG TIẾT DẠY MÔN THỂ DỤC
CHO HỌC SINH LỚP 10 THPT

Người thực hiện : Nguyễn Văn Trường
Chức vụ : Tổ trưởng chuyên môn
Đơn vị công tác : Trường THPT Lê Lợi
SKKN thuộc lĩnh vực môn : Thể dục

TT

THANH HÓA NĂM 2018
MỤC LỤC
Trang-1-


1

Mục lục

2

1. Mở đầu

3

1.1. Lí do chọn đề tài

4

1.2. Mục đích nghiên cứu

5

1.3. Đối tượng nghiên cứu

6

1.4. Phương pháp nghiên cứu

7

1.5. Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm

8

2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm

9

2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm

10

2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm

11

2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề

12

2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục trong
nhà trường.

13

3. Kết luận, kiến nghị

14

- Kết luận

15

- Kiến nghị

16

- Tài liệu tham khảo

Trang-2-

1. MỞ ĐẦU :
Cái quý nhất của mỗi con người là sức khỏe và trí tuệ. Có sức
khỏe tốt sẽ tạo điều kiện cho trí tuệ phát triển được tốt hơn và
ngược lại. TDTT giúp chúng ta có được sức khỏe tốt, từ đó, có thể
học tập tốt và tham gia các hoạt động ở nhà trường hay ngoài xã
hội đạt hiệu quả cao hơn. Thể dục thể thao thao góp phần nâng cao
chất lượng giáo dục giúp các em trở thành con người có ích cho xã
hội.
Sinh thời, chủ tịch Hồ Chí Minh đáng kính của chúng ta rất coi
trọng việc rèn luyện thể lực, tăng cường sức khoẻ. ngày
30/01/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký sắc lệnh số 14 thiết lập Nha
thể dục Trung Ương có nhiệm vụ nghiên cứu phương pháp và thực
hành thể dục trong toàn quốc. Sau Tổng tuyển cử ngày 06/01/1946,
Bác lại ký sắc lệnh số 38 (vào ngày 27/03/1946) về việc thành lập
Nha Thanh niên và thể dục. Cùng thời điểm đó, Hồ Chủ Tịch đã có
bài viết “ Sức khỏe và thể dục” đăng trên báo “Cứu quốc ra ngày
27/03/1946. Đây chính là lời hơ hào đồng bào tập thể dục của Bác
Hồ.
Ngày nay, khi xã hội ngày càng phát triển thì vai trị của Thể
dục thể thao ngày càng được nâng cao. Đối với các nước phát
triển, việc tập luyện Thể dục thể thao được diễn ra hàng ngày một
cách khoa học và trở thành một điều thiết yếu trong cuộc sống.
Còn nước ta Bộ GD – ĐT đã đưa môn học Giáo dục thể chất
vào giảng dạy trong nhà trường để học sinh được học tập và rèn
luyện góp phần hoàn thiện nhân cách. Tập luyện Thể dục thể thao
thường xuyên, có kế hoạch sẽ giúp các em có một nếp sống lành
mạnh vui tươi, học tập và làm việc khoa học, hiệu quả hơn. Theo
nghị quyết TW II khóa 8 đã khẳng định “ giáo dục tồn diện – cường
tráng về thể chất, phong phú về tinh thần và phát triển cao về trí
tuệ” Vì vậy việc đầu tư cho giáo dục không chỉ là sự quan tâm của

các cấp các ngành mà cịn là một chính sách của Đảng.
Trang-3-


Để hưởng ứng và duy trì thói quen thường xun tập Thể dục
thể thao, con người phải có lịng say mê và phải có sự nhận thức
đúng đắn về vai trò và tác dụng của việc luyện tập. Sau đây là kết
quả nghiên cứu khoa học của các giáo sư, Bác sĩ về một số thay
đổi khi con người tham gia hoạt động Thể dục thể thao:

1.1.

Lý do chọn đề tài:

Trị chơi khơng chỉ là một phương tiện giáo dục mà cịn được nâng lên vị trí
của mỗi phương pháp giáo dục đó là: “Phương pháp vui mà học, học mà vui” như
Bác Hồ đã căn dặn chúng ta. “Trong lúc học, cũng cần cho chúng vui, trong lúc vui
cũng làm cho chúng học” vì vậy trị chơi đã cuốn hút tất cả các em từ bậc tiểu học
đến THPT kể cả một số thanh niên tuổi đời còn trẻ cũng rất thích vui chơi, địi hỏi
được vui chơi, giải trí mà đã chơi thì rất đam mê.
Trong thời kỳ mới của đất nước chúng ta hiện nay, thì mục điêu của ngành
Giáo dục - Đào tạo là tạo ra những con người mới để thực hiện công cuộc công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Muốn thực hiện được điều đó thì mỗi con người
phải có đủ đức, đủ tri thức và đủ sức khỏe. Như Bác Hồ đã từng nói: “Có đức, có tài
nhưng khơng đủ sức khỏe thì con người khơng thể làm được việc gì”. Vì thế trong
chương trình đào tạo ở bậc THPT, thể dục chiếm một vai trị và vị trí hết sức quan
trọng, nhưng do đặc điểm tâm sinh lý của lứa tuổi này: là lứa tuổi dậy thì, có sự biến
đổi nhiều, đôi lúc đột ngột về tâm sinh lý của các em nên đã hỏi giáo viên giảng dạy
bộ môn này phải hiểu và chọn phương pháp giảng dạy sao cho phù hợp, giúp các em
vừa ổn định được tâm lý vừa phát triển được thể lực một cách toàn diện, để các em

có đủ sức khỏe học tập lĩnh hội các kiến thức một cách tốt nhất.
Nếu việc dạy và luyện tập các kiến thức TDTT theo yêu cầu của chương trình
mà khơ khan, cứng nhắc sẽ làm ức chế tâm lý nhận thức của học sinh từ đó sẽ hình
thành trong các em những thói quen luyện tập gượng ép, bắt buộc, sẽ làm hạn chế kết
quả và có thể có hại cho sức khỏe. Ở trong phân phối chương trình của bộ mơn thì
trị chơi có thể đưa vào đa số các tiết học, thế nhưng phần lớn các trò chơi ở đây là
do giáo viên tự chọn. Như vậy nếu giáo viên nào chọn và tổ chức các trò chơi hợp lý
Trang-4-


với tiết học thì sẽ giúp học sinh có tinh thần nhận thức thoải mái, luyện tập các kiến
thức một cách tự giác như vậy hiệu quả tiết dạy sẽ đạt hiệu quả cao. Nếu giáo viên
chọn trị chơi khơng phù hợp thì mất thời gian của tiết học hay luyện tập mà khơng
có hiệu quả.
Qua thời gian cơng tác giảng dạy bộ môn này, bản thân tôi thấy rất rõ tầm
quan trọng của việc chọn và tổ chức các trị chơi trong các tiết học nên tơi đã chú ý
tìm tịi chọn lọc và tổ chức các trị chơi trong các tiết dạy của mình. Trong mấy năm
gần đây tơi nhận thấy các tiết dạy có hiệu quả hơn.
Biện pháp này thật sự khơng khó, khơng mất nhiều thời gian. Song vì nhiều
giáo viên chưa chú trọng đến nó nên chưa thực hiện được tốt. Tôi mạn phép đưa ra
những biện pháp mà tôi đã thực hiện đối với vấn đề nêu trên để các đồng nghiệp
cùng tham khảo, góp ý xây dựng, để chúng ta cùng nhau đưa chất lượng giảng dạy
môn thể dục càng ngày càng đi lên.
1.2. Mục đích nghiên cứu :
Mục đích: - Xây dựng tư liệu chuyên môn giúp cho các giáo viên thể dục
trong các nhà trường THPT có cơ sở tham khảo chuyên môn nhằm phục vụ công tac
giảng dạy cho học sinh.
- Đưa ra một số trò chơi vận động vào trong tiết dạy giúp cho học sinh THPT
hứng thú hơn trong tập luyện TDTT và học tập các môn văn hóa khác.
- Nghiên cứu các tài liệu có liên quan, tổng hợp, phân tích, lựa chọn một số

trị chơi vận động phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý học sinh THPT .
- Ứng dụng tính hiệu quả của trị chơi vận động vào thực tế giảng dạy đối với
học sinh toàn trường.
- Kiểm tra đánh giá hoàn thành đề tài và so sánh kết quả với nhóm đối chứng 5
lớp khối 10 từ 10A1 đến 10A5 và 5 lớp còn lại 10A6 đến 10A10 cùng tập luyện
trong cùng một thời gian. 5 lớp được áp dụng trò chơi vận động vào tiết dạy theo
chương trình học quy định với 5 lớp không được áp dụng.
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
Đối tượng nghiên cứu của tôi là học sinh lớp 10 gồm 5 lớp 10A1 đến 10A5 và mỗi
lớp được chia thành 2 nhóm nam – nữ.
Phạm vi : Chỉ áp dụng trong các tiết dạy thể dục chính khóa được xếp trên thời khóa
biểu của nhà trường.
Trang-5-


1.4. Phương pháp nghiên cứu :
Khi nghiên cứu đề tài “ Phương pháp tổ chức trò chơi nhằm nâng cao chất lượng tiết
dạy môn Thể dục cho học sinh lớp 10 trường THPT” . Tơi đã sử dụng nhóm phương
pháp phân tích tổng hợp; Phương pháp trực quan; phương pháp phân loại và hệ
thống; phương pháp mơ hình hóa và sơ đồ; phương pháp thực nghiệm; phương pháp
phân tích và tổng kết kinh nghiệm.

1.5. Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm :
Đề tài “ Phương pháp tổ chức trò chơi nhằm nâng cao chất lượng tiết dạy môn Thể
dục cho học sinh lớp 10 trường THPT”. Có những điểm mới đó là :
- Trang bị cho học sinh những trị chơi vận động giúp các em có được hứng thú trong
học tập môn Thể dục cũng như tạo hứng thú để tiếp thu các mơn văn hóa khác được
tốt hơn.
- Từ các trò chơi vận động trong các tiết thể dục giúp các em có được vốn kỷ năng tổ
chức các trò chơi vận động khi sinh hoạt tập thể.

2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM :
2.1. Cơ sở lý luận và thực tiễn của đề tài :
* Cơ sở lý luận.
Phương pháp tổ chức trò chơi là giúp cho học sinh chống lại mệt mỏi trong
hoạt động TDTT . Trị chơi có ảnh hưởng đặc biệt đối với thành tích thi đấu của
nhiều mơn thể thao và là yếu tố quyết định đối với khả năng chịu đựng LVĐ đối với
học sinh.
Phương pháp tổ chức trò chơi là tiền đề cần thiết cho khả năng phục hồi nhanh
chóng sau các lượng vận động lớn.
* Cơ sở thực tiễn .
Trong xã hội hiện đại, tình trạng học sinh thiếu vận động và thừa chất dinh
dưỡng ngày càng nhiều, hiện tượng học sinh có trọng lượng cơ thể vượt quá mức
bình thường hoặc mắc bệnh béo phì cũng ngày càng phổ biến. Việc tập luyện thường
xuyên liên tục đặc biệt là trị chơi sẽ giúp các em thốt khỏi tình trạng nêu trên, tiêu

Trang-6-


hao năng lượng thừa, khơng thể tích thành mỡ. Trị chơi vừa có lợi cho sức khoẻ vừa
chống lại được căn bệnh béo phì và làm hứng thú cho tiết học.
Xuất phát từ thực tiễn nêu trên, để giảng dạy và huấn luyện phát triển trũ chơi
cho học sinh THPT, vừa có thể lực tốt vừa có hứng thú cho tiết dạy. Tôi mạnh dạn
viết sáng kiến: “Phương pháp tổ chức trị chơi nhằm nâng cao chất lượng tiết dạy
mơn thể dục cho học sinh lớp 10 trường THPT”
THPT
2.2. Thực trạng của đề tài:
* Trong tình hình chung hiện nay, đa số giáo viên và học sinh chưa coi trọng
chất lượng của tiết học thể dục:
- Tất cả đều cho rằng đó là mơn phụ, chỉ cần hằng năm huấn luyện đội tuyển
(một số em) để tham dự Đại hội TDTT hoặc HKPĐ có thành tích xếp hạng là được.

Như vậy vơ hình chung giáo viên chỉ chú trọng đến một số em có năng khiếu.
- Do điều kiện cơ sở vật chất (sân bãi, đồ dùng học tập) còn nhiều hạn chế
nên sự đánh giá chất lượng tiết dạy chưa đòi hỏi cao. Thể hiện ở chỗ: Số lượng giáo
viên môn thể dục đăng ký tham gia thi giáo viên giỏi vịng tỉnh hàng năm cịn rất hạn
chế, có thi thì chất lượng cũng chư cao (theo đánh giá của chun mơn).
Chính vì những lý do trên mà các tiết dạy thể dục, giáo viên chưa đầu tư tìm
tịi sáng tạo để vận dụng nhiều phương pháp vào các tiết dạy. Một trong những
phương pháp đó là chọn và tổ chức trò chơi.
* Giáo viên chưa chú trọng chọn và tổ chức trò chơi phù hợp:
- Nhiều tiết dạy trong PPCT có ghi “TT tự chọn”, giáo viên có chọn và tổ
chức trị chơi cho có lệ. Họ chưa chú ý đến mục đích của trị chơi đó có phù hợp với
bài dạy đó hay khơng? Hoặc là chỉ nghĩ chơi để thư giãn cho học sinh là chủ yếu.
- Qua nhiều năm công tác, bản thân tôi đã được dự giờ rất nhiều. Đồng
nghiệp dạy thể dục trong trường, trò chuyện và tiếp xúc với rất nhiều đồng nghiệp ở
các trường khác và đã nắm được tình hình chung như trên (Tất nhiên đây không phải
giáo viên nào cũng thế, mà đây là đánh giá một cách tổng thể).
* Từ đầu năm học: 2017-2018 tôi đã chú ý nghiên cứu các phương pháp làm
sao để tiết dạy có chất lượng hơn.
* Tìm hiểu sự ham thích học, luyện tập thể dục qua các trị chơi:
Thơng qua các trị chơi các em được gì? trong mục tiêu của tiết dạy.
a)Khởi động thư giãn.
Trang-7-


b) Luyện tập các động tác đã học.
c) Thư giãn cuối giờ
d) Rèn kỹ năng, kỹ xảo, giáo dục truyền thống.
* Tìm trị chơi, nhất là những trị chơi dân gian do ông cha ta để lại, tự sáng
tạo các trò chơi mới, hoặc cải biến những trò chơi tương tự khi những trị chơi đã
biết khơng phù hợp tiết dạy. Từ đầu năm học cho đến nay bản thân tôi đã áp dụng

vào tiết dạy thấy kết quả rất khả quan.
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề :
* Cách chơi và tổ chức trò chơi:
Cũng như các môn học khác, bao giờ giáo viên cũng phải có kế hoạch cụ thể,
là giáo án mà ở đây muốn chọn được trò chơi phù hợp để đưa vào tiết dạy, trước tiên
giáo viên cần tìm hiểu và nắm được:
* Nội dung bài dạy: Lượng kiến thức theo u cầu trong tiết dạy đó ít hay
nhiều, u cầu về lượng vận động trong tiết dạy ra sao, các dạng vận động đó là dạng
nào (tay, chân, tồn thân…).
*Không gian, thời gian:
Chú ý điều kiện sân bãi: bằng phẳng, rộng, thống, tiếng ồn khơng làm ảnh
hưởng xung quanh hay ngược lại.
Một tiết dạy thời lượng cho phép 45 phút. Như vậy khi phân phối thời gian
cho phép tổ chức trò chơi, giáo viên cần lưu ý sao cho hợp lý (phần này cịn lệ thuộc
vào mục đích của trị chơi). Ngồi ra cần chú ý đến thời gian vào buổi nào (ảnh
hưởng của thời tiết).
Phân loại trò chơi:
*Theo tính chất vận động: Có trị chơi động và trị chơi tĩnh.
-Trò chơi động: Dạng trò chơi đòi hỏi vận động tồn thân và được thay đổi vị
trí của người chơi.
- Trò chơi tĩnh: là trò chơi chỉ vận động một bộ phận của cơ thể, và không
thay đổi vị trí của người chơi.
*Theo mục đích của trị chơi: Tất cả các trị chơi đều có một mục đích chung
là giúp cho người chơi thư giãn, song trò chơi trong tiết dạy thể dục cịn có mục đích
riêng:
Trang-8-


- Là một bài tập khởi động, làm nóng các bộ phận cơ thể liên quan mạnh đến
bài tập ở phần tiếp theo.

- Là một bài tập luyện: Thông qua trò chơi học sinh được tập luyện thêm các
động tác, các kiến thức mới được học hoặc ôn luyện những kiến thức đã học những
tiết trước.
- Là bài tập củng cố: Thơng qua trị chơi học sinh được củng cố lại những
kiến thức đã được học.
* Theo thời gian trong tiết dạy: Chơi vào đầu giờ, giữa giờ hoặc cuối giờ.
Như vậy căn cứ vào mục tiêu của bài thị chọn trị chơi theo mục đích.
* Nếu trị chơi là bài tập khởi động : Thì thường được tổ chức vào đầu giờ
hoặc giữa giờ (đầu phần mới).
- Loại trò chơi này ta nên chọn để áp dụng vào những tiết dạy mà sự luyện
tập của học sinh là sự vận động mạnh các cơ bắp và các khớp cơ. Tất nhiên vào đầu
giờ học bao giờ giáo viên cũng cho học sinh khởi động toàn diện, song bài tập như
thế có thể một số học sinh thực hiện cịn hời hợt, thì sự khởi động đó chưa đạt u
cầu, nhất là các tiết học vào đầu buổi sáng khi các em sau một đêm ngủ các cơ bắp
nghỉ, cơ thể còn mệt mỏi uể oải.
* Nếu giáo viên cho tổ chức trò chơi sau khi thực hiện bài tập khởi động, các
em sẽ thấy thoải mái, hưng phấn hẳn lên. Khởi động có chất lượng hơn, thì vào bài
tập luyện có sự vận động mạnh các em sẽ thấy dễ dàng và còn tránh được các tai nạn
như trật khớp, đau cơ bắp sau khi tập luyện - Do đó ta chọn trị chơi động là chủ
yếu. Theo tính chất vận động của tiết dạy mà chọn nội dung trị chơi cho phù hợp với
sự vận động đó. Có thể cải tiến những trò chơi cũ thành trò chơi mới mà sự vận động
trong trò chơi phù hợp với nội dung bài.
Ví dụ: Tiết 12 (thể dục 10) nội dung chạy nhanh.
. Ôn: chạy nâng cao đùi (tiết 40)
. Học mới: Đứng tại chỗ đánh tay. Đi chuyển sang chạy nhanh (20-30)
- Vì yêu cầu đánh mạnh tay, chạy nâng cao đùi và nhanh nên giáo viên có thể
chọn một trị chơi động như: “trị chơi gió thổi”. Trị chơi này dựa trên trò chơi “Mưa
rơi” mà nhiều giáo viên và học sinh đã biết.
- Giáo viên là người điều khiển bằng lời, học sinh thực hiện động tác theo
quy định:

Trang-9-


* Gió hiu hiu: học sinh đánh tay vịng từ sau ra trước từ từ nhe nhàng.
* Gió mạnh: học sinh đánh hai tay vòng từ sau ra trước nhanh mạnh hơn.
* Gió thành bão: học sinh đánh hai tay vòng từ sau ra trước nhanh mạnh hơn
nữa.
* Kết hợp hai chân chạy bước nhỏ và đổi chỗ cho người bên phải. Để gây
hứng thú mạnh cho học sinh, giáo viên điều khiển như kể một câu chuyện có thực và
thay đổi liên tục hiệu lệnh. Những học sinh làm khơng đúng các động tác quy định
theo hiệu lệnh thì giáo viên có thể phạt nhẹ ví dụ như: giáo viên hỏi các em thích có
bão khơng? Cho học sinh đó hơ khẩu hiệu “Tơi thích gió nhưng khơng muốn có bão”
(3 lần) và cả lớp cùng vỗ tay. Trị chơi này chỉ cần thực hiện trong vòng 3 phút và
sau đó tiến hành ơn luyện.
Trị chơi này cũng có thể áp dụng vào đầu phần 2 sau khi đã ơn tập: chạy
nâng cao đùi. Lúc đó trị chơi này vừa bài tập khởi động cho phần sau vừa là bài tập
ơn luyện phần trước.
Nếu trị chơi là bài tập luyện :
Thì thường được tổ chức vào gần cuối phần cơ bản.
Theo yêu cầu của chương trình thì khoảng 70% các tiết phải có loại trị chơi
này, Trong đó có khoảng 40% số tiết giáo viên tự chọn trò chơi (đối với chương trình
lớp 10), 90% (đối với chương trình lớp 10).
Trị chơi loại này có tác dụng giúp các em luyện tập kiến thức với tinh thần tự
nguyện tự giác cao, nên giáo viên chú ý chọn đúng trò chơi thì tác dụng luyện tập sẽ
được nâng cao hiệu quả.
Giáo viên cần xem nội dung của tiết học yêu cầu hoạt động các động tác thế
nào để chọn trò chơi có tính chất luyện những động tác đó.
Ví dụ: Ở chương trình thể dục 10.
a. Mơn chạy ngắn: Từ tiết 2 cho đến tiết 12, với trò chơi chạy tiếp sức mà
trong chương trình đã giới thiệu (tiết 37) thì chỉ dùng luyện chạy nhanh xuất phát cao

và chỉ vận dụng một vài tiết còn những tiết còn lại giáo viên phải tự chọn: Nên giáo
viên cần tìm các trị chơi có tác dụng phù hợp với tiết dạy ví dụ như: trị chơi (gọi
tên, ra lệnh) (giáo viên từ đặt tên).
Trò chơi 1: (H1) Chia lớp thành hai đội, đứng thành hai hàng cách nhau từ 23cm và đứng quay lưng vào nhau, giáo viên đặt tên cho hai đội. Khi giáo viên gọi tên
Trang10-


đội nào thì đội đó sẽ quay lưng lại và đuổi đội kia, đồng thời đội kia cũng chạy bạn
nào bắt được bạn của đội kia sẽ thắng, bạn bị bắt thua.






20m






3m

20m

(H1)

Trò chơi 2: Vẽ một vòng cách vạch xuất phát 20m (tùy thuộc vào lượt em
chạy). Ở vạch xuất phát, học sinh được xếp hàng ngang. Khi có hiệu lệnh của giáo

viên hàng đầu vào vạch  chạy lên và đứng vào vòng tròn, mỗi vòng chỉ đứng một số
em theo quy định lúc ban đầu.
.Như vậy số em được đứng trong vòng tròn sẽ bằng 2/3 số em chạy lên.
.Nên học sinh sẽ chạy nhanh để dành chỗ đứng của mình, em nào khơng đứng
được trong vịng trịn sẽ xuống và chạy lại vào những hàng sau.
Với trò chơi như trên giáo viên có thể tự đặt tên và hướng dẫn các em chơi,
luyện chạy nhanh xuất phát cao.
*Tác động:
- Đây là trị chơi hồn thiện bài tập chạy nhanh xuất phát cao nên áp dụng từ
tiết 2-8. Những tiết từ 8-12, có thể chọn trị chơi nhẹ nhàng hơn (tương trự trò chơi
của phần khởi động đã giới thiệu) với bộ môn chạy, nếu là xuất phát thấp nên cải
biến trị chơi sao cho có tính chất kỹ năng bật chạy nhanh nhẹn.



20m


















Hình 2
Trang11-




Trị chơi 3: (H3) Ví dụ chia lớp thành 4 hoặc 6 nhóm ngồi thành một vịng
trịn lớn, bán kính của vòng tròn là quãng đường chạy. Thùy theo sân bãi mà vòng
tròn lớn hay nhỏ. Chia vòng tròn nhỏ bán kính khoảng 50 cm trong vịng nhỏ bỏ một
số vật (cái cờ nhỏ, cái khăn,…)
Số vật trong vòng tròn nhỏ sẽ ít hơn số tổ 12. Khi có hiệu lệnh những em
mang số 1 sẽ chạy lên vòng tròn nhỏ và lấy vật (phải lấy được một vật) chạy về đưa
cho bạn số 2, bạn số 2 lên bỏ vật vào vòng tròn và chạy về cứ như thế chạy cho đến
hết bạn cuối cùng của tổ. Giáo viên điều khiển sẽ bấm thời gian của mỗi tổ và xếp thi
đua (nhất, nhì…).

* Tác động:
Với trị chơi này sẽ rèn luyện các em tham gia chạy nhanh xuất phát thấp với
kỹ năng nhanh nhẹn, khéo léo, giáo dục được tính tổ chức, tinh thần tập thể đồn kết
tên trị chơi giáo viên có thể tự đặt sao cho phù hợp với nội dung của tiết dạy.


*
*

Hình 3

b.Mơn bật nhảy: Từ tiết 38 đến tiết 53. Ngồi ba trị chơi mà trong chương
trình đã giới thiệu: “Nhảy ơ tiếp sức”, “Bật xa tiếp sức, giáo viên tự chọn trò chơi
khác sinh động hơn, tôi xin giới thiệu cải biến một trò chơi như sau:
Ở trò chơi rèn luyện chạy nhanh xuất phát thấp mà tôi đã giới thiệu ở trên, có
thể thay đổi một số chi tiết bằng cách: Cho vịng trịn lớn có bán kính khoảng 12m,
cách tâm (vịng tròn nhỏ) khoảng 3m vẽ một vòng tròn nữa tại đó.
Cách chơi: Ở trị chơi này các em sẽ đứng quanh vịng trịn lớn, khi có hiệu
lệnh, các em mang số 1 sẽ chạy (xuất phát cao) đến vòng tròn thứ hai rồi chụm chân
Trang12-


bật nhảy vào vòng tròn ở tâm để lấy mẫu vật trong vòng tròn này, khi quay về cũng
bật nhảy ra vòng tròn thứ hai rồi mới chạy về đưa cho bạn thứ hai

*



o

* Tác động:
- Với trò chơi này giáo viên tổ chức chơi như trò chơi ở chạy nhanh xuất phát
thấp, nên khi giới thiệu trò chơi cho các em không mất nhiều thời gian, cách chơi
cũng dễ mà huy động được 100% các em tham gia trò chơi.
c. Môn đá cầu: Từ tiết 38-48.
Do yêu cầu của bộ môn chủ yếu là rèn luyện sự khéo léo, nhanh nhẹn. Nên giáo
viên có thể sao cho mục đích của trị chơi có tác dụng như trên.
Trị chơi 5: (hình 5) chia lớp làm 2 nhóm, mỗi học sinh có 1 quả cầu đá.
Cách chơi: Kẻ 1 đường giới hạn cách đường giới hạn 4m ta vẽ vòng tròn đường
kính 1m50 2 nhóm đứng trước 2 vịng có vạch giới hạn lần lượt cầm cầu đá sao cho cầu

vào vịng trịn, đội nào có số lượng cầu đá vào vịng trịn nhiều hơn thì đội đó thắng. Trị
chơi này có thể gọi là “Đá cầu trúng đích”



1,5
0m


4m

Trang13-

Hình 5


* Tác động:
Trị chơi này vừa giáo dục tính đồn kết và rèn luyện sự khéo léo cho học sinh,
hoặc cho học sinh mỗi nhóm thi tâng cầu hay có thể giáo viên tổ chức trò chơi khác
trò chơi trên, nhưng làm thế nào để trò chơi là bài tập luyện có tính giáo dục cao là
được. Nó phụ thuộc vào sự sáng tạo của giáo viên trong cách tổ chức trị chơi.
Những trị chơi là bài tập luyện thì chỉ cần giáo viên chú ý đến các động tác
luyện tập của bài học và tự cải biến trò chơi có động tác phù hợp là được, là msao
đảm bảo tính giáo dục tồn diện cho các em học sinh. Trị chơi loại này có tác dụng
lớn đối với học tập TDTT đối với các em học sinh THCS.
* Nếu trị chơi có tính đơn giãn đơn thuần: thì thường được tổ chức vào cuối
giờ. Chỉ áp dụng cho những tiết dạy mà giáo viên đã cho các em học sinh luyện tập
nhiều lần, đảm bảo được yêu cầu của bài.
* Nếu tiết dạy đòi hỏi lượng vận động lớn, giáo viên cho luyện nhiều, lúc các
em đã thấm mệt. Giáo viên nên tổ chức trò chơi tĩnh, chủ yếu để các em lấy tinh thần

vui vẻ thoải mái, trường hợp này có thể áp dụng cho các tiết luyện tập chạy bền.
Thời gian tổ chức các trò chơi này khoảng từ 5-7 phút cuối giờ.
2.4.

Kết quả thực nghiệm của đề tài đối với hoạt động giáo dục trong nhà
trường.

Sau khi áp dụng đề tài “Phương pháp tổ chức trò chơi nhằm nâng cao chất lượng
tiết dạy môn thể dục cho học sinh lớp 10 trường THPT”
THPT kết quả thực nghiệm 5 lớp
10 từ 10A1 đến 10A5 đưa nội dung trò chơi vận động vào tiết dạy Thể dục so với 5
lớp 10 còn lại từ 10A6 đến 10A10 như sau;
- Kết quả hoàn thiện kỷ thuật động tác của 5 lớp được áp dụng trò chơi tốt hơn.
- Giờ dạy có chất lượng, học sinh tự giác tích cực tập luyện, hứng thú học tập hơn.
- Chất lượng hơn trong kiểm tra đánh giá.
- Học sinh thích học giờ thể dục hơn.
Kết quả so sánh giữa 5 lớp 10 thực nghiệm và 5 lớp 10 không thực nghiệm như sau
* 5 lớp 10 được áp dụng trò chơi vận động vào tiết dạy :
Lớp

Tỷ lệ giờ
tốt

Mức độ hoàn thiện
kỷ thuật động tác

Kiểm tra đánh giá
kết quả học tập

Tỷ lệ học sinh thích

học giờ thể dục

10A1

70/70

95%

(Đ) 100%

88%

10A2

70/70

92%

(Đ) 100%

90%

Trang14-


10A3

70/70

94%

(Đ) 100%

91%

10A4

70/70

90%

(Đ) 100%

87%

10A5

70/70

96%

(Đ) 100%

92%

* 5 lớp 10 không áp dụng trò chơi vận động vào tiết dạy :
Lớp

Tỷ lệ giờ
tốt

Mức độ hoàn thiện
kỷ thuật động tác

Kiểm tra đánh giá
kết quả học tập

Tỷ lệ học sinh thích
học giờ thể dục

10A6

65/70

75%

(Đ) 85%

78%

10A7

64/70

72%

(Đ) 87%

80%

10A8

63/70

74%

(Đ) 88%

81%

10A9

64/70

70%

(Đ) 86%

79%

10A10

63/70

76%

(Đ) 89%

82%

Từ thực tế đưa “Phương pháp tổ chức trị chơi nhằm nâng cao chất lượng tiết dạy
mơn thể dục cho học sinh lớp 10 trường THPT”
THPT tôi rút ra những bài học sau:
* Trong các tiết dạy thể dục, giáo viên biết lựa chọn và tổ chức trị chơi hợp lý
sẽ có tác dụng lớn trong việc luyện tập thể lực một cách toàn diện cho học sinh gây
được hứng thú học cho học sinh và hứng thú dạy cho giáo viên. Từ đó nâng cao chất
lượng dạy và học.
* Xóa được tư tưởng: “xem nhẹ bộ môn” ở giáo viên làm cho giáo viên thêm
yêu nghề.
* Giáo dục truyền thống đạo đức lối sống, tính tổ chức kỷ luật, tính đồn kết
cho các em học sinh.
* Qua những trò chơi hợp lý giáo viên tận dụng được thời gian tiết dạy để học
sinh “chơi mà học”.
* Giáo viên khơng mất nhiều cơng sức, thời gian tìm tòi các trò chơi này mà chỉ
cần chú ý suy nghĩ và sáng tạo làm thế nào để các em học sinh vui chơi bổ ích có
tính tổ chức, tính giáo dục đặc biệt tăng chất lượng tiết học lên.
3.Kết luận và kiến nghị:
3.1. Kết luận:

Trang15-


Môn thể dục được coi là môn năng khiếu, song khơng phải ai có năng khiếu
thể dục thể thao là đã có một sức khỏe tốt mà địi hỏi phải có sự tập luyện hợp lý
thường xuyên. Tùy thuộc vào tâm lý lứa tuổi, sự phát triển về mặt sinh học mà có kế
hoạch luyện tập hợp lý. Nếu giáo viên giảng dạy mà khơng chú ý thì kết quả giáo
dục sẽ ngược lại.
Áp dụng sáng kiến này tôi thấy mang lại hiệu quả rõ rệt trong việc phát triển trũ
chơi trong tiết dạy cho học sinh, giáo dục cho các em tinh thần đồn kết gắn bó, giúp
đỡ lẫn nhau cùng học tập – tập luyện . Giúp cho học sinh hứng thú hơn và chịu đựng

được lượng vận động lớn, khắc phục khó khăn, chống lại mệt mỏi hồi phục nhanh
chóng sau một giờ tập , buổi tập. Làm cho các em ln tích cực hăng say và hiểu rõ
được kỹ năng vận động, phương pháp tập luyện của một giờ học, một buổi học .
Nâng cao hiệu quả phát triển tồn diện về đức , trí , thể , mĩ trong nhà trường phổ
thông. Theo đúng chủ trương đường lối của Đảng và Nhà nước trong việc giáo dục
và đào tạo thế hệ trẻ hôm nay.
Đây mới chỉ là quan điểm của tơi qua q trình giảng dạy và huấn luyện, vì
vậy sẽ cịn những thiếu sót nhất định. Rất mong được sự đóng góp ý kiến chân thành
của các đồng nghiệp để bản sáng kiến được hồn chỉnh hơn.
3.2. Kiến nghị:
Bản thân tơi mạnh dạn kiến nghị, đề nghị với các cấp Uỷ Đảng địa phương,
lãnh đạo nhà trường quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, tài liệu tham khảo đặc biệt là
việc cấp thêm diện tích đất để làm sân thể dục lấy mặt bằng để giảng dạy và huấn
luyện cho học sinh phát triển về thể chất tốt hơn nữa, tạo cho các em niềm đam mê
hứng thú trong tập luyện.

XÁC NHẬN CỦA BAN GIÁM HIỆU

Thọ Xuân, ngày 25 tháng 5 năm 2018
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
Mình viết, khơng sao chụp nội dung
của người khác.
Tác giả

Nguyễn Văn Trường
Trang16-


Tài liệu tham khảo
1. 99 Trũ Chi Vn ng - Nhà Xuất Bản Trẻ

2. 72 trò chơi vận động dân gian tập 1 (nxb thể dục thể thao 2006)
3. Trò chơi vận động - NXB Đại học Sư phạm

4. TuyÓn tập nghiên cứu khoa học giáo dục sức khoẻ thể chÊt
trong trêng häc c¸c cÊp. ( NXB TDTT - 1993)
5. S¸ch gi¸o khoa thĨ dơc líp 10 – 11 – 12.
( Nhiều tác giả - NXB GD - 1992)

Trang17-