SKKN giải pháp nâng cao chất lượng học tập cho học sinh thông qua công tác chủ nhiệm lớp

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO AN GIANG

TRƯỜNG THPT TÂN CHÂU


BÁO CÁO
Kết quả thực hiện sáng kiến, cải tiến, giải pháp kỹ thuật, quản lý, tác nghiệp, ứng dụng
tiến bộ kỹ thuật hoặc nghiên cứu khoa học sư phạm ứng dụng
Năm học 2018 -2019

Đề tài
Giải pháp nâng cao chất lượng học tập cho học sinh thông qua công tác chủ nhiệm lớp
ở trường trung học phổ thông

Tác giả: Trịnh Thị Cẩm Như
Đơn vị công tác: Trường THPT Tân Châu
ĐT: 0917298482

Tân Châu, tháng 02 năm 2019

1


SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG THPT TÂN CHÂU

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
An Giang, ngày 12 tháng 02 năm 2019.
BÁO CÁO

Kết quả thực hiện sáng kiến, cải tiến, giải pháp kỹ thuật, quản lý, tác nghiệp, ứng dụng
tiến bộ kỹ thuật hoặc nghiên cứu khoa học sư phạm ứng dụng
I- Sơ lược lý lịch tác giả:
- Họ và tên: Trịnh Thị Cẩm Như .

Nam, nữ: Nữ

- Ngày tháng năm sinh: 09/09/1982
- Nơi thường trú: Khóm Long Thạnh B, Phường Long Thạnh, TX Tân Châu, An Gang
- Đơn vị công tác: Trường THPT Tân Châu
- Chức vụ hiện nay: Giáo viên THPT Hạng III
- Trình độ chuyên môn: Thạc Sĩ – SP Sinh
- Lĩnh vực công tác: Giảng dạy và chủ nhiệm lớp
II- Sơ lược đặc điểm tình hình đơn vị: Nêu tóm tắt tình hình đơn vị, những thuận lợi, khó
khăn của đơn vị trong việc thực hiện nhiệm vụ
+Thuận lợi : Về phía nhà trường: Được sự quan tâm, chỉ đạo của ban lãnh đạo nhà trường
trong quá trình thực hiện công tác giảng dạy cũng như công tác chủ nhiệm. Ban giám hiệu nhà
trường luôn tạo điều kiện để giáo viên học hỏi kinh nghiệm và hoàn thành tốt nhiệm vụ, giáo
viên trong trường luôn nhiệt tình chia sẻ kinh nghiệm. Về phía học sinh: nhìn chung các em có ý
thức, trách nhiệm trong việc học tập, thực hiện nội qui.
+Khó khăn : Ngoài công tác giảng dạy, giáo viên còn đảm nhận thêm công tác chủ nhiệm
lớp và có thể thêm một số công tác khác nên thời gian dành cho công tác chủ nhiệm lớp chưa
được như mong muốn. Ngoài ra, mỗi năm lớp chủ nhiệm cũng khác nhau, có năm chủ nhiệm
lớp phần lớn học sinh ngoan học giỏi nhưng cũng có năm phần lớn học sinh lớp lại học lực thấp,
thường xuyên vi phạm nội qui. Chính vì những lí do đó nên phần nào công tác chủ nhiệm trở
nên vất vả hơn, hiệu quả mang lại chưa cao.
- Tên sáng kiến/đề tài giải pháp: Giải pháp nâng cao chất lượng học tập cho học sinh thông
qua công tác chủ nhiệm lớp ở trường trung học phổ thông.
- Lĩnh vực: Công tác chủ nhiệm lớp

III. Mục đích yêu cầu của đề tài, sáng kiến:
1.Thực trạng ban đầu trước khi áp dụng sáng kiến
Những năm trước đây khi làm công tác chủ nhiệm lớp bản thân tôi rất sợ và cảm thấy mệt
mỏi. Sau mỗi tiết sinh hoạt chủ nhiệm, tôi đều thấy rất nhức đầu và chán nản. Nhưng không vì
vậy mà tôi lùi bước. Mỗi năm chủ nhiệm đều có những khó khăn khác nhau bởi đối tượng học
sinh khác nhau, có năm tôi chủ nhiệm lớp rất ngoan và giỏi, nhưng cũng có năm tôi chủ nhiệm
2


lớp phần lớn học sinh học yếu, cá biệt. Nhưng lớp giỏi cũng có những khó khăn của nó và lớp
yếu cũng có khó khăn của lớp yếu.
Trước tiên, tôi xin nói về những thực trạng đã xảy ra đối với bản thân khi những năm đầu
làm công tác chủ nhiệm. Tôi nhận công tác về trường năm 2007 và cũng là năm đầu tiên tôi
được giao làm công tác chủ nhiệm lớp. Do chưa có kinh nghiệm nên năm đầu rất vất vả, từ khâu
tổ chức quản lý lớp đến khâu xử lý công việc còn yếu kém, chưa linh hoạt .Năm học 2007-2008,
năm đó tôi chủ nhiệm lớp 10, lớp có 37 học sinh, trong đó có khoảng vài em học sinh nữ thường
hay chia bè phái, lớp lại chia nhóm, những em ở thị trấn thì chỉ chơi với nhau, các em từ Xã ra
thì cũng chỉ chơi với nhau, lớp lại có em có hoàn cảnh khó khăn phải nghỉ học để đi làm phụ
giúp ba mẹ nuôi em đi học. Đến năm sau, chủ nhiệm lớp 11 ,lớp ấy có vài học sinh cá biệt làm
tôi phải rất vất vả và đôi lúc cũng phải khóc, có một em nam mất cha sống với mẹ nhà rất nghèo
phải đi cắt lúa mướn, làm cỏ với mẹ già để sinh sống qua ngày nên em cũng hay thường nghỉ
học.
Trong những năm kế tiếp, tôi chủ nhiệm lớp 12, đây là lớp được các giáo viên trong trường
đánh là giỏi nhất trường. Nhưng lớp giỏi cũng có cái khó của nó và cái khó nhất mà tôi phải giải
quyết đó là tình trạng lấy cấp trong lớp, lớp đã cho biết tình trạng bị mất đồ từ năm lớp mười
kéo dài đến lớp 12 không dứt, lúc đó tôi rất đắn đo suy nghĩ và cuối cùng cũng giải quyết tốt đẹp
và lớp không xảy ra tình trạng đó nữa. Cuối năm thấy lớp đoàn kết vui vẻ. Niềm vui đó không gì
có thể diễn tả nổi và đó cũng chính là những động lực mạnh mẽ để tôi tiếp tục thực hiện trách
nhiệm của mình đối với những thế hệ học sinh kế tiếp.
Đó là những vấn đề trong số hàng loạt các vấn đề xảy ra trong quá trình tôi làm công tác

chủ nhiệm. Ngoài ra, ở nhiều lớp khác, trường khác trong tỉnh và ngoài tỉnh và đặc biệt trên các
tờ báo chí, mạng xã hội thường xảy ra các trường hợp như: trộm cắp trong trường học, lớp yêu
cầu đổi giáo viên bộ môn, có em còn đòi nghỉ học vì xảy ra chanh chấp với giáo viên, học sinh
căng thẳng, thậm chí ẩu đả với giáo viên bộ môn, giáo viên chủ nhiệm, ,… Không những thế,
giữa phụ huynh học sinh và giáo viên chủ nhiệm cũng xảy ra những mâu thuẩn,…. Biết bao
nhiêu chuyện rắc rối, bao nhiêu tình huống khó xử khiến giáo viên chủ nhiệm phải đau đầu.
Tất cả các vấn đề trên xuất phát từ nhiều nguyên nhân: do hoàn cảnh gia đình khó khăn cha
mẹ chỉ lo làm việc mà ít quan tâm đến sự phát triển và học tập của các em, do sự phối hợp giáo
dục của phụ huynh với các lực lượng xã hội còn hạn chế, do bản thân các em không vượt qua sự
cám dỗ; do các em nhà phải ở trọ đi học nên ba mẹ không theo sát được các em; do ba mẹ li hôn
các em sống một mình hoặc với ông bà dẫn đến thiếu vắng tình thân gia đình ảnh hưởng đến
3


tính cách các em,…. nhưng sự bắt nguồn từ nguyên nhân sâu sa nhất là chất lượng của công tác
chủ nhiệm lớp chưa tốt, từ đó dẫn đến đạo đức học sinh xuống cấp, học sinh bỏ học, chất lượng
học tập sa sút. Do đó tôi quyết định chọn đề tài nghiên cứu này nhằm tìm ra biện pháp giúp cho
công tác chủ nhiệm lớp ở trường học ngày càng phát triển theo chiều sâu, thu hút học sinh đến
trường hạn chế học sinh bỏ học, hình thành phát triển nhân cách đạo đức lối sống và đặc biệt là
nâng cao chất lượng học tập cho các em.
2. Sự cần thiết phải áp dụng sáng kiến
Sinh thời, Bác có nhiều bài thơ, câu nói hay và ý nghĩa về giáo dục:
“Ngủ thì ai cũng như lương thiện,
Tỉnh dậy phân ra kẻ dữ hiền.
Hiền dữ đâu phải là tính sẵn,
Phần nhiều do giáo dục mà nên”
Hay câu nói: “Vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây. Vì lợi ích trăm năm thì phải trồng
người”
Bác cho rằng mỗi con người đều có cái thiện và ác ở trong lòng. Thông qua giáo dục thì
cái thiện trong mỗi con người sẽ ngày càng nhiều thêm và cái ác sẽ mất dần đi. Trong tư tưởng

Bác, giáo dục - sự nghiệp “trồng người” là một chiến lược vừa cơ bản, lâu dài, vừa là quốc sách
hàng đầu của Đảng và Nhà nước ta.
Thực hiện lời dạy của Bác, tại Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI đã khẳng
định "Đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục Việt Nam theo hướng chuẩn hoá, hiện đại hoá, xã
hội hóa, dân chủ hóa và hội nhập quốc tế, chất lượng giáo dục được nâng cao một cách toàn diện
”.
Để thực hiện tốt đường lối đó, mỗi người giáo viên phải có nhận thức hết sức đúng đắn về
vai trò của mình trong lớp học. Bên cạnh truyền thụ những kiến thức trong sách giáo khoa,
người giáo viên còn có một nhiệm vụ hết sức quan trọng, đó là thực hiện công tác chủ nhiệm
lớp, biết dìu dắt, hướng dẫn học sinh phấn đấu trong học tập cũng như rèn luyện đạo đức, tác
phong.
Với những phương pháp hay, linh hoạt, sáng tạo, khéo léo với từng học sinh, từng hoàn
cảnh trong quá trình thực hiện công tác chủ nhiệm sẽ giúp tập thể lớp ngày càng vững mạnh cả
về học tập và tham gia các phong trào, đặc biệt là góp phần hoàn thiện về nhân cách cho các

4


em, giúp các em vững bước tiến trong tương lai. Có như vậy mới đưa đất nước ngày càng văn
minh hiện đại, sánh vai với các cường quốc trên thế giới.
Sau nhiều năm làm công tác chủ nhiệm lớp, tôi luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được
giao. Liên tục nhiều năm qua, lớp tôi chủ nhiệm luôn duy trì sĩ số 100%, chất lượng học tập
cũng như hạnh kiểm của học sinh luôn đạt kết quả cao . Đó là lí do tôi chọn để viết sáng kiến
kinh nghiệm năm học này : “Giải pháp nâng cao chất lượng học tập cho học sinh thông qua công
tác chủ nhiệm lớp ở trường trung học phổ thông.”. Mong được chia sẻ và nhận được những đóng
góp chân tình từ các thầy giáo, cô giáo.
3. Nội dung sáng kiến
3.1.Đối tượng nghiên cứu
-Nghiên cứu quá trình chủ nhiệm lớp qua các năm
-Đối tượng nghiên cứu là học sinh trung học phổ thông: lớp 10, lớp 11 và lớp 12

3.2.Mục đích nghiên cứu
Chia sẻ những kinh nghiệm đã tích lũy được trong nhiều năm đồng thời đưa ra một số giải
pháp nhằm nâng cao chất lượng học tập cho học sinh ở trường phổ thông.
3.3.Vấn đề nghiên cứu
Tập trung nghiên cứu các giải pháp nâng cao chất lượng học tập cho học sinh.
3.4.Thời gian nghiên cứu
Đề tài này được tôi nghiên cứu qua nhiều năm: từ năm học 2012-2013 cho đến nay, mỗi
năm đều có chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện.
3.5.Biện pháp thực hiện
Bất cứ một đề tài nghiên cứu nào dù lớn hay nhỏ, muốn đạt hiệu quả nghiên cứu thì ngườ
nghiên cứu cần phải tìm hiểu tính chất các vấn đề liên quan đến nội dung nghiên cứu. Chính vì
lẻ đó, bước đầu tiên trong thực hiện đề tài của mình, tôi đã tiến hành tìm hiểu cơ sở lý luận về
vấn đề liên quan công tác chủ nhiệm lớp như tâm lý học lứa tuổi học sinh THPT, vai trò của giáo
viên chủ nhiệm lớp trong trường THPT, yếu tố cần có để trở thành người giáo viên chủ nhiệm
lớp tốt,...Tiếp theo là các giải pháp nâng cao chất lượng học tập của lớp chủ nhiệm.
3.5.1. Cơ sở lí luận
Tôi xin thông qua một cách ngắn gọn về các vấn đề cần tìm hiểu trong quá thực hiện đề tài.
-Tâm sinh lý lứa tuổi học sinh THPT
-Một số vấn đề GVCN cần lưu ý trong công tác giáo dục học sinh THPT
5


-Vai trò của giáo viên chủ nhiệm lớp trong trường THPT
-Những yếu tố cần có để trở thành người giáo viên chủ nhiệm lớp tốt.
3.5.2.Giải pháp nâng cao chất lượng học tập ở lớp chủ nhiệm
Qua nhiều năm làm công tác chủ nhiệm lớp, tôi đã học tập và rút ra được nhiều kinh
nghiệm cho bản thân, đặc biệt để nâng cao chất lượng học tập lớp chủ nhiệm, cần thực hiện các
giải pháp sau:
-Xây dựng kế hoạch chủ nhiệm
-Tổ chức, xây dựng nề nếp, nội qui, yêu cầu học tập đối với lớp học

-Xây dựng và tổ chức các phong trào thi đua nhằm nâng cao chất lượng học tập
-Phối hợp với các lực lượng giáo dục và gia đình để tổ chức và hướng dẫn học sinh học tốt.
-Một số giải pháp khác
+ GVCN dạy tốt môn học được phân công giảng dạy ở lớp
+ Tổ chức tốt giờ sinh hoạt lớp
+ Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà
+ Quan tâm, gần gũi học sinh, giúp đỡ học sinh có hoàn cảnh khó khăn
+ Quan tâm bồi dưỡng những học sinh giỏi, chú ý phụ đạo học sinh yếu kém.
+ Tổ chức chia sẻ phương pháp học tốt các bộ môn giữa các học sinh với nhau.
Giải pháp

Xây dựng
kế hoạch
chủ nhiệm

Giải pháp thực hiện trước đây

Giải pháp hiện nay đang áp dụng

Trước đây, khi làm công tác chủ
nhiệm lớp, bản thân tôi và nhiều giáo
viên khác được trường phát cho quyển
sổ chủ nhiệm, tuy nhiên các nội dung
ghi chép trong sổ chủ nhiệm của giáo
viên còn nhiều thiếu sót, đặc biệt chưa
có nội dung lập kế hoạch chủ nhiệm. Tôi
cũng như nhiều giáo viên khác cũng chỉ
dựa vào sổ để ghi chép cho đầy đủ.
Công việc tới đâu thì ghi chép tới đó,
nhà trường phân công gì thì phổ biến

xuống học sinh để các em thực hiện,
không có có kế hoạch cụ thể, giống như
kiểu “ Nước tới chân mới nhảy”. Chính
vì vậy hiệu quả công tác chủ nhiệm chưa
cao kéo theo chất lượng học tập của học
sinh cũng không như mong muốn.

Nhận thức được ý nghĩa của việc
lập kế hoạch chủ nhiệm và để khắc
phục những tồn tại trong sổ chủ nhiệm,
trong những năm gần đây, sở giáo dục
đã cải tiến sổ chủ nhiệm lớp, nội dung
chi tiết hơn. Đặc biệt có phần kế hoạch
chủ nhiệm. Tận dụng ưu thế đó, tôi đã
tiến hành lên kế hoạch chủ nhiệm lớp
cho cả năm, cho từng tháng một cách
chủ động và chi tiết. Để thực hiện được
kế hoạch đầy đủ nội dung và chi tiết,
tôi đã tiến hành như sau.
-Nghiên cứu sổ chủ nhiệm xem đã
có những nội dung nào, cần bổ sung
thêm những nội dung nào
-Tiến hành thu thập, xử lí các thông
tin về lớp chủ nhiệm từ GVCN,
GVBM, Đoàn trường,.. năm trước, lấy
lý lịch HS và một số thông tin khác.
6


-Dựa trên các số liệu đã thu thập

được kết hợp với kế hoạch năm học
của trường, Đoàn trường, tôi tiến hành
lên kế hoạch thật cụ thể, chi tiết từng
mặt cho lớp.
+Số liệu lớp (Sỉ số, nữ, đoàn viên,
dân tộc, lưu ban, thành phần gia đình,
đặc biệt,..)
+Chất lượng năm học trước (học
lực, hạnh kiểm, các môn học yếu)
+Đặc điểm tình hình lớp (thuận lợi,
khó khăn)
+Nội dung kế hoạch (Mỗi nội
dung gồm yêu cầu đạt được, chỉ tiêu cụ
thể và giải pháp thực hiện)
Giáo dục đạo đức,lối sống
Hoạt động học tập
Hoạt động giáo dục lao động –
hướng nghiệp – dạy nghề phổ thông
Hoạt động giáo dục kỹ năng
sống, trải nghiệm sáng tạo, nghiên cứu
khoa học
+Chỉ tiêu toàn diện cuối năm
Qua vài năm thực hiện công tác
chủ nhiệm, tôi thấy rằng việc lập kế
hoạch thật cụ thể cho lớp chủ nhiệm đã
giúp giáo viên và HS nắm vững mục
tiêu cần phấn đấu. Từ đó định hướng
cho GV và HS lớp chủ nhiệm cần có
những hoạt động gì, công việc gì để
đạt mục tiêu. Bên cạnh đó, nó giúp

giảm thiểu các hoạt động trùng lặp,
chồng chéo gây áp lực cho HS. Đặc
biệt, nó còn giúp GVCN chủ động, tự
tin trong công việc, hạn chế những khó
khăn, lúng túng trước những tình
huống bất trắc có thể xảy ra.
Tổ chức, 1-Tìm hiểu học sinh ở đầu năm học
1-Tìm hiểu học sinh ở đầu năm học
xây dựng - Năm đầu làm công tác chủ nhiệm lớp, - Qua nhiều năm tôi nhận thấy rằng, để
nề nếp, nội do kinh nghiệm còn non trẻ, vào đâu
tìm hiểu kỹ từng học sinh thì ngoài
qui, yêu
năm học tôi đã không tiến hành tìm hiểu
việc lấy Lý lịch học sinh (Phụ lục 2)
cầu học
học sinh thông qua lý lịch.
một cách chi tiết, rõ ràng, sâu sát thì
tập đối với -Vào các năm sau , tôi được các đồng
lớp học
nghiệp chia sẻ, nên đầu mỗi năm học, tôi giáo cần phải tìm hiểu về kết quả học
tập, hạnh kiểm của học sinh ở các lớp
tiến hành lấy Lý lịch học sinh (Phụ lục
1) . Tuy nhiên , mẫu lấy lý lịch còn
học trước thông qua tìm hiểu giáo viên
nhiều thiếu sót.
chủ nhiệm, qua tìm hiểu các học sinh
7


2-Lựa chọn đội ngũ cán bộ lớp

Trong các năm học từ 2012 đến 2016,
tôi tiến hành lựa chọn đội ngũ cán bộ
lớp bằng cách cho học sinh lớp lựa chọn
và bầu thông qua bỏ phiếu kín ở lần sinh
hoạt chủ nhiệm đầu năm. Vì đây là hình
thức cơ bản phổ biến nhất trong nhà
trường trung học . Hình thứ này có ưu
điểm là phát huy được tính dân chủ rộng
rãi trong toàn thể học sinh, những em
được lớp tín nhiệm sẽ có tâm lí tự tin để
lãnh đạo lớp. Tuy nhiên, tôi nhận thấy
rằng, sau một thời gian có nhiều trường
hợp ban cán sự lớp không thực sự có uy
tín về học tập, về thực hiện nội, về đạo
đức nhưng là người cầm đầu một nhóm
học sinh có ảnh hưởng lớn trong lớp. từ
đó dẫn đến nội bộ lớp chia rẻ, xảy ra
mâu thuẩn.

3-Phân công nhiệm vụ cho ban cán sự
lớp
Đây là tồn tại lớn ở trường phổ thông, vì
phần lớn sau khi có được đội ngũ ban
cán sự lớp, giáo viên chủ nhiệm ít hay
đề cập đến vai trò, nhiệm vụ của từng vị
trí ban cán sự trong lớp vì cho rằng các
em đã biết mình phải làm gì hoặc nếu
giáo viên chủ nhiệm có nhắc đến chỉ
cũng chỉ là những căn dặn bằng lời. Bản
thân tôi cũng từng như thế, nhưng trong

quá trình thực hiện tôi nhận thấy rằng có
1 số vị trí ban cán sự trong lớp hầu như

trong lớp và qua cảm nhận và quan sát
của bản thân.
2-Lựa chọn đội ngũ cán bộ lớp
Từ những tồn tại về việc bầu ban cán
sự lớp của những năm học trước, tôi đã
từng bước thay đổi để khắc phục
những khuyết điểm bằng cách tìm ra
giải pháp phù hợp.
+Trước tiên, tôi tìm hiểu kĩ học sinh
của lớp, đặc biệt là những em đã từng
làm ban cán sự lớp.
+Tôi đưa ra các tiêu chuẩn cụ thể cho
các chức danh cán bộ lớp (lớp trưởng,
lớp phó học tập, lớp phó lao động,....)
về học tập, đạo đức, tác phong, sức
khỏe, đoàn viên, uy tín, kinh nghiệm,
các năng khiếu như thể thao, văn nghệ,
giao tiếp, tổ chức,...
+Trước khi tiến hành bầu ban cán sự
lớp, tôi khuyến khích cho học sinh
xung phong vào danh sách bầu ban cán
sự. Đây cũng cách để phát huy tính tự
tin, tích cực, chủ động, dám nghỉ dám
làm, dám chịu trách nhiệm. Ngoài ra,
tôi còn cho học sinh lớp giới thiệu các
bạn khác trong lớp và bản thân tôi
cũng giới thiệu một vài em sau khi đã

tìm hiểu.
+Tôi tiến hành cho cả lớp bầu ban cán
sự bằng cách bỏ phiếu kín để chọn ra
những em được học sinh lớp tín nhiệm
với số phiếu cao lấy từ trên xuống.
+Họp ban cán sự một lần nữa, để chọn ra
từng em phù hợp với từng vị trí.
Với cách thức lựa chọn ban cán sự lớp
nêu trên vừa thể hiện được tính dân chủ,
vừa tìm ra đội ngũ quản lý lớp tốt. Tôi đã
áp dụng giải pháp này trong 2 năm vừa
qua và đã mang lại hiệu quả trong công
tác chủ nhiệm lớp, đặc biệt là chất lượng
học tập của học sinh ngày càng cao.

3-Phân công nhiệm vụ cho ban cán
sự lớp
Chất lượng học tập của học sinh sẽ
nâng cao nếu lớp học có một đội ngũ
quản lý lớp tốt. Chính vì điều đó tôi đã
không ngừng học hỏi, rút kinh nghiệm
8


không có việc gì làm hoặc nếu có thì rất
ít và các em hoàn toàn thụ động. Mặt
khác, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ
của mình các em hay đùn đẩy trách
nhiệm cho nhau. Từ đó dẫn đến mất
đoàn kết trong nội bộ dẫn đến chất

lượng học tập cũng giảm.
4-Xây dựng nội qui lớp học
Trước đây, do kinh nghiệm còn non trẻ,
thông thường tôi chỉ căn cứ vào nội quy
của trường để hướng dẫn các em thực
hiện, cách xử lí những trường hợp vi
phạm còn quá cứng nhắc thiếu linh hoạt,
đôi khi cũng có những sai sót. Trong
thực tế có nhiều tình huống xảy ra nằm
ngoài nội qui, đòi hỏi giáo viên phải linh
hoạt trong quá trình xử lý.

5- Sắp xếp sơ đồ lớp học
Mỗi giáo viên có cách sắp xếp sơ đồ
lớp khác nhau, nhưng dù cách nào đi
nữa thì đều chung mục đích là mong
muốn lớp học tập tiến bộ.
Trước đây, tôi sắp xếp vị trí chỗ ngồi
cho các em một cách cứng nhắc, thiếu
linh hoạt đó là đầu năm xếp một lần và
sau khi sơ kết học kì một lần. Đôi khi có
những mâu thuẫn không mong muốn
xảy ra giữa học sinh với học sinh và
thậm chí giữa học sinh với giáo viên, có
khi có sự can thiệp của phụ huynh học
sinh. Các em có đủ lí do để xin đổi vị trí
chỗ ngồi, chẳng hạn: muốn được ngồi
chung bạn, học yếu môn muốn ngồi với
bạn học giỏi, không thuận với bạn, mắt
kém, ...Vì vậy, giáo viên rất mất thời

gian trong khâu sắp xếp này.

để nâng cao vai trò trách nhiệm của
từng học sinh trong lớp, đặc biệt là vai
trò trách nhiệm của đội ngũ cán bộ lớp.
Căn cứ vào tình hình thực tế tại
trường, tôi đã đưa ra một số nhiệm vụ cụ
thể cho từng vị trí ban cán sự trong lớp
bằng văn bản cụ thể.
+Nhiệm vụ của lớp trưởng
+Nhiệm vụ của lớp phó học tập
+Nhiệm vụ của lớp phó Văn-Thể-Mỹ
+Nhiệm vụ của lớp phó lao động
+Nhiệm vụ của lớp phó đời sống
+Nhiệm vụ của lớp phó trật tự
+Nhiệm vụ của thư kí
+Nhiệm vụ của các tổ trưởng và tổ phó
(Phụ lục 3)

4-Xây dựng nội qui lớp học
Để duy trì một tập thể lớp có kỉ luật,
nề nếp thì việc sinh hoạt nội qui
trường, lớp rất quan trọng. Tôi đã phân
tích rõ, cụ thể từng qui định, yêu cầu
trong bản nội qui để các em thấy rằng
tại sao các em cần phải thực hiện nội
qui, để các em thấy được lợi ích của
việc thực hiện nội qui và việc thực hiện
nội qui cũng là thước đo để đánh giá
hạnh kiểm của các em.

Chính vì lẽ đó, tôi kết hợp giữa nội
qui của trường và 1 số qui định riêng
của lớp để giáo dục nâng cao ý thức,
trách nhiệm, vai trò của các em đồng
thời cũng phù hợp với những qui định
về hoạt động giáo dục.
Cần lưu ý rằng công việc này,
không chỉ sinh hoạt một lần mà phải
làm thường xuyên để nhắc nhở các em.
5- Sắp xếp sơ đồ lớp học
Trong nhiều năm, tôi đã liên tục
thay đổi nhiều cách khác nhau với hy
vọng tìm được giải pháp phù hợp hiệu
quả. Tuy nhiên, mỗi giải pháp đều có
những hạn chế nhất định. Và đến năm
học 2015 -2016, tôi đã mạnh dạng áp
dụng một giải pháp mới và đã mang lại
9


hiệu quả tốt, chất lượng học tập lớp
chủ nhiệm nâng cao đồng thời giáo
viên cũng không phải mất quá nhiều
thời gian để sắp xếp chỗ ngồi. Giải
pháp được tiến hành như sau:
+Vào tiết gặp gỡ lớp đầu tiên, tôi
tiến hành bố trí vị trí chỗ ngồi của từng
em bằng cách cho các em tự do lựa
chọn vị trí ngồi thích hợp, vì làm như
thế sẽ có nhiều lợi ích:

 Các em rất thích vì cảm thấy
rằng mình được tự chủ chọn vị trí cho
mình. Tuy nhiên để thực hiện điều đó,
các em phải có sự cam kết với giáo
viên chủ nhiệm là phải học tập tốt,
không vi phạm mất trật tự. Nếu học
sinh nào vi phạm, sẽ chịu sự sắp xếp
của GVCN.
 Qua một khoảng thời gian theo
dõi, GVCN dễ dàng biết được học sinh
nào chơi thân với ai và cũng dễ dàng
biết được lớp có chia phe, chia nhóm
hay không, để kịp thời giáo dục các
em.
+ Sau 2 tuần, tôi sẽ nhận xét đánh
giá tình hình học tập, thực hiện nội qui
của các em, nếu học sinh ngồi bàn nào
vi phạm điều kiện đã đưa ra sẽ chịu sự
sắp xếp của GVCN, còn nếu lớp học
tốt thì vị trí không thay đổi.
+ Sau khi sơ kết học kì I, tôi cũng
xem xét lại kết quả học tập các môn
của từng em và bố trí lại vị trí ngồi phù
hợp để các em học tập tốt hơn.
Nhưng lưu ý rằng, điều này cũng
khó thực hiện, nếu GVCN nào không
khéo léo có thể dẫn đến căng thẳng với
các em. Mỗi lần thay đổi vị trí ngồi các
em, tôi đều phân tích rất kĩ để các em
tự động di chuyển chỗ ngồi tránh

trường hợp căng thẳng với các em.
Với vị trí ngồi phù hợp, các em
học sinh sẽ phát huy được khả năng
của mình, đồng thời năng lực học tập
sẽ được phát triển.
10


Xây dựng
và tổ chức
các phong
trào thi
đua nhằm
nâng cao
chất lượng
học tập

Với vai trò là giáo viên chủ nhiệm
lớp thì không ai không muốn lớp chủ
nhiệm học tập tốt. Mỗi giáo viên đều có
giải pháp riêng để nâng cao chất lượng
học tập. Trước đây, khi mới bắt đầu vào
ngành, kinh nghiệm chưa có nên tôi đã
không tổ chức thi đua học tập giữa học
sinh trong lớp hoặc giữa lớp với các lớp
trong trường, những năm sau đó được
các giáo viên khác chia sẻ nên cũng đã
thực hiện, nhưng chưa mang lại hiệu
quả, tổ chức sơ sài , đôi khi xảy ra mâu
thuẫn giữa các tổ, các học sinh với nhau,

xử lý các vấn đề nảy sinh còn lung túng.
Cụ thể ihi đua tổ học tốt được tiến hành
như sau: tổ có thành tích xuất sắc nhất sẽ
nhận phần thưởng, tổ nào vi phạm nhiều
nhất sẽ phạt quét lớp hay lao động. Cách
xét chọn tổ có thành tích tốt nhất.
+Tổ đó không vi phạm bất qui định
nào trong nội quy
+Xét ưu tiên theo thứ tự: có nhiều
điểm hồng, vắng có phép

Để khắc phục những hạn chế của
những năm trước và tạo không khí học
tập sôi động, khuyến khích tinh thần
học tập, nâng cao chất lượng học tập,
tạo cơ hội để các em phát huy khả năng
vốn có của mình. Tôi đã xây dựng kế
hoạch thi đua cho lớp rất cụ thể, gửi
cho ban cán sự lớp, các tổ trưởng và
công bố trước lớp. Ngoài việc tổ chức
thi đua tổ học tốt, tôi còn khuyến khích
cá nhân học tốt, đôi bạn học tốt, nhóm
học tốt. Các hình thức được tiến hành
như sau:
Xây dựng sẵn kế hoạch thi đua
Công bố trước lớp, cho lớp ý kiến
cách thức xét chọn tổ học tốt và tổ bị
phạt.
Áp dụng và điều chỉnh (nếu có
vấn đề phát sinh)

-Thi đua tổ học tốt: Tôi tiến hành
thực hiện như sau :
+Khen thưởng cho tổ có điểm cao
nhất và không có lượt vi phạm .
+Phạt quét lớp 1 tuần cho tổ có lượt
Với cách thức xét thi đua học tốt
vi phạm và điểm thấp nhất.
như thế này, trong quá trình thực hiện tôi
+Trường hợp có nhiều tổ đồng
đã gặp một số khó khăn: nhiều tổ có
điểm thì sẽ xét thêm tiêu chí phụ: điểm
thành tích như nhau, nhiều tổ cùng bị
hồng (9, 10) →HS vắng (có phép)
phạt,…
→lượt phát biểu.
+Trường hợp có nhiều tổ vi phạm,
thì tổ nào điểm nhỏ nhất sẽ trực vệ sinh
Cách tính điểm thi đua:
Nội dung
Điểm
Mỗi tổ có sẵn 30
30 điểm
điểm
HS vắng không
Mỗi lượt -10đ
phép
HS vi phạm khác
Mỗi lượt -5đ
Điểm trả bài miệng Tính tổng điểm
các thành viên

trong tổ có lượt
trả bài
Phát biểu trong lớp Mỗi lượt phát
(mỗi tổ cử 1 thành biểu +1 đ
viên quan sát chéo (chỉ tính là 1
tổ)
lượt phát biểu
khi HS giơ tay
11


phát biểu và
được giáo viên
gọi )
Với cách tính thi đua này, giữa các tổ
rất ít xảy ra mâu thuẫn, dễ tìm được tổ
học tập tốt mà ít khi xảy ra hiện tượng
các tổ đồng kết quả. Tuy nhiên, nếu cả
4 tổ đều tốt, không có lượt vi phạm nội
qui thì không bị phạt. Trực nhật sẽ tiến
hành theo thứ tự và xoay vòng. Còn
nếu tổ vi phạm nội qui và có điểm thấp
nhất sẽ phạt quét lớp và kèm theo
những bạn ở tổ khác đã vi phạm (tổ
trưởng phân công công việc trực nhật
cụ thể cho từng bạn).
-Thi đua cá nhân học tốt: Song
song với thi đua tổ học tốt, để phát huy
khả năng học tập của các em, rèn luyện
kĩ năng trình bày, giao tiếp cho những

học sinh thụ động, tôi còn khuyến
khích cá nhân học tốt. Bằng cách cá
nhân học sinh có thành tích tốt từ 3
điểm 9,10 trở lên hoặc các nhân học
sinh được giáo viên bộ môn trên lớp
khen học tốt tiến bộ trong học tập cũng
được tuyên dương, khen thưởng trước
lớp nhằm khuyến khích tinh thần học
tập của các em.
-Thi đua đôi bạn học tốt, nhóm
học tốt.
Cuối học kì I, để chuẩn bị cho
học kì II. Tôi còn khuyến khích các em
thi đua đôi bạn học tốt, nhóm học tốt.
Cho các em danh sách đăng kì, đưa ra
tiêu chí xét thi đua cụ thể.
+Đối với thi đôi bạn học tốt: nếu
cả 2 HS đều từ xếp loại học lực tiến bộ
hơn HKI: từ trung bình lên khá, khá
lên giỏi ; hoặc 1 trong 2 nhưng HS học
lực không tiến bộ thì điểm trung bình
môn phải lớn hơn HKI; hoặc cả 2 HS
điểm trung bình các môn HKII phải
lớn hơn HKI ít nhất 0,3
+Đối với nhóm học tốt: các thành
viên của nhóm phải tiến bộ hơn HKI,
12


điểm trung bình các môn ở HKII mỗi

thành viên phải tăng ít nhất 0,2; hoặc
các thành viên đều tiến bộ về xếp loại
học lực.
Cách thực hiện: Tôi xây dựng đội
ngũ xét thi đua giữa các tổ, hàng tuần
các tổ báo cáo tình hình của tổ vào đầu
tiết sinh hoạt (ghi lên bảng), HS phụ
trách thi đua sẽ tổng hợp, xét và công
bố cuối buổi sinh hoạt chủ nhiệm.
Ngoài ra, tôi cũng khuyến khích
các em thi đua lớp học tốt do trường tổ
chức hàng tuần
Có thể nói, nhờ có hình thức
khen thưởng hợp lí, tôi đã tạo được
không khí thi đua sôi nổi trong lớp và
sự nhiệt tình của cán sự lớp. Từ đó đưa
lớp thành một tập thể vững mạnh.
Phối hợp
với các lực
lượng giáo
dục và gia
đình để tổ
chức và
hướng dẫn
học sinh
học tốt.

Có thể nói, đây là một trở ngại
lớn đối với giáo viên ít giao tiếp khi làm
công tác chủ nhiệm. Trước đây, bản thân

tôi cũng rất ít giao tiếp và phối hợp với
các lực lượng giáo dục trong và ngoài
nhà trường, nếu có thì cũng chỉ khi nào
có việc liên quan thì mới giao tiếp.
Chính vì vậy cũng gây không ít khó
khăn khi thực hiện các nhiệm vụ được
nhà trường giao cũng như các hoạt động
khác của lớp chủ nhiệm. Sự phối hợp
lỏng lẻo là nguyên nhân dẫn đến chất
lượng giáo dục chưa được nâng cao.

Qua nhiều năm làm công tác chủ
nhiệm, học hỏi kinh nghiệm từ các
giáo viên khác, nghiên cứu các tài liệu
về công tác chủ nhiệm lớp, bản thân tôi
nhận thấy rằng để nâng cao chất lượng
học tập cho lớp chủ nhiệm thì việc
phối hợp giữa GVCN với các lực
lượng giáo dục là rất cần thiết, có thể
nói GVCN là “cánh tay nối dài” của
Ban giám hiệu nhà trường, là một “mắt
xích” quan trọng trong công tác phối
hợp với các lực lượng giáo dục trong
và ngoài nhà trường.
Để thể hiện tốt vai trò của mình,
bản thân tôi thường xuyên theo dõi,
nắm bắt sự điều động, chỉ đạo của Ban
giám hiệu để thực hiện nhiệm vụ phối
hợp, đồng thời chủ động đề xuất, tham
mưu với Ban giám hiệu các vấn đề liên

quan để đạt hiệu quả cao.
Sau đây là một số lực lượng giáo
dục mà tôi đã phối hợp trong quá trình
thực hiện nhiệm vụ để nâng cao hiệu
quả học tập của lớp chủ nhiệm.
-Với ban lãnh đạo của trường:
tôi thường phối hợp với ban lãnh đạo
nhà trường để nắm rõ phương hướng
chỉ đạo trong năm học, từ đó có kế
hoạch rõ ràng cho lớp và cũng phản
13


ảnh đến Ban giám hiệu những tình
hình của lớp. Đặc biệt đối với khối lớp
12, do có liên quan đến kì thi THPT
quốc gia, thi tuyển sinh đại học cao
đẳng nên việc phối hợp với ban lãnh
đạo là rất cần thiết. Cụ thể:
+Thường xuyên nhận kế hoạch
và triển khai các hoạt động từ BGH,
đồng thời phản ánh với BGH những
thuận lợi, khó khăn hoặc những vấn đề
bất cập trong kế hoạch giúp BGH điều
chỉnh cho phù hợp.
+Báo cáo với BGH về tình hình
học tập và các hoạt động khác của lớp
hàng tuần để BGH thu thập thông tin
kịp thời, chính xác như: số học sinh
vắng, học sinh có nguy cơ bỏ học, học

sinh vi phạm, học sinh có năng khiếu,
học sinh thắc mắc vấn đề thi cử, học
sinh có nguyện vọng chuyển lớp,
những thắc mắc của PHHS,.....Từ đó
giúp nhà trường có những biện pháp
xử lý phù hợp.
- Với Đoàn TNCS Hồ Chí
Minh trong nhà trường: Đoàn là một
lực lượng giáo dục trực tiếp trong nhà
trường, Đoàn góp phần quan trọng vào
việc giáo dục đạo đức học sinh. Các
hoạt động của Đoàn luôn gắn chặt với
các hoạt động khác của trường và cùng
hướng tới mục tiêu giáo dục học sinh
và phát triển bền vững. Chính vì lẽ đó,
tôi đã phối hợp chặt chẽ với Đoàn
trường trong quá trình thực hiện các
nội dung sau: xây dựng tổ chức chi
đoàn của lớp, thực hiện các phong trào
của Đoàn phát động như kế hoạch nhỏ,
phong trào về nguồn, viếng nghĩa trang
liệt sĩ, công tác tư vấn tuyển sinh,
phong trào tháng học tốt, ....
-Với giáo viên bộ môn: Việc phối
hợp với các giáo viên bộ môn là hết
sức quan trọng nhằm nắm được những
thông tin cần thiết về lớp như HS giỏi,
HS có năng khiếu vượt trội, đặc biệt là
HS có kết quả yếu kém để có giải pháp
phù hợp. Ngoài ra, tôi cũng chủ động

14


chia sẻ với GVBM một số thông tin về
học sinh lớp như hoàn cảnh, tính cách,
sức khỏe, nguyện vọng về kiến thức,
liên quan đến lĩnh vực GVBM phụ
trách nhằm tạo điều kiện để GVBM
hiểu rõ hơn từng thành viên lớp học để
có giải pháp giáo dục cũng như giảng
dạy phù hợp. Thường xuyên cập nhật
các thông tin từ sổ đầu bài, gặp gỡ trao
đổi với GVBM về có thông tin chính
xác về điểm số, biểu hiện hành vi của
HS trong quá trình học tập để kịp thời
giáo dục.
-Với Ban đại diện cha mẹ học
sinh: Năm nào chủ nhiệm, lớp tôi cũng
có những học sinh có hoàn cảnh khó
khăn, đặc biệt về kinh tế đã ảnh hưởng
rất nhiều đến kết quả học tập của các
em. Nên tôi chủ động trao đổi với Ban
ĐDCMHS để tìm giải pháp giúp đỡ
các em yên tâm đến trường. Ngoài ra,
đối với học sinh cá biệt bị đưa ra kỉ
luật, cũng được ĐDCMHS phối hợp để
giáo dục các em.
-Với gia đình: Tôi liên lạc
thường xuyên với phụ huynh học sinh
của lớp sẽ giúp cho chủ nhiệm nắm bắt

rõ hơn về thời gian biểu của các học
sinh cũng như các thói quen, sở thích
và tính cách của từng học sinh. Một
khi hiểu rõ học sinh của mình hơn thì
giáo viên chủ nhiệm sẽ có nhiều giải
pháp hơn để giúp học sinh của mình
chuyên cần hơn trong việc học tập
cũng như duy trì tính chuyên cần của
các em. Khi học sinh vi phạm nội qui
(đồng phục, tác phong…), thì tôi gửi
giấy thông báo tới phụ huynh và cùng
phụ huynh trao đổi để tìm rõ nguyên
nhân. Đối với, học sinh bỏ học, đánh
nhau, tôi thông báo ngay cho Ban giám
hiệu nhà trường, đồng thời sắp xếp thời
gian gặp trực tiếp phụ huynh để trao
đổi các thông tin cùng nhau tìm các
giải pháp phối hợp tốt hơn đưa học
sinh trở lại trường, ngăn ngừa tái
phạm.
15


-Một số
giải pháp
khác

Trong các kỳ họp phụ huynh, bản
thân tôi luôn lắng nghe nắm bắt
nguyện vọng của phụ huynh, những

góp ý chân thành của họ và những tâm
sự của họ về con em của mình. Từ đó
có thể có những biện pháp tốt hơn để
quản lí, giáo dục các em.
Ngoài các giải pháp nêu trên, trong
Làm công tác chủ nhiệm lớp là
quá trình làm công tác chủ nhiệm lớp,
một hoạt động nghệ thuật, đòi hỏi giáo
tôi cũng thực hiện nhiều giải pháp khác viên chủ nhiệm phối hợp các hoạt động
như : Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà, một cách linh hoạt, uyển chuyển, vừa
Quan tâm, gần gũi học sinh, giúp đỡ học tiết kiệm thời gian vừa mang lại hiệu
sinh có hoàn cảnh khó khăn, Tổ chức tốt quả.
giờ sinh hoạt lớp,... với mục đích nâng
Vì vậy, ngoài những giải pháp
cao chất lượng học tập lớp. Tuy nhiên
chính nêu trên, tôi còn tổ chức các hoạt
phần lớn các hoạt động đều mang tính tự động khác góp phần nâng cao chất
phát, tới đâu làm tới đó, không có nội
lượng học tập của lớp. Tuy nhiên, để
dung kế hoạch cụ thể. Vì vậy hiệu quả
khắc phục những tồn tại trước đây, các
các hoạt động mang lại chưa cao, tốn
hoạt động được tổ chức tốt hơn, có kế
nhiều thời gian công sức, có lúc giải
hoạch cụ thể. Một trong những hoạt
quyết những vấn đề phát sinh chưa tới
động đó là:
nơi tới chốn, chưa thấu đáo dẫn đến
+ GVCN dạy tốt môn học được
nhiều thiếu sót.

phân công giảng dạy ở lớp. Điều này
rất quan trọng vì giáo viên dạy tốt bộ
môn của mình sẽ góp phần nâng cao uy
tín cho GVCN và sự tín nhiệm của HS.
Theo kinh nghiệm, khi giảng dạy bộ
môn giáo viên nên tập trung giảng dạy
không nên truyền tải những vấn đề
liên quan đến sinh hoạt chủ nhiệm, đây
là vấn đề mà nhiều giáo viên chủ
nhiệm hay vướn phải trong lúc giảng
dạy.
+ Tổ chức tốt giờ sinh hoạt lớp:
Thông thường, giờ sinh hoạt lớp là tiết
cuối cùng của tuần học, nên các em rất
mệt mỏi, nếu gặp phải trường hợp vi
phạm bị GVCN la gầy thì các em rất
căng thẳng, đôi khi phản ứng trái
chiều. Với tôi, điều quan trọng là yêu
cầu các em không làm việc riêng, sau
đó nói về một chuyện nào đó vui để
các em chú ý. Rồi tiếp tục vào nội
dung chính của tiết sinh hoạt. Thông
thường, tôi tiến hành như sau: Ổn định
→ Nói về một chuyện làm các em vui
→Các tổ báo cáo → Nhận xét, đánh
16


giá các tổ →Thông báo kế hoạch cho
tuần tới →Ý kiến học sinh. →Kết thúc

tiết sinh hoạt.
Trong tiết sinh hoạt lớp, đôi khi
gặp phải những trường hợp vi phạm
khó xử, những tình huống đau đầu. Ví
dụ như: tình trạng lớp mất đồ, các em
yêu cầu đổi giáo viên bộ môn, hay các
em không đi học do không thích giáo
viên bộ môn, các em giận hờn nhau,
xem tài liệu khi kiểm tra,....Với tôi,
giải quyết công việc sớm là điều rất
cần thiết nhưng không vì vậy mà tôi
giải quyết một cách qua loa, thông
thường để giải quyết vấn đề nào tôi rất
thận trọng, phải tìm hiểu rõ nguyên
nhân, nếu giải quyết được thì tôi sẽ giải
quyết ngay trên lớp, còn những trường
hợp căng thẳng tôi hẹn các em giải
quyết vào thời gian gần nhất. Vì nếu
giải quyết không cẩn thận sự việc sẽ
còn rắc rối hơn nhiều và đôi khi xảy ra
những trường hợp không mong muốn.
Đặc biệt, trước khi kết thúc tiết
sinh hoạt , tôi thường gợi ý để các em
đóng góp ý kiến, nêu lên nguyện vọng
cá nhân, trình bày quan điểm của bản
thân,...để tôi kịp thời nắm bắt và giúp
các em giải tỏa tâm lý. Nhưng đây
không phải là việc làm vì thông thường
các em rất sợ nói các vấn đề với giáo
viên. Muốn các em trao đổi với mình,

thì trước hết giáo viên cần tạo cho các
em lòng tin và chỗ dựa, đôi khi giáo
viên cần phải đóng vai trò là người bạn
của các em thì các em mới tâm sự .
+ Hướng dẫn học sinh tự học ở
nhà. Một học sinh muốn có kết quả
học tập tốt ngoài việc tiếp thu những
kiến thức ở trên lớp thôi chưa đủ mà
việc học bài cũ, chuẩn bị bài mới tại
nhà cũng vô cùng quan trọng. Muốn
học sinh tự học ở nhà có kết quả thì
các em phải có góc học tập và mỗi em
phải có phương pháp tự học ở nhà. Về
phương pháp học tập, tôi có thể hướng
dẫn cho từng em. Nhưng còn góc học
17


tập thì gia đình phải làm cho con em
của mình.
Do thời gian học tập trung ở
trường của mỗi em khác nhau, nên
hướng dẫn mỗi em phải lập thời gian
biểu thật cụ thể , phù hợp với tình hình
của bản thân, của gia đình. Ngoài ra,
tôi còn cử 1 vài em học sinh học tốt
trình bày thời gian biểu học tập ở nhà
để các em khác trong lớp tham khảo,
học hỏi. Và quan trọng là GVCN cần
phối hợp với gia đình trong việc theo

dõi, khuyến khích, đôn đốc việc tự học
ở nhà của các em, và gia đình cũng cần
chăm sóc sức khỏe các em trong quá
trình học để tránh trường hợp các em
học quá sức, sức khỏe suy yếu sẽ ảnh
hưởng đến kết quả học tập.
+ Quan tâm, gần gũi học sinh,
giúp đỡ học sinh có hoàn cảnh khó
khăn. Có nhiều giáo viên coi công việc
chủ nhiệm là nghĩa vụ cho nên chỉ làm
qua loa, lên lớp cho đúng trách nhiệm,
không hề có sự gần gũi, tìm hiểu học
sinh. Như vậy, chắc chắn công tác chủ
nhiệm của họ sẽ không bao giờ đạt kết
quả tốt. Tôi thường xuyên lên lớp
những ra chơi, kể cả những ngày
không có tiết dạy để trao đổi công việc
hay nói chuyện với các em. Đối với
những hoạt động phong trào của lớp
như văn nghệ, tập san, lao động,… tôi
cũng thường xuyên đến động viên, đôn
đốc các em làm việc. Những ngày lễ
như 20-11, 8-3, … tất nhiên tôi cũng
góp mặt.
Thông qua việc tiếp xúc, quan tâm
học sinh, tôi có điều kiện hiểu rõ hơn
về tâm tư, nguyện vọng, những hành vi
vi phạm của các em. Từ đó có biện
pháp giáo dục hợp lí và hiệu quả. Việc
quan tâm của giáo viên chủ nhiệm

cũng có tác động ngược lại từ phía học
sinh. Đó là tạo niềm tin, sự thương yêu
của các em đối với mình. Các em coi
chủ nhiệm lớp như “người cha mẹ thứ
hai”, như “ người bạn đồng hành” ,là
18


chỗ dựa tinh thần để các em phấn đấu.
Từ tình thương yêu, các em trở nên
biết nghe lời, tôn trọng giáo viên chủ
nhiệm và phấn đấu học tập, rèn luyện
để không phụ lòng thầy cô.
Mỗi năm làm công tác chủ nhiệm
lớp, hầu như năm nào lớp cũng có
những học sinh nghèo, học sinh có
hoàn cảnh khó khăn . Nhiều khi, các
em bỏ học giữa chừng hoặc nghỉ học
nhiều ngày để phụ giúp gia đình. Đối
với học sinh có hoàn cảnh khó khăn
như vậy, tôi vận động học sinh trong
lớp góp quần áo, sách vở, dụng cụ học
tập, kể cả tiền hỗ trợ cho các em. Bên
cạnh đó, tôi còn vận động các phụ
huynh của lớp, phối hợp với Ban đại
diện cha mẹ học sinh của trường, kể cả
bản thân, góp tiền, tập vở và một số
vật dụng liên quan tới học tập khác ủng
hộ cho các em này có thể học tốt hơn
và yên tâm hơn trong việc học của

mình.
+ Quan tâm bồi dưỡng những
học sinh giỏi, chú ý phụ đạo học sinh
yếu kém. Đây cũng là điều mà GVCN
cần quan tâm, trong giảng dạy tôi cũng
thường hay chú ý những học sinh có
năng khiếu học tốt bộ môn để giới
thiệu cho tổ bộ môn bồi dưỡng, song
song đó thì cũng quan tâm những học
sinh học kém bộ môn, hoặc không
thích học bộ môn để tìm hiểu nguyên
nhân để từ đó có giải pháp phù hợp.
Bên cạnh đó thì cũng cần trao đổi với
giáo viên bộ môn về tình hình học tập
của lớp để kịp thời nắm bắt và có giải
pháp phù hợp.
+ Tổ chức chia sẻ phương pháp
học tốt các bộ môn giữa các học sinh
với nhau. Không phải học sinh nào
cũng biết cách để học tốt một bộ môn
nào đó. Chẳng hạn, có lần sau khi tôi
biết được kết quả học tập anh văn của
một số em quá yếu, tôi hỏi các em học
môn này như thế nào, một số em trả lời
là lấy từ vựng lên đọc tới lui nhiều lần.
19


Sau đó, tôi liền hỏi một em khác trong
lớp học giỏi anh văn, thì em ấy nên lên

phương pháp học của mình khá hay.
Do đó, mỗi năm học , thường đầu mỗi
học kì, tôi thường tổ chức khuyến
khích các học sinh học khá giỏi bộ
môn nói cho mấy bạn nghe về phương
pháp học bộ môn đó của mình. Tôi
nghĩ rằng ít nhiều gì các em cũng tiếp
thu được một phần, để các em tìm ra
phương pháp phù hợp với hoàn cảnh
của mình.
IV. Hiệu quả đạt được
-Trước khi áp dụng sáng kiến:
Nhìn chung, các lớp tôi chủ nhiệm về cơ bản đạt được một số thành tích sau:
+Về hạnh kiểm: Tỉ lệ học sinh đạt hạnh kiểm tốt khoảng 90%-95%, vẫn còn một số em
do vi phạm nội qui nhiều, hoặc có 1 trường hợp vi phạm quy chế thi học kì nên hạnh kiểm xếp
loại trung bình, khá.
+Về học lực: Tỉ lệ học sinh giỏi ít , có năm số lượng giỏi ít thậm chí không có, có năm số
lượng nhiều hơn, dao động khoảng 1% - 10%
+Tỉ lệ bỏ học : 1/32 năm học 2011-2012
+Các phong trào đều tham gia đầy đủ nhưng kết quả chưa đạt so với yêu cầu.
+Các em hòa đồng, tôn trọng giáo viên
-Sau khi áp dụng sáng kiến:
Trong năm học 2016-2017; 2017-2018, tôi đã vận dụng các việc làm trên và đạt được
những kết quả khả quan. Cụ thể:
+Phần lớn các học sinh của lớp tôi chủ nhiệm có ý thức học tập, kỷ luật cao, có tinh thần
thi đua học tập.
+Trong giờ học, các em có ý thức tự giác học tập, nghiêm túc và tích cực tương tác với
giáo viên tham gia xây dựng bài học.
+Kết quả học tập ngày càng được nâng cao, nhiều em học sinh đạt thành tích tốt trong
các kì thi Học sinh giỏi cấp tỉnh.

Song song với kết quả đó, lớp chủ nhiệm qua quá trình rèn luyện và phấn đấu cũng đạt
được một số thành tích sau:
+Hạnh kiểm của các em đa phần là hạnh kiểm tốt, các em khá lễ phép khi gặp giáo
viên,nhân viên, cũng như người lớn tuổi trong trường và ngoài trường.
+Tham gia tích cực các phong trào trong nhà trường và bên ngoài nhà trường tổ chức
dành cho học sinh và đạt nhiều kết quả tốt.
+Ngoài ra, các em còn có ý thức và hành động giữ gìn lớp sạch đẹp, có tinh thần tương
thân, giúp đỡ nhau trong học tập cũng như sinh hoạt.
+Sĩ số lớp đã được duy trì 100% trong 3 năm vừa qua tôi chủ nhiệm.
+Nhiều năm liền không có học sinh lưu ban, bỏ học
Sau đây là bảng số liệu thống kê kết quả học tập, hạnh kiểm qua các năm
Năm
học

Sỉ số

Hạnh kiểm
Tốt
Khá

Trung

Yếu

Học lực
Giỏi
Khá

Trung

Yếu
20


bình
/

bình
48,65% 51,35% /

201637
100%
/
/
/
2017
201740
98%
2%
/
/
22,5% 72,5% 5%
/
2018
Mỗi năm chất lượng học tập của học sinh ở lớp chủ nhiệm khác nhau cho nên kết quả khác
nhau. Nhìn chung, các kết quả trên đều đạt được các chỉ tiêu đã đặt ra trước mỗi năm học.
VI. Mức độ ảnh hưởng:
Những biện pháp mà tôi áp dụng cho lớp chủ nhiệm thực chất cũng không phải là hoàn
toàn mới. Có một số việc làm tôi đã học hỏi từ những giáo viên có kinh nghiệm, trên cơ sở đó
đổi mới và vận dụng cụ thể vào lớp của mình. Cũng có những biện pháp do tôi nghĩ ra trong quá

trình làm chủ nhiệm lớp. Nhưng nhìn chung, tôi thấy hiệu quả của nó rất tốt đối với công tác chủ
nhiệm của mình. Cách thức mà tôi vận dụng đã được chia sẻ với nhiều thầy cô khác trong
trường, đặc biệt là những giáo viên mới về trường, và các giáo viên cũng thực hiện đối với lớp
họ chủ nhiệm. Vì thế, theo tôi những biện pháp này có thể phổ biến trong toàn ngành để đem lại
hiệu quả và chất lượng giáo dục, góp phần tạo nên sự toàn diện cho nền giáo dục nước nhà.
VII. Kết luận
Giáo dục học sinh là vấn đề chính trị - xã hội quan trọng, có giá trị lâu dài, kết quả giáo
dục thành công hay thất bại còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Nhưng quan trọng là sự khéo léo,
linh hoạt, sáng tạo của giáo viên chủ nhiệm trong quá trình thực hiện công tác chủ nhiệm. Người
giáo viên không nên áp dụng rập khuôn máy móc bất kì một phương pháp giáo dục tiên tiến nào
bởi lẽ sản phẩm đây chính là “con người”. Để đạt được mục đích giáo dục, ta cần phải biết chọn
các phương pháp thích hợp với đặc điểm riêng của từng lớp, từng học sinh, từng hoàn cảnh cụ
thể,...Ngoài ra, GVCN cần có sự phối hợp chặt chẽ với các phong trào, những hoạt động khác,
và đặc biệt cần phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, với Ban đại diện cha mẹ học sinh, gia đình và
xã hội để tạo sức mạnh đồng bộ, toàn xã hội cùng giáo dục thế hệ trẻ .
Trên đây là một số kinh nghiệm của tôi về quá trình giáo dục học sinh. Chắc chắn những
kinh nghiệm trên còn nhiều hạn chế. Vậy kính mong các đồng nghiệp giúp đỡ tôi để tôi đạt được
kết quả tốt đẹp hơn trong công tác chủ nhiệm lớp.
Tôi cam đoan những nội dung báo cáo là đúng sự thật.
Xác nhận của đơn vị áp dụng sáng kiến

Người viết sáng kiến

21


Trịnh Thị Cẩm Như

22