Một số biện pháp tổ chức hoạt động giáo dục NGLL ở trường thcs hoằng trường

1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài:
Như chúng ta đã biết trong nhà trường có hai hệ thống giáo dục cơ bản đó
là: Hoạt động giáo dục trong hệ thống các môn học và các hoạt động ngoài hệ
thống môn học thường gọi là hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
(HĐGDNGLL). Mặc dù chỉ là hoạt động giáo dục ngoài kế hoạch dạy học các
môn chính khóa, nhưng hoạt động này lại là công cụ mạnh mẽ để phát triển giá
trị, nội dung, các quan hệ xã hội thực tiễn một cách sâu sắc.
Thứ nhất: Chương trình giáo dục phổ thông HĐGDNGLL thực sự là một
bộ phận quan trọng trong việc thực hiện mục tiêu giáo dục. Một mặt nó kiểm
nghiệm kiến thức đã có, bổ sung những kiến thức còn thiếu hụt và việc mở rộng
kiến thức; mặt khác thông qua các HĐGDNGLL người học nâng cao tầm hiểu
biết và nhận thức đầy đủ hơn về xã hội, gắn kiến thức đã học với thực tế trong
cuộc sống, tăng cường phát triển trí lực, thể lực, rèn luyện kỹ năng sống và tính
thẩm mỹ. Đây là con đường dẫn dắt các em từng bước đến với nền văn hóa, xã
hội của dân tộc và nền văn hóa văn minh của nhân loại, học tập những cái hay,
cái đẹp mà thế giới và dân tộc đã để lại.
Thứ hai: Với những đặc điểm riêng biệt về tâm lý, về xã hội của tuổi học
trò việc tổ chức các HĐGDNGLL thì đây là dịp tạo cho các em có cơ hội tham
gia các hoạt động thực tiễn để có thêm những hiểu biết, tích luỹ được kinh
nghiệm giao tiếp, giàu thêm vốn sống cho mình, mở được một tầm nhìn thực tế.
Thứ ba: Trong HĐGDNGLL, nếu tổ chức các hoạt động trò chơi dân gian,
tham gia lễ hội ở địa phương, văn hóa nghệ thuật truyền thống dân tộc và chăm
sóc đài tưởng niệm, nghĩa trang liệt sĩ... thì càng có ý nghĩa quan trọng trong
việc giáo dục thế hệ trẻ về tình cảm, đạo lý: “Uống nước nhớ nguồn”, “ăn quả
nhớ người trồng cây”, “lòng tự hào dân tộc”. Từ đó giúp các em có ý thức gìn
giữ, bảo tồn và phát huy nền văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc, có ý thức phấn
đấu trở thành những công dân có ích cho xã hội, góp phần hình thành nhân cách
mới con người Việt Nam trong thời kỳ đổi mới và thích ứng với xu thế hội nhập
quốc tế hiện nay. Tuy nhiên trong thực tế, những năm qua việc tổ chức quản lý
các hoạt động GDNGLL ở trường THCS chưa được đầu tư thích đáng cả về kế

hoạch, nguồn lực, nội dung, hình thức tổ chức còn đơn điệu; học sinh chưa tích
cực, chủ động tham gia, hiệu quả đem lại chưa cao. Vì thế chưa phát huy được
tác dụng của HĐGDNGLL trong việc hình thành, phát triển nhân cách toàn diện
cho học sinh. Xuất phát từ những lý do trên, tôi chọn vấn đề: Một số biện pháp
tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở trường THCS Hoằng Truờng
làm đề tài nghiên cứu.
1.2. Mục đích nghiên cứu:
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn hoạt động GDNGLL, đề xuất
một số biện pháp tổ chức hoạt động GDNGLL ở trường THCS Hoằng Trường.
1.3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu:
- Khách thể nghiên cứu: Công tác tổ chức hoạt động GDNGLL ở trường
THCS Hoằng Trường.
- Đối tượng nghiên cứu: Các biện pháp tổ chức hoạt động GDNGLL ở
trường THCS Hoằng Trường.
1.4. Nhiệm vụ nghiên cứu
1


- Xây dựng cơ sở lý luận cho việc nghiên cứu về tổ chức hoạt động
GDNGLL ở trường THCS Hoằng Trường.
- Đánh giá thực trạng tổ chức hoạt động NGLL ở THCS Hoằng Trường.
- Đề xuất và khảo nghiệm một số biện pháp tổ chức hoạt động GDNGLL
ở trường THCS Hoằng Trường.
1.5. Phương pháp nghiên cứu:
- Các phương pháp nghiên cứu lí luận
+ Phân tích các tài liệu, giáo trình, tạp trí có liên quan đến đề tài.
+ Nghiên cứu các văn bản pháp quy, những quy định của ngành Giáo dụcĐào tạo có liên quan đến công tác hoạt động GDNGLL, chọn lọc thông tin cần
thiết nhằm xây dựng cở sở nghiên cứu cho đề tài.
+ Khái quát hóa các nội dung về lý luận hoạt động GDNGL.
+ Phân tích lý luận để làm rõ yêu cầu của chương trình giáo dục qua hoạt

động GDNGLL.
- Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn
+ Phương pháp quan sát: Thu thập thông tin qua quan sát các hoạt động
bằng việc tham dự buổi tổ chức hoạt động GDNGLL.
+ Phương pháp điều tra: Phỏng vấn, trao tiếp các đối tượng: GVCN, HS,
phụ huynh HS.
2. NỘI DUNG
2.1. Cơ sở lý luận về tổ chức hoạt động GDNGLL ở trường THCS
2.1.1. Một số khái niệm hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
Là hoạt động giáo dục có mục đích, có kế hoạch, có tổ chức được thực
hiện trong các hoạt động thực tiễn về khoa học - kỹ thuật, lao động công ích,
hoạt động xã hội, văn hóa nghệ thuật, hoạt động thể thao, vui chơi giải trí, thăm
quan du lịch... được thực hiện ngoài giờ lên lớp nhằm hình thành và phát triển
toàn diện nhân cách học sinh.
2.1.2. Những vấn đề cơ bản của tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ
lên lớp
*Vị trí, vai trò của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
Điều lệ trường THCS trường THPT và trường PT có nhiều cấp học (Ban
hành kèm theo thông tư số 12/2001/TT-BGD ĐT ngày 28/3/2011 của Bộ trưởng
Bộ GD-ĐT) đã xác định tính pháp lý về vị trí vai trò của HĐ GDNGLL trong
công tác GD học sinh theo đó hoạt động GDNGLL là một bộ phận thống nhất
của quá trình giáo dục toàn diện trong nhà trường vị trí, vai trò có tính pháp lý
của hoạt động GDNGLL của nhà trường là:
Các hoạt động giáo dục bao gồm hoạt động trong giờ lên lớp và hoạt
động NGLL nhằm giúp học sinh phát triển toàn diện về mặt đạo đức, trí tuệ, thể
chất, thẩm mĩ và các kĩ năng cơ bản, phát triển năn lực cá nhân, tính năng động
và sáng tạo. Xây dựng tư cách và trảch nhiệm công dân; chuẩn bị cho học sinh
tiếp tực học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động.
Theo Đặng Vũ Hoạt, hoạt động GDNGLL: là một trong ba kế hoạch đào
tạo (đó là kế hoạch dạy học, kế hoạch GDNGLL, kế hoạch hướng nghiệp dạy

nghề) của trường trung học cơ sở nhằm thục hiện mục tiêu đào tạo của cấp học
theo các hướng giáo dục: nhân văn, khoa học và kĩ thuật.
Hoạt động GDNGLL có các vai trò sau:
2


- Hoạt động GDNGLL là sự nối tiếp hoạt động dạy - học, do đó tạo nên
sự hài hoà, cân đối của quá trình sư phạm toàn diện, thống nhất nhằm “hiện
thực hoá" mục tiêu của cấp học.
- Hoạt động GDNGLL vừa củng cố, vừa phát triển quan hệ giao tiếp và
hoạt động giữa học sinh với học sinh, giữa học sinh với giáo viên, giữa các lớp
trong trường và cộng đồng xã hội.
- Hoạt động GDNGLL lớp thu hút và phát huy được tiềm năng của các
lực lượng giáo dục xã hội và gia đình để nâng cao hiệu quả giáo dục học sinh.
- Hoạt động GD NGLL là việc tổ chức giáo dục thông qua hoạt động
thực tiễn của học sinh về khoa học - kỉ thuật, lao động công ích, hoạt động xã
hội, hoạt động nhân đạo, văn hoá văn nghệ, thẩm mĩ, thể dục thể thao, vui chơi
giải trí... để giúp các em hình thành và phát triển nhân cách (đạo đức, năng lực,
sở trường...).
* Vị trí, vai trò của hoạt động GDNGLL với việc phát huy tính tích cực
hoạt của học sinh:
Có thể nói tính tích cực hoạt động là thành phần rất cơ bản trong cấu trúc
của một nhân cách. Tính tích cực đó chỉ có thể được nảy sinh và phát triển bằng
sự tham gia trực tiếp của con người vào hoạt động; đối với học sinh, tính tích
cực hoạt động là một trong những yêu cầu không thể thiếu được của quá trình
học tập và rèn luyện của các em.Tham gia vào hoạt động tập thể là cách tốt nhất
để học sinh đuợc rèn luyện tính tích cực. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
với các hình thức tổ chức đa dạng giữ vai trò rất quan trọng trong việc phát huy
tính tích cực hoạt động của học sinh.
Hoạt động GDNGLL với tính đa dạng của nó sẽ thu hút học sinh tham gia

vào quá trình tổ chúc hoạt động. Tính đa dạng và phong phú của hoạt động GD
NGLL thể hiện rõ ở nội dung hoạt động, các hình thức tổ chức hoạt động, các
điều kiện thực hiện hoạt động, chính điều đó sẽ là một trong những yếu tố quan
trọng kích thích tính tích cực hoạt động của học sinh.
Để phát huy tính tích cực hoạt động của học sinh thì hoạt động
GDNGLL giữ vai trò chủ chốt trong các hoạt động giáo dục ở nhà trường, với
đặc thù của hoạt động GDNGLL, với chương trình và quỹ thời gian thực hiện
được khẳng định trong chương trình, hoạt động GDNGLL đã tạo nên những
điều kiện thuận lợi để học sinh rèn luyện tính tích cực hoạt động.
Những biểu hiện của tính tích cực hoạt động của học sinh trong hoạt
động GDNGLL:
Trong hoạt động GD NGLL, tính tích cực được biểu hiện khi học sinh
tham gia vào quá trình tổ chức và điều khiển hoạt động của chính tập thể mình:
- Thứ nhất, tìm tòi và lựa chọn các hình thức hoạt động đa dạng khác
nhau nhằm thoả mãn nhu cầu của các em. Đây là một biểu hiện của tính tích cực
hoạt động của học sinh. Các em thích những hoạt động do chính mình tự đề xuất
và tự tổ chức.
- Thứ hai, tính tích cực của học sinh được thể hiện trong việc chủ động
xây dựng kế hoạch tổ chức hoạt động, phân công nhau chuẩn bị các công việc
cho hoạt động. Trong quá trình chuẩn bị, học sinh tự bàn bạc và tìm ra những
biện pháp thực hiện các công việc cho hoạt động.
- Thứ ba, tính tích cực còn được thể hiện ở sự tham gia nhiệt tình và sáng
3


tạo của học sinh. Mỗi học sinh với tư cách là chủ thể của hoạt động sẽ tham gia
đóng góp ý kiến nhằm thống nhất các công việc cần chuẩn bị cho hoạt động.
Các em cùng nhau suy nghĩ để tìm ra những hình thức hoạt động mới, hấp dẫn
phù hợp với nhu cầu và nguyện vọng của tập thể mình.
- Thứ tư, tính tích cực còn được thể hiện ờ khâu đánh giá kết quả hoạt

động. Trên cơ sở những tiêu chí đánh giá, các em cùng nhau xem xét và phân
tích những mặt đạt được, đồng thời tự rút ra những điểm còn hạn chế cần phải
khắc phục.
- Thứ năm, sự phối hợp điều khiển một cách nhịp nhàng giữa các em giữ
vai trò điều khiển hoạt động cũng là một biểu hiện của tính tích cực hoạt động
của học sinh.
*Mục tiêu tổ chức hoạt động GD HĐNGLL:
- Củng cố khắc sâu những kiến thức của các môn học; mở rộng và nâng
cao hiểu biết cho học sinh về các lĩnh vực của đời sống xã hội, làm phong phú
thêm vốn tri thức và kinh nghiệm hoạt động tập thể của học sinh.
- Rèn luyện cho học sinh các kỹ năng cơ bản phù hợp với lứa tuổi THCS
như: kỹ năng giao tiếp ứng xử có văn hoá; kỹ năng tổ chức quản lý và tham gia
các hoạt động tập thể với tư cách là chủ thể của hoạt động; kỹ năng tự kiểm tra,
đánh giá kết quả học tập, lao động và công tác xã hội.
- Bồi dưỡng thái độ tự giác tích cực tham gia các hoạt động tập thể và
hoạt động xã hội; hình thành tình cảm chân thành, niềm tin trong sáng với cuộc
sống, với quê hương đất nước; có thái độ đúng đắn với các hiện tượng tự nhiên
xã hội.
* Nhiệm vụ của các hoạt động GDNGLL
- Nhiệm vụ giáo dục về nhận thức
+ Hoạt động GD NGLL giúp học sinh bổ sung, củng cố và hoàn thiện
những tri thức đã học trên lớp; đồng thời qua các hoạt động thực tế, học sinh có
thêm những hiểu biết,những kiến thức mới, mở rộng nhân sinh quan với thế giới
xung quanh, với cộng đồng xã hội.
+ Hoạt động GDNGLL giúp học sinh biết vận dụng những tri thức đã học
để giải quyết các vấn đề do thực tiễn đời sống (tự nhiên, xã hội) đặt ra.
+ Hoạt động GDNGLL giúp học sinh định hướng nhận thức biết tự điều
chỉnh hành vi đạo đức, lối sống phù hợp. Qua đó cũng từng bước làm giàu thêm
vốn sống, kinh nghiệm thực tế, xã hội cho các em.
+ Hoạt động GDNGLL giúp học sinh định hướng chính trị, xã hội; có

những hiểu biết nhất định về truyền thống đấu tranh cách mạng, truyền thống
xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, truyền thống văn hoá tốt đẹp của quê hương đất
nước; đồng thời làm tăng thêm sự hiểu biết của các em về Bác Hồ về Đảng, Đội,
để các em thực hiện tốt nghĩa vụ của người học sinh, người đội viên, đoàn viên.
+ Hoạt động GDNGLL giúp học sinh có những hiểu biết tối thiểu về các
vấn đề có tính thời đại như hoà bình và hữu nghị, dân số môi trường, an ninh
biển đảo, tệ nạn xã hội, pháp luật và đời sống...
- Nhiệm vụ giáo dục về thái độ:
+ Hoạt động GDNGLL tạo cho học sinh sự hứng thú và lòng ham muốn
hoạt động; hoạt động phải mang lại lợi ích cho học sinh để thu hút, lôi cuốn các
em tự giác tham gia thì mới đạt hiệu quả giáo dục.
4


+ Hoạt động GDNGLL từng bước hình thành cho học sinh niềm tin vào
các giá trị mà các em phải vươn tới, đó là các giá trị tốt đẹp của truyền thống
dân tộc, của quê hương, đất nước, của trường của lớp... để trở thành con ngoan
trò giỏi, đội viên tích cực, công dân có ích cho xã hội mai sau.
+ Hoạt động GDNGLL bồi dưỡng cho HS những tình cảm đạo đức trong
sáng (tình cảm thầy-trò, tình cảm bạn bè, tình cảm quê hương, đất nước), qua đó
giúp các em biết trân trọng những cái tốt, cái đẹp; biết ghét những cái xấu, cái
lỗi thời không phù hợp trong cuộc sống.
+ Hoạt động GDNGLL bồi dưỡng xây dựng cho học sinh lối sống và nề
nếp phù hợp với đạo đức, pháp luật, truuyền thống tốt đẹp của địa phương đất
nước.
+ Hoạt động GDNGLL rèn luyện cho học sinh tích tích cực năng động
sẵn sàng tham gia các hoạt động xã hội, hoạt động tập thể của trường của lớp vì
lợi ích chung, vì sự trưởng thành và tiến bộ của bản thân.
+ Hoạt động GDNGLL còn góp phần giáo dục cho học sinh tình đoàn kết
hữu nghị với thiếu nhi quốc tế, với các dân tộc khác trên thế giới.

- Nhiệm vụ rèn luyện các kỹ năng
+ Hoạt động GDNGLL rèn luyện cho học sinh những kỹ năng tự nhận
thức, kỹ năng giao tiếp, ứng xử có văn hoá, những thói quen tốt trong học tập và
rèn luyện.
+ Hoạt động GDNGLL rèn luyện cho học sinh những kỹ năng tự quản,
trong đó có kỹ năng tổ chức, kỹ năng điều khiển, kỹ năng tham gia và thực hiện
một hoạt động tập thể có hiệu quả; kỹ năng nhận xét đánh giá kết quả hoạt động.
+ Hoạt động GD NGLL rèn luyện cho học sinh các kỹ năng tự giáo dục,
tự điều chỉnh, kỹ năng hoà nhập để thực hiện tốt các nhiệm vụ, các vấn đề đặt ra
của hoạt động thực tiễn.
*Nội dung tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
Thực tế, nội dung của hoạt động GDNGLL rất phong phú và đa dạng, chủ
yếu tập trung vào 5 loại hình hoạt động sau đây:
a. Hoạt động xã hội nhân văn
+ Hoạt động kỉ niệm các ngày lễ lớn, các sự kiện chính trị, xã hội trong
nước và quốc tế hoặc những sự kiện đáng chú ý ở địa phương.
+ Thi tìm hiểu những truyền thống tốt đẹp của nhà trường và địa phương.
+ Tuyên truyền cổ động về nội qui nhà trường, những qui định về pháp
luật (như Luật giao thông, trật tự công cộng...); những chính sách lớn của nhà
nước (như dân số, bảo vệ môi trường, phòng chống các tệ nạn xã hội...) và
những qui định của địa phương.
+ Hưởng ứng và tham gia các hoạt động lễ hội, hoạt động văn hoá truyền
thống ở địa phương.
+ Công tác Trần Quốc Toản và các hoạt động đền ơn đáp nghĩa, hoạt động
từ thiện, thăm viếng nghĩa trang liệt sĩ, đài tưởng niệm ở địa phương...
+ Phụ trách sao Nhi đồng (ở địa phương)
b. Hoạt động văn hoá nghệ thuật và thẫm mĩ:
+ Sinh hoạt văn nghệ, thơ ca múa hát, kể chuyện ...được thể hiện dưói
nhiều hình thức khác nhau.
+ Đọc sách báo, xem phim, xem biểu diễn văn nghệ, biểu diễn nghệ thuật.

5


+ Tham quan các danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử, du lịch, cắm trại.
+ Thi vẻ đẹp học sinh tuổi thiếu niên,
+ Thi khéo tay và trưng bày triển lãm những sản phẩm và thành tích nhân
ngày hội học sinh hay kết hợp trong hoạt động tập thể của trường và của lớp.
+ Các hoạt động câu lạc bộ chuyên đề phù hợp với lứa tuổi và hứng thú
của học sinh.
c. Hoạt động vui chơi giải trí:
+ Thể dục giữa giờ chống mệt mỏi; tập và chơi thể thao theo lớp hoặc
khối, trường như bóng đá, bóng bàn, điền kinh, cờ quốc tế.
+ Các trò vui chơi giải trí như các loại trò chơi vận động, trò chơi thể
thao, trò chơi trí tuệ.. .xen kẽ trong các tiết sinh hoạt tập thể của lớp, hoặc của
trong giờ ra chơi, trong các ngày hội.
+ Tổ chức ngày hội vui khoẻ, biểu diễn thi đấu.
d. Hoạt động tiếp cận khoa học (tự nhiên, xã hội; kĩ thuật và hướng
nghiệp).
+ Các trò chơi (tìm hiểu về xã hội, khoa học theo các chuyên đề về các
môn học)
+ Sưu tầm, tìm hiều về các danh nhân, nhà bác học, những tấm gương
ham học, say mê phát minh, sáng chế.
+Tham quan các cơ sở sản xuất-các công trình khoa học, xem triển lãm về
thành tựu kinh tế- kĩ thuật.
+ Thi làm đồ dùng học tập, dụng cụ trực quan....
e. Hoạt động lao động công ích:
+ Trực nhật, vệ sinh lớp học, sân trường và các khu vực của trường tham
gia vệ sinh môi trường chung.
+ Trang trí lớp học, trồng cây, làm bồn hoa, cây cảnh cho đẹp trường, lớp.
* Các nguyên tắc và phương pháp tổ chức hoạt động GDNGLL

Các nguyên tắc:
- Nguyên tắc bảo đảm tính mục đích: Mục đích quản lý gắn với việc nâng
cao chất lượng của HĐGDNGLL thực hiện phong trào xây dựng trường học
thân thiện.
- Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả: Quản lý HĐGDNGLL tính đến sao
cho chi phí ít nhất về nguồn lực, thời gian nhưng đem lại hiệu quả cao.
- Nguyên tắc phát huy tính tích cực chủ động, tích cực của giáo viên và
học sinh: HĐGDNGLL là hoạt động của người học, do người học, nhưng do
giáo viên tổ chức, thiết kế vì vậy cần phát huy vai trò tích cực, chủ động, sáng
tạo của giáo viên và học sinh trong tổ chức hoạt động nhằm biến quá trình tổ
chức thành quá trình tự tổ chức dưới sự định hướng của nhà quản lý.
- Nguyên tắc đảm bảo tính pháp chế: Quản lý HĐGDNGLL ở trường
THCS theo định hướng xây dựng trường học thân thiện thực hiện theo hệ thống
các văn bản có tích pháp lý của Bộ GD- ĐT, những Thông tư hướng dẫn của
ngành và văn bản chỉ đạo của Sở GD-ĐT và Nghị quyết của Hội đồng trường
THCS.
Các phương pháp:
- Phương pháp tâm lý - giáo dục

6


+ Tổ chức thuyết phục động viên giáo viên, học sinh nhận thức đúng về
chủ trương, nội dung phong trào xây dựng trường học thân thiện, về vai trò, ý
nghĩa của tổ chức hoạt động GDNGLL.
+ Tạo môi trường để thu hút người học tham gia một cách tự giác, tích
cực vào hoạt động GDNGLL.
+ Xây dựng động cơ tham gia hoạt động đúng đắn cho học sinh
- Phương pháp hành chính:
Xây dựng, sử dụng hệ thống các văn bản có căn cứ pháp lý để xây dựng

kế hoạch tổ chức HĐGDNGLL, điều khiển, quản lý, chỉ đạo HĐGDNGLL.
Quán triệt hệ thống văn bản đó tới từng giáo viên, học sinh và phụ huynh học
sinh, tiến hành, kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động theo hệ thống văn bản đã
hướng dẫn.
- Phương pháp tổ chức:
Xây dựng nội quy HĐGDNGLL, xây dựng cơ chế phối hợp giữa lãnh đạo
nhà trường với lực lượng xã hội để thực hiện có hiệu quả tổ chức HĐGDNGLL.
- Phương pháp kinh tế:
Huy động nguồn tài chính từ các tổ chức để động viên khuyến khích học
sinh tham gia HĐGDNGLL bằng các hình thức thưởng theo kết quả đạt được
của học sinh.
2.2.Thực trạng hoạt động GDNGLL ở trường THCS Hoằng Trường
2.2.1.Đặc điểm tình hình
*Thuận lợi
Trường THCS Hoằng Trường thuộc thôn 3 xã Hoằng Trường huyện
Hoằng Hoá có diện tích 5482 m2 được xây dựng trong một khuôn viên thoáng
mát nhiều cây xanh với môi trường đảm bảo. Năm học 2016-2017 có 670 HS
chia ra 16 lớp mỗi khối 4 lớp với tổng số 37 cán bộ giáo viên và nhân viên.
Mặc dù địa phương là một xã nghèo bãi ngang của một trong các xã vùng
biển của huyện Hoằng Hoá. Song những năm gần đây với sự quan tâm của Đảng
và nhà nước cũng sự nỗ lực của chính quyền nhân dân, đặc biệt là sự phấn đấu
quyết tâm của đội ngũ cán bộ giáo viên nhà trường, năm 2015 nhà trường đã
được công nhận trường đạt chuẩn Quốc gia.
Cơ sở vật chất nhà trường đảm bảo cho công tác dạy và học, đội ngũ giáo
viên đủ về số lượng, trình độ đạo tạo căn bản, tỷ lệ giáo viên có độ tuổi còn trẻ
cao. Hoạt động của các tổ chức đoàn thể và hội cha mẹ học sinh có nề nếp.
*Khó khăn:
Địa phương là một xã vùng biển thuộc xã nghèo bãi ngang có dân số đông
(gần 12 nghìn người) chủ yếu làm nghề đi biển và dịch vụ; một số ít nhân dân
làm nông nghiệp nhưng còn gặp nhiều khó khăn. Nhìn chung điều kiện kinh tế

xã hội còn chậm phát triển hơn so với các địa phương khác của huyện Hoằng
Hoá. Đặc biệt là sự quan tâm của gia đình và phong trào học tập trong nhân dân
chưa cao. Tỷ lệ học sinh bỏ học hàng năm còn cao. Còn nhiều học sinh chậm
tiến, chưa chăm ngoan .
Đội ngũ cán bộ giáo viên còn trẻ kinh nghiệm ít nhà lại xa truờng (đa số
cán bộ giáo viên là ở nơi khác đến công tác). Các hoạt động đoàn thể ở địa
phương chưa phát triển. Năng lực hoạt động của hội cha mẹ học sinh còn hạn
chế...
7


2.2. 2. Tổ chức khảo sát thực trạng
- Mức độ nhận thức của các đối tượng về hoạt động GDNGLL
- Sự phối hợp của các lực lượng tham gia vào quá trình tổ chức thực hiện
nội dung hoạt động GDNGLL.
2.2.3. Kết quả khảo sát
- Thực trạng nhận thức của giáo viên, phụ huynh học sinh
+ Nhận thức của giáo viên: Hoạt động GDNGLL theo định hướng xây
dựng trường học thân thiện có vai trò quan trọng trong việc hình thành nhân
cách và góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh, tạo mối
quan hệ thân thiện giữa thầy với thầy, thầy với trò, trò với trò; thân thiện giữa
nhà trường với gia đình và xã hội. Hoạt đông GDNGLL góp phần hình thành và
phát triển đạo đức, giáo dục hành vi tốt đẹp, tạo nên phong trào thi đua sôi nổi
cho học sinh, qua hoạt động này giúp học sinh có tinh thần thoải mái, có tâm
trạng tốt cho việc học tập các môn văn hóa ở trên lớp. Nếu được tổ chức tốt sẽ
xây dựng tinh thần đoàn kết, là nhịp cầu gắn bó tình cảm thầy trò, là điều kiện
để giáo viên hiểu nhau, tạo điều kiện cho nhau làm việc tốt hơn từ đó tạo nên sự
thân thiện trong tập thể học sinh và tập thể giáo viên trong nhà trường.
Tuy nhiên vẫn có giáo viên chưa nhận thức đúng vai trò của hoạt động
GDNGLL và trách nhiệm của mình trong việc giáo dục HS cho rằng hoạt động

GDNGLL chỉ là hoạt động vui chơi giải trí không quan trọng như việc dạy học
các bộ môn.
+ Nhận thức của phụ huynh học sinh: 80 % số phụ huynh được hỏi chưa
nắm rõ được có nội dung hoạt động GD NGLL ở trường THCS, 75% số phụ
huynh học sinh được hỏi và khi biết các nội dung hoạt động GD NGLL mong
muốn con em mình được tham gia các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp bởi
vì khi tham gia, con em họ sẽ được hòa nhập, được rèn luyện kĩ năng sống. Vì
vậy mà họ sẵn sàng tạo điều kiện cho con em về thời gian, vật chất để tham gia.
- Thực trạng quản lý xây dựng kế hoạch của Ban chỉ đạo
+ Việc xây dựng kế hoạch còn dựa vào chương trình bắt buộc của nội
dung các hoạt động NGLL. Nội dung kế hoạch theo phân phối chương trình là
chính.
+ Chưa xây dựng được các hoạt động GD NGLL có qui mô toàn trường.
+ Chưa huy động được nguồn kinh phí từ các tổ chức, đoàn thể dành riêng
cho hoạt động này. Việc dành kinh phí để tổ chức các lớp bồi dưỡng kỹ năng tổ
chức hoạt động GDNGLL, động viên giáo viên, học sinh khi tham gia các lớp
học đó còn hạn chế.
- Thực trạng tổ chức thực hiện nội dung hoạt động GDNGLL
+ Chủ yếu tổ chức thực hiện các nội dung theo chương trình bắt buộc.
+ Kiểm tra giáo án, dự giờ tiết sinh hoạt, hoạt động chủ điểm của các lớp
thấy chưa đồng bộ.
+ Việc tổ chức cho giáo viên, học sinh tham gia các lễ hội dân gian, ngày
lễ truyền thống ở địa phương còn ít .
- Thực trạng tổ chức thực hiện hoạt động theo chủ đề hàng tháng
+ Hình thức sinh hoạt đầu tuần: Phần lớn thực hiện nghi thức chào cờ,
nhận xét hoạt động tuần đã qua, xếp loại thi đua các lớp trong tuần, phổ biến kế
hoạch tuần mới. Một số tuần có lồng ghép công tác tuyên truyền về một số nội
8

dung như vệ sinh môi trường, an toàn giao thông, phòng bệnh… Nội dung sinh
hoạt dưới cờ chưa phong phú.
+ Hình thức sinh hoạt 15 phút đầu giờ: Nhìn chung tổ chức theo lịch sinh
hoạt chung qui định của trường bao gồm các nội dung sinh hoạt hát, chữa bài
tập, đọc báo đội. Chưa tổ chức được các buổi sinh hoạt chuyên đề hay chủ điểm
hay các hoạt động tìm hiểu kiến thức. Việc tổ chức sinh hoạt của nhiều lớp còn
chưa tự giác tính tự quản chưa cao.
+ Hình thức tiết sinh hoạt lớp: Giáo viên chủ nhiệm chủ yếu dành thời
gian cho việc tổng kết thi đua, nhận xét tuần, kiểm điểm học sinh, phổ biến công
việc tuần tới. Hoạt động theo chủ đề hàng tháng, sinh hoạt văn nghệ hoặc tổ
chức các trò chơi chiếm tỷ lệ ít không tổ chức các nội dung sinh hoạt mang tính
chuyên đề hay chủ điểm.
- Thực trạng tổ chức hoạt động tập thể
Các hoạt động bắt buộc như: Ngày nhà giáo Việt Nam 20/11, ngày quốc
phòng toàn dân 22/12, ngày thành lập Đảng cộng sản Việt Nam 3/2, ngày thành
lập Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh 26/3, ngày sinh nhật Bác 19/5 được
tiến hành hướng dẫn của PGD –ĐT và các tổ chức Đoàn, Đội, Hội cấp trên theo
kế hoạch chung được phổ biến từ đầu năm học nhưng quy mô và hiệu quả tổ
chức các hoạt động này chưa có hiệu quả cao. Ý thức nề nếp chấp hành điều lệ
và nghi thức đội của một bộ phận học sinh trong khi tham gia chưa cao.
Hoạt động tham quan dã ngoại chưa tổ chức.
Hoạt động thi biểu diễn văn nghệ được tổ chức một lần trong năm vào
dịp 20/11 với qui mô trong toàn trường tuy nhiên một số lớp chưa có kế hoạch
tốt dẫn đến các em không được hướng dẫn, tự tập tự trang điểm và trang phục
nên khi biểu diễn còn hạn chê.
Hoạt động thể dục thể thao: Tổ chức được hoạt động thể dục giữa giờ
thường xuyên nhưng tính tự giác khẩn trương ở một bộ phận học sinh còn yếu,
tập trung, chỉnh đốn hàng ngũ chậm, tập động tác chưa dứt khoát chưa đều. Các
hoạt động thể dục thể thao khác chưa được tô chức.
Hoạt động giao lưu, nhân đạo và tổ chức các trò chơi tìm hiểu kiển thức:

Mới tổ chức được việc giao lưu với câu lạc bộ khuyết tật và quyên góp nhân đạo
chưa tổ chức được các cuộc thi tìm hiểu thông qua các trò chơi.
Hoạt động vệ sinh môi trường và chăm sóc trường lớp: Đã tổ chức thực
hiện tốt việc vệ sinh môi trường, trường lớp, chăm sóc cây xanh, tham gia vệ
sinh môi trường biển. Tuy nhiên ý thức vệ sinh môi trường thường xuyên ở một
số ít học sinh còn chưa cao như hiện tượng vứt rác thải không đúng nơi qui định,
ăn quà trong lớp học.
Tỷ lệ học sinh tham gia các hoạt động tập thể năm học 2015-2016: Đạt
92%; Số học sinh bỏ học năm học 2015-2016 có 8HS; Tỷ lệ học sinh chấp hành
tốt nội qui nhà trường năm học 2015-2016 đạt 86%; Tỷ lệ xếp loại hạnh kiểm
TB năm học 2015-2016 còn 4,6%.
* Nguyện vọng của các em về các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
96% các em rất thích tổ chức các hoạt động thể dục thể thao, tham gia các
lễ hội truyền thống của địa phương; tổ chức dã ngoại theo môn học, tổ chức
thăm quan bảo tàng, di tích văn hóa lịch sử; tổ chức thi các trò chơi dân gian, tổ
chức thi rung chuông vàng và các sân chơi trí tuệ khác.
9


75% đến 80% là thích các hoạt động: nghe trao đổi và nêu ý kiến về các
vấn đề mà thanh niên quan tâm; kết nghĩa, giao lưu với các trường, các đơn vị
bộ đội; tham gia hoạt động từ thiện, tấm áo tặng bạn; tổ chức thăm viếng, chăm
sóc đài tưởng niệm, di tích lịch sử, văn hóa ở địa phương; thi cờ vua, cầu lông
đá cầu, đá bóng; thi tìm hiểu lịch sử địa phương.
Tóm lại qua việc tìm hiểu thực trạng cho thấy hoạt động GDNGLL đã
được nhà trường quan tâm, có sự chỉ đạo tổ chức hoạt động của cán bộ quản lý,
đối với các hoạt động không bắt buộc nhà trường đã thực hiện theo mục tiêu
giáo dục, theo kế hoạch riêng phù hợp với đặc điểm của nhà trường. Tuy nhiên,
quá trình thực hiện còn nhiều bất cập, cụ thể:
- Các chủ đề hàng tháng giáo viên thực hiện nhiều khi còn mang tính hình

thức, hoạt động tập thể tổ chức không sinh động. Quá trình tổ chức chưa đổi mới
về nội dung, hình thức, chưa khích lệ thu hút được học sinh tham gia, chưa phát
huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo.
- Giáo viên chủ nhiệm thiếu kiến thức, kỹ năng cần thiết về công tác tổ
chức hoạt động GDNGLL, chưa xác định được mục tiêu dẫn đến việc thiết kế
chương trình, lúng túng trong việc tổ chức.
- Cán bộ Đoàn, tổng phụ trách Đội, Giáo viên, những người trực tiếp triển
khai thường thực hiện theo kinh nghiệm, theo khả năng, các hoạt động chủ yếu
mang tính bề nổi chưa đảm bảo chiều sâu và hiệu quả giáo dục.
Mặc dù phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”
đã nhấn mạnh tới hoạt động GDNGLL, song việc đưa nội dung trò chơi dân
gian, các hoạt động ngoại khóa, giáo dục truyền thống, lịch sử, chương trình dã
ngoại theo môn học, thăm quan du lịch,các hoạt động tập thể có qui mô toàn
trường còn ít hiệu quả trong việc giáo dục ý thức, đạo đức và kỹ năng sống cho
học sinh còn hạn chế, còn một bộ phận học sinh chưa cảm thấy đến trường là
niềm vui - còn bỏ tiết, bỏ học, ngại học lưòi học... Tất cả những thực tế đó đã
ảnh hưởng phần nào đến mục tiêu giáo dục chung của nhà trường.
2.3.Các biện pháp tổ chức HĐNGLL ở trường THCS Hoằng Trường
2.3.1.Các biện pháp
Biện pháp 1: Xây dựng hệ thống quản lý của nhà trường
1. Mục đích: Nhằm thống nhất, gắn kết và phát huy sức mạnh trí tuệ của
nhiều chủ thể giáo dục tập trung cho một mục đích đổi mới và nâng cao chất
lượng hoạt động GD NGLL.
2. Nội dung, cách thức thực hiện:
Tổ chức hoạt động GDNGLL cần có một cơ chế thống nhất chỉ đạo phối
hợp lực lượng giáo dục dựa vào các hướng sau:
- Hoạt động GDNGLL phải có sự chỉ đạo của Ban chỉ đạo, có kế hoạch
thống nhất cụ thể ban chỉ đạo xây dựng kế hoạch, thiết kế nôi dung, chương
trình, tổng thể và phân công ban nội dung phụ trách, thiết kế nội dung, chương
trình hàng tháng hàng tuần, ban nội dung và giáo viên chủ nhiệm là người tổ

chức thực hiện cá hoạt động GDNGLL theo chủ đề hàng tháng. Các giáo viên bộ
môn, các tổ chức đoàn thể trong và ngoài trường phối hợp thực hiện. Giáo viên
chủ nhiệm tổ chức các hoạt động theo chủ đề giáo dục hàng tháng của Bộ Giáo
dục quy định, Đoàn - Đội chọn theo quy định của cấp trên; kết quả hoạt động

10


GDNGLL được đánh giá vào hạnh kiểm của học sinh theo học kỳ và theo năm
học, làm căn cứ xếp loại thi đua cho các cá nhân và tập thể trong nhà truờng.
- Thành phần ban chỉ đạo bao gồm: Hiệu trưởng, Bí thư chi đoàn, Tổng
phụ trách Đội, thư ký hội đồng, một số giáo viên có khả năng về tổ chức, thiết
kế chương trình, hoạt động văn nghệ, thể dục thể thao chủ yếu từ các giáo viên
chủ nhiệm. Nhiệm vụ chung của ban chỉ đạo là tham mưu cho hiệu trưởng nhà
trường xây dựng kế hoạch hoạt động GDNGLL và hoạt động tập thể cả năm
học, tổ chức thực hiện nhưng nội dung căn bản như thiết kế chương trình và lên
kế hoạch cụ thể cho từng hoạt động, chỉ đạo, quản lý, giám sát và đánh giá kết
quả hoạt động hàng tháng, từng học kỳ và cả năm học. Ban chỉ đạo quy định
thống nhất vai trò, trách nhiệm, nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên và giáo
viên chủ nhiệm và các đoàn thể nhà trường. Ban chỉ đạo có trách nhiệm liên hệ
phối hợp với các lực lượng giáo dục ngoài nhà trường để tổ chức tốt các
HĐGDNGLL.
- Phân công nhiệm vụ
* Trưởng Ban chỉ đạo là Hiệu trưởng có nhiệm vụ xây dựng kế hoạch
HĐGDNGLL, xây dựng nguồn kinh phí tổ chức, giám sát quá trình
HĐGDNGLL hàng tháng, liên hệ phối hợp với các lực lượng giáo dục trong và
ngoài nhà trường, đánh giá kết quả hoạt động của các thành viên, giáo viên chủ
nhiệm và các bộ phận khác trong nhà trường khi tham gia các hoạt động NGLL.
* Phó trưởng ban chỉ đạo là Tổng phụ trách có nhiệm vụ xây dựng kế
hoạch cụ thể cho mỗi hoạt động NGLL trong kế hoạch chung của năm học, đôn

đốc, nhắc nhở các thành viên, các bộ phận và giáo viên chủ nhiệm thực hiện
HĐGDNGLL ở các lớp theo kế hoạch và theo sự chỉ đạo của Ban chỉ đạo hàng
tháng, hàng tuần. Kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động của các bộ phận lực
lượng tham một cách thường xuyên. Trường hợp cần thiết giúp giáo viên chủ
nhiệm bồi dưỡng kỹ năng hoạt động cho đội ngũ cán bộ lớp để các em biết cách
tổ chức điều hành các hoạt động thu được kết quả.
* Các uỷ viên: được phân công công việc cụ thể phụ trách thiết kế về kỹ
thuật các chương trình mỗi tháng có qui mô toàn trường (như lên kế hoạch chi
tiết, tổ chức xây dựng bộ câu hỏi, thiết kế trò chơi, thiết kế máy tính, dẫn
chương trình, thống kê kết quả, chuẩn bị công tác hậu cần, khen thưởng…)
Ngoài các các thành viên ban chỉ đạo mỗi kế hoạch hoạt động GDNGLL
có qui mô toàn trường cần đựoc huy động các lực luợng toàn trường tham gia
thực hiện, như lực lượng CBGV, đoàn viên, cán bộ lớp, học sinh.
3. Điều kiện thực hiện
Xây dựng kế hoạch hoạt động năm học phải chu đáo, chi tiết và rõ ràng,
trong đó chỉ rõ cơ chế chỉ đạo, phối hợp, trách nhiệm của tập thể, trách nhiệm
của cá nhân về tổ chức thực hiện các HĐGDNGLL. Trong nhà trường cần có sự
tiếp cận và thống nhất cao về cải tiến cách quản lý và các giải pháp tháo gỡ
những điều còn bất cập, nếu cá nhân nào chưa thích ứng được công việc thì phải
học tập, đặc biệt là kỹ năng thực hiện, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng hợp tác và kỹ
năng xử lý thông tin. Nhà trường và các cấp quản lý cần phân cấp rõ ràng về
nhân lực, tài chính để chủ động trong việc tổ chức thực hiện HĐGDNGLL .
Biện pháp 2: Tuyên truyền nâng cao nhận thức về hoạt động giáo dục
ngoài giờ lên lớp cho cán bộ, giáo viên, học sinh và phụ huynh học sinh.
11


1. Mục đích:
Giúp các thành viên trong nhà trường và địa phương hiểu đúng, đầy đủ về
HĐGDNGLL (vị trí, vai trò, nội dung, cách tổ chức thực hiện) dẫn đến sự nhất

trí và cam kết trong hành động vì nhà trường thân thiện, vì chất lượng giáo dục
toàn diện học sinh.
2. Nội dung, cách thức thực hiên:
- Đối cán bộ với đội ngũ giáo viên: Hiệu trưởng triển khai trong hội nghị
cán bộ viên chức và trong các buổi họp hội đồng, nêu tính cần thiết của
HĐGDNGLL.
- Đối với phụ huynh: Thông qua kỳ họp phụ huynh học sinh đầu năm,
Hiệu trưởng, giáo viên chủ nhiệm cần truyền đạt tới họ tác dụng cụ thể, từ đó
cha mẹ học sinh thấy sự cần thiết của HĐGDNGLL sẽ tạo điều kiện thuận lợi
cho con em mình.
- Tuyên truyền trong buổi tập trung đầu tuần, giáo viên chủ nhiệm tuyên
truyền cho học sinh trong buổi sinh hoạt lớp. Tuyên truyền phải đi đôi với việc
tổ chức, triển khai có hiệu quả tốt HĐGDNGLL mới có tác dụng thiết thực thúc
đẩy các buổi sinh hoạt lần sau.
- Tuyên truyền nâng cao nhận thức về tác động vai trò HĐGDNGLL cho
giáo viên và học sinh là một việc làm quan trọng cần được chú ý, bởi làm tốt
công việc này sẽ giúp thu hút được giáo viên và học sinh tham gia đông đảo.
Tuy nhiên người phụ trách hoạt động này cần đào sâu, tìm tòi về các lĩnh vực
mới, những thách thức mới để tạo sự hứng thú, tò mò khám phá cho học sinh.
3. Điều kiện thực hiện:
- Tổ chức cho giáo viên tham gia giao lưu, học hỏi kinh nghiệm ở những
trường tiêu biểu, giúp giáo viên có thêm kiến thức và kỹ năng tổ chức hoạt động.
- Tổ chức cho giáo viên tham gia các buổi báo cáo tình hình thời sự trong
và ngoài nước, tình hình của địa phương, chính trị để giúp giáo viên nắm rõ hơn
yêu cầu đổi mới của đất nước, trong tiến trình hội nhập quốc tế, hiểu sự nghiệp
CNH, HĐH đất nước cần có những con người phát triển toàn diện, có mỗi quan
hệ thân thiện góp phần tạo nên những con người đó.
- Tổ chức các hội thảo, hội nghị, tập huấn cho đội ngũ giáo viên nhằm
giúp họ nhận thức rõ hơn tầm quan trọng và ý nghĩa HĐGDNGLL. Đây cũng là
cơ hội để họ giao lưu, chia sẻ thông tin, hiểu biết cũng như tầm nhìn về công tác

này.
- Bồi dưỡng kỹ năng như xác định mục tiêu của hoạt động đến xây dựng
kế hoạch tổ chức hoạt động, việc thiết kế chương trình, kỹ năng tiếp cận và huy
động lực lượng quần chúng, kiểm tra đánh giá và điều chỉnh hoạt động.
Biện pháp 3: Chuẩn bị tốt các điều kiện và phương tiện phục vụ
HĐGD NGLL
1. Mục đích:
Nhằm tạo những điều kiện tốt về vật chất và tinh thần cho việc tổ chức
thực hiện nội dung HĐGDNGLL một cách thuận tiện và có hiệu quả.
2. Nội dung, cách thức thực hiện
- HĐGDNGLL, ngoài những nội dung được tổ chức tại lớp, tại sân
trường, còn có những hoạt động khác như thăm quan, dã ngoại, cắm trại, các
hoạt động về môi trường, an toàn giao thông, phòng chống các tệ nạn xã hội, kết
12


nghĩa giao lưu, văn nghệ, thể dục, thể thao... tổ chức tốt các hoạt động trên,
không chỉ cần con người mà cần thiết phải có cơ sở vật chất, tài chính và thời
gian.
- Các thiết bị phục vụ cho HĐGDNGLL lớp theo định hướng xây dựng
trường học thân thiện hết sức đa dạng, phong phú, vì nó liên quan đến nhiều loại
hình hoạt động khác nhau, song bất kỳ một hoạt động nào muốn thực hiện thành
công cần phải có CSVC, trang thiết bị cần thiết. Đối với những hoạt động phát
huy tính tích cực, sáng tạo của học sinh như biểu diễn nghệ thuật, tìm hiểu kiến
thức khoa học thì rất cần các phòng học bộ môn, nhà đa năng, phải có đầu video,
máy chiếu, màn hình, âm li, loa đài, nhạc cụ, trống các loại, tranh ảnh, băng đĩa
hình có liên quan đến chủ điểm giáo dục và các bảng biểu, sơ đồ, giấy, bút mầu,
các đồ dùng để vui chơi... Phòng đọc thư viện cần tài liệu phong phú, đa dạng để
thu hút học sinh đến đọc tìm tòi khai thác thông tin...
Để khắc phục tình trạng thiếu cơ sở vật chất, trước mắt nhà trường cần có

kế hoạch tu sửa, trang bị, duy trì sử dụng có hiệu quả các điều kiện cơ sở vật
chất đã có, khuyến khích động viên học sinh tìm tòi tự tạo ra những trang thiết
bị, phương tiện đơn giản phục vụ cho hoạt động phù hợp với điều kiện, khả năng
của lớp, của trường và phù hợp với địa phương. Đây là cách làm rất có tác dụng
nhằm phát triển ở học sinh khả năng sáng tạo và ý thức trách nhiệm của bản thân
đối với hoạt động của tập thể, nhà trường.
Để tăng cường cơ sở vật chất, trang thiệt bị cho HĐGDNGLL Hiệu
trưởng phải xây dựng kế hoạch dài hạn để xác định rõ nguồn kinh phí, trang
thiết bị hỗ trợ, ngoài ra trích một phần kinh phí trong ngân sách dành cho việc tổ
chức các hoạt động.
Tích cực tham gia công tác xã hội hoá giáo dục, tham mưu với chính
quyền địa phương quyên góp để có sân chơi, bãi tập, xây dựng môi trường học
tập an toàn và thân thiện.
Tuyên truyền và vận động phụ huynh học sinh ủng hộ, tặng trang thiết bị
như đàn, nhạc cụ truyền thống... cho các lớp học, phòng đa năng.
3. Điều kiện thực hiện
Ban chỉ đạo hoạt động phải có kế hoạch xây dựng cơ sở vật chất trước
mắt và lâu dài cho nhà trường bằng các nguồn lực từ ngân sách nhà nước và xã
hội hóa để nhà trường phân bổ kinh phí hợp lí. Đặc biệt là nguồn kinh phí xã hội
hoá.
Biện pháp 4: Đa dạng hóa môi trường và các hình thức tổ chức hoạt
động giáo dục ngoài giờ lên lớp.
1. Mục đích:
Tăng tính hấp dẫn của HĐGDNGLL, tạo ra sự hứng thú đối với học sinh,
nâng cao hiệu quả các hoạt động.
2. Nội dung và cách thức thực hiện
Chủ đề, hình thức tổ chức hoạt động luôn luôn đổi mới, đa dạng hóa các
loại hình hoạt động là yếu tố quan trọng để thu hút học sinh tích cực và yêu các
hoạt động. Sự mới lạ bao giờ cũng hấp dẫn đối với học sinh, khiến cho các em
say mê khám phá. Nếu các hoạt động mà nội dung đơn điệu, hình thức lặp lại,

không phong phú học sinh sẽ nhàm chán.

13


Các hoạt động phải bao gồm: Hoạt động học tập, hoạt động văn hóa thể
thao, hoạt động vui chơi giải trí. Các hoạt động này có thể tiến hành dưới các
hình thức: Hội diễn văn nghệ, câu lạc bộ học tập, các cuộc thi trí tuệ, hội khỏe
phù đổng, tham quan học tập kinh nghiệm, tham gia các lễ hội truyền thống ở
địa phương, có thể lồng ghép một dạng hoạt động chủ đạo và ứng dụng công
nghệ thông tin khi tổ chức các hoạt động chẳng hạn:
- Với việc tổ chức các hoạt động văn thể mỹ và phong trào Đoàn, Đội:
Đoàn Đội triển khai chủ đề năm học, chủ điểm sinh hoạt tháng theo chỉ đạo của
huyện, tình hình của địa phương, phối hợp tổ chức các cuộc thi rèn luyện nhân
cách, lối sống, đạo đức thông qua hoạt động.
- Những chuyến về nguồn sẽ giúp học sinh ôn lại truyền thống hào hùng
của dân tộc, hiểu thêm về cuộc chiến đấu gian khổ của cha ông.
- Để rèn cho các em những đức tính quý báu như tinh thần nhân ái, ý thức
cộng đồng, lòng yêu cuộc sống, yêu cái đẹp, nhà trường cần tổ chức những hoạt
động sau: giao lưu với câu lạc bộ tình thương.
- Giáo dục tinh thần tương thân, tương ái “Lá lành đùm lá rách”: qua các
hoạt động thăm hỏi, chăm sóc gia đình thương binh, liệt sĩ, gia đình neo đơn,
thăm nghĩa trang liệt sĩ, qua các hoạt động từ thiện, giao lưu với câu lạc bộ tình
thương
- Đưa các trò chơi dân gian như: kéo co, nhảy bao bố, vào nhà trường
thông qua các buổi hoạt động ngoại khóa, các buổi giao lưu văn nghệ với mục
đích nhằm duy trì và bảo tồn những giá trị văn hóa của địa phương, giáo dục học
sinh lòng tự hào về những truyền thống tốt đẹp của quê hương mình.
- Các ngày lễ lớn kỷ niệm trong năm cần tiến hành nghiêm túc và long
trọng:

+ Ngày khai trường: Cần được tổ chức long trọng thể hiên được tinh
thần hân hoan, phấn khởi mong đợi niềm tin và hy vọng, kết hợp với các hoạt
động trước đó như nghi thức đội, nghi thức chào cờ hát Quốc ca, nghi thức kéo
cờ, nghi thức đón chào học sinh lớp 6; kết hợp với các hoạt động văn nghệ chào
mừng, trang trí khuôn viên trường lớp, tìm hiểu truyền thống nhà trường, học
tập nội qui, qui định đầu năm học qua đó giúp các học sinh có không khí phấn
khới tự tin, tự hào và phấn khích chuẩn bị vào năm học mới. Đặc biệt là đối với
học sinh lớp 6 lần đầu tiên được vào học trường THCS.
+ Ngày nhà giáo Việt Nam 20-11: Tổ chức theo hình thức mít tinh kỷ
niệm ngày lễ truyền thống của ngành; kết hợp hoạt động hội diễn văn nghệ chào
mừng qua hoạt động giúp các em được rèn luyện kỹ năng làm việc nhóm, kỹ
năng tổ chức và tạo không khí ngày hội trong CBGV và học sinh qua đó giúp
giáo dục được truyền thống tốt đẹp “Tôn sư trọng đạo” của dân tộc.
+ Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam 3/2: Tổ chức hoạt động thi
tìm hiểu về Đảng và Bác Hồ. Thông qua việc sinh hoạt 15 phút ban chỉ đạo sẽ
làm tài liệu dưới dạng câu hỏi để HS được học tập và thi tìm hiểu thông qua ban
tổ chức, kết hợp với nội dung thi “Kể chuyện Bác Hồ” vào các tiết SHĐT.
Hướng dẫn học sinh tham gia các hoạt động lễ hội dân gian tại địa phương tổ
chức đầu xuân (như lễ hội cầu an, cầu ngư).
+ Ngày thành lập Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh 26/3: Tổ
chức các hoạt động TDTT có qui mô toàn trường với thời gian kéo dài vì thuận
14


tiện về thời tiết bằng hoạt động tổ chức giải bóng đá nam cho khối 6,7 và khối
8,9 giải đá cầu đồng đội cho HS nữ khối 6,7 và HS nữ khối 8,9. Qua các hoạt
động TDTT học sinh được rèn luyện về thể lực về tinh thần đồng đội, tập thể.
+ Lễ Bế giảng năm học: Tổ chức hình thức không khí long trọng kết hợp
với việc tuyên dương khen thưởng các tập thể, GV và HS đạt thành tích xuất sắc
trong năm học.

+ Ngoài các ngày lễ lớn xen kẽ trong kế hoạch là các hoạt động vui
chơi tìm hiểu kiến thức kỹ năng sống (đảm bảo mỗi tháng 01 hoạt động với
từng chủ đề) cụ thể như:
- Tháng 10: Chủ đề về an toàn giao thông
- Tháng 12: Chủ đề về môi trường và biến đổi khí hậu
- Tháng 1 + 2: Chủ đề về Ma tuý và bạo lực học đường
- Tháng 4: Chủ đề em yêu biển đảo quê hương
- Tháng 5: Bác Hồ kính yêu
Thời gian là tiết SHĐT bằng việc chuyển nội dung đánh giá nhận xét vào
tiết sinh hoạt dành thời lượng toàn bộ cho hoạt động
Hình thức: Theo kế hoạch ban nội dung chuẩn bị câu hỏi in bộ câu hỏi
gửi các lớp tìm hiểu học tập qua các tiết sinh hoạt 15 phút và tổ chức thực hiện
vào tiết SHĐT của một tuần trong tháng bằng hình thức trò chơi trí tuệ thiết kế
trên máy chiếu có hình thức “ rung chuông vàng”, “âm vang xứ Thanh”.
+ Song song với các hoạt động NGLL có qui mô tập trung tại sân trường.
Trong kế hoạch hoạt động NGLL đã tổ chức cho học sinh tham gia các hoạt
động NGLL ngoài trường như:
* Tham gia công tác vệ sinh môi trường biển vào dịp 30/4 kết hợp với
hoạt động khai trương du lịch Hải Tiến từ đó giúp học sinh trải nghiệm với thực
tế về môi trường biển và nâng cao ý thức bảo vệ môi trường biển quê hương.
* Đăng ký chăm sóc di tích lịch sử tại địa phương là “Đền thờ các mẹ Việt
Nam và nghĩa trang các Anh hùng liệt sĩ”. Hàng tháng theo từng khối lớp các em
được dọn vệ sinh lau chùi đồ thờ và dâng hương qua đó giúp giáo dục về truyền
thống quê hương đất nước và tinh thần tự hào dân tộc.
* Tham gia thăm quan các di tích lịch sử khác tại địa phương như “Tượng
đài lão dân quân Anh hùng Hoằng Trường” “Tượng đài Lạch Trường chiến
thắng” của Hải quân Việt Nam.
3. Điều kiện thực hiện:
Nhà trường cần thông qua kế hoạch với các nguồn lực khác nhau để huy
động tiềm lực từ các nhà quản lý, cán bộ giáo viên có năng lực, năng khiếu về

hoạt động NGLL. Huy động cha mẹ học sinh, các tổ chức đoàn thể hỗ trợ về
kinh phí để nhà trường có điều kiện tổ chức thực hiện hoạt động có hiệu quả.
Khi tiến hành hoạt động phải phải thiết kế các chương trình hành động
một cách chu đáo, có nội dung thiết thực gắn với nhiệm vụ học tập và mang tính
giáo dục được Hiệu trưởng nhà trường phê duyệt cụ thể.
Biện pháp 5: Tăng cường kiểm tra, đánh giá, rút kinh nghiệm việc tổ
chức thực hiện các hoạt động
1.Mục đích:
Thu nhận những thông tin ngược về tình hình tổ chức thực hiện nội dung
HĐGDNGLL của giáo viên và học sinh, thấy được mặt tốt cần phát huy, mặt tồn
15


tại cần khắc phục. Giúp cho cán bộ quản lý cải tiến khâu quản lý, giúp cho giáo
viên cải tiến về nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức các hoạt động đem lại
hiệu quả và thiết thực.
2. Cách thức thực hiện
- Hình thức: Có nhiều hình thức kiểm tra, đánh giá có thể là kiểm tra đột
xuất, kiểm tra định kỳ theo kế hoạch.
- Nguyên tắc: Kiểm tra phải tuân theo các nguyên tắc nhất định để đảm
bảo mục tiêu giáo dục:
+ Đảm bảo tính kế hoạch: xây dựng kế hoạch kiểm tra đánh giá phù hợp
với điều kiện nhà trường và đưa vào kế hoạch chung của trường.
+ Đảm bảo tính hiệu quả: Chú ý đến thời gian và lực lượng tham gia sao
cho có hiệu quả tối ưu nhất.
+ Đảm bảo tính khách quan: Dựa trên các yếu tố, điều kiện thực tế.
+ Đảm bảo tính giáo dục: Việc nhận xét đúng khả năng thực tế của các lực
lượng, vừa động viên, giúp đỡ tạo điều kiện để phát huy tốt hơn.
- Kiểm tra phải có biên bản kiểm tra và lưu trữ hồ sơ kiểm tra.
- Hiệu trưởng trực tiếp kiểm tra hoặc giao nhiệm vụ cho Ban chỉ đạo

HĐGDNGLL (những người có trách nhiệm, uy tín, nghiệp vụ giỏi, có năng lực)
để kiểm tra việc thực hiện và có biện pháp giải quyết kịp thời những vướng mắc
trong tổ chức thực hiện.
- Phải xây dựng tiêu chí, chuẩn mực cụ thể, có thể định tính hoặc định
lượng được trong khi kiểm tra. Khác với hoạt động dạy học trên lớp thì
HĐGDNGLL nội dung, hình thức phong phú, đa dạng môi trường hoạt động, vì
vậy không có chuẩn chung cho các hoạt động, khi xây dựng tiêu chí đánh giá kết
quả hoạt động Ban chỉ đạo phải căn cứ vào mục đích của từng hoạt động để xây
dựng chuẩn đánh giá cho hoạt động đó để làm cơ sở kiểm tra, đánh giá kết quả
và rút kinh nghiệm.
- Kiểm tra đánh giá có tổng kết, đánh giá thi đua và khen thưởng theo
nhiều mức độ khác nhau, sau đó rút ra các bài học kinh nghiệm.
- Nội dung kiểm tra bao gồm: Kiểm tra các công việc nêu trong kế hoạch
có được thực hiện không? Qua đó chỉ ra những việc đã làm và những việc chưa
làm được, xác định nguyên nhân và so sánh kết quả đã đạt được với các kết quả
quan sát được, kiểm tra được với mục đích yêu cầu của hoạt động.
+ Kiểm tra kế hoạch thực hiện HĐGDNGLL hàng tuần, kế hoạch hoạt
động theo chủ điểm hàng tháng, xem lựa chọn nội dung hoạt động có phù hợp
với đối tượng không, hình thức tổ chức có đảm bảo tính tích cực, chủ động, sáng
tạo của học sinh không? Và kết quả có đạt được mục tiêu không?
+ Kiểm tra giáo án: Giáo án là cơ sở pháp lý, là cẩm nang hoạt động
không thể thiếu đối với giáo viên, trong giáo án thể hiện rõ về mục tiêu, nội
dung hoạt động, công tác chuẩn bị, phương pháp, hình thức tổ chức và kết thúc
hoạt động. Nếu giáo án mà soạn chi tiết, công phu, thì nội dung hoạt động của
thầy và trò được thể hiện trên trang giáo án có thể đánh giá là bài soạn có chất
lượng.
+ Kiểm tra việc làm cụ thể của học sinh thông qua dự các buổi hoạt động
và các phong trào thi đua, cần chú ý về các mặt: Nhận thức, động cơ, thái độ
tham gia, nề nếp sinh hoạt, sự hợp tác, hành vi, kỹ năng thực hiện hoạt động.
16

Thông qua dự giờ thấy được mức độ chuẩn bị của giáo viên và học sinh,
mức độ thiết kế bài soạn của giáo viên, thấy được khả năng của giáo viên cũng
như khả năng của học sinh thực hiện hoạt động.
3. Điều kiện thực hiện:
Kiểm tra, đánh giá phải vừa ghi nhận thành quả đạt được, vừa nắm bắt
được những khó khăn của giáo viên và học sinh trong quá trình tổ chức thực
hiện đồng thời phải có những định hướng, biện pháp giúp đỡ họ để khắc phục
những mặt tồn tại, tạo điều kiện cho họ có những ý tưởng mới từ đó thúc đẩy sự
phát triển HĐGDNGLL theo định hướng xây dựng trường học thân thiện như
vậy việc kiểm tra, đánh giá mới có ý nghĩa và đạt được mục tiêu giáo dục.
Biện pháp 6: Cải tiến công tác thi đua khen thưởng cho phù hợp
1. Mục đích:
Nhằm tạo ra động lực kích thích HĐGDNGLL của giáo viên và học sinh
thu được kết quả cao để góp phần vào việc thực hiện tốt phong trào: “xây dựng
trường học thân thiện, học sinh tích cực”
2. Nội dung cách thức thực hiện:
Cần có cơ chế khen thưởng động viên những cá nhân, tập thể có thành
tích hoạt động, có thể động viên giáo viên và học sinh có nhiều thành tích bằng
việc tổ chức chuyến thăm di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh, tham gia giao
lưu, hội thảo để nâng cao trình độ hiểu biết, có thể là vật chất, giấy khen.
Làm tốt công tác thi đua khen thưởng sẽ duy trì và đẩy mạnh được phong
trào thi đua, không khí thi đua sôi nổi, cởi mở. Sau việc tổ chức phong trào thi
đua tất yếu là thực hiện công tác thi đua khen thưởng, việc khen thưởng kịp thời,
chính xác là nguồn động viên lớn cho sự nỗ lực phấn đấu vươn lên của giáo viên
và học sinh.
3. Điều kiện thực hiện:
Xây dựng các danh hiệu thi đua như giáo viên chủ nhiệm giỏi có sáng
kiến kinh nghiệm về HĐGDNGLL theo định hướng nhà trường thân thiện, có

thành tích tổ chức các hoạt động tốt, người dẫn chương trình các cuộc thi hay
nhất, có nhiều sáng kiến trong thiết kế hoạt động, người khéo tay làm đồ dùng,
đồ chơi phục vụ cho các hoạt động, người đạt nhiều giải trong các cuộc thi. Giáo
viên, học sinh đạt các danh hiệu đều được tuyên dương, khen thưởng như thành
tích ở các môn văn hóa; được ghi tên, hình ảnh danh hiệu trong sổ vàng ở phòng
truyền thống của nhà trường; thành tích được tính vào xét danh hiệu thi đua ...
2.3.2 Kết quả thực hiện
Sau khi triển khai đề tài trong năm học 2016-2017 tại trường THCS
Hoằng Trường kết quả khảo sát học sinh, phụ huynh học sinh và CBGV thu
được kết quả như sau:
- Khi hoạt động diễn ra, PHHS rất ủng hộ, học sinh hào hứng tham gia
đầy đủ, nghiêm túc. Phỏng vấn học sinh các em đều nhận thấy hoạt động NGLL
giúp các em mở rộng thêm kiến thức; tăng thêm lòng tự tin, rèn luyện ý chí, rèn
luyện sức khỏe; tăng thêm tình đoàn kết, tính kỉ luật; tháo vát, linh hoạt xử lý
mọi tình huống; hòa mình vào cuộc sống tập thể, vào thiên nhiên; là hoạt động
bổ ích, hấp dẫn, tổng hợp nhiều hoạt động hữu ích toàn diện, đáp ứng nhu cầu
của các em. Một số HS bỏ học do chán học đã quay trở lại lớp học vì được tham

17


gia hoạt động GDNGLL. Kiến thức về các mặt xã hội bên ngoài sách vở của HS
được nâng lên như pháp luật, thể thao, lịch sử địa phương, môi trường...
- Kết quả khảo sát GVCN và các giáo viên bộ môn: Nhìn chung ý thức
học tập của học sinh được nâng lên rõ rệt, tỷ lệ học sinh lười học, nghỉ học hay
bỏ tiết giảm. Mức độ tự quản và chất lượng trong sinh hoạt đội và trong các
hoạt động NGLL của các lớp tăng lên. Ý thức về bảo vệ môi trường, về an toàn
giao thông về biển đảo về truyền thống lịch sử …của học sinh được nâng lên rõ
rệt. Các giáo viên chủ nhiệm và các giáo viên tham gia trực tiếp trong ban chỉ
đạo và ban nội dung đã tích luỹ thêm được nhiều kiến thức - kĩ năng trong việc

tổ chức các hoạt động NGLL.
- Một số kỹ năng của học sinh được nâng lên như kỹ năng làm việc nhóm,
kỹ năng tổ chức, kỹ năng tự tin trước đám đông, kỹ năng trình bày một vấn đề
trước tập thể, kỹ năng về tinh thần đoàn kết, tinh thần tương ái, tinh thần cao
thượng trong thể thao và rèn luyện thân thể, bảo vệ môi trường, bảo vệ bản
thân.
- Chất lượng một số mặt của HS
+ Tỷ lệ học sinh tham gia các hoạt động NGLL đạt 98%
+ Tỷ lệ học sinh chấp hành tốt nội qui, qui định đạt 95%.
+ Không có học sinh nào vi phạm phải nhận hình thức kỉ luật.
+ Tỷ lệ học sinh xếp loại hạnh kiểm TB: 3,03 %.
+ Năm học 2016-2017 chỉ còn 4 HS bỏ học (hoạt động đá bóng mi ni tổ
chức tháng 3 đã có 3 HS bỏ học quay lại lớp học để tham dự hoạt động NGLL).
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận
- HĐGDNGLL là một bộ phận trong quá trình giáo dục toàn diện để hình
thành và phát triển nhân cách cho học sinh, góp phần nâng cao chất lượng giáo
dục trong nhà trường; giúp các em học sinh tạo lập năng lực thích ứng cao, hình
thành kỹ năng sống, chuẩn bị hành trang cho các em bước vào cuộc sống đa
dạng và luôn biến đổi, đào tạo nên những con người đáp ứng với yêu cầu của
nền kinh tế tri thức. HĐGDNGLL bổ sung những kiến thức đã học ở trên lớp,
mở rộng kiến thức phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo và biến quá trình
giáo dục thành quá trình tự giáo dục. HĐGDNGLL tạo cơ hội cho các em được
tiếp cận, vừa trải nghiệm qua các hoạt động thực tiễn, tự các em có một cách
nhìn mới từ đó có chí hướng phấn đấu và tự hoàn thiện bản thân để hòa nhập
thân thiện trong cuộc sống cộng đồng. Là hình thức gắn lý thuyết với thực hành,
gắn giáo dục nhà trường với hoạt động thực tiễn xã hội. Vì vậy HĐGDNGLL là
một hoạt động cơ bản góp phần quyết định để thực hiện thành công và đạt mục
tiêu giáo dục theo Chỉ thị số 40/2008 của Bộ Giáo dục và Đào tạo phát động
phong trào thi đua: “xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”.

- Thực trạng tổ chức HĐGDNGLL ở trường THCS Hoằng Trường cho
thấy nhà trường đã có những cố gắng nhưng vẫn còn những bất cập trong quá
trình tổ chức thực hiện:
+ Bị chi phối bởi yếu tố khách quan và yếu tố chủ quan về nhận thức vị
trí, vai trò của HĐGDNGLL đối với việc hình thành và phát triển nhân cách của
học sinh của các lực lượng giáo dục, môi trường, hình thức tổ chức hoạt động,

18


thu hút sự tham gia của cộng đồng, về cơ sở vật chất, đội ngũ cán bộ giáo viên
quản lý điều hành..
+ Chưa đầu tư thích đáng kinh phí hoạt động, công tác điều hành chưa đi
vào chiều sâu, lực lượng tham gia chủ yếu là giáo viên chủ nhiệm và Tổng phụ
trách, hạn chế kỹ năng tổ chức hoạt động, chưa phát huy được tính tích cực, chủ
động của học sinh...
3.2. Kiến nghị
3.2.1. Đối với Sở Giáo dục- Đào tạo
- Xây dựng tiêu chí, tiêu chuẩn về tổ chức thực hiện HĐGDNGLL để các
nhà trường căn cứ vào đó xây dựng các chuẩn, tiêu chí cụ thể phù hợp với thực
tế của nhà trường để kiểm tra, đánh giá việc tổ chức thực hiện cũng như kết quả
hoạt động của giáo viên và học sinh.
- Tổ chức hội thảo bàn về các vấn đề liên quan đến nội dung
HĐGDNGLL để nghe báo cáo kinh nghiệm của các trường làm tốt.
3.2.2. Đối với nhà trường
Tổ chức tập huấn nâng cao nhận thức và kỹ năng tổ chức hoạt động của
giáo viên trong nhà trường, phát huy sự tham gia của tập thể của giáo viên. Tăng
cường hơn nữa mối quan hệ giữa các bộ phận trong tổ chức nhà trường để thống
nhất về nội dung, cách thức tổ chức gắn các nội dung học tập và giáo dục kỹ
năng sống, nâng cao hiểu biết về văn hóa dân gian, về các di tích lịch sử, văn

hóa, có sự phân phối thời gian thích hợp cho các loại hoạt động trong quá trình
thực hiện kế hoạch mục tiêu giáo dục đã quy định. Tăng cường nguồn kinh phí
đầu tư cho lĩnh vực hoạt động NGLL bằng hình thức xã hội hoá./.
XÁC NHẬN CỦA
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Hoằng Trường, ngày 15 tháng 5 năm 2017
(Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết,
không sao chép nội dung của người khác.)

19