SKKN GIÁO dục kĩ NĂNG SỐNG CHO học SINH THPT QUA HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ

TRƯỜNG THPT THẠCH THÀNH III

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH THPT QUA
HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM

Người thực hiện: Nguyễn Thị Giang
Chức vụ: Giáo viên
SKKN thuộc lĩnh vực (môn): Chủ nhiệm

THANH HOÁ NĂM 2018


MỤC LỤC
1. MỞ ĐẦU

Trang
3

1.1. Lý do chọn đề tài

3

1.2. Mục đích nghiên cứu

3

1.3. Đối tượng nghiên cứu

4

1.4. Phương pháp nghiên cứu

4

1.5. Tính mới của giải pháp so với giải pháp đã được áp dụng.

4

2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

4

2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm

4

2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm

6

2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề

8

2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm

10

3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

13

3.1. Kết luận

13

3.2. Kiến nghị

14
TÀI LIỆU THAM KHẢO

Các thuật ngữ viết tắt: KNS- Kỹ năng sống
THPT- Trung học phổ thông

15


I. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài:
Trong Dự thảo chương trình giáo dục phổ thông tổng thể, trải nghiệm sáng tạo là
hoạt động giáo dục trong nhóm các môn học bắt buộc. Đây là hoạt động giáo dục và dạy
học được tổ chúc trong môi trường học tập bằng chính sự trải nghiệm của mỗi cá nhân.
Học sinh được tham gia trực tiếp vào hoạt động để phát huy năng lực sáng tạo, thích ứng
với bối cảnh. [2]Điều 2 của Luật giáo dục năm 2005, mục tiêu giáo dục là đào tạo con
người phát triển toàn diện, có đạo đức, sức khỏe, thẩm mỹ, nghề nghiệp, trung thành với
lí tưởng độc lập dân tộc và CNXH, hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và
năng lực của công dân, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Tuy

nhiên qua thực tế giảng dạy những năm qua tôi nhận thấy một thực trạng đáng báo động
về học sinh THPT là các em có quá ít hiểu biết, sống không có chí hướng rõ ràng, lười
lao động, ngại khó, ngại khổ. Một số em có biểu hiện giảm sút lòng tin, có lối sống lệch
lạc dễ bị lôi kéo vào những hành vi phạm pháp.Điều đó là do ngoài những yếu tố môi
trường xã hội, bản thân các em ra thì không thể phủ nhận một điều là hiện nay nội dung
và các phương pháp giáo dục trong nhà trường còn coi trọng việc dạy chữ, chưa chú
trọng đúng mức dạy làm người, nhất là việc giáo dục KNS cho học sinh. Trong quá trình
dạy học dường như giáo viên chỉ quan tâm đến việc hình thành các kĩ năng mang tính kĩ
thuật, gắn với chuyên môn, gắn với các môn học cụ thể. Trong khi đó, việc hình thành
KNS cho HS qua các hoạt động trải nghiệm sáng tạo là một mục tiêu ẩn của quá trình
dạy học. [3]Đây là điều người học cần có, cần sử dụng trong cuộc sống hàng ngày để
các em trở thành công dân đích thực đóng góp cho sự nghiệp phát triển của xã hội hiện
đại. Chính vì vậy ngoài việc trang bị cho học sinh vốn kiến thức cơ bản trong học tập,
lao động còn phải giáo dục học sinh có kỹ năng sống, kỹ năng làm người để học sinh có
thêm kinh nghiệm thích ứng với môi trường, xã hội mới.. Xuất phát từ những lí do trên
mà với cương vị và trách nhiệm của một giáo viên chủ nhiệm lớp 11B5 tôi đã lên kế
hoạch cùng học sinh trải nghiệm và tham quan lữ đoàn 368 tại thị xã Bỉm Sơn. Nhằm
mục đích nhân rộng cách làm này tôi tiến hành chia sẻ kinh nghiệm của cá nhân thông
qua sáng kiến kinh “Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh THPT qua hoạt động trải
nghiệm ”. Vì đây là đề tài khá mới tại một trường miền núi, gặp nhiều khó khăn trong
việc thực hiện, sử dụng các phương pháp nghiên cứu và được thực hiện lần đầu tiên tại
đơn vị. Nên việc nghiên cứu đề tài còn gặp nhiều khó khăn rất mong các đồng nghiệp
đóng góp và giúp đỡ.
1.2. Mục đích nghiên cứu
- Trải nghiệm cuộc sống quân đội.
- Rèn luyện tính kỷ luật, sự đoàn kết, tính đồng đội và tinh thần tập thể.


- Đề cao tinh thần vượt khó, lòng yêu nước và tự hào dân tộc.
1.3. Đối tượng nghiên cứu.

- Học sinh THPT
1.4. Phương pháp nghiên cứu.
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu
- Phương pháp quan sát
- Phương pháp phỏng vấn
- Học sinh tự trải nghiệm là chính.
Trên đây là một số phương pháp tiêu biểu mà tôi đã áp dụng trong đề tài sáng kiến
kinh nghiệm này. Vì mỗi phương pháp đều có cái hay trong quá trình áp dụng thực hiện.
Nếu chúng ta áp dụng đúng phương pháp trong từng thời điểm thích hợp thì hiệu quả đạt
được rất tốt trong việc thực hiện đề tài sáng kiến kinh nghiệm.
1.5. Tính mới của giải pháp so với giải pháp đã được áp dụng.
- Các đề tài, sáng kiến kinh nghiệm trước đây đã nghiên cứu về giáo dục kỹ năng sống
thông qua các môn học tại lớp. Sáng kiến này giáo dục kĩ năng sống qua hoạt động trải
nghiệm tại lữ đoàn pháo binh 368 của các em học sinh. Chính các em là người tích hợp
được các kĩ năng đã học để giải quyết các vấn đề trong thực tiễn.
- Sáng kiến có thể ứng dụng rộng rãi trong các trường THPT
- Kết quả nghiên cứu góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong nhà trường.
- Học sinh yêu trường, yêu lớp, yêu các hoạt động,chủ động tự tin bước vào cuộc sống
sau khi rời ghế nhà trường.
-Sáng kiến phát huy rất tốt việc tích lũy kiến thức cho học sinh và đặc biêt chú trọng đến
việc định hướng cho học sinh học tiếp một ngành nghề phù hợp sau khi tốt nghiệp. Với
vốn kiến thức tích lũy được, học sinh có thể học tiếp ở trường dạy nghề hoặc học tiếp ở
đại học.
II.

NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

2.1. Cơ sở lý luận.
Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh có thể quan niệm là việc tổ chức các hoạt động
giáo dục đa dạng, phong phú nhằm kích thích học sinh tham gia một cách tích cực chủ

động vào các quá trình hoạt động, qua đó hình thành hoặc thay đổi hành vi của trẻ theo
hướng tích cực nhằm góp phần phát triển nhân cách toàn diện; giúp học sinh có thể sông
an toàn, khỏe mạnh và tích cực , chủ động trong cuộc sống hằng ngày[5]. Giáo dục kỹ
năng sống cho học sinh là giáo dục cho các em có cách sống tích cực trong xã hội hiện
đại, là xây dựng hoặc thay đổi ở các em các hành vi theo hướng tích cực phù hợp với


mục tiêu phát triển toàn diện nhân cách người học trên cơ sở giúp học sinh có tri thức,
giá trị, thái độ và kỹ năng phù hợp.
Kỹ năng sống là gì?
Có nhiều định nghĩa và quan niệm khác nhau về kỹ năng sống[3]. Mỗi định nghĩa
được thể hiện dưới những cách thức tiếp cận khác nhau. Thông thường, kỹ năng sống
được hiểu là những kỹ năng thực hành mà con người cần để có được sự an toàn, cuộc
sống khỏe mạnh với chất lượng cao.
- Theo tổ chức văn hóa, khoa học và giáo dục Liên hợp quốc (UNESCO), kỹ năng
sống là năng lực cá nhânđể họ thực hiện đầy đủ các chức năng và tham gia vào cuộc
sống hàng ngày, những kỹ năng đó gắn vói 4 trụ cột của giáo dục:
Học để biết: gồm các kỹ năng tư duy phê phán, tư duy sáng tạo, ra quyết định vấn
đề, nhận thức được hậu quả của việc làm…;
Học để làm: gồm kỹ năng thực hiện công việcvà nhiệm vụ như kỹ năng đặt mục
tiêu, đảm nhận trách nhiệm..;
Học để làm người: gồm các kỹ năng cá nhân như ứng phó với căng thẳng, kiểm
soát cảm xúc, tự nhận thức, tự tin…;
Học để chung sống: gồm các kỹ năng như giao tiếp, thương lượng, khẳng định
hợp tác, làm việc theo nhóm, thể hiện sự cảm thông;
- Theo tổ chức Y tế Thế giới (WHO), kỹ năng sống là kỹ năng thiết thực mà con
người cần để có cuộc sống an toàn và khỏe mạnh, đó là những kỹ năng tâm lý xã hội và
giao tiếp mà mỗi cá nhân có thể có để tương tác với những người khác một cách hiệu
quả hoặc ứng phó với những vấn đề hay thách thức của cuộc sống hằng ngày[3].
Tương đồng với quan niệm của WHO, còn có quan niệm kỹ năng sống là những kỹ

năng tâm lý xã hội liên quan đến những tri thức, những giá trịvà những thái độ, cuối
cùng được thể hiện ra bằng những hành vi làm cho các cá nhân có thể thích nghi và giải
quyết có hiệu quả các yêu cầu và thách thức của cuộc sống.
- Theo UNICEFF, Kỹ năng sống là tập hợp rất nhiều kỹ năng tâm lý xã hội và giao
tiếp cá nhân giúp cho con người đưa ra những quyết định có cơ sở, giao tiếp một cách có
hiệu quả, phát triển các kỹ năng tự xử lý và quản lý bản thân nhằm giúp họ có một cuộc
sống lành mạnh và có hiệu quả. Kỹ năng sống được thể hiện ở những hành động cá nhân
và những hành động đó sẽ tác động đến những hành động của những người khác cũng
như dẫn đến những hành động nhằm thay đổi môi trường xung quanh, giúp nó trở nên
lành mạnh.
Có thể thấy rằng kỹ năng sống bao gồm một loạt các kỹ năng cụ thể, cần thiết cho
cuộc sống hàng ngày của con người. Về bản chất, đó là kỹ năng tự quản lý bản thân và
kỹ năng xã hội cần thiết để cá nhân tự lực trong cuộc sống, học tập và làm việc hiệu
quả… Nói các khác kỹ năng sống là khả năng làm chủ bản thân của mỗi con người, khả
năng ứng xử phù hợp với những người khác và với xã hội, khả năng ứng phó trước các


tình huống của cuộc sống. Kỹ năng sống hướng vào việc giúp con người thay đổi nhận
thức, thái độ và giá trị trong những hành động theo xu hướng tích cực và mang tính chất
xây dựng.
Kỹ năng sống được hình thành thông qua một quá trình sống, rèn luyện, học tập
trong gia đình, nhà trường và ngoài xã hội. Vì vậy, kỹ năng sống của mỗi người vừa có
tính cá nhân, vừa có tính xã hội và chịu ảnh hưởng của gia đình, cộng đồng, dân tộc. Kỹ
năng sống mang tính cá nhân bởi vì đó là khả năng của mỗi cá nhân. Mặt khác kỹ năng
sống có tính xã hội là vì trong mỗi giai đoạn của sự phát triển xã hội, mỗi tôn giáo, cá
nhân được yêu cầu để có sự phù hợpvới những kỹ năng sống ấy. Ví dụ: kỹ năng sống
của những người sống ở những vùng miền khác nhau có sự khác nhau…
Đặc điểm tâm sinh lý trẻ[3]:
- Đặc điểm về thể chất : Cơ thể là nền tảng vật chất của trí tuệ và tâm hồn. Nền tảng
có vững thì trí tuệ và tình cảm mới có khả năng phát triển tốt. “Thân thể khoẻ mạnh thì

chứa đựng một tinh thần sáng suốt”, ngược lại “tinh thần sáng suốt thì cơ thể có điều
kiện phát triển”. Trong cuộc sống thực tế cho thấy những em có thể lực yếu thường hay
ỷ lại, phụ thuộc nhiều vào những người thân trong gia đình những việc làm tự phục vụ
mà lẽ ra chính trẻ phải tự làm, tự lập dần: nấu cơm, rửa bát, lau dọn nhà cửa,...
Các em thường tin tưởng tuyệt đối ở nơi thầy, cô giáo nên chúng thường bắt chước
những cử chỉ tác phong của thầy, cô giáo mình. ở trường các em còn được tiếp xúc với
bạn bè, với tập thể nhóm bạn, tổ, lớp; những hoạt động tập thể cũng ảnh hưởng không ít
đến việc hình thành, phát triển nhân cách và giáo dục kỹ năng sống cho các em.
2.2.Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
Qua nhiều năm công tác ở trường THPT Thạch Thành III, tôi thấy thực tế của vấn
đề này là:
1. Về giáo viên:
- Một bộ phận giáo viên chưa thực sự quan tâm đến việc giáo dục kỹ năng sống cho học
sinh mà chỉ chú trọng truyền thụ kiến thức ở sách giáo khoa nên chưa chịu khó tìm tòi
các hình thức và phương pháp tổ chức cho các hoạt động này nên làm mất sự hứng thú
của học sinh.
-Công tác chủ nhiệm lớp ở trong trường đôi lúc chưa được quan tâm đúng lúc. Giáo viên
mỗi người hiểu, tiếp cận và thực hiện một cách khác nhau. Nhiều giáo viên vẫn coi nhẹ
việc rèn luyện các kĩ năng sống cho học sinh.
2. Về học sinh:
- Học sinh học tập thụ động, chủ yếu chỉ nghe và làm theo thầy cô giáo, ít sáng tạo, tính
tự giác chưa cao, lười hoạt động. Tinh thần tập thể chưa cao.
- Học sinh chỉ có học kiến thức, khả năng ứng phó với các tình huống trong cuộc sống
kém, tính tự tin ít, tự ti nhiều, thường nóng nảy, gây gổ lẫn nhau, không có tính kỉ luật.


- Kỹ năng giao tiếp hạn chế, hay nói tục, chửi bậy.
-Một số em thiếu niềm tin vào cuộc sống, thích hưởng thụ, thích sống ảo.
-Nhiều em chưa có định hướng nghề nghiệp, lựa chọn nghề theo trào lưu bạn bè.
3. Về Phụ huynh:

-Nguyên nhân khiến đa phần học sinh khó tiếp cận được các hoạt động kỹ năng thực
hành xã hội là do phụ huynh không cho phép. Đa số phụ huynh cho rằng con em mình
chỉ cần học giỏi kiến thức.
-Phụ huynh học sinh chỉ khuyến khích các con tìm kiến thức mà quên hướng cho con em
mình làm tốt hoạt động đoàn thể, hoạt động xã hội và cách ứng xử trong gia đình.
-Phần lớn ở gia đình phụ huynh giao tiếp trong gia đình còn nhiều hạn chế, xưng hô
chưa chuẩn mực nên các em bắt chước và xưng hô thiếu thiện cảm.
4. Về nhà trường.
Trường THPT Thạch Thành III là một trường miền núi nằm ở phía Bắc của huyện,
cách trung tâm huyện 12 km, trường có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn. Học sinh chủ
yếu là dân tộc Mường, vùng 135. Trình độ dân trí, đời sống nhân dân trên địa bàn nhìn
chung ở mức thấp và không đồng đều, sự giao lưu học hỏi về văn hóa giữa các vùng
miền còn hạn chế. Tất cả những lí do trên ảnh hưởng không nhỏ tới công tác giáo dục
toàn diện của nhà trường. Tuy nhiên vượt lên khó khăn thì từ khi thành lập đến nay
trường luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, nhiều năm liền luôn là một trong top đầu
của khu vực miền núi. Trong hoạt động chuyên môn dạy và học, Nhà trường thường
xuyên nghiên cứu, cải tiến nâng cao chất lượng giảng dạy theo hướng phát huy tính tích
cực của học sinh, không ngừng đổi mới PPDH phù hợp với nội dung chương trình. Và
đặc biệt chú trọng đến việc "Giáo dục kỹ năng sống" cho học sinh. Nhà trường coi đây
là một trong những yếu tố quan trọng hàng đầu trong việc thực hiện mục tiêu giáo dục.
Chính vì thế ngay sau khi Bộ Giáo dục đào tạo đưa nội dung giáo dục kỹ năng sống
lồng ghép vào các môn học và hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, nhà trường tiến
hành triển khai đồng bộ đến toàn thể cán bộ giáo viên về việc tăng cường rèn luyện kỹ
năng sống cho học sinh. [4 ]Đẩy mạnh thực hiện phong trào thi đua “Xây dựng trường
học thân thiện, học sinh tích cực”. Mỗi thầy, cô giáo tâm huyết, trách nhiệm hơn trong
việc giáo dục đạo đức, nhân cách cho học sinh. Mỗi giáo viên trong nhà trường không
chỉ nâng cao chất lượng chuyên môn nghiệp vụ, mà còn thường xuyên quan tâm đến đời
sống, tâm tư tình cảm của học sinh.
Việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trong nhà trường, ngoài việc lồng ghép
vào các môn học hàng ngày, hoạt động ngoài giờ lên lớp là một trong những con đường

giáo dục có hiệu quả trong việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh. Chính vì thế ngoài
việc xây dựng và hoàn thiện các quy tắc ứng xử văn hóa trong nhà trường, bằng nhiều
hình thức khác nhau nhà trường thường xuyên tổ chức những buổi sinh hoạt ngoại


khóa ;tham gia các hoạt động dọn vệ sinh bảo vệ môi trường, tổ chức các hoạt động
quyên góp ủng hộ bạn nghèo, bạn bị bệnh tật hiểm nghèo...Thông qua những hoạt động
này, nhà trường muốn rèn luyện cho các em học sinh tính đoàn kết tập thể, khả năng
làm việc theo nhóm. Đồng thời xây dựng tinh thần chia sẻ, ý thức trách nhiệm cho các
em.
Chính nhờ việc chú trọng giáo dục kỹ năng sống cho học sinh của nhà trường đã
tạo tinh thần đoàn kết, gắn bó, quan tâm giúp đỡ lẫn nhau trong học tập, học sinh nỗ lực
tiếp thu bài giảng và tìm tòi những kiến thức liên quan đến bài học để liên hệ áp dụng
vào thực tiễn, qua đó phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh. Các em
cảm thấy rất vui và biết thêm nhiều kiến thức. Nhờ đó các em biết tự chăm sóc bản thân
như là tự sắp xếp góc học tập thật ngăn nắp, tự giặt quần áo cho mình, vệ sinh cá nhân
và môi trường sống.... Ngoài ra, em còn giúp bố mẹ nhiều việc nhà. Đây được xem là
bước tiến quan trọng trong việc đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục xem học sinh
là trung tâm, góp phần tạo điều kiện cho việc hoàn thiện nhân cách học sinh ngay từ khi
còn ngồi trên ghế nhà trường.
Từ những thực trạng trên đây, thì việc " Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh học
sinh THPT qua hoạt động trải nghiệm" là một việc làm vô cùng cần thiết giúp cho các
em say mê, hứng thú trong học tập, các em thấy mình mạnh dạn hơn trong giao tiếp, tự tin
hơn trong việc thể hiện những năng lực của bản thân . Khi trở lại lớp học thì ý thức xây
dựng tập thể, tinh thần đoàn kết trong lớp được cải thiện rõ rệt.
2.3.Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề
"Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh THPT qua hoạt động trải nghiệm".
1. Xây dựng kế hoạch:
Ngay từ đầu năm học tôi đã tham mưu với BGH nhà trường kế hoạch giáo dục KNS
thông qua hoạt động trải nghiệm cho các HS lớp tôi chủ nhiệm. Đây là phần quan trọng

trong kế hoạch chuyên môn của nhà trường.
+ Thời gian và môi trường giáo dục: Cuối tháng 3 đến đầu tháng 4 ( chào mừng tháng
thanh niên và đây là thời gian hợp lí để các em HS tham gia hoạt động trải nghiệm trong
năm học trừ thời gian ôn thi)
Môi trường : Lữ đoàn pháo binh 368 Thị xã Bỉm Sơn ,Thanh Hóa ( địa điểm này cách
trường 20km; môi trường quân đội lành mạnh, an toàn, nhiệt tình,.....và quan trọng là
không tốn kém bất kỳ khoảng gì ngoài tiền ăn. Đây là điều quan trọng đối với một
trường miền núi còn nhiều khó khăn như THPH Thạch Thành III)

Bản kế hoạch trải nghiệm và học kỹ năng sống tại lữ đoàn
pháo binh 368
Nơi đi: Trường THPT Thạch Thành 3. Huyện Thạch Thành
Nơi đến: Lữ đoàn pháo binh 368 Thị xã Bỉm Sơn.


I.

Chuẩn bị:

1.Số lượng thành viên: 33 học sinh lớp 11B5 và GVCN.
- Hành trang chuẩn bị: Đồ dùng cá nhân cần thiết
- Phương tiện di chuyển: ô tô ( tiền quỹ lớp)
- Chi phí phát sinh: Học sinh tự chịu.
- Ăn trưa:
2. Mục tiêu của chuyến đi:
- Trải nghiệm thực tế cuộc sống trong quân đội.
- Rèn luyện tính kỉ luật, sự đoàn kết, tính đồng đội, tính tập thể
- Thực hành kỹ năng sống cho HS.
- Đề cao tinh thần vượt khó, lòng yêu nướcvà sự tự hào dân tộc.
* GVCN liên hệ trước lữ đoàn để HS có thể:

- Thăm nhà truyền thống lữ đoàn.
- Thăm quan khu tăng gia sản xuất; thao trường luyện tập của Lữ đoàn
- Thăm quan nơi ăn, ở của người lính.
Chuẩn bị những tài liệu về lữ đoàn như lịch sử thành lập và những thành tựu đạt đã được
của lữ đoàn pháo binh 368.
2. Hoạt động Trải nghiệm:
1. Nội dung hoạt động:
- Tập trung quân số và giới thiệu hoạt động của bộ đội trong ngày. HS nghe và ghi nhớ.
-Nghe hướng dẫn và trải nghiệm sắp xếp nội vụ;
-Giới thiệu điều đội ngũ tay không. HS thực hành theo
-Giới thiệu bắn súng tiểu liên AK. Trải nghiệm “Em làm chú bộ đội”.
- Nghỉ cơm trưa; HS ăn theo đúng tiêu chuẩn bữa ăn bộ đội.
-Thăm nhà truyền thống, nghe về lịch sử thành lập và phát triển của lữ đoàn .
-Tham quan khu tăng gia của bộ đội; trải nghiệm “Em làm nông dân”
- Tham quan khu kỹ thuật. HS quan sát những vũ khí hiện đại của QĐNDVN.
- Tham quan khu nội trú ( nơi ăn, ở,….. của chú bộ đội)
-Tham quan nơi thao trường luyện tập của người lính , xem duyệt đội hình , đội ngũ,…
- Trở về hội trường giao lưu văn nghệ: hát những bài hát về người lính; đọc những bài
thơ nói về bộ đội.
- Ra sân bóng giao lưu bóng đá nam, chơi những trò chơi lành mạnh.
-Kết thúc, lên xe về trường.
2. Tổ chức hoạt động
GV phân chia từng nhóm học sinh những nhiệm vụ cụ thể.
Nhóm 1: Tìm hiểu về lịch sử thành lập Lữ đoàn.
Nhóm 2: Những công việc thường nhật của người bộ đội theo ngày, tuần,...
Nhóm 3: Các quy định chung trong quân đội.


Nhóm 4: Công tác sắp xếp nội vụ trong quân đội.
HS chuẩn bị những tiết mục giao lưu cùng bộ đội:

-Giao lưu văn nghệ: Những bài thơ, bài hát về người lính.
-Giao lưu thể thao: Bóng đá nam; Tổ chức các trò chơi lành mạnh cho HS
III. Những bài học rút ra khi trải nghiệm:
-Sau chuyến đi HS đã đạt được những kế quả gì?
-Đã đạt được những mục tiêu đề ra chưa?
*Sản phẩm sau chuyến đi :
-HS biết cách sắp xếp đồ dùng cá nhân của mình một cách nhanh nhất, gọn gàng và
khoa học hơn.
-HS biết cách tự chăm sóc bản thân mình tốt hơn khi khi không có bố mẹ ở bên ( rèn
luyện thể thao, làm việc nhà, học tập,….)
-HS biết sắp xếp thời gian biểu một ngày của mình khoa học và hợp lý hơn.
-Các em cũng biết cách tự điều chỉnh cái tôi của mình khi sống và học tập trong môi
trường tập thể ( biết yêu thương,nhường nhịn, đoàn kết và giúp đỡ nhau trong cuộc
sống,…)
-Biết yêu thương gia đình của mình hơn, sống có trách nhiệm hơn.
-Các em cũng sẽ có ý chí phấn đấu hơn, có tinh thần vượt khó để vươn lên trong học tập
và trong cuộc sống,…
-HS cũng biết vì sao “kỷ luật là sức mạnh của quân đội” từ đó về lớp sẽ có thể thực
hiện “ đoàn kết tốt kỷ luật tốt”,….
2.4.Hiệu quả của SKKN đối với hoạt động giáo dục:
Trong thời gian công tác tại trường TH PT Thạch Thành III tôi đã điều tra nghiên cứu
và thử áp dụng thực tế đã được các động nghiệp trong trường đồng tình ủng hộ. Khi thực
hiện sáng kiến này tôi đã nhận thấy sự hào hứng, sôi nổi của HS. Nhiều em HS rụt rè, ít
nói nay đã cởi mở hơn trong giao tiếp và tham gia các hoạt động do trường lớp tổ chức.
Các em thực sự chủ động giải quyết và ứng phó trước các tình huống ứng phó trong thực
tiễn. Kết quả cho thấy HS ngoan hơn, tự giác chủ động, mạnh dạn hơn, đã thể hiện được
cách xử lý trong ứng xử khá phù hợp. Nhiều em đã có ý thức kỷ luật tốt hơn, biết vươn
lên trong học tập và trong cuộc sống.Chất lượng học tập và rèn luyện của học sinh lớp
chủ nhiệm được Ban chấp hành Đoàn trường, ban giám hiệu đánh giá rất cao. Tập thể
lớp 11B5 luôn xếp thứ tự cao trong bảng xếp loại thi đua của Đoàn trường.

- Khảo sát lớp Năm học 2016-2017:
TSHS

Học sinh vi phạm lỗi

Thái độ học trên lớp


33

Đi học muộn
(lượt)

Nghỉ học (lượt)

Tự giác không
cần nhắc nhở
(HS)

Chưa tự giác,
thầy cô phải
nhắc nhở nhiều
(HS)

SL

SL

SL

SL

21

68

20

13

Khảo sát lớp Năm học 2017-2018:
Học sinh vi phạm lỗi

TSHS

33

Thái độ học trên lớp

Đi học muộn
(lượt)

Nghỉ học (lượt)

Tự giác không
cần nhắc nhở
(lượt)

Chưa tự giác,
thầy cô phải

nhắc nhở nhiều
(lượt)

SL

SL

SL

SL

8

32

29

4

Khảo sát lớp năm học 2017-2018: Nội dung khảo sát: Thảo luận nhóm qua quan sát
Thực hành thảo luận nhóm
TSHS

33

Biết cách lắng nghe, hợp tác

Chưa biết cách lắng nghe, hay tách
ra khỏi nhóm

SL

%

SL

%

33

100

0

0

- Sau sáng kiến kinh nghiệm này tôi dự định sẽ tiếp tục nghiên cứu để thiết kế thêm
hình thức và tìm thêm biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho HS được phong phú hơn.
3. Phát huy vai trò, tác dụng và hiệu quả của hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho
học sinh:
[4]Hoạt động giáo dục kỹ năng sống là hoạt động được tổ chức theo mục tiêu, nội
dung, chương trình dưới sự hướng dẫn của giáo viên. Bản chất của hoạt động này là
thông qua các loại hình hoạt động, các mối quan hệ nhiều mặt, nhằm giúp người học
chuyển hoá một cách tự giác, tích cực tri thức thành niềm tin, kiến thức thành hành
động, biến yêu cầu của nhà trường thành chương trình hành động của tập thể lớp học
sinh và của cá nhân học sinh, tạo cơ hội cho học sinh trải nghiệm tri thức, thái độ, quan


điểm và hành vi ứng xử của mình trong môi trường an toàn, thân thiện có định hướng
giáo dục. Thông qua hoạt động giáo dục kỹ năng sống có thể giúp học sinh sống một

cách an toàn , khoẻ mạnh có khả năng thích ứng với biến đổi của cuộc sống hàng ngày.
Rèn luyện cho học sinh các kỹ năng cơ bản phù hợp với lứa tuổi như : kỹ năng giao tiếp
ứng xử có văn hoá; kỹ năng tổ chức quản lý và tham gia các hoạt động tập thể với tư
cách là chủ thể của hoạt động; kỹ năng tự kiểm tra, đánh giá kết quả học tập, rèn luyện;
củng cố, phát triển các hành vi, thói quen tốt trong học tập, lao động và công tác xã hội.
Bồi dưỡng thái độ tự giác tích cực tham gia các hoạt động tập thể và hoạt động xã hội;
hình thành tình cảm chân thành, niềm tin trong sáng với cuộc sống, với quê hương đất
nước; có thái độ đúng đắn đối với các hiện tượng tự nhiên và xã hội. Như vậy, hoạt động
giáo dục kỹ năng sống thực sự cần thiết. Do đó cần phát huy tối đa vai trò, tác dụng và
hiệu quả của hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.
Giáo dục kỹ năng sống là việc cần được tiến hành thường xuyên, liên tục, phù hợp với
đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi, hoàn cảnh, hoạt động của từng loại đối tượng cụ thể. Việc
giáo dục kỹ năng sống trong trường học có thể tiến hành theo những phương án sau:
-Lồng ghép các nội dung giáo dục kỹ năng sống vào các môn học có ưu thế và các hoạt
động giáo dục khác của nhà trường.
-Tích hợp nội dung giáo dục kỹ năng sống vào các môn học, vào các hoạt động giáo dục
khác.
-Thường xuyên tổ chức cho học sinh chơi các trò chơi tập thể lành mạnh, chơi các trò
chơi dân gian, tổ chức các hoạt động văn nghệ thể thao, qua các hoạt động rèn cho học
sinh kĩ năng ứng xử với bạn bè, xây dựng tinh thần đoàn kết tốt, kỹ năng lắng nghe, kỹ
năng hợp tác, kỹ năng quyết định, biết kiềm chế bản thân trong khi xử lí các tình huống
với bạn bè.
-Tổ chức hoạt động ngoại khoá chuyên đề “Giáo dục kỹ năng sống cho HS”, tạo cho HS
một sân chơi để HS được thực hành kỹ năng sống, được giao lưu, được tư vấn về kỹ
năng sống để hiệu quả rèn kỹ năng sống cho học sinh được nâng lên gắn liền với thực tế
cuộc sống.
-Tổ chức các hoạt động lao động vừa sức với học sinh: vệ sinh sân trường, lớp học,
trồng chăm sóc cây trên sân trường, bồn hoa, vườn trường, ; học sinh được rèn một số
kỹ năng như: cầm chổi quét, hót rác, tưới cây, tỉa lá,...; thông qua đó HS biết sử dụng có
hiệu quả đồ dùng lao động.

-Giáo viên không chỉ nhằm hình thành những khái niệm khoa học, cách làm việc trí óc
mà còn hướng dẫn tới sự tạo dựng phát triển các nhân cách của học sinh. Đặc biệt trẻ
tiểu học thường hay bắt chước người lớn và rất tin tưởng ở các thầy giáo, cô giáo. Vì


vậy, mỗi giáo viên cũng phải luôn thường xuyên tự rèn kỹ năng sống, luôn thể hiện là
tấm gương trong sáng, mẫu mực cho học sinh noi theo.
-Giáo viên cần thực hiện tốt đổi mới phương pháp dạy học để phát huy tính tích cực chủ
động sáng tạo của học sinh (VD: sử dụng phương pháp thảo luận nhóm, phương pháp
gợi mở, nêu vấn đề, phương pháp đóng vai,...; biết lựa chọn phối kết hợp linh hoạt các
phương pháp và hình thức tổ chức dạy học.); qua các hoạt động học tập, học sinh được
rèn các kỹ năng phân tích, tổng hợp, tư duy sáng tạo, hợp tác theo nhóm, kỹ năng đánh
giá, kỹ năng hợp tác trong nhóm, kỹ năng xử lý tình huống,...
-Mở các lớp tập huấn nhằm giới thiệu, nâng cao nhận thức, hiểu biết và ý thức rèn kỹ
năng sống cho giáo viên, phụ huynh, cộng đồng và học sinh.
-Tổ chức các nói chuyện chuyên đề cho giáo viên, phụ huynh, cộng đồng và học sinh.
- Tổ chức các buổi sinh hoạt tập thể, hoạt động dã ngoại.
-Tổ chức tốt các hoạt động xã hội, hoạt động đoàn thể
III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
3.1.Kết luận:
Sau khi tiến hành giáo dục KNS cho HS qua hoạt động trải nghiệm tại lữ đoàn pháo
binh 368 tôi đã rút ra những kết luận như sau:
Là một giáo viên đang trực tiếp giảng dạy tại trường phổ thông, tôi nhận thấy việc giáo
dục KNS cho học sinh là việc làm rất cần thiết.
1. Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh thông qua các hoạt động, để học sinh tự cảm
nhận, đánh giá, nhận xét qua các hành vi và từ đó hình thành các kỹ năng; thực hiện sự
phối hợp trong và ngoài nhà trường làm tốt công tác xã hội hoá trong việc giáo dục kỹ
năng sống cho học sinh.
2. Giáo dục kỹ năng sống trong trường học góp phần rèn luyện, hình thành cho học
sinh sống có trách nhiệm hơn và biết lựa chọn cách ứng xử phù hợp, ứng phó với các

sức ép, thách thức trong cuộc sống; thúc đẩy hành vi mang tính xã hội, giảm bớt tỷ lệ
phạm pháp.
3. Giáo dục kỹ năng sống còn tạo mối quan hệ thân thiện, cởi mở giữa thầy, trò, sự hứng
thú tự tin, chủ động sáng tạo trong học tập, nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục. Học
sinh được giáo dục kỹ năng sống xác định được bổn phận và nghĩa vụ của mình đối với
bản thân, gia đình và xã hội.
4. Giáo dục kỹ năng sống còn cần đến vốn sống, tình thương và nhân cách của người
thầy. Học sinh học kiến thức ở thầy trước hết là ở tấm gương sống của người thầy. Vì


vậy, để học sinh không thất vọng vì thầy thì trước hết “mỗi thầy cô giáo là một tấm
gương đạo đức, tự học và sáng tạo” mà ngành Giáo dục đang vận động.
5. Giáo dục kỹ năng sống cần cho suốt cả cuộc đời và luôn luôn được bổ sung, nâng cấp
để phù hợp với sự thay đổi của cuộc sống biến động.
6. Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh không phải là công việc “một sớm, một chiều”
mà đòi hỏi phải có quá trình, kiên nhẫn và bằng cả tâm huyết và ở mọi lúc, mọi nơi, thực
hiện càng sớm càng tốt đối với trẻ em. Kỹ năng sống rất đa dạng và mang đặc trưng
vùng, miền đòi hỏi người giáo viên phải vận dụng một cách linh hoạt, sáng tạo cho phù
hợp với nhu cầu, trình độ của học sinh và đặc điểm, hoàn cảnh của nhà trường, địa
phương.
7. Giáo dục kỹ năng sống không phải chỉ là công việc của giáo viên, nhà trường mà của
cả xã hội, cộng đồng, có như vậy mới mong đào tạo ra được những thế hệ trẻ phát triển
toàn diện, chuẩn bị tốt cho việc thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước và hội
nhập quốc tế.
Bằng trải nghiệm của bản thân, mỗi học sinh vừa là người tham gia, vừa là người thiết
kế và tổ chức các hoạt động cho chính mình nên học sinh không những biết cách tích
cực hóa bản thân, khám phá bản thân, điều chỉnh bản thân mà còn biết cách tổ chức hoạt
động và biết làm việc có kế hoạch, có trách nhiệm[6]
3.2. Kiến nghị.
-Cần xây dựng lại nội dung giáo dục KNS, hoạt động trải nghiệm một cách bài bản có

tính khoa học, logíc chặt chẽ và đầy đủ hơn.
-Phát huy hơn nữa vai trò của giáo viên đặc biệt là giáo viên chủ nhiệm.
-Khích lệ giáo viên tham gia vào hoạt động nghiên cứu khoa học sư phạm ứng dụng.
-Nên phối kết hợp chặt chẽ với PHHS trong việc quản lý con em.
-Nếu có thể nên kết nghĩa với một đơn vị quân đội để hoạt động thuận lợi hơn.
-Nên tiến hành mở rộng đề tài theo hướng kết hợp với Đoàn trường, các tổ chức xã hội
khác.
Trong khuôn khổ của một sáng kiến kinh nghiệm, thời gian nghiên cứu chưa dài, đối
tượng nghiên cứu còn ít nên kết quả không tránh khỏi mang màu sắc cá nhân, rất mong
nhận được sự góp ý của các bạn bè đồng nghiệp để vấn đề nghiên cứu được hoàn thiện
hơn.
Trên đây chỉ là sáng kiến kinh nghiệm được rút ra từ thực tiễn quá trình tổ chức thực
hiện "Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh THPT qua hoạt động trải nghiệm".


ở trường chúng tôi. Tuy nhiên do năng lực bản thân nên chắc chắn rằng sẽ không tránh
khỏi những thiếu sót. Vì thế tôi rất mong được sự góp ý chân tình của quý thầy cô và các
bạn đồng nghiệp.
Tôi xin trân trọng cảm ơn !

XÁC NHẬN CỦA ĐƠN VỊ

Thanh Hóa, ngày 18 tháng 4 năm 2018.

Phó Hiệu trưởng

Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết,
không sao chép nội dung của người khác.

Đỗ Duy Thành

Nguyễn Thị Giang

TÀI LIỆU THAM KHẢO
- Luật giáo dục 2005 [2]
- Module THPT 35[3]
- Internet[4]
- Bộ GD-ĐT(2015) .Tài liệu tập huấn kỹ năng xây dựng và tổ chức các hoạt động trải
nghiệm sáng tạo trong trường học. [5]
-Dự thảo Nội dung CT GDPT mới[6]


DANH MỤC
CÁC ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG ĐÁNH GIÁ
XẾP LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT, CẤP SỞ GD&ĐT VÀ CÁC CẤP CAO HƠN
XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Nguyễn Thị Giang
Chức vụ và đơn vị công tác: Giáo viên -Trường THPT Thạch Thành 3
TT
1.

Tên đề tài SKKN

Kết quả
Cấp đánh
đánh giá
giá xếp loại
xếp loại

Năm học
đánh giá xếp

loại

Cấp sở

2015-2016

Một số kinh nghiệm ứng
dụng công nghệ thông tin vào
việc sử dụng sơ đồ khối để
dạy bài 25: Hệ thống bôi trơn
– bài 26: Hệ thống làm mát.

C