Một số biện pháp giúp học sinh THCS tiếp cận với cuộc cách mạng công nghiệp 4 0

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

Là nhóm tác giải của sáng kiến:
“Một số biện pháp giúp học sinh THCS tiếp cận với cuộc cách mạng
công nghiệp 4.0”.
Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Giáo dục
Thời gian áp dụng: Năm học 2017-2018 và năm học 2018-2019.
NỘI DUNG SÁNG KIẾN
Lịch sử, con người đã trải qua 4 cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật lớn và đã
được các nhà nghiên cứu. Mỗi cuộc cách mạng đều đặc trưng bằng sự thay đổi về
bản chất của sản xuất và sự thay đổi này được tạo ra bởi các đột phá của khoa học
và công nghệ. Có thể mô phỏng sự phát triển ấy như sau:

Bản chất của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 (CMCN 4.0) là dựa trên nền
tảng công nghệ số và tích hợp tất cả các công nghệ thông minh để tối ưu hóa quy
trình, phương thức sản xuất với những đột phá chưa từng có về công nghệ, liên
quan đến kết nối Internet, điện toán đám mây, in 3D, công nghệ cảm biến, thực tế
0


ảo... Cuộc CMCN 4.0 đã đang tác động mạnh mẽ đến mọi quốc gia, người dân
khắp toàn cầu làm thay đổi căn bản cách chúng ta sống, làm việc và sản xuất, đồng
thời mở ra rất những cơ hội, thách thức cho mỗi quốc gia và từng cá nhân, đặc biệt
là các bạn trẻ - những chủ nhân tương lai của đất nước.
Giới trẻ nói chung và học sinh trường trung học cơ sở nói riêng hiểu thế nào
về CMCN 4.0 và những tác động của nó đối với việc học tập hàng ngày của học
sinh? Cách thức giúp học sinh tiếp cận cuộc cách mạng này thế nào? Qua thực tế
làm công tác quản quản lí và trực tiếp giảng dạy, chúng tôi mạnh dạn đề xuất sáng
kiến: “Một số biện pháp giúp học sinh THCS tiếp cận với cuộc cách mạng
công nghiệp 4.0”.

1. Giải pháp cũ thường làm
1.1. Mô tả giải pháp cũ
Khái niệm CMCN 4.0 lần đầu tiên được nhắc đến trong bài phát biểu Cố
Chủ tịch Trần Đại Quang tại Trường Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh
ngày 03/10/2016. Kể từ đó, CMCN 4.0 nhiều lần đã trở thành tâm điểm của các
hội nghị về giáo dục và nóng trên các chương trình thời sự. Và đến ngày 4-5-2017,
Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 16/CT-TTg về việc tăng cường năng
lực tiếp cận cuộc CMCN 4.0 nhằm đưa Việt Nam trở thành nước công nghiệp hiện
đại.
Tuy nhiên thực tế cho thấy, “Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0” vẫn còn là
một khái niệm rất mơ hồ với nhiều người, nhất là đối với học sinh trung học cơ sở.
Bản chất, nội dung và ý nghĩa của cuộc cách mạng này được nhắc đến chủ yếu ở
tầm vĩ mô với đặc trưng của cuộc cách mạng là ứng dụng rộng rãi những thành tựu
công nghệ cao, đặc biệt là công nghệ thông tin, số hóa, trí tuệ nhân tạo, kết nối
mạng để quản trị nhằm tạo ra những thay đổi đột phá trong phát triển kinh tế - xã
hội.
Một trong những yêu cầu để chuẩn bị cho cuộc CMCN 4.0 là cải thiện
nguồn vốn con người để có thể đáp ứng được các yêu cầu về kiến thức và kỹ năng
liên tục thay đổi trong môi trường lao động mới. Điều này đặt ra cho giáo dục và
đào tạo sứ mệnh to lớn là chuẩn bị đội ngũ nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển của
đất nước. Vấn đề mà nhiều quốc gia đều nhận thấy và đặt ra đó là chuyển từ một
nền giáo dục nặng về trang bị kiến thức, kỹ năng cho người học sang một nền giáo
dục giúp phát triển năng lực, thúc đẩy đổi mới và sáng tạo cho người học, đáp ứng
1


những yêu cầu đặt ra cho công dân trong thời đại cách mạng công nghiệp 4.0.
Những thay đổi đó phải bắt đầu từ nền tảng giáo dục trong các bậc học phổ thông.
Mặc dù vậy, các biện pháp giúp học sinh trung học cơ sở tiếp cận với cuộc cách
mạng công nghiệp 4.0 gần như chưa được quan tâm, chưa được đề cập đến trong

giáo dục, điều này đem lại những rào cản rất lớn, hạn chế tầm nhìn và sự hiểu biết
của giáo viên cũng như học sinh về xu thế phát triển đất nước, yêu cầu của cuộc
cách mạng công nghiệp 4.0, dẫn đến chất lượng giáo dục sẽ không được cải thiện
và nâng cao.
2. Giải pháp mới cải tiến
Trên cơ sở tìm hiểu thực trạng hiểu biết của học sinh các trường trung học
cơ sở trên địa bàn thành phố Ninh Bình. Từ đó đề xuất các biện pháp giúp học sinh
hiểu đúng, hiểu đầy đủ, hiểu sâu sắc về CMCN 4.0; thấy được sự cần thiết phải có
hiểu biết về CMCN 4.0 và biết cách khai thác, sử dụng các sản phẩm CMCN 4.0
để nâng cao hiệu quả việc học tập của mình. Qua đó, cũng xác định đúng vai trò,
sứ mệnh của mình để có định hướng đúng về nghề nghiệp trong tương lai trước sự
phát triển như vũ bão của khoa học công nghệ.
Với mục đích đưa học sinh THCS đến gần hơn với cuộc CMCN 4.0, chúng
tôi đề xuất một số biện pháp sau:
2.1. Biện pháp 1: Khai thác tư liệu 3D, 4D và các sản phẩm công nghệ
phục vụ cho việc học tập
CMCN 4.0 đem lại sự kết hợp giữa hệ thống ảo và thực dựa trên nền tảng các
phát minh, phát kiến thuộc ba “đại xu hướng”: vật lý, số hóa, và sinh học. Những
sản phẩm công nghệ thông tin là thành quả của cuộc CMCN 4.0 đem lại nhằm phục
vụ nhu cầu học tập, sinh hoạt, giải trí nâng cao chất lượng cuộc sống. Trong quá
trình sử dụng các sản phẩm CNTT học sinh sẽ được tiếp cận và thấy được những tác
động, ảnh hưởng và hiệu quả vô cùng to lớn mà cuộc CMCN 4.0 đem lại.
Với hầu hết các môn học như: Toán, Vật lí, Hóa học, Sinh học, Lịch sử, Tiếng Anh …,
học sinh được phát huy tối đa các phẩm chất, năng lực để tiếp cận với cuộc CMCN 4.0 qua các
tiết dạy sinh động, thực hiện những thí nghiệm ảo; diễn biến lại một sự kiện lịch sử qua những
thước phim 3D, 4D; mô phỏng lại cuộc giải phẫu dưới hình ảnh 3D bởi sự tâm huyết, sáng tạo
không ngừng đổi mới phương pháp dạy học của các thầy, cô giáo…

2

Trận chiến Bạch Đằng qua thước phim 3D
trong môn Lịch sử
HS thực hành thí nghiệp ảo trong
môn Sinh học

Thí nghiệm ảo sử dụng trong môn Hóa học

Thí nghiệm ảo sử dụng trong môn Vật lí

Biện pháp tiếp cận này làm cho bài dạy thêm sinh động, tạo hứng thú và
phát huy được óc sáng tạo, trí tưởng tượng phong phú của người học đáp ứng yêu
cầu đổi mới toàn diện giáo dục, đồng thời giúp học sinh có những hiểu biết và
nhận thức nhất định về cuộc CMCN 4.0 cùng với những lợi ích mà nó đem lại cho
cuộc sống con người.
2.2. Biện pháp 2: Tổ chức cho các bạn học sinh trải nghiệm học tập qua
mô hình “Trường học thông minh”
Việc thực hiện mô hình “Trường học thông minh” (THTM) là một trong
những giải pháp để đẩy mạnh hội nhập quốc tế và tăng cường năng lực tiếp cận
cuộc CMCN 4.0 cho cả người dạy và người học. Hiện nay đã có một số tỉnh thành
trong nước như: Thành phố Hồ Chí Minh, Thanh Hóa, Lào Cai …đã triển khai dự
án đầu tư xây dựng mô hình “trường học thông minh”. Đây được coi là mô hình
dạy học sáng tạo trong giáo dục thông minh- hệ thống giáo dục 4.0 hướng đến
người học làm trọng tâm với các mô hình giảng dạy, học tập linh hoạt, học trực
tiếp, học trực tuyến, học trên thiết bị di động, học ở bất cứ nơi đâu, thời gian và địa
điểm học tập không bị ràng buộc.
3


THTM được xây dựng trên cơ sở ứng dụng công nghệ số 4.0. Tham gia

THTM, giáo viên sử dụng bảng tương tác, thường xuyên áp dụng bài giảng elearning trong dạy học, ứng dụng phần mềm mô phỏng, phần mềm thực hành, thí
nghiệm ảo trong dạy học. Việc tổ chức thi, kiểm tra được thực hiện trên máy tính
hoặc thiết bị cầm tay cá nhân... Còn đối với HS, học trong môi trường trực tuyến,
có sách giáo khoa điện tử và tương tác, nhận được sự trợ giúp của giáo viên, bạn
bè xung quanh. Đặc biệt, học sinh sẽ có thời gian hình thành, phát triển năng lực tự
học, tự nghiên cứu, kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng phản biện, kỹ năng thuyết
trình, kỹ năng giao tiếp… để trở thành công dân toàn cầu.

Mô hình trường học thông minh

Đặc biệt, với mô hình giáo dục thực tế ảo lại giúp người học cảm nhận
không gian mô phỏng một cách chân thực nhờ kính nhìn 3 chiều (kính thực tế ảo).
Môi trường 3D ảo được tạo ra và điều khiển bởi một hệ thống máy tính; đặc biệt
một số hệ thống còn cho phép mô phỏng âm thanh, mùi vị chân thực, cho phép
người học tiếp cận thông tin một cách trực quan, tập trung cao độ và có thể tương
tác, sáng tạo.

4


Nhóm sinh viên Đại học Duy Tân (Đà Nẵng) thích thú với trải nghiệm thực tế áo 3D cho
môn học giải phẫu, một ứng dụng do các nhà nghiên cứu của trường phát triển

Trong mô hình đó, học sinh là trung tâm của qua trình dạy học, học sinh tự
tìm hiểu, trao đổi, bày tỏ ý kiến về các vấn đề học tập; có cái nhìn đa chiều về cùng
một nội dung nên giúp phát triển tư duy logic, khả năng, tranh luận, phản biện
cũng như có tư duy biện chứng trước mọi vấn đề quan tâm. Thầy, cô giáo là người
định hướng, tư vấn, giúp đỡ học sinh trong việc tìm tòi, khám phá tri thức mới.
Thông qua đó, học sinh sẽ có điều kiện hình thành, phát triển năng lực tự học, tự
nghiên cứu, kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng thuyết trình, kỹ năng giao tiếp… là

những phẩm chất cần thiết của công dân toàn cầu trong tương lai
Đặc biệt, với mô hình giáo dục thực tế ảo, người học cảm nhận được không
gian mô phỏng một cách chân thực nhờ kính nhìn 3 chiều (kính thực tế ảo- VR).
Môi trường 3D ảo được tạo ra và điều khiển bởi một hệ thống máy tính. Hơn nữa,
một số hệ thống còn cho phép mô phỏng âm thanh, mùi vị chân thực, cho phép
người học tiếp cận thông tin một cách trực quan, tập trung cao độ và có thể tương
tác, sáng tạo.
Ở những mức độ khác nhau, mô hình trường học thông minh cũng đã bước
đầu được áp dụng trên thực tế ở một số trường THCS, như: hình thức học tập môn
học Lịch sử trên trang fanpage “Lịch sử Việt Nam qua ảnh và thơ” của trường
THCS Trương Hán Siêu; hình thức “Học tập trải nghiệm gắn với định hướng

5


nghề nghiệp tiếp cận công nghệ 4.0” của học sinh trường THCS Lý Tự Trọng ở
một số doanh nghiệp tại địa phương Ninh Bình.

Học tập trải nghiệm gắn tiếp cận công nghệ 4.0
hệ thống may tự động tại Công ty may xuất khẩu Ninh Bình tháng 9/2018

2.3. Biện pháp 3: Trải nghiệm CMCN 4.0 qua việc tìm hiểu, tiếp xúc với
các cuộc thi, các sân chơi trí tuệ
Trong những năm gần đây, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Trung ương Đoàn
TNCS Hồ Chí Minh phối với các Sở, Ban, Ngành triển khai tổ chức các cuộc thi,
các sân chơi trí tuệ như: Cuộc thi Khoa học kĩ thuật dành cho học sinh trung học;
Cuộc thi Sáng tạo dành cho thanh thiếu niên và nhi đồng; Cuộc thi Robocon …
Các cuộc thi đã khơi dậy niềm đam mê, sáng tạo giúp cho học sinh áp dụng những
kiến thức đã học để giải quyết những tình huống có vấn đề trong cuộc sống.
Thông qua các cuộc thi, học sinh biết ứng dụng công nghệ 4.0 để tạo nên

những sản phẩm đầy chất trí tuệ, có tính ứng dụng cao. Đây cũng là cơ hội lớn để
học sinh thể hiện và phát triển năng lực của bản thân, tiếp cận với cuộc CMCN 4.0
một cách nhanh nhất. Từ đó học sinh tiếp tục tạo ra những sản phẩm công nghệ
phục vụ cuộc sống.
Qua khảo sát, chúng em nhận thấy giải pháp này đã được triển khai rất hiệu
quả tại một số trường THCS, THPT trên địa bàn tỉnh Ninh Bình. Nhiều dự án, sản
phẩm dự thi của học sinh đạt giải trong nước và khu vực như: Dự án “Sà lan thu
góm rác” đạt giải Nhì cuộc thi KHKT cấp quốc gia năm 2015; Dự án “Thiết bị tự
động cảnh báo sớm lũ quét và sạt lở đất” của học sinh trường THCS Lý Tự Trọng
6


đạt giải Nhất cuộc thi Sáng tạo dành cho thành thiếu niên và nhi đồng cấp Quốc gia
năm 2018; dự án “Máy sấy đa năng thông minh và tiết kiệm năng lượng” của
học sinh trường THCS Đinh Tiên Hoàng, đạt giải Khuyến khích cuộc thi KHKT
cấp Quốc gia năm 2017; Dự án “Robot thí nghiệm hóa học” của học sinh trường
THPT Hoa Lư A, đạt giải Nhất cuộc thi KHKT cấp Quốc gia năm 2018 …

Dự án “Robot thí nghiệm hóa học”

Dự án “Sà lan thu góm rác”

Dự án “Thiết bị luyện tập đa năng”

Dự án “Thiết bị tự động cảnh báo sớm
lũ quét và sạt lở đất”

Yêu thích sự sáng tạo, đam mê nghiên cứu khoa học là tiền đề quan trọng
cho việc ứng dụng và tiếp cận với xu thế phát triển của cuộc CMCN 4.0 trong học
sinh hiện nay. Các cuộc thi trên có sức lan tỏa lớn trong cộng đồng, tuyên truyền

tới mọi tầng lớp xã hội, giúp cho cuộc CMCN 4.0 đến gần hơn với tất cả mọi
người, đặc biệt là học sinh phổ thông.
7


Tóm lại, mối quan hệ và sự tác động mạnh mẽ của cuộc CMCN 4.0 đến kết
quả và quá trình học tập của học sinh THCS là rất lớn, ta có thể mô phỏng qua sơ
đồ sau:
Một vấn đề trong học tập và thực
tiễn
Giải thích
Tiếp
cận qua
trường
học
thông
minh

Biết sử
dụng
Công
nghệ in
3D, 4D

Sử
dụng
thí
nghiệm
ảo

Trí tuệ
nhân
tạo

Sử dụng
sách
giáo
khoa
điện tử

Internet
vạn vật

Học sinh được trang bị 4.0
ĐIỀU KIỆN VÀ KHẢ NĂNG ÁP DỤNG SÁNG KIẾN
* Về con người
- Các cấp lãnh đạo quản lí giáo dục, chính quyền địa phương, giáo viên, phụ
huynh, học sinh có nhận thức đầy đủ về tác động, ý nghĩa của cuộc CMCN 4.0 đối
với đời sống và thế hệ trẻ, đồng thời thấy được vai trò sứ mệnh của giáo dục đào
tạo trong việc đưa mục đích tiếp cận cuộc cách mạng này đến gần học sinh hơn.
- Cán bộ giáo viên cần không ngừng đổi mới, sáng tạo trong công tác quản lí
giảng dạy tích cực sử dụng các sản phẩm công nghệ 4.0 vào thực tế quản lí và dạy
học.
* Về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học
Cần có sự đầu tư về các điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học đặc
biệt là các phương tiện công nghệ cao đáp ứng nhu cầu đổi mới giáo dục hiện nay.
* Khả năng áp dụng của sáng kiến
Sáng kiến đã được áp dụng tại trường trung học cơ sở Lý Tự Trọng, thành
phố Ninh Bình trong 2 năm học 2017-2018; năm học 2018-2019 và đã thu được
kết quả rất khả quan. Sáng kiến đã tạo hứng thú học tập các môn học cho học sinh

THCS, nâng cao chất lượng chất lượng giáo dục toàn diện của các nhà trương nhà
8


trường. Đồng thời đa dạng hóa được hình thức và phương pháp dạy học ở nhiều bộ
môn, tạo sân chơi khoa học bổ ích và lí thú cho học sinh.
Trên những cơ sở lí luận và thực tiễn của sáng kiến cho thấy sáng kiến có
thể áp dụng được cho mọi nhà trường cấp THCS trong tỉnh, đồng thời có thể áp
dụng được với cấp học khác ở các mức độ phù hợp tùy theo đặc điểm tình hình
riêng của mỗi nhà trường.
HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN
a) Hiệu quả kinh tế
Là một sáng kiến thuộc lĩnh vực giáo dục nên hiệu quả chủ yếu của sáng
kiến được thể hiện trên phương diện xã hội.
b) Hiệu quả xã hội
Lợi ích lớn nhất mà sáng kiến mang lại không phải là số tiền làm lợi mà
việc chính là ở chỗ nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Đây chính là nguồn
lợi kinh tế tri thức vô giá, rất khó có thể kiểm đếm được.
* Chất lượng giáo dục toàn diện qua các năm:
Chất lượng giáo dục các năm học

Kết quả 2 mặt GD

So sánh sau

2016-2017

2017-2018

2018-2019

3 năm

1031/1248
82,61%
11/1248

1079/1304
82,8%
10/2304

1137/1371
82,93%
11/1371

Năm sau cao

0,88%

0,77%

0,8%

Tỉ lệ HS xếp HK

1248/1248

1304/1304

1371/1371

Năm sau cao

Tốt, khá (%)

100%

100%

100%

hơn năm trước

Tỉ lệ HS Khá, giỏi
Tỉ lệ HS yếu

hơn năm trước

* Kết quả các cuộc thi Khoa học kĩ thuật cho học sinh trung học và Cuộc
thi Sáng tạo dành cho thanh thiếu niên và nhi đồng.
Cuộc thi
Năm học
2013-2014
2014-2015
2015-2016
2016-2017
2017-2018

Thi KHKT
Cấp tỉnh

Nhất
Nhất
Nhất
Nhất

Cấp QG
Nhì
Giải nhà

Thi sáng tạo dành cho TTN
Cấp TP

Cấp tỉnh

Cấp QG

Nhì
Ba

Nhì
KK

Ba

01 - Nhất

01 - Nhất

Nhất

Ghi chú

tài trợ
Tư

9


01- Nhì
2018-2019

Nhất

01 - Nhì

Giải nhà
tài trợ

Chúng tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trên là đúng sự thật và hoàn toàn
chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung theo đơn đề nghị./.
TP Ninh Bình, ngày 15 tháng 3 năm 2019
ĐỒNG TÁC GIẢ

Phạm Xuân Dương

Đặng Kim Duyên

Đinh Thị Quý Ngọc

Nguyễn Thị Nhung

Nguyễn Trung Kiên

PHÒNG GIÁO DỤC ĐÀO TẠO TP NINH BÌNH
XÁC NHẬN

10


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.PGS., TS. Nguyễn Cúc (2017), Tác động của cuộc CMCN 4.0 đối với cơ
sở giáo dục đại học ở Việt Nam và gợi ý chính sách cho Việt Nam - Học viện Chính
trị khu vực I.
2. Chỉ thị số 16/CT-TTg ngày 04/05/2017 về việc tăng cường năng lực tiếp
cận cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4
3.csnd.vn/home/cach-mang-cong-nghiep 4.0 và-nhung-van-de-dat-ra-voivie-nam.
4.GS. Phan Văn Trường, Cố vấn của Chính phủ Pháp về thương mại quốc
tế, ngành Giáo dục “đón đầu” cuộc Cách mạng 4.0 ra sao? Báo điện tử
baoquocte.vn, ngày 14/4/2017;
5. Một số bài viết, công trình nghiên cứu về ảnh hưởng cuộc cách mạng 4.0
ở Việt nam giai đoạn hiện nay.

11


PHỤ LỤC 1

PHIẾU ĐIỀU TRA
Để tìm hiểu sự quan tâm đến cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đối với lứa tuổi
học sinh THCS, chúng tôi đang nghiên cứu dự án “Biện pháp giúp học sinh trung

học cơ sở tiếp cận với cuộc cách mạng công nghiệp 4.0”
Chúng tôi mong nhận được sự phối hợp từ các bạn để dự án được hoàn thiện.
Chúng tôi xin chân thành cảm ơn!
Xin các bạn vui lòng cho biết một số thông tin sau
Họ và tên: ...............................................................................................
Lớp: ......................Trường THCS ..........................................................
Câu 1: Bạn có nghe nói đến cách mạng công nghiệp 4.0 chưa?
Nghe thường xuyên
Chưa bao giờ
Thỉnh thoảng
Câu 2: Bạn biết đến cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 qua kênh thông tin nào?
Qua truyền thông
Bạn bè
Thầy cô giáo
Kênh khác
Câu 3: Bạn có quan tâm đến cuộc cách mạng công nghiệp 4.0?
Rất quan tâm
Ít quan tâm

12


Quan tâm
Không quan tâm
Câu 4: Từ khóa “CMCN 4.0-Industrie 4.0” bắt đầu từ khi nào?
Từ năm 1990
Từ năm 2010
Từ năm 2000
Sau năm 2010

Câu 5: Bạn có ý kiến như thế nào với cách hiểu sau về CMCN 4.0: “CMCN đầu

tiên sử dụng năng lượng nước và hơi nước để cơ giới hóa sản xuất. Cuộc cách
mạng lần hai diễn ra nhờ ứng dụng điện năng để sản xuất hàng hóa hàng loạt. Cuộc
cách mạng lần ba sử dụng điện tử và CNTT để tự đông hóa sản xuất. Bây giờ
cuộc CMCN 4.0 đang nảy nở từ cuộc CMCN lần 3, nó kết hợp công nghệ lại với
nhau làm mờ ranh giới giữa vật lí, kĩ thuật số và sinh học”
Đồng ý
Không đồng ý
Đồng ý một phần
Câu 6:Mô hình giáo dục nào dưới đây là sản phẩm của CMCN 4.0.
Lớp học ảo
Trường học mới
Câu 7: Bạn có cho rằng:Trường học thông minh (THTM) hoạt động trên nền tảng ứng dụng
CNTT và truyền thông trong quản lý, điều hành, tổ chức các hoạt động GD; đồng thời xây dựng
môi trường tương tác trên không gian mạng giữa nhà trường - gia đình - xã hội là đúng.
Đồng ý
Không đồng ý
Câu 8: Bạn có cho rằng CMCN 4.0 phát triển trên 3 trụ cột chính: Kĩ thuật số, công

nghệ sinh học và vật lí.
Đồng ý
Không đồng ý
Câu 9: Theo bạn, trí tuệ nhân tạo (AI), vạn vật kết nối (IoT) và dữ liệu lớn (Big

Data) là những yếu tố cốt lõi của?
Kĩ thuật số

13

Công nghệ sinh học
Vật lí
Câu 10: Theo bạn, nghiên cứu để tạo ra những bước nhảy vọt trong nông nghiệp,

thủy sản, y dược, chế biến thực phẩm, bảo vệ môi trường, năng lượng tái tạo, hóa
học, và vật liệu trên lĩnh vực công nghệ sinh học có thuộc mục tiêu của CMCN 4.0
hay không?
Có
Không
Câu 11: Lĩnh vực vật lí và robot thế hệ mới, máy in 3D, xe tự lái, các vật liệu mới (graphene,
skyrmions,…) và công nghệ nano là một phần không thể thiếu của cuộc CMCN 4.0.
Đúng
Sai
Câu 12: Bạn có cho rằng CMCN 4.0 ra đời là quy luật tất yếu trong sự phát triển

chung của nhân loại, là cuộc cách mạng khoa học kĩ thuật giải phóng sức lao động
của con người làm cho thế giới phát triển tốt đẹp hơn, thông minh hơn, chất lượng
hơn.
Đồng ý
Không đồng ý
Câu 13: Theo bạn, ý kiến sau: “Mặt trái của CMCN 4.0 là nó gây ra sự bất bình đẳng, đặc biệt là có
thể phá vỡ thị trường lao động. Khi tự động hóa thay thế lao động chân tay trong nền kinh tế, khi
robot thay thế con người trong nhiều lĩnh vực, hàng triệu lao động trên thế giới có thể rơi vào cảnh
thất nghiệp” là:
Đúng
Sai
Câu 14: Bạn có ý kiến thế nào về nhận định: “Những tính cách quan trọng mà học sinh

THCS cần rèn luyện để đáp ứng được yêu cầu của cuộc CMCN 4.0 là tính ham

hiểu biết, sự linh hoạt trong học tập, tiếp cận tri thức mới và có kế hoạch cụ thể
thực hiện từng mục tiêu cá nhân?
Đồng ý
Không đồng ý
Câu 15: Đâu là những khó khăn, trở ngại đối với học sinh trong việc tiếp cận CMCN

14


4.0? Bạn sẽ học gì để không thất nghiệp trong tương lai?
………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
……………
Câu 16: Bạn biết gì về robot Sophia?Và làm gì để trả lời câu hỏi: “10 năm nữa liệu
bạn có thể thắng được robot?”
…………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………….
………………

PHỤ LỤC 2
KẾT QUẢ SAU KHI THỰC HIỆN TÁC ĐỘNG CÁC BIỆN PHÁP

Qua thực nghiệm, chúng em khảo sát 100 học sinh lớp 9 năm học 20182019 của 12 trường THCS trong thành phố Ninh Bình thu được kết quả như sau:
Câu 1: Bạn có nghe nói đến cách mạng công nghiệp 4.0 chưa?
Nghe thường xuyên (95 hs)
Chưa bao giờ (0 hs)

Thỉnh thoảng (5 hs)

Câu 2: Bạn biết đến cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 qua kênh thông tin nào?
Qua truyền thông (63 hs)
Thầy cô giáo (25 hs)
Bạn bè (8 hs)
Kênh khác (4 hs)
Câu 3: Bạn có quan tâm đến cuộc cách mạng công nghiệp 4.0?
Rất quan tâm (35 hs)
Quan tâm (50 hs)
Ít quan tâm (11 hs)
Không quan tâm (4 hs)
Câu 4: Từ khóa “CMCN 4.0-Industrie 4.0” bắt đầu từ khi nào?
Từ năm 1990 ( 0 hs)
Từ năm 2000 (3 hs)
Từ năm 2010 (10 hs)
Sau năm 2010 (87 hs)

Câu 5: Bạn có ý kiến như thế nào với cách hiểu sau về CMCN 4.0: “CMCN đầu
tiên sử dụng năng lượng nước và hơi nước để cơ giới hóa sản xuất. Cuộc cách
mạng lần hai diễn ra nhờ ứng dụng điện năng để sản xuất hàng hóa hàng loạt. Cuộc
cách mạng lần ba sử dụng điện tử và CNTT để tự đông hóa sản xuất. Bây giờ
cuộc CMCN 4.0 đang nảy nở từ cuộc CMCN lần 3, nó kết hợp công nghệ lại với
nhau làm mờ ranh giới giữa vật lí, kĩ thuật số và sinh học”
Đồng ý (65 hs)
Không đồng ý (23 hs)

Đồng ý một phần (12 hs)

Câu 6:Mô hình giáo dục nào dưới đây là sản phẩm của CMCN 4.0.
Lớp học ảo (80 hs)
Trường học mới (20 hs)

15


Câu 7: Bạn có cho rằng:Trường học thông minh (THTM) hoạt động trên nền tảng ứng dụng
CNTT và truyền thông trong quản lý, điều hành, tổ chức các hoạt động GD; đồng thời xây dựng
môi trường tương tác trên không gian mạng giữa nhà trường - gia đình - xã hội là đúng.
Đồng ý (75 hs)
Không đồng ý (25 hs)
Câu 8: Bạn có cho rằng CMCN 4.0 phát triển trên 3 trụ cột chính: Kĩ thuật số, công

nghệ sinh học và vật lí.
Đồng ý (76 hs)

Không đồng ý (24 hs)

Câu 9: Theo bạn, trí tuệ nhân tạo (AI), vạn vật kết nối (IoT) và dữ liệu lớn (Big

Data) là những yếu tố cốt lõi của?
Kĩ thuật số (65 hs)
Công nghệ sinh học (10 hs)

Vật lí (25 hs)

Câu 10: Theo bạn, nghiên cứu để tạo ra những bước nhảy vọt trong nông nghiệp,

thủy sản, y dược, chế biến thực phẩm, bảo vệ môi trường, năng lượng tái tạo, hóa
học, và vật liệu trên lĩnh vực công nghệ sinh học có thuộc mục tiêu của CMCN 4.0
hay không?
Có (81 hs)

Không (19 hs)
Câu 11: Lĩnh vực vật lí và robot thế hệ mới, máy in 3D, xe tự lái, các vật liệu mới (graphene,
skyrmions,…) và công nghệ nano là một phần không thể thiếu của cuộc CMCN 4.0.
Đúng (83 hs)
Sai (17 hs)
Câu 12: Bạn có cho rằng CMCN 4.0 ra đời là quy luật tất yếu trong sự phát triển

chung của nhân loại, là cuộc cách mạng khoa học kĩ thuật giải phóng sức lao động
của con người làm cho thế giới phát triển tốt đẹp hơn, thông minh hơn, chất lượng
hơn.
Đồng ý (72 hs)

Không đồng ý (28 hs)

Câu 13: Theo bạn, ý kiến sau: “Mặt trái của CMCN 4.0 là nó gây ra sự bất bình đẳng, đặc biệt là có
thể phá vỡ thị trường lao động. Khi tự động hóa thay thế lao động chân tay trong nền kinh tế, khi
robot thay thế con người trong nhiều lĩnh vực, hàng triệu lao động trên thế giới có thể rơi vào cảnh
thất nghiệp” là:
Đúng (71 hs)
Sai (29 hs)
Câu 14: Bạn có ý kiến thế nào về nhận định: “N hững tính cách quan trọng mà học sinh

THCS cần rèn luyện để đáp ứng được yêu cầu của cuộc CMCN 4.0 là tính ham
hiểu biết, sự linh hoạt trong học tập, tiếp cận tri thức mới và có kế hoạch cụ thể
thực hiện từng mục tiêu cá nhân?
Đồng ý (70 hs)

Không đồng ý (30 hs)

Câu 15: Đâu là những khó khăn, trở ngại đối với học sinh trong việc tiếp cận CMCN

4.0? Bạn sẽ học gì để không thất nghiệp trong tương lai?

16


17