CHUYÊN đề PHƯƠNG PHÁP GIẢNG dạy và HƯỚNG dẫn học SINH học tốt môn GIÁO dục CÔNG dân ở TRƯỜNG THPT

 . Đề tài sáng kiến kinh nghiệm

Trường THPT Tân An

PHƯƠNG PHÁP
GIẢNG DẠY VÀ HƯỚNG DẪN HỌC SINH HỌC TỐT
BỘ MÔN GDCD Ở TRƯỜNG THPT

A - PHẦN MỞ ĐẦU
I. Lí do chọn đề tài
1.Cơ sở lí luận:
Bộ mơn giáo dục cơng dân một bộ mơn nhằm giáo dục và hồn thiện nhân
cách của con người ngay từ lứa tuổi thiếu niên. Tất nhiên là có sự uốn nắn, dìu
dắt, ni dạy của các bậc cha mẹ, các thầy cơ giáo từ ở tuổi mẫu giáo, tiểu học…
giúp cho các em có thái độ lễ phép, hiểu và làm đúng các chuẩn mực đạo đức,
pháp luật, nắm bắt được những điều nào được làm, những điều nào khơng nên
làm.
Mơn GDCD là mơn học mà các tri thức, chuẩn mực, kỹ năng gắn liền với
các sự kiện, biểu hiện của cuộc sống đời thường, đó là những vấn đề về đạo đức,
pháp luật hàng ngày, là mối quan hệ tác động qua lại giữa con người với con
người, giữa con người với các mối quan hệ xã hội. Mơn học có nhiệm vụ dạy cho
học sinh vừa biết làm một cơng dân tốt có ích cho xã hội và cũng phải biết sống
hòa nhập với cộng đồng, với đời sống xã hội. Chính vì vậy, nhiệm vụ giảng dạy
bộ mơn GDCD khơng đơn giản là truyền thụ tri thức mà phải chú trọng đến tất
cả các mặt như: hình thành niềm tin, tình cảm đạo đức để tạo ra những nét đẹp

 GV. Ngũn Thị Dun

1

 . Đề tài sáng kiến kinh nghiệm

Trường THPT Tân An

trong ứng xử, hướng học sinh vào việc thực hành trong cuộc sống, để tiếp tục kế
thừa và phát huy các chuẩn mực đạo đức truyền thống của ông cha ta .
2.Cơ sở thực tiễn:
Xuất phát từ tình hình trên, là một giáo viên giảng dạy bộ môn này tôi
quyết định chọn đề tài nghiên cứu : “Phương pháp giảng dạy và và hướng dẫn
học sinh học tốt bộ môn GDCD ở trường THPT”
Với mong muốn giảng dạy và hướng dẫn học sinh học tốt bộ môn GDCD ở
trường THPT Tân An . Hơn nửa qua nghiên cứu đề tài tôi mong được đóng góp
một phần nhỏ vào việc đổi mới hình thức, phương pháp dạy học thích hợp, nhằm
tạo ra không khí mới trong giờ học GDCD. Và qua nghiên cứu đề tài này sẽ giúp
tôi có những giải pháp cụ thể, có tính khả thi nhằm cải tiến tình hình theo chiều
hướng tiến bộ, xứng đáng với vai trò, vị trí môn học này trong nhà trường theo xu
thế của thời đại ngày nay.

II. Mục đích nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu.
1. Mục đích nghiên cứu:
- Nhằm nâng cao hiệu qủa giảng dạy môn GDCD.
- Thu thập những thông tin chính xác về thái độ học tập cuả học sinh đối
với môn GDCD
- Tìm hiểu thực trạng học sinh học tập môn GDCD, những tồn tại và
nguyên nhân.- Đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao hứng thú học tập môn GDCD
2. Phương pháp nghiên cứu:

 GV. Nguyễn Thị Duyên

2

 . Đề tài sáng kiến kinh nghiệm

Trường THPT Tân An

- Phương pháp điều tra viết
- Phương pháp phỏng vấn
- Phương pháp quan sát sư phạm
- Phương pháp dự giờ
- Phương pháp phân tích tổng hợp tài liệu…
III. Giới hạn của đề tài:
Chương trình Giáo dục công dân Trung học phổ thông nói chung.
IV. Kế hoạch thực hiện:
Năm học 2012 – 2013 đến tháng 01 năm 2014

 GV. Nguyễn Thị Duyên

3


 . Đề tài sáng kiến kinh nghiệm

Trường THPT Tân An

B - PHẦN NỘI DUNG:
I. Cơ sở lý luận:
- Giáo dục công dân tên môn học,cảm nhận được ý nghĩa to lớn của bộ môn
và trách nhiệm giáo dục lớn lao của người làm thầy.
- Giáo dục công dân là giáo dục, đào tạo, rèn luyện cho mọi công dân Việt

Nam có phẩm chất đạo đức tốt, ý thức kỹ luật cao và nghiêm chỉnh chấp hành
đường lối chính sách pháp luật của Đảng và Nhà nước, góp phần xây dựng một
nước Việt Nam văn minh, tiến bộ.
II. Cơ sở thực tiễn:
- Môn giáo dục công dân ở trường THPT nhằm giáo dục cho học sinh các
chuẩn mực của xã hội góp phần hình thành nhân cách của con người Việt Nam ,
phù hợp với xu thế phát triển và tiến bộ của thời đại.
- Để đạt được mục tiêu môn học, giáo viên phải có phương pháp giảng dạy
tốt và định hướng cho học sinh phương pháp học tập tốt. "Phương pháp học tập
tốt sẽ phát triển tài năng còn phương pháp học tập tồi tạo cho tài năng một
phương hướng sai lạc" (Bielinski)
- Ngoài các phương pháp dạy học hiện đại như: phương pháp giải quyết vấn
đề, phương pháp thảo luận nhóm, phương pháp liên hệ thực tiễn,.....thì phương

 GV. Nguyễn Thị Duyên

4


 . Đề tài sáng kiến kinh nghiệm

Trường THPT Tân An

pháp dạy học truyền thống vẫn đóng vai trò quan trọng, không thể thiếu trong quá
trình dạy học như phương pháp nêu gương tốt, phương pháp thuyết phục, phương
pháp khen thưởng, trách phạt....
- Trong hệ thống các phương pháp dạy học hiện đại và truyền thống,
phương pháp nêu gương tốt là phương pháp có tác dụng tích cực đối với việc giáo
dục phẩm chất, nhân cách của người học. Bởi vì: phần lớn học sinh có khuynh
hướng bắt chước và làm theo những hành vi và hành động của người tốt gương tốt

để củng cố giá trị của bản thân. Nhằm điều chỉnh điều tích cực hay chưa tích cực,
những điều tốt hay xấu... của bản thân, từ đó có biện pháp rèn luyện, học tập, noi
gương, làm theo để hoàn thiện mình.
- Hướng dẫn học sinh học tốt môn GDCD giúp cho học sinh hứng thú học tập.
- Hứng thú là thái độ đặc biệt quan trọng đối với đối tượng học sinh, vừa có ý
nghĩa vừa mang lại sự thoải mái, kích thích học tập,nâng cao nhận thức
.III. Thực trạng của vấn đề đặt ra, sự cần thiết để tiến hành đề tài.
1. Thực trạng.
- Học sinh trường THPT Tân An đa số là con em nông dân , sống ở vùng
nông thôn, gắn liền với ruộng đồng, điều kiện đi lại khó khăn. việc nhận thức còn
hạn chế do các kênh thông tin sách ,báo… còn ít.
- Kiến thức về pháp luật còn hạn chế, gia đình ít quan tâm đến vấn đề học
tập của con em.
- Môn giáo dục công dân từ trước đến nay vẫn bị coi là môn phụ, không
được chọn là môn thi trong các kì thi tốt nghiệp hay các cấp cao hơn, nên việc

 GV. Nguyễn Thị Duyên

5


 . Đề tài sáng kiến kinh nghiệm

Trường THPT Tân An

đánh giá hành vi đạo đức, hành vi ứng xử giữa con người với con người, giữa con
người với môi trường tự nhiên, môi trường xã hội...của công dân bị hạn chế.
- Các em xem môn học này là môn phụ không thi tốt nghiệp, không thi đại
học, không thi tập trung nên không ham thích học.
- Đồ dùng dạy học dành cho bộ môn GDCD có nhưng rất ít, đây cũng là

vấn đề khó khăn đòi hỏi giáo viên phải tìm tòi, nghiên cứu để phục vụ cho công
tác giảng dạy.
Từ những lí do trên mà trong việc giảng dạy Giaó dục công dân ở Trung
học phổ thông chưa kích thích sự ham thích ở các em. Kết quả khảo sát khi chưa
vận dụng dụng đề tài này như sau:
Khối

TSHS

10
11

138
111

Giỏi

Khá

TB

Yếu

Kém

SL

TL(%)

SL

TL(%)

SL

TL(%)

SL

TL(%)

SL

TL(%)

31
27

22.46
24.32

50
39

36.23
35.14

53
40

38.41
36.04

4
5

2.90
4.50

0
0

0
0

2. Sự cần thiết để tiến hành của đề tài:
- Trong những năm qua tôi đã được phân công giảng dạy môn GDCD ở
trường, tôi đã sử dụng phương pháp cổ truyền kết hợp phương pháp mới nhưng
thấy học sinh còn uể oải và nhận thức chưa cao.
- Vì vậy tôi đi dự giờ học hỏi đồng nghiệp bạn bè nắm bắt tình hình học tập
của học sinh về môn học GDCD ở các khối: Nhận thấy trình độ nhận thức học tập
của các em ở các mức độ khác nhau và có kết quả học tập của học sinh còn chưa
cao.
IV. Các giải pháp và cách giải quyết có hiệu quả.

 GV. Nguyễn Thị Duyên

6

 . Đề tài sáng kiến kinh nghiệm

Trường THPT Tân An

- Vào đầu năm học này tôi đã kết hợp phương pháp cũ phương pháp mới,
đồng thời sử dụng thiết bị dạy học, như tranh ảnh, tổ chức trò chơi kể chuyện,
đặc biệt là liên hệ cuộc sống thực tế cụ thể , lồng ghép vào trong giờ dạy, nhằm
gây hứng thú học tập cho các em . Kết quả thu được là lớp học sôi nổi, đồng thời
nhận thức của các em cao hơn, áp dụng vào cuộc sống thực tế tốt hơn.
V. Hiệu quả áp dụng:
- Việc đổi mới cả về nội dung và phương pháp dạy học ở các bộ môn nói
chung và bộ môn giáo dục công dân nói riêng đã tạo ra một bầu không khí mới,
thoải mái để tạo điều kiện cho các em lĩnh hội kiến thức mới. Giáo viên là người
tổ chức hướng dẫn, nhận xét, đánh giá quá trình học tập cũng như việc tiếp thu
kiến thức mới của học sinh. Học sinh là người chủ động tham gia học tập để tự
khám phá, tìm hiểu…chọn lọc những kiến thức, ví dụ. Liên hệ sao cho thật gần
gũi và sát với thực tế tình hình địa phương, với xã hội. Như vậy, chương trình và
sách giáo khoa mới thể hiện triệt để và sâu sắc quan điểm lấy học sinh làm trung
tâm của quá trình dạy học nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, để đào
tạo thế hệ trẻ thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hoá- hiện đại hoá đất
nước.
Khối

TSHS

10
11

138
111

Giỏi

Khá

TB

Yếu

Kém

SL

TL(%)

SL

TL(%)

SL

TL(%)

SL

TL(%)

SL

TL(%)

42
35

30.43
31.53

70
52

50.72
46.85

26
24

18.84
21.62

0
0

0.00
0.00

0
0

0
0

 GV. Nguyễn Thị Duyên

7


 . Đề tài sáng kiến kinh nghiệm

Trường THPT Tân An

C - KẾT LUẬN
I.Ý nghĩa của đề tài đối với công tác giảng dạy:
Qua quá trình vận dụng đề tài “Giảng dạy và hướng dẫn học sinh học
sinh học tốt môn GDCD ở trường THPT” đã góp phần định hướng học tập đúng
đắn hơn cho học sinh đối với môn GDCD ở trường THPT.

 GV. Nguyễn Thị Duyên

8


 . Đề tài sáng kiến kinh nghiệm

Trường THPT Tân An

- Học sinh thích học tích cực chủ động hơn thích thú trong việc tìm tòi kiến
thức.
- Đẩy mạnh hoạt động hai chiều giữa thầy và trò.
- Học sinh mạnh dạn hơn trong việc nắm bắt kiến thức chuyển từ thế học
tập thụ động sang chủ động.

- Học sinh mạnh dạn chủ động hơn tranh luận sôi nổi hơn trong các tiết học
từ đó giúp học sinh hòa đồng với bạn bè thân thiện với thầy cô góp phần xây dựng
“trường học thân thiện học sinh tích cực”
II. Khả năng áp dụng:
Đề tài “Giảng dạy và hướng dẫn học sinh học sinh học tốt môn GDCD ở
trường THPT” được áp dụng cho hoạt động dạy và học ở môn GDCD nói chung
ở trường THPT.
III. Bài học kinh nghiệm:
Trên đây là một số phương pháp giảng dạy và hướng dẫn học sinh học môn
GDCD mà tôi đã nhiều năm vận dụng và chọn lọc có hiệu quả nhằm phát quy hơn
nửa tính tự học và sáng tạo của học sinh để đáp ứng được yêu cầu đổi mới phương
pháp dạy học nói chung và môn GDCD nói riêng.
Đề tài này được đúc kết từ nhưng trải nghiệm của bản thân mang nặng ý kiến chủ
quan do đó không thể tránh khỏi những hạn chế sai sót .Tôi rất mong nhận được ý
kiến đóng góp quý báu của quý đồng nghiệp.Hội đồng khoa học nhà trường để đề
tài này của tôi được hoàn thiện hơn .Tôi xin chân thành cảm ơn.

 GV. Nguyễn Thị Duyên

9


 . Đề tài sáng kiến kinh nghiệm

Trường THPT Tân An

Tân An, ngày 11 tháng 01 năm 2013
Thực hiện

NGUYỄN THỊ DUYÊN

Tài liệu tham khảo.

1.Sách giáo khoa GDCD 10-Nhà xuất bản giáo dục năm 2011
2.Sách giá khoa GDCD 11-Nhà xuất bản giáo dục năm 2011
3. Đặng Thúy Anh - Tạp chí nghiên cứu giáo dục – Bài “Một số định hướng
GDCD ở trường THPT Việt Nam trong những năm tới” – 12 / 1998.
4. Nguyễn Dân - Đổi mới phương pháp dạy học môn đạo đức và GDCD –
NXB Giáo dục – 1997.
5. GS Đặng Vũ Hoạt - Tạp chí nghiên cứu giáo dục – Bài “Những định hướng
cơ bản cho nội dung GDCD trong nhà trường trung học và cuối thế kỷ XX đầu
thế kỷ XXI”– 3/2000
6. PGS Lê Văn Hồng (Chủ Biên), PGS PTS Lê Ngọc Lan – Tâm lý học lứa
tuổi và tâm lý sư phạm – NXB Giáo dục – Hà Nội – 2000

 GV. Nguyễn Thị Duyên

10


 . Đề tài sáng kiến kinh nghiệm

Trường THPT Tân An

7. Phan Trọng Hiền – Báo “ Phụ Nữ chủ nhật” số 14 ra ngày 16/4 /2000 – Bài
“ Vì sao học sinh chán và sợ học môn GDCD?”
8. Nguyễn Kỳ - Thiết kế bài học theo phương pháp tích cực - Trường quản lý
giáo dục và đào tạo – Hà Nội – 1994
9. Lê Đức Quang – Phương pháp và tư liệu giảng dạy môn GDCD – Hà Nội
1998

10. Nguyễn Đức Thạc - Tạp chí nghiên cứu giáo dục – Bài “Bàn thêm về
những đặc trưng của môn GDCD” – 8/1993.

 GV. Nguyễn Thị Duyên

11