SKKN một số biện pháp giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ 5 6 tuổi trong trường mầm non quảng hùng

MỤC LỤC
1. Mở đầu
1.1. Lý do chọn đề tài
1.2. Mục đích nghiên cứu
1.3. Đối tượng nghiên cứu
1.4. Phương pháp nghiên cứu
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cơ sở lý luận
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
Thuận lợi
Khó khăn
2.3. Các biện pháp giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo
lớn
Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch đối với bản thân
Biện pháp 2: Tích hợp nội dung giáo dục ý thức bảo vệ môi trường
cho trẻ theo chủ đề
Biện pháp 3: Tích hợp lồng ghép nội dung GDBVMT trong kế
hoạch giáo dục thông qua hoạt động học
Biện pháp 4: Giáo dục bảo vệ môi trường thông qua các hoạt động
khác. Giáo dục bảo vệ môi trường thông qua hoạt động góc
Giải pháp 5: Tăng cường cơ sở vật chất trong giáo dục ý thức bảo
vệ môi trường.
Biện pháp 6: Giáo viên trau dồi kiến thức về môi trường để giáo
dục trẻ về kiến thức, kỹ năng, thái độ đối với môi trường.
Biện pháp 7: Tuyên truyền và phối kết hợp cùng phụ huynh trong
công tác giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
3. Kết luận và kiến nghị
3.1. Kết luận:
3.2. Kiến nghị:
Đánh giá xếp loại của HĐKH cấp trên

Tài liệu tham khảo

Trang 2
Trang 2
Trang 2
Trang 2
Trang 2
Trang 3
Trang 3
Trang 3
Trang 4
Trang 4
Trang 5
Trang 5
Trang 6
Trang 9
Trang 12
Trang 14
Trang 15
Trang 15
Trang 16
Trang 17
Trang 17
Trang 18
Trang 19
Trang 20

1. Mở đầu
1.1. Lý do chọn đề tài:
Từ xa xưa ông cha ta có câu: “Nhà sạch thì mát, bát sạch ngon cơm”. Câu

nói đó muốn nhắc nhở mọi người sống vệ sinh, ngăn nắp, sạch sẽ, chính là đang
bảo vệ môi trường sống của chính chúng ta.
Hiện nay, môi trường trên thế giới và ở Việt Nam đang bị ô nhiễm nặng
nề, do dân số tăng quá nhanh, nghèo khổ và lạc hậu, đô thị hóa ở nhiều nơi, khí

1


hậu thải của công trường, nhà máy và lượng rác thải trong sinh hoạt hàng ngày
quá nhiều nhưng không được sử lí tốt. Một số nguyên nhân cơ bản này gây lên
tình trạng trên là do thiếu sự hiểu biết, thiếu ý thức của con người. Vì vậy hiểu
biết về môi trường và giáo dục bảo vệ môi trường trở thành một vấn đề cấp bách
và có tính chiến lược toàn cầu
Bảo vệ môi trường là những hoạt động giữ cho môi trường trong lành,
sạch đẹp, đảm bảo cân bằng sinh thái, ngăn chặn và khắc phục hậu quả mà con
người hay thiên nhiên gây cho môi trường, giáo dục bảo vệ môi trường đã trở
thành một nhiệm vụ quan trọng trong việc đào tạo thế hệ trẻ ở các trường học và
quan tâm ngay từ bậc học đầu tiên là: Giáo dục mầm non. Vì lứa tuổi này trẻ rất
thích tiếp xúc với thiên nhiên và cuộc sống xung quanh mình, trẻ dễ hấp thụ và
hình thành những nề nếp thói quen, những giá trị tốt đẹp tạo cơ sở cho việc hình
thành nhân cách sau này, chính vì nhận thức được tầm quan trọng của việc giáo
dục trẻ bảo vệ môi trường ngay ở lứa tuổi mầm non, tôi thấy trách nhiệm của
mình là phải làm sao giúp trẻ hiểu biết về môi trường, có hành vi, thái độ ứng xử
phù hợp với môi trường để gìn giữ bảo vệ môi trường, biết hòa nhập với môi
trường nhằm đảm bảo phát triển lành mạnh, trẻ biết môi trường xung quanh trẻ
bao gồm những gì? Trẻ biết phân biệt được môi trường xanh- sạch - đẹp môi
trường bị ô nhiễm xung quanh trẻ, những việc làm tốt, xấu đối với môi trường
và làm gì để bảo vệ môi trường, hay cũng có thể giáo dục trẻ cách chăm sóc sức
khỏe cho bản thân trẻ, yêu quý, giữ gìn đồ dùng cá nhân, đồ dùng gia đình, chăm
sóc các con vật nuôi, các cây trồng ở gia đình và trường mầm non. Biết về một

số ngành nghề, văn hóa, phong tục tập quán của địa phương, xây dựng cho trẻ
niềm tự hào và ý thức gìn giữ bảo tồn những giá trị văn hoá của dân tộc
Xuất phát từ những lý do trên tôi đã nghiên cứu, xây dựng kế hoạch và
mạnh dạn chọn đề tài “Một số biện pháp giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ
5- 6 tuổi trong trường mầm non Quảng Hùng”.
1.2 Mục đích nghiên cứu
Tìm ra biện pháp nâng cao ý thức bảo vệ môi trường trong trường mầm
non, giúp cho giáo viên có những kinh nghiệm trong việc giáo dục ý thức bảo vệ
môi trường và hình thành những kĩ năng tốt ở trẻ
1.3 Đối tượng nghiên cứu
Một số biện pháp giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ 5- 6 tuổi trong trường
mầm non Quảng Hùng
1.4 Phương pháp nghiên cứu:
Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp trò chuyện
Phương pháp quan sát
Phươg pháp Thực hành, trải nghiệm
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
Bảo vệ môi trường chính là cứu lấy trái đất của chúng ta đang là thông
điệp khẩn cấp cho tất cả mọi người trên khắp thế giới, các nhà khoa học đều cho

2


rằng giáo dục bảo vệ môi trường cần được quan tâm đúng mức ngay từ lứa tuổi
mầm non.
Trong chương trình giáo dục mầm non, nội dung giáo dục bảo vệ môi
trường đối với lứa tuổi mẫu giáo được đưa vào theo hướng tích hợp, lồng ghép
trong các chủ đề giáo dục nhằm hướng đến hình thành ở trẻ một số biểu tượng

về giá trị của môi trường, sự tác động qua lại của con người với môi trường,
hình thành ở trẻ thái độ và hành vi bảo vệ môi trường. Trẻ mầm non được trải
nghiệm, khám phá, tiếp cận với môi trường xung quanh dưới nhiều hình thức đa
dạng, theo phương châm “Học mà chơi, chơi mà học” là phương pháp giáo dục
bảo vệ môi trường có hiệu quả và phù hợp với đặc điểm lứa tuổi này.
Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ mầm non là quá trình giáo dục có
mục đích nhằm phát triển ở trẻ những hiểu biết sơ đẳng về môi trường, có sự
quan tâm đến vấn đề môi trường phù hợp với lứa tuổi, được thể hiện qua những
kiến thức, thái độ hành vi của trẻ đối với môi trường xung quanh.
Tình trạng ô nhiễm môi trường ngày càng cao, những trận động đất,
những cơn sóng thần làm mất mát và thiệt hại về tiền của và con người, ảnh
hưởng đến kinh tế và khả năng hồi phục sau những thiên tai ấy là rất lớn. biện
pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường được xem là có hiệu quả nhất là ở lứa
tuổi mầm non, bởi trẻ ở lứa tuổi này dễ hình thành những nề nếp, thói quen tạo
cơ sở cho việc hình thành nhân cách tốt.
Việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường tôi xác định là một trong những
nhiệm vụ quan trọng được tiến hành có kế hoạch, chiến lược cụ thể để phát triển
toàn diện nhân cách trẻ, giáo dục ý thức bảo vệ môi trường được lồng ghép vào
các hoạt động hằng ngày tạo điều kiện để trẻ được trải nghiệm những vốn sống
của bản thân.
Đồng hành với những suy nghĩ ấy rõ ràng chúng ta sẽ nhận thấy giải quyết
vấn đề này như thế nào.
Để mang lại hiệu quả giáo dục cao nhất là điều mà những người làm công
tác giáo dục phải quan tâm, tôi cho rằng sự thành công của công tác này không
thể thiếu sự kết hợp chặt chẽ từ ba lực lượng giáo dục Gia đình - Nhà trường Xã hội.
Vì vậy việc giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ 5-6 tuổi trong trường
mầm non là rất cần thiết, thông qua việc giáo dục bảo vệ môi trường là cung cấp
cho trẻ những hiểu biết ban đầu môi trường sống của bản thân nói riêng và của
con người nói chung.
2.2 Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm

* Thuận lợi:
Trường mầm non Quảng Hùng là một ngôi trường nằm ở vùng ven biển
nhờ có sự quan tâm của các cấp lãnh đạo xã cũng như phòng giáo dục hiện nay
trường chúng tôi đã được đầu tư về cơ sở vật chất cũng như trang thiết bị phục
vụ cho việc dạy và học khá đầy đủ và khang trang.
Giáo viên nhiệt tình, trình độ chuyên môn đạt chuẩn và trên chuẩn

3


Trẻ đi học được sắp xếp theo độ tuổi nên rất thuận lợi cho việc chăm sóc và giáo
dục trẻ.
Được sự quan tâm của Ban giám hiệu nhà trường và sự hỗ trợ của các bậc
phụ huynh đã mua sắm trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho việc học và
chơi của trẻ đạt kết quả tốt
Một số trẻ của lớp nhanh nhẹn, có sức khoẻ tốt để tham gia vào các hoạt
động của lứa tuổi
Ban giám hiệu nhà trường luôn sát sao chỉ đạo giáo viên thường xuyên vệ
sinh môi trường trong và ngoài lớp, sạch gọn.
Trường lớp có quy mô, gọn gàng sạch sẽ phòng học rộng rãi thoáng mát
có sân trường khuôn viên rộng, có vườn cây xanh cho trẻ hoạt động
Đa số phụ huynh nhiệt tình có nhận thức về việc học tập của con em
mình, sẵn sàng ủng hộ cây xanh và tìm kiếm các nguyên vật liệu phục vụ cho
các hoạt động học.
Hai giáo viên trong lớp luôn phối hợp chặt chẽ trong công tác giáo dục
chăm sóc trẻ
Bản thân yêu nghề, mến trẻ, có kinh nghiệm lâu năm trong giảng dạy và
luôn cố gắng trong quá trình tự học, tự rèn luyện mình có ý thức bảo vệ môi
trường cho trẻ.
Bản thân tôi được công tác và làm việc trong một môi trường có tập thể

có cán bộ giáo viên nhân viên luôn gương mẫu và có ý thức giữ gìn bảo vệ
môi trường “Xanh - Sạch - Đẹp”
* Khó khăn:
Một số trẻ chưa có thói quen bảo vệ môi trường, chưa có thói quen sống
gọn gàng ngăn nắp, vệ sinh môi trường sạch sẽ
Một số phụ huynh chưa quan tâm đến việc giáo dục bảo vệ môi trường
sống cho trẻ
Thực trạng khảo sát đầu năm số trẻ có ý thức, kỹ năng, thói quen bảo vệ
môi trường còn hạn chế.
* Đầu năm học tôi đã thực hiện khảo sát và kết quả như sau:
Số thứ
tự

Tiêu chí đánh giá

Tổng
số trẻ

Đạt

Chưa đạt

Số
trẻ

Tỷ lệ

Số trẻ

Tỷ

lệ

1

Trẻ có những hiểu biết về
môi trường

30

17

56,7%

13

43,3
%

2

Trẻ có ý thức giữ gìn vệ
sinh môi trường

30

18

60%

12

40%

3

Trẻ có thói quen gọn gàng
ngăn nắp,vệ sinh cá nhân
sạch sẽ

30

18

60%

12

40%

4


4

Trẻ phân biệt hành động
đúng – sai về BVMT

30

17

56,7 %

13

43,3
%

Qua kết quả khảo sát thực trạng trên bản thân tôi rất trăn trở làm thế nào
để nâng cao về chất lượng giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mầm non
trong nhà trường, từ đó tôi đưa ra một số biện pháp khắc phục nhằm giải quyết
những vấn đề trên.
2.3. Các biện pháp giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo lớn
Phần lớn thời gian trong ngày trẻ đều ở trường với cô giáo và các bạn, vì
vậy tôi muốn trường lớp phải luôn sạch đẹp, trẻ cảm thấy hứng thú khi đến
trường
Sau đây là một số biện pháp tôi cùng đồng nghiệp thực hiện để bảo vệ cho
môi trường luôn “Xanh - Sạch - Đẹp”
Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch đối với bản thân
Ngay từ đầu năm học, khi số liệu khảo sát cho thấy tỉ lệ trẻ có ý thức bảo
vệ môi trường còn thấp, tôi đã xác định được rằng vai trò của giáo viên với trẻ là
rất quan trọng. Vì vậy tôi đã lên kế hoạch để thực hiện tốt nội dung: Giáo dục
bảo vệ môi trường sao cho phù hợp với từng chủ đề. Trước hết là giờ đón trẻ, trò
chuyện sáng, hoạt động học, dạo chơi, hoạt động ở các góc, giờ ăn, ngủ, hoạt
động chiều nêu gương và trả trẻ thường xuyên trao đổi trò chuyện cùng trẻ để
tạo ra sự gần gũi thân thiện giữa cô và trẻ. Từ đó nắm bắt được tính cách của
từng trẻ, động viên khuyến khích trẻ bằng những hình thức như tặng hoa bé
ngoan, dán mặt cười, hoa cô khen...khi trẻ có những hành vi biết giữ gìn và bảo
vệ môi trường. Không những thế tôi còn luôn áp dụng khẩu hiệu xây dựng:
“Trường học xanh - sạch - đẹp” đối với lớp để tạo cho trẻ một môi trường học

tập, sinh hoạt, vui chơi an toàn thoáng mát và sạch sẽ qua các tiêu chí sau:
Tiêu chí xanh: Tiếp tục tạo nhiều cây xanh, các chậu hoa cây cảnh bố trí
phù hợp ở góc thiên nhiên của lớp.
Tiêu chí sạch: Cô và trẻ thường xuyên vệ sinh trường lớp. Giáo dục trẻ về
ý thức bảo vệ môi trường không vứt rác bừa bãi, chăm sóc cây xanh, vệ sinh các
đồ dùng, đồ chơi, lớp sạch sẽ, ngăn nắp gọn gàng, bảo vệ cơ sở vật chất giữ gìn
bàn ghế, trang thiết bị của lớp.
Tiêu chí đẹp: Lớp học trang trí đẹp, theo chủ đề hàng tuần và phù hợp với
trẻ. Phòng học thoáng mát, có đủ ánh sáng, bố trí các góc chơi hợp lý mang tính
thẩm mỹ cao. Giáo dục trẻ có ý thức bảo vệ cơ sở vật chất, không chạy nhảy,
viết bẩn lên bàn ghế, bảo quản tốt đồ dùng đồ chơi trong lớp và của nhà trường.
Bản thân tôi luôn tham gia đầy đủ các lớp học chuyên đề do phòng giáo dục
đào tạo, trường tổ chức, học hỏi tìm hiểu tham khảo những tài liệu trên sách
báo, truy cập mạng Internet để nắm bắt những đổi mới nhằm áp dụng vào
chương trình giảng dạy. Hưởng ứng phong trào: “Học tập và làm theo tư tưởng
Hồ Chí Minh” tôi luôn tham dự các lớp tập huấn nghiên cứu tư tưởng của Bác
để từ đó đúc kết và rút ra được những kinh nghiệm, việc làm tốt cho bản thân áp

5


dụng lồng ghép vào các hoạt động bảo vệ môi trường như dạy trẻ biết giữ gìn
môi trường sạch sẽ, biết tiết kiệm
Biện pháp 2: Tích hợp nội dung giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ
theo chủ đề
Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường không phải là một môn học mà nó là
một nội dung được tích hợp vào tất cả các hoạt động trong ngày của trẻ theo các
chủ đề. Vì thế giáo viên cần chọn nội dung giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ
theo từng chủ đề khác nhau sao cho phù hợp với nội dung của chủ đề đó. Nhằm
tạo ra mối quan hệ chặt chẽ giữa nội dung tích hợp với nội dung chính của từng

hoạt động. Giáo viên cần tích hợp nội dung như sau:
Ví dụ: “Chủ đề: Trường mầm non thân yêu của bé”: Ngoài việc cung cấp
cho trẻ kiến thức về chủ đề: Giới thiệu các khu vực trong trường, các khu vệ
sinh, nơi bỏ rác, vứt rác. Trò chuyện về sự cần thiết của việc rửa tay, rửa mặt.
Những thời điểm cần rửa tay, rửa mặt (Trước khi ăn, sau khi ăn, sau khi đi vệ
sinh, sau khi hoạt động ngoài trời, và khi tay bẩn). Tôi còn giáo dục trẻ có ý thức
giữ gìn vệ sinh trường lớp sạch sẽ, không hái hoa bẻ cành cây xung quanh
trường lớp, biết chăm sóc, bảo vệ cây xanh… Tôi tổ chức cho trẻ chơi trò chơi
“ Chọn những hành vi đúng - sai”: Cô làm tranh vẽ về việc giữ gìn bảo vệ môi
trường của một bạn nhỏ như: bé vứt rác vào thùng, vứt rác bừa bãi, bé quét nhà,
giẫm lên cỏ, bé đu cành cây, bé ngồi lên bàn, bé tranh giành đồ chơi...Sau đó
chia trẻ làm hai đội, mỗi đội có một bức tranh yêu cầu trẻ phải bật qua các vòng
và yêu cầu một đội đánh dấu X vào vòng tròn các hành vi đúng và một đội đánh
dấu nhân vào vòng tròn những hành vi sai. Thời gian sau một bản nhạc đội nào
khoanh được đúng theo yêu cầu là chiến thắng. Trò chơi “Chọn những hành vi
đúng – sai” Tôi cho trẻ xem tranh ảnh, đoạn băng tình huống: Bạn ngắt hoa bẻ
cành, bạn giẫm lên hoa, bạn vứt rác bừa bãi… sau đó hỏi trẻ “Con sẽ làm gì nếu
con gặp bạn nhỏ đó?”…
Ví dụ: Với chủ đề “Thế giới thực vật” qua giờ khám phá khoa học “cây
xanh và môi trường sống” cô giáo có thể đàm thoại: Cây xanh để làm gì? cây
xanh có ích lợi như thế nào? Qua lợi ích của cây xanh, cô giáo giáo dục trẻ
không ngắt lá bẻ cành, mà phải bảo vệ chăm sóc cây xanh để cây cho ta nhiều
lợi ích, giáo viên cần cung cấp cho trẻ những nội dung giáo dục bảo vệ môi
trường như: Trẻ biết được cây cần ánh sáng, nước, không khí, đất…
Trẻ biết được cây cần có sự chăm sóc của con người, trẻ biết cây làm
cảnh, cho ta bóng mát, cây, có tác dụng điều hoà và làm sạch không khí, cây còn
giữ cho đất khỏi trôi khi mùa mưa bảo.
Cây còn là nơi ở của động vật
Cây cối còn làm giảm ô nhiễm môi trường: giảm bụi, tiếng ồn, chất độc hại,
giảm nhiệt độ ngày hè…

Trẻ biết được những nguy hiểm xảy ra khi rừng cây bị tàn phá: Con vật
không có nơi ở, không có thức ăn, nhiều động vật quý hiếm bị diệt chủng, lũ lụt
xảy ra thường xuyên, không còn những cây thuốc quý…
Giáo dục trẻ cần phải bảo vệ rừng và cây xanh

6


Ví dụ: “Chủ đề: Bản thân”: Mục đích là giáo dục trẻ biết ích lợi của việc
giữ gìn vệ sinh thân thể, vệ sinh môi trường đối với sức khoẻ con người. Trẻ có
hành vi và thói quen tốt trong ăn uống: mời cô, mời bạn, không ăn quà vặt ngoài
đường...Nhận biết ký hiệu thông thường: nhà vệ sinh nam, nữ, thùng đựng rác..
biết một số vật dụng, nơi nguy hiểm đối với bản thân: dao, kéo, ổ cắm điện, ao,
hồ... Trẻ chú ý quan sát những việc làm của người lớn: Khi ra khỏi nhà phải tắt
thiết bị điện, nước khi không sử dụng, trẻ có thái độ không đồng tình với người
không biết tiết kiệm điện nước… Giờ học khám phá khoa học: “Năm giác quan
của bé”. Cho trẻ khám phá thực hành trải nghiệm các giác quan và qua đó giáo
dục trẻ biết chăm sóc giữ gìn đôi mắt (không dụi tay bẩn lên mắt, rửa mặt hàng
ngày bằng nước và khăn sạch). Giáo dục trẻ biết giúp đỡ những bạn bị khiếm
thị, bị cận... không cho tay bẩn vào tai, không dùng que ngoáy tai của mình và
của bạn, khi tắm gội chú ý không để nước chui vào tai... biết đội mũ ô khi ra
nắng và đeo khẩu trang, thường xuyên đánh răng và không ăn những thức ăn
quá nóng, quá lạnh phải giữ vệ sinh răng miệng hàng ngày, tiết kiệm nước khi
rửa tay và đánh răng... Hay tiết hoạt động âm nhạc bài hát “Cùng nhau bảo vệ
môi trường” nhạc và lời nước ngoài: (Jang Young Song) tôi còn GDBVMT cho
trẻ bằng cách giáo dục trẻ qua bài hát: Cô hỏi: Trong bài hát, rác trước khi vứt
vào thùng phải làm gì? (Phải phân loại rác) Bài hát khuyên chúng ta nên phân
loại rác trước khi cho vào thùng rác, phải luôn ý thức sử dụng lại các đồ vật có
thể dùng được
Ví dụ: Với Chủ đề “giao thông”

Trẻ biết được nguyên nhân của các phương tiện giao thông làm ô nhiễm
môi trường, tiếng ồn của động cơ, tiếng còi xe máy, ô tô, tàu hoả, máy bay. Các
phương tiện chở hàng cồng kềnh cũng gây cản trở, gây tắc nghẽn giao thông,
gây ra tai nạn.
Trẻ chơi không đúng chỗ cũng làm cản trở giao thông, không vứt rác
xuống đường, xuống sông khi đi trên các phương tiện giao thông
Các hành vi văn minh khi tham gia giao thông, tiết kiệm trong sinh hoạt:
Cô và trẻ làm đồ đùng, đồ chơi, các phương tiện giao thông bằng các phế
liệu.Từ những kế hoạch trên giáo viên có thể dễ dàng chọn nội dung giáo dục
bảo vệ môi trường tích hợp vào các hoạt động trong ngày hoặc ngày hội ngày lễ,
sao cho phù hợp mà không nặng quá về nội dung giáo dục bảo vệ môi trường
hoặc tích hợp không phù hợp với nội dung chính của mỗi hoạt động.
Chủ đề: "Gia đình": Nhận biết môi trường gia đình bao gồm: Các phòng
ở, nhà vệ sinh, sân vườn, nguồn nước, các đồ dùng và sự sắp đặt trong gia đình.
Trẻ thấy được sự thay đổi của môi trường xung quanh nhà của trẻ, nhận biết
được môi trường sạch: Các phòng ở, nhà vệ sinh, chuồng gia súc, sân vườn,
nguồn nước, các đồ dùng được sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp, không bụi, không
khói và không có tiếng ồn, môi trường bẩn trong gia đình: Nhà ở, sân vườn
không được quét dọn, đồ dùng đồ chơi không được lau chùi và sắp xếp gọn
gàng, bụi bẩn và trẻ biết tác hại của môi trường bẩn đối với con người. Từ đó,
trẻ biêt quý trọng giữ gìn đồ dùng trong gia đình, cất đồ dùng, đồ chơi đúng chỗ,

7


bỏ rác đúng nơi quy định, không khạc nhổ bừa bãi...có ý thức về những điều nên
làm như: khoá vòi nước không sử dụng, tắt điện khi ra khỏi phòng, giúp đỡ bố
mẹ những công việc vừa sức giúp môi trường sống của gia đình xanh, sạch đẹp
như: quét nhà, tưới cây… HĐ; KPKH: “Đồ dùng sử dụng bằng điện trong gia
đình bé” Trẻ biết một số đồ dùng sử dụng bằng điện trong gia đình như: bóng

điện để thắp sáng, quạt, tivi, đài, tủ lạnh, ấm điện... Cô giáo dục trẻ những kỹ
năng sử dụng đồ dùng bằng điện đúng cách vừa tiết kiệm lại có thể bảo quản đồ
dùng, tránh được những vấn đề gây cháy nổ hay nguy hiểm khác, cô đưa ra các
tình huống nhằm lồng ghép nội dung “Sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả”
như khi ra khỏi phòng các con phải làm gì? (Tắt đèn, tắt tivi, quạt...)
Ví dụ: Với Chủ đề: "Thế giới động vật”: Ngoài việc tôi cung cấp cho trẻ
kiến thức về đặc điểm, ích lợi cũng như tác hại của một số con vật với đời sống
con người. Tôi còn giáo dục trẻ yêu quí các con vật nuôi, mong muốn và thực
hiện những hành động tốt để chăm sóc bảo vệ những con vật gần gũi. VD: Tôi
cho trẻ cùng quan sát thí nghiệm với 2 con cá ở 2 bình nước khác nhau ( bình
nước sạch và bình nước bẩn) cho trẻ nhận xét về sự tồn tại của hai con cá đó.
Tôi còn mở rộng về một số động vật đang sống trong lòng đại dương như ngựa,
cá mập, cá kình, cá thu... để trẻ biết thêm về thế giới động vật nhưng chúng đang
có nguy cơ tuyệt chủng do ý thức con người.... Cô nhấn mạnh trong tự nhiên có
rất nhiều con vật nhưng chúng có tên gọi, đặc điểm, hình dáng và môi trường
sống khác nhau chúng đều cần được chăm sóc và bảo vệ.
Ví dụ: Với chủ đề “Tết và mùa xuân” Các nội dung tích hợp là:
Dạy trẻ cách bảo vệ môi trường trong dịp tết, biết ngày tết cần phải tiết
kiệm: không bỏ phí bánh kẹo, hoa quả và các thức ăn khác. Không vứt rác bừa
bãi, không tiểu tiện tuỳ tiện, không khạc nhổ, không nói to nơi công cộng
Không hái lộc đầu xuân bằng việc ngắt lá, bẻ cành
Dạy trẻ biết một số tập tục không tốt với môi trường như những nơi vui
chơi, giải trí, do nhiều người đi lại thăm hỏi, tham quan giải trí, rác thải nhiều
hơn.
Ví dụ: Với chủ đề: “Nước và các hiện tượng thiên nhiên” Các nội dung tích hợp
bảo vệ môi trường là:
Nước là nguồn tài nguyên quý giá của con người. Hiện nay nguồn nước bị
ô nhiễm do chất thải nhà máy ra sông, kênh rạch không được xử lý. Con người
vứt rác bừa bãi…
Dạy trẻ biết bản chất của nước là không màu, không mùi, không vị, nhưng

khi bị ô nhiễm nước chuyển thành các màu vàng, xanh hoặc đen, có mùi, có vị
Cần xử lý nước thải công nghiệp và nước thải sinh hoạt hợp lý, trẻ biết tiết kiệm
nước trong nhà trường và ở nhà, không mở vòi nước chảy bừa bãi, biết khóa vòi
nước khi xử dụng xong.
Con người với các hiện tượng thiên nhiên: Gió, nắng và mặt trời, hạn hán,
bão lũ. Cô giáo giải thích cho trẻ biết lợi ích và tác hại của gió, nắng, mưa, các
biện pháp tránh nắng, tránh gió, tránh mưa, không ngồi lâu chỗ có gió lùa, mặc
ấm khi có gió rét. Khi có giông bão phải đóng cửa kín

8


Dạy trẻ biết đi dưới trời nắng phải đội mũ, đeo khẩu trang, đi gang tay,
không ở ngoài trời lâu, trồng nhiều cây xanh, bóng mát. Đi dưới trời mưa phải
che dù, đội mũ nón hoặc mặc áo mưa, không chơi đùa dưới trời mưa, để bảo vệ
sức khỏe, khi trời mưa to sấm sét không đứng dưới gốc cây to, không cầm
những vật bằng sắt…
Dạy trẻ biết trời nắng nóng lâu ngày không có mưa sẽ dẫn đến hạn hán,
con người, con vật thiếu nước sinh hoạt thiếu nước để sản xuất và cây cối thiếu
nước khô héo cằn cổi và sử dụng nước hợp lý.
Biện pháp 3: Tích hợp lồng ghép nội dung GDBVMT trong kế hoạch giáo
dục thông qua hoạt động học
Trong chương trình Giáo dục mầm non trẻ được tham gia vào các hoạt
động: Khám phá khoa học, Âm nhạc, làm quen tác phẩm Văn học, Chữ cái, Tạo
hình, Vận động. Mỗi hoạt động đều có những đặc điểm riêng và được giáo viên
tổ chức dưới nhiều hình thức như: Trò chuyện, quan sát, xem băng hình, trẻ
được trải nghiệm, tham gia các trò chơi, câu đố, bài hát, bài thơ, hò vè... giúp trẻ
tiếp thu kiến thức một cách nhẹ nhàng hứng thú và để trẻ có ý thức bảo vệ môi
trường tôi cung cấp cho trẻ hiểu: Môi trường là gì? Thế nào là môi trường sạch,
môi trường bị ô nhiễm, nguyên nhân dẫn đến môi trường bẩn và làm thế nào để

giữ cho môi trường luôn sạch, chính vì vậy, ngay từ đầu năm học tôi đã xây
dựng kế hoạch áp dụng lồng ghép các hình thức giáo dục bảo vệ môi trường cho
trẻ phù hợp với từng chủ đề thông qua đó giúp trẻ nhận ra được những việc làm
tốt, không tốt, những hành động đúng – sai từ đó hình thành ở trẻ tình cảm, thái
độ và hành vi bảo vệ môi trường xung quanh bé.
Với nội dung đề tài là “An toàn cho bé”: Tôi cho trẻ khám phá nhận biết
những nơi nguy hiểm xung quanh trường học của bé. Ngoài việc cung cấp cho
trẻ kiến thức về nội dung đó, tôi còn giáo dục trẻ có ý thức tham gia các hoạt
động giữ gìn vệ sinh chung và riêng như: vệ sinh trường lớp sạch sẽ, sắp xếp đồ
dùng đồ chơi ngăn nắp, đi vệ sinh và vứt rác đúng nơi qui định. Qua các buổi trò
chuyện đó tôi cho trẻ xem băng hình về môi trường lớp “Xanh - Sạch - Đẹp” đặc
biệt tôi cho trẻ đi tham quan các lớp, phòng làm việc của các cô bác trong
trường để trẻ thấy rõ được sự gọn gàng ngăn nắp và ý thức của mọi người xung
quanh.
Kết quả: tôi thấy các cháu đã có một số hiểu biết ban đầu về môi trường
và có ý thức về bảo vệ môi trường như: Biết cùng cô làm đồ chơi trang trí lớp,
lau chùi bàn ghế, sắp xếp đồ chơi trong lớp gọn gàng sạch đẹp.
Khi cho trẻ khám phá chủ đề: Bản thân: Tôi cho trẻ khám phá sự cần thiết
của các giác quan, ở chủ đề này trẻ được khám phá, thực hành, trải nghiệm các
giác quan... giúp trẻ biết chăm sóc cơ thể tắm gội sạch sẽ, thường xuyên rửa tay
bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, dạy trẻ không ăn những thức
ăn có hại cho sức khoẻ nên ăn chín uống sôi, đeo khẩu trang khi đi ra ngoài
đường, khi ngửi thấy mùi lạ không ăn, không uống nước ngọt pha nhiều phẩm
màu, không chơi các thứ độc hại (hoá chất, các đồ dễ vỡ, sách, truyện, đồ chơi
phản tác dụng giáo dục).

9


Bé rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh

Không những thế tôi còn hướng dẫn trẻ có thói quen sống ngăn nắp để giữ
cho cảnh quan lớp học luôn sạch sẽ bằng các hành động rất đơn giản như gấp
quần áo, xếp giày dép gọn gàng. Qua đó trẻ có kĩ năng tự cất đồ dùng cá nhân
gọn gàng…
Với đề tài: Ngôi nhà của bé: Trẻ thấy được sự thay đổi của môi trường
xung quanh nhà của mình, nhận biết được môi trường sạch, môi trường bị ô
nhiễm trong gia đình do rác, nước thải sinh hoạt của con người...Từ đó trẻ biết
quý trọng giữ gìn đồ dùng trong gia đình, cất đồ dùng, đồ chơi đúng chỗ, bỏ rác
đúng nơi quy định, không khạc nhổ bừa bãi...
Hoạt động KPKH: “Một số đồ dùng trong gia đình bé”.
Ngoài ý thức giữ gìn nhà cửa luôn sạch sẽ, tôi còn cho trẻ kể tên một số
đồ dùng trong gia đình, đặc biệt tôi hướng trẻ quan sát các đồ dùng sử dụng
bằng điện trong gia đình như: Ti vi, tủ lạnh, nồi cơm điện, bóng điện để thắp
sáng, quạt, đài...từ đó giáo dục trẻ những kỹ năng sử dụng đồ dùng bằng điện
đúng cách vừa tiết kiệm lại có thể bảo quản đồ dùng, tránh được những vấn đề
gây cháy nổ hay nguy hiểm khác đối với bản thân và môi trường sống. Với các
bài tập, các tình huống đưa ra nhằm lồng ghép nội dung: “Sử dụng năng lượng
tiết kiệm, hiệu quả” như khi ra khỏi phòng hay ở lớp khi rửa tay xong chúng
mình nhớ làm gì nào? (Tắt điện khi ra khỏi phòng, vặn vòi nước nhỏ khi rửa tay
và nhớ khoá vòi nước khi rửa tay xong...)
Kết quả: Trẻ có ý thức giữ gìn nhà cửa sạch sẽ, cất đồ dùng đồ chơi đúng
nơi quy định Tắt điện khi ra khỏi phòng, vặn vòi nước nhỏ khi rửa tay và
nhớ khoá vòi nước khi rửa tay xong...).
Chủ đề: Nghề nghiệp: Tôi cho trẻ khám phá về “Nghề lao công”
Tôi mời vị khách mời “Bác lao công”trẻ được trò chuyện trực tiếp với bác lao
công, tôi hướng dẫn trẻ đặt các câu hỏi về công việc, đồ dùng của Bác lao công.
Bác lao công trò chuyện với trẻ về công việc bác làm hàng đêm.
Công việc vất vả, thời gian làm việc khi mọi người đã ngủ say.
Mong muốn của bác là đem lại môi trường Xanh- Sạch- Đẹp cho mọi nhà
Điều ước của Bác là mọi người không vứt rác bừa bãi, để rác đúng nơi quy

định…Cho trẻ hứa một điều với bác lao công để thực hiện bảo vệ môi trường.
Ví dụ: Trẻ và mọi người không vứt rác, khạc nhổ, không vứt rác bừa bãi, không
ngắt lá bẻ cành, nhắc nhở mọi người hãy cùng chung tay bảo vệ môi trường.
Kết quả: Qua các buổi trò chuyện như vậy trẻ lớp tôi đã tích cực chủ động
cùng cô tham gia giữ gìn vệ sinh môi trường xung quanh.
Với đề tài: “Những con vật gần gũi bé yêu” Ngoài việc tôi cung cấp cho
trẻ kiến thức về đặc điểm, ích lợi cũng như tác hại của một số con vật với đời
sống con người. Tôi còn giáo dục trẻ tham gia chăm sóc các con vật nuôi, mong
muốn và thực hiện những hành động tốt để chăm sóc bảo vệ những con vật gần
gũi và cho trẻ quan sát băng hình một số động vật bị chết do nguồn nước ô
nhiễm và mở rộng về một số động vật đang sống trong lòng Đại Dương như cá,
tôm, cua... để trẻ biết thêm về thế giới động vật nhưng chúng đang có nguy cơ

10


tuyệt chủng do ý thức con người. Tôi còn đưa ra các tình huống có vấn đề để trẻ
suy nghĩ, cùng giải quyết (VD: Khi cho trẻ quan sát đoạn băng các con vật sống
trong rừng, tôi đưa ra tình huống: Theo các con, nếu khu rừng bị chặt phá thì
điều gì sẽ xảy ra? Chúng ta phải làm gì để bảo vệ các con vật?...)
Kết quả: Trẻ rất hứng thú tham gia làm các bài tập theo nhóm, có ý thức
bảo vệ giữ gìn môi trường (bảo vệ rừng, bảo vệ các con vật quý hiếm...).
* Đề tài: “Bé yêu cây xanh”
Qua chủ đề này tôi lồng ghép, tích hợp nội dung giáo dục bảo vệ môi
trường thông qua các hoạt động khám phá môi trường xung quanh
Ví dụ: Tổ chức cho trẻ quan sát, làm thí nhiệm, thực nghiệm đơn giản như cây
cần gì để lớn lên (nước, không khí, ánh sáng), hiểu được sự cần thiết của nước,
không khí ánh sấng...
Tổ chức hoạt động tạo hình: Vẽ, xé dán, in đồ tay tạo thành những chiếc
lá trang trí cây xanh từ đó giúp trẻ hiểu vì sao cần bảo vệ môi trường.

Trồng và chăm sóc cây là việc làm tốt làm cho môi trường “Xanh - Sạch - Đẹp”
Với khung cảnh trường mới tôi không những giáo dục cho trẻ biết giữ gìn môi
trường lớp luôn sạch sẽ mà còn phải biết tạo cảnh quan xanh bằng việc hướng
dẫn trẻ gieo hạt, trồng cây, tưới cây, lau lá…
Kết quả: Trẻ biết được quá trình phát triển của cây, biết được ích lợi của
cây xanh đối với đời sống của con người qua đó trẻ có các hành vi, thái độ yêu
quí chăm sóc bảo vệ cây xanh, giữ gìn môi trường và các địa danh nơi diễn ra lễ
hội trong dịp Tết Nguyên Đán (không hái lộc xuân bằng việc ngắt lá, bẻ cành,
không giẫm lên cỏ, hoa).
Trong kế hoạch với nội dung “Phương tiện và những qui định về giao
thông". Tôi giúp trẻ hiểu các phương tiện giao thông có động cơ thường xả khí
thải, khói làm cho không khí bị ô nhiễm, con người cần làm gì để không phải hít
thở khói xe xả ra? Trẻ được làm quen với một số quy định đơn giản để đảm bảo
an toàn khi tham gia giao thông.Với hình thức cho trẻ xem những đoạn video
hình ảnh của các phương tiện giao thông gây ô nhiễm môi trường. Hay tìm hiểu
tranh ảnh người đi xe máy không đội mũ bảo hiểm, ngồi trên xe thò đầu qua cửa
sổ, người ngồi sau đứng lên xe đạp, xe máy, trẻ em đá bóng dưới lòng đường,
người đi bộ đi trên vỉa hè, đi đúng luật giao thông, hình ảnh người đi xe máy đội
mũ bảo hiểm...Sau đó tôi tổ chức cho trẻ chơi lấy tranh có hành động đúng gắn
vào bên mặt cười – hành động sai gắn bên mặt mếu khi tham gia giao thông, tô
tranh, cắt dán tranh ảnh các phương tiện giao thông bảo vệ môi trường để trang
trí góc khám phá.
Kết quả: chỉ trong một thời gian ngắn trẻ đã có thói quen đeo khẩu trang,
một số trẻ đã biết đội mũ bảo hiểm và nhắc bố mẹ không đi xe vào sân trường
tránh được ô nhiễm môi trường.
Đề tài: “Nước và hiện tượng tự nhiên”. Tôi cho trẻ khám phá về “Nước”
Trẻ quan sát hình ảnh, ảnh hưởng của nước đối với con người và môi trường
xung quanh cung cấp cho trẻ những hiểu biết tầm quan trọng của nước với con
người, cây cối, động vật. Thông qua đó giáo dục trẻ sử dụng nguồn nước hợp lí

11


tiết kiệm, bảo vệ nguồn nước không bị ô nhiễm bằng cách không vứt rác thải
bừa bãi ra ngoài môi trường, cho trẻ làm thí nghiệm về nước
VD: Bản chất của nước là không màu, không mùi, không vị, nhưng khi bị
ô nhiễm nước có thể chuyển thành các màu vàng, xanh hoặc đen, đục hoặc có
mùi, có vị.
Kết quả: Trẻ biết phân biệt đặc điểm của nước, nguồn nước sạch, nước
bẩn, ích lợi của nước sạch, biết tiết kiệm nước sạch, tránh xa những nguồn nước
bẩn gây ô nhiễm bệnh tật cho con người.
Ngoài ra, việc lồng ghép giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ thông qua
các nội dung khác như : “Quê hương - Bác Hồ kính yêu - Trường tiểu học” rất
phong phú, đa dạng khi giáo viên biết lồng ghép tích hợp để giúp trẻ có những
kiến thức hiểu biết về địa danh nơi trẻ sống, đất nước Việt nam, Bác Hồ, trường
tiểu học, những cảnh đẹp, di tích lịch sử cần được giữ gìn chăm sóc bảo vệ điều
đó phụ thuộc vào chính ý thức của bản thân mỗi người chúng ta. Truyền thống
của quê hương để từ đó các con phải biết sống vì môi trường, bảo vệ và giữ gìn
có thái độ đúng với môi trường một cách tích cực và hiệu quả.
Biện pháp 4: Giáo dục bảo vệ môi trường thông qua các hoạt động khác
*Giáo dục bảo vệ môi trường thông qua hoạt động góc
Hoạt động góc mang tính tích hợp cao trong giáo dục trẻ, hoạt động góc
được tổ chức đáp ứng nhu cầu của trẻ, đồng thời tích hợp nội dung giáo dục
trong đó có nội dung giáo dục bảo vệ môi trường, thông qua trò chơi phân vai
tôi gợi ý cho trẻ đóng vai và thể hiện các công việc trong gia đình kết hợp chơi
trò chơi nội trợ như: Gói nem, nhặt rau... dạy trẻ có ý thức bảo quản đồ chơi, thu
gom đồ dùng gọn gàng sau khi làm hay ở góc bác sĩ tôi nhắc trẻ bác sĩ khám
chữa bệnh cho mọi người, nhưng phải chú ý giữ gìn vệ sinh phòng khám, xử lý
rác thải y tế. Góc nghệ thuật: Tôi tổ chức cho trẻ biểu diễn múa hát, nghe băng
những bài hát về môi trường (Em yêu cây xanh - Điều đó tùy thuộc hành động

của bạn - Giấc mơ môi trường màu xanh...). Hướng dẫn trẻ sưu tầm làm các đồ
chơi từ nguyên vật liệu tự nhiên và đã qua sử dụng: Vỏ hộp, vỏ thạch, vỏ chai
nước khoáng, lõi giấy vệ sinh đã được vệ sinh sạch sẽ... để tạo ra các đồ chơi tự
tạo rất phong phú như: con gà, con ếch, con mực, con cá, mũ cho búp bê ống
cắm bút... Với hình thức này tôi nhận thấy các bé rất hứng thú cùng cô say sưa
làm trong hoạt động góc, đó cũng là một trong những hoạt động bảo vệ làm
giảm tải được lượng rác thải ra môi trường vừa thực hành được việc tiết kiệm.
* Giáo dục bảo vệ môi trường thông qua hoạt động ngoài trời
Hoạt động ngoài trời mang lại cho trẻ tính tích cực và chủ động trong mọi
hoạt động , trẻ tiếp xúc trực tiếp với thiên nhiên giúp mở rộng kiến thức cho trẻ
về môi trường sống xung quanh. Ngoài ra thông qua hoạt động ngoài trời còn có
tác dụng ôn luyên củng cố những kiến thức trẻ đã học
Ví dụ 1: Ở hoạt động có chủ đích tôi lựa chọn nội dung “Trò chuyện về
cách giữ gìn sân chơi sạch sẽ” qua đó trẻ nói được những gì trẻ nhìn thấy sân
chơi có (lá dụng, vỏ bánh,vỏ hộp sữa…) Làm thế nào để có sân chơi sạch? trẻ

12


trả lời câu hỏi theo cách riêng của mình. Thông qua đó tôi giáo dục trẻ không
vứt rác bừa bãi khi ăn bánh kẹo, uống sữa… Nhớ để rác đúng nơi quy định
Ví dụ 2: Trò chơi vận động: Tôi tổ chức cho trẻ chơi trò chơi “Bé bảo vệ môi
trường” ở trò chơi này tôi chuẩn bị 6 vòng thể dục, 1 phao chứa nước có rác thải,
hai vợt vớt rác.
Cách chơi: Chia trẻ làm hai đội có số lượng bằng nhau đứng trước vạch
xuất phát. Nhiệm vụ 2 đội lần lượt mỗi thành viên bật liên tiếp qua các vòng lên
phía trên cầm vợt để vớt rác bỏ vào đúng nơi quy định sau đó về cuối hàng bạn
tiếp theo mới bật lên.
Luật chơi: Trọn thời gian 1 bản nhạc đội nào với hết rác bỏ đúng nơi quy
định thì đội đó chiến thắng.

Sau các giờ học và giờ chơi đó tôi làm các bài tập: "Có hành vi bảo vệ
môi trường trong sinh hoạt hàng ngày”, sử dụng các câu hỏi trắc nghiệm về môi
trường...
Kết quả: Trẻ lớp tôi đã có một số kiến thức, hành vi, thái độ của mình về
bảo vệ, chăm sóc môi trường (biết vứt rác đúng nơi quy định, biết vệ sinh cá
nhân, giữ gìn môi trường “Xanh – Sạch – Đẹp”...
* Thông qua tổ chức giờ ăn, ngủ cho trẻ:
Là một trong những hoạt động nhằm hình thành các nề nếp thói quen cá
nhân trong sinh hoạt hàng ngày giúp trẻ có sức khỏe tốt, chính vì vậy, tôi
thường xuyên nhắc trẻ phải biết rửa tay bằng xà phòng, khi ăn tôi nhắc trẻ biết
ăn hết xuất, khi ho phải lấy tay che miệng, nhặt cơm rơi vãi trên bàn vào đĩa để
không làm mất vệ sinh, không nói chuyện trong khi ăn tạo những thói quen văn
minh lịch sự trong khi ăn, ăn xong biết xếp bát, thìa vào nơi quy định một cách
gọn gàng.
Với các hình thức giáo dục bảo vệ môi trường được tôi tích hợp vào mọi
hoạt động như trên, tôi nhận thấy trẻ không chỉ có ý thức bảo vệ môi trường mà
còn có ý thức tham gia vào hoạt động lao động tập thể biết giúp cô xếp, gấp
chăn, cất gối gọn gàng sau khi ngủ dậy.
* Thông qua hoạt động lao động
Thường vào các buổi thứ 6 cuối tuần tôi tổ chức phân công cô và trẻ cùng
lao động vệ sinh môi trường xung quanh trường lớp như (lau đồ dùng, đồ chơi,
các giá góc để đồ chơi của lớp, cửa sổ, sắp xếp đồ chơi đúng nơi quy định, thu
gom rác, quét làm vệ sinh sạch sẽ trong sân trường (nhặt giấy vụn, vỏ bim
bim,vỏ hộp sữa, thu gom lá bỏ vào thùng rác).
Trẻ rất thích thú khi làm công việc này, làm một cách hăng say nhiệt tình,
không trẻ nào thấy mệt, qua điều đó thôi thấy tình cảm của trẻ trong lớp thêm
gắn bó, trẻ biết giúp đỡ nhau, chia sẻ công việc cùng nhau
kết quả: Hình thành ở trẻ ý thức tự lập, tự giác yêu lao động và tinh thần đoàn
kết cùng nhau bảo vệ môi trường.
* Thông qua hoạt động nêu gương:

Hoạt động nêu gương cũng là một trong những hình thức để tôi thực hiện
nhiệm vụ giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ một cách có hiệu quả nhất.Vào

13


những buổi nêu gương tôi cho trẻ nêu ý kiến, kể những việc làm tốt giúp cô giáo
và các bạn như: biết kê bàn ăn, biết gấp khăn để bàn ăn, biết xếp gối, gập chăn
giúp cô, biết nhặt rác để vào thùng, xếp ghế... có thói quen chào hỏi, khi mắc lỗi
với cô hoặc bạn thì biết nhận lỗi xin lỗi, khi có người khác giúp đỡ hay cho quà
biết cảm ơn...Trong những buổi nêu gương như vậy, tôi rất trú trọng đến vấn đề
giáo dục bảo vệ môi trường bằng cách tuyên dương, khen ngợi những trẻ đã làm
giúp cô lau đồ dùng đồ chơi, cất gối, tiết kiệm nước khi rửa tay...Động viên
khích lệ trẻ dưới hình thức cắm cờ, thưởng hoa bé ngoan, dán mặt vui.
Giải pháp 5: Tăng cường cơ sở vật chất trong giáo dục ý thức bảo vệ môi
trường.
Để phục vụ cho việc giáo dục trẻ ý thức bảo vệ môi trường trong trường
mầm non đạt được hiệu quả nhà trường cần đảm bảo đầy đủ các điều kiện sau:
Xây dựng môi trường thiên nhiên phong phú:
Trồng nhiều loại cây khác nhau: Cây ăn quả, cây bóng mát, cây rau, hoa,
cỏ…Có khu nuôi một số con vật để trẻ quan sát, chăm sóc con vật.
Tiết kiệm trong tiêu dùng:
Làm đồ dùng, đồ chơi từ nguyên vật liệu sẵn có, rẻ tiền (lốp xe cũ, dây thừng,
tấm ván, gạch).
Có thùng, hộp để bảo quản đồ dùng, đồ chơi sau khi sử dụng
Có bể chứa nước, có van khoá vòi, có nội quy sử dụng tiết kiệm điện nước
Vệ sinh trường lớp ngăn lắp: Đặt thùng rác ở nhiều nơi để trẻ và phụ huynh vứt
rác thuận tiện. Thùng rác thải
có nắp đậy, rác được đổ vào thùng đựng phải được rửa sạch hàng ngày.
Cống phải có nắp đậy, thường xuyên khơi thông cống rãnh

Mở cửa thông thoáng lớp học, vệ sinh lớp học, trường theo định kỳ.
Xây dựng nếp sống lành mạnh cho trẻ: Có nước sạch, có đầy đủ phòng học cho
trẻ vui chơi học tập, có nhà vệ sinh cho trẻ trai, trẻ gái.
Thu hút trẻ tham gia bảo vệ môi trường của trường, lớp học
Tổ chức cho trẻ tham gia lao động thu gom rác ở sân trường, tưới cây.
Trẻ tham gia phân loại rác
Trong nhóm, lớp cần phải đảm bảo các điều kiện sau:
Có góc thiên nhiên để trẻ gieo trồng cây làm thử nghiệm và chăm sóc cây
Có đầy đủ các đồ dùng phục vụ cho việc chăm sóc trẻ (chậu, khăn mặt, giá phơi
khăn, ca, cốc, lược, bình đựng nước uống)
Đồ đùng đồ chơi được làm từ nguyên vật liệu sẵn có của địa phương, được sắp
xếp gọn gàng, dễ lấy
Có thùng đựng rác, có các dụng cụ để trẻ tham gia các buổi lao động: Chơi, bình
tưới cây, khăn lau, xô, chậu…
Có lịch vệ sinh phòng nhóm hàng ngày, hàng tuần
Biện pháp 6: Giáo viên trau dồi kiến thức về môi trường để giáo dục trẻ về
kiến thức, kỹ năng, thái độ đối với môi trường.
Công tác tự học tự bồi dưỡng của cá nhân thường được tôi dành nhiều
thời gian cho việc tham gia các lớp học chuyên đề, tham gia dự giờ của đồng

14


nghiệp và rút kinh nghiệm, thường xuyên tham gia buổi sinh hoạt chuyên môn
để được nghe những giải đáp thắc mắc trong quá trình thực hiện chuyên đề giáo
dục bảo vệ môi trường.
Bản thân luôn sưu tầm và đọc tài liệu có nội dung về giáo dục bảo vệ môi
trường để tham khảo, vì thế tôi đã tích lũy thêm được rất nhiều kiến thức để giáo
dục trẻ
Về kiến thức:

Trẻ có những hiểu biết ban đầu về môi trường sống của con người, trẻ có
những kiến thức đơn giản về cơ thể, cách chăm sóc giữ gìn sức khoẻ cho bản
thân. Trẻ có những kiến thức ban đầu về mối quan hệ của động vật, thực vật,
phương tiện - luật lệ giao thông, thực vật và con người với môi trường sống để
trẻ biết giao tiếp, yêu thương những người gần gũi quanh mình, biết cách chăm
sóc bảo vệ cây cối, bảo vệ con vật quanh nơi mình ở, biết thực hiện nghiêm
chỉnh luật lệ giao thông.
Ví dụ: Trong trường mầm non, trẻ biết đoàn kết chơi với bạn, biết giữ gìn
quần áo, tay chân sạch sẽ khi chơi, không nghịch đất, cát…Khi đến trường hoặc
khi về nhà thì biết đi về bên phải…
Về kỹ năng:
Trẻ có thói quen sống gọn gàng ngăn nắp, vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi
trường sạch sẽ, tích cực tham gia các hoạt động giữ gìn, bảo vệ môi trường /lớp
học, gia đình, nơi ở:
Ví dụ: Trẻ biết sắp xếp đồ dùng đồ chơi gọn gàng, ngăn nắp, biết lau chùi
đồ dùng đồ chơi, biết nhặt lá, rác bỏ vào thùng, biết quét dọn nhà cửa sạch sẽ.
Trẻ biết tiết kiệm và có phản ứng với hành vi của con người làm bẩn môi trường
và phá hoại môi trường:
Ví dụ: Trẻ biết tiết kiệm nước bằng việc vặn vòi nước nhỏ khi rửa tay, biết
lên tiếng với những hành vi vứt rác bừa bãi, hái hoa, giẫm lên cỏ….
Về thái độ - tình cảm:
Trẻ yêu thích và gần gũi với thiên nhiên, tự hào và có ý thức giữ gìn, bảo
vệ môi trường ở những địa danh nổi tiếng của quê hương.
Biên pháp 7: Tuyên truyền và phối kết hợp cùng phụ huynh trong công tác
giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ
Công tác tuyên truyền là hình thức vô cùng quan trọng trong việc phối kết
hợp giữa gia đình và nhà trường để chăm sóc giáo dục trẻ, do đó tôi rất quan tâm
tới việc tuyên truyền để phụ huynh hiểu nội dung giáo dục ý thức bảo vệ môi
trường và lợi ích của việc giáo dục trẻ bảo vệ môi trường. Từ đó phụ huynh phối
hợp cùng cô giáo dạy, rèn trẻ các nề nếp thói quen, ý thức bảo vệ môi trường

như dọn dẹp nhà cửa cùng bố mẹ, biết cất đồ dùng và vứt rác đúng nơi quy định,
không ngắt lá bẻ cành, biết chăm sóc vật nuôi cây trồng, biết lao động tự phục
vụ.
Trao đối với phụ huynh về nội dung giáo dục bảo vệ môi trường qua góc
tuyên truyền bằng các hình ảnh minh hoạ hành vi đúng, hành vi sai. Tuyên
truyền với phụ huynh ở mọi lúc mọi nơi trong giờ đón trả trẻ… Mỗi năm tôi tổ

15


chức họp phụ huynh để tuyên truyền, vận động phụ huynh sưu tầm nguyên vật
liệu, đồ dùng, phế liệu sẵn có ở điạ phương ngay từ đầu năm để làm đồ dùng, đồ
chơi dạy học cho trẻ.
Trưng bày các góc chơi, sản phẩm của trẻ để giới thiệu với phụ huynh
Qua các giờ đón, trả trẻ tôi cố gắng trao đổi tuyên truyền và cung cấp các
tài liệu, photo tranh ảnh về bảo vệ môi trường ở góc “Nội quy lớp” để phụ
huynh học sinh tham khảo và hướng dẫn các con tại nhà. Không những thế tôi
còn vận động phụ huynh sưu tầm khuyên góp các nguyên vật liệu đã qua sử
dụng để cô và trò chúng tôi tận dụng làm đồ dùng đồ chơi xây dựng trang trí
môi trường lớp học, phát động phụ huynh ủng hộ cây xanh ở góc thiên nhiên của
lớp đồng thời trong buổi họp phụ huynh nhắc nhở tuyên truyền tới phụ huynh
cùng chung tay bảo vệ môi trường “Xanh – Sạch – Đẹp” và hãy luôn là tấm
gương sáng cho các con noi theo.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
Qua một thời gian áp dụng những biện pháp trên tôi nhận thấy:
Trẻ có thói quen sống gọn gàng, ngăn lắp, vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường
sạch sẽ, tích cực tham ra các hoạt động giữ gìn, bảo vệ môi trường trường/lớp
học, gia đình...như tham ra chăm sóc vườn cây, vệ sinh cá nhân, vệ sinh nhà cửa,
ở gia đình, xắp xếp đồ dùng, đồ chơi, giữ gìn lớp học sạch sẽ, thu gom lá, rác
thải ở sân trường... với những công việc vừa sức với trẻ.

Biết quý trọng và giữ gìn đồ dùng, đồ chơi và quần áo sạch và dùng lâu
bền, có ý thức tiết kiệm nước trong sinh hoạt hàng ngày, không để vòi nước
chảy liên tục, thấy nước tràn ra thì biết khóa vòi lại
Kỹ năng làm đồ dùng, đồ chơi từ các nguyên vật liệu tiện dụng của trẻ
ngày một tiến bộ, trẻ hứng thú, say sưa tạo ra các sản phẩm tự tạo phong phú
phục vụ cho các hoạt động.
Trẻ có được thói quen nề nếp tốt, mạnh dạn, tự tin, tích cực tham gia hoạt
động giáo dục bảo vệ môi trường
Trẻ có những hành vi đúng đắn về bảo vệ môi trường. Trẻ được phát triển
toàn diện về các mặt: Đức - trí - lao - thể - mỹ.
Từ việc lồng ghép, tích hợp nội dung giáo dục bảo vệ môi trường cho chúng ta
thấy kết quả như sau:
Đạt
Chưa đạt
Số
Tổng
thứ
Tiêu chí đánh giá
số
Số
Số
Tỷ lệ
Tỷ lệ
tự
trẻ
trẻ
trẻ
Trẻ có những hiểu biết về môi
1
30

30
100%
0
%
trường
Trẻ có ý thức giữ gìn vệ sinh môi
2
30
30
100%
0
%
trường
Trẻ có thói quen gọn gàng ngăn
3
30
30
100%
0
%
nắp,vệ sinh cá nhân sạch sẽ

16


Trẻ phân biệt hành động
30
30
100%
0

%
đúng – sai về BVMT
Qua kết quả trên phụ huynh rất yên tâm, phấn khởi khi thấy con em mình
đã có ý thức bảo vệ môi trường, không những ở trường mà còn cả ở trong gia
đình. Do đó đã hưởng ứng kết hợp cùng cô có kế hoạch giáo dục cho trẻ bảo vệ
môi trường tốt hơn, đồng thời đóng góp tranh ảnh, ủng hộ cây xanh, cũng như
các nguyên vật liệu trong thiên nhiên.
3. Kết luận và kiến nghị
3.1. Kết luận
Trẻ em là hạnh phúc của mỗi gia đình, là tương ai của đất nước, chăm sóc
giáo dục trẻ là chăm sóc đến tương lai cả một dân tộc, giáo dục bảo vệ môi
trường cần được quan tâm đúng mức ngay từ lứa tuổi mầm non vì trẻ ở lứa tuổi
này rất thích tiếp xúc với thế giới tự nhiên và cuộc sống xung quanh. Để trẻ có
những kiến thức và kĩ năng thực hành bảo vệ môi trường phù hợp với khả năng
của trẻ
Qua việc thực hiện áp dụng “Một số biện pháp giáo dục bảo vệ môi
trường cho trẻ 5- 6 tuổi trong trường mầm non” ở trên, tôi thấy trẻ đã có kiến
thức về môi trường, biết cất dọn đồ chơi gọn gàng ngăn nắp, biết tiết kiệm nước
trong sinh hoạt, biết giữ im lặng, không gây ồn, không vứt rác tùy tiện... Đó là
những hành động rất nhỏ của các con, nhưng tôi nghĩ hành động đó có ý nghĩa
vô cùng quan trọng, đó là giúp trẻ có những kiến thức và kỹ năng thực hành bảo
vệ môi trường phù hợp với khả năng của trẻ biết làm những việc tốt cho môi
trường.
Cần sử dung một cách hợp lí góc thiên nhiên và những điều kiện vốn có
của trường/ lớp mình vào việc giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo.
Nhận thức được ý nghĩa, tầm quan trọng của các vấn đề môi trường như
một nguồn lực để sinh sống, lao động và phát triển với bản thân họ cũng như đối
với cộng đồng quốc gia của mình và quốc tế. Từ đó có thái độ, cách ứng xử
đúng đắn trước các vấn đề môi trường, xây dựng cho mình quan niệm đúng đắn
về ý thức trách nhiệm, về giá trị nhân cách để dần hình thành các kỹ năng thu

thập số liệu và phát triển sự đánh giá thẩm mỹ.
Giáo viên phải thấy được sự cần thiết và nhất thiết phải tiến hành giáo dục
bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo.
Có tri thức, kỹ năng, phương pháp hành động để nâng cao năng lực trong
việc lựa chọn phong cách sống hợp lý và khôn ngoan các nguồn tài nguyên thiên
nhiên để họ có thể tham gia có hiệu quả vào việc phòng ngừa và giải quyết các
vấn đề môi trường cụ thể nơi họ ở và làm việc.
Giáo viên phải luôn tận dụng các cơ hội, phương pháp lồng ghép sao cho
phù hợp và gây hứng thú cho trẻ ngay từ đầu hoạt động.
Luôn trao đổi, học hỏi, đúc rút kinh nghiệm của đồng nghiệp cũng như
của những người đi trước, không ngừng tự học hỏi, tự bồi dưỡng, tự rèn luyện
mình về trình độ chuyê môn
Làm các đồ dùng đồ chơi, sưu tầm các tư liệu băng hình phù hợp với nội
4

17


dung giáo dục trẻ bảo vệ môi trường trong trường mầm non, nhất là việc ứng
dụng công nghệ thông tin trong việc giáo dục trẻ.
Khi giáo dục bảo vệ môi trường, cần có những hình thức phong phú và
đa dạng, lôi cuốn trẻ tham gia hoạt động, tổ chức hoạt động ngoài trời cho trẻ
thường xuyên liên tục, trẻ tiếp xúc trực tiếp với thiên nhiên yêu quý thiên nhiên,
từ đó trẻ có một thói quen tốt giữ gìn môi trường mọi lúc mọi nơi, giáo dục bảo
vệ môi trường cho trẻ đạt hiệu quả cần có sự ủng hộ nhiệt tình của các bậc phụ
huynh.
3.2. Kiến nghị
* Đối với giáo viên:
Phải có trách nhiệm tuyên truyền và phối kết hợp cùng các bậc phụ huynh
cũng như nhân dân có ý thức bảo vệ môi trường như: không vứt rác bừa bãi ở

sân trường, để rác đúng nơi quy định.
Phát động phong trào trồng cây xanh tạo môi trường xanh – sạch – đẹp
cho trường lớp, giáo viên tăng cường sưu tầm tranh ảnh, tài liệu để trẻ được trải
nghiệm và khám phá
Thường xuyên vệ sinh sạch sẽ, phòng nhóm lớp, đồ dùng đồ chơi sắp xếp
gọn gàng khoa học
* Đối với nhà trường:
Để phục vụ tốt cho việc giáo dục bảo vệ môi trường trong trường mầm
non, nhà trường tổ chức các buổi lao động tập thể, dùng bản tuyên truyền để
thông báo lợi ích cũng như sự cần thiết của việc bảo vệ môi trường.
Tuyên truyền trên các thông tin đại chúng và tìm ra giải pháp tốt nhất
tránh tình trạng gây ô nhiễm môi trường và có biện pháp sử lý rác kịp thời
Trên đây là sáng kiến kinh nghiệm “ Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo
vệ môi trường cho trẻ 5 - 6 tuổi trong trường mầm non. Kính mong sự góp ý,
nhận xét của hội đồng khoa học để bản thân có được những kinh nghiệm quý
báu, giúp cho việc giảng dạy ngày càng được nâng cao, góp phần nâng cao chất
lượng giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ trong trường mầm non ngày
một tốt hơn.
Tôi xin trân trọng cảm ơn!
Quảng Hùng, ngày 15 tháng 03 năm 2019
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ
Tôi xin cam đoan đây là skkn
của tôi, không sao chép nội dung
của người khác
Người viết SKKN
Hoàng Thị Huệ
Đánh giá xếp loại của HĐKH cấp trên
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................

18


.................................................................................................................................
......................................................................................................................... ......

TÀI LIỆU THAM KHẢO TRONG QUÁ TRÌNH NGHIÊN CỨU
1. Hướng dẫn thực hiện chương trình giáo dục Mầm non
( Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam 2008)
2. Hướng dẫn trẻ khám phá môi trường xung quanh ( BDTX Chu kỳ II
(2004-2007).

19


3. Tham khảo sách, báoTạp chí giáo dục Mầm non .

20