SKKN một số phương pháp hướng dẫn trẻ mẫu giáo 5 6 tuổi học vẽ

MỤC LỤC
STT

NỘI DUNG

TRANG

1
2

Mục lục.
Lý do chọn đề tài.

1

3
4
5

Mục đích nghiên cứu.
Đối tượng nghiên cứu.
Phương pháp nghiên cứu.

2
2
2

6

Nội dung sáng kiến

2

7

Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm

2

8

Thực trạng vấn đề khi áp dụng sáng kiến

3

9
10

Các phương pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề
Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm

3
16

11

Kết luận, kiến nghị

17

12

13

Kết luận
Kiến nghị

17
18

1. Mở đầu
1.1. Lí do chọn đề tài.
1


Bác Hồ muôn vàn kính yêu của chúng ta đã từng nói: “ Trẻ em hôm nay,
thế giới ngày mai”. Thật vậy! trẻ em là nguồn hạnh phúc của mỗi gia đình, là
tương lai của đất nước, là lớp người kế tục sự nghiệp của cha ông để xây dựng
bảo vệ tổ quốc xã hội chủ nghĩa.
Ngày nay chúng ta đang sống trong thời đại công nghiệp hoá hiện đại hoá
đất nước, nền kinh tế không ngừng phát triển với một sự thay đổi cơ bản về cơ
cấu xã hội để tiếp cận với một nền văn minh phát triển cao. Trong đó con người
đứng ở vị trí trung tâm.
Giáo dục mầm non là khâu đầu tiên trong nền giáo dục quốc dân góp phần
quan trọng cải tạo tiền đề cho sự phát triển toàn diện nhân cách trẻ. Thực hiện
nhiệm vụ của bộ giáo dục và đào tạo ngành học mầm non đã đưa 5 lĩnh vực phát
triển vào chương trình chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ đó là: Phát triển thể
chất, phát triển nhận thức, phát triển ngôn ngữ, phát triển thẩm mỹ và phát triển
tình cảm, kỹ năng xã hội.
Để phát triển toàn diện nhân cách trẻ thì hoạt động tạo hình cũng là một
trong những hoạt động vô cùng quan trọng và cần thiết bởi: Thông qua hoạt
động tạo hình trẻ được khám phá vẻ đẹp kỳ diệu của thế giới xung quanh và thể

hiện ước mơ trẻ thơ của mình. Song trong hoạt động tạo hình dạy trẻ vẽ không
nhằm tạo cho trẻ thành họa sỹ mà thông qua vẽ để khơi gợi và phát huy năng
khiếu thẩm mỹ vốn có của trẻ, gợi cho trẻ hứng thú trước cái đẹp, yêu cái đẹp và
mong muốn tạo ra cái đẹp.
Mặt khác, khi trẻ vẽ, trẻ được làm quen với bút chì, bút dạ, màu nước...và
mong muốn được tạo ra những gì mà trẻ thích: Có thể là những con vật đáng
yêu, cũng có thể là những hạt mưa rơi, ông mặt trời và những tia nắng, những
bông hoa rực rỡ sắc màu bằng những nét xiên, nét thẳng, hình tròn, hình
vuông...Không chỉ có vậy, khi tham gia hoạt động tạo hình trẻ còn biết được thế
giới tự nhiên, cuộc sống của con người vô cùng phong phú, đa dạng và có mối
quan hệ chặt chẽ với nhau. Từ đó trẻ tái tạo lại những cảnh vật bằng sự cảm
nhận ban đầu ngộ nghĩnh, hồn nhiên, đáng yêu của tâm hồn trẻ thể hiện rõ nét
qua từng bức tranh, từng tác phẩm.
Bên cạnh đó hoạt động tạo hình còn giúp trẻ hiểu một cách sâu sắc các
mối quan hệ trong xã hội, các mối quan hệ của các hiện tượng tự nhiên như: Cỏ
cây, hoa lá, thế giới loài vật với con người. Và từ đó trẻ có thái độ, tình cảm thân
thiện, và có hành vi ứng xử tốt qua việc thể hiện các sản phẩm tạo hình. Đồng
thời hoạt động tạo hình trẻ còn phát triển các nhóm cơ cổ tay, ngón tay các cơ
bàn tay... Rèn sự khéo léo linh hoạt của đôi bàn tay qua nặn, xé dán, tô màu, và
đặc biệt là thông qua hoạt động vẽ.
Ngoài ra cũng thông qua hoạt động tạo hình giúp trẻ hình thành các đức
tính tốt đẹp như yêu thích cái đẹp, mong muốn tạo ra cái đẹp, giữ gìn cái đẹp.
Từ đó có hành vi ứng xử tốt với môi trường, với các sự vật, hiện tượng trong thế
giới xung quanh trẻ, giúp trẻ hình thành cảm xúc ban đầu về cái đẹp trong tâm
hồn trẻ thơ và thị yếu thẩm mỹ khi trẻ được vẽ, được tạo ra cái đẹp.
Là một giáo viên được phân công phụ trách lớp 5 - 6 tuổi, tôi luôn nhận
thức sâu sắc được tầm quan trọng của hoạt động tạo hình, đặc biệt là hướng dẫn
trẻ thực hiện các nội dung vẽ . Xuất phát từ những yêu cầu đó đã thôi thúc tôi
2

tìm tòi, suy nghĩ, để tìm ra các biện pháp, giải pháp dạy trẻ sinh động, hấp dẫn
lôi cuốn trẻ tham gia hoạt động tạo hình ( thể loại vẽ) một cách tích cực, chủ
động, tự tin sáng tạo. Chính vì vậy tôi đã chọn đề tài “ Một số phương pháp
hướng dẫn trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi học vẽ ” làm đề tài nghiên cứu sáng kiến
kinh nghiệm của bản thân mình trong năm học 2017 - 2018.

1.2. Mục đích nghiên cứu.
Ở với lứa tuổi Mầm non trẻ “ học mà chơi”, “chơi bằng học” trẻ
năng động thích tìm tòi, khám phá, thích tìm hiểu về cái đẹp và tự được
làm ra cái đẹp. Để phát huy tính tích cực, tìm tòi khám phá của trẻ về môn
tạo hình cần phải được sự dạy giỗ của thầy, cô giáo, để tiếp bước con rồng
cháu tiên của cha ông và các buổi tham dự chuyên đề, tiết dạy mẫu tôi thấy
rất là bổ ích từ đó bản thân tôi đã nghiên cứu, điều tra và tìm hiểu sâu hơn
về quá trình học tập của trẻ qua thực tế các buổi hoạt động tạo hình trên
lớp của mình.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu là 25 cháu, lớp Mẫu giáo lớn khu Na Nghịu,
trường Mầm non Sơn Điện - Quan Sơn - Thanh Hóa
1.4. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp quan sát
- Phương pháp đàm thoại
- Phương pháp nêu gương khuyến khích
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cơ sở lí luận.
Với sự phát triển về nhận thức, cảm xúc và các kỹ năng vận động tinh, trẻ
mẫu giáo 5- 6 tuổi rất hứng thú tìm tòi, khám phá, tích luỹ vốn biểu tượng, kinh
nghiệm tạo hình, đồng thời biết sử dụng khả năng tạo hình nói chung và vẽ nói
riêng một cách tích cực tự giác để tìm hiểu cuộc sống thế giới xung quanh trẻ.
Trẻ có khả năng tri giác không gian, tri giác thẩm mỹ, phát triển những nét đẹp

độc đáo và biết thể hiện chúng bằng các đường nét, mảng màu theo ý thích riêng
của chúng. Trẻ biết cảm nhận những cái đẹp thẩm mỹ trong các tranh vẽ nghệ
thuật trang trí phù hợp với độ tuổi của trẻ, đồng thời học hỏi được các phương
thức biểu cảm đơn giản khi thể hiện tác phẩm của mình. Trẻ biết lựa chọn màu
sắc khi thể hiện tác phẩm theo ý kiến chủ quan của trẻ tập tìm kiếm thể hiện sắc
thái màu sắc của sự vật xung quanh. Trẻ biết sử dụng các đường nét, hình học,
hình tự nhiên đơn giản để tạo nên những đường hoa văn, những đồ vật sự vật,
hiện tượng tự nhiên mà trẻ cần miêu tả. Trẻ có khả năng xác định mối quan hệ
giữa không gian và thời gian hai chiều để tạo bố cục tranh vẽ có chiều sâu và thể
hiện các tầng cảnh trong bố cục một bức tranh của bạn, của mình.
Do vậy để bồi dưỡng khả năng vẽ của trẻ, chúng ta cần tạo môi trường, cơ
hội cho trẻ được tri giác tìm tòi, khám phá thế giới xung quanh; Bồi dưỡng thị
hiếu thẩm mỹ, khả năng tư duy sáng tạo cho trẻ. Để tạo được sự linh hoạt trong
tranh vẽ của trẻ cần tăng cường cho trẻ luyện tập các kỹ năng mang tính kỹ thuật
hình thành các kỹ sảo đường nét liên tục uyển chuyển. Tập cho trẻ biết tự điều
chỉnh nhịp độ biên độ cường độ nhấn bút, tốc độ thao tác vẽ để trẻ chủ động
3


trong việc miêu tả hình dạng, tô màu, tạo vẻ sinh động phong phú cho các đối
tượng được miêu tả, tạo vẻ đẹp đa dạng của thế giới hình ảnh, ánh sáng, màu sắc
xung quanh trong tranh của trẻ em.
2.2. Thực trạng
Thực tế trong trường Mầm theo điều tra năm học 2017 - 2018 tổng số
cháu lớp tôi phụ trách có 25 cháu, trong đó có một số cháu còn nhút nhát, rụt rè,
chưa tự nhiên khi tham gia vào hoạt động tạo hình. Chính vì vậy khả năng hoạt
động tạo hình ở mỗi trẻ tuy cùng một lúa tuổi nhưng khả năng vẽ của các cháu
không đồng đều, nhiều cháu chưa biết cầm bút hoặc cầm bút nhưng còn lóng
ngóng, ngồi không ngay ngắn, còn nhoài người ra bàn...Bên cạnh đó một số phụ
huynh chưa ý thức được vấn đề phát triển thẩm mỹ cho trẻ đặc biệt là kỹ năng

dạy trẻ vẽ.
Tuy nhiên được sự quan tâm của Phòng giáo dục và đào tạo Huyện Quan
Sơn, Sở giáo dục và đào tạo các cấp Đảng ủy, chính quyền địa phương. Ban
giám hiệu nhà trường đã tạo điều kiện quan tâm giúp đỡ xây dựng tương đối đầy
đủ cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy và học...Bên cạnh đó nhà trường còn mua
sắm bổ sung thêm tranh ảnh, tài liệu phục vụ cho việc dạy và học, đặc biệt là
bản thân đã có nhiều năm kinh nghiệm đứng lớp 5 - 6 tuổi và có trình độ chuyên
môn trên chuẩn, nhiệt tình với công việc, yêu nghề, mến trẻ tạo được niềm tin
cho các bậc phụ huynh, chính điều đó đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc chăm
sóc, nuôi dưỡng giáo dục trẻ. Cho đến nay nhà trường đã được công nhận là
trường Mầm non đạt chuẩn Quốc gia mức độ I và kiểm định chất lượng giáo dục
cấp độ II. Chính điều đó lại càng tạo điều kiện thuận lợi hơn trong công tác dạy
và học cho cô và trẻ.
* Qua khảo sát chất lượng đầu năm cho thấy. Thời gian 9/2017
Nội dt Nội dung khảo sát
STT

1 Trẻ có kiến thức vẽ
2 Trẻ có kỹ năng vẽ
3 Trẻ thích vẽ sáng tạo

Số cháu
được
khảo sát

25
25
25

Kết quả đạt được

Trẻ đạt

chưa đạt

Số cháu

Tỉ lệ:%

Số cháu

Tỉ lệ %

11
8
6

44%
32%
24%

14
17
19

56%
68%
76 %

Thông qua kết quả khảo sát thực tế trên với tổng số cháu có kiến thức về
thể loại vẽ, có kỹ năng vẽ và trẻ có năng khiếu sáng tạo chưa cao, chính vì vậy

tôi đã mạnh dạn đưa ra những biện pháp như sau:
2.3. Các phương pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề
Nâng cao trình độ năng lực chuyên môn nghiệp vụ cho bản thân về tổ chức
hoạt động tạo hình cho trẻ thông qua thể loại vẽ.
Về bản thân tôi luôn có ý thức tự học, tự rèn luyện, tham khảo ở sách báo,
tạp san, qua mạng Intrenet...thường xuyên dự giờ các bạn đồng nghiệp để đúc
rút kinh nghiệm cho bản thân, xem băng các tiết mẫu của các trường điểm trong
tỉnh cũng như trong huyện. Qua các lớp chuyên đề do Phòng Giáo dục và nhà
trường tổ chức... qua đó thấy được phong cách lên lớp nhẹ nhàng, phương pháp
4


sử dụng đồ dùng trực quan sinh động linh hoạt, cách giới thiệu bài ngắn gọn của
những giáo viên dạy mẫu để áp dụng vào tiết dạy của mình để nâng cao chất
lượng tiết dạy được tốt hơn.
* Phương pháp 1: Phương pháp quan sát.
Trước mỗi tiết dạy tôi đã dành nhiều thời gian nghiên cứu kỹ bài soạn để
nắm chắc nội dung, yêu cầu trọng tâm của bài. Tìm ra những phương pháp hay,
phù hợp tình hình của lớp. Chuẩn bị kỹ về đồ dùng để đảm bảo yêu cầu đẹp và
hấp dẫn, tuỳ theo yêu cầu của từng bài, trước mỗi giờ vẽ tôi tạo điều kiện cho trẻ
đi thăm quan, dạo chơi để trẻ quan sát được nhiều cảnh vật, hiện tượng. Vì qua
việc đi dạo được tiếp xúc với thiên nhiên giúp trẻ ghi nhớ những cảnh vật hiện
tượng, màu sắc, hình ảnh để khi trẻ vẽ, trẻ sẽ vận dụng được tốt hơn, sáng tạo
hơn.
Ví dụ: Khi cho trẻ vẽ “Cây xanh” tôi cho trẻ ra ngoài quan sát thiên
nhiên, hướng cho trẻ quan sát một số cây ăn quả và một vài cây khác, tôi cùng
trẻ đàm thoại về thân cây, tán lá, màu sắc... trẻ vừa được xem cây sau đó lại
được học vẽ cây trẻ rất say mê, tập trung chú ý để vẽ và tô màu.
Trong các giờ vẽ tôi đã biết những cháu vẽ đẹp và những cháu chưa vẽ
đẹp vì thế tôi tận dụng những lúc đón trả trẻ , giờ chơi tôi gần gũi với cháu dạy

cháu vẽ với những hình vẽ đơn giản như: Vẽ mưa, vẽ đường đi là những nét
xiên...dần dần các cháu đã rất thích vẽ. Đối với những cháu vẽ kém tôi đã trao
đổi với phụ huynh tạo điều kiện để luyện tập thêm cho các cháu ở nhà.
Khi hướng dẫn trẻ vẽ tôi đã chú ý đến phân bố thời gian hợp lý: Phần giới
thiệu bài cần ngắn gọn, xúc tích nhưng vẫn gây được sự tập trung chú ý của trẻ.
Ví dụ: Khi vẽ “Hoa mùa xuân” để tạo được hứng thú của trẻ tôi đóng
vai là cô mùa xuân đến và nói Cô mùa xuân chào các em, các em hãy nhìn kìa,
mỗi khi mùa xuân về trăm hoa đua nở, Hoa Đào, Hoa Mai, Hoa Cúc ơi mùa
xuân tươi đẹp đã về rồi các em hãy dậy đi nào... Đồng thời sử đồ dùng trực quan
phải đúng lúc, đúng chỗ tạo sự bất ngờ cho trẻ.
Tôi dành nhiều thời gian cho trẻ vẽ. Muốn cho trẻ hứng thú tôi đã đưa ra
hình thức thi đua giữa các tổ, thi đua giữa bạn này với bạn kia như vậy trẻ sẽ
hứng thú và biết cách vẽ đẹp.
Trong quá trình dạy trẻ tôi không cầm tay trẻ, vẽ hộ cho trẻ mà tôi dùng
hình thức động viên khuyến khích kịp thời để tạo hứng thú cho trẻ. Khi bao quát
trẻ tôi nhẹ nhàng gợi ý từng chi tiết cho những trẻ vẽ chưa được, không nói to để
tránh sự phân tán của trẻ. Ngoài ra sau mỗi giờ vẽ tôi luôn dặn các cháu về nhà
vẽ lại cho ông, bà, bố, mẹ, anh, chị xem. Qua biện pháp này tôi muốn củng cố về
những giờ mà các cháu vừa được vẽ ở lớp nhằm luyện kỹ năng vẽ cũng như
luyện cách cầm bút, cách tô màu cho trẻ.
Trong mỗi tiết dạy tôi cố gắng lồng vào một số trò chơi để thay đổi trạng
thái hoạt động chống mệt mỏi, giúp trẻ có tinh thần sảng khoái và hứng thú hơn
trong mỗi giờ học.
Ví dụ: Khi trẻ vẽ xong tôi cho trẻ hát và làm động tác bài hát “ Xòe bàn
tay, nắm ngón tay”
Khi tổ chức cho trẻ vẽ xong thì việc đánh giá, nhận xét trưng bầy sản
phẩm làm sao cho trẻ nắm được khái quát nội dung đề tài cũng vô cùng quan
5

trọng chính vì vậy tôi đã chú ý thay đổi nhiều hình thức khác nhau: Có lúc tôi
cho trẻ tự đặt tên tranh, có khi tôi hỏi: Trong những bức tranh này con thích bức
tranh nào nhất? Vì sao con thích bức tranh này.Hay bài của Yến Nhi con thấy bài
của con như thế nào so với bài của bạn? Các bạn thấy thế nào...Qua đó giúp trẻ
so sánh được bài của mình, bài của bạn, động viên khích lệ để bài sau trẻ vẽ tốt
hơn.
* Kết quả:
Bản thân tôi đã nắm chắc được các nội dung cơ bản để tổ chức cho trẻ
hoạt động 100% trẻ hứng thú tham gia vào hoạt động.
Cung cấp kiến thức gây xúc cảm, trước khi cho trẻ vẽ.
Nói đến nghệ thuật là nói đến cảm xúc và hứng thú đối với đối tượng cần
thể hiện. Nhưng đối với trẻ ở lứa tuổi này thì chúng chưa tự mình xác định được
phương thức mà hành động. Chính vì vậy là một giáo viên mầm non tôi rất hiểu
khả năng nhận thức của trẻ, trẻ rất khẩn trương muốn tạo thành sản phẩm trước
những sự vật hiện tượng mang lại cho trẻ cảm xúc mạnh mà không cần quan tâm
đến chất lượng sản phẩm như thế nào? Vì thế để cung cấp cho trẻ đối tượng mà
trẻ cần thể hiện tôi đã cho trẻ quan sát không chỉ bằng mắt mà bằng nhiều giác
quan như sờ, ngửi, nghe, nếm…Để nhận biết được độ lớn, nhỏ, cao, thấp, dài,
ngắn, vuông, tròn…và đặc điểm tính chất, mùi vị, âm thanh của sự vật hiện
tượng diễn ra xung quanh trẻ. Tôi đã cho trẻ tiếp xúc bằng 2 phương pháp đó là
“Tiếp xúc trực tiếp” và “ Tiếp xúc gián tiếp”..
*Phương pháp 2: Phương pháp tiếp xúc trực tiếp.
Tôi luôn tạo điều kiện cho trẻ được tiếp xúc với sự vật, hiện tượng xung
quanh trẻ khi có điều kiện thuận lợi phù hợp với bất cứ lúc nào. Từ đó sẽ tận
dụng được nhiều kiến thức bổ ích và huy động hết ở trẻ sự tham gia của các giác
quan, các quá trình tâm lý khác nhau, khơi ngợi những xúc cảm, tình cảm để từ
đó sẽ phát huy được khả năng vẽ và ý tưởng sáng tạo của trẻ.
Ví dụ: Để cung cấp về đặc điểm của một số con vật gần gũi. Trong một
buổi dạo chơi ngoài trời, tôi cho trẻ đi xung quanh vườn trường, tôi đã thấy các
con vật đang kiếm mồi trong vườn, tôi liền đọc câu đố:

“Có cánh mà chẳng bay xa
Đẻ trứng “cục ta, cục tác”từng hồi
Ấp trứng khi trứng nở rồi
Suốt ngày “Cục cục” kiếm mồi nuôi con”?
Cô đố các con, xem ai đoán được nào, và đoán ra rồi thì nêu rõ đặc điểm
của con vật nhé!
+ Các con xem đó là con vật gì? (Con gà mái)
+ Con gà mái có đặc điểm gì? (Đuôi ngắn, mào nhỏ )
+ Con còn thấy gì nữa nào? (Mắt đen, có mỏ, lông mượt…)
+ Các con cùng làm động tác mổ thóc nào?
+ Hát một bài hát về gà mẹ và đàn gà con (Bài hát Đàn gà trong sân)
+ Tôi đã chuẩn bị 1 bức tranh vẽ đàn gà (Có gà mẹ và các con gà con), tôi
cho trẻ quan sát đàn gà vẽ trong tranh
Cả lớp cùng quan sát chú thỏ đang ăn ngoài vườn.
6


Trong câu đố, đặc điểm của đối tượng được miêu tả cô đọng, rất ngắn
gọn, kích thích trẻ và gây cho trẻ hứng thú đoán ra được đối tượng. Cùng với
quá trình được trực tiếp nhìn thấy đối tượng (Con gà mái) trẻ sẽ tích luỹ được
nhiều điều mới mẻ, làm cho hiểu biết phong phú thêm, biểu tượng được giàu
hơn và làm xuất hiện mầm mống sáng tạo.
Hay: Trong chủ đề “Thế giới thực vật” muốn cung cấp kiến thức cho trẻ
về một số loại cây cô có thể nói: Các con hãy nhìn kìa khi mùa xuân về cây cối
đâm chồi nảy lộc...và cho trẻ quan sát.

Hình ảnh cô và trò hoạt động ngoài trời “ Quan sát cây xoài” ở sân trường
Khi tôi cho trẻ vẽ “vẽ cây mùa xuân” (Vẽ theo đề tài)
Tôi thấy có trẻ vẽ cây có nhiều lá đang ra to, cây có chồi lá nhỏ. Có trẻ vẽ
cây chưa đâm chồi chỉ có cành khô và trời đang mưa…

Qua quá trình trẻ được trực tiếp tiếp xúc với môi trường xung quanh, hiện
tượng, sự việc một cách trực tiếp sẽ tạo cho trẻ những cảm xúc, ấn tượng rất
mạnh mẽ và sâu sắc. Tôi cảm thấy trẻ không những ghi nhớ được nhiều và
phong phú về vốn kiến thức mà còn phát hiện ở trẻ có nhiều ý tưởng sáng tạo.
*Phương pháp 3: Phương pháp tiếp xúc gián tiếp.
Nếu đánh giá một cách khách quan thì hoạt động tạo hình nói chung và
hoạt động vẽ nói riêng đây là một hoạt động mà các bước tổ chức cho trẻ thực
hiện rất cứng nhắc. Vì vậy tôi luôn tổ chức cho trẻ học theo phương châm “Học
bằng chơi - chơi bằng học”. Hoạt động như vậy rất phù hợp với đặc điểm của
trẻ: Thông qua hình thức chơi, những kỹ năng tạo hình, vốn hiểu biết về sự vật,
hiện tượng xung quanh trẻ, hình thành và giáo dục óc thẩm mỹ, sự sáng tạo cho
7


trẻ để trẻ lĩnh hội được dễ dàng. Chính vì thế để cung cấp được kiến thức cho trẻ
và tạo được cảm xúc thì tôi đã đưa những tác phẩm văn học nghệ thuật vào hoạt
động tạo hình, hình tượng được miêu tả trong thơ văn, câu đố, chuyện kể… rất
sinh động nhằm giúp trẻ hình dung, tưởng tượng, nhớ lại các đối tượng và gợi
cảm xúc tích cực của trẻ với các hình tượng đó, qua đó trẻ cũng tích luỹ thêm
kiến thức sẵn có trong nội dung đó để tái hiện, sáng tạo ra các sản phẩm mới.
Ví dụ : Qua bài thơ “Yêu mẹ”
Mẹ đi làm
Từ sáng sớm
Dậy thổi cơm
Mua thịt cá
Em kề má
Được mẹ thơm
Ơi mẹ ơi!
Yêu mẹ lắm!
Có những hình ảnh “Mẹ dậy thổi cơm”, “Mẹ mua thịt cá”, “Mẹ thơm

em”… Tôi sẽ nhấn mạnh những chi tiết này cho trẻ để khi dạy trẻ “Vẽ người
thân yêu của bé” lúc đó trẻ sẽ liên tưởng đến các chi tiết cô giáo đã nhấn mạnh
trong bài thơ để tái hiện lại trong bài làm của mình, đó là bức tranh người mẹ tần
tảo, sớm hôm lo cho bé từng bữa ăn giấc ngủ…
Hoặc cho trẻ chơi trò chơi “Gieo hạt ” khi trẻ chơi xong tôi hỏi trẻ:
+ Khi cây lớn cho ta gì? (Bóng mát, cảnh đẹp, cho nụ và hoa quả)
+ Cây sống được nhờ có gì? (Ánh sáng mặt trời, đất, nước…)
Từ đó khi tôi cho trẻ vẽ “Vườn cây ăn quả” trẻ sẽ vẽ được phần đất, ông
mặt trời có thêm ao nước bên cạnh…
Có những hình ảnh trẻ không được trực tiếp nhìn thấy và cảm nhận nhưng
thông qua các tác phẩm nghệ thuật và dưới sự hướng dẫn đó đã giúp cho trẻ cảm
nhận được và có nhiều ý tưởng sáng tạo đẹp và có ý nghĩa.
Ví dụ: Tôi cho trẻ quan sát bức tranh “Cô giáo đang cầm thước chỉ lên
bảng còn các cháu đang ngồi học ở dưới”.
Trước khi trò chuyện cùng trẻ về bức tranh tôi cho trẻ hát bài hát “Cô và
mẹ” sau đó tôi hỏi trẻ:
+ Trong tranh cô giáo đang làm gì? (Cô đang dạy các bạn học bài…)
+ Các con thấy cô giáo là người như thế nào? (Cô giáo rất ân cần, chăm
sóc dạy dỗ các con như mẹ hiền ạ…)
+ Hàng ngày các con thấy cô giáo làm những công việc gì? (dạy các con
học, cho chúng con ăn, ngủ, khi chúng con ngủ thì cô thức để chăm nom các
con…)
Khi tôi dạy trẻ “Vẽ cô giáo của em” trẻ sẽ nhớ lại cuộc trò chuyện giữa cô
và trẻ, từ đó trẻ sẽ tái hiện lại hình ảnh cô giáo đang cho các bạn học chữ, trẻ thì
vẽ cô giáo đang nhìn các bạn cười, trẻ vẽ cô giáo đang múa…
Qua quá trình cho trẻ tiếp xúc gián tiếp với các tác phẩm nghệ thuật, các
sự vật hiện tượng… tôi đã làm cho trẻ rung động thật sự trước đối tượng tạo
hình, qua các sự vật hiện tượng đó trẻ sẽ có nhiều “Ý tưởng sáng tạo” mới phù
hợp với yêu cầu để trẻ hoạt động tạo hình đạt hiệu quả hơn.
8

Như vậy, việc cung cấp kiến thức và gây xúc cảm cho trẻ là một việc làm
quan trọng. Tôi thấy việc làm này đã góp phần cung cấp cho trẻ một lượng kiến
thức rất rộng, kho tàng kiến thức này là nền móng vững chắc để trẻ thực hiện
được nhiệm vụ tạo hình và phát triển ý tưởng sáng tạo trong hoạt động tạo hình.
* Kết quả: Tôi đã tổ chức cho trẻ đi dạo chơi, thăm quan trực tiếp
được 3 lần.
100% trẻ được cung cấp những kiến thức cơ bản thông qua hoạt động
Khám phá khoa học và khám phá xã hội các đề tài xoay quanh 9 chủ đề và các
ngày hội ngày lễ lớn trong năm.
100% trẻ nắm được kiến thức cơ bản của đối tượng để thể hiện trong sản
phẩm của mình và hứng thú tham gia hoạt động.
- Phương pháp tạo tình huống cho trẻ.
Tôi luôn tạo cho trẻ nhiều tình huống khác nhau để trẻ làm thử hoặc lựa
chọn cách giải quyết của mình. Ở đây tuỳ vào trường hợp cụ thể tôi cho trẻ tự
giải quyết và dùng những từ hình tượng để miêu tả cảm xúc của mình. Ý kiến
của mình.
Ví dụ: Với chủ đề: “ Thế giới động vật”
Đề tài: “ Vẽ các con vật thân yêu của bé” (đề tài).
Tôi tạo ra một tình huống là: “Các con ạ! Sắp đến ngày hội của các con
vật thân yêu của chúng mình rồi, nhưng cô cháu mình lại chưa có một con vật
nào riêng để đi dự hội. Hôm nay cô sẽ tổ chức một cuộc thi “Bé là hoạ sỹ tý
hon” với chủ đề là “ Vẽ các con vật thân yêu của bé”. Sau cuộc thi nếu bạn nhỏ
nào vẽ được nhiều con vật sẽ được cô chọn đem đi dự hội đấy!
Khi tôi tạo ra một tình huống như vậy, tôi thấy trẻ rất là hứng thú, chú ý
nghe cô giới thiệu. Để đạt được mục đích vẽ những con vật thân yêu thật đẹp thì
bạn nào cũng hăng say quyết tâm vẽ ít nhất là một con để đi dự hội và mỗi con
vật trẻ lại vẽ thật sinh động với các chi tiết phụ như: Có bạn vẽ con mèo lại có cả
đôi, kính đeo, có bạn lại vẽ con khỉ đội mũ…bố cục, màu sắc phải phù hợp.

Mỗi trẻ đều có một ý tưởng khác nhau, qua đó sản phẩm trẻ mang lại
cũng rất phong phú.

Hình ảnh: Một số bài vẽ của trẻ
Ví dụ: Với chủ đề “Nghề nghiệp”
Tôi tạo ra một tình huống hỏi trẻ:
9


+ Lớn lên con muốn làm nghề gì? (Trẻ trả lời)
+ Vậy để trở thành hiện thực thì con phải làm gì?
+ Công việc của nghề đó làm những gì?
+ Phương tiện, công cụ của nghề đó là gì? (Trẻ kể)
Từ ý thích đó tôi đã cho trẻ thực hiện vào sản phẩm đạt hiệu quả rất cao.
Mỗi trẻ đã vẽ được đồ dùng, phương tiện … của nghề đó với hình dạng và
có cả những chi tiết sáng tạo.
Qua một số tình huống như vậy tôi thấy trẻ không những hứng thú học tập
mà còn tạo ra nhiều ý tưởng sáng tạo cho trẻ.
Ví dụ : Chủ đề : Quê hương - Đất nước - Bác Hồ
Đề tài : “Vẽ về biển”
Để tạo hứng thú cho trẻ tôi đã xây dựng một đoạn Video Clíp có nội dung
về biển Sầm Sơn cho trẻ xem qua và trò chuyện với trẻ như sau:
+ Các con được đi tắm biển Sầm Sơn chưa? (Trẻ trả lời)
+ Khi ra biển các con thấy gì? (Có cát, nước..)
+ Nhìn ra xa có gì? (Có thuyền)
+ Vậy các con thấy gì nữa?
+ Những chiếc thuyền ở gần như thế nào? (Thấy rõ và to hơn)
+ Thuyền ở xa thì sao? (Bé và không thấy rõ)
+ Nếu ra biển vào mùa hè thì các con còn thấy gì nữa?
Hình ảnh cảnh bãi biển Sầm Sơn Thanh Hoá

Qua một số câu hỏi gợi mở, trò chuyện cùng trẻ tôi đã giúp trẻ tư duy,
sáng tạo ra những bức tranh vẽ về biển như sau: Có trẻ vẽ biển có chim đang bay
trên mặt nước và ông mặt trời đang mọc, có trẻ vẽ trời đang mưa xuống biển…)

10