SKKN đổi mới phương pháp dạy nghề tin học bằng phương pháp dạy học trực quan

Đổi mới phương pháp dạy nghề Tin học bằng phương pháp dạy học trực quan.

A. ĐẶT VẤN ĐỀ.
I. Lý do chọn đề tài.
Thực hiện Nghị quyết của Quốc hội và chỉ thị của thủ tướng chính phủ về đổi
mới chương trình giáo dục phổ thông. Đến nay việc đổi mới giáo dục phổ thông đã
trở thành nề nếp sâu rộng từ đổi mới nội dung chương trình sách giáo khoa, cơ sở
vật chất, trang thiết bị dạy học, phương pháp dạy học, đặc biệt là chú trọng đến đối
tượng dạy học. Phần lớn giáo viên đứng lớp đã thích nghi với chương trình, phương
pháp mới nhất là sử dụng, khai thác triệt để tác dụng thiết bị thực hành, của trang
thiết bị, phương tiện dạy học như bảng phụ, tranh ảnh, thiết bị thí nghiệm - thực
hành, máy chiếu qua đầu, máy chiếu đa chức năng.
Xuất phát từ cuộc vận động ứng dụng đẩy mạnh công nghệ thông tin vào dạy
học của BGD, SGD, PGD và ban lãnh đạo nhà trường nhằm nâng cao chất lượng
dạy học. Đặc biệt bộ môn là Tin học nên việc sử dụng công nghệ thông tin càng cần
thiết hơn.
Đồng thời cũng xuất phát từ mục tiêu và tầm quan trọng của hoạt động giáo
dục nghề phổ thông đặc biệt là nghề TIN HỌC cho học sinh bậc THCS.
Tin học có vai trò rất quan trọng trong sự phát triển của lịch sử loài người. Nó
được ứng dụng sâu rộng trong nhiều lĩnh vực khác nhau của đời sống xã hội. Nghề
tin học được xây dựng trên cơ sở của bậc THCS quy định.Vị trí của môn học góp
phần phát triển trong xã hội, thời kỳ công nghiệp hoá- hiện đại hoá đất nước. Quá
trình hình thành, nghiên cứu và triển khai các ứng dụng trong thực tiễn không tách
rời việc phát triển và sử dụng công cụ lao động mới – đó là máy tính điện tử. Sự
phát triển công nghệ thông tin, học sinh tiếp cận được những thông tin quốc tế về
khoa học kỹ thuật.
II. Hoàn cảnh ra đời của đề tài

Giáo viên : Nguyễn Thị Huyền Thanh – Trường THCS Định Tường

1

Đổi mới phương pháp dạy nghề Tin học bằng phương pháp dạy học trực quan.

Do hạn chế về nhiều mặt CSVC, trang thiết bị, trình độ giáo viên... mà đôi khi
phương pháp dạy học đã không tận dụng hết những thành tựu khoa học công nghệ
hiện đại, để truyền tải nhiều thông tin cho người học một cách trực quan nên chất
lượng dạy và học có mặt hạn chế.
Sự thành công của một tiết dạy ngoài phương pháp dạy của giáo viên và cách
học của học sinh, còn cần sự có mặt của đồ dùng dạy học. Chính vì cậy mà bản thân
tôi luôn cố gắng tìm tòi, nghiên cứu, trao đổi với đồng nghiệp. Trong quá trình tìm
tòi, nghiên cứu, học hỏi và ứng dụng đó bản thân tôi đã tìm ra một số giải pháp hữu
ích góp phần rất lớn trong việc nâng cao chất lượng bộ môn Tin học nói chung và
việc học nghề Tin học nói riêng.
Sau đây tôi xin trình bày một số giải pháp về việc sử dụng phương pháp dạy
học trực quan với sự giúp đỡ của đồ dùng dạy học trực quan, đồ dùng dạy học ở đây
là máy chiếu(Projecter), là tranh ảnh, là biểu tượng....mà bản thân tôi đã tìm ra và áp
dụng cho học sinh lớp 8 học nghề Tin học tại đơn vị trường THCS Định Tường Huyện Yên Định - Tỉnh Thanh Hoá.
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.
I. Cơ sở thực tế.
Từ dạy và học thụ động sang dạy và học tích cực, giáo viên không còn đóng
vai trò đơn thuần là người truyền đạt kiến thức, giáo viên trở thành người thiết kế, tổ
chức hướng dẫn các hoạt động độc lập để học sinh tự chiếm lĩnh nội dung học tập,
chủ động các mục tiêu kiến thức, kĩ năng, thái độ theo yêu cầu chương trình. Trên
lớp, học sinh hoạt động là chính nhưng khi soạn giáo án, giáo viên phải đầu tư công
sức, thời gian rất nhiều so với kiểu dạy và học thụ động mới có thể thực hiện trên
lớp với vai trò là người gợi mở, xúc tác động viên, cố vấn, trọng tài trong các hoạt
động tìm tòi hào hứng tranh luận sôi nổi của học sinh. Để làm được điều này thì đòi
hỏi người giáo viên phải có trình độ chuyên môn sâu rộng, có trình độ sư phạm lành
Giáo viên : Nguyễn Thị Huyền Thanh – Trường THCS Định Tường

2


Đổi mới phương pháp dạy nghề Tin học bằng phương pháp dạy học trực quan.

nghề mới tổ chức, hướng dẫn các hoạt động của học sinh mà nhiều khi diễn biến
ngoài tầm dự kiến của giáo viên.
Hiện nay tại trường THCS Định Tường khi áp dụng phương pháp dạy học trực
quan vào giảng dạy là trang thiết bị nghe nhìn, phương tiện dạy học...đã có nhiều
thuận lợi, tất cả các phòng học đều được trang bị máy chiếu, máy vi tính.
Ngoài ra do điều kiện kinh tế của gia đình học sinh phần lớn đều có máy tính
ở nhà tạo điều kiện cho các em có thể tự luyện tập thực hành thêm ở nhà nên đã giải
quyết được yêu cầu của môn học đó là muốn đạt chất lượng cao đòi hỏi các em phải
tiếp xúc với máy tính nhiều nhưng thời lượng mỗi tuần chỉ có 2 tiết trên lớp thì các
em chưa thể thực hành hết các kiến thức đã học mà nếu có thực hành hết thì sẽ
chóng quên.
Bên cạnh đó cũng có những khó khăn phải kể đến đó là phòng thực hành với
số lượng máy tính còn ít (gần 20 máy hoạt động ổn định) không đủ để đáp ứng số
lượng học sinh trong trường cũng như trong một lớp học, trung bình từ 2-3em/1
máy. Phòng thực hành máy tính lại chưa được trang bị máy chiếu nên việc hướng
dẫn thực hành cho học sinh cũng như việc áp dụng phương pháp trực quan vào giảng
dạy của giáo viên gặp nhiều khó khăn.
Môn Tin học được đưa vào giảng dạy tại trường THCS Định Tường là môn
học nghề cho học sinh lớp 8 mặc dù các em rất thích máy tính nhưng là để chơi các
trò chơi trên máy chứ chưa ý thức được tầm quan trọng của bộ môn nên chất lượng
học tập còn hạn chế.
Một thực tế khác là ý thức học tập của một số học sinh không cao, không
hứng thú trong học tập, lười hoạt động, không tích cực tự giác, ý thức tự học, tự rèn
luyện yếu.

Qua điều tra những tiết học đầu tiên (trong cả khối 8) về cả lí thuyết và thực
hành tôi tiến hành đã thu được kết quả như sau:
*Về khâu tiếp nhận lý thuyết:
Giáo viên : Nguyễn Thị Huyền Thanh – Trường THCS Định Tường

3


Đổi mới phương pháp dạy nghề Tin học bằng phương pháp dạy học trực quan.

Giỏi – 15% ; Khá – 30%; TB – 31%; Yếu – 19%; Kém – 5%
* Về kĩ năng thực hành:
- Tự thao tác sau khi có hướng dẫn: 30%
- Thao tác cần có hướng dẫn thường xuyên: 45%
- Chưa biết thao tác: 25%
Qua kết quả trên thì đa phần các em nắm kiến thức lí thuyết còn yếu, các em
hay quên và chưa vận dụng vào thực hành được nếu không có sự hướng dẫn của giáo
viên. Từ thực tế trên và bản thân tôi là một giáo viên dạy bộ môn Tin học luôn suy
nghĩ phải đưa ra những giải pháp như thế nào để các em nắm lí thuyết chắc hơn nhớ
lâu hơn và vận dụng vào thực hành tốt hơn. Sau một thời gian suy nghĩ tiến hành
thực nghiệm tôi đã thu được những kết quả rất tốt sau đây tôi xin đề ra một số giải
pháp sử dụng các dụng cụ trực quan trong dạy học nhằm nâng cao chất lượng giảng
dạy bộ môn Tin học nói chung và môn nghề Tin học nói riêng.
II. CƠ SỞ LÝ LUẬN.
Việc đổi mới chương trình sách giáo khoa đặt trọng tâm vào việc đổi mới
phương pháp dạy học. Chỉ có đổi mới căn bản phương pháp dạy học và chúng ta có
thể tạo được sự đổi mới thực sự trong giáo dục, mới có thể đào tạo được lớp người
năng động, sáng tạo có tiềm năng cạnh tranh trí tuệ trong bối cảnh nhiều nước trên
thế giới hướng tới nền kinh tế tri thức.
Trong vài thập kỷ gần đây, đã có sự bùng nổ về thông tin hay gọi là thời đại

thông tin. Cùng với việc sáng tạo ra hệ thống công cụ mới, con người cũng đã tập
trung trí tuệ từng bước xây dựng ngành khoa học tương ứng để đáp ứng những yêu
cầu khai thác tài nguyên thông tin. Trong bối cảnh đó, ngành Tin học được hình
thành và phát triển thành một ngành khoa học độc lập với các nội dung, mục tiêu,
phương pháp nghiên cứu riêng và ngày càng có nhiều ứng dụng trong hầu hết các
lĩnh vực hoạt động của xã hội loài người.

Giáo viên : Nguyễn Thị Huyền Thanh – Trường THCS Định Tường

4


Đổi mới phương pháp dạy nghề Tin học bằng phương pháp dạy học trực quan.

Tin học được đưa vào nhà trường, vào giáo dục của nước ta nhằm giúp học
sinh chúng ta theo kịp với trình độ phát triển của khu vực và thế giới. Đưa Tin học
vào nhà trường nói chung và THCS nói riêng là một việc làm cần thiết để các em
làm quen và tiếp cận với công nghệ khoa học tiên tiến.
Hoạt động nhận thức của con người là từ trực quan sinh động đến tư duy trừu
tượng. Đối với học sinh học nghề môn Tin học này cũng không nằm ngoài với
nguyên lý nhận thức đó. Việc dạy tin học trong nhà trường hiện nay đối với nước ta
không phải là dễ, vì Tin học nó gắn liền với một công cụ riêng của môn học là máy
tính. “Tin học là ngành khoa học nghiên cứu các quá trình có tính chất thuật toán
nhằm mô tả biến đổi thông tin. Là khoa học dựa trên máy tính điện tử nghiên cứu
cấu trúc, các tính chất chung của thông tin, các quy luật và phương pháp thu thập,
lưu trử, tìm kiếm thông tin, xử lý thông tin một cách tự động chính xác qua công cụ
là máy tính điện tử”. Vậy làm thế nào để cho học sinh dễ hiểu

một cách nhanh

chóng chính xác và có kỉ năng thực hành là một nhiệm vụ rất quan trọng của người
giáo viên dạy Tin học hiện nay.
Bộ môn Tin học có những đặc thù riêng, việc học nghề Tin học càng nhiều
đặc thù hơn nữa. Đối với học sinh học nghề việc thành thạo về kỹ năng, thao tác
luôn được ưu tiên bên cạnh đó lí thuyết cũng không thể bỏ qua nhưng làm sao để
thời gian học lý thuyết ngắn mà vẫn đạt kết quả cao, học sinh vẫn thấy hứng thú với
môn học, tiếp thu được kiến thức và quan trọng nhất là áp dụng được những kiến
thức này vào việc thực hành thì người thầy giáo ngoài tin thông về bộ môn Tin học,
cần nắm chắc phương pháp dạy học trực quan. Phương pháp dạy học trực quan là
phương pháp dạy học mà từ các hình ảnh, hoạt động trực quan đến tư duy trừu tượng
hay còn gọi trực quan hoá thông tin thông qua các công cụ trực quan.

Giáo viên : Nguyễn Thị Huyền Thanh – Trường THCS Định Tường

5


Đổi mới phương pháp dạy nghề Tin học bằng phương pháp dạy học trực quan.

C. GIẢI PHÁP THỰC HIỆN.
I. CÁC CÁCH THỨC GIẢI QUYẾT:
1. Trực quan hoá thông tin dạy học.
Trực quan hoá thông tin dạy học là một quá trình thông qua đó người học tri
giác các tài liệu học tập dưới dạng các biểu trưng hình ảnh, âm thanh, mô hình, vật
thật,... với sự hỗ trợ của dụng cụ trực quan.
Dụng cụ trực quan được sử dụng trong môi trường học tập như trong dạy học,
giáo dục qua vệ tinh dựa trên cơ sở máy tính,... dụng cụ trực quan có thể được sử
dụng hiệu quả để giảng dạy các sự kiện, các chỉ dẫn, các quá trình và các khái niệm
trừu tượng mà chúng thường khó nhớ, khó hiểu. Các mục tiêu dạy học có thể thực
hiện tốt nếu biết phát huy thông qua công cụ trực quan.

Có thể nói dụng cụ trực quan có nhiều thuận lợi hơn hẳn so với dạy học bằng
ngôn ngữ: Chứa nhiều thông tin và tổ chức thuận lợi các thông tin trong cùng một vị
trí, làm đơn giản các khái niệm, làm sáng tỏ các chi tiết của một khái niệm dựa trên
ngôn ngữ trừu tượng. Đặc biệt là tranh ảnh trực quan làm tăng sự nhớ trong học tập
đây là một trong những mục tiêu hàng đầu của giáo dục.
Từ những ưu điểm trên, tôi nhận thấy nếu áp dụng vào dạy học nhờ dụng cụ
trực quan là đèn chiếu, tranh ảnh, biểu tượng.... vào dạy Tin học có hiệu quả rất cao.
Trước khi sử dụng dụng cụ trực quan cho một bài học thì trước hết Giáo viên
cần xác định bài nào cần dụng cụ trực quan và những dụng cụ trực quan đó là gì
phục vụ cho những đơn vị kiến thức nào trong bài học.
Tiếp đến là công tác chuẩn bị với dụng cụ trực quan. Ví dụ dạy bài :Máy tính
và phần mềm máy tính” cần chuẩn bị những đồ dùng trực quan khi giới thiệu cấu
trúc chung của máy tính điển tử như: bộ xử lí trung tâm (con chíp), thanh RAM, các
ổ đĩa các thiết bị lưu giữ thông tin như USB, đĩa mềm, đĩa CD, DVD...hay hình ảnh
của một số loại máy vi tính trong thực tế bằng cách chụp bởi tranh ảnh hoặc các

Giáo viên : Nguyễn Thị Huyền Thanh – Trường THCS Định Tường

6


Đổi mới phương pháp dạy nghề Tin học bằng phương pháp dạy học trực quan.

dụng cụ trực quan thiết thực như thế HS mới nhớ lâu và thấy trong thực tế có thể gọi
tên dụng cụ trực quan chính xác.
Đèn chiếu tương đối dễ sử dụng và việc chuẩn bị cho việc dạy học với đèn
chiếu tương đối dễ dàng, ít tốn thời gian. Tuy nhiên để sử dụng đèn chiếu thì phải có
sự chuẩn bị kiến thức và các nội dung kiến thức cần trình chiếu. Nội dung đưa lên
máy chiếu phải rõ ràng chính xác và phải có máy vi tính.
Chẳng hạn: khi nói đến máy tính hoặc máy in thì ta đưa hình ảnh minh họa, bằng

quan sát trực quan như thế học sinh sẽ ghi nhớ kiết thức tốt nhất.

2. Tạo những tác nhân kích thích trực quan thông qua ngôn ngữ, đồ hoạ, tranh
ảnh.
Muốn sử dụng phương pháp dạy học này thành công thì việc đầu tiên người
thầy phải làm là thiết kế các thông điệp trực quan đòi hỏi nhiều sức lực và trí lực
nhưng lại là công việc đem lại nhiều lợi ích. Việc thiết kế các tài liệu dạy học trực
quan mới có thể tạo nên sự thay đổi, và khi người học chú ý sẽ cho nhiều điều bổ
ích. Người thiết kế phải quan tâm tới khía cạnh giảng dạy, tính trực giác và đặc biệt
quan tâm tới những kĩ năng học tập của học sinh trong nghiên cứu và thực hành.
Người giáo viên phải biết phân tích chọn lựa các loại hình trực quan sao cho phù
hợp với nội dung bài học.
a. Dạy học trực quan bằng ngôn ngữ.
Biểu trưng ngôn ngữ được tạo ra từ chữ viết dưới dạng một từ đơn lẽ hoặc câu
hoàn chỉnh dùng đặt tên đối tượng, định nghĩa, mô tả đối tượng.

Giáo viên : Nguyễn Thị Huyền Thanh – Trường THCS Định Tường

7


Đổi mới phương pháp dạy nghề Tin học bằng phương pháp dạy học trực quan.

Thường khi dạy các bài học lý thuyết tôi thường sử dụng loại biểu trưng trực
quan bằng ngôn ngữ.
Ví dụ: Dạy đến phần “Máy tính và phần mềm máy tính” tôi chiếu sơ đồ cấu trúc
chung của máy tính điện tử lên màn hình rồi yêu cầu học sinh quan sát và cho biết
máy tính điện tự gồm những phần nào. Sau đó giáo viên chỉ vào từng đối tượng trên
sơ đồ và giới thiệu lần lượt các khái niệm của các thành phần trong cấu trúc máy
tính.

Hay khi dạy về “Định dạng văn bản”, thì đưa lên màn hình các bước thực hiện định
dạng Font như sau:
Bước 1. Chọn khối văn bản cần định dạng
Bước 2. Click Format \ Font
Bước 3. Hộp thoại Font xuất hiện chọn Font
+ Font:
chọn phông chữ
+ Font Style:
kiểu chữ
+ Size :
cở chữ
+ Font color:
màu chữ
+ Underline Style:
đường gạch chân
+ Underline Color:
màu đường gạch chân
Giáo viên : Nguyễn Thị Huyền Thanh – Trường THCS Định Tường

8


Đổi mới phương pháp dạy nghề Tin học bằng phương pháp dạy học trực quan.

+ Effects:
+ Preview:
Bước 4. Click OK

các hiệu ứng

khung hiển thị

Yêu cầu học sinh trả lời các câu hỏi liên quan:
? Nêu các bước để định dạng văn bản phông chữ, kiểu chữ, cỡ chữ bằng menu lệnh
(HS chỉ cần quan sát màn hình và nêu được các bước cần định dạng phông chữ…)
? Thao tác quan trọng nhất trong định dạng văn bản là gì (HS chọn phần văn bản
cần định dạng)
b. Dạy học trực quan bằng đồ hoạ.
Biểu trưng đồ hoạ được tạo ra bằng nhiều cách đồ họa liên quan với hình ảnh,
đồ hoạ liên quan với khái niệm, đồ hoạ tuỳ ý... Việc dạy học trực quan bằng biểu
trưng đồ hoạ trong Tin học giúp người học có thể thao tác nhanh các bước thực hành
- đây là yêu cầu cần đạt của người học Tin học, dựa vào các biểu trưng đồ hoạ này
học sinh có thể phát hiện ra khái niệm, ý nghĩa của nó. ..
Chẳng hạn khi dạy đến kiến thức “Làm quen với soạn thảo văn bản” giáo viên
cần cho học sinh làm quen với việc sao chép, di chuyển, cắt (xoá)... nhanh qua các
biểu tượng.
Giáo viên đưa các biểu tượng

Tương tự bài “Chỉnh sửa văn bản” giáo viên đưa các biểu tượng

? Hãy nêu tên các biểu tượng trên và tính năng của các biểu tượng
* Dạy bài “Định dạng văn bản” ngoài việc định dạng văn bản bằng menu lệnh
giáo viên cần cho học sinh định dạng văn bản thông qua các biểu tượng sau.

Giáo viên : Nguyễn Thị Huyền Thanh – Trường THCS Định Tường

9


Đổi mới phương pháp dạy nghề Tin học bằng phương pháp dạy học trực quan.

Hs nhìn vào biểu tượng và nêu chức năng của các biểu trượng từ đó các em
nắm chắc hơn kiến thức lí thuyết để vận dụng vào làm thực hành tốt hơn.
* Dạy bài “Trình bày trang văn bản và in” ngoài việc dùng lệnh in, xem văn
bản bằng menu lệnh thì có thể in, xem văn bản thông qua các biểu tượng sau.

c. Dạy học trực quan bằng hình ảnh
Biểu trưng hình ảnh được tạo ra như ảnh chụp, tranh minh hoạ, tranh vẽ. Tất
cả đều phản ánh sự vật và ý nghĩa dưới dạng các biểu trưng cụ thể và mang tính hiện
thực cao, người học có khả năng phiên dịch các biểu trưng hình ảnh thành các vật
tương tự trong thế giới hiện thực.
Khi giới thiệu về “Máy tính điện tử” ta có thể sử dụng một số ảnh, ảnh minh
hoạ về máy tính, một số thiết bị của máy tính như đĩa mềm, USB ổ cứng, … để học
sinh quan sát và phân biệt.

Hoặc khi dạy đến kiến thức

về “Hệ điều

hành

Windows” để giúp học sinh

sớm

thành

hình

kỉ

Giáo viên : Nguyễn Thị Huyền Thanh – Trường THCS Định Tường 10


Đổi mới phương pháp dạy nghề Tin học bằng phương pháp dạy học trực quan.

năng làm việc với máy tính như khởi động máy tính, tắt máy tính hay phân biệt các
đối tượng trên màn hình máy tính ta tiến hành đưa một số hình ảnh liên quan.

Các biểu tượng chương trình

Thanh công việc

d. Kết hợp các loại hình trực quan.
Giữa các loại hình trực quan, người thiết kế có thể kết hợp đa dạng các loại
trực quan ngôn ngữ, hình ảnh, đồ hoạ với nhau. Đối với hầu hết học sinh ba loại này
bao gồm nhiều mức độ khác nhau rất có ích trong học tập.
Ví dụ: Khi dạy “Máy tính và phần mềm máy tính” ta có thể sử dụng kết hợp giữa
biểu trưng hình ảnh và biểu trưng ngôn ngữ.

Giáo viên yêu cầu:
- Quan sát hình ảnh và cho biết ở hình trên đâu là thiết bị xuất, nhập,. ..

Giáo viên : Nguyễn Thị Huyền Thanh – Trường THCS Định Tường 11


Đổi mới phương pháp dạy nghề Tin học bằng phương pháp dạy học trực quan.

* Dạy bài “Giới thiệu hệ soạn thảo văn bản”, “Quản lý tệp văn bản”, “Định dạng văn
bản”... ta có thể sử dụng kết hợp cả ba hình thức trực quan

Thước ngang

Thanh Menu bar
Thanh Tool bar

Thanh Formating

Thước dọc
Thanh cuộn
Thanh Drawing

* Dạy bài “Định dạng văn bản” ta chiếu hình ảnh sau và kết hợp cho học sinh thực
hiện định dạng phông chữ, cỡ chữ, kiểu chữ... trên máy tính thì học sinh dể tiếp thu
bài và ghi nhớ lâu hơn.

Giáo viên : Nguyễn Thị Huyền Thanh – Trường THCS Định Tường 12


Đổi mới phương pháp dạy nghề Tin học bằng phương pháp dạy học trực quan.

3. Xây dựng các kĩ năng, thực hành
a. Kĩ năng nhận biết tính năng các loại biểu tượng.
Sau một tiết học tôi thường củng cố lại cho học sinh những cái vừa học bằng
các dạng bài tập trắc nghiệm giúp học sinh nắm lại bài, học sinh có thể phân biệt
được lệnh, các biểu tượng và nắm ý nghĩa của các biểu tượng.
Ví dụ: Dạy bài “Làm quen với soạn thảo văn bản”,: Nối các ý của cột A, B, C, D sao
cho hợp lý.
A

B

C

D

Ctrl + O

File \ Open

Tạo tập tin văn bản mới

Ctrl + N

File \ Save

Đóng tập tin văn bản

Ctrl + S

File \ Exit

Mở văn bản đã có

Alt + F4

File \ New

Lưu văn bản

* Bài “Chỉnh sửa văn bản”: Dùng các từ, cụm từ điền vào chổ trống cho phù hợp.

Giáo viên : Nguyễn Thị Huyền Thanh – Trường THCS Định Tường 13


Đổi mới phương pháp dạy nghề Tin học bằng phương pháp dạy học trực quan.

(1) Edit \ Copy
(2) Edit \ Cut
(3) Edit \ Paste
(4) Delete

(5) Ctrl + V
(6) Ctrl + C
(7) Ctrl + X

Các bước sao chép văn bản
Bước1. Chọn khối
Bước2. Click vào. ........... (hay bấm tổ hợp phím...... hoặc Click biểu tượng..........)
Bước3. Đưa con trỏ đến vị trí mới.
Bước4. Click vào. ........... (hay bấm tổ hợp phím...... hoặc Click biểu tượng..........)
Các bước di chuyển văn bản
Bước1. Chọn khối
Bước2. Click vào. ........... (hay bấm tổ hợp phím...... hoặc Click biểu tượng..........)
Bước3. Đưa con trỏ đến vị trí mới.
Bước4. Click vào. ........... (hay bấm tổ hợp phím...... hoặc Click biểu tượng..........)
Các bước xoá văn bản
Bước1. Chọn khối
Bước2. Click vào. ........... (hay bấm phím...... hoặc Click biểu tượng..........)
b. Rèn luyện kĩ năng thao tác trên máy

Để việc học Tin học của học sinh đạt kết quả tốt, chất lượng cao, học sinh nắm
chắc bài, biết thao tác trên máy tính cần cho học sinh học tại phòng máy, học sinh
vừa nghe giáo viên giảng bài vừa ghi bài và thực hiện trên máy tính theo từng bước
một. Với cách tổ chức học như thế này kết quả cho thấy học sinh nắm chắc bài học,
đa số các em đều thực hiện được các thao tác thực hành.
4. Học mà chơi, chơi mà học. Giải trí thư giản.
Để cho học sinh có hứng thú học tập, tạo kích thích tìm tòi, đồng thời góp
phần thư giản cho các em thì trước khi kết thúc tiết học (5-10 phút) tôi thường tổ
Giáo viên : Nguyễn Thị Huyền Thanh – Trường THCS Định Tường 14


Đổi mới phương pháp dạy nghề Tin học bằng phương pháp dạy học trực quan.

chức cho các em chơi một số trò chơi như: Solitaire, Spider Solitaire, Freecell... hay
cho học sinh vẽ hình tự do bằng chương trình Paint mà qua các chương trình này học
sinh được hình thành các kĩ năng sử dụng chuột, các thao tác với chuột.
II. KẾT QUẢ VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM
1. Kết quả:
Qua một thời gian ngắn thực hiện ứng dụng các dụng cụ trực quan vào dạy
học nghề tin học cho học sinh lớp 8 tôi nhận thấy:
- Việc ứng dụng giúp Giáo viên truyền thụ kiến thức cho học sinh một cách
tích cực và trực quan, tiết kiệm thời gian trong tiết dạy lí thuyết từ đó HS có thời
gian thực hành nhiều hơn và trong quá trình thực hành học sinh nhớ kiến thức lâu
hơn
- Đối với học sinh tôi nhận thấy học sinh học tập tích cực hơn, hào hứng hơn,
chú ý hơn, tham gia xây dựng bài sôi nổi hơn. Đặc biệt các em ghi nhớ kiến thức
lâu hơn, chất lượng đi lên rõ rệt.
Sau khi áp dụng các biện pháp trên vào các tiết dạy thể hiện chất lượng như
sau:
Cụ thể:

* Về mức độ tiếp thu lý thuyết:
Qua kết quả trên thể hiện rõ việc sử cải tiến phương pháp dạy học trong các
bài giảng tin học đã có hiệu quả khá vững chắc học sinh đã chủ động trong các thao
tác thực hành cụ thể là:
Giỏi – 28% ; Khá – 35%; TB – 22%; Yếu – 15%; Kém – 0%
+ Số lượng học sinh kém không còn
* Về kĩ năng thực hành:
+ Số lương học sinh tự thao tác sau khi có hướng dẫn tăng 61.9%
+ Thao tác cần có hướng dẫn thường xuyên giảm 38.1 %
+ Chưa biết thao tác không còn
So sánh với khảo sát đầu năm đạt kết quả tốt hơn
Giáo viên : Nguyễn Thị Huyền Thanh – Trường THCS Định Tường 15


Đổi mới phương pháp dạy nghề Tin học bằng phương pháp dạy học trực quan.

2. Bài học kinh nghiệm
Kinh nghiệm thực tiễn dạy học và kết quả nghiên cứu thực nghiệm cho thấy
để nâng cao chất lượng dạy học cần có các điều kiện sau:
- Tạo không khí học tập tích cực, giáo viên phải tạo ra mỗi giờ học là một
niềm vui niềm say mê trong học tập của học sinh. Giáo viên luôn tạo ra những thách
thức vừa sức, tổ chức những hoạt động tự lực của học sinh trong từng tiết học.
- Các thiết bị dạy học rất có ý nghĩa giáo viên phải luôn phát huy hết tác dụng
của các thiệt bị dạy học, đặc biệt là dụng cụ trực quan có như vậy mới gây được
hứng thú học tập của các em. Bên cạnh mỗi tiết dạy giáo viên luôn nổ lực chuẩn bị
các đồ dùng trực quan đầy đủ phù hợp với nội dung bài dạy từ đó vậy giáo viên mới
tạo được sự hứng thú bộ môn cho các em.
- Bên cạnh đó giáo viên phải biết vận dụng các kiến thức trong bài dạy vào các
hoạt động thực tế có liên quan và giải thích cụ thể từ đó các em có nhu cầu tìm hiểu
về môn học.

D. KẾT LUẬN
Dạy học là một nghệ thuật. Sử dụng tốt phương pháp dạy học trực quan là con
đường tốt nhất để đạt được mục đích yêu cầu tiết dạy trong đó phương tiện dùng
công cụ trực quan đặc biệt có hiệu quả tốt giúp người học hiểu và nắm chắc thông

Giáo viên : Nguyễn Thị Huyền Thanh – Trường THCS Định Tường 16


Đổi mới phương pháp dạy nghề Tin học bằng phương pháp dạy học trực quan.

tin cần thiết. Việc sử dụng dụng cụ trực quan vào quá trình dạy học là cần thiết đối
với mỗi giáo viên vì nó mang lại hiệu suất, hiệu quả của giáo dục cao.
Muốn học sinh học tốt các môn học nói chung và môn Tin học nói riêng thì
điều đầu tiên người giáo viên phải tạo được ở học sinh niềm say mê, hứng thú học
tập bộ môn. Giờ học phải thu hút sự chú ý ham học hỏi của học sinh, tạo cho các em
lòng tin vào khả năng của mình, nhiệt tình ham mê học tập. Trên đây là một số kinh
nghiệm của tôi về việc sử dụng phương pháp học dạy trực quan và sử dụng giáo cụ
trực quan trong giảng dạy Tin học. Rất mong ý kiến đóng góp của đồng nghiệp. Xin
chân thành cám ơn.
Qua quá trình thực hiện giảng dạy bản thân tôi có một số kiến nghị sau:
+ Đề nghị nhà trường trang bị thêm máy chiếu (projecter) cho phòng thực
hành máy tính để phục vụ cho việc dạy học được thuận lợi hơn. Trang bị thêm máy
tính ở phòng thực hành đủ cơ số để cho học sinh học và thực hành.
“Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình, không sao chép nội dung của người
khác”.
Định Tường, ngày 08 tháng 04 năm 2019
HỘI ĐỒNG KH TRƯỜNG THCS ĐỊNH TƯỜNG
Người viết

Nguyễn Thị Huyền Thanh

Giáo viên : Nguyễn Thị Huyền Thanh – Trường THCS Định Tường 17


Đổi mới phương pháp dạy nghề Tin học bằng phương pháp dạy học trực quan.

MỤC LỤC

A. ĐẶT VẤN ĐỀ.
I. Lí do chọn đề tài
II. Hoàn cảnh ra đời của đề tài
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Cơ sở thực tế
II. Cơ sở lí luận
C. GIẢI PHÁP THỰC HIỆN.
I. CÁC CÁCH THỨC GIẢI QUYẾT:
1. Trực quan hoá thông tin dạy học.
2. Tạo những tác nhân kích thích trực quan thông qua ngôn ngữ, đồ hoạ, tranh
ảnh.
a. Dạy học trực quan bằng ngôn ngữ.
b. Dạy học trực quan bằng đồ hoạ.
c. Dạy học trực quan bằng hình ảnh
d. Kết hợp các loại hình trực quan
3. Xây dựng các kĩ năng, thực hành
a. Kĩ năng nhận biết tính năng các loại biểu tượng.
b. Rèn luyện kĩ năng thao tác trên máy
4. Học mà chơi, chơi mà học. Giải trí thư giản.
II. KẾT QUẢ VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM
1. Kết qủa

2. Bài học kinh nghiệm
D. KẾT LUẬN

Giáo viên : Nguyễn Thị Huyền Thanh – Trường THCS Định Tường 18