SKKN một số giải pháp khắc phục những sai lầm thường gặp ở học sinh khi học phần kỹ thuật đá cầu tại trường THPT quảng xương 4

A. ĐẶT VẤN ĐỀ
I- LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Thể dục, thể thao ra đời và phát triển cùng với sự phát triển của xã hội
loài người, gắn liền với đời sống nhân dân. Tập luyện Thể dục, thể thao đem
đến cho con người sự hoàn thiện về mặt thể chất cũng như tinh thần rèn luyện
thể lực tăng cường sức khỏe giúp cho con người trong lao động, học tập và
chiến đấu bảo vệ Tổ quốc.
Ở Việt Nam hoạt động Thể dục thể thao nói chung và môn đá cầu nói
riêng rất được quan tâm, là môn thế mạnh của Việt Nam trong các giải khu
vực và Quốc tế và là môn thể thao phổ biến, dễ tập luyện, nó gắn liền với cuộc
sống hàng ngày, trong lao động và chiến đấu như hoạt động chạy - nhảy - đi...
nên được nhiều người yêu chuộng hằng ngày tập luyện nhằm bảo vệ và tăng
cường sức khoẻ và giải trí. Trong Nhà trường phổ thông môn Đá cầu là môn
học chính thức trong chương trình giáo dục thể chất. Việc tập luyện và thi đấu
môn đá cầu có tác dụng tốt tới sức khoẻ, phát triển thể lực một cách toàn diện,
đồng thời còn tạo điều kiện nâng cao thành tích cho môn thể thao khác.
Giáo dục thể chất trong các trường phổ thông là một bộ phận hữu cơ của
mục tiêu giáo dục và đào tạo, đồng thời là một mặt giáo dục cho thế hệ trẻ,
nhằm đào tạo ra lớp người " phát triển cao về trí tuệ , cường tráng về thể
chất, phong phú về tinh thần, trong sáng về đạo đức" (Tiêu chẩn rèn luyện thể
thao trong học sinh phổ thông- NXB- TDTT). Để đáp ứng yêu cầu nâng cao
dân trí, đào tạo nhân lực và bồi dưỡng nhân tài cho đất nước.
Ở Trường trung học phổ thông, nhiệm vụ của giáo dục thể chất là những
giờ học chính khoá và ngoại khoá, trong đó có môn Đá cầu với nhiều nội dung
thi đấu tại các kỳ hội khoẻ phù động. Mặc dù quan trọng nhưng thực tế cho
thấy thành tích đá cầu của các vận động viên tại các cuộc thi đấu của cấp
huyện cấp tỉnh vẫn còn thấp, lý do vì ở các trường phổ thông chưa coi trọng
việc bồi dưỡng nhân tài môn đá cầu hoặc có quan tâm nhưng các biện pháp
đưa ra chưa hợp lý, chưa nâng cao được thành tích, mặt khác điều kiện về cơ
Trang 1

sở vật chất còn thiếu thốn, kinh phí thì hạn hẹp nên việc lựa chọn các phương
pháp để tập luyện cho phù hợp là rất khó.
Là giáo viên trực tiếp làm công tác Giáo dục thể chất ở bậc trung học.
Trong quá trình nhiều năm giảng dạy các môn thể dục trong chương trình môn
học chính khoá. Tôi đánh giá môn đá cầu là môn học đòi hỏi phát triển các tố
chất toàn diện, vận động đòi hỏi sức nhanh, sức mạnh, sức bền, sự mềm dẻo,
khéo léo. Nhằm phát triển toàn diện thể chất, trí tuệ của học sinh ở lứa tuổi
này. Đối với học sinh ở lứa tuổi này cơ thể đang trong giai đoạn phát triển
mạnh về mọi mặt, quá trình hưng phấn chiếm ưu thế nên các em hiếu động
ham chơi, nhưng nhanh nhàm chán, làm ảnh hưởng đến thành tích của môn
học.
Hiện nay trong quá trình giảng dạy hầu hết các giáo viên cũng đều giới
thiệu tất cả các kỹ thuật cơ bản cho học sinh theo quy định của phân phối
chương trình nhưng đến khi tập luyện thì học sinh lại chủ yếu tập và chơi tự
do theo phản xạ tự nhiên với những động tác dễ như chuyền, đỡ, tâng cầu qua
lại, rất ít tập và sử dụng các kỹ thuật khó như móc cầu hay tâng búng cầu.
Qua thực tế quan sát cũng như là trực tiếp giảng dạy nội dung đá cầu ở
các lớp tôi đều nhận thấy có những ưu điểm và nhược điểm như sau
Ưu điểm: là môn học dễ học, dễ tập, dễ chơi, lại có thể chơi cá nhân, chơi
theo cặp, theo nhóm và đặc biệt dễ thi đấu nên hầu hết các em đều hứng thú,
thích học. Mặt khác chi phí để sắm những quả cầu lại không tốn kém nhiều,
các em cũng có thể tự làm được.
Nhược điểm: Trong quá trình học đối với cầu tiêu chuẩn thi đấu( cầu lì)
vừa khó đá vừa đắt tiền lại nhanh hỏng nên các em ít sử dụng mà chủ yếu là
dùng cầu lông gà vừa dễ đá vừa kinh tế hơn. Mặt khác nội dung đá cầu có rất
nhiều kỹ thuật khác nhau, có kỹ thuật khó, có kỹ thuật dễ, mà khi cá em chơi
thường chơi theo bản năng tự nhiên, ngẫu hứng nên rất ít sử dụng kỹ thuật khó
hoặc có sử dụng thì sử dụng một cách tự do không đúng kỹ thuật nên hiệu quả
không cao.

Trang 2


Vậy để phát triển được các tố chất của các em cũng như giúp các em tự
tin sử dụng các kỹ thuật một cách chính xác và hiệu quả hơn để từ đó phát
hiện những em có triển vọng năng khiếu thể thao đưa vào huấn luyện bổ sung
lực lượng vận động viên kế cận, tôi mạnh dạn tìm hiểu đề tài: Một số giải
pháp khắc phục những sai lầm thường gặp ở học sinh khi học phần “Kỹ
thuật đá cầu” tại trường THPT Quảng Xương IV.
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU:
Tôi tiến hành nghiên cứu vấn đề này với mục đích tìm hiểu một số sai
lầm thường mắc trong quá trình học kĩ thuật đá cầu từ đó áp dụng một số biện
pháp khắc phục những sai lầm đó cho học sinh khối lớp 11 Trường trung học
phổ thông Quảng Xương IV nhằm nâng cao chất lượng học tập và giảng dạy.
III. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU:
Đề tài này được nghiên cứu trong phạm vi cấp trường và được áp dụng
đối với học sinh khối 11 Trường trung học phổ thông Quảng Xương IV
IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
Để giải quyết hai nhiệm vụ trên trong quá trình nghiên cứu tôi đã sử dụng
những phương pháp sau:
1) Phương pháp phỏng vấn tọa đàm:
Để đảm bảo cho đề tài mang tính khoa học và thực tiễn, tôi đã sử dụng
phiếu thăm dò ý kiến các giáo viện bộ môn thể dục trong và ngoài trường để
thu thập thông tin những sai lầm mà học sinh thường mắc phải và ý kiến đề
xuất khắc phục những sai lầm đó.
2) Phương pháp quan sát sư phạm:
Cùng với phiếu phỏng vấn, tôi đã quan sát sư phạm các giờ lên lớp của
đồng nghiệp trong trường THPT Quảng Xương IV và các trường bạn. Trên cơ
sở đó tìm ra những nguyên nhân sai lầm và đề xuất một số biện pháp khắc
phục những sai lầm đó.

Trang 3


3) Phương pháp toán học thông kê:
Để giải quyết các nhiệm vụ một cách chính xác và mang tính khoa học,
tôi đã sử dụng phương pháp toán học thống kê để sử lý các số liệu.
B. PHẦN NỘI DUNG
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN:
1) Cơ sở lý luận giảng dạy kĩ thuật động tác:
Tập luyện Thể dục, thể thao nói chung và môn Đá cầu nói riêng, việc
học kĩ thuật động tác là một nhân tố quan trọng. Nếu biết phối hợp các động
tác chính xác, nhịp nhàng sẽ đem lại kết quả cao trong quá trình tập luyện và
thi đấu..
Qúa trình này được tiến hành dựa trên những nguyên tắc giáo dục, giáo
dưỡng thể chất. Cho dù một hoạt động đơn giản hay phức tạp nào của người
dạy và người học đều phải tuân thủ nguyên tắc hình thành kĩ năng, kĩ xảo vận
động. Từ đơn giản đến phức tạp, từ dễ đến khó, từ trực quan đến tư duy và từ
cơ bản đến nâng cao. Từ đó giúp con người học chuyển từ việc nắm vững
chắc có hệ thống sang thực hiện động tác kĩ thuật một cách toàn vẹn và thành
thạo.
Quá trình dạy học kĩ thuật động tác được chia làm 3 giai đoạn, tương
ứng với 3 giai đoạn quá trình hình thành kĩ năng, kĩ xảo vận động đó là:
* Giai đoạn học ban đầu:
Ở giai đoạn này, giáo viên phải giúp người học nắm vững nguyên lý kĩ
thuật và năng lực cần thiết thực hiện động tác. Trong giai đoạn này hưng phấn
thần kinh của người học bị lan tỏa và dễ khuếch tán sang vùng thần kinh khác,
phản ứng trả lời còn chưa được chọn lọc nhiều nhóm cơ thừa bị lôi cuốn vào
hoạt động và cơ thể chưa phân biệt được chính xác các kích thích có điều kiện
khác nhau. Do đó, khi thực hiện kĩ thuật động tác người học rất rễ mắc phải

sai lầm bị động tác thừa và tốn nhiều sức lực.

Trang 4


* Giai đoạn sâu chi tiết:
Ở giai đoạn này người học hiểu sâu hơn các quy luật hoàn thiện kĩ năng
vận động, động tác được thực hiện chính xác hoá theo đặc điểm không gian và
thời gian. Trong giai đoạn này định hình động lực được hình thành trên vỏ
não. Xong vẫn chưa đầy đủ và vững chắc sau vài lần lặp đi lặp lại động tác
hiện tượng khuếch tán của các quá trình thần kinh giảm dần đi, hưng phấn chỉ
tập trung vào những vùng nhất định. Hệ thống các cử động không phải thay
đổi ở tất cả các giai đoạn những động tác đó được tiếp thu đúng thì sẽ được
lặp lại đúng và dần dần tự động hóa, động tác phối hợp tốt hơn, các động tác
thừa bị ức chế. Tuỳ theo mức độ nắm vững kĩ thuật mà tự động hoá chuyển kĩ
năng thành kĩ xảo vận động nhanh hay chậm.
Tuy nhiên trong quá trình thực hiện động tác vẫn đòi hỏi sự kiểm tra
của vỏ não và cơ quan thị giác.
* Giai đoạn hoàn thiện kĩ thuật động tác:
Ở giai đoạn này định hình động lực trên vỏ não được xây dựng vững
chắc, hệ thống chức năng của động tác đã có tính chất ổn định.
Các cơ quan trong cơ thể phối hợp với nhau một cách nhịp nhàng, kĩ
thuật động tác được thực hiện một cách tự động hoá đến mức hoàn thiện.
Không cần đến sự kiểm tra của vỏ não và cơ quan thị giác, động tác
không bị rối loạn hoặc chuyển xấu khi các điều kiện khách quan thay đổi.
Cuối giai đoạn này kĩ xảo vận động đạt đến mức vững và có tính biến dạng.
Trong giai đoạn này công tác giảng dạy cần phải chú ý đến từng đặc điểm kĩ
thuật để tiến hành lựa chọn các phương tiện, phương pháp giảng dạy cho phù
hợp, giáo viên có thể sử dụng phương pháp tổng hợp hoặc phân đoạn để củng
cố kĩ xảo và phát triển tính biến dạng của nó, hoặc cấu tạo lại phần kĩ thuật

cho tương ứng với phát triển các tố chất thể lực của người học nhằm nâng cao
hiệu quả trong qua trình tập luyện và thi đấu.

Trang 5


2) Cơ sở lý luận kĩ thuật đá cầu:
Trong chương trình giảng dạy môn Đá cầu ở trường trung học phổ
thông các em chỉ được học các kỹ thuật của môn Đá cầu chứ các em không
được trang bị thể lực. Nếu người giáo viên không đưa các bài tập bổ trợ vào
để giảng dạy mà chỉ thực hiện các bài tập trong yêu cầu của phân phối chương
trình và các bài tập hướng dẫn trong sách giáo khoa thì :
Thứ nhất: Học sinh chỉ biết được kỹ thuật cơ bản chứ khi áp dụng kỹ thuật
đó vào thi đấu thì không thực hiện được vì thiếu thể lực di chuyển chậm, lực
cổ chân không đủ để đá đường cầu đúng yêu cầu.
Thứ hai: Yêu cầu của chương trình thay sách giáo khoa chủ yếu các em
phát triển toàn diện về mọi mặt đặc biệt là các tố chất thể lực.
Thứ ba: Nếu không củng cố thể lực chuyên môn cho các em nội dung học
lặp lại nhiều lần thể lực chuyên môn của người học yếu, dẫn đến người học bị
sớm mệt mỏi nhàm chán thiếu hứng thú tập luyện.
Với phong trào đá cầu rộng khắp như bây giờ việc tiếp thu một vài kỹ
thuật động tác đá cầu hay kỹ thuật di chuyển đối với các em học sinh lứa tuổi
này là không khó. Để các em phát triển thêm về thể lực, cũng như có điều kiện
để phát triển kỹ thuật động tác đá cầu, kỹ thuật di chuyển từ kỹ năng đến kỹ
xảo thì yêu cầu người giáo viên phải nghiên cứu, tìm tòi, đầu tư vào giờ dạy
một cách công phu và đưa các bài tập mới cho các em tập luyện, tránh tập đi
tập lại một vài động tác gây nhàm chán cho các em và gây mất hứng thú về
học môn Đá cầu của các em. Khi đó giờ dạy của giáo viên mới có chất lượng
cao, học sinh tích cực tự giác hơn trong học tập cũng như trong tập luyện. Từ
đó chúng ta thực hiện được mục đích cơ bản là giáo dục sức khoẻ cho học

sinh, phát triển thể lực chuyên môn là nền tảng cho phát triển môn thể thao
được nhiều người ưa thích có thành tích cao hơn.

Trang 6


II. THỰC TRẠNG HỌC SINH KHI HỌC KĨ THUẬT ĐÁ CẦU:
1) Thực trạng chung:
Trước khi thực hiện đề tài, năng lực học sinh thực hiện kĩ thuật đá cầu
còn rất yếu. có một số kỹ thuật tương đối khó với học sinh như tâng búng cầu,
móc cầu, nên trong quá trình học kĩ thuật các em thường mất tự tin dẫn đến
những sai lầm như: Phối hợp các động tác còn gò bó, chưa phán đoán được
điểm cầu rơi, bàn chân tiếp xúc cầu sai, … Lý do đó dẫn đến học sinh không
thích học. Vì điều kiện tập luyện của học sinh còn quá ít, không có người
hướng dẫn thường xuyên.
2) Chuẩn bi thực hiện đề tài:
Để chuẩn bị thực hiện đề tài tôi đã thực hiện một số khâu quan trọng
sau:
a) Xác định những sai lầm thường mắc phải bằng phương pháp sư phạm:
Trong quá trình lên lớp tôi đã quan sát học sinh lớp 11 trường THPT
Quảng Xương IV, học kĩ thuật đá cầu. Ban đầu tôi đã xác định được những sai
lầm cơ bản và học sinh thường mắc phải đó là:
* Chân phía sau lăng về trước chưa duỗi thẳng cẳng chân và bàn chân
(phát cầu). Các em thường lăng cả đùi
* Các bước di chuyển không tích cực.
* Chuyền cầu không đúng hướng, đúng tầm. Dùng tay đỡ cầu.
* Phán đoán sai điểm cầu rơi và động tác đá của chân sai, nên không đá
trúng cầu, không chạm được cầu hoặc chưa chính xác (đá cầu).
* Chưa biết điều chỉnh lực cho hợp lí, và điều cầu theo ý mình
* Tung cầu ban đầu cao hoặc thấp hoặc không đúng hướng (tâng cầu).

Trên đây là các sai lầm khi học sinh thực hiện kĩ thuật đá cầu. Một vấn
đề đặt ra là phải xác định được những sai lầm nào mang tính phổ biến và cơ
bản nhất mà trong quá trình học đá cầu học sinh thường mắc phải. Trong quá
trình quan sát sư phạm tôi đã lập bảng thống kê ghi chép lại số lượng các diễn
biến sai lầm thường mắc. Qua thực tế quan sát tôi đã thu được bảng sau:
Trang 7


BẢNG 1: KẾT QUẢ QUAN SÁT SƯ PHẠM TRÊN 40 HỌC SINH.
STT
1

NỘI DUNG SAI LẦM

SỐ HỌC

TỈ LỆ

* Chưa biết điều chỉnh lực cho hợp lí và điều

SINH
30

%
75

33

82.5

32

80

35

87.5

29

72.5

27

67

cầu theo ý mình.
2

* Chuyền cầu không đúng hướng, đúng tầm.
Cầu bay không chuẩn xác.

3

* Phán đoán sai điểm cầu rơi và động tác đá
của chân sai, nên không đá trúng cầu, không
chạm được cầu hoặc chưa chính xác. Dùng tay
đỡ cầu.

4

* Các bước di chuyển không tích cực. nặng nề
và chậm chạp.

5

* Chân phía sau lăng về trước chưa duỗi thẳng
cẳng chân và bàn chân, các em thường lăng cả
đùi (phát cầu).

6

* Tung cầu ban đầu cao hoặc quá thấp hay
không đúng hướng (tâng cầu).

Qua kết quả bảng 1 tôi đã nhận thấy tỉ lệ học sinh mắc phải những sai
lầm 1, 2, 3, 4 chiếm tỉ lệ cao.
Như vậy, chứng tỏ các sai lầm 1, 2, 3, 4, (bảng 1) là những sai lầm học
sinh trong quá trình học kĩ thuật đá cầu thường hay mắc phải.
b) Xác định những sai lầm thường mắc phải bằng phương pháp phỏng
vấn:
Trong quá trình quan sát sư phạm và nghiên cứu tìm tòi những tài liệu
liên quan. Để nhằm khẳng định thêm căn cứ xác định rõ chính xác của những
sai lầm thường mắc phải trong khi học kĩ thuật đá cầu. Tôi đã liệt kê những sai
lầm thường mắc vào phiếu phỏng vấn nhằm lấy ý kiến trả lời đánh giá mức độ
sai phạm của học sinh. Thông qua ý kiến trả lời của các giáo viên bộ môn thể

Trang 8

dục trong và ngoài trường đã trả lời qua thực tiễn giảng dạy kĩ thuật đá cầu.
Tôi đã thu được kết quả của 20 phiếu phát ra và thu vào như sau:
BẢNG 2: KẾT QUẢ ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ SAI LẦM CỦA HỌC SINH
BẰNG PHƯƠNG PHÁP PHỎNG VẤN 20 PHIẾU:
STT

1

NHỮNG SAI LẦM THƯỜNG MẮC

* Chưa biết điều chỉnh lực cho hợp lí

SỐ PHIẾU
Tỉ lệ Không

Tỉ lệ

(%)

đồng ý

(%)

16

80

4

20

14

70

6

30

14

70

6

30

15

75

5

25

13

65

7

35

11

55

9

45

Đồng ý

và điều cầu theo ý mình.
2

* Chuyền cầu không đúng hướng,
đúng tầm. Cầu bay không chuẩn xác.

3

* Phán đoán sai điểm cầu rơi và động
tác đá của chân sai, nên không đá
trúng cầu, không chạm được cầu
hoặc chưa chính xác. Dùng tay đỡ
cầu.

4

* Các bước di chuyển không tích

cực. nặng nề và chậm chạp.

5

* Chân phía sau lăng về trước chưa
duỗi thẳng cẳng chân và bàn chân,
các em thường lăng cả đùi (phát cầu).

6

* Tung cầu ban đầu cao hoặc quá
thấp hay không đúng hướng (tâng
cầu).

Qua kết quả từ bảng 2 của phương pháp phỏng vấn trên, chúng ta nhận
thấy rằng các sai lầm 1, 2, 3, 4, vẫn chiếm tỉ lệ cao tương ứng với phương
pháp sư phạm.
Như vậy, từ kết quả thu được của phương pháp phỏng vấn, tôi nhận
thấy các sai lầm
Trang 9


1, 2, 3, 4, đúng là những sai lầm mà học sinh thường hay mắc phải trong qua
trình học kĩ thuật đá cầu.
Để khẳng định chính xác các sai lầm mà học sinh thường mắc phải
trong quá trình học đá cầu. Tôi đã tổng hợp so sánh kết quả của phương pháp
quan sát sư phạm và phương pháp phỏng vấn như sau:
BẢNG 3: TỔNG HỢP KẾT QUẢ PHƯƠNG PHÁP SƯ PHẠM VÀ
PHƯƠNG PHÁP PHỎNG VẤN:
TÊN SAI LẦM

GHI
1

2

3

4

5

87.

72.

6

CHÚ

PHƯƠNG PHÁP THỰC HIỆN

82.
Quan sát sư phạm ( % )
Phỏng vấn ( % )

75
80

80

5
70

70

67
5
75

5
65

55

Tổng hợp hai phương pháp qua bảng 3. Tôi đã thấy kết quả thực tế của
những phương pháp phù hợp với nhau, các sai lầm 1, 2, 3, 4, 5, 6, vẫn chiếm tỉ
lệ cao.
Tôi xem đây là những sai lầm thường là học sinh mắc phải trong khi
học kĩ thuật đá cầu.
c) Xác định những nguyên nhân dẫn đến nhưng sai lầm thường mắc:
Dựa vào bảng tổng hợp kết quả của hai phương pháp sư phạm, phương
pháp phỏng vấn và cơ sở lý luận chuyên môn, kinh nghiệm thực tiễn tôi xác
định những nguyên nhân dẫn đến sai lầm là:
- Do học sinh tiếp thu kĩ thuật còn chậm.
- Do học sinh có thói quen tập và chơi cầu một cách tự do, ngẫu hứng
- Do thể lực yếu.
III. KINH NGHIỆM VẬN DỤNG ĐỀ TÀI VÀO THỰC TIỄN:

Trang 10

Để khắc phục những sai lầm và góp phần nâng cao hiệu quả trong quá
trình học kĩ thuật đá cầu, tôi đã nghiên cứu và vận dụng đem vào giảng dạy
các bài tập bổ trợ kỹ thuật và bổ trợ phát triển thể lực với thời gian từ 5 – 8
phút/tiết ( vào phần cuối của mỗi tiết giáo án) liên tục từ tiết thứ hai cho đến
tiết gần cuối cùng của chương trình đá cầu (Khoảng 10 -12 tiết) cho học sinh
khối 11 với các vấn đề sau:
1) Một số biện pháp:
1.1. Biện pháp 01: Phát cầu thấp chân chính diện đến hai góc xa của sân.
(4 – 5 phút)
- Mục đích rèn luyện cho học sinh cách phán đoán điểm rơi của cầu, cách
chuyền cầu theo hướng mình muốn, và đặc biệt là cách đá duỗi cẳng chân và
bàn chân.
Hình 1
- Giáo viên: Chia lớp đứng hai bên sân đá cầu ,

x

x

làm mẫu động tác (1 lần). (Hình 1)

x

x

- Học sinh: Tập luyện động tác theo sự điều

x

x

khiển của giáo viên.

x

x

- Giáo viên: Theo dõi qua các lần tập, sửa sai

GV

động tác cho học sinh. Đặc biệt là cách lăng cẳng chân và duỗi mũi bàn chân.
1.2. Biện pháp 02: Tại chỗ tung cầu thấp sau đó dùng mũi bàn chân giật
búng ngược lên trên cao rồi lại bắt và tung lại.
- Mục đích rèn luyện cho học sinh cách dùng lực của cổ chân và cách phán
đoán điểm rơi của cầu cũng như dùng lực phù hợp khi tiếp xúc vào cầu,.
- Giáo viên: Làm mẫu lại động tác (1 lần) sau đó cho học sinh tại chỗ theo
hàng cùng làm (mỗi người một quả cầu tự làm liên tục 10-15 lần)
- Học sinh: Luyện tập động tác theo sự điều khiển của giáo viên.
- Giáo viên: Theo dõi qua các lần tập, sửa sai động tác cho từng học sinh.
1.3 Biện phát 03: Đỡ cầu bằng ngực, đùi, mu bàn chân và chuyền cầu với
nhiều tư thế khác nhau theo nhóm 3 người. (5- 6 phút)
Trang 11


- Mục đích rèn luyện cho học sinh cách phán đoán điểm rơi của cầu, đỡ và
khống chế cầu, chuyền cầu theo hướng mình muốn, và đặc biệt là cách đá cầu
theo ý mình, cách dùng lực phù hợp và cách đá duỗi cẳng chân, bàn chân.
- Giáo viên: Chia nhóm, làm mẫu lại động tác (1 lần) và

x

x

các nhóm tự làm. (Hình 3)

x

- Học sinh: Luyện tập động tác theo sự điều khiển của giáo x

x

- Giáo viên: Theo dõi qua các lần tập, sau đó cho dừng lại

x

sửa sai.

GV Hình 3

2) Phát triển thể lực:
Để giúp học sinh có đủ thể lực tập luyện nâng cao kĩ thuật động tác tôi
đã thực hiện một số bài tập như sau:
2.1 Bài tập 01: Bật cóc tiến, bật cóc lùi.
- Mục đích: Phát triển sức bền mạnh của cơ chân nhằm tăng khả năng sức
bền di chuyển đón cầu.
- Cách thực hiện: Chia nhóm cho học sinh tập luyện
+ Học sinh: Học sinh 2 tay chống hông, ngồi nhổm lên 2 gót chân. Có
hiệu lệnh học sinh bắt đầu bật lên xuống liên tục ( chú ý bật độ dài tối thiểu 40

cm)
+ Giáo viên: Theo dõi qua các lần tập nhắc nhở học sinh tích cực tập
luyện. (Hình 1)
- Thời gian: Trong thời gian 1 phút/ 1 tổ. Nam 3 tổ, nữ 2 tổ. Thời gian nghỉ
giữa các tổ là 1 phút
x

x
x

x

x
x

x

x
x

x
GV

x
x

x

x
x

x
Hình 1

2.2 Bài tập 02: Nhảy dây.

Trang 12

x
x

x

x
x

x

x
x

x

x
x

x


- Mục đích: Phát triển sức nhanh của cổ chân và sự phối hợp vận động của

tay và chân. Tạo điều kiện thuận lợi cho các bước di chuyển để thực hiện kỹ
thuật đá cầu.
- Chuẩn bị: 12 đến 13 dây nhảy đơn ( Giáo viên chuẩn bị).
- Cách tập:
+ Giáo viên: Chia nhóm cho học sinh tập luyện
+ Học sinh: Khi có hiệu lệnh của giáo viên, từng hàng ngang tập đồng
loạt nhảy hai chân nhịp đơn.
+ Giáo viên: Theo dõi qua các lần tập nhắc nhở học sinh tích cực tập
luyện. (Hình 2)
- Thời gian: Mỗi tổ 1 phút: Nam thực hiện 3 tổ, nữ thực hiện 2 tổ. Từng hàng
ngang luân phiên nhau để tập luyện.
x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

GV

Hình 2

2.3 Bài tập 3: Di chuyển lên xuống dọc 1 bên sân.
- Mục đích: Nhằm phát triển sức nhanh di chuyển tiến và lùi cho người
tập.
- Chuẩn bị: Sân đá cầu, lưới đá cầu.
- Cách tập:
+ Giáo viên: Chia nhóm cho học sinh tập luyện
+ Học sinh: Tập từng hàng: 1/2 hàng ngang đứng ngang ở cuối sân

phải và 1/2 hàng ngang còn lại đứng ngang ở cuối sân trái. Nghe lệnh còi
của giáo viên: Từng hàng lập tức chạy lên chạm tay vào lưới và chạy lùi
về phía cuối sân.

Trang 13


+ Giáo viên: Theo dõi qua các lần tập nhắc nhở học sinh tích cực tập
luyện. (Hình 3)

+ Học sinh: Mỗi em chạy lên xuống 10 lần thì dừng tập.
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
x

x

x

x

x

x

x

x
GV

Hình 3

IV. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM:
1. Kết quả đạt được:

Những kinh nghiệm nêu trong đề tài đã phát huy rất tốt khả năng luyện
tập, hoàn thiện kĩ thuật và nâng cao thành tích cho học sinh trong việc học kĩ
thuật đá cầu nói riêng và học tập các môn nằm trong chương trình Giáo dục
thể chất nói chung. Qua áp dụng đề tài này, học sinh được rèn luyện củng cố
kĩ thuật một cách vững chắc, kết quả học tập luôn được nâng cao. Từ chỗ học
sinh không thích, hoặc lo sợ khi học kĩ thuật đá cầu, lúng túng trong việc thực
hiện các động tác, thì nay hầu hết học sinh rất tự tin, biết thực hiện động tác
thành thạo, rất hứng thú và thích học bộ môn đá cầu.
KẾT QUẢ SAU KHI ÁP DỤNG ĐỀ TÀI 40 HỌC SINH LỚP 11 NHƯ SAU:

STT

NỘI DUNG SAI LẦM

1

* Chưa biết điều chỉnh lực cho hợp lí và

Số HS

Tỉ lệ

Số HS

Tỉ lệ

sai

(%)

đúng

(%)

6

15

34

85

5

12.5

35

87.5

điều cầu theo ý mình.
2

* Chuyền cầu không đúng hướng, đúng
tầm. Cầu bay không chuẩn xác.
Trang 14


3

* Phán đoán sai điểm cầu rơi và động tác

4

10

36

90

6

15

34

85

4

10

36

90

6

15

34

85

đá của chân sai, nên không đá trúng cầu,
không chạm được cầu hoặc chưa chính
xác. Dùng tay đỡ cầu.
4

* Các bước di chuyển không tích cực.
nặng nề và chậm chạp.

5

* Chân phía sau lăng về trước chưa duỗi
thẳng cẳng chân và bàn chân, các em
thường lăng cả đùi (phát cầu).

6

* Tung cầu ban đầu cao hoặc quá thấp
hay không đúng hướng (tâng cầu).

2. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
Trong quá trình công tác tại trường THPT Quảng Xương IV, tôi đã rút
ra được một số kinh nghiệm như sau:
Muốn khắc phục những sai lầm trong học kĩ thuật đá cầu thì nhất thiết
giáo viên phải tìm hiểu rõ nguyên nhân. Từ đó mới có biện pháp thích hợp để
giúp học sinh sửa sai đồng thời nâng cao được thành tích tập luyện.
Giáo viên phải chuẩn bị kỹ nội dung tập luyện trong một tiết dạy, chuẩn

bị đầy đủ các đồ dùng dạy học để tập luyện, biết tuân thu nguyên tắc: Từ đơn
giản đến phức tạp, từ dễ đến khó, từ trực quan đến tư duy và từ cơ bản đến
nâng cao và chú trọng đến an toàn tránh chấn thương trong tập luyện . Và đặc
biệt là phải trang bị cho học sinh một nền tảng thể lực cơ bản.
Với tính khả thi và tính hiệu quả của sáng kiến tôi nhận thấy những giải
pháp tôi áp dụng trong sáng kiến có những ưu và nhược điểm sau:
Ưu điểm:
Giải pháp dễ thực hiện chỉ cần học sinh tập trung và dành thêm chút
thời gian trong các giờ học. tạo tính hứng thú trong học tập, giảm thiểu mức
độ hỏng cầu.

Trang 15


Bổ trợ và rèn luyện cho học sinh những động tác và tư thế đúng, cơ bản
để các em dần hình thành kỹ năng, kỹ xảo. Tham gia luyện tập và thi đấu đạt
hiệu quả cao hơn.
Trang bị cho các em một nền tảng thể lực cơ bản, khả năng vận động
nhanh nhẹn, linh hoạt.
Nhược điểm:
Để đạt hiệu quả cao trong học tập đòi hỏi phải có sân bãi và không gian
luyện tập rộng rãi.
Đòi hỏi học sinh phải có tính kiên trì và tập trung cao trong quá trình
luyện tập. Yêu cầu phải trang bị đầy đủ về dụng cụ tập luyện mỗi người ít nhất
1 quả cầu)
C. KẾT LUẬN CHUNG
1. Kết luận
Việc nghiên cứu và vận dụng các biện pháp khắc phục những sai lầm
trong học kĩ thuật đá cầu nêu trong đề tài là nhằm góp phần nâng cao chất
lượng bộ môn giáo dục thể chất trong nhà trường. Đề tài đã góp phần nâng

cao được thể lực, phát triển được trí tuệ, tạo hứng thú cho học tập tốt hơn, mai
sau trở thành những con người phát triển toàn diện: Có đủ đức, trí, thể, mĩ để
phục vụ cho đất nước. Tuy nhiên khi thực hiện đề tài, giáo viên phải biết khéo
léo lựa chọn những phương pháp thích hợp đúng khoa học mới có thể sửa
chữa được những sai lầm thường mắc trong học sinh.
2. Kiến nghị
- Đá cầu là môn vừa có tính phong trào rộng khắp, vừa là môn thi đấu
trong các kỳ HKPĐ nên nhà trường cần có những biện pháp thúc đẩy phong
trào đá cầu trong nhà trường mạnh mẽ hơn nữa như thường xuyên tổ chức các
giải thi đấu giữa các lớp với nhau nhân các dịp lễ, có nhiều sân chơi và tập
luyện hơn nữa.
- Có nhiều kênh thông tin tuyên truyền về lợi ích tác dụng của việc đá
cầu để học sinh biết và có hứng thú chơi một cách lành mạnh.
Trang 16


- Với tính khả thi của sáng kiếnh trường cho phép nhóm được xây dựng
thành cấu trúc cụ thể và vận dụng vào trong quá trình giảng dạy nội dung đá
cầu cùng với những nội dung theo PPCT.
Trong quá trình nghiên cứu đề tài này chắc chắn còn những thiếu sót
mà tôi chưa thấy được khi thực hiên, tôi mong muốn được đón nhận những ý
kiến đóng góp của đồng nghiệp để cho đề tài này càng hoàn chỉnh hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn !
XÁC NHẬN CỦA HIỆU TRƯỞNG

Thanh Hóa, ngày 15 tháng 04 năm 2018
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết,
không sao chép nội dung của người khác
Người thực hiện

Mai Văn Nho

TÀI LIỆU THAM KHẢO
Trang 17


1) Sách thể dục 10- Nhà xuất bản giáo dục năm 2006.
2) Sách thể dục 11- Nhà xuất bản giáo dục năm 2007.
3) Sách thể dục 12- Nhà xuất bản giáo dục năm 2008.
4) Ngô Trần Ai- Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên- NXB GD năm 2006.
5) Sách giảng dạy và huấn luyện đá cầu- NXB Thể dục, Thể thao năm 2003.
6) Phạm Ngọc Viễn- Tâm lý học TDTT- NXB- TDTT 1991
7) Phạm Tiến Bình, Trần Đồng Lâm, Nguyễn Văn Hiếu, Ngô Bội Ngọc, Đoàn
Khắc Hiếu- Tiêu chẩn rèn luyện thể thao trong học sinh phổ thông- NXBTDTT 1979.

----------------------------

MỤC LỤC
Trang 18

Trang


A. ĐẶT VẤN ĐỀ ..........................................................................................1
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI .............................................................................1
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU ....................................................................3
III. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU .................................................................3
IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ...........................................................3
1) Phương pháp phỏng vấn tọa đàm ..............................................................
2) Phương pháp quan sát sư phạm .................................................................

3) Phương pháp toán học thống kê ................................................................
B. PHẦN NỘI DUNG ..................................................................................4
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN ......................................................................................5
1) Cơ sở lý luận giảng dạy kỹ thuật động tác ................................................
2) Cơ sở lý luận kỹ thuật đá cầu ....................................................................
II. THỰC TRẠNG HỌC SINH KHI HỌC KĨ THUẬT ĐÁ CẦU................7
1) Thực trạng chung ......................................................................................
2) Chuẩn bị thực hiện đề tài ..........................................................................
III. KINH NGHIỆN VẬN DỤNG ĐỀ TÀI VÀO THỰC TIỄN …………11
1) Một số biện pháp .......................................................................................
2) Phát triển thể lực .......................................................................................
IV. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM ......................14
1) Kết quả đạt được .......................................................................................
2) Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm.........................................................
C. KẾT LUẬN CHUNG ..............................................................................16
1) Kết luận .....................................................................................................
2) Kiến nghị ...................................................................................................
TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................................18

Trang 19