Mùa sốt xuất huyết: Trẻ bụ bẫm càng dễ mắc bệnh

Mùa sốt xuất huyết: Trẻ bụ bẫm càng
dễ mắc bệnh
Theo quy luật, tuổi mắc sốt xuất huyết nhiều nhất là 2 –
9 tuổi. Trước đây, ít gặp trẻ dưới 2 tuổi sốt xuất huyết,
nhưng năm 2009 BV Bạch Mai đã tiếp nhận bệnh nhi
mắc bệnh mới… 45 ngày. Đặc biệt, trẻ càng bụ bẫm,
càng dễ mắc bệnh và diễn tiến nặng.
Nhiều biểu hiện lạ
Sốt xuất huyết (SXH) năm nay xuất hiện nhiều biểu hiện
bệnh lạ như: Xuất huyết ngoài da thì thấy, nhưng không rõ
xuất huyết hay ban. Khác nữa là có trường hợp xét nghiệm
thấy tuýp 1 âm tính, nhưng thực tế là bị SXH tuýp 2. Việc
chỉ định thực hiện các xét nghiệm càng cẩn trọng hơn nếu
không sẽ bỏ qua bệnh.
Dịch SXH trước có một số trường hợp diễn tiến nặng như
viêm cơ tim, tràn dịch màng phổi. Thường các bác sĩ chỉ
định uống thuốc và truyền dịch. Nhưng một số ca sau khi
truyền dịch thấy bệnh nhân mệt nặng, kiểm tra mới phát
hiện thấy bị viêm cơ tim, phải hạn chế truyền và thêm
thuốc trợ tim. Điểm khác nữa là bệnh nhân SXH men gan
tăng rất cao (khi SXH men gan cao gấp nhiều lần so với
bình thường sẽ làm gan bị huỷ hoại).
Nguy hiểm là không thấy để đánh giá mức độ SXH. Có
trường hợp trẻ sốt 5 ngày không có biểu hiện, bác sĩ cho về,
nhưng vài ngày sau khám lại đã thấy xuất huyết bên trong.
Ngày thứ 4-6: Rất nguy hiểm
Mắc SXH ngay ngày đầu tiên trẻ đã sốt cao đột ngột 39 –
40 độ C và sốt liên tục từ 2-7 ngày, kèm theo đau đầu, đau
lưng, xương khớp, mỏi người, buồn nôn, một số trẻ bị chảy
máu mũi, chảy máu chân răng. Những triệu chứng này chỉ
trẻ lớn mới cho biết được, còn trẻ nhỏ thì không thể. Từ

ngày thứ 3 có thể xuất hiện các chấm xuất huyết, đặc biệt
rõ khi thấy chảy máu chân răng, máu cam, đi ngoài phân
đen… Từ ngày thứ 5, có thể xuất hiện triệu chứng phù nề
do thoát huyết tương.
Nốt xuất huyết thường nổi dưới da sau 1- 2 ngày sốt,
thường là ban ngoài da (ở đầu, tay, chân…), nếu bác sĩ
khám hoặc tiêm sẽ thấy bị bầm chỗ tiêm chích, thử máu có
bạch cầu giảm, gan to, có thể đau bụng không liên quan tới
đi ngoài. Từ ngày thứ 4 – 6, sốt có thể hạ, nhưng đó là thời
điểm nguy hiểm nhất vì người nhà tưởng giảm sốt, nhưng
trẻ sẽ mệt hơn vì bệnh trở nặng. Vì vậy, cần theo dõi người
bệnh để phát hiện các triệu chứng tiền sốc, bao gồm: Trẻ
đang tỉnh táo, bỗng trở nên lừ đừ, có khi vật vã; Trẻ có
những cơn đau bụng dữ dội mà trước đây không có hoặc rất
ít, tay – chân lạnh, da trẻ đổi màu, trở nên bầm bầm, môi
xám lại; Trẻ tiểu ít hẳn hoặc không tiểu chút nào, nhưng rất
khát… Nếu thấy các triệu chứng tiền sốc như vậy cần đưa
trẻ đến bệnh viện.

Phụ huynh cần cảnh giác vì đang vào
mùa SXH. Ảnh: Chí Cường
Chăm sóc SXH tại nhà
Mùa dịch, các bệnh viện đều quá tải. Nếu SXH nhẹ sẽ được
điều trị ngoại trú, có hướng dẫn của bác sĩ. Nhà cửa cần
dọn dẹp sạch và luôn có người túc trực cạnh bệnh nhân
(không nên giao con cho một mình người giúp việc vì họ
có thể lơ là trách nhiệm), nếu thấy có dấu hiệu trở nặng như
bứt rứt, mệt, tay chân lạnh, tím, vã mồ hôi… phải đưa đến
bệnh viện ngay. Khi trẻ sốt cao, cần dùng khăn ướt lau mát,
chốc chốc lại cho uống nước cam, chanh, nước oresol. Chỉ

nên dùng thuốc Paracetamol, Effrangan hạ sốt. Tuyệt đối
không được dùng kháng sinh, vì chúng không có tác dụng
gì với bệnh SXH, chỉ làm trẻ mệt thêm.
Trẻ bị SXH thường mệt, không ăn được nhiều, trẻ lớn còn
bị đau bụng. Sau khi uống thuốc, cho trẻ nghỉ ngơi và đi
khám lại đúng hẹn. Nếu bố mẹ không thấy yên tâm thì nên
đi viện.
Mùa mưa sắp tới cả 3 miền, người dân nên phòng ngừa
dịch SXH. Quan trọng nhất là tránh muỗi, ngăn ngừa bọ
gậy bằng cách loại bỏ những nơi nước tù đọng. Ở thành
phố không có chum vại, ao chuôm, vũng nước cho bọ gậy
phát triển, nhưng bất cứ chỗ nào có nước đọng, dù nhỏ
cũng có thể là nơi muỗi đẻ trứng. Nhiều nhà cắm hoa tươi,
lười thay nước, cũng thu hút muỗi tới đẻ trứng và bọ gậy
phát triển thành nguồn gây bệnh.
Khi ngủ phải nằm màn. Nên phun thuốc trừ muỗi khi sắp
vào mùa SXH. Nơi nào có nhiều muỗi nên mặc quần áo dài
tay, xoa kem chống muỗi phần da lộ. Nhang chống muỗi có
thể xua được muỗi, nhưng không tốt cho sức khỏe con
người.