DAI LUONG TI LE NGHICH

Giaùo Vieân Boä Moân:


a) Cạnh y (cm) theo cạnh x (cm) của hình chữ nhật có kích
thước thay đổi nhưng luôn có diện tích bằng 12cm
2
;
Hãy viết công thức
tính:
b) Lượng gạo y (kg) trong mỗi bao theo x khi chia đều
500kg vào x bao;
c) Vận tốc V (km/h) theo thời gian t (h) của một vật
chuyển động đều trên quãng đường 16 km
12
y =
x
500
y =
x
16
V =
t
(a: hằng số khác 0)
y
a
=
x
xy =12
Vt = 16
xy= 500

⇒
⇒
⇒
xy = a
hay
Hãy tìm điểm
giống nhau
trong các công
thức trên

CHƯƠNG II: HÀM SỐ & ĐỒ THỊ
Bài 3 : ĐẠI LƯNG TỈ LỆ NGHỊCH
1/ . Đònh nghóa:
Cho biết y tỉ lệ nghòch với x theo hệ số tỉ lệ - 3,5
Hỏi x tỉ lệ nghòch với y theo hệ số tỉ lệ nào?
y tỉ lệ nghòch với x theo
hệ số tỉ lệ a
y tỉ lệ nghòch với x theo hệ số tỉ lệ -3,5
⇒
3,5y x= −
3,5
hay xy=-3,3,5) : 5(x
y
y x
−
=⇒ = − ⇒
Giả
i
: tỉ lệ nghòch với y theo hệ số tỉ lệ là 3,5Vậy x −
Nếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x theo công

thức: y= hay xy=a (với a là hằng số khác 0)
thì ta nói y tỉ lệ nghòch với x theo hệ số tỉ lệ a.
a
x
(với a là hằng số khác 0)

a
y = hay xy = a
x
•
Chú ý: Nếu y tỉ lệ nghòch với x theo hệ số tỉ lệ a
•
thì x cũng tỉ lệ nghòch với y theo hệ số tỉ lệ là a
•
(với a là hằng số khác 0)

CHƯƠNG II: HÀM SỐ & ĐỒ THỊ
Bài 3 : ĐẠI LƯNG TỈ LỆ NGHỊCH
•
Cho biết hai đại lượng y và x tỉ lệ nghòch với nhau:
x
y
1
2x =
1
30y =
3
4x =
4
5x =

2
3x =
2
y =
3
y =
4
y =
?
?
?
20
15 12
rút ra nhận xét
•
b) Thay mỗi dấu “?” trong bảng trên bằng một số thích hợp
*Ta có: x,y tỉ lệ nghòch với x hệ số tỉ lệ a
1 1
2.30 60x y= = =
•
a) Hãy xác đònh hệ số tỉ lệ
•
c) Có nhận xét gì về tích hai giá trò tương ứng của x và y?
1 1 2 2 3 3 4 4
x y x y x y x y
•
d) Tính tỉ số 2 giá trò bất kì của đại lượng
* Tích hai giá trò tương ứng của y và x luôn không đổi (bằng hệ số tỉ lệ)
* Các tỉ số giữa hai giá trò tương ứng của y và x:
1

2
x
x
2
1
y
y
3
2
x
x
2
3
y
y
=


20 2
30 3
= =
2
3
=
4
3
=
20 4
15 3
= =

và , và , và

1
4
x
x
4
1
y
y
, ,

2
5
=
12 2
30 5
= =
=


=


* Tỉ số hai giá trò bất kì của đại lượng này bằng nghòch đảo tỉ số hai giá
trò tương ứng của đại lượng kia
60
* Từ câu a, ta suy ra được y=
x
60

a
, , ,

= = = =