Thực tiễn công tác xây dựng và thi hành văn bản quy phạm pháp luật tại Ủy ban nhân dân thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh

1

Thực tiễn công tác xây dựng và thi hành văn bản quy phạm pháp luật
tại Ủy ban nhân dân thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh


2

Phần Mở Đầu
Nhận được tầm quan trọng của thực tập tốt nghiệp đối với mỗi sinh viên. Đặc biệt,
thành phố Uông Bí là nơi em được sinh ra và lớn lên, học tập và phát triển. Vì vậy,
việc thực tập tại UBND thành phố Uông Bí sẽ giúp bản thân em hiểu thêm về lịch sử
hình thành, cơ cấu tổ chức, chức năng, nhiệm vụ cũng như những công việc chuyên
môn, và đặc biệt giúp em lĩnh ngộ được công tác xây dựng và thi hành văn bản quy
phạm pháp luật tại UBND thành phố Uông Bí. Qua đó, giúp em củng cố, nâng cao
kiến thức đã được trang bị trong quá trình học tập tại trường, hệ thống được kiến thức
cơ bản thuộc chuyên ngành, từng bước gắn liền kiến thức với thực hành, lý luận gắn
liền với thực tiễn, tiếp cận và thâm nhập với thực tế. Giúp em làm quen và tăng cường
các kĩ năng ngành nghề, năng lực chuyên môn đã được đào tạo.
1. Lý do chọn đề tài
Trong quá trình quản lý nhà nước, sản phẩm của các cơ quan quản lý nhà nước là
các quyết định quản lý, đó là các quyết định thành văn ( văn bản hóa ).Văn bản có
một vai trò to lớn trong quá trình quản lý, vì văn bản đảm bảo thông tin cho hoạt động
quản lý, truyền đạt các quyết định quản lý, kiểm tra theo dõi các hoạt động của bộ
máy lãnh đạo, là công cụ để xây dựng hệ thống pháp luật.
Văn bản quy phạm pháp luật có chứa trong đó những quy tắc xử sự chung, có hiệu
lực trên phạm vi toàn quốc hay từng địa phương và được nhà nước đảm bảo thực hiện
nhằm điều chỉnh những quan hệ xã hội theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Văn bản
quy phạm pháp luật của Ủy ban nhân dân thành phố Uông Bí ban hành ra để thi hành
Hiến pháp, Luật, các văn bản của các cơ quan nhà nước cấp trên và Nghị quyết của
hội đồng nhân dân cùng cấp về phát triển kinh tế - xã hội, củng cố an ninh – quốc

phòng trên địa bàn thành phố nhằm đưa chủ trương, đường lối Đảng, chính sách, pháp
luật của nhà nước vào cuộc sống trên địa bàn thành phố Uông Bí.
Trong thời gian qua, Ủy ban nhân dân thành phố Uông Bí đã làm tốt công tác xây
dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật theo quy định của pháp luật. Tuy
nhiên, công tác này vẫn còn một số khó khăn do chưa có một quy trình chuẩn để xây
dựng và ban hành văn bản. Đây là vấn đề cấp thiết và hết sức quan trọng, vì vậy em
chọn đề tài “Công tác xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật của Ủy


3

ban nhân dân thành phố Uông Bí” làm nội dung nghiên cứu trong báo cáo thực tập
này.
2. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng của đề tài : Công tác xây dựng và thi hành văn bản quy phạm pháp
luật.
- Phạm vi của đề tài : Công tác nghiên cứu xây dựng và ban hành văn bản quy
phạm pháp luật của Ủy ban nhân dân cấp huyện, Công tác nghiên cứu xây dựng và
ban hành văn bản quy phạm pháp luật của Ủy ban nhân dân thành phố Uông Bí.
3. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp quan sát
- Phương pháp mô tả
- Phương pháp phân tích – tổng hợp
- Phương pháp thống kê
- Phương pháp điều tra khảo sát
4. Kết cấu của chuyên đề
Ngoài phần mở đầu và phần kết luận bố cục chính của bản báo cáo bao gồm 3
chương:
Chương I : Quy trình chung xây dựng và thi hành văn bản quy phạm pháp luật của
Ủy ban nhân dân cấp huyện

Chương II : Thực tiễn quy trình xây dựng và thi hành văn bản quy phạm pháp luật
của thành phố Uông Bí
Chương III : Giải pháp hoàn thiện quy trình xây dựng và thi hành văn bản quy
phạm pháp luật của Ủy ban nhân dân thành phố Uông Bí


4

Phần Báo Cáo Chuyên Đề Thực Tập
Chương I
Quy Trình Chung Xây Dựng Và Thi Hành Văn Bản Quy Phạm Pháp Luật Của Ủy
Ban Nhân Dân Cấp Huyện
1. Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật
1.1 Khái niện văn bản quy phạm pháp luật
- Văn bản quy phạm pháp luật là nguồn cơ bản của pháp luật, là sản phẩm của quá
trình sáng tạo pháp luật. Điều 1 – Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015
nói rõ : Văn bản quy phạm pháp luật là văn bản có chứa quy phạm pháp luật, được
ban hành theo đúng thẩm quyền, hình thức, trình tự, thủ tục quy định. Trong đó có các
quy tắc xử sự có tính bắt buộc chung, được áp dụng nhiều lần trong đời sống xã hội
và được nhà nước đảm bảo nhằm điều chỉnh các quan hệ xã hội theo hướng xã hội
chủ nghĩa.
1.2 Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật
Theo điều 4 – Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015 thì hệ thống văn
bản quy phạm pháp luật như sau :
- Hiến pháp.
- Bộ luật, luật ( gọi chung là luật ), nghị quyết của Quốc hội.
- Pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban thường vụ Quốc hội, nghị quyết liên tịch giữa
Ủy ban thường vụ Quốc hội với Đoàn Chủ tịch Ủy ban trung ương Mặt trận Tổ quốc
Việt Nam.
- Lệnh, Quyết định của Chủ tịch nước.

- Nghị quyết của Chính phủ; Nghị quyết liên tịch giữa Chính phủ với Đoàn Chủ
tịch Ủy ban trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
- Quyết định của Thủ tướng Chính phủ.
- Nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.
- Thông tư của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao; Thông tư của Viện trưởng viện
kiểm sát nhân dân tối cao; Thông tư của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ;
Thông tư liên tịch giữa Chánh án Tòa án nhân dân tối cao với Viện trưởng Viện kiểm
sát nhân dân tối cao; Thông tư liên tịch giữa Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ


5

với Chánh án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; Quyết
định của Tổng Kiểm toán nhà nước.
- Nghị quyết của Hội đồng nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương ( gọi
chung là cấp tỉnh ).
- Quyết định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
- Văn bản quy phạm pháp luật của chính quyền địa phương ở đơn vị hành chính –
kinh tế đặc biệt.
- Nghị quyết của Hội đồng nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố trực thuộc
tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương ( gọi chung là cấp huyện ).
- Quyết định của Ủy ban nhân dân cấp huyện.
- Nghị quyết của Hội đồng nhân dân xã, phường, thị trấn ( gọi chung là cấp xã ).
- Quyết định của Ủy ban nhân dân cấp xã.
2. Văn bản quy phạm pháp luật của Ủy ban nhân dân cấp huyện
2.1 Thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật của Ủy ban nhân dân
cấp huyện
Căn cứ vào luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015, Ủy ban nhân dân cấp
huyện có thẩm quyền ban hành các loại văn bản như: Nghị quyết, Quyết định.
2.2 Nội dung văn bản quy phạm pháp luật của Ủy ban nhân dân cấp huyện

Nghị quyết, Quyết định của Ủy ban nhân dân cấp huyện được ban hành để thực
hiện chủ trương, biện pháp trong các lĩnh vực kinh tế, nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư
nghiệp, xây dựng, giao thông vận tải, thương mại, du lịch, dịch vụ, giáo dục, y tế, xã
hội, văn hóa, thông tin, thể dục thể thao, khoa học - công nghệ, tài nguyên – môi
trường, quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, thực hiện chính sách dân tộc và
chính sách tôn giáo, thi hành pháp luật, xây dựng chính quyền địa phương và quản lý
địa giới hành chính trên địa bàn huyện.
3. Quy trình xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật của Ủy ban
nhân dân cấp huyện
3.1 Khái niệm quy trình xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật
Quy trình xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật là trình tự các bước
mà các cơ quan tổ chức có thẩm quyền nhất thiết phải tuân thủ khi xây dựng và ban
hành văn bản theo đúng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và phạm vi hoạt động của
mình.
3.2 Ý nghĩa của việc tuân thủ quy trình


6

Công tác soạn thảo văn bản quy phạm pháp luật có ý nghĩa to lớn trong hoạt động
của các cơ quan quản lý nhà nước. Do vậy, việc tuân thủ quy trình xây dựng và ban
hành văn bản sẽ đảm bảo tính hợp pháp, hợp lý cũng như tính khả thi của văn bản; tức
là văn bản ban hành phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng, nhà nước và các
quy định của pháp luật. Đồng thời, tuân thủ quy trình này sẽ đảm bảo chất lượng của
văn bản, phù hợp với tình hình phát triển của xã hội. Mặt khác, tuân thủ quy trình xây
dựng và ban hành văn bản sẽ tạo điều kiện cho việc ban hành được thống nhất hơn,
tránh tình trạng văn bản này mâu thuẫn, chồng chéo lên văn bản khác. Đặc biệt, tuân
thủ quy trình xây dựng và ban hành văn bản sẽ giúp cho công tác xây dựng và ban
hành văn bản quy phạm pháp luật được thuận lợi và dễ dàng hơn.
3.3 Quy trình chung xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật của

Ủy ban nhân dân cấp huyện
Quy trình chung xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật của Ủy ban
nhân dân cấp huyện gồm các bước cơ bản sau đây:
* Nghị quyết
Soạn thảo nghị quyết của Hội đồng nhân dân cấp huyện
Dự thảo nghị quyết của Hội đồng nhân dân cấp huyện do Ủy ban nhân dân cùng
cấp trình.
Căn cứ vào tính chất và nội dung của nghị quyết của Hội đồng nhân dân, Ủy ban
nhân dân cấp huyện phân công chủ trì soạn thảo
Cơ quan chủ trì soạn thảo có trách nhiệm xây dựng dự thảo và tờ trình dự thảo
nghị quyết
Căn cứ vào tính chất nội dung của dự thảo nghị quyết, cơ quan chủ trì soạn thảo tổ
chức lấy ý kiến của cơ quan, tổ chức có liên quan, đối tượng chịu sự tác động trực tiếp
của nghị quyết.
Cơ quan, tổ chức có liên quan được lấy ý kiến có trách nhiệm trả lời bằng văn bản
trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày nhận được dự thảo nghị quyết.
Thẩm định dự thảo nghị quyết của Hội đồng nhân dân cấp huyện
Dự thảo nghị quyết của Hội đồng nhân dân cấp huyện phải được phòng Tư pháp
cùng cấp thẩm định trước khi trình Ủy ban nhân dân. Chậm nhất là mười ngày trước
ngày Ủy ban nhân dân họp, cơ quan soạn thảo phải gửi hồ sơ dự thảo nghị quyết của


7

Hội đồng nhân dân đến phòng Tư pháp để thẩm định. Phạm vi thẩm định của cơ quan
tư pháp bao gồm:
- Sự cần thiết ban hành, đối tượng, phạm vi điều chỉnh của dự thảo nghị quyết;
- Tính hợp hiến, hợp pháp và tính thống nhất của dự nghị quyết với hệ thống pháp
luật;
- Sự phù hợp của nội dung dự thảo nghị quyết với các quy định trong văn bản đã

giao cho Hội đồng nhân dân quy định chi tiết; nội dung dự thảo nghị quyết với các
chính sách trong đề nghị xây dựng nghị quyết đã được thông qua.
- Ngôn ngữ, kỹ thuật soạn thảo văn bản.
Chậm nhất là mười ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ gửi thẩm định, phòng Tư pháp
phải lập báo cáo thẩm định thể hiện rõ ý kiến của cơ quan thẩm định về nội dung thẩm
định và ý kiến về việc dự án đủ điều kiện hoặc chưa đủ điều kiện trình Ủy ban nhân
dân.
Cơ quan chủ trì soạn thảo có trách nhiệm giải trình, tiếp thu ý kiến thẩm định để
chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo nghị quyết và đồng thời gửi báo cáo giải trình, tiếp thu
kèm theo dự thảo văn bản đã được chỉnh lý đến phòng Tư pháp khi trình Ủy ban nhân
dân dự thảo nghị quyết
Trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp huyện đối với dự thảo nghị quyết của
Hội đồng nhân dân cùng cấp
Ủy ban nhân dân cấp huyện có trách nhiệm xem xét, thảo luận và biểu quyết về
việc trình dự thảo nghị quyết ra Hội đồng nhân dân cùng cấp.
Ủy ban nhân dân cấp huyện có trách nhiệm gửi tờ trình, dự thảo nghị quyết và các
tài liệu có liên quan đến Thường trực Hội đồng nhân dân để chuyển đến các đại biểu
Hội đồng nhân dân cùng cấp chậm nhất là bảy ngày trước ngày khai mạc ký họp.
Thẩm tra dự thảo nghị quyết của Hội đồng nhân dân cấp huyện
Dự thảo nghị quyết của Hội đồng nhân dân cấp huyện phải được Ban của Hội
đồng nhân dân cùng cấp thẩm tra trước ngày khai mạc ký họp Hội đồng nhân dân, Ủy
ban nhân dân có trách nhiệm gửi dự thảo nghị quyết đến Ban của Hội đồng nhân dân
được phân công thẩm tra.
Chậm nhất là 15 ngày trước ngày khai mạc kỳ họp Hội đồng nhân dân, cơ quan
trình dự thảo nghị quyết phải gửi hồ sơ dự thảo nghị quyết đến Ban của Hội đồng
nhân dân được phân công thẩm tra để thẩm tra.
Hồ sơ gửi thẩm tra bao gồm


8

- Tờ trình Hội đồng nhân dân về dự thảo nghị quyết;
- Dự thảo nghị quyết;
- Báo cáo thẩm định và báo cáo giải trình, tiếp thu ý kiến thẩm định đối với dự
thảo nghị quyết do Ủy ban nhân dân trình; ý kiến của Ủy ban nhân dân đối với dự
thảo.
- Bản tổng hợp, giải trình, tiếp thu ý kiến góp ý của cơ quan, tổ chức, cá nhân; bản
chụp ý kiến góp ý;
- Các tài liệu khác ( nếu có )
Xem xét và thông qua dự thảo nghị quyết của Hội đồng nhân dân cấp huyện
Việc xem xét, thông qua dự thảo nghị quyết tại kỳ họp Hội đồng nhân dân được
tiến hành theo trình tự sau:
- Đại diện Ủy ban nhân dân thuyết trình dự thảo nghị quyết;
- Đại diện Ban của Hội đồng nhân dân được phân công thẩm tra trình bày báo cáo
thẩm tra;
- Hội đồng nhân dân thảo luận và biểu quyết thông qua dự thảo nghị quyết.
Dự thảo nghị quyết được thông qua khi có quá nửa tổng số đại biểu Hội đồng nhân
dân biểu quyết tán thành
Chủ tịch Hội đồng nhân dân ký chứng thực nghị quyết
* Quyết định
Soạn thảo quyết định của Ủy ban nhân dân cấp huyện
Dự thảo quyết định của Ủy ban nhân dân cấp huyện do Chủ tịch Ủy ban nhân dân
phân công và trực tiếp chỉ đạo cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân soạn thảo.
Cơ quan soạn thảo có trách nhiệm xây dựng dự thảo và tờ trình dự thảo quyết định.
Căn cứ vào tính chất và nội dung của dự thảo quyết định, cơ quan soạn thảo tổ
chức lấy ý kiến của cơ quan, tổ chức có liên quan, đối tượng chịu sự tác động trực tiếp
của quyết định
Cơ quan, tổ chứ có liên quan được lấy ý kiến có trách nhiệm trả lời bằng văn bản
trong thời hạn 7 ngày kể từ ngày nhận được dự thảo quyết định.
Trong trường hợp lấy ý kiến của đối tượng chịu sự tác động trực tiếp của quyết

định thì cơ quan lấy ý kiến có trách nhiệm xác định những vấn đề cần lấy ý kiến và
bảo đảm ít nhất là 7 ngày kể từ ngày tổ chức lấy ý kiến để các đối tượng được lấy ý
kiến góp ý vào dự thảo quyết định.
Thẩm định dự thảo quyết định của Ủy ban nhân dân cấp huyện
Phòng Tư pháp cố trách nhiệm thẩm định dự thảo quyết định của Ủy ban nhân dân
cấp huyện trước khi trình.


9

Chậm nhất là 10 ngày trước ngày Ủy ban nhân dân họp, cơ quan soạn thảo phải
gửi hồ sơ dự thảo quyết định đến Phòng Tư pháp để thẩm định.
Hồ sơ gửi thẩm định bao gồm:
- Tờ trình Ủy ban nhân dân về dự thảo quyết định;
- Dự thảo quyết định;
- Bản tổng hợp ý kiến về dự thảo quyết định;
- Tài liệu khác ( nếu có )
Nội dung thẩm định bao gồm:
- Sự cần thiết ban hành, đối tượng, phạm vi điều chỉnh của dự thảo quyết định;
- Tính hợp hiến, hợp pháp và tính thống nhất của dự quyết định với hệ thống pháp
luật;
- Sự phù hợp của nội dung dự thảo quyết định với các quy định trong văn bản đã
giao cho Hội đồng nhân dân quy định chi tiết; nội dung dự thảo quyết định với các
chính sách trong đề nghị xây dựng nghị quyết đã được thông qua.
- Ngôn ngữ, kỹ thuật soạn thảo văn bản.
Chậm nhất là 5 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ gửi thẩm định, phòng Tư pháp phải
lập báo cáo thẩm định thể hiện rõ ý kiến của cơ quan thẩm định về nội dung thẩm
định và ý kiến về việc dự án đủ điều kiện hoặc chưa đủ điều kiện trình Ủy ban nhân
dân.
Hồ sơ dự thảo quyết định trình Ủy ban nhân dân cấp huyện

Cơ quan soạn thảo gửi hồ sơ dự thảo quyết định đến Ủy ban nhân dân cấp huyện
chậm nhất là 3 ngày làm việc trước ngày Ủy ban nhân dân họp để chuyển đến các
thành viên Ủy ban nhân dân.
Hồ sơ dự thảo quyết định trình Ủy ban nhân dân bao gồm:
- Tờ trình Ủy ban nhân dân về dự thảo quyết định;
- Dự thảo quyết định;
- Bản tổng hợp ý kiến về dự thảo quyết định;
- Tài liệu khác ( nếu có )
- Báo cáo thẩm định
Trình tự xem xét, thông qua dự thảo quyết định của Ủy ban nhân dân cấp
huyện
Tùy theo tính chất và nội dung của dự thảo quyết định, Chủ tịch Ủy ban nhân dân
cấp huyện quyết định phương thức xem xét, thông qua dự thảo quyết định. Trong
trường hợp xem xét, thông qua dự thảo quyết định tại phiên họp Ủy ban nhân dân thì
được tiến hành theo trình tự sau:
- Đại diện cơ quan soạn thảo trình bày dự thảo quyết định;


10

- Đại diện Phòng Tư pháp phát biểu về việc giải trình, tiếp thu ý kiến thẩm định;
- Ủy ban nhân dân thảo luận và biểu quyết thông qua dự thảo quyết định.
Dự thảo quyết định được thông qua khi có quá nửa tổng số thành viên Ủy ban
nhân dân biểu quyết tán thành.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân ký ban hành quyết định.


11

Chương II

Thực Tiễn Quy Trình Xây Dựng Và Ban Hành Văn Bản Quy Phạm Pháp
Luật Của Ủy Ban Nhân Dân Thành Phố Uông Bí
1. Quy trình xây dựng và thi hành văn bản quy phạm pháp luật của Ủy ban
nhân dân thành phố Uông Bí
1.1 Lưu đồ xây dựng và thi hành văn bản quy phạm pháp luật của UBND
thành phố Uông Bí

Trách nhiệm
Bước 1: Các đơn vi

Nội dung

Thời gian

Lập dự kiến danh mục văn bản QPPL cần ban hành

Trước ngày 1-12 hàng
năm

Bước 2 : Phòng Tư pháp

Lập CT ban hành văn bản QPPL

Bước 3 : Chủ tịch UBND

Phê duyệt CT

Bước 4 : Đơn vị soạn thảo

Xây dựng dự thảo VB

Bước 5 : Đơn vị soạn thảo,
đơn vị liên quan

Tổ chức lấy ý kiến & trả lời góp ý

Bước 6 : Đơn vị soạn
thảo
Bước 7 : Phòng Tư
pháp

03 ngày kể từ ngày
nhận được dự thảo

Chậm nhất là 10 ngày
Sửa đổi, bổ sung dự thảo văn bản QPPL và gửi thẩm trước ngày họp thông
định
qua dự thảo
Thẩm định dự thảo VB QPPL

Chậm nhất là 07 ngày
trước ngày họp

Bước 8 : UBND

Xem xét, thảo luận và biểu quyết

Chậm nhất là 05 ngày
trước ngày họp

Bước 9 : HĐND

Thẩm tra

Chậm nhất là 03 ngày
trước ngày họp

Bước 10 : HĐND

Xem xét và thông qua dự thảo

Bước 11 : Bộ phận văn
thư

Ghi số, sao gửi văn bản để thực hiện

Bước 12 : Bộ phận văn
thư

Lưu hồ sơ

Chậm nhất là 03 ngày
kể từ ngày thông qua,
ký ban hành

Bảng 01

1.2 Mô tả nội dung quy trình xây dựng và thi hành văn bản quy phạm pháp
luật của Ủy ban nhân dân thành phố Uông Bí

12

Bước 1 : Lập dự kiến danh mục văn bản quy phạm pháp luật cần ban hành trong
năm
Trước ngày 01 tháng 12 hàng năm, các phòng, ban ngành, cơ quan, đơn vị trực
thuộc Ủy ban nhân dân thành phố căn cứ chức năng, nhiệm vụ của mình, lập danh
mục theo biểu mẫu các văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền ban hành của
Ủy ban nhân dân thành phố đưa vào “Chương trình ban hành văn bản quy phạm pháp
luật” gửi phòng Tư pháp thành phố để tổng hợp.
Bước 2 : Tổng hợp, lập “Chương trình ban hành văn bản quy phạm pháp luật”
Phòng Tư pháp tổng hợp danh mục các văn bản quy phạm pháp luật theo kiến nghị
của các phòng, ban ngành, đơn vị để lập “Chương trình ban hành các văn bản quy
phạm pháp luật” thuộc thẩm quyền ban hành của Ủy ban nhân dân thành phố cho năm
kế tiếp trình Ủy ban nhân dân thành phố phê duyệt.
Bước 3 : Phê duyệt “Chương trình ban hành văn bản quy phạm pháp luật”
Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố thay mặt ủy ban nhân dân thành phố ký phê
duyệt “Chương trình ban hành văn bản quy phạm pháp luật”.
Điều chỉnh “Chương trình ban hành văn bản quy phạm pháp luật” (nếu cần thiêt):
Trong trường hợp có những văn bản quy phạm pháp luật cần ban hành nhưng chưa
có trong Chương trình đã được phê duyệt, hoạc trong trường hợp cần thiết khác, các
phòng, ban , đơn vị có trách nhiệm phối hợp phòng Tư pháp kiến nghị Ủy ban nhân
dân thành phố điều chỉnh “Chương trình ban hành văn bản quy phạm pháp luật”.
Bước 4: Xây dựng, soạn thảo dự thảo văn bản quy phạm pháp luật
Trên cơ sở “Chương trình ban hành văn bản quy phạm pháp luật” đã được Ủy ban
nhân dân thành phố thông qua, các phòng, ban, đơn vị chủ động tiến hành xây dựng
dự thảo văn bản quy phạm pháp luật theo quy định. Trường hợp nội dung dự thảo có
liên quan đến chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan, đơn vị khác thuộc phạm vi quản
lý của Ủy ban nhân dân thành phố và cần có sự tham gia của các cơ quan, đơn vị liên
quan vào quá trình soạn thảo, cơ quan chuyên môn chủ trì có trách nhiệm thống nhất

với các đơn vị đó để trình Chủ tịch Ủy ban nhân dân quyết định thành lập tổ soạn
thảo.
Bước 5: Tổ chức lấy ý kiến góp ý và trả lời góp ý


13

Căn cứ vào tính chất và nội dung của dự thảo văn bản quy phạm pháp luật, cơ
quan soạn thảo tổ chức lấy ý kiến của cơ quan, tổ chức hữu quan, đối tượng chịu sự
tác động trực tiếp của văn bản.
Trong trường hợp lấy ý kiến của đối tượng chịu sự tác động trực tiếp của văn bản
quy phạm pháp luật thì cơ quan lấy ý kiến có trách nhiệm xác định những vấn đề cần
lấy ý kiến, địa chỉ nhận ý kiến.
Trả lời nội dung góp ý:
Cơ quan, tổ chức hữu quan được lấy ý kiến có trách nhiệm trả lời bằng văn bản
trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày nhận được dự thảo văn bản quy phạm pháp luật
Đối tượng chịu sự tác động của văn bản có thể góp ý vào dự thảo văn bản trong
thời hạn 05 ngày kể từ ngày nhận được yêu cầu lấy ý kiến
Tổng hợp ý kiến góp ý:
Sau khi nhận được ý kiến tham gia, cơ quan soạn thảo có trách nhiệm tổng hợp nội
dung những ý kiến tham gia
Bước 6 : Sửa đổi, bổ sung dự thảo văn bản quy phạm pháp luật và gửi thẩm định
Sau khi nhận được ý kiến tham gia, cơ quan soạn thảo phải nghiên cứu để sửa đổi,
bổ sung lại dự thảo văn bản quy phạm pháp luật.
Đối với những vấn đề có ý kiến khác nhau, cơ quan soạn thảo phải thảo luận với tổ
chức, cơ quan tham gia ý kiến để thống nhất lại. Đối với những nội dung chưa thống
nhất, cơ quan soạn thảo báo cáo Chủ tịch để xin ý kiến chỉ đạo.
Tùy theo tính chất, nội dung dự thảo hoặc nếu xét thấy cần thiết, cơ quan soạn
thảo có thể báo cáo Chủ tịch để lấy ý kiến của các cơ quan, đơn vị có liên quan lần
tiếp theo để hoàn thiện dự thảo.

Gửi hồ sơ thẩm định dự thảo văn bản quy phạm pháp luật:
Chậm nhất là 10 ngày trước ngày Ủy ban nhân dân họp thông qua dự thảo văn bản
quy phạm pháp luật, cơ quan soạn thảo phải gửi hồ sơ dự thảo văn bản quy phạm
pháp luật đến phòng Tư pháp để thẩm định.
Bước 7 : Thẩm định và gửi báo cáo thẩm định
Phòng tư pháp có trách nhiệm thẩm định dự thảo văn bản quy phạm pháp luật
trước khi trình Ủy ban nhân dân xem xét, thông qua.
Chậm nhất là 07 ngày trước ngày Ủy ban nhân dân họp, phòng Tư pháp gửi báo
cáo thẩm định đến cơ quan soạn thảo.
Hoàn chỉnh hồ sơ dự thảo trình Ủy ban nhân dân thành phố


14

- Sau khi nhân được báo cáo thẩm định của phòng Tư pháp, cơ quan chủ trì soạn
thảo hoàn chỉnh lại hồ sơ dự thảo văn bản quy phạm pháp luật. Hồ sơ gồm có:
+ Tờ trình và dự thảo văn bản quy phạm pháp luật;
+ Báo cáo thẩm định;
+ Bàn tổng hợp ý kiến về dự thảo văn bản quy phạm pháp luật;
+ Các tài liệu có liên quan.
Hồ sơ dự thảo văn bản quy phạm pháp luật phải được gửi đến Ủy ban nhân dân
chậm nhất là 05 ngày trước ngày Ủy ban nhân dân họp (thông qua Văn phòng Hội
đồng nhân dân-Ủy ban nhân dân).
Bước 8 : Xem xét, thảo luận và biểu quyết
Việc xem xét, thảo luận và biểu quyết của Ủy ban nhân dân được thực hiện trước
kỳ họp 05 ngày.
Sau khi xem xét, thảo luận và biểu quyết kết thúc. Ủy ban nhân dân thành phố
Uông Bí gửi tờ trình, dự thảo nghị quyết và các tài liệu có liên quan đến Hội đồng
nhân dân.
Bước 9 : Thẩm tra dự thảo

Hội đồng nhân dân phân công bộ phận thẩm tra dự thảo
Hồ sơ dự thảo bao gồm :
- Tờ trình Hội đồng nhân dân về dự thảo nghị quyết;
- Dự thảo nghị quyết;
- Báo cáo thẩm định và báo cáo giải trình, tiếp thu ý kiến thẩm định đối với dự
thảo nghị quyết do Ủy ban nhân dân trình; ý kiến của Ủy ban nhân dân đối với dự
thảo.
- Bản tổng hợp, giải trình, tiếp thu ý kiến góp ý của cơ quan, tổ chức, cá nhân; bản
chụp ý kiến góp ý;
- Các tài liệu liên quan khác.
Bước 10 : Họp thông qua dự thảo văn bản quy phạm pháp luật
Việc xem xét, thông qua dự thảo văn bản quy phạm pháp luật tại kỳ họp Hội đồng
nhân dân thành phố Uông Bí được tiến hành theo trình tự sau:
- Đại diện Ủy ban nhân dân thành phố thuyết trình dự thảo;
- Đại diện Ban được Hội đồng nhân dân thành phố phân công thẩm tra trình bày
báo cáo thẩm tra;
- Hội đồng nhân dân thảo luận và biểu quyết thông qua dự thảo.
Dự thảo văn bản quy phạm pháp luật được thông qua khi có quá nửa tổng số đại
biểu Hội đồng nhân dân biểu quyết tán thành


15

Chủ tịch Hội đồng nhân dân ký chứng thực và ban hành văn bản quy phạm pháp
luật.
Bước 11 : Ghi số, sao gửi văn bản quy phạm pháp luật
- Ngay sau khi văn bản quy phạm pháp luật được Chủ tịch Ủy ban nhân dân ký
ban hành. Bộ phận văn thư (thuộc văn phòng) ghi số (vào sổ), ký hiệu,
ngày/tháng/năm ban hành, đóng dấu văn bản quy phạm pháp luật.
Việc đánh số thứ tự phải bắt đầu từ số 01 theo từng loại văn bản cùng với năm ban

hành loại văn bản đó.
- Ký hiệu của văn bản quy phạm pháp luật của Ủy ban nhân dân được sắp xếp như
sau: Số thứ tự của văn bản/năm ban hành/tên viết tắt của loại văn bản-Ủy ban nhân
dân.
Tên viết tắt của loại văn bản: Quyết định viết tắt là QĐ, Chỉ thị viết tắt là CT.
- Sao gửi văn bản quy phạm pháp luật:
Chậm nhất là 03 ngày kể từ ngày ký ban hành, bộ phận photo, văn thư của Văn
phòng phải sao gửi văn bản quy phạm pháp luật đã ban hành đến Ủy ban nhân dân
tỉnh, Sở Tư pháp, cơ quan có thẩm quyền kiểm tra, giám sát; các cơ quan, đơn vị, tổ
chức hữu quan để thực hiện.
Bước 12 : Lưu trữ văn bản quy phạm pháp luật
Văn bản quy phạm pháp luật được lưu trữ tại bộ phận lưu trữ thuộc văn phòng Hội
đồng nhân dân- Ủy ban nhân dân thành phố Uông Bí
1.3 Thống kê số lượng văn bản quy phạm pháp luật của Ủy ban nhân dân
thành phố Uông Bí ban hành trong năm
a, số lượng văn bản
Căn cứ vào chức năng, nhiệm vu, quyền hạn cũng như tình hình phát triển kinh tế
- xã hội ở địa phương, số lượng văn bản quy phạm pháp luật mỗi năm mà Ủy ban
nhân dân thành phố Uông Bí ban hành là khác nhau. Trong năm 2016, tính đến hết
tháng 11 Ủy ban nhân dân thành phố Uông Bí đã ban hành 34 văn bản quy phạm pháp
luật. Trong đó có 3 Nghị quyết của Hội đồng nhân dân, 31 Quyết định và Chỉ thị của
Ủy ban nhân dân. Tất cả các văn bàn quy phạm pháp luật này đều đảm bảo hợp pháp,
đúng thẩm quyền, hình thức và trình tự thủ tục.
b, Thực tế thực hiện quy trình xây dựng và ban hành văn bản quy phạm
pháp luật ở Ủy ban nhân dân thành phố Uông Bí


16

Hoạt động quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân thành phố Uông Bí được triển

khai trên địa bàn một cách rộng rãi, chứa đựng nhiều mối quan hệ xã hội phức tạp trên
địa bàn tỉnh Quảng Ninh. Vì vậy, để giúp chính quyền các cấp thực hiện tốt chức
năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình, hàng năm Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh
đều ban hành quyết định chỉ đạo việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật của các
cơ sở cấp dưới. Đây là cơ sở pháp lý để Ủy ban nhân dân thành phố Uông Bí xây
dựng chương trình xây dựng và thi hành văn bản quy phạm pháp luật.
Hàng năm Ủy ban nhân dân thành phố giao cho văn phòng Ủy ban nhân dân,
Phòng Tư pháp phối hợp cùng các phòng ban chuyên môn lập dự kiến danh mục các
văn bản quy phạm pháp luật cần ban hành. Sau đó, phòng Tư pháp xây dựng chương
trình ban hành văn bản quy phạm pháp luật trong năm, trình Ủy ban nhân dân thành
phố phê duyệt. Trong chương trình này đã xác định rõ các văn bản trọng tâm cần được
ban hành trong từng quý; xác định rõ hình thức, trích yếu nội dung văn bản cần ban
hành; phân công phòng, ban chịu trách nhiệm chủ trì soạn thảo hoặc biên tập dự thảo,
hoặc bộ phận chuyên phụ trách lĩnh vực của văn phòng Ủy ban nhân dân chịu trách
nhiệm soạn thảo, đóng góp ý kiến dự thảo văn bản; phân công cho phòng Tư pháp của
Ủy ban nhân dân thành phố tiến hành thẩm định về mặt pháp lý dự thảo văn bản và
lập hồ sơ, thủ tục trình ký ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Trên cơ sở chương trình này các phòng ban chuyên môn phải thực hiện nghiêm
chỉnh các yêu cầu của chương trình về xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp
luật. Trong đó, lấy ý kiến đóng góp cho dự thảo văn bản và khâu thẩm định rất được
các phòng ban chú ý. Căn cứ vào nội dung cụ thể của từng văn bản mà việc lấy ý kiến
đóng góp được thực hiện trong nội bộ của Ủy ban nhân dân thành phố hoặc lấy ý kiến
đóng góp của nhân dân trên địa bàn thành phố. Chính vì vậy, nội dung của văn bản
quy phạm pháp luật mà Ủy ban nhân dân thành phố ban hành phù hợp với tâm tư,
nguyện vọng của người dân. Đặc biêt khâu thẩm định dự thảo văn bản quy phạm pháp
luật do phòng Tư pháp chịu trách nhiệm được thực hiện rất tốt. Đồng chí trưởng
phòng Bùi Hải Trường là người trực tiếp chỉ đạo việc thẩm định này, tùy thuộc vào
từng văn bản mà giao cho một chuyên viên của phòng thẩm định, rồi lập báo cáo thẩm

17

định gửi lại cho phòng, ban đã soạn thảo dự thảo văn bản. Đơn vị soạn thảo dự thảo
văn bản bổ sung, sửa đổi, hoàn thiện dự thảo, tiếp tục gửi phòng Tư pháp thẩm định.
Nếu dự thảo văn bản được thẩm định không còn vướng mắc về nội dung và thể thức
thì trực tiếp đồng chí trưởng phòng Tư pháp lập báo cáo thẩm định gửi cho đơn vị
soạn thảo, rồi gửi cho Ủy ban nhân dân thành phố phê duyệt, thông qua.
Sau khi văn bản đã được lãnh đạo phê duyệt, các bước còn lại của quy trình cũng
được thực hiện đúng theo quy định pháp luật hiện hành. Các văn bản quy phạm pháp
luật của Ủy ban nhân dân thành phố được niêm yết tại trụ sở làm việc của Ủy ban và
được công bố rộng rãi trên hệ thống phát thanh truyền hình của thành phố
Tuy nhiên, vẫn còn một số hạn chế nhất định trong việc thực hiện quy trình ban
hành văn bản quy phạm pháp luật của Ủy ban nhân dân thành phố Uông Bí. Vẫn có
tình trạng thực hiện không đầy đủ hoặc không thực hiện các bước trong quy trình.
Chính vì vậy mà không đảm bảo thời gian ban hành văn bản theo quy định. Để thực
hiện tốt hơn nữa, Ủy ban nhân dân thành phố cần tăng cường kiểm tra, giám sát hơn
nữa hoạt động xây dựng và thi hành văn bản quy phạm pháp luật của Ủy ban nhân
dân thành phố Uông Bí.
c, Một số kết quả đạt được
Với việc thực hiện nghiêm túc và đầy đủ quy trình xây dựng và ban hành văn bản
quy phạm pháp luật nên tình hình ban hành văn bản của Ủy ban nhân dân thành phố
đã đạt được một số kết quả như sau:
Về thẩm quyền ban hành, 100% các văn bản của Ủy ban nhân dân thành phố ban
hành đều đúng thẩm quyền đã được quy định.
Về nội dung của văn bản, phần lớn nội dung các văn bản có chất lượng tốt. Trong
thời gian qua, việc xây dựng và thi hành văn bản quy phạm pháp luật của Ủy ban
nhân dân thành phố Uông Bí đã có sự quan tâm nhất định của các cấp lãnh đạo và
chưa có trường hợp nào có nội dung không phù hợp với các quy định của pháp luật.
Như tính mục đích của văn bản đã thể hiện rõ đường lối, chủ trương của các ấp ủy
Đảng. Do vậy, các văn bản này có tính khả thi cao, khi được phê duyệt, thông qua đã

được áp dụng thực hiện triệt để.
Về thể thức và kỹ thuật trình bày văn bản. Trong quá trình nghiên cứu văn bản cho
thấy; những văn bản quy phạm pháp luật của Ủy ban nhân dân thành phố Uông Bí


18

hầu như không có sai sót nào về hình thức. Có được kết quả này do công tác tuyên
truyền, phổ biến, hướng dẫn về thể thức và kỹ thuật trình bày văn bản được thực hiện
tốt.
Chương III
Giải Pháp Hoàn Thiện Quy Trình Xây Dựng Và Thi Hành Văn Bản Quy
Phạm Pháp Luật Của Ủy Ban Nhân Dân Thành Phố Uông Bí
Trong quá trình xây dựng nhà nước pháp quyền ở Việt Nam, quản lý xã hội bằng
pháp luật được coi là nguyên tắc có tính quyết định cho mọi thắng lợi của sự nghiệp
công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Với phương diện là một phương thức chủ yếu
để quản lý nhà nước, quản lý kinh tế - xã hội, hoạt động xây dựng và thi hành văn bản
quy phạm pháp luật của chính quyền địa phương cần được đặt đúng vị trí, vai trò của
nó. Có như vậy mới cụ thể hóa được các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách,
pháp luật của nhà nước, phù hợp với tình hình thực tế của địa phương, nhằm phát huy
mọi tiềm năng để vươn lên, chống tụt hậu về mọi mặt. Xuất phát từ cơ sở lý luận và
thực tiễn đó, công tác xây dựng và thi hành văn bản quy phạm pháp luật ở Ủy ban
nhân dân thành phố Uông Bí, trong giai đoạn hiện nay để tiếp tục thực hiện có hiệu
quả công cuộc cải cách hành chính nhà nước mà trọng tâm là cải cách thủ tục hành
chính, xây dựng chính quyền vững mạnh theo các Nghị quyết của Đảng, của Hội đồng
nhân dân cùng cấp. Do vậy, quy trình xây dựng và thi hành văn bản quy phạm pháp
luật của Ủy ban nhân dân thành phố Uông Bí cần được hoàn thiện hơn. Dưới đây, em
xin nêu một số giải pháp để hoàn thiện quy trình này hơn trong thời gian tới.
Tiếp tục nghiên cứu, rút gọn quy trình xây dựng và ban hành văn bản quy phạm
pháp luật của Ủy ban nhân dân thành phố. Căn cứ vào tình hình hoạt động cụ thể của

từng địa phương mà địa phương tự xây dựng cho cấp mình một quy trình riêng, tuy
nhiên so với quy trình chung xây dựng và thi hành văn bản quy phạm pháp luật của
Ủy ban nhân dân cấp huyện thì quy trình này còn trải qua một vài bước chung gian
không cần thiết. Do đó, Ủy ban nhân dân thành phố cần tạo điều kiện để phòng Tư
pháp nghiên cứu, hoàn thiện quy trình hơn nữa.


19

Tổ chức lấy ý kiến đóng góp của các phòng, ban chuyên môn về nội dung của quy
trình. Từ đó chủ động tiếp nhận các ý kiến đóng góp hợp lý để bổ sung, sửa đổi quy
trình xây dựng và thi hành văn bản quy phạm pháp luật của Ủy ban nhân dân thành
phố.
Đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ đội ngũ cán bộ công chức trực tiếp nghiên
cứu xây dựng quy trình. Trình độ chuyên môn nghiệp vụ được nâng cao, cán bộ
nghiên cứu trực tiếp sẽ có cơ hội hiểu sâu sắc các quy định của pháp luật về văn bản
quy phạm pháp luật nên họ sẽ có những sáng kiến mới để cải tiến, hoàn thiện quy
trình hơn.
Đầu tư về tài chính, cơ sở vật chất hỗ trợ cho cán bộ nghiên cứu xây dựng quy
trình để họ tập trung vào nghiên cứu đổi mới quy trình.
Thường xuyên cập nhật những quy định của pháp luật để kịp thời sửa đổi, bổ sung
cho quy trình xây dựng và thi hành văn bản quy phạm pháp luật của Ủy ban nhân dân
thành phố.


20

PHẦN KẾT LUẬN
Qua đợt thực tập này, em đã có cơ hội tiếp thu được nhiều điều bổ ích và rất có ý
nghĩa đối với em. Em xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo khoa Luật Viện Đại Học

Mở Hà Nội, các chú, các anh chị công tác tại Ủy ban nhân dân thành phố Uông Bí đã
tạo điều kiện thuận lợi cho em được thực hành nhiều kiến thức đã học ở trường và
giúp đỡ em hoàn thành tốt đợt thực tập này. Đặc biệt, em xin chân thành cảm ơn giảng
viên hướng dẫn thực tập và cán bộ hướng dẫn thực tập đã tận tình giúp đỡ em hoàn
thành tốt báo cáo này.
Báo cáo này gồm có bốn phần, trong đó nội dung trọng tâm nằm ở phần III, bao
gồm 3 chương. Chương I, giới thiệu về quy trình chung xây dựng và thi hành văn bản
quy phạm pháp luật của Ủy ban nhân dân cấp huyện; Chương II, quy trình xây dựng
và thi hành văn bản quy phạm pháp luật của Ủy ban nhân dân thành phố Uông Bí;
Chương III, giải pháp hoàn thiện quy trình này. Tuy nhiên, trong báo cáo này còn có
một số thiếu sót, hạn chế nên em rất mong nhận được ý kiến đóng góp của các thầy
cô, các cô chú, anh chị cán bộ tại Ủy ban nhân dân thành phố Uông Bí.


21

Nguồn Tài Liệu Tham Khảo
- Hiến Pháp 2013;
- Luật tổ chức chính quyền địa phương ban hành ngày 19 tháng 6 năm 2015;
- Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật ban hành ngày 22 tháng 6 năm 2015;
- Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật của Hội đồng nhân dân - Ủy ban
nhân dân ban hành ngày 3 tháng 12 năm 2004;
- NĐ16/2013/NĐ-CP Về rà soát, hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật ngày 6
tháng 2 năm 2013;
- NĐ 34/2016/NĐ-CP Quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật
ban hành văn bản quy phạm pháp luật ngày 14 thàng 5 năm 2016.


22

Mục Lục
Phần Mở Đầu
1. Lý do chọn đề tài
3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
4. Phương pháp nghiên cứu
5. Kết cấu của chuyên đề
Phần Báo Cáo Chuyên Đề Thực Tập
Chương I. Quy Trình Chung Xây Dựng Và Thi Hành Văn Bản Quy Phạm Pháp
Luật Của Ủy Ban Nhân Dân Cấp Huyện
1. Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật
1.1 Khái niệm văn bản quy phạm pháp luật
1.2 Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật
2. Văn bản quy phạm pháp luật của Ủy ban nhân dân cấp huyện
2.1 Thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật của Ủy ban nhân dân cấp
huyện
2.2 Nội dung văn bản quy phạm pháp luật của Ủy ban nhân dân cấp huyện
3. Quy trình xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật của Ủy ban nhân
dân cấp huyện
3.1 Khái niệm quy trình xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật
3.2 Ý nghĩa của việc tuân thủ quy trình
3.3 Quy trình chung xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật của Ủy ban
nhân dân cấp huyện
Chương II. Thực Tiễn Quy Trình Xây Dựng Và Ban Hành Văn Bản Quy Phạm
Pháp Luật Của Ủy Ban Nhân Dân Thành Phố Uông Bí
1. Quy trình xây dựng và thi hành văn bản quy phạm pháp luật của Ủy ban nhân
dân thành phố Uông Bí

Trang
2
2

3
3
3
4
4
4
4
4
5
5
5
6
6
6
6
12
12

1.1 Lưu đồ xây dựng và thi hành văn bản quy phạm pháp luật của UBND thành phố
12
Uông Bí
1.2 Mô tả nội dung quy trình xây dựng và thi hành văn bản quy phạm pháp luật của
Ủy ban nhân dân thành phố Uông Bí

13

1.3 Thống kê số lượng văn bản quy phạm pháp luật của Ủy ban nhân dân thành phố
Uông Bí ban hành trong năm

17

Chương III. Giải Pháp Hoàn Thiện Quy Trình Xây Dựng Và Thi Hành Văn Bản
Quy Phạm Pháp Luật Của Ủy Ban Nhân Dân Thành Phố Uông Bí

19

Phần Kết Luận
Nguồn Tài Liệu Tham Khảo

22
23