Những chỉ tiêu phân tích kinh tế từ hệ thống tài khoản quốc gia (SNA) trên địa bàn tỉnh, thành phố

BQ GIAO Dl)C VA I>AO T~O
D~I HOC QUOC GIA THANH PHO HO CHi MINH

--·--

TRUONG D~l HOC KINH TE

NGUYEN THJ HONG HA

NHUNG CHi TI[U CHO

Ytu PHAN T1CH

11NH HINH f{INH Tt TU s6LitU COA Ht
THONG TAl f{HOAN QUOC GIA (SNA)
TR[N BlA BAN TiNH. THANH PHO

LU~N AN TIEN si KINH TE

THANH PHO HO CHi MINH- 1999


B<) GIAO Dl)C VA DAO T~O

D~I HOC QUOC GIA THANH PHO HO CHi MINH

--·--

TRu'
NGUYEN THI HONG HA

NHUNG CHi 11(0 CHO Y(O PHAN TiCH
TlNH HINH J{INH T( TU s6 Lito COA Ht
THONG TAl J{HOAN QOOC GIA (SNA)
,..

TR(N DIA
. BAN TiNH, THANH PHO
Chuyen nganh: Tho'ng ke
Ma so': 5.02.10

LU!N AN TIEN si KINH TE
Ngu'Oi hu'ong d§n khoa hQc: PGS.PTS. LE LtJgNG
PGS.PTS. NGUYEN NGQC NGA

THANH PHO HO CHI MINH - 1999


L(li cam doan:
Toi cam doan day la cong trlnh nghien cuu ciia toi. Cac s6lic$u, ke't
qua nghien cuu trong lu~n an nay la trung thJ!c va chua dtt<;fc ai cong b6.

Tac gia ky ten

Nguy~n Thi H6ng Ha


Mt)C Lt)C
MC:1 diiu ... .. .... ................. ............ ...................... .. ...... .... ............... ......... .... ..... ........ .. 1

Chudng 1 : cAc NQI DUNG CO BAN CUA SNA LAM CO sd PHAN TICH
KINHTE VIMO
1.1 Co sd khoa hQc va kinh te' xa h(>i cua SNA ...................................................... 6
. .
QC th uyet ve san xuat .................. .. ...... ...... .... .... .................... .. .. .. ...... .. 6
111H
~-;;?

;; .,
. H QC th uyet ve g1a
1. 12
~

~-

.

tr~

............................................................................ ..

8

1.1.3 HQC thuye't v~ phan phoi .... .... ...................... .... ..................................... 9
1.1.4 HQC thuye't v~ tang tn.I'dng va phat tri€n kinh t€ .. .............................. . 10
1.2 Cac van d~ v~ phuong phap 1u ~ n cua SNA v~n dt,mg vao tht!c t€ .. ............... 12
1.2.1 v ~ la nh th6 kinh te' va don vi thuong tru cua tinh, thanh pho ............ 12
1.2.2 Xuat nh~p kh ~ u theo SNA ...................... ...................... .. .. .. .. .... ........ .. . 14
1.2.3 Cac phan t6 chu ye'u trong SNA .... .. ........ ...................... .. .................... 15
1.3 Cac chi tieu va bi€u m~u cua SNA ............ .. .................. .................. .............. 21

1.3.1 Cac chi tieu kinh te' t6ng h<;lp chu ye'u trong SNA bao g6m .. ............. 21
1.3.2 Cac ta i khml n va ba ng can doi chu ye'u cua SNA .... .......................... 25

Chudng 2 : NHUNG NQI DUNG VA CHi TIEU PHAN TiCH KINH TE
BANG
Litu evA SNA

so

2.1 Nhung n<) i dung va chi tie u pha n tich kinh te' C:1 ph;;tm vi quoc gia ...... ...... .... 34
2.1.1 Danh gia toe d(> pha t tri€n va toe d(> tang tntdng cua m(>t quoc gia
.... ... ...... ..... ................. .... .... ....... ....... .... .. ...... ... ..... ..... ... ...... .......... .. .... ..... ...... 34
2.1.2 Nghien cuu eel cau kinh t€' .. .. ...... ...... .... .......................... .. .... .............. 38
2.1.3 Xac dinh cac quan h ~ ty I~ chLI ye'u .... ............ .. .... .......... .................... 49


2.1.4 Xac djnh hi~u qua kinh te' cua n~n san xuat xa hoi ............................ 61
2.1.5 Danh gia muc song dan eli .............. .. .. .............. .. .. .. .... .. .... .......... .. ...... 67
2 .2 Nhung noi dung va chi tieu phan tich kinh te' d dja ban tinh, thanh pho ....... 69
2.2.1 Tinh khach quan C11a vi~c v~n dt,mg .. SNA vao dia ban tinh, thanh pho
...................... .............. ... ............................... .... ........ .... ... ...... ......... ............. .69
2.2.2 Cac din cu chu ye'u d~ v~n dt,mg h~ thong chi tieu phan tich d cap
K
'
'
? h , th'an h p h oA'.... .. .................................................. . 72
quoc
g1a
vao
p h (;lm v1' tm

2.2.3 H~ thong chi tieu phan tich kinh te' tren dia ban tinh, thanh pho ....... 73
2.3 Cac phttong phap phan tich thong ke ................................ ................................................ .... 84

Chu'dng 3 :UNG Dl)NG MQT SO CHi TIEU VA PHUONG PHAP THONG
A

,...?

A

,.

'

'

A'

?

?

'

A'

KE DE PHAN TICH TINH HINH KINH TE CUA TINH AN GIANG TU SO
LitUCUA SNA

,. quat

'~d' A? k'h-..'
? tm
? hAG
'
.
31Kh
a1
ve (;lC d 1em
m te xa-hA'
QI cua
n 1ang
............................ .. 88
3.2 Phan tich tlnh hlnh kinh te' cua tinh An Giang .............. .. .. .. .. .... ...................... 89
3.2.1 Danh gia toe do phat tri~n va t6c do tang trttdng .. ............................. 89
' A cuu
' co cau
A' ki n h teA' .. .. ............... .. .............................................. 94
3 . 2 .2 N g h1en
3.2.3 Nghien cuu cac quan h~ ty 1~ chu ye'u ........ ..................... ................................... l 00
3.2.4 Nghien cuu hi~u qua kinh te' etta An Giang .. ............. ........ ............... 113
3.2.5 Danh gia muc song dan eli cua An Giang ...... .. .............. ........ ........... 126
3.3 Ung d~tng mot so phu'ong phap th6ng ked~ nghien CULl cac moi quan h~ co
ban cua n~n kinh te' An Giang ..................... .... ...... .. ..................... .. .................... 138
3.3 . 1 Phuong phap chi s6 .... .. ................................ .. ...................... .. ............ 138
3.3.2 Phuong phap h6i quy tttong quan ....... .. ........ .. ................ ......... .... .. .... 139
Ke't lu~n .... .... .... .. .. ...... .......... .... .................. ..... ... ... ..... ........ ................................ 143
Danh m~1c tai li~u tham khao


-- - - .

----------------

1

?

~

Md E>AU
1. L y DO CHQN

DE TAl

Chuye'n d6i sang cd che' tht tntong, tht,tc hi~n dttong loi d6i moi cua
Dang va nha mtoc n~n kinh te' Yi~t Nam dang hoa nh~p tltng httdc vao n€n
kinh te the' gioi.
S~t d6i moi cd che quan ly doi hoi nhung c6ng c9 quan ly thlch (tng. Cong

lac thong ke 0 g6c d() Vl m6 Htn vi m6 tntoc day voi h~ thong san xuat v~t chat
(MPS) da kh6ng con phil hta trong vi~c hoa nh~p v~ theo k~p ·cac nttoc trong khu vlfc l~n the gioi, phl;lc Vl;l
c6ng tac so sanh quoc te cling Ia ly do c~n thiet phai stl' dt.tng h~ thtlng tai khoan
quoc gia hi~n nay.
Ngay 25/12/92 Chinh phu da ra quyet d~nh 183ffTg v€ vi~c ap dl;lng h~
thong thong ke moi

o Yi~t

Nam - h~ thong Tai khoan quoc gia (System of

National Account- SN A) b~t d~u tlt nam 1993.
H~ th6ng SNA dtt
C(j

so cac hQC thuyet clia

n€n kinh te thi tntong, dttb6 sung hoan thi~n l~n hai vao 196g va l~n ha vao 1993. f)en nay h~u he't cac
quoc gia tren the gioi d€u da Sl~ d~tng h~ thong thong ke nay.
8ttQuang Yi~t co van chinh v€ ky thu~t giup Yi~t Nam thtl' nghi~m, so~n thao
ttl' li~u c6 tinh chat httdng d~n, gc,1i y nhung nt)i dung cc1 han v0 tinh toan,
phan tich kinh te trong vi~c sir dt~ng SNA, Yt~ tai khoan Quae gia thu()c
T6ng Ct!c Thong ke da tri€n khai, t~p huan, ph6 hien each tinh cac chi tieu
t(~' ng h
di0u tra ch9n m~u tren ph~m vi ca mtdc thu Lh~p thong tin d{ l~p cac tai
khoan k€' ca hang IO cho c~ mtdc vdi 97 nganh .


---------------------------------2

Tuy luc diu vi~c ap d9ng SNA d Vi~t Nam con moi me va qua tr1nh th~tc
hit$n phai ho~m chinh tung buck voi thoi gian dai nhung den nay h~ SNA da
quen thu(>c voi nganh th6ng ke d Vi~t Nam.
Du SNA du'Qc thiet l~p d~ nghien c(tu, tinh toan cho ph£.im vi m(>t 4u6c gia
nhu'ng ngoai ra cin phai du'Qc xem xet, v~n d~1ng vao cclp tinh, thanh ph6 tr~tc
thu(>c trung lfdng d mtoc ta cling nhlf cclp bang do'i voi cac qu6c gia khac .

Sau chinh quy€n trung Lfong d Vi~t Nam, c:lp tinh, thanh pho Ia m(>t cclp ke·
ho<,lch, m(>t cclp ngan sach. Chinh quy€n tinh, thanh ph6 c6 4uy€n ht,tn, nghia

VI)

di€u hanh cac ho<,lt d(>ng kinh te xa h(>i theo lu~t phap Vi~t Nam quy dinh : V1
v~y cin thiet phai nghien c(tu SNA cho c:lp tinh, thanh pho.

1

Ap dl)ng h~ th6ng SNA g6m hai m~H: Thlt nhat : thu th~p thong tin d~ tinh
toan h~ th6ng chi tieu kinh te t6ng hQp cua n€n kinh te qu6c dan va xay d~tng
m(>t h~ th6ng bi~u mang h1nh thai tai khoan. Th(t hai : st~ dl;ing h~ thong chi tieu
kinh te t6ng hQp trong cac tai khoan ely d~ phan tich, danh gia t1nh h1nh kinh te
xa h(>i tren tim vi mo.
Tham nh~p, tlm hi~u SNA d~ v~n dl)ng ca hai m~H tren d mtoc ta Ia vcln d€
vo cling r(>ng Ion, va r:lt phltc t£.ip. Vi~c phan tich ho<,lt d(>ng kinh te' xa h(>i biing
h~ thong SNA r:lt r(>ng, lien quan den nhi€u nganh chuyen mon, nhclt la sli' d9ng

cac cong C~l toan, kinh te ILI'Qng dtkhao sat cac m6 hlnh phat tri~n cac kich han
v.v .. Lien 4uan d nhung g6c d<} khac nhau do'i voi vi~c nghien c(tu SNA d~ v~n
dl)ng d mtoc ta tuy da c6 nhung cong trlnh nhlt lu~n an "M(>t so' van d€ phLtong
phap lu~n va v~n dL.Ing SNA trong th6ng ke san h.tQng (thu nh~p) 4uoc dan
Vi~t Nam" ctia Dlt Quang Nam va m(>t

s6 cong trlnh cua T6ng Cl.IC tho'ng ke v€

each tinh cac chi tieu t6ng hQp trong SNA; cac tai khoan cho

ca

mtdc ... nhLtng

khia Ci;lnh phiin tich tlnh hlnh kinh te cho cap tinh, thanh ph6 chLfa dlfdung m(tc. V1
ph<,lm vi sau :

v~y

trong ph<,lfll vi cua

o

lu~n

y

an chung t6i chi gioi hi;ln nghien c(tu 0


3

"Nhung chi tieu chu ye'u phan tich kinh te' tu s61i~u cua h~ tho'ng t~li khmln
qu6c gia (SNA) tren dia b~m tinh, thanh ph6".

2. MlJC DICH NGHIEN CUU CUA LU~N AN
Dl[a tren co sd ly iu~n va phttong phap lu~n ctia SNA dang v~n dqng
va,o Vit$t Nam xay dl[ng ht$ thong chi tieu phan tich kinh te' vi mo ap
dqng cho mqt dia phttong : tinh, thanh pho trl[c thuqc trung ttong. Lam
can ctt danh gia thl[c tr~ng v~ kinh te' va dc'li song xa hqi tren ph~m vi

ctia mqt tinh, thanh pho. Tu d6 gitip cho lanh d~o cac ca'p diph ra dttc'lng
loi chti trttong phat trie'n kinh te' va nang cao dc'li song xa hqi tren ph~m
vi tinh, thanh pho ciing nhti ctia tung vung va toan quoc gia.

3. DOl Tl1(1NG

vA PH~M VI NGHIEN cuu

Tren g6c d(> phan tich th6ng ke kinh te', ban lu~n an nay httong vao m(>t so
quan h~ kinh te' vi mo co ban lam doi tli<;Jng nghien cuu va mota.
Ph~m vi nghien cuu dttqc gidi h~n trong vi~c xay dl[ng h~ th6ng chi tieu

phan tich kinh te' ap dqng vao m(>t tinh (thanh ph6) la chu ye'u . H~ th6ng chi
tieu phan tich d6 dttqc minh hqa b~ng s61i~u thong ke d tinh An Giang va c6 so
sanh voi C~n Tho la tinh lan c~n trong cling vung E>6ng b~ng Ctl'u Long.

4. PHUONG PHAP LU~N NGHIEN CUU:
Phuong phap ttt duy va phan tich th€ hi~n trong lu~n an la cac phttong
phap phan tich thO'ng ke kinh te' dl[a tren co sd nh~n thuc lu~n la phep duy v~t
bi~n chung va duy v~t lich sii'. Ngoai ra con ung dqng cac kie'n thuc kinh te' vi

ffiO, kinh te' phat tri€n, kinh te' qu6c te' V.V .


4

£)~ thtrc hi«$n m~c dich nghien cU'u, trong ban lu~n an con sti' d~ng cac

cd sd ly lu~n khoa hqc khac nhu : quan ly nha nude v~ kinh te', kinh te' hqc,
kinh te' nganh nhu ly thuye't tai chinh ti~n t«$, thue', th6ng ke kinh te', th6ng

ke: m6i truong v.v ...

5. NHUNG D6NG G6P MOl CUA LU~N AN
a) Van d~ xay dtrng h«$ th6ng chi tieu phan tich kinh te' tren cd sd h~ thong
chi tieu t6ng h<;Jp cua SNA Ia mc)t van d~ con mdi me doi vdi mtdc ta. Nhat la
h«$ thong chi tieu tren du<;Jc v~n d~ng cho mc)t tinh, thanh pholt;J.i cang c~n thie't
hdn va doi hoi c6 nhung phudng phap thong nhat trong ca nude.
Voi nc)i dung cua ban lu~n an, chung t6i hy vqng se dong g6p mc)t ph~n
vao vi«$c hlnh thanh nc)i dung chi tieu phan tich, phttdng phap tinh Cl;J th~ d~ cac
tinh, thanh ph6 v~n d~ng.
b) Voi nc)i dung va phttdng phap tinh cac chi tieu phan tich kinh te' vi m6 se
giup cho Hinh dt;J.O cac cap ca v~ m~t nh~n thU'c khoa hqc ciing nhu sti' d~ng n6
trong c6ng tac hOt;J.Ch djnh duong loi chinh sach phat tri~n kinh te' va di~U hanh
trong thtrc ti~n.
c) Thong qua nc)i dung cua ban lu~n an la cd sd giup chung ta kh~ng djnh d
Vi«$t Nam vi«$c tinh mc)t so chi tieu kinh te' t6ng hQp thuc)c SNA va d~c bi«$t la
c6ng tac phan tich bAng so li~u cua SNA cho mc)t dja phudng, vung, Hinh th6 1a
c~n thie't va c6 tinh kha thi.

d) V~n dl;lng cac phudng phap phan tich thong ke d~ neu len cac moi quan
h«$ kinh te' cd ban, str phat tri~n cua hi«$n tu<;Jng kinh te' d6 do cac nguyen nhan
chu ye'u la mc)t nc)i dung thie't ye'u trong vi~c nh~n djnh, phan tich tlnh hlnh kinh
te' xa hQi cua dja phudng.


--- - - - - - 5

CHlf(/NG I
,

-

?

?

CAC NQI DUNG CO BAN CUA SNA
LAM CO SO PHA.N TICH KINH TE VI MO
'

?

A

r

A

1

,.,

A

H~ tho'ng tai khoan qu6c gia Ht m
du'QC th~ hi~n du'oi cac ati khoan ho~C nhung bang can d6i t6ng hqp nh~m ffiO ta
qua trlnh tai san xua't xa hqi v€ di€u ki~n san xua't, chi phi san xua't, ke't qua san
xua't t6ng hqp va qua trlnh sii' dl;lng n6 cho cac nhu cftu : tieu dung cuoi cung
(TDCC), tich liiy tai san (TL TS), xua't nh~p khftu ... tren lanh th6 kinh te' ciia

mquan trQng nha't ciia n€n kinh te' hi~n tt;ti va stf bie'n d<)ng trong tU'dng lai.
H~ tho'ng tai khoan qu6c gia Ia cong CIJ phtJc VIJ lanh d~o cac ca'p quan ly

n€n kinh te' thi tru'ong c6 stf di€u hanh ciia nha nu'oc.
SNA da xua't hi~n ttl' cuoi the' ky 17 va du'qc hoan thi~n dftn tren cd sd cac
cong trlnh ciia cac nha kinh te' : JMeade va QStone (Anh), 1 Finbengen (Ha
Lan), Skuznes (My v.v.)
Be'n 1953 SNA ciia Lien Hi~p Qu6c da sot;tn thao xong va ap dtJng .t hong
nha't vao nam 1968.
Nam 1993 T6 chuc tho'ng ke Lien Hi~p Quae tie'p tl;}c b6 sung hoan thi~n.
H~ thong TKQG 1993 la m
khuye'n nghi cac nu'oc thanh vien sii' dtJng SNA 93 la tieu chu~n quae te' trong
vi~c SOt;tn thao tai khoan thong ke ca nu'oc; Ja mqt cong Cl;}, phan tich bao cao

qu6c te' v€ so sanh ke' toan quae gia.


6

H~u he't cac mtdc tren the' gidi, nhat Ht cac nude tu ban phat tri~n da ap

d~ng SNA tli lau.

d

nude ta cung da tri~n khai thll' nghit%m va ap d~ng tung

budc thay ht% th6ng bang din d6i KTQD tn.tdc day (MPS) . Trong qua trinh v~n

d~ng con phai hoan thit%n d~n. thttc hit%n d~y du, dung quy trlnh va phuong phap

cua LHQ d6ng thoi phai phii hqp vdi d~c di~m va yeu c~u quan ly kinh te' cua
fHng va nha nude ta. Vi v~y rna SNA d Phap, d Vit%t Nam ... c6 nhung d~c di~m
rieng. Ch~ng h~n SNA cua LHQ khong quan sat theo thanh ph~n kinh te' nhung
d Vit%t Nam khong th~ bo qua hinh thuc phan t6 he't sue quan trQng nay .

1.1. CO SO KHOA HOC VA KINH TE XA H(H CUA SNA

SNA duqc xay dttng va thie't ke' tren co sd cac hQC thuyet v€ kinh te' th!
truong g6m hQC thuye't v€ san XUat, hQC thuye't v€ gia tri, hQC thuye't v€
phan ph6i va hQC thuye't tang trudng Va phat tri~n kinh te'.

1.1.1 Hoc thuyet

ve san xuat :

La hQc thuye't co ban, chie'm vi tri trQng tam cua SNA.
Ho~t d(>ng san xuat duqc quan nit%m d SNA khac vdi MPS.

Theo MPS ph~m trii ho~t d(>ng san xuat chi bao g6m Hnh vttc san xuat
v~tchat.

Theo K. Marx, san xuat la qua trlnh t~o ra cua cai, bao g6m :
- Thoi gian lao d(>ng (tuc thoi gian con ngttoi ke't hqp sue lao d(>ng
cU.a minh vdi tll' lit%u lao d(>ng, tac d(>ng len d6i tll'qng lao d(>ng nh~m · t~o ra
san ph~m rna con ngttoi mong mu6n).
- Thoi gian gian do~n (gian do~n do quy trlnh cong nght% va do quan
ly sinh ra).

7

- Thoi gian dlf tn1.
Cac nha kinh te', cac chuyen gia v~ SNA da du'a ra nhung quan di€'m v~
ph<;lffi tru san xua"t nhu' sau :
- !wing Sirken cho r~ng : "Ho<;1t d<)ng san xuat la qua trlnh chuy€'n h6a cac
dftu vao bao g6m hang h6a va dich v~ thanh cac dftu ra (san lu'qng) c6 ich hon,
cac dftu vao san ph~m cua cac don vi san xuat c6 th€' la hii'u hlnh nhu'ng cling c6
th€' Ia vo hlnh, nhung cai rna chung ta thu'ong gQi la dich v~ do cac cti'a hang sti'a
chua, tf';lffi phat di~n, tru'ong hQC, b~nh vi~n ... san xuat ra"
- Tie'n si Vii Quang Vi~t da khai quat ph<;1m tn) san xuat : "Nhung ho<;1t
d(}ng thUQC ph<;lffi tru san xua"t la nhii'ng ho<;1t d<)ng san xuat ra hang h6a, dich
v~ rna c6 th€' giao cho nguoi khac ho~c m<)t don vi khac lam thay du'CJc. An,

ngu khong thUQC ph<;lffi tru san xuat VI khong th€' giao cho ngttoi khac lam
thay dt1qc ".
Bi€'m giong nhau giua hai quan di€'m tren Ia ho<;1t d<)ng san xuat bao g6m
ca san xuat san ph~m v~t chat va dich v~. ke't qua ho<;lt d<)ng san xuat d6 la hii'u
ich v~ ca cong d~ng va hi~u qua sau ffiQt qua trlnh san xuat.
Tu d6 ph<;im tru san xuat c6 th€' neu len m<)t each co dQng nhat nhung dung
ban chat cua n6 nht1 sau : San xu«t Ia mQi ho<;1t d<)ng cua con nguoi, vdi tt1 each

Ia ca nhan, hay ffiQt

t6

chuc b~ng nang llfc quan ly cua mlnh, cling vdi cac ye'u

to v~ dat va von (tu' ban) san xua"t ra nhii'ng san ph~m la v~t cha"t va san ph~m la

dich v~ hii'u ich va c6 hi~u qua nh~m thoa man nhu cftu sti' d~ng cho san xuat, sti'

d~ng d€' ph~c V~ cho nhu CftU tieu dung CUOi cling cho doi song sinh h0<;1t cua
dan cu' va xa hQi, xuat kh~u ra nude ngoai, cho tich liiy d€' md r<)ng san xuat va
doi song ...
Tuy nhien, c6 mxuat bao g6m :
Nhii'ng ho<;1t d<)ng n<)i trCJ cua gia dlnh


8

Nhung ho~t d()ng san xua't va djch v~ qu6c ca'm.
Nhung ho~t d()ng n; phqc vq cho ban than, khong t~o ra thu nh~p nhu':
an, u6ng, ngu, tt!

t~m

ni'a va tt1 phqc vq cho ban than mJ.nh.

1.1.2 Hoc thuyet ve gia tri : ·
MPS quan ni~m ghi trt san phftm v~t cha't g6m cac bQ ph~n : (c) : gia trt lao
d¢ng

v~t

h6a va (v + m) : gia tri moi sang

t~o .

SNA quan ni~m gia tri san phftm (v~t cha't lftn djch vq) du'cac nhan t6 CUa san xua't Va du'Nhan to lao d()ng du'Nhan t6 v6n k€' ca ti~n vay, g6p v6n c6 ph~n dtl'Nhan t6 da't, tai nguyen va ti~n thue ban quy~n phat minh sang che' ...
du'Theo tru'ong phai chinh hi~n d~i nhung ye'u t6 d~u vao cua san xua't du'gQi la tai nguyen bao g6m da't dai (g6m ca ngu6n nlfoc, khoang san) va v6n.
Hai ye'u t6 nay gQi chung la tai san.
Ngoai ra con c6 lao d()ng va tai kinh doanh (t6 chuc, ph6i hchung la nhan lt!c.
Do d6 cac khoan phai tra cho m6i so hii'u nhan t6la :
- ludng tra cho lao dQ ng
- dja to tra cho chu so huu da't
- Hii sua't tra cho nguoi c6 v6n
- lQuan di€'m nay dang giu vai tro th6ng tri o My, Tay Au, va Nh~t voi
nhung d~i bi€'u 16i l~c la P. Samuelson, David Begg, Milton Spencer .. .


9

1.1.3 Hoc thuyet

ve phan phoi

MPS dung tren quan di~m khu vrfc san xua't v~t cha't Ia ngu6n g6c sang t~o
ra ctia cai xa hSNA dung tren g6c dQ phan ph6i cac gia tri ctia san ph~m v~t cha't va dich
v~ d~ mo ta cac ho~t d<}ng va cac m6i quan h~ .

Thu nh~p tu san xua't trong nude Ia t6ng san ph~m qu6c ng6m cac yeu t6:

+ Thu

nh~p

ctia nguoi lao d<}ng

+ Thue san xua't

+ Kha'u hao TSCB

+ Th~ng du san xua't
+ Thu nh~p h6n h<;Jp
Tu cac yeu t6 tren hinh thanh :

+ Thu

nh~p

ctia nguoi san xua't

+ Thu

nh~p

ctia nha nude

+ Thu

nh~p

ctia chti doanh nghi~p san xua't

Tu d6, tren ph~m vi n€n KTQD cac chi tie u kinh te t6ng h<;Jp phan anh thu
nh~p tu san xua't trong nude la GDP, t6ng thu nh~p qu6c gia (GNI), thu nh~p

qu6c gia (NI).
Thu nh~p do phan ph6i l~i : - du<;Jc hlnh thanh sau qua trlnh phan ph6i l~n
d§u til' san xua't.
Sau khi phan ph6i l~i ta c6 cac chi tieu phan anh ket qua thu nh~p nhu sau:
- Thu nh~p sti' d~ng ctia ti'tng khu vrfc th~ che = thu nh~p tu san xua't ctia
tung khu vrfc th~ che + thu~n chuy~n nhu<;Jng hi~n hanh giua cac khu vrfc th~
che trong nude.


10

- Tren ph~m vi toi'm bQ n~n kinh te' c6 chi tieu
thu nh~p qu6c
gia sti' dl;lng
(NDI)

thu

nh~p

qu6c gia (NI)

+

thuftn chuy~n nhtt<;jng
hi~n h~mh khac vdi
m.toc ngoai

Toan b<) thu nh~p qu6c gia sti' dl;lng se dung vao tich lUy tai san, tieu dung
cu6i cung cua dan eli vacua nha mtdc.

1.1.4. Hoc thuyet tang truang va phat tri~n kinh te
Hi~n nay v~n con nhi~u quan ni~m khac nhau v~ tang tntong kinh te'. Khai

ni1$m mang tinh ph6 bie'n nhat la : tang trttong (growth) Ia m<)t khai ni~m dinh
lti<;jng (quantitative) thtiong dtiQC th~ hi~n b~ng ffiUC gia tang t6ng san ph~m
trong nude va t6ng thu nh~p qu6c dan blnh quan dftu ngttci cua dat mtdc.
Tang tntong phan anh nang l~tc va t6c d<) tang nang life san xuat cua n~n
kinh te' va luon Ia chi tieu hang dftu trong vi~c phan tich danh gia m()t n~n kinh te'.
Phat tri~n (development) la m<)t khai ni~m bao quat c6 tinh each ph~m
ltt<;jng (qualitative) dung d~ ghi nh~n m<)t qua tr'inh phat tri~n toan bQ cua ffiQt
qu6c gia tren n1Qi phttong di~n : ki.nh te', chinh tri, van h6a, xa h<)i. Nhtt v~y cau
thanh khai ni~m phat tri~n bao g6m cac van d~ co ban sau :
- Tang trttong
- Chuy~n dich co cau kinh te' theo httdng san xuat cong nghi~p (tien tie'n)
trong d6

d~c bi~t

Ia :

+ Chuy~n dich co cau gia tri san ltt<;1ng cac nganh trong GDP, GNI theo
httdng gia tri san ltt<;jng nong nghi~p giam tttong d6i, tang tuy~t d6i; gia tri san
ltt<;jng Cong nghi~p Va dich Vl;l tang Ca ttiong d6i l~n tuy~t d6i.


11

+ Chuye'n dich cd ca'u ltfc luqng lao d(?ng theo huang lao d(?ng nong
nghi~p giam, lao d(?ng cong nghi~p va dich v~ tang va chie'm u'U the' trong t6ng
lao d(?ng xa h(?i.

+ Gia tri san luqng cong nghi~p : c6 stf thay d6i can ban v€ ky thu~t trong
n€ n kinh te'.
- Thay d6i cd ca'u ngoai linh VlfC kinh te' con bao ham ca ITnh VlfC chinh tri,
xa htfrng lop dan eli vao qua trinh phat trie'n).
Hai khai ni~m tang trtidng va phat trie'n khong mau thu~n nhau nhting
cung khong d6ng nha't va khai ni~m phat trie'n rBa c6 nhi€u ly thuye't va mo hinh tang tru'dng va phat trie'n cua nhi€u
tru'ong phai khac nhau nhti mo hinh cua phai c6 die'n, phai Keynes, phai Keynes
moi, chu nghia ttf do moi; c6 die'n moi, tang tru'dng va phat trie'n kinh te' d6i voi
cac nuoc dang phat trie'n . Be' lam cd sd phan tich kinh te cho Vi~t Nam n6i rieng
cfing nhu' CaC qu6c gia dang phat trie'n khac n6i Chung phai dlfa vao hQC thuye't
tang trudng va phat trie'n thich hqp trong tung di€u ki~n ijch sti' c~ the'.
Trong qua trinh phat trie'n kinh te cac nude da xay ra tinh tr:;tng d6i khang
gitla phat trie'n va moi tru'ong, d~n den vi~c khai thac bua bai va lam c:;tn ki~t tai
nguyen l~n o nhi~m moi tru'ong, vi v~y da xua't hi~n khai ni~m phat trie'n b€n vung.
Theo bao cao cua

Uy

ban moi tru'ong va phat trie'n thi : "Phat trie'n b€n

vtlng (durable development) la mQt lo:;ti phat trie'n lanh m:;tnh VUa dap ung du'QC
nhu cfru hi~n t:;ti rna khong lam nguy h:;ti de'n kha nang dap ung nhu cfru cua cac
the' h~ tu'dng lai ".
Bay Ia mtru'ong. M~c tieu trung tam cua phat trie'n b€n vtlng la cha't lu'qng CUQC s6ng
dttqc ciii thi~n va nang cao d nhi€u m~t nhu' : sue khoe, tu6i thQ, giao d~c. van
h6a, vi~c lam, tOn trqng quy€n con nguoi, th~m my .. .


12

HQC thuye't tang tntdng va phat tri€'n kinh te' la nen tang d€' cac t6 chuc
quo'c te' xay dlfng cac chi tieu danh gia nen kinh te' cua m
1.2. cA.c vAN

DE

v:E PHu'dNG PHAP LU~N cuA SNA v ~N Dl)NG v Ao

THl}C TE

1.2.1 Ve lanh tho kinh te va ddn vi thu'onq tru cua tlnh. thanh pho
Trong nen kinh te' thi tnl'ong, san phffm v~t cha"t va dich Vl;l dtt<;fc san xua"t (}
mTu thtfc te' nay va"n de Hinh th6 dia ly cua m(?t quoc gia khong con y nghia
trong vi~c xac dinh moi giao lttu san phffm giii'a cac quoc gia vdi nhau va cac chi

tieu kinh te' t6ng h<;fp chi dtt<;fc giai quye't tri~t d€' tren cd sd Hinh th6 kinh te' cua
qu6c gia d6 .
Cac chi tieu kinh te' t6ng h<;fp cua SNA dttc;Jc xac dinh theo lanh th6 kinh te'
hay theo ddn vi thttong tru.
Lanh th6 kinh te' cua mho~t d(?ng san xua"t kinh doanh dttoi h'inh thuc m
d'inh thu'ong tru. Con cac don vi san xua"t kinh doanh duoi h'inh thuc m(?t t6 chuc
ho~C Ca nhan, hQ gia d'inh khong thu'ong tru khong thUQC lanh th6 kinh te' quoc

gia SO t~i, rna thUQC nu'OC ngoai (phftn con l~i CUa the' gioi).
Nhu' v~y. xac dinh mo'i quan h~ giao dich giua quoc gia nay voi quoc gia
khac suy cho cung la xac dinh mo'i quan h~ giao dich kinh

tt giii'a

cac don vi

thttong tru va khong thttong tru .
Cd sd d€' phan lo~i don vi thttong tru va khong thttong tru ve cd ban can cu

vao dia ban, quy€n sd hull quoc gia va thoi gian ho~t d(?ng cua cac t6 chuc, ca
nhan ho~t dQng san xua_"t hang h6a Va dich Vl;l d6.


13

Ddn vi thu{lng tru cua mQt quo'c gia bao g6m :
- Cac don vi san xua't kinh doanh ho~t d<)ng trong cac nganh kinh te' thUQC
ta't ca cac hlnh thuc sd huu nha nude, t~p th€', tu nhan, ca th€', h6n hop ... cua

qu6c gia ho~t d<)ng tren Hinh th6 dia ly cua qu6c gia do .
- Cac don vi san xua't kinh doanh ho~t d<)ng trong cac nganh kinh te cua
nude ngoai d~u tu tnfc tie'p, hqp tac lien doanh d Hinh th6 qu6c gia sd t~i vdi
thoi gian tren m<)t nam.
- Cac t6 chuc hoc}c cu dan cua qu6c gia di cong tac, lam vic$c d nude
ngoai dudi m<)t nam k€' ca hqc sinh cua qu6c gia do du hqc d nude ngoai
tren m<)t nam.
- Cac B~i su quan, Lanh str quan d~i dic$n qu6c phong, an ninh cua qu6c
gia sd

t~i

lam vic$c d nude ngoai.

Tren co sd nguyen t~c chung tren xac dinh don vi thuong tn1 cua m<)t tinh,
thanh ph6 nhu sau :
Ddn vi thu{lng tru cua MQt tinh, thanh pho' bao g6m cac don vi san xticlt
kinh doanh, cac ho~t d<)ng dich v~, cac t6 chuc xa h<)i khac dudi hlnh thtl'c la t6
chuc nha nude, don vi t~p th€', hQ tu nhan ca th€' va ca nhan cua tinh do va cua
tinh khac l~n cua nude ngoai dong_tren dia gidi tinh do ttt 1 nam trd len (khong
k€' cac van phong d~i dic$n) .
Nhung nguoi d tinh, thanh ph6 khac vao lam thu e , lam hqp d6ng ng~n
h~n va dai h~n do cac t6 chuc qu6c te', d~i su quan - cua nude nao dong

tren tinh, thanh ph6 cung duqc tinh vao don vi thuong tni cua tinh va thanh
ph6, ngoai ra con bao g6m :
Nhung nguoi lao d<)ng ciia tinh, thanh ph6 di lam thue, lam hqp d6ng co
tinh cha't ~m thoi; ho~c di cong tac, hqc ~p, huon ban, du J..ich, tham vie'ng nguoi
than d tinh khac, thanh ph6 khac, d nude ngoai .. . vdi thoi gian dudi m<)t nam.

14

Vi~c xac djnh don vj thttang tru cap tinh phti'c t~p hon so voi xac djnh cho

cap qu6c gia do ho~t dQng san xuat vli<.Jt qua ranh gioi hanh chinh kh6 xac djnh.
Nhung ho~t dQng san xuat ca the' khong dang ky - xem nhti tinh theo noi
di~n ra ho~t dQng san xuat hay noi dang ky thtfang tru.

Cac van phong d~i di~n Vl khong c6 ho~t dQng san xuat kinh doanh nen
khong anh htiong den chi tieu gia tri san xuat, gia tri tang them nhttng l~i c6
lien quan den tieu th~ hang h6a djch v~ cua tinh- nghia Ia tinh d6 da xuat kh~u
hang h6a djch v~ cho don vj kinh te thtiang tru cua tinh khac va d6ng thai tinh
khac nh~p kh~u hang h6a djch v~ cua tinh nay.
Trong thlfc te ho~t dQng kinh te xa hQi nhi~u don vj thay d6i luon, ph~m vi
ho~t

dQng phti'c

t~p.

thai gian

ho~t

dQng 0 trong va ngoai nude , trong va ngoai

tinh thay d6i luon khong 6n djnh. V1 v~y c~n xem xet c~ the' tll'ng trttang hqp ma
quy ttoc Ia don vj thttang tni hay khong thttang tru. Hang nam c~n kie'm tra, soat

xet, di~u chinh cho phu h<.Jp voi thl{c te.

1.2.2. Xuat nhip khau theo SNA:
Xuat nh~p kh~u trong SNA dtt<.Jc tinh d thai gian khi quy€n sd huu hang
hCia dttqc chuye'n tu dan eli, don vj thttang tru sang dan eli, don vi khong
thttang tru.
V1 v~y hang qua bien gioi nhttng khong c6 slf thay d6i sd huu vftn khong
tinh VaO XUat khffu, ngli<.JC l~i hang chua qua bien gioi nhttng CO S~( thay d6i SO
huu vftn dti<.JC coila XUat kh~u.
Xac djnh xuat nh~p kh~u o cap tinh ph(tc t~p hon vl ngoai vi~c xuat nh~p
khffu tu tinh qua bien gioi qu6c gia khac con bao g6m xl}at nh~p kh~u qua dja
gioi giua tinh nay voi tinh khac nhti: cac ho~t dQng mua ban hang h6a; cac ho~t
dQng VUi choi giai tri, hQC t~p, kham chua b~nh V.V ... CUa ngtiai tinh nay Sang
tinh khac (djch v~) va cua ngttai tinh khac sang tinh nay khong the' xac djnh


15

chinh xac du'<;Jc. Vl v~y. xua't nh~p kh§:u hang h6a dich v~ giua cac tinh trong
cling mTrong di~u ki~n hi~n nay xua't nh~p kh§:u d ph~m vi tinh chi tinh ph~n
xuat nh~p khftu hang h6a, dtch v~ tu tinh ra nu'oc ngoai va ph~n xua't nh~p
khftu giua cac tinh nhung da qua h<;1p d6ng bu6n ban clia cd quan kinh doanh
thu'ong

nghi~p.

1.2.3 Cac phan to chu yeu trong SNA
a) Thu nha't : Phan nganh cac ho~t d(?ng kinh te: la mt6 quan trQng cua SNA.

Phan nganh kinh te trong SNA la xua't phat ttY ch(tc nang san xua't chli ye'u
Cua CaC don Vi ho~t dQng San xua't kinh doanh dich VIJ d~ phan V~ cac nganh
kinh te' khac nhau . Can cu tu nguyen tfic phan nganh n6i tren, trong thlJ'c te' khi
tie'n h~tnh phan nganh kinh te g~p tntd(?ng san xua't khac nhau thl phai du'QC b6c tach rieng d~ du'a V~ nhftng nganh
kinh te' thich h<;Jp; tru tntong h<;Jp nhii'ng ho~t d(?ng kinh te' d6 so voi ho~t d(?ng
chinh chie'm ty 1~ qua nho l~i kh6ng h~ch toan rieng thl quy ttoc tinh chung vao
nganh

ho~t

d(?ng chinh cua don vi.

T6ng CIJC Th6ng ke da ke' thua Bd nf? phan ngc.lnh kinh te' theo tieu chudn
quo(:

te' gQi tfit la : ISIC Ill va v~n d!Jng vao di~u ki~n CIJ th~ ctla Vi~t Nam xay

dlJ'ng h~ th6ng nganh KTQD moi thong qua nghi djnh 75 CP ngay 27/10/93 .
Ht% th6ng nganh cua Yil%t Nam g6m

20 nganh ca'p 1
60 nganh cap 2
159 nganh cap 3
299 nganh cap 4

Xuat phat tu vi~c quan

ly

n~n kinh te' the o co che' thi tntong , voi dinh

htfong xa hQi chtl nghTa vil%c stl' d!Jng bang phan nganh moi cua

Vi~t

Nam cho


16

phep xac d!nh cd diu kinh te', m6i quan h~ kinh te' giua cac nganh, t6c dQ tang
tnrong cda tirng nganh va cda toan bQ n~n kinh te'. Tren cd so d6 phan tich danh
gia thlfc trC;tng n~n kinh te', ph~c v~ cho vi~c xay dlfng cac chd tntdng, chinh
sach nhAm chuy€n d6i cd ca'u kinh te' theo m~c tieu chie'n lu'<;Jc phat tri€n kinh te'
cda da't nu'oc.
Bang phan nganh cda nu'oc ta c6 nhung di€m khac voi ISIC III nhu':
HoC;tt d(?ng khoa hQc va c6ng ngh~ chie'm vai tro quan trQng quye't dinh slf
phat tri€n khoa hQc ky thu~t cda m6i qu6c gia l§.n the' gioi. HoC;tt d(?ng nay neu
len Slf tie'n bQ, van minh cua loai ngu'oi tU tru'oc de'n nay va k€ ca trong tu'dng
lai. Vl v~y xe'p hoC;tt d(?ng nay vao nganh ca'p 1 thl phu h<;Jp hdn.

d

nu'oc ta, hoC;tt d(?ng cda Bang C(?ng san Vi~t Nam, E>oan thanh nien, HQi

Lien hi~p Ph~ ncr, C6ng doan mang tinh cha't quan ly nh~ nu'oc va hoC;tt d(?ng
cda cac t6 chuc nay dlfa vao ngan sach nha nu'oc la chd ye'u. Vl v~y xe'p vao
nganh quan ly nha nu'oc 1a phu h<;Jp voi tlnh hlnh

Vi~t

Nam.

b) Thu hai: Phan t6 theo khu vlfc th€ che'.
LoC;ti phan t6 nay chi xua't hi~n trong SNA, h~ MPS kh6ng sd' d~ng phan t6
nay. Tu' tu'ong cda Keynes da thuc d§'y loC;ti phan t6 nay hlnh thanh.
Theo Keynes khi dan chung ma't tin tu'ong vao tu'dng lai thl tieu dung cu6i
cung cda hQ gia dlnh giam xuong, con gioi kinh doanh giam d~u tu' d§.n de'n n~n
kinh te' se ma't can d6i, c~u nho hdn cung va b! suy thoai. [20]
Nha nu'oc c~n nang muc chi tieu dung cu6i cung ho~c inuc d~u tu' cda mlnh
k€ ca bAng vi~c lC;tm in ti~n d€ tai trTu phan tich tren ta tha'y hanh vi ung xd' d6i voi di€n bie'n kinh te' cda cac
khu vt!c th€ che' ch~ng hC;tn hQ gia dlnh va gioi kinh doanh c6 khac nhau.
Ttt nh~n dinh nay xua't hi~n tntong phai kinh te' th€' che' (school of
institutional economics) nghien cuu anh hu'ong cda cac th€ che' kinh te' xa hQi


17

doi vdi h~tnh vi ung xU' cua cac thanh ph~n xa hQi va cua qua trlnh phat tri€'n
kinh te'.
Can cu vao chuc nang chu ye'u va ngu6n kinh phi hot;tt deach phap nhan cua cac don vi kinh te' xa hQi, n~n kinh te' du<:fc phan chia ra 6
khu vlfc th€' che' :
- Khu vlfc tai chinh (khong k€' Sd Tai Chinh V~t gia la don vi quan ly nha
nude) bao g6m cac don vi kinh doanh ti~n t~ nhu bao hi€'m, xeS so kie'n thie't, cac
ngan hang chtiyen doanh.
- Khu vlfc phi tai chinh : g6m cac doanh nghi~p nha nude, t~p th€'; trach
nhi~m huu ht;tn, va tu' nhan co chuc nang san xuat kinh doanh hang hoa va dich

v~ . Kinh phi cho hot;tt d9ng cua khu vlfc nay chu ye'u dlfa vao ke't qua hot;tt d9ng

san xuat, kinh doanh.
- Khu vlfc nha nudc : g6m cac don vi quan ly nha nude, Bang, doan th€'
v.v. co chuc nang quan ly va bao v~ dat nuoc, quan ly nha nudc. Ngu6n kinh
phi cho hot;tt dQng chu ye'u dlfa vao ngan sach nha nudc cap.
- Khu vlfc hQ gia dlnh : vua .mang chuc nang don vi tieu dung cuoi cung
vua la cac don vi san xuat nho; ngu6n kinh phi hot;tt d9ng chu ye'u dlfa vao ke't
qua san xuat trong nam va cac khoan thu nh~p tU lQi tuc sd huu va chuy€'n
nhu- Khu V\fC VO Vi lQi g6m CaC don vi tcS chuc, hot;tt dQng san XUat ra CaC dich
v~ khong vi m~c dich kinh doanh thu lQi nhu~n ph~c v~ chu ye'u cho nhu c~u

sinh hot;tt, tin nguong, tu

thi~n

cua dan cu. Kinh phi hot;tt d<)ng do dong g6p cua

cac thanh vien hay dong gop llf

nguy~n

cua dan cu.

Khu vlfc nude ngoai (con gQi 1a "ph~n con lt;ti cua the' gidi") : g6m nhung
don vi, t6 chuc nude ngoai co quan h~ giao d!ch kinh te' vdi cac khu vlfc th€' che'
khac cua quoc gia sd tt;ti.

18

Ngoai ra con c6 Sr{ phan t6 nho hon cua cac khu vr{c th~ che' nh~m thoa
man nhi€u nhu c~u va thich ung trong nhi€u hoan canh khac nhau.
Cac khu vr{c th~ che' va khu v.r{c th~ che' con

Qu6c doanh

* Khu vr{c phi tai chinh

Ngoai qu6c doanh trong mtdc
Ngoai qu6c doanh do mrdc ngoai khO'ng che'

*

Khu vr{c ti€n t~

gan hang Trung Vong
" k'm h d oan.~
\-. /NH chuyen doanh
, do n vt. ch uyen
C ac
·
Cac don v1 khac
Cac trung gian tai chinh khac
(khong k~ cac cong ty bao hi~m va quy httu tri)
ac dich Vl] ti€n t~ khac
Cac cong ty bao hi~m va quy httu tri

*

*

Khu vue
vo vi· loi
·
·

~T6 chuc ton giao

Khu vr{c h
H"'
, h '"
Ql tu t u~ n
Hi~p h
HHo tu' san tu' tieu
HO l~m con.g an Iuong
HQ chi nMn thu nMp
do sd huu ho~c do
chuy~n nhu'Qng

n~~n TN sd huu

~ tien httu tri

chuy~n nhtt<:fng

19

.

Nude ta mdi chi phan chia theo 5 khu vrfc th€' che co ban. E>€' nang cao kha
nang phan tich kinh te c~n phan chia ra ca.c khu v~tc con.
Phan chia theo khu vr{c th€' che nh~m d€' phan anh m6i quan he$ giao dich
kinh te giii'a cac don vi hol;lt d(?ng trong n~n kinh te, nen no dt!(,ic sii' d~ng trong
vic$c l~p cac tai khoan thu nh~p va chi tieu; tai khoan v6n tai chinh; tai khoan
quan he$ kinh te vdi ben ngoai v.v ...
c) Thu ba : Phan t6 theo nganh san phffm (con g<;>i la phan nganh thu~n
tlly) tht1C chfft la phan lol;li san phffm, dam bao cho tUng nganh dtt<;jC thu~n khiet
hdn so vdi nganh kinh te.
Can eli d€' phan t6 theo nganh san phffm la d~ta vao : nhung san phffm v~t
cha't ho~c dich v~ c6 cling cong d~ng, c6 quy trlnh cong nghc$ san xua't tudng trf
nhau va sii' d~ng nguyen lic$u chu yeu d€ san xua't san phffm tttdng ~t nhau.
Phan t6 theo nganh san phffm c6 ha ca'p : san phffm, nh6m san phffm va
nganh san phffm:
Tac dt~ng cua phan t6 nay la dung d€' l~p hang IO va ph~c v~ cong tac
ki€'m ke, danh gia hang h6a, v~t tt1, tai san trong n~n kinh te.
d) Thu ttt : Phan t6 giao dich, nh~m mo ta qua trlnh giao dich tai chinh,
dtt<;jc sti' d~mg d€ nghien cuu thu chi, nghien cl'tu giao dich kinh te vdi nude
ngoai. Giao dich c6 th€dttdi dl;lng mua han san phffm, tra va nh~n lttong, tra va
nh~n Hii ti€n vay, tra va nh~n dich v~ hao hi€m, thue thu nh~p. dong g6p cho

cac t6 chuc vo vi l<;ji, chuy€n nhtt<;jng vdi nude ngoai.
e) Th(t nam: Phan t6 theo thanh ph~n kinh te.
Trong SNA khong c6 phan t6 theo thanh ph~n kinh te rna chi phan theo

khu Vt,(C cong, khu Vt1C ttt nhan.
Lol;li phan t6 nay hlnh thanh phil h<;jp vdi di~u ki~n c~ th€ cua nude ta d€
pht.lC Vl.l yeu C~U quan
dtnh chinh sach.

ly

kinh te, cong tac ke hOl;!Ch va phan tich kinh te, hOl;!Ch


20

Lo~i phan t6 nay ap d~ng chti ye'u khi tinh mC)t so chi tieu kinh te' t6ng h~p
nhu t6ng gia tri san xua't, t6ng san phftm quoc nQi ...
Tuy tung thoi ky, thanh phftn kinh te' hi~ n nay d nude ta bao g6m cac t6
sau day :
- Kinh te' quoc doanh (doanh nghi~p nha nude)
- Kinh te' t~p th€' (h~p tac xa)
- Kinh te' tu nhan (co ng ty ,"xi nghi~p tu nhan)
- Kinh te' ca th€' (hQ gia dlnh)
- Kinh te' h6n h~p (c6 c6 phftn ctia nha nude)
- Khu vue c6 von dftu tu nude ngoai
f) Thu sau : Phan t6 theo ca'p quan ly

Boi vdi nude ta lo~i phan t6 nay sti' d~ng ra't ph6 bie'n va hi~n nay thuong
chia ra hai t6 :
- Trung uong
- Elia phuong
g) Thu bay : Phan t6 theo vung, lanh th6
SNA 93 de c~p de'n tai khoan vung, lanh th6 . Cac tai khoan nay c6 vi

tri quan trqng d~c bi~t khi c6 khac nhau ldn giua sl[ phat triin kinh te' xa hQi
ctia nhung vung, lanh th6 khac nhau trong mC)t quoc gia. Chung la cong c~
huu ich trong chinh sach kinh te'.
Vi~t Nam vdi 8 vung sinh thai du~c phan chia- c6 tftm quan trqng doi vdi

ca nude va tung tinh. Ke't h~p vdi phan t6 theo 8 vung sinh thai con chia ra vung
nong thon va thanh thi d€' nghien cuu v€ cong nghi~p h6a hi~n d~i h6a nong
thon; cai thi~n doi song nong dan . .
Thong ke nude ta tinh cac chi tieu kinh te' t6ng h~p theo vung, lanh th6,
tinh, thanh ph6 Ia mC)t yeu c~u khach quan ctia cac ca'p lanh d~o. phu hqp vdi cd