đáp án 36 câu ôn tập luật hành chính

-

- -

PHOTO DiJNG

sl so

*

4 NGO 91

,,?

0975224179

~,,,

-

-

---------

*

15K

-

'-

,

36 CAU HOI THI VAN HAP MON LUAT
HANH CHINH
•
(DOl VCH cAc LOP CHiNH QUY MOi 2019)
"

?,

157 CAU HOI BAN TRAC NGHIEM
.
-s:

-

Cau 1: Phan tich kha niem quan ly hanh chinh nha mroc. Cho vi du vS mot hoat dQng
quan ly hanh chinh

a mroc

Cau 2. Trinh bay ngu n cua lu~t hanh chinh
Cau 3: Phan tich d6i

ong diSu ehinh cua luat hanh chinh

Cau 4. Phan tich phir

g phap diSu ehinh cua luat hanh ehinh

3
3
.4

Cau 5: Phan tich cac yeu e~u d6i voi hoat dQng ap dung quy pham phap lu~t hanh ehinh.
Neu vi du?

6

Cau 6: Phan tich kha niem quan h~ phap luathanh ehinh. Cho vi du minh hoa vS mot
chinh
Cau 7: Phan tich na

hrc chu thS quan h~ phap luat hanh ehinh

Cau 8: Phan tich ng yen t~e quan ly thea nganh k@thQ'Pvai quan ly thea dia phuang
Cau 9. Phan tich ng

7
8
10

en t~e k@phQ'Pquan ly thea nganh vai quan ly thea ehue nang va

lien nganh

10

F£:-*~)~~~7'cc~~:::"C0[~:':'

,'~,.::"2~

wa nuO'c

12

Cau 11: Phan tieh e ' e hinh thue quan ly hanh ehinh nha nuae mang tinh phap ly? Neu vi
dl,l?

13

Cau 12: Phan tieh p uang phap eu5ng eh@hanh ehinh trong quan ly hanh ehinh nha

nuae?
Cau 13: Phan tieh
Cau 14: Phan lo~i t
Cau 15: Phan tieh

15
ai ni~m thu tl,lehanh ehinh.? Cho vi dl,l?
?

tl,lehanh ehinh? Cho vi du?

ai ni~m quy@tdinh hanh ehinh. Cho vi dl,l

16
18
19

Cau 16: Phan lo~i q y@tdinh hanh ehinh thea tinh eh~t phap lY.Cho vi dl,l

21

Cau 17: Phan tieh e e yeu e~u vS tinh hQ'Pphap eua quy@tdinh hanh ehinh

23

Cau 18, Phan deh

25

ai ni~m cO'quan hanh ehinh nha nuae

Cau 19. Phan lo~i ceca

quan hanh ehinh nha nuae

26


Cau 20. Phan bi~t co quan hanh chinh nha mroc

a trung uong voi co quan hanh chinh nha

mroc a dia phirong
A
, b"Q va'Acong c huuc............................................................
an bie
Itit khai

ar nie
ruem can
C au 21 . PhA

27
27.

nie cong
" chtire va vien chuire
ret khai
ai ruem
C au 22 ..Ph"an bie

. 29

Cau 23, Phan tich trach nhiem ky lu~t cua cong chirc

30

Cau 24, Phan tich trach nhiem v~t chclt cua vien chirc

32

A

"A

Cau 25: Phan tich quyen va nghia vu cua t6 chirc xa hoi trong xay dung va thuc hien phap
lu~t

32

Cau 26, Phan biet co quan hanh chinh nha mroc voi t6 chirc xa hQi

34

Cau 31, Phan biet quy chS phap ly hanh chinh cua cong dan Viet Nam voi quy chS phap ly
hanh
ct ngum, .,nuoc ngoaI
,. cu t'ru t'V'
a chinh
I cua
l;lI ItiAtN am

. 35

Cau 30: Phan tich hinh thuc xu phl;lttiSn thea quy dinh phap lu~t hi~n hanh

36

Cau 31: Phan tich nguyen t~c xac dinh thftm quySn xu phl;ltvi phl;lmhanh chinh

36

Cau 32: Cac IOl;lithu t\lCxu phl;lthanh chinh? Neu vi d\l?

37

Cau 33: phful bi~t hinh thuc xu phl;ltvi phl;lmhanh chinh vai bi~n phap xu ly hanh chinh 38
Cau 34: Phan tich vai tro cua khiSu nl;li,giai quySt khiSu nl;livai vi~c bao dam phap chS

trong quan ly hanh chinh nha nuac

41

Cau 35: Phan tich vai tra cua Toa an nhan dan d6i vai vi~c bao dam phap chS trong quan
ly hanh chinh nha nuac

42

Cau 36: Phan tich cac bi~n phap cu5ng chS hanh chinh ap d\lng khi khong co vi phl;lm
hanh chinh? Neu vi d\l?
A

,

.:;.

43
_

157 CAU BAN TRAC NGHI¥M

51

2


i90

Cau 1: Ph an tich khal ni~m quan ly hanh chinh nha mnrc. Cho vi du v~ mQt hoat dQng

quan ly hanh chinh n a nmrc.
- Khai niem Q PLHC:
La m(>t dang c. the cua QHPL, la kSt qua cua SlJtac dong cua QPPL HC theo phuong
phap menh lenh don huong toi cac quan h~ quan li hanh chinh NN. PhM sinh trong qua trinh
quan Iy hanh chinh N a mroc, diroc dieu chinh boi cac quy pham phap Iuat hanh chinh gitra cac
co quan, t6 clnrc, ca han mang quyen va nghia VI) d6i voi nhau theo quy dinh cua phap luat
hanh chinh.
- Ddc aiim:
+ QHPLHC co the p at sinh theo yeu cftu hop phap cua chu the quan li hay d6i nrong quan li
HCNN.
+ N(>i dung cua Q LHC la cac quyen va nghia VI) phap li hanh chinh cua cac ben tham gia
quan h~ do.
+ M(>tben tham gia Q LHC phai dmjc su d\lng quy~n h;rcnha nu6c.
+ Trong m(>tQHPLH thi quy~n cua ben nay Ung v6i nghla VI) cua ben kia va ngugc 11;li.
+ Phftn Ian cac tranh c ftp phat sinh trong QHPLHC dugc giai quySt theo thu 1\1chanh chinh.
+ Ben tham gia QHP HC vi ph1;lmyeu cftu cua PLHC thi phai chiu trach nhi~m phap Ii tru6c
NN 0 QHPLHC la HXH phat sinh trong qua trinh QLHCNN, dugc di~u chinh boi cac
QPPLHC gifra cac ccr uan, t6 chuc, ca nhan mang quy~n va nghla VI.! d6i v6i nhau theo quy dinh
cuaPLHC
g quan Iy nha nu6c trong IInh VlJCdftt dai cua uy ban nhan dan cac cftp
Cau 2. Trinh bay ngu n ciia lu~t hanh chinh
*Khai ni~ : ngu6n cua lu~t hanh chinh la nhUng van ban quy ph1;lmphap lu~t do ccr
quan nha nu6c co thA quy~n ban hanh theo thu t\lC va du6i hinh thuc nhftt dinh, co n(>idung la
cac qpplhc, co hi~u I. c bit bu(>c thi hanh d6i v6i cac d6i tugng co lien quan va dugc bao dam
thlJc hi~n b~ng cuang hS nha nu6c.
*f)~c diem:
- Ngu6n cu lu~t hanh chinh chi co the la cac vbqppl: vi chi co vbqppl m6i t1;lOti~n d~
cftn thiSt cho vi~c thlJ hi~n phap chS xhcn, d6ng thai m6i co kha nang xac dinh ra ccr cftu, thAm
quy~n, trach nhi~m c . a cac ccr quan nha nu6c, cac cftp nh~m dam bao tinh 6n diM, th6ng nhftt,
d6ng b(>trong vi~c th. c hi~n chuc nang quan Iihcnn.

- Ngu6n cu lu~t hanh chinh cling khong phai la tftt ca cac vbqppl rna chi la nhUng van
ban quy ph1;lmco chu cac quy ph1;lmphap lu~t hanh chinh, tuc la nhfrng qppl duqc ban hanh de
di~u chinh cac quan h xa h(>iphat sinh trong h01;ltd(>ngquan Ii hcnn.
- Chu the an hanh cac van ban la ngu6n cua lu~t hanh chinh la ccr quan quy~n IlJc
ho~c cac ccr quan ha chinh nha nu6c.
*Phan I01;li gu6n cua lu~t hanh chinh:
Cach phan I01;lithong thuang hi~n nay la dlJa vao ccr quan ban hanh, g6m 5 I01;li,C\l
the la:
- vb do ca ccr quan quy~n IlJc nha nu6c ban hanh: hiSn phap, lu~t, nghi quySt cua
qu6c h(>i;phap l~nh, ghi quYSt cua ubtvqh; nghi quySt cua h(>id6ng nhan dan cac cftp.
- vb do ccr uan hanh chinh ban hanh: nghi dinh cua chinh phu; quySt dinh, chi thi cua
thu tuang chinh phu; hong tu cua b(>,ccr quan ngang b(>;chi thi cua ubnd cac cftp.
- vb do ch' tich nu6c ban hanh: I~nh, quySt dinh cua chu tich nu6c.

3


- vb do toa an nhan dan t6i cao, vien kiem sat nhan dan t6i cao: thong tu cua vien ksnd
t6i cao, thong tu cua tand t6i cao; nghi quyet cua hQi d6ng tham phan tandtc.
- vb lien tich do co quan trung trong cua cac t6 chirc chinh tri - xa hQi ph6i hQ'Pvoi
ubtvqh hoac chinh phu ban hanh: nghi quyet lien tich.

Call 3: Phan tieh d6i nreng di~llchinh eiia lu~t hanh ehinh
Khtii ni?m: Luat hanh chinh la mot nganh lu~t trong h~ thong phap luat mroc ta, bao g6m cac
quy pham phap luat dieu chinh nhtrng quan h~ xa hQi phat sinh trong qua trinh heat dong quan ly
hanh chinh cua cac co quan hanh chinh nha mroc, cac quan h~ xa hQi phat sinh trong qua trinh
cac co quan nha mroc xay dung va 6n dinh ch~ dQ cong tac nQi bQ cua minh, cac quan h~ xa hQi
phat sinh trong qua trinh ca nhan, t6 chilc thvc hi~n ho;;tt dQng quan 1y hanh chinh d6i v6i cac
v~n de do phap 1u~tqui dinh.
»ai tU(1ngili€u chinh clla LuQt hanh chinh: 1a cac quan h~ xa hQi hinh thanh trong lInh VVc

quan ·lYnha nu6c. Nhfrng quan h~ nay gQi 1a quan h~ quan 1y hanh chinh nha nu6c hay quan h~
ch~p hanh - dieu hanh. NQi dung cua chung th~ hi~n:
- Ho;;tt dQng quan 1y cac cong tac xay dlJIlg va ph:it tri~n kirih t~, van hoa, xa hQi, qu6c phong va
an ninh chinh tq trong ca nu6c, a timg dia phuang hay tUng nganh.
- Ho;;tt dQng ki~m tra, giam sat d6i v6i cac cO'quan nha nu6c trong qua trinh thvc hi~n phap lu~t
cua cO'quan do.
D6i tuQ'Ilgdieu chinh cua 1u~thanh chinh g6m ba nhom:
Nhom thu nhat: Nhom quan h~ phat sinh trong quan trinh cO'quan hanh chinh thvc hi~n ho;;tt
dQng quan 1yhanh chinh nha nu6c.
Gifra cO'quan hanh chinh c~p tren v6i cO'quan hanh chinh c~p du6i thea h~ th6ng dQc.
Gifra cO'quan hanh chinh nha nu6c co thAm quyen chung v6i cO'quan hanh chinh nha nu6c co
thAm quyen chuyen mon cling c~p ( Chinh phu v6i cac bQ, cO'quan ngang bQ); gifra cO'quan hanh
chinh co thAm quyen chung v6i cO'quan chuyen mon tr1JCthuQc no ( Chinh phu v&i cac cO'quan
chuyen mon cua no nhu: ban quan 1y lang chu tjch H6 Chi Minh;mbao hi~m xa hQi Vi~t Nam;
thong t~n xa Vi~t Nam; hQc vi~n chinh tri - hanh chinh qu6c gia H6 Chi Minh; vi~n khoa hQc va
cong ngh~ Vi~t Nam; vi~n khoa hQc xa hQi Vi~t Nam; dai ti~ng noi Vi~t Nam; dai truyen hinh
Vi~t Nam ho~c gifra uy ban nhan dan tinh cac cO'sa nQi V\l, tai chinh, lao dQng thuO'ng binh xa
hQi...)
Gifra cO'quan hanh chinh c~p tren v6i cO'quan hanh chinh c~p du6i thea h~ th6ng dQc.
Gifra' cO'quan hanh chinh nha -nu6c co thAm quyen chung v6i cO'quan hanh chinh nha nU6c co
thAm quyen chuyen mon cling c~p (Chinh phu v6i cac bQ, cO'quan ngang bQ); gifra cO'quan hanh
chinh co thAm quyen chung v6i cO'quan chuyen mon tr1JCthuOc no ( Chinh phu vai cac cO'quan
chuyen mon cua no nhu: ban quan 1y lang chu tich H6 Chi Minh;mbao hi~m xa hQi Vi~t Nam;
thong t~n xa Vi~t Nam; hQc vi~n chinh tri - hanh chinh qu6c gia H6 Chi Minh; vi~n khoa hQc va
cong ngh~ Vi~t Nam; vi~n khoa hQc xa hOi Vi~t Nam; dai ti~ng noi Vi~t Nam; dai truyen hinh
Vi~t Nam ho~c gifra uy ban nhan dan tinh cac cO'sa nOi V\l, tai chinh, lao dOng thuang binh xa
hQi... )
Gifra cO'quan hanh chinh co thAm quyen chuyen mon a trung uang v6i cO'quan hanh chinh co
thAm quyen chung a c~p tinh: bO v6i uy ban nhan dan c~p tinh.
Gifra cO'quan hanh chinh co thAm quyen chuyen mon a trung uang khac nhau: cac bO, cO'quan

ngang bOv6i nhau.

4


Gitra co quan hanh ch nh nha mroc a dia phirong voi cac dan vi tnrc thuoc co quan hanh chinh a
trung irong dong tai di phirong do. Trong quan h~ nay thi khong co quan h~ vS t6 chirc nhung co
quan h~ v~ hoat dong.
Gitra co quan hanh ch nh voi cac dan vi co sa tnrc thuoc,
Gitta co quan hanh c inh nha mroc voi cac t6 chirc kinh t~ thuocc cac thanh phan kinh t~ ngoai
quoc doanh. Cac t6 c UCkinh t~ nay phai d~t dtroi SlJ quan ly thuong xuyen cua co quan hanh
chinh nha mroc a dia huang noi dong tru sa.
Gitra co quan hanh ch nh nha mroc voi cac t6 chirc xa hoi.
Gitra co quan hanh ch nh nha mroc voi cong dan, ngiroi rnroc ngoai, ngiroi khong quoc tich.
Nhom thu hai: Nhom quan h~ phat sinh trong qua trinh cac cO'quan nha nu6c xay dlJllg va cung
c6 ch~ dQ cong tac nQ' bQ: ki~m tra, nang cftp trinh dQ nghi~p V\l, khen thuang, ki lu~t, s~p x~p
nhan SlJ,t6 chuc ...
Nhom thu ba: Quan ~ duQ'c phat sinh trong qua trinh ca nhan, t6 chuc duQ'c nha nu6c trao
quySn thlJc hi~n hO';lt (lng quan ly hanh chinh nha nu6c trong mQt s6 truemg hQ'PCl)th~.
+ Trao quySn cho cac an, t6 chuc trong bQ may nha nu6c nhu: toa an nhan dan, th§.m phan chu
tQa phi en toa ...
+ Trao quySn cho ca han, t6 chuc khong phai trong bQ may nha nu6c: chi-huy tau bay, tau bi~n
khi rai san bay, b~n c· g ...
Ben C';lnhnhUng quan h~ quan ly k~ tren, Lu~t hanh chinh con diSu chinh mQt s6 quan h~ quan ly
khac nhu: cac quan h. quan ly hinh thanh trong qua trinh cac cO'quan nha nu6c xay dlJllg va
cung c6 ch~ dQ cong t ' c nQi bQ cua cO'quan, nh~m 6n dinh vS t6 chuc d~ hom thanh chuc nang,
nhi~m V\l cua minh; c c quan h~ quan ly hinh thanh trong qua trinh cac ca nhan va t6 chuc duQ'c
nha nu6c trao quySn t lJChi~n hO';ltdQng quan ly hanh chinh nha nu6c trong mQt s6 truemg hQ'P
Cl)th~ do phap lu~t qu dinh.
Call 4. Ph an tieh phw g phap di~ll ehinh eiia lll~t himh ehinh

- Phuang phap iSu chinh cua lu~t hanh chinh la phuang phap m~nh l~nh duQ'chinh thanh ill
quan h~ "m~nh l~nh - hl)c mng" gifra mQt ben co quy~n nhan dan nha nu6c ra nhUng m~nh l~nh b~t
bUQcd6i vai ben kia la cO'quan, t6 chuc ho~c ca nhan co nghla V\l ph\lc tUng cac m~nh l~nh do -> th~
hi~n SlJkhong binh d~ g gifra cac ben, C\lth~:
+ Chu th~ quan ly co quy~n nhan danh nha nu6c d~ ap d~t y chi cua minh len d6i tuQ'llgquan
• Ho~c m t ben co quySn ra cac m~nh l~nh C\lth~ hay d~t ra cac quy dinh b~t bUQcv6i
ben kia va ki~m tra vi~ thlJc hi~n chung.
Vd: Qua h¢ giua cdp tren va cdp duO-i.
• Ho~c m t ben co quySn dua ra yeu ciu, ki~n nghi con ben kia co quySn xem xet, giai
quy~t va co th~ dap' g ho~c bac boo
Vd: Cong dan co q ~n yeu cdu cong an qu4n gidi quyit vi¢c di chuyin h9 khdu. C6ng an co thi
chdp nh4n (niu h6 s h9]J /¢) hoijc khong chdp nh4n (niu h6 sa khong ady au, h9]J /¢).
• Ho~c ca hai ben d~u co quySn h';lllnhftt dinh nhung ben nay quy~t dinh diSu gi phai
duQ'cben kia cho phe hay phe chufrn ho~c c-ungph6i hQ'Pquy~t dinh.
Vd: Vi¢c cac b9 quy t ajnh hinh thuc, quy rna aao tq,ophdi au9'c B9 giao d1:lccho phep hoijc phe
chudn.
+ MQt ben co ~ ap dl)ng cac bi~n phap cu5ng ch~ nh~m bUQcd6i tuQ'llgquan ly phai thlJc
hi~n m~nh l~nh cua inh.
- Tom l';li, ph ang phap diSu chinh cua lu~t hanh chinh la phuang phap m~nh l~nh dan
5


phuong, phuong phap nay diroc xay dung tren nguyen cic:
+ Xac nhan S1] khong binh diing giua cac ben tham gia quan h~ quan 1yhanh chinh nha mroc:
me)t ben duoc nhan danh nha mroc, sir dung quyen hrc nha mroc d~ dua ra cac quyet dinh hanh
chinh, con ben kia phai phuc tuc quyet dinh do.
+ Ben nhan danh nha mroc, sir dung quyen hrc nha mroc co quyen don phirong ra quyet dinh
trong pham vi tham quyen cua minh vi 19i Ich cua nha rnroc, cua xa h9i.
+ Quyet dinh don phirong cua ben co quyen sir dung quyen hrc nha mroc co hieu hrc b~t buoc
thi hanh d6i voi cac ben hfru quan va duoc bao dam thi hanh bang cu5ng ch~ nha mroc.

Can 5: Phan tich cac yen c§n d6i vo; hoat dQng ap dung quy pham phap ln~t hanh chinh.
Nen vi d\l?
- Dung n(ji dung, m¥c aich cua quy phqm phtip lwjt hanh chinh aU(Jctip d¥ng: nghia 1a
quy ph~m do quy dinh nhu th~ nao thi ap d\lng dung tinh thftn nhu th~, phai hi~u dung, th6ng
nhAt rna khong co S1] ap d\lng tUy ti~n. Vi d\l: quy ph~m phap 1u~thanh chinh C\lth~ 1a 1u~t giao
thong dUOng bQ quy din nguai di~u khi~n xe mo to, g~n may khi tham gia giao thong phai dQi
mil bao hi~m thi co quan hanh chinh ho~c ca nhan co thAm quy~n se v~n d\lng quy dinh do d~
giai quy~t cac cong vi~c phat sinh thea dung nQi dung cua quy ph~m do, ch~ng h~n d~ xir ph~t
hanh chinh. Trong do vi~c xir ph~t hanh chinh phai dung hanh vi khong dQi mil bao hi~m nhu nQi
dung quy ph~m quy dinh chu khong th~ 1a hanh vi khac rna l~i ap d\lng quy dinh v~ de)i mil bao
hi~m.
- Dung thdm quyJn: vi~c ap d\lng quy ph~m phap lu~t hanh chinh phai dugc thvc hi~n b&i
cac chu th~ co thAm quy~n do phap 1u~t quy dinh. Vi d\l: chi~n si cong an dang lam nhi~m Vl) co
quy~n xir ph~t hanh chinh d6i vai hanh vi vi ph~m tr~t tv giao thong dUOng be) rna muc ph~t ti~n
d~n 200.000 d6ng; con tren 200.000 d6ng l~i thuQc v~ cAptren. Vi~c ap d\lng dung thAm quy~n
dam bao tinh th6ng nhAt cua vi~c ap d\lng quy ph~m phap 1u~t hanh chinh nhim khong ch6ng
cheo thAm quy~n giai quy~t cong vi~c.

- Dung thu t¥c do phtip lwjt quy ainh.
Vi d\l: vi~c ph~t canh cao thi chi cftn ap d\lng thu tl)c don gian con ph~t ti~n tren 200.000
d6ng thi phai thea thu t\lC dfty duo
- Dung thili hqn, thili hi¢u: thai h~n ap d\lng quy ph~m phap 1u~thanh chinh 1a thai gian
tir khi ti~p nh~n Vl) vi~c cftn giai quy~t d~n thai di~m do quy ph~m phap 1u~thanh chinh quy dinh
1aph,H giai quy~t Vl) vi~c do; thai hi~u 1a thai h~n k~ ill khi phM sinh Vl) vi~c d~n mQt thai di~m
nao do do phap 1u~tquy dinh rna chu th~ co thAm quy~n khong dugc giai quy~t Vl) vi~c do nua.
- Cong khai: k~t qua giai quy~t phai cong khai d~ cac ca nhan, t6 chuc bi~t quy~n va nghia
Vl) cua minh rna thvc hi~n. Trong s6 cac hinh thuc th~ hi~n k~t qua cua vi~c ap d\lng quy ph~m
phap 1u~t hanh chinh thi van ban la hinh thuc th~ hi~n ph6 bi~n nhAt. Vi van ban 1a hinh thuc
chua dlJ!lg thong tin mQt cach dfty du, chinh xac, d~ 1uu tm va co th~ sir d\mg l~i dugc. Tuy
nhien, trong 1 s6 truOng hgp C\l th~ hinh thuc van ban to ra khong thich hgp khi ap d\lng quy

ph~m phap 1u~thanh chinh. Vi d\l, khi cftn dirng ngay 1 phuong ti~n giao thong dang di qua t6c
de)cho phep.

- Quyit ainh tip d¥ng quy phqm phtip lwjt hanh chinh phai aU(Jcton tr<;mgva aU(Jcbao
aam thvc hi¢n tren thvc ti, bling cuang chi nha nuac.
Vi d\l, n~u ca nhan vi ph~m hanh chinh bi ph~t ti~n dii tv nguy~n ne)p ph~t thea quy dinh
cua phap 1u~t thi nha nuac chi co trach nhi~m thu va sir d\lng khoan ne)p ph~t do thea dung quy
dinh cua phap 1u~trna khong phai t6 chuc cu5ng ch~ ne)pph~t

6


Cau 6: Phan tich
ai oi~m quan h~ phap luit hanh chinh, Cho vi d1}mioh hoa v~ mQt
quan h~ phap luit h' oh chioh.

Khai niem:
Quao h~ phap luit anh chioh la quan h~ xa hQiphat sinh trong qua trinh quan li hanh chinh
nha mroc, duoc di~u hinh boi quy pham phap lu~t hanh chinh gitra cac co quan, t6 chirc, ca
nhan mang quyen va . ghia vu d6i voi nhau thea quy dinh cua phap luat hanh chinh.
Vi du v~ QHPL him
Quan h¢ giiu UBND ap xii vai cong dan A, B vJ viec UBND cap xd noi thutmg tru cua cong
dan A hodc B cap gid; chtmg nhdn kit hon cho cong dan A va cong dan B.

Phan tich:
a,Quan h~ phap lu~t h nh chinh la quan h~ xa hQic6 y chi boi no diroc hinh thanh va diroc diSu
hanh boi y chi cua co nguai phat sinh trong quan Ii hanh chinh nha nuac.Tinh y chi cua quan h~
phap lu~t duQ'cth~ thi n:
Quan h~ phap lu~t ha chinh th~ hi~n y chi cua nha nuac thong qua vi~c xac dinh quan h~ xa
hQi d.n di~u chinh b~ g phap lu~t, qua vi~c quy dinh di~u ki¢n cho cac chu th~ tham gia van

quan h~ phap lu~t d6.
Trong quan h¢ quem I hanh chinh giua UBND cap xii vai cong dan A,B thi Y chi clla nha nuac
au9'c thi hi¢n qua vi¢ cho phep UBND cap xii au9'c cap giay chUng nhqn kit hon cho cong dan
A,B; quy atnh aiJu ki. n ai cong dan tham gia vao quan h¢ nay, quy atnh quyJn va nghza v~ clla
cdc ben. ..

b,Quan h~ phap lu~t h nh chinh duQ'cdi~u chinh boi quy phl;lmphap lu~t hanh chinh.
Quy phl;lmphap lu~t l' mQt dl;lngC\lth~ cua quy phl;lmphap lu~t, duQ'cban hanh d~ di~u chinh
cac quan h~ xa hQi p at sinh trong qua trinh quan Ii hanh chinh nha nuac thea phuang phap
m~nh l~nh -dan phu g.
QPPL hanh chinh rna g dAydu cac d?c di~m chung cua QPPL:
+Mang tinh b~t bUQc hung
+Da nha nu6c d?t ra
+La nhUngquy t~c du. c ap d\lng nhi~u IAn
+DuQ'cdam bao th\Ic i~n b~ng cu5ng ch~ nha nuac.
-DuQ'cban hanh d~ d'~u chinh cac quan h~ xa hQiphat sinh trong qua trinh quan Ii hanh chinh
nha nuac thea phuan phap m~nh l~nh -dan phuang.
c,Cac ben chu th~ tha gia quan h~ phap lu~t c6 cac quy~n va nghla V\l phap Ii duQ'cnha nuac
quy dinh ho?c thira ~n va dam bao th\Ic hi~n. Gifra cac co quan, t6 chuc, ca nhan mang quy~n
va nghla V\l d6i vai au thea quy dinh cua phap lu~t hanh chinh.
Trong quan h~ phap 1 ~t, quy~n va nghla V\l cua cac ben chu th~ duQ'cquy dinh trong phap lu~t
va duQ'cdam bao th\I hi~n b~ng cac bi~n phap mang tinh quy~n l\Ic nha nuac nhu tuyen truy~n,
ph6 bi~n, giao d\lc, t6 huc th\Ic hi~n, dQngvien, khen thu6'ng va cu5ng ch~ nha nuac.
Ngoai ra, cae quaD h phap luit haoh chioh co ohiing d~c di~m rieog bi~t sau:
-Quan h~ phap lu~t h nh chinh c6 th~ phat sinh thea yeu cAuhgp phap cua chu th~ quan Ii hay
d6i tugng quan Ii ha chinh nha nuac.
Trong vi d~ tren, Q 'L phdt sinh thea yeu cdu h9'Pphdp clla A,B vJ vi¢c chUng nhqn va cap
giay chUng nhqn kit h Ancho A, B

-NQidung cua quan h phap lu~t hanh chinh la cac quy~n va ngrua V\l phap Ii hanh chinh cua cac

ben tham gia quan h~ 6.

7


UBND xii va cong dan A,B aJu mang cdc quyen va co nghia v¥ nhdt dinh. UBND xii co nghia v¥
cdp gidy chung nhdn kit han thea yeu cdu cho A,B thea ludt dinh; niu A,B chua dat a9 tuoi ludt
dinh hodc khong au yeu cdu cdp GCN kit han thi UBND xii co quyen tic choi viec cdp GCN kit
han cho A,B. Cong dan A,B co quyen duoc cdp gidy chung nhdn kit han va chi duoc cdp khi dat
a9 tuJi ludt dinh; khi kit han co nghia v¥ phai ain dang ki kit han tai UBND xii.
-Mot ben tham gia quan hephap lu~t hanh chinh phai duoc su dung quyen hrc Nha mroc.
UBND xii duac su dung quyen luc Nha nude, duac nha nude trao quyen cdp GCN aang kY kit
han.
-Trong mot quan h~ phap luat hanh chinh thi quyen cua ben nay la nghia Vl,l clia ben kia va
nguQ'cli;ti.
UBNDxii
Cong dan A,B

Nghia v~ dip GCN kit hon cho cong dan A, B khi
ilii iliJu ki?n lul)t ilinh
Co quyJn tir ch6i cap GCN illing kjkit hon khi cong
dan A,B chua ilii iliJu ki?n lul)t ilinh.

QuyJn illing ki kit hon khi ilii iliJu
ki?n lul)t ilinh
Khi kit hon co nghia v~ ilin illing ki
kit hon tf}i UBND xii

-PhAn Ian cac tranh chftp phat sinhh trong quan h~ phap lu~t hanh ehinh duQ'c giai quy~t thea thu
tvc hanh chinh,

Niu UBND xii tir ch6i cdp ho(lc lam vi¢c khang aung n9i dung, tham quyJn ... cang dan co quyJn
khiiu nq:i.
-Ben tham gia quan h~ phap lu~t hanh chinh vi phc;tmyeu cAu cua phap lu~t hanh chinh phai chiu
trach nhi~m phap Iitruac Nha nu&c.
Khi UBND xii ho(lc cang dan A,B vi phq:m yeu cdu cua PLHC phiii chtu trach nhi¢m phap Ii
truac Nha nuac.
Cau 7: Phan tich nang 11fcchu th~ quan h~ phap lu~t himh chinh
Chu thS cua quan h~ phap lu~t hanh chinh g6m co: cac ccr quan hanh chinh nha nuac; can bl),
cong chuc; t6 chuc; ca nhan. Tuy nhien hang Ivc chu thS rna phap lu~t hanh chinh quy dinh cho
tung chu thS nay la khac nhau. C\l thS nhu sau:
a) Nang 11fcchu th~ cua cac cO'quan himh chinh nha mr6'c
Ccr quan hanh chinh nha nuac la ten gQi chung cua toan bl) nganh hanh phap nha nuac,
duQ'ct6 chuc thea cac nganh tu trung uang d~n dia phuang.
Nang Ivc chli thS cua cac ccr quan hanh chinh Nha nuac phat sinh khi ccr quan do duQ'c
thanh lap va chftm d(rt khi ccr quan do bi giai th~. Nang Ivc nay duQ'cphap
lu~t hanh chinh quy dinh phli hQ'P vai chuc nang, nhi~m Vl,l, quy~n hc;tnclia ccr quan do trong
quan Iihanh chinh Nha nu6c.
Vi d\l: Do co thfrm quy~n xu phc;ttvi phc;tmhanh chinh, nen cac ccr quan thanh tra chuyen
nganh mai co kha nang tham gia vao quan h~ phap lu~t hanh chinh v~ xu phc;ttvi phi;tm hanh
chinh d6i vai cac 16 chuc ca nhan vi phc;tmhanh chinh; m~t khac, vi Thanh tra Chinh phu la ccr
quan clia Chinh phu chiu trach nhi~m truac Chinh phli thvc hi~n quan Ii nha nuac v~ cong tac
thanh tra va thvc hi~n nhi~m Vl,l, quy~n hc;tnthanh tra trong phc;tmvi quan ly Nha nuac cua Chinh
phu nen Thanh tra Chinh phli co kha nang tham gia vao quan h~ phap lu~t hanh chinh vai Chinh
phu trong vi~c soan thao cac van ban quy phc;tmphap lu~t clia Chinh phu v~ cong tac thanh tra
khi duQ'cChinh phu chi dinh lam ccr quan chli tri soc;tnthao cac van ban do.
Hoc;ttdl)ng thanh tra g~n li~n vai hoc;ttdl)ng quan ly nha nuac, la phuang ti~n kiSm tra, giam sat
hoc;ttdl)ng cua bl) may chinh quy~n, bao v~ IQ'iich nha nuac, quy~n va IQ'iich hQ'Pphap eua cong
8

~

dan. Theo do nang hr chu th~ cua ban thanh tra diroc phat sinh, co tham quyen xu Iy vi pham
hanh chinh.co kha na g tham gia quan h~ phap luat hanh chinh v~ xu phat vi pham hanh chinh
d6i voi ca nhan t6 clnr vi pham hanh chinh,
b) Nang 11}'cchii th~ ua can bQ, cong chirc
Nang hrc chu t ~ cua can bQ, cong clnrc phat sinh khi ca nhan diroc Nha mroc giao dam
nhiem mot cong "\1, c UC"\1 nhat dinh trong bQ may Nha mroc va cham dirt khi khong can dam
nhiem cong "\1, chirc . do. Nang hrc nay duoc phap Iu~t hanh chinh quy dinh phil hop voi nang
hrc chu th~ cua can bQ cong chtrc do.
Vi du: Uy ban nhan dan la CCY
quan hanh chinh nha mroc co tham quyen xu phat cac vi
pham hanh chinh pha sinh tren cac Iinh Vl)'Cquan Ii hanh chinh nha nu&c dia phucrng. Tuy
nhien, khong phili bat ki ai trong uy ban nhan dan d~u co kha nang tham gia van quan h~ phap
Iu~t hanh chinh v&i tu cach Ia chu th~ xu ph~t vi ph~m hanh chinh. Kha nang nay duqc phap Iu~t
quy dinh chi thuQc v;. chu tich uy ban nhan dan ho~c pho chu tich duqc chu tich uy quy~n khi
chu tich ving m~t.
Khi th\Ic hi~n nhi~m ., cong vi~c thi cac can bQ, cong chuc duqc nim gift quy~n hlC nha nuac
trong tay va xu Iy m9 vi~c thea quy dinh phap lu~t; tuy nhien, ngoai chuc "\1 cua minh h9 la ca
nhan binh thUOng va hili hoan toan tuan thu phap Iu~t.
Vi d\l: BQ tru' g BQ giao d\lc khi tham gia giao thong cling phai nghiem chinh chap hanh
Iu~t an toan giao thon va bi xu ph~t nSu vi ph~.
c, Nang 11}'cchu th~ c a tA chuc xa hQi, don vi kinh t~, don vi vii trang, don vi himh chinh S,! nghi~p ... (gQi chu g Iii tA chrrc)
Nang I\Ic chu t ~ cua cac t6 chuc duqc phM sinh khi nha nu&c quy dinh quy~n va nghla
"\1 cua t6 chuc d6 tro g qua trinh quan Ii hanh chiIih nha nu&c va cham dirt khi khong con nhUng
quy dinh do ho~c t6 c uc bi giai th~.
Cac t6 chuc na thuOng tham gia van cac quan h~ phap Iu~t hanh chinh vai tu cach Ia chu
th~ thuOng. Tuy nhie , trong mQt s6 truOng hqp, khi duqc nha nu&c trao quy~n quan Ii hanh
chinh d6i v&i mQt s6 ong vi~c C\lth~ thi chung I~i tham gia phap Iu~t hanh chinh vai tu cach Ia
chu th~ d~c bi~t.

Nang I\Ic chu t ~ cua cac cac t6 chuc xff hQi, dcrn vi kinh tS, dcrn vi vfi trang ... cling ph\l
thuQc van cac ySu t6 hu: trinh dQ nang hlc, kha nang tai chinh, tu cach cua cac t6 chuc do khi
duqc thanh l~p cling n u tham gia van cac quan h~ phap lu~t hanh chinh C\lth~.
d) Nang h.rc chu th~ ua ca nhan
Nang I\Ic phap u~t hanh chinh cua ca nhan binh d~ng, d6ng d~u v&i nhau. Trinh dQ, dia vi
kinh tS, dQ tu6i, dan t c....khong anh huang dSn nang I\Ic phap Iu~t hanh chinh cua m6i ca nhan.
Nang I\Ic phap Iu~t h' nh chinh duqc hinh thanh khi nguai do sinh ra va cham dirt khi nguai do
chSt di, ... Ia kha na g ca nhan duqc huang cac quy~n va phai th\Ic hi~n nghla V\l hanh chinh
thea quy dinh cua Nh nuac. Tuy nhien, nang I\Ic phap lu~t cua cac ca nhan co th~ bi phap Iu~t
h.;mchS trong mQt s6 rUOng hqp thea quy dinh cua phap Iu~t ch~ng h~n nhu: Nguai bi Toa an ap
d\lng hinh ph~t b6 sun : cam dam nhi~m chuc "\1, cam hanh ngh~ ho~c lam cong vi~c nhat dinh.
Nang I\Ic hanh vi hanh chinh cua ca nhan duqc xac dinh tren CCY
sa danh gia gifta nh~n
thuc cua ca nhan v&i hanh vi cua ca nhan do dff th\Ic hi~n. Do Ia kha nang lam chu ki~m soM
hanh vi trong quan h~ hanh chinh. Tren th\IC tS, nang I\Ic hanh vi cua ca nhan chi xac dinh duqc
mQt cach tucrngd6i, c' nghla Ia duqc Nha nu&c m~c nhien thira nh~n khi d~t du mQt s6 di~u ki~n
nhat dinh nhu: suc kh' e, dQ tu6i, nang I\Ic, trinh dQ.... Nang l\Ic hanh vi hanh chinh cua ca nhan
thi nang I\Ic chu th~ ua ca nhan l~i ccln phili xem xet trong tUng quan h~ phap Iu~t hanh chinh

a

?

9


rna m6i ca nhan tham gia. Voi m6i quan h~ phap Iu?t hanh chinh nha mroc doi hoi m6i ca nhan
phai dap irng nhtrng di€u kien nhftt dinh nhu dQ tu6i, sire khoe, trinh dQ va kha nang tai
chinh, ... khi ho du nhimg di€u kien rna phap Iu~t yeu cau thi ho c6 th~ tham gia van quan h~ phap
Iu~t hanh chinh do do do nang hrc chu th~ hanh chinh cua ca nhan se phat sinh khi ho du di~u

kien va phai tham gia quan h~ phap Iu~t hanh chinh do va n6 se cham dirt khi ca nhan khong can
tham gia van quan h~ phap Iti~t hanh chinh do ntra. V~y voi ca nhan c6 th~ thay r~ng thai diem
phat sinh hay cham dirt nang hrc chu th~ la khong giong nhau va n6 ph\l thuQc van nhi€u y~u t6.
Cau 8: Phan tich nguyen t~c quan Iy theo ngimh k~t hQ'p vOi quan ly theo dja phuong.
- Nganh Ia khai ni~m chi t6ng th~ nhUng dan vi, t6 chuc san xuftt kinh doanh c6
cling cO'cftu kinh t~-kI thu~t hay c6 cung m\lc dich gi6ng nhau.
- Quan Iithea nganh Ia hO;;ltdQng quan Ii cua cac dan vi, t6 chuc kt, Vh,xh c6 cung
cO'cftu kt-ki thu~t ho?c cling hO;;ltdQng vai m\lC dich gi6ng nhau nh~m lam cho hO;;ltdQng cua
cac dan vi, t6 chuc nay ph6i hqp mQt cach d6ng bQ, nhip nhang dap Ung duQ'c yeu cau cua xa
hQi.
- quan Iithea chuc nang Ia quan Iithea tirng IInh VlJCchuyen m6n nhftt dinh cua
quan Ii HC.
- quan Iithea dia phuang Ia quan Ii tren ph;;lmvi Ianh th6 nhftt dinh tren cO'sa S\l
phfm chia dia giai hanh chinh.
*Sl,l'can thi~t phai thvc hi~n nguyen t~c nay:
- m6i mQt dan vi, t6 chuc cua nganh n~m tren mQt dia phuang nhftt dinh.M6i mQt
dia phuang thi c6 ti€m nang tai nguyen thien nhien, ngu6n nhan Il,l'cnhftt dinh.
- M6i mQt dia phuang c6 mQt y~u t6 tl,l' nhien, van h6a - xa hQi chi ph6i nganh, IInh
VlJCcua dia phuang c6 mQt d?c di~m rieng bi~t.
- M6i mQt dia phuang hO;;ltdQng cua mQt nganh, mQt IInh VlJCbi chi ph6i bai vi
y~u t6 dia phuang.
Do d6 can ap d\lng nguyen t~c quan 19 thea nganh, qi thea IInh VlJC,quan Iithea dia
phuang d~ khai thac ti€m Il,l'c,n~m b~t cac d?c di~m cua dia phuang ... d~ ph\lc V\l cho hO;;ltdQng
quan 19 HCNN.
* Bi~u hi~n cua nguyen t~c nay:
- Trong hO;;ltdQng quy hO;;lCh,k~hO;;lCh:cac bQ va chinh quy€n dia phuang thuemg
xuyen ph6i hqp, tho a thu~t va th6ng nhftt.
- Trong xay dl,l'llgva chi d;;lObQ may chuyen mon: cac bQ va chinh quy~n dia
phuang di€u hoa, chi d;;lO,ph6i hqp hO;;ltdQng cua cac cO'quan quan Ii chuyen mon dia
phuang.

- Trong xay dl,l'llgcO'sa - kI thu~t: BQ xay chi d;;lOxay dl,l'ngcO'sa kI thu~n th6ng
nhftt trong toan nganh
- Trong ban hanh va ki~m tra vi~c thl,l'chi~n phap Iu~t: BQ, cO'quan ngang bQ ban
hanh quy~t diM, chi thi, thong tu c6 hi~u Il,l'cb~t bUQcd6i vai chinh quy~n dia phuang,va c6
quy€n ki~m tra vi~c thl,l'chi~n cac van ban phap Iu~t d6a.

a

Cau 9. Phan tich nguyen t~c k~p hQ'p quan Iy theo ngimh vOi quan Iy theo c'hfrc nang va lien
nganh.
* Quan Iithea nganh: Ia hO;;ltdQng quan Ii cac dan vi, t6 chuc kinh t~, van h6a, xa hQi cling c6 cO'
cftu kinh t~ - kI thu~t ho?c hO;;ltdQng vai m\lC dich gi6ng nhau nh~m lam cho cac hO;;ltdQng cua

10


cac t6 chirc, don vi n'
nha mroc va xa hl)i.
Trong qua tri

phat trien mot each d6ng bl), nhip nhang, dap irng duoc cac yeu c&ucua
hoat dong, doi hoi cac chu th€ quan li phai thirc hien r§.t nhieu viec

chuyen mon khac nh nhu: I~p quy hoach va k~ hoach phat trien nganh, quan li thuc hien cac
khoan thu, chi, giam s 't, kiem tra viec thirc hien phap luat.. til do d~t ra yeu c&ucua viec quan li
phai mang tinh chuye mon hoa cao, nen lam nay sinh nhu c&uquan li thee chirc nang (hay con
goi la quan li thee II vue).
* Quan li the chirc nang: Ia quan li thee tirng linh Vl!Cchuyen mon nh~t
dinh cua quan li hanh chinh nha nu6c nhu k~ ho~ch, tai chinh, gia ca, khoa hQc,cong ngh~, lao
dl)ng,nl)i V\l, quan h~ 6i ngo~i va hqp tac qu6c t~, t6 chuc va cong Vl}.

D€ quan Ii the nganh, chuc nang, doi hoi phai co 1 t6 chuc dUng ra lam cong vi~c nay.
Cac bo, ca quan ngan bl) duqc thanh l~p d€ th\fc hi~n vi~c th6ng nh~t quan Ii 1 ho~c 1 s6 nganh,
IInhVl!Cchuyen mon 0 lien quan trong ph~m vi toan qu6c va duqc phan chia lam hai Io~i :
- BI) quan Ii thee nga : Ia ca quan co trach nhi~m quan Ii nhfrng ngah kinh t~- kI thu~t, van hoa,
xa hl)i nhu cong nghi p, nang nghi~p, giao thong v~n tai, van hoa, giao dl)c, y t~...
- BI) quan Ii thee chu nang co vai tro d~c bi~t quan trQngtrong vi~c giup Chinh phu nghien CUu
va xay d\fng cac chi~ luqc kinh t~ - xa hl)i noi chung, d\f an k~ ho~ch t6ng hqp va can d6i lien
nganh cling nhu phl)c . va t~o di~u ki~n thu~n lqi cho bl) quan Ii nganh hoan thanh nhi~m Vl}.
Ph~m vi, quy~ h~n cua cac bl), ca quan ngang bl), ca quan thul)c Chinh phu:
- Ban hanh cac van ba phap lu~t d€ th\fc hi~n phap lu~t ml)t cach th6ng nh~t trong tUngnganh.
- Quy~t dinh cac ch' sach, ch~ dl) va cac bi~n phap nh~m tang cUOngva cai ti~n ca c~u t6
chuc, ho~t dl)ng quan Ii cua nganh, ki€m tra vi~c th\fc hi~n k~ ho~ch cling nhu nhi~m V\l duqc
glao.
* Quan Ii thee ia phuong la quan Ii tren ph~m vi lanh th6 nh~t dinh thee S\fphan v~ch dia
gi6i hanh chinh cua a nu6c. Theo quy dinh cua .phap lu~t nu6c ta, ( Di~u 118, Hi~n phap 1992,
sua d6i va b6 sung 20 1) vi~c quan Ii thee dia phuong duqc th\fc hi~n a ba c~p :
- Tinh, thanh ph6 tfl!c thul)c trung uong
- Huy~n, qu~n, thi xa, thanh ph6 tfl!c thul)c tinh
- Xa, phuOng, thi tr~n
D€ dam bao c 0 ho~t dl)ng qulin Ii thee dia phuong duqc th\fc hi~n hi~u qua, v~n d~ quan
trQngIa phai phan chi dia gi6i cac don vi hanh chinh thee quy rna hqp Ii co tinh d~n cac y~u t6
v~ kinh t~, chinh tri, a hl)i thanh ph&ndan tl)c... a dia phuong, ubnn cac c~p la cqhc co thAm
quy~n chung, giai qu ~t mQiv~n d~ lien quan d~n cac IInh Vl!Cho~t dl)ng cua nganh phat sinh
tren dia ban dia phu g. Cac sa, phong, ban chuyen mon giup cho UBND hoan thanh nhi~m
Vl)... UBND, cac sa, pong, ban chuyen mon cac c~p co nhi~m V\l va quy~n h~n khac nhau, duqc
phap lu~t quy dinh.
* Quan Ii thee ganh, chuc nang va quan Ii thee dia phuong la S\fk~t hqp ch~t che, da tra
thanh nguyen t~c ca b n trong quan Ii hanh chinh Nha nu6c, S\fk~t hqp nay la c&nthi~t, bai:
- Khai thac tri~t d€ frng ti~m nang, th~ m~nh cua dia phuong trong vi~c phat tri€n nganh do a
dia ban Hinhth6 cua ia phuong.

- N~m b~t duqc nh- g d~c thti a m6 dia ban, Ianh th6 nh~t dinh, tren ca sa do dam bao S\fphat
tri€n cua cac nganh dia phuong.
- H~n ch~ va lo~i b6 inh tr~ng Cl)Cbl) khep kin trong ml)t nganh hay tinh tr~ng Cl)CbQ,ban vi,
dia phuong lam cho o~t dl)ng cua cac nganh khong pha tri€n toan di~n, khang dap Ung duqc cac
yeu d.u cua Nha nu6 va xa hl)i
?

?

11


.~

Dh!,p1f(YC
Nguyen tac t~p trung - dan chu trong quan Iy hanh chinh na mroc la su k~t hop gitra hai y~u t6
t~p trung va dan chu. Nguyen t~c t~p trung - dan chu trong quan li hanh chinh nha mroc diroc
bieu hien nhfrng llQi dung sau:
a, S., phu thuQc cua CO' quan hanh chinh nha DIrac vao co' quan qUY~D I.,c nha mnrc cung

a

,

dip.
Hi~n phap 2013 quy dinh : "Nhdn dan sir dung quyen luc nha nuoc thong qua Qu6c hoi va H9i

il6ng nhdn dan la nhiing CO'quan dai dien cho f chi va nguyen vong cua nhdn dan, do nhdn dan
bdu ra va chiu trach nhiem trutrc nhdn dan."
Nhu vay, Hi~n phap quy dinh tAt ca quyen hrc nha mroc thuoc v€ nhan dan, nhan dan sir dung

quyen hrc nha mroc thong qua cac co quan quy€n I\lc nha nuac do chinh hQ bAu ra d~ thay m~t
minh trvc ti~p th\lc hi~n nhfrng quy€n I\lc do. D~ th\lc hi~n chilc nang quan Iy hanh chinh nha
nuac, h~ th6ng co quan hanh chinh nha nuac duQ'cthanh I~p va no Iuon co S\l phV thuQc vao cac
co quan quy€n I\lc nha nuac cling cAp.
+ T~p trung duQ'cth~ hi~n a vi~c cac co quan quy€n I\lc nha nuac co nhfrng quy€n h<;1nnhAt dinh
trong vi~c tharth I~p, sap nh~p hay giai th~ cac co quan hanh chinh nha nuac cling cAp. d trung
uong Qu6c hQi thanh I~p ra Chinh phu va trao cho no quy€n hanh phap. d dia phuong cac
UBND do HDND cling cAp bAu ra va th\lc hi~n hO<;1t
dQng quan Ii hanh chinh nha nuac a dia
phuong.
Vi dv: Luat t6 chilc Hoi d6ng nhan dan va Uy ban nhan dan nam 2003 quy dinh:
Khoan 3 Di€u 17 quy dinh v€ nhi~m Vl), quy€n h<;1ncua HDND cAp tinh: "Phe chudn CO'cdu CO'

quan chuyen man thu9c Uy ban nhan dan cdp tinh, cdp huy¢n; quyit ilinh thanh Iq.p,sap nhq.p,
giai thi m9t s6 CO'quan chuyen man thu9C Uy ban nhan dan cung cdp thea huang ddn cua Chinh
phu"
Di€u 2: "Uy ban nhan dan do H9i il6ng nhan dan bdu la CO'quan chdp himh cua H9i il6ng nhan
dan, CO'quan hanh chinh nha nuac a ilia phuong, chiu trach nhi¢m truac H9i il6ng nhan dan
cung cdp va CO'quan nha nuac cdp tren.
...Uy ban nhan dan thlfc hi¢n chuc nang quan If nha nuac a ilia phuO'ng,gop phdn baa ilam Slf
chi ilgo, quan If th6ng nhdt trong b9 may hanh chinh nha nu6'c tit trung uO'ngtai CO'sa".
T~p trung con dugc th~ hi~n trong hO<;1t
dQng, cac co quan hanh chinh nha nuac Iuon chiu S\l chi
d<;10,giam sat cua co quan quy€n I\lc nha nuac va chiu trach nhi~m bao cao hO<;1t
dQng cua minh
vai co quan quy€n I\lc nha nu&c cling cAp.Luat t6 chilc HDND va UBND nam 2003 quy dinh:
Di€u 1: "H9i il6ng nhan dan thlfc hi¢n quy~n giGm sat il6i vai hogt il9ng cua Thuang trlfc H9i

il6ng nhdn dan,

Uy ban nhan dan,...

JJ

"Uy ban nhan dan chiu trach nhi¢m va baa cao cong tac truac H9i il6ng nhan dan
cung cdp va Uy ban nhan dan cdp tren trlfc tiip.
Uy ban nhan dan cdp tinh chiu trach nhi¢m va baa cao cong tac truac H9i il6ng nhan dan cimg
Di€u 120:

cdp va Chinhphu."

+ Dan chu dugc th~ hi~n trong vi~c co quan quy€n I\lc nha nuac trao quy€n chu dQng sang t<;10
cho cac co quan hanh chinh nha nuac trong vi~c chi d<;1o
th\lc hi~n hi~n phap, Iu~t va cac van ban
khac cua co quan quy€n I\lc nha nuac.
Khoan 1 Di€u 94 Luat t6 chilc HDND va UBND nam 2003 quy dinh nhi~m Vl) quy€n h<;1ncua
UBND cAp tinh nhu sau: "T6 chuc, chi ilgo va kiim tra vi¢c thi hanh Hiin phap, luq.t,cac van

12


~-~--

---_

---------------

ban quy pham phdp l-yJt cua CO' quan nha nutrc cap tren va nghi quyet cua Hoi il6ng nhdn dan
cung cap; t6 chtcc thu. hien cong tdc tuyen truyen, gido due phdp ludt a ilia phuong"
Cau 11: Phan tich c c hinh tlnrc quan Iy hanh chinh nha nmrc mang tinh phap Iy? Neu vi

dl}?
Ban hanh van han quy pham phap lu~t
Ban hanh van im u
ham ha lUa! lei hinh thirc phap Ii quan trong nhat trong hoat
dong cua cac chu th ~ qmin Ii hanh chinh nha nuac nham thirc hien chirc nang, nhiem vu cua
minh. s6 hrong van b n quy pham phap lu~t do cac co quan hanh chinh nha rnroc ban hanh la r~t
100. f)i~u do dirong
u kh6ng phil hop voi chirc nang co ban cua bQ may hanh chinh nha mroc
la chirc nang chap ha h luat, f)i~u do duoc quyet dinh chu y~u bai cae ccr quan quy~n ll!e nha
nu&e cae e~p kh6ng hai la nhung ccr quan ho~t dQng thuOng xuyen va vi~e rna rQng ph~rn vi
nhfrng v~n d~ chi cae ecr quan quy~n ll!e nha nuac rnai duQ'c phep quy~t dinh kh6ng phai la v6
t~n.
M~t khac, pha lu~t hi~n hanh va thl!c ti~n quan Ii kh~ng dinh kha nang l~p quy dQe I~p
cua cac ecr quan hanh hinh nha nuac. Nhfrng quy t~c xu Sl!chung trong lu~t va cac van ban kbac
eua eac ccr quan quy~ ll!c nha nuac kh6ng bao ham h~t rnQi v~n d~ cua dai s6ng xa hQi. Chung
chi la nhfrng quy dinh chung cin duQ'c C\lth€ hoa trong tung IInh Vl!Ccua quan Ii hanh chinh nha
nuac. Nhi~rn V\l e\l th ~ hoa do dUQ'ephap lu~t trao cho cac ccr quan hanh chinh nha nu&c wang
(mg. Ho~t dQng nay
6ng nhArn thay d6i nhfrng quy dinh chung rna nharn bao dam vi~c eh~p
ha,nh nhfrng quy dinh hung bAng cach b6 sung nhfrng quy ph~rn phap lu~t hanh chinh do cae ccr
quan hanh chinh nha uae ban hanh nhArn C\l th€ hoa, chi ti~t hoa nhfrng quy ph~rn lu~t can cu
vao nhUng di€u ki~n I nh th€ va thai gian, dam bao ch~p hanh lu~t rn9t cach dung d~n, hi~u qua,
phil hqp vai nhfrng ye ciu eua lu~t.
ThAm quy~n b n hanh van ban quy ph~rn phap lu~t la phuang ti~n hfru hi~u d~ eac chu th~
qllan Ii hanh ehinh nh' nuac tae dQng tich Cl!Clen IInh Vl!Cdai s6ng xa hQi thuQc quy~n quan Ii
cua rninh trong khu6 kh6 nhfrng yeu ciu chung cua lu~t. Cling chinh thong qua vi~c ban hanh
van ban quy ph~rn ph p lu~t rna vai tro di~u ehinh eua ho~t dQng ch~p hanh quy~n Il!c nha nuac
dUQ'eth~ hi~n rnQt cac wang d6i diy duoN~u kh6ng co thArn quy€n ban hanh van ban quy ph~rn
phap lu~t thi ho~t dQn cua cac chu th~ quan Iy hanh chinh nha nuae chi co tinh ch~t ch~p hanh
th\l dQng, dan gian rn' khong rnang tinh sang t~o.

Qua trinh qua Ii doi hoi phai ban hanh nhfrng quy~t dinh quan Ii rna rnQt phin trong
nhfrng quv~t dinh do 0 chua dlJ'llg chuang trinh ho~t dQng d6i vai eac d6i luqng quan Ii du&i
quy~n. Trong quy~t inh quan Ii co xac dinh rn\le dich thanh lap, quy dinh nhi~rn V\l cua d6i
wqng quan Ii.nhfrng 6i lien h~ c6ng tac ccr ban ... Thong qua ho~t dQng ban hanh van ban quy
ph~rn ph.ap lu~t hanh hinh, cac chu th€ eua quan Ii hanh chinh nha nuae:
- An dinh nh - g quy t~e xli Sl! trong quan Ii hanh chinh nha nuae. C\l th~ la ban hanh
nhfrng quy dinh co ti h ch~t chung ho~c nganh, lien nganh lien quan d~n hanh vi xli Sl! cua cac
ccr quan hanh chinh
a nuae, cac ccr quan, xi nghi~p, t6 chuc kinh t~, t6 chuc xa hQi cling nhu
e6ng dan, nguai nuac ngoai... trong quan Ii hanh chinh nha nuae.
- Quy dinh nh g nhi~rn V\l C\lth€, quy~n h~n, nghla V\l va traeh nhi~rn cua cac ben tharn
gia quan h~ quan Ii h'
ehinh nha nuac.
- Xac dinh cac rn6i lien h~ chu y~u giua cac bQ ph~n cua h~ th6ng quan Ii hanh chinh nha
nuac.
- Quy dinh nh g h~n ch~ va nhUng di~u ngan c~rn.
- Trong truOng hqp cin thi~t, d~t ra nhfrng nghTa V\l d~c bi~t ho~e trao quy~n h~n d~e bi~t.
13


- Thuc hien clnrc nang bao v~ phap Iu~t va d~t ra nhirng bao dam phap li cho tr~t nr quan
Ii hanh chinh nha mroc.
Til nhirng diSu da phan tich tren cho thay pham vi hoat dong I~p quy cua cac co quan
hanh chinh nha mroc va kha nang sir dung n6 nham diSu chinh cac mat khac nhau cua hoat dong
chAp hanh - diSu hanh hi rAt IOn. Boi vay, d.n d~t vAn dS vS yeu c~u d6i voi hoat d(>ng I~p quy
cua cac co quan hanh chinh nha mroc.
Nhtrng yeu c~u co ban d6i voi hoat d(>ngI~p quy cua cac co quan hanh chinh nha mroc la:
- Gioi han I~p quy vS nguyen t~c phai duQ'cquy dinh bai ccr quan quySn hJc nha nuac.
- Ho~t dOng I~p quy trong mQi truang hQ'Pphai c6 ccr sa phap Ii Ia nhUng quy dinh tuang
lIng cua ccr quan quven I\!,cnha nuac va s\!,uy nhi~m C\lthc cua ccr quan quYSn I\!,cnha nuac.

T6m I~i, trong cac van ban quy ph~m phap Iu~t, cac ccr quan hanh chinh nha nuac quy
dinh nhUng quy t~c chung trong IInh V\l'Cquan Ii hanh chinh nha nuac; nhUng nhi~m V\l, quYSn
h~n va nghla V\l C\l th€ cua cac ben tham gia quan h~ quan Ii hanh chinh nha nuac; xac dinh ra
th~m quy€n va thu 1\1cti~n hanh ho~t dOng cua cac chu th€ quan Ii... QuySn ban hanh cac van ban
quy ph~m phap Iu~t va giai h~n cua ho~t d(>ng nay cua cac ccr quan hanh chinh nha nuac duQ'c
phap Iu~t quy diM ch~t che.
Ban himh van ban ap d1}ng quy ph~mphap Iu~t
Ban hanh van ban ap d\lng quy ph~m phap Iu~t Ia hinh thuc ho~t dOng chu v~u cua cac ccr
quan hanh chinh nha nuac. N Oi dung cua n6 Ia ap d\lng m(>thay nhiSu quy ph~m phap Iu~t VaG
m(>ttruang hQ'PC\l th€, trong nhUng diSu ki~n C\lth€. Vi~c ban hanh van bin ap d\lng quv ph~m
phap Iu~t lam phat sinh, thay d6i hay chAm dUt nhUng quan h~ phap Iu~t hanh chinh C\lth€.
B~ng vi~c ban hanh van ban ap d\mg quy ph~m phap Iu~t, cac chu th€ quan Ii hanh chinh
nha nuac giai quy~t nhUng vi~c C\l th€ lien quan d~n ccr quan, t6 chirc hay ca nhan tren ccr sa
nhUng yeu c~u va diSu ki~n dUQ'cquy dinh trong cac van ban quy ph~ phap Iu~t. D6ng thai cac
chu th€ quan Ii hanh chinh nha nuac cling th\!'c hi~n nhfrng nhi~m V\l duQ'c giao tren cac IInh V\l'C
khac nhau cua dai s6ng xa h(>ithong qua vi~c ban hanh cac van ban Io~i nay.
D~c trung cua cac van ban ap d\lng quy ph~m phap Iu~t cling nhu eua cac van ban quv
ph~m phap Iu~t hanh chinh Ia tinh chAt quySn I\!,cva tinh chAt duai Iu~t. NhUng van ban ap d\lng
quy ph~m phap Iu~t phai phil hQ'Pvai nhUng van ban quy ph~m phap Iu~t.
Cac van ban ap d\lng quy ph~m phap Iu~t rAt khac nhau vS n<)idung, tinh ch§:t, m\lc dich ...
nen kh6 c6 th€ ti~n hanh phan Io~i chi ti~t rna khong gay tranh lu~n. Vi v~y, c6 th€ chia chung
thanh hai nh6m 100 sau day:
- Nhfrng van ban chAp hanh phap Iu~t.
- NhUng van ban bao v~ phap Iu~t.
Trong ca hai tru~g hQ'P(ban hanh van ban chAp hanh phap Iu~t va ban hanh van ban bao
v~ phap Iu~t) m\lc dich ccr ban cua vi~c ban hanh van ban Ia dam bao hanh vi xu s\!,c~n thi~t cua
cac thanh vien tham gia quan h~ quan Ii hanh chinh nha nuac. Trong m6i truang hQ'Pm\lc dich
chung nay d~t duQ'cb~ng nhUng cach khac nhau. Trong truang hQ'Pban hanh van ban chAp hanh
phap Iu~t, cac chu th€ quan Ii hanh chinh nha nuac ap d\lng ho~c hi~n th\!'c h6a ph~n quy dinh
cua quy ph~m phap Iu~t tuang lIng. Day la ho~t dOng mang tinh tich c\!'c, thong qua ho~t dOng

nay quYSn va nghla V\l cua cac ben tham gia quan h~ quan Ii hanh chinh nha nuac duQ'chi~n th\!'c
h6a trong m6i lien h~ vai vi~c diSu chinh thuang xuyen va tf\l'Cti~p nhUng quan h~ d6 (vi dV:
Quy~t dinh b6 nhi~m). Trong truang hQ'Pban hanh nhUng van ban bao v~ phap Iu~t, cac chu th€
quan Ii hanh chinh nha nuac ap d\lng ho~c hi~n th\!'c h6a ph~n ch~ tM cua quy ph~m phap lu~t

a

14

'l


nrong irng (vi du: QU) 't dinh xir phat). Day la hoat dong khong thS thieu cua cac chu thS quan li
hanh chinh nha mroc S dam bao phap ch€ va ki Iu~t nha mroc.
Nhu vay, than qua viec ban hanh cac van ban ap dung quy pham phap luat, cac chu thS
quan li hanh chinh nh mroc tac dong mot each tich ClJCva tnrc tiep d€n moi mat heat dQng cua
cac co quan c~p duoi, cac co quan va t6 clnrc tnrc thuoc, cac t6 chirc phi nha mroc va cong dan,
ca nhan va t6 chirc mro c ngoai tham gia vao quan h~ quan li hanh chinh nha mroc. Pham vi tac
dong cua cac van ban loai nay la r~t rong va kh6 c6 thS Ii~t ke ti mi. D6 la nhfrng v~n d~ v~ t6
chuc, xac dinh nhi~m ., d~t nghla V\l cv thS, thoa man nhfrng yeu c~u hqp phap cua cong dan,
ap dVng cac ch€ tai h'
chinh ...ThlJc ch~t toan bQ hoe;ttdQng hang ngay cua cac chu thS quan Ii
hanh .chinh nha nu6c t S hi~n trong cac van ban ap dVng quy phe;tmphap lu~t nen nhfrng van ban
loe;tinay co s6 IUQ1lg1' hon hftn so v6i cac van ban quy phe;tmphap Iu~t. Nhfing van ban Ioe;ti
nay tac dQng tflJc ti€p d€n quv~n va Iqi fch cua cac d6i tuQ1lg co lien quan nen doi hoi cac chu
thS co thfun quy~n b hanh van ban phai co ki€n thuc phap Ii va chuyen man c~n thi€t, th~n
tr9ng trong tirng tru' g hqp, xem xet kI m9i m~t cua v~n de c~n giai quy€t... dS co thS dua ra
quy€t dinh dUng d~n v' hqp Ii.
Cau 12: Phan tich hU'ong phap cU'Ong ch~ himh chinh trong quan ly himh chinh nha
nU'(Yc?

CU'Ong ch~ : L vi~c co quan, can bQ co th~m quy~n sir dVng cac bi~n phap b~t bUQcb~ng
be;toIlJc cua nha nu6c 6i v6i cac ca nhan, t6 chuc, nh~m bUQccac ca Man t6 chuc phai thlJc hi~n
ho~c khong thlJc hi~n Qt hanh vi nh~t dinh; he;tnch€ v~ quy~n, tai san cua ca nhan, t6 chuc ho~c
he;tnch€ tv do than thS cua ca nhan. Vi dv: khi canh sat giao thong phat hi~n ra mQt nguai khong
mu bao hiSm khi tha gia giao thong, canh sat giao thong co nhfrng bi~n phap nghi~p V\l ch~n
nguai vi phe;tmIe;tihay noi cach khac Ia bUQcca nhan phai ngirng thlJc hi~n hanh vi vi phe;tm.Day
Ia biSu hi~n cua phu g phap cu5ng ch€.
- CuiJng ch€ h 'nh chinh duqc ap dvng theo thu tl,lc do phap Iu~t hanh chinh quy dinh.
Thong thuang thi cac hu tl,lc ap dVng cu5ng ch€ hang chinh thuang don gian, 4 nhanh chong vi
v~y xet tren mQt m~t ao do thi trinh tv ap dVng cu5ng ch€ hanh chinh se nang dQng hon so v6i
cu5ng ch€ dan SlJho~ cu5ng ch€ hinh SlJ.

/)~ciliim
- Chi sir dVng cuang h€ trong nhfrng truang hqp c~n thi€t, khi phuong phap thuy€t phvc khong
dem Ie;tihi~u qua ho~c khong co kha nang dam bao hi~u qua
- C~n IlJa Ch9n phuon phap cu5ng ch€ hi~u qua nh~t dS ap dVng
- Khong ap dVng bien phap cu5ng ch€ trong nhUng truang hqp mvc dich d~ ra da de;ttduqc ho~c
ca khi mvc tieu d~ ra ong thlJc hi~n duqc
- Khi ap dVng cu5ng h€ c~n c6 g~ng he;tnche thi~t he;tith~p nh~t cho ca nhan, t6 chuc va xa hQi
- Chi ap dVng cu5ng h€ trong nhUng truang hqp cv thS
- Khi ap dVng ck ch' y d~c diSm d6i tuQ1lgbi cu5ng ch€
Phlin IO(li
Cac bi~n phap cu5ng ch€ hanh chinh r~t da de;tng,phu hqp v6i d~c thu cua d6i tuQ1lgquan
Iy va yeu c~u cua can tac quan Iy, bao g6m: 1. Nhom phong ngira hanh chinh va bi~n phap kh~c
phvc, he;tnch€ thi~t h i do thien tai, dich b~nh ho~c vi yeu c~u Iqi ich chung. Nhfrng bi~n phap
phong ngira g6m: -K Sm tra gi~y ta, kiSm tra hQ kh~u, hang hoa, hanh IY... nh~m ngan ngira
nhfrng vi phe;tmphap u~t. -Ngan c~m ho~c he;tnch€ di vao khu VlJC nguy hiSm, khu VlJC dang xay
ra dich b~nh truy~n
i~m... -KiSm tra y t€ b~t bUQc dinh ky suc khoe cua nhung nguai lam
cong vi~c dich V\l c lien quan d€n thlJc ph~m va dich V\l khac d~ Ian truy~n dich b~nh cho

15


nhtrng ngiroi huang dich vu ... -Dong cira bien gioi; trung dung; trung mua ... Khi ap dung cac
bien phap phong ngira thi khong cftn thi~t phai duoc S\I d6ng y cua dQi urong bi ap dung, va bien
phap phong ngira phai duoc thirc hien, Va cac bien phap phong ngira hanh chinh khong lien quan
d~n vi pham phap 1u~t (VD: tieu huy dong v~t nhi~m benh).
Nhom bifn phdp xu Ij himh chinh
Day la mot bien phap mang tinh giao due thay th~ cho bien phap xu phat vi pharn hanh
chinh hoac bien phap xu ly vi pham hanh chinh d6i voi ngiroi chua vi thanh nien, bao g6m cac
bien phap nhac nho hay quan ly tai gia dinh. Bien phap nay duoc ap dung d6i vai nhftng d6i
tuqng khong phai 1a tQi ph';lm, nhilng ca nhan vi ph';lm 5 phap 1u~t nhu gay mftt tr~t tv, gay r6i
anh huang d~n xii hQi, bao g6m bi~n phap giao d\lc t';li dia phuang bao g6m xii, phuang, thi trftn:
dua vao truang giao duOng, dua vao cO' sa giao d\lc b~t bUQcva dua vao cO' sa cai nghi~n b~t
buQc. Co th€ thao khao tir di~u 89 d~n 96 lu~t vi ph';lm hanh chinh nam 2012 d€ bi~t them chi
ti~t. 3. Nhom bi~n phap ngan ch~n va bao dam xu 1y vi ph';lm hanh chinh Ap d\lng d€ ngan ch~n
kip thai vi ph';lm hanh chinh ho~c d€ dam bao vi~c su ly vi ph';lm hanh chinh, ngmJi co thim
quy~n co th€ ap d\lng cac bi~n phap sau thea dung quy dinh cua phap 1u~t (din cu vao di~u 119
1u~t xU 1y vi ph';lm hanh chinh nam 2012) - T';lm gift nguai; VD: t';lm gift d6i tuqng A vi tQi gay
mftt tr~t tv an ninh cong cQng. - Ap giai nguai vi ph';lm; - T';lm gift tang v~t, phuang ti~n vi ph';lm
hanh chinh, gifty phep, chUng chi hanh ngh~; VD tich thu gifty phep Iii xe cua nguai vi ph';lm an
toan giao thong - Kham nguai; - Kham phuang ti~n v~n tai, d6 v~t; - Kham nO'icftt giftu tang v~t,
phuang ti~n vi ph';lm hanh chinh; - Quan 1y nguai nuac ngoai vi ph';lm phap lu~t Vi~t Nam trong
thai gian lam thu t\lC trvc xuftt; - Giao cho gia dinh, t6 chuc quan ly nguai bi d~ nghi ap d\lng
bi~n phap xu ly hanh chinh trong thai gian lam thu tvc ap d\lng bi~n phap xu 1y hanh chinh; Truy tim d6i tuqng phai chftp haoo quy~t dinh dua vao truang giao duOng, dua vao cO' sa giao
d\lc b~t bUQc, dua vao cO' sa cai nghi~n b~t bUQctrong truang hcUOng ch~ thi hanh quy~t dinh xu ph';lt vi ph';lm hanh chinh 6 Khi cac ca nhan, t6 chuc vi ph';lm
hanh chinh nhung khong tv chftp hanh quy~t dinh xu ph';lt dli dii h~t thai gian thi hanh quy~t dinh
xu ph';lt vi ph';lm thi khi do cac nhom bi~n phap nay se duQ'c th\Ic hi~n d\Ia tren di8u 86 1u~t vi
ph';lm hanh chinh 2012. - Khftu tm mQt phftn luang ho~c mQt phftn thu nh~p, khftu tm ti~n tir tai

khoan cua ca nhan, t6 chuc vi ph';lm; - Ke bien tai san co gia tri tuang l'rng vai s6 ti~n ph';lt d€ ban
dftu gia; - Thu ti~n, tai san khac cua d6i tUQllgbi cu5ng ch~ thi hanh quySt dinh xu ph';lt vi ph';lm
hanh chinh do ca nhan, t6 chuc khac dang gift trong truang hc6 tinh tiu tan tai san. - BUQc th\Ic hi~n bi~n phap kh~c ph\lc h~u qua. 5. Nhom cac bi~n phap
kh~c ph\lc h~u qua do vi ph';lm hanh chinh gay ra Ap d\lng d6i vai cac ca nhan, t6 chuc gay ra
h~u qua d6i vai xii hQi nhu v~ vftn d~ moi truang, my quan do thi, ... DuQ'c quy dinh t';li di~u 28
lu~t xu ly vi ph';lm hanh chinh nam 2012 - BUQckhoi ph\lc l';litinh tr';lng ban dftu; - BUQcthao dO'
.eong trinh, phftn cong trinh xay d\Iilg khong co gifty phep ho~c xay d\Iilg khong dung vai gi~y
phep; VD toa nha 8B Le Tf\Ic - BUQc th\Ic hi~n bi~n phap kh~c ph\lc tinh tr';lng 0 nhi~m moi
truang, lay Ian dich b~nh; VD: vv ca ch~t hang 10';lta mi~n Trung do cong ty formusa sa thai
formosa - BUQc dua ra khoi liinh th6 nuac CQng hoa xii hQi chu ngrua Vi~t Nam ho~c tai xuftt
hang hoa, v~t phim, phuang ti~n; 7 - BUQCtieu huy hang hoa, v~t phim gay h';li cho sue khoe
con nguai, v~t nuoi, cay tr6ng va moi truang, van hoa phim co nQi dung dQc h';li; - BUQc cai
chinh thong tin sai S\Ith~t ho~c gay nhftm Ifin;
Cau 13: Phan tich khai ni~m thn t\lC himh chinh.? Cho vi d\l?

Bjnh nghia

16

;<


_.,

Thu tuc hanh c inh la each thirc t6 chirc thirc hien hoat dong quan ly hanh chinh nha mroc
thea do co quan, can bo, cong chirc tlnrc hien nhiem vu, ca nhan, t6 chirc thirc hien quyen va
nghia vu thea quy di cua phap lu?t trang qua trinh giai quyet cac cong viec trang quan ly hanh
chinh nha mroc
Vi du: Khi A b chu tich xa xu phat vi xay dung sai quy dinh. A co quyen khieu nai quyet

xa thea thu tuc khieu nai do la TTHC
D(ic iliim cua u t(lc himh chinh.
Tinh ch~t da di ~n va nQi dung phong phil cua hoat dong quan ly hanh chinh nha mroc co
quan diem d?c diem ua thu tuc hanh chinh, lam cho no co nhirng d?c di€m cua thu 1\lc hanh
chinh, lam cho no co frng d?c di€m khac vai cac thu 1\lc ho~t dQng I?p phap va thu t\ICtu phap.
- Thu nh~t: Th 1\lc hanh chinh la thu 1\lc th\lc hi~n cac ho~t dQng quan ly nha nuac hay
thu 1\lc hanh chinh d qc th\lc hi~n boi cac chu th~ quan ly hanh chinh nha nuac. Quan ly hanh
chinh nha nuac duqc h\lc hi~n boi cac ca quan nha nuac, cac t6 chuc xa hQi, ca nhan duqc nha
nuac trao quy~n,trang do quan tr9ng nh~t phai k€ d~n cac ca quan hanh chinh. Chu th€ trang h~
th6ng ca quan hanh c inh khong chi th\lc hi~n phftn Ian cac thu 1\lc hanh chinh rna con th\lc hi~n
nhfrng thu 1\lc lien qu n d~n cac ho~t dQng quan ly hanh chinh quan tr9ng nh~t. Nhu trang linh
V\fCthu 1\lc I?p phap: hu 1\lc lam hi~n phap va lam lu?t do eac chu th€ su d\Ing quy~n l?p phap
ti~n hanh. Thu 1\lc ha chinh duqc phan bi~t vai thu 1\lc tu phap khac vai thu 1\lct6 1\lng t~i toa
an, k€ ca thu 1\lckhon thu9C v~ kha nang thu 1\lc hanh chinh.
Vi d\I: d nuac a, phap I~nh thu 1\lc giai quy~t cac V\l an harih chinh di~u chinh trinh 1\f xet
xu cua toa an hanh ch nh vai tu cach la toa chuyen trach thuQc h~ th6ng Toa'anh nhan dan.
- Thu hai: Th? 1\lc hanh chinh do quy ph~m phap Iu?t hanh chinh quy dinh Quy ph~m
phap Iu?t hanh chinh ao g6m quy ph~m nQi dung va quy ph~m thu 1\lc: quy ph~m nQi dung trvc
ti~p quy dinh nhUng q y~n va nghla V\l cua cac chu th€ quan ly va d6i tuqng quan ly hanh chinh
nha nuac Quy ph~m t u 1\lc quy dinh cach thuc. Thu 1\lc hanh chinh phai duqc quy ph~m phap
lu?t hanh chinh quy inh vi: Cac quan h~ thu 1\lc hanh chinh Ia d6i tuqng di~u chinh cua Iu?t
hanh chinh.
Vi d\I: Trang v ~c t6 chuc qua trinh lao d9ng va quy ch~ cong V\l, quy~t dinh thu t\ICtuy€n
d\Ing, cho thoi vi~c, en thuang d6i vai can bQ cong chuc. Thu 1\lc hanh chinh do nhi~u chu th€
ti~n hanh Thu 1\lc ha chinh lien quan trvc ti~p d~n vi~c th\lc hi~n thAm quy~n cua chu th€ quan
Iy Nhi~u thu 1\lc hanh chinh Ia thu t\IC giai quy~t cac cong vi~c lien quan d~n quy€n va nghla V\l
cua ca nhan, t6 chuc. Co nhfrng truemg hqp doi hoi hoi phai th?n tr9ng, trai qua nhi€u khau va
yeu cftu co nhi€u lo~i i~y ta, xac minh ty my d€ bao dam cho cong vi~c giai quy~t chinh xac
- Thu ba: Thu 1\lc hanh chinh co tinh m€m deo, linh ho~t Ho~t dQng quan Iy hanh chinh
nha nuac v6n phong hil, da d~ng. N Qi dung va cach thuc ti~n hanh tUng ho~t dQng C\Ith€ chiu

S\l tac dQng cua nhi€ y~u t6 khac nhu thAm quy€n nang l\lc cua chu th€ quan Iy, d?c di€m cua
d6i tuqng ... Thu 1\lc h' nh chinh vai tinh ch~t la cach thuc t6 chuc th\lc hi~n cac ho~t dQng quan
ly duang nhien phili l' nh ho~t mai co th€ t~o nen quy trinh hqp Iy cho tUng ho~t dQng quiln IY.
Khong chi co mQt rna co r~t nhi€u thu 1\lc hanh chinh.
Vi d\I: Phap lu t quy dinh hai thu 1\lc xu ph~t vi ph~m hanh chinh Ia thu t\IC dan giiln va
thu 1\lc co l?p bien b? . Co nhi€u thu t\IC hanh chinh khi giili quy~t nhfrng cong vi~c trang quiln
Iy nha nuac, phap lu? . Trong cung mQt thu 1\lc cac chu th€ co th€ linh ho~t trang cac truemg hqp.
Vi d\I: Thu t\IC Hili q an. Ki€m tra h6 sa => Ki€m tra hang hoa => Tinh thu~ (n~u kh6'p nhau).
N~u co th€ ki€m tra h sa hili quan, ki€m tra hang hoa trong cung mQt thai gian boi (sau khi tinh
=> nQP thu~ thong qu n) => th\lc hi~n tren ca so phap lu?t. M?t khac so vai thu 1\lc l?p phap va
17


thu tuc tu phap nhu c~u bai bo thu tuc hanh chinh cii.dira ra thu tuc moi.thay d6i cac thu tuc da
co dat ra kha thuong xuyen dam bao thich irng voi S\I bien d6i linh hoat cua hoat dong quan
ly.Khi xay dung thu tuc hanh chinh n~u nhan tlnrc dung dAn v~ d~c diem nay se t<;10ra S\I linh
hoat.mem deo cho hoat dong quan ly,n~u phu nhan d~c diem nay co th~ him XO"cirng heat dong
quan ly .kim ham qua trinh phat tri~n cua xa hoi, Qua do, cho ta hieu dircc th~ nao la thu tuc
hanh chinh va nhtrng d~c diem cua thu rue hanh chinh. Thu tuc hanh chinh c6 vai tro quan trong
trong viec di~u hanh b<)may nha mroc cling nhu bao v~ 19i ich cho nhan dan. Thu tl,lc hanh chinh
trong b6i canh cua qua trinh h<)inh~p va rna cira hi~n nay thu tl,lc hanh chinh cua cac qu6c gia
tren th~ gi6'i cling nhu nu6'c ta c6 S\I anh hUCmgva tac d<)nglfin nhau nhu dftu tu nu6'c ngoai, xu~t
nh~p khAu, hO<;1t
d<)ngm~u dich ....

Cau 14: Phan lo~i thn t\lChanh chinh? Cho vi du?
Theo d6i tugng quan ly cua Nha nu6'c
Cac thu tl,lc hanh chinh dugc xay d\Illg cho tirng lInh V\IC va dugc phan 10<;1i
thea cO"c~u, chuc
nangnhu:

- Thu tl,lcdang kY·kinh doanh;
- Thu tl,lcclip Gi~y ch(mg nh~n quy~n sir dVng d~t;
- Thu tvc lam h<)chi~u;
- Thu tl,lcc~p Gi~y phep xay d\Illg;
- Thu tvc h<)-khAu...
Theo cong vi~c cua cO"quan Nha nu6'c
Cac thu tl,lc hanh chinh nay dugc phan 10<;1i
thea hO<;1t
d<)ng cv th~ cua cO"quan Nha nu6'c. Theo
cach nay thu tl,lchanh chinh bao g6m:
- Thu tuc thong qua va ban hanh van ban nhu Thu tuc thong qua V3 ban hanh van ban hanh
cb1nh. quy~t dinb h3nh ehinh:
- Thli tuc tuy~n dung can bo, cong chue;
- Thli ruc khen thuang,

kY luM ean bo,

eong chue.

Theo chuc nang chuven mon
Cae eO"quan ehuyen mon thue hien cae hoat dong noi bo phai dam bao nhling thli tuc dn thi~t
thea yeu du chung. Theo do, e6 cae loai thli tuc hanh chinh sau:
- Thu tuc tI1U~.phi. Ie phi;
- Thu tuc eung c~p thong tin;
- Thu tue hai quan;
- Thu rue ki~m tra phong ehay chua chay;
- Thli ruc ki~m tra an t03n lao dong ...
Theo quan he cong tae

Thii tile him" e"inh niHbo:

Thli tue h3.nh chinh noi bo 13 thu rue thuc hien cae eong viec noi bo trong cO"quan Nha nu6'e,
trong he th6ng eO"quan Nh3 nu6'e.
Thli ruc hanh chinh noi bo thucmg 13cae thu tue:
- Thli rue ban hanh quy~t dinh quy pham;
- Thil tuc ban hanh quyet dinh noi bo ca biet;
- Thu rue b6 nhiem can bo ...
18

~


C'ac thi'
' th;(
u tu cnay
e hi1I.l. 'nquan e J?;lUaan
,

ao vot n an vien: quan hee h on taac, p h"·h
01 lqp aura cac

co quan cling cap.
Thii tuc hitnh chinh v an thu:
Thu tuc nay co lien qt an chat che voi hoat dong van thtr. a6m toan bo nhfrnz thu tuc lien quan
d~n hoat dona xu lv.. eunz can, hru trfr conz van gi~y to va dira ra cac quvet dinh diroi hinh thirc
van ban d~ phuc vu zi i quvet conz viec,
Vidu:
- Thu tuc tieo nhan co Lg van dild~n
- Thu tue VaGs6 conz van...
Viec nhan loai thu tue hanh chinh chi mana tinh tironz d6i, mot thu tue co the thuoc nhieu loai
thu tue hanh chinh kha c nhau.

- Thu tuc hanh (hinh voi tinh eh~t la each thirc t6 chirc thuc hien cac hoat dOng quan li
duang nhien phai linh hoat moi co thS t~o nen quy trinh hqp Ii chotirng ho~t dOngqmin Ii C\lthS.
Do do, khong thS co t pu tl,lchanh chinh duy nh~t cho toan bOho~t dOngquim Ii hanh chinh nha
nuae rna phai co r~t r hi~u thu t\le hanh ehinh. Th~m chi dS giai quy~t mOt lo~i cong vi~c nh~t
dinh
1 u dinh hai thu tue xu p.hat vi p..ham
. din g co thS cftn ( ~n thu tuc hanh chinh khac. VD: pqy..
hanh chinh la thu t\le an gian va thu tl,leco I~pbien ban.
- Khi xay dlJllgt u tl,lehanh chinh neu nh~n thue dung d~n v~ quan diSm nay se t~o ra S\l
linh ho~t, m~m deo c 0 hO,~tdOngquan Ii, n~u phu nh~n co thS lam xa, e~g ~o~t dOngquan Ii,
kim ham qua trinh ph t trien xa hOi. S\l euang di~u tinh linh ho~t co the dan den vi~c d~t ra qua
nhi~u thu tl,lcmOtcae khong cAnthi~t hoi;icthay d6i thu tl,lemOteach tliy ti~n lam eho ho~t dOng
quan Ii thi~u 6n dinh.

t..

Cau 15: Phan tich

ai ni~m quy~t dinh hilDh chinh. Cho vi dl).

Quy~t dinh ha chinh la mOtd~ng cua quy~tdinh phap lu~t, no la k~t qua cua S\lthS hi~n
y chi, quy~n l\lc nha nuac thong qua nhUng hanh vi cua cac chu thS dUQ'c
th\lc hi~n quy~n h' h phap trong h~ th6ng cac cO' quan hanh ehinh nha nuac ti~n
hanh thea inOt tri
tv duai nhUng hinh thuc nh~t dinh thea quy dinh cua phap
lu~t, nh~m dua ra
ung chu truang, bi~n phap, d~t ra cac quy t~c xu S\l ho~c ap
d\lng nhUng quy t c do giai quy~t mQt cong vi~c C\l thS trong dai s6ng xa hOi
nh~m th\lc hi~n chuc ang quan Ii hanh chinh nha nuac.
J)~ciliim:

Quy~t dinh hanh c inh la mOt d~ng C\l thS eua quy~t dinh phap lu~t nen cling mang
nhUngd?c diSm chun cua mQtquy~t dinh phap lu~t:
*Quy~t dinh anh chinh thS hi~n y chi nha nuac: cling nhu t~t ca cac lo~i quy~t
dinh phap lu~t khac no la k~t qua cua sg thS hi~n y chi eua cac chu thS quan Iy co
thAm quy~n thgc hi n nhan danh nha nuac, vi IQ'i ich nha nuac. Y chi cua nha nuac
trong quy~t dinh h nh chinh con thS hi~n 6 ch6, m~c dli khi ban hanh quy~t dinh
cO' quan hanh chinh co thS xem xet, l~y y ki~n xua d6i tUQ'llgtac dOng cua quy dinh
v~ nhUng v~n d~ 1·en quan d~n nOi dung quy dinh, nhung cac y ki~n do chi co gia
tri tham khao, gia b6t kha nang nhin nh~n v~ mOt cach phi~n di~n, mOt chi~u· cua
cO' quan hanh chi . NOi dung quy~t dinh khong bao gia la sg th6a thu~n y chi giua
cac chu thS quan I' va d6i tuQ'llg bi quan ly, trong quan Iy hanh chinh nha nuac y
chi cua nha nuac t~p rung nh~t.
19


*Quy~t dinh hanh chinh mang tinh quyen lire nha mroc, va diroc nha mroc dam bao hire
hien: Vi~c thuc hien quyen hrc nha mroc thuong

thS hien duoi hinh thirc la nhtrng quyet dinh

bang van ban, trong s6 nhfrng quyet dinh thanh van do thi nhtrng quyet dinh do cac chu thS quan
ly hanh chinh ban hanh rAt nhieu, tinh quyen hrc nha mroc tnroc h~t thS hien a ngay hinh thirc
cua nhtrng quy dinh, boi Ie theo quy dinh cua phap lu?t thi thi co CCY
quan nha mroc moi duoc
dan
phirong
ra
cac
quyet .dinh, phap luat xuat phat ill nhtrng 19i ich chung. Ben canh do tinh quyen
lire, dan phirong cua quyet dinh hanh chinh con thS hien r5 a nOi dung va muc dich

cua quyet dinh. DS thlJC thi quy~n hanh phap tren CCYsa Lu?t va dS thi hanh Lu?t,
quy~t dinh hanh chinh luon thS hi~n tinh m~nh l~nh rftt cao, chinh vi V?y tinh
quy~n llJc nha nuac con thS hi~n a tinh dam bao thi hanh cua quy~t dinh. V~
nguyen t~c m9i quy dinh d~u phai dugc thi hanh, kS ca nhfrng quy~t dinh co SlJ
phan khang ill phia d6i tuqng quan ly, co nghla la quy~t dinh se dugc dam bao thi
hanh b~ng nhfrng bi~n phap cUOngch~ nha nuac.
*Quy~t dinh hanh chinh mang tinh phap ly : Quy~t dinh hanh chinh do nha nuac ban hanh
d~u co gia tri phap Iy, truac h~t quy~t dinh hanh chinh xuAt hi~n da tac dOng ngay d~n CCY
ch~
di~u chinh phap lu?t, quy~t dinh hanh chinh co thS dua ra
nhfrng bi~n phap, ho~c nhfrng chu truang Ian trong lInh VlJC quan ly hanh chinh.
vi d{l nhu : Quy~t dinh s6 38/CP, ngay 4/05/1994 v~ cai cach mOt buac thu tl,lc hanh
chinh trong vi~c giai quy~t cac cong vi~c cua cong dan va t6 chuc. M~t khac tinh
phap ly cua quy~t dinh hanh chinh con thS hi~n a vi~c lam xuftt hi~n quy ph~m
phap lu?t thay th~ ho~c huy b6 quy ph~m phap lu?t, ho~c lam phat sinh, thay d6i,
ho~c chftm dill mOt quan h~ phap lu?t Cl,lthS ( quy~t dinh ap dl,lng phap lu?t ).
Ngoai nhfrng d~c diSm chung cua mOt quy~t dinh phap lu?t, thi quy~t dinh hanh chinh con
mang nhung d~c trung rieng g~ li~n vai d~c thiI cua ho~t dOng quan Ii hanh chinh nha nuac. Do
la tinh duai lu?t, tinh da d~ng, phong phil v~ nOi dung va chu thS ban hanh, v~ nOi dung ml,lc dich
va hinh thuc t6n t~i cua cac lo~i quy~t dinh hanh chinh:
Thu nhftt, Tinh duai Lu?t cua quy~t dinh hanh chinh. Chu thS co thAm quy~n khi ra quy~t
dinh hanh chinh la ho~t dOng quan Ii hanh chinh nha nuac. chu y~u rna cac chu thS quan Ii nha
nuac n~m quy~n hanh phap ti~n hanb. Ho~t dOng quan Ii quan Ii harth chinh nha nuac la ho~t
dOng chftp hanh - di~u hanh, trong do nOi dung chftp hanh xuftt phat ill vi tri cua CCY
quan hanh
chinh nha nuac la CCY
quan chftp hanh cua CCY
quan quy~n llJc nha nuac. Do V?y, khi chu thS quan
Ii hanh chinh ra quy~t dinh hanh chinh luon mang tinh duai Lu?t sau s~c, tuc la khi chu the ban
hanh quy~t dinh hanh chinh thi cac quy~t dinh phai dlJa tren CCY

sa la cac van ban Lu?t do
CCY
quan quy~n llJc ban hanh. N Oi dung va ml,lc dich cua quy~t dinh hanh chinh la dS thlJc hi~n
Lu?t, nh~m Cl,l thS hoa cac quy dinh cua Lu?t vao dai s6ng xa hOi.

Vi dl:l: Chinh phu la cO' quan chap hanh cua Qu6c h9i, do vgy, m9i van bim do
Chinh phu ban hanh la van bim duai Lugt. Nght atnh do Chinh phu ban hanh la
nhfmg van bem duai lugt nhdm Cl:lthd hoa va huang ddn thi hanh Lugt. Hay la Thu
tuang Chinh phu la nguili aUng adu Chinh phu - cO' quan chap hanh cua QU6c h9i,
nen cac quyit atnh cua Thu tuang Chinh phu ban hanh cung la van bc'm duai Lugt.
Ngoai ra cac Thong tu cua B9 truong, Thu truang cO' quan ngang B9 cung la van
bembemban hanh duai Lugt.
Thu hai, Quy~t dinh hanh chinh mang tinh da d~ng, phong phil v~ chu the ban
hanh quy~t dinh. Quy~t dinh hanh chinh do chu the quan Ii hanh chinh nha nuac
20

l'


ban hanh. Chu th~ quan 11 hanh chinh nha mroc la cac co quan nha mroc rna chu
y~u va quan trong nhit la co quan hanh chinh nha mroc, cac ca nhan co quyen,
cling cac ca nhan, t6 clnrc khi duoc nha mroc trao quyen quan li hanh chinh nha
mroc trong nhttng nrong hQ'P cu th~. Nhtrng chu th~ nay a nhtrng cip quan li khac
nhau, va a nhfmg linh V\fC khong hoan toan giong nhau. S\I phan cip quan li ill
trung irong d~n di plnrong, ill co quan hanh chinh co tham quyen chung, cho d~n
co quan hanh chinh 0 tham quyen chuyen mono Vi du nhu : Chinh phil, cac BQ, Uy ban nhan
dan cac cip, cac sa. 0 S\I da dang v~ chu th~, nen khi ban hanh quyet dinh hanh chinh se nit da
dang, phong phil. Th ba, Tinh da dang, phong phil v~ nQi dung, muc dich cua quyet dinh
hanh chinh. NQi duns va m\lc dich cua quy~t dinh hanh chinh la rit da d';lng va phong phil, d~c
di~m nay xuit phat ' dach di~m cua hO';ltd<)ng quan lia hanh chinh nha nu6c. Day la mQt hO';lt

dQng phuc t';lP, thu' g xuyen bi~n d6i khong ngUng, lien quan d~n fit nhi~u linh V\fCcua dai
s6ng xa hQi ill : vin ~lien quan d~n kinh t~, van hoa, giao d\lc, y t~, cac vin d~ lien quan d~n
d6i ngo';li, IInh V\fCa ninh qu6c phong, hay cac IInh V\ICmang tinh chit nh';ly cam nhu, vin d~
dan s6, dan tQc, ton iao ... Do v?y, a tUng linh V\fC,cac quy~t dinh hanh chinh duQ'c ban hanh
phai co nhfrng nQi du g, m\lc dich phli hQ'Pv6i tUng vin d~, IInh V\fCC\lth~ rieng bi~t, nhftm dua
ra nhfrng chu truang, bi~n phap, d~t ra cac quy tic xu S\I ho~c ap d\lng cac quy tic do giai quy~t
mQt cong vi~c C\lth~ rong tUng lInh V\fCcua dai s6ng xa hQi, va day la Ii do lam cho quy~t dinh
hanh chinh co S\I da ';lng va phong phil v~ nQi dung cling nhu m\lC dich cua quy~t dinh harth
chinh.
Thu tu, Quy~t diM hanh chfnh da d';lng, phong phil v~ hinh thuc tbn t';li cua quy~t dinh
hanh chinh. M~c dli tong Lu?t khi~u n';li, til cao, Lu?t t6 tl,lng hanh chinh dua ra khai ni~m hinh
thuc tbn t';li cua Quy~ dinh hanh chinh tbn t';li du6i hinh thuc la van ban. Nhung day khong phai
la hinh thuc tbn t';li d y nhit cua quy~t dinh hanh chinh, rna day chi la hinh thuc tbn t';li chu y~u
va quan trQng nhit tr ng quy~t dinh hanh chinh. Bai vi quy6t dinh hanh chinh thubng C\lth~ hoa
tiI
Qt
van
ban
Lu?t,
nen nQi dung phai th~ hi~n bftng van ban.
Vi d\l nhu: Ng i dinh do Chinh phu ban hanh, cac thong tu cua BQ, quy~t dinh cua Thu
tu6ng Chinh Phu .. N olii hinh thuc van ban thi quy~t dinh himh chinh con tbn t';li du6i d';lng
nhu, hanh vi, lai noi y cac hanh dQng C\lth~ khac .
. V ~ hinh thuc an ban, quy~t dinh hanh chinh tbn t';li du6i nhung ten )gQi khac nhau
nhu : Nghi dinh,
hi thi, Quy~t dinh, Thong tu. Lu?t ban hanh van ban quy pham
phap lu?t nam 200 , va Lu?t ban hanh van ban quy ph';lm phap Iu?t cua HQi dbng
nhan dan, Uy ban nha dan nam 2004 da quy dinh r5 v~ vin d~ nay.
Cau 16: Phan lo~i q y~t djnh hilDh ehinh theo tiuh ehfit phap IY. Cho vi dl}.
.:. Can err vilO ti h chit phap Ii

Dua van can c nay thi quy~t dinh hanh chinh duQ'c chia thanh quy~t dinh chu d';lo, quy~t
dinh quy ph';lm va qu ~t dinh ca bi~t.
+ Quy~t dinh hu d';lo Ia IO';liquy~t dinh rna cac chu th~ co thdm quy~n ban hanh nhftm
m\lc dich dua ra nh - g chu truang, chinh sach, nhfrng giai phap Ian v~ quan Ii hanh chinh d6i
v6i ca nu6c, mQt vU
ho~c d6i v6i mQt don vi hanh chinh nhit dinh. Chinh vi V?y rna thdm
quv~n ra cac quy~t di chu d';lo nay thubng thuQc v~ nhung chu th~ co vi tri quan trQng trong h~
th6ng hanh chinh, v~ inh thuc thi nhfrng quy~t dinh thuQc IO';linay thubng Ia nhfrng nghi quy~t
VI du nhu Nghi quy~t cua Chinh phu s6 38/CP ngay 4/5/1994 v6 cai cach mQt bu6c thu tl,lchanh
chinh trong vi~c giai y~t cong vi~c cua cong dan va t6 chuc.
21


+ Quvet dinh quy pham: Ban hanh quyet dinh quy pharn la hoat dong mang tinh d~c trung
cua cac chu th~ diroc su dung quyen hanh phap, boi Ie mot trong nhtrng bieu hien cua quyen
hanh phap do la hoat dong I~p quy. Tren co sa luat, phap lenh cac chu th~ trong h~ thong hanh
chinh nha mroc se ban hanh nhtmg quy pham chu veu nham cu th~ hoa luat, phap lenh d~ quan li
xii hQi tron tirng linh vue, vi v~y quyet dinh quy pham co y nghia va vai tro nit d~c biet trong h~
thong van ban phap lu~t noi chung, van ban hanh chinh noi rieng. Voi nQi dung la nhtrng quv t~c
xu sir, xac dinh cac quyen va nghia V\l cho cac d6i lugng lien quan, quy~t dinh quv phl;lm tl;lora
mQt khuon kh6 phap Ii, trong do cac chu th~ cua phap lu~t hanh chinh se th\fc hi~n cac quy€n va
nghIa V\l cua minh.
Quy~t dinh quy phl;lm dugc nhi€u chu th~ co thAm quyen khac nhau ban hanh v6i nhUng
hinh thuc, nQi dung va m\lC dich khac nhau.
Theo quy dinh cua phap lu~t thi Chinh phu ra cac quv~t dinh quy phl;lm du6i hinh thuc la
nhung nghi dinh; Thu tuang Chinh phu ra quv~t dinh quy phl;lm v6i hinh thuc la nhUng quy~t
dinh, chi thi; bQtru&ng ra quy~t dinh, chi thi; uy ban nhan dan cac c§.pra quy~t dinh, chi thi ...
+ Quy~t dinh ca bi~t; Tron co so cua quy~t dinh quv phl;lm, quy~t dinh ca bi~t dugc ban
hanh nh~m m\lc dich huang d~n vi~c cho cac chu th~ phap lu~t hanh chinh thlJc -hi~n dugc cac
quy€n cling nhu nghIa V\l tron cac IInh Vl,l"C

cua dai s6ng xii hQi. Do v~y, day la hOl;ltdQng thuang
xuyen va cling nha co cac quy~t dinh nay rna phap lu~t dugc thi hanh. V6n dI la lOl;li.quy~t dinh
d6 ap d\lng quy phl;lmphap lu~t vi th~ no c6 d~c trung rieng, vi d\l nhJI no dugc ap d\mg mQt I~n,
cho mQt ho~c mQt s6 d6i tugng nhftt dinh.
Cac quy~t dinh ca bi~t dugc ban hanh tren co sa cua quy~t dinh chu dl;lOcling nhu quv~t
dinh quy phl;lmnh~m m\lC dich d6 cac chu th~ co thftm quy€n giai quy~t cac cong vi~c C\lth~ tren
tUng IInh Vl,l"C
cua quan Ii hanh chinh nha nu6c, chinh vi v~y rna quy~t dinh ca bi~t tflJc ti~p lam
phat sinh, thay d6i ho~c chftm dirt mQt quan h~ phap lu~t hanh chinh C\lth~.
•:. Can ell-vao ehu th~ ban hanh quy~t dinh
D\fa vao can cu nay chung ta co cac IOl;liquy~t dinh sau:

a. Quyit dinh hanh chinh cua Chinh phu, Thu tuang Chinhphu
Can cu vao hi~n phap, lu~t, nghi quy~t cua Qu6c hQi; phap I~nh, nghi quy~t cua uy ban
thuang V\l Qu6c hQi; I~nh, quy~t dinh cua Chu tich nu6c, Chinh phu ra quy~t dinh hanh chinh
du6i hinh thuc la nhung nghi quy~t, nghi dinh.
Can cu v~o hi~n phap, lu~t, nghi quy~t cua Qu6c hQi; phap l~nh, nghi quy~t eua uy ban
thuang V\l Qu6c hQi; l~nh, quy~t dinh eua Chu tich nu6c; nghi quy~t, nghi dinh cua Chinh phu,
Thu tuang Chinh phu ra quy~t dinh hanh chinh du6i hinh thuc la cae quy~t dinh va ehi thi.

b. Quyit dinh hanh chinh cua cac h9 va cu quan ngang h9
Theo quy dinh cua phap lu~t thi bQ la eo quan quan Ii nhel nu6c co thAm quy€n chuyen man,
dugc su d\lllg quycn hanh phap trong lInh Vl,l"C
chuyen mon do minh quan Ii. f)~ th\fc hi~n quy€n
l\fc do, nguai dUng d~u m6i bQ, co quan ngang bQ d€u co quy€n ra cac quv~t dinh hanh ehinh
du6i hinh thuc la nhung quy~t dinh, chi thi va thong tu.
c. Quyit dinh hanh chinh cua uy Ban nhfm dan

Uy ban nhan dan trong phl;lmvi nhi~m V\l, quy€n hl;lndo phap lu~t quy dinh dugc quy€n ra
quy~t dinh, chi thi va ki~m tra vi~c thi hanh nhfrng van ban do.

Chu tich uy ban nhan dan cling co quy€n ban hanh quy~t dinh hanh chinh du6i hinh thuc
quy~t dinh va chi thi nhung do chi la nhfrng quy~t dinh ca bi~t (Vi d\f'. Quy~t dinh xu phl;lt vi
phl;lmhanh chinh).

22


d. Quvt: din hanh chinh cua cdc co quan chuyen man thuoc uy han nhdn dan
Cac co quan chuyen on thuoc uy ban nhan dim (g6m cac sa, phong, ban) v6i tu each hi co quan
giup viec v~ chuyen mon cho uy ban nhan dan dtroc quyen ra cac quyet dinh hanh chinh diroi
hinh thirc quvet dinh va chi thi (quyet dinh ca biet). Hien nay, s6 hrong cac quyet dinh IOC;li
nay
ciing r~t nhieu.
d. Quyet dinh anh chinh lien tich
Day la IOC;li
qu €t dinh khac voi nhtrng IOC;li
quyet dinh tren v~ chu th~ ra quyet dinh. Cac
IOC;li
quvet dinh tren i do mQt chu th6 duy nh~t ban hanh d6 thuc hien quyen hrc nha mrcc con
quyet dinh hanh chinl lien lich diroc ban hanh boi nhieu co quan nha mroc khac nhau, tham chi
con co ca S\l ph6i h. cua 16 chuc xa hQi. DI nhien, nhfrng IOC;li
quy~t dinh IOC;li
nay khong nhi~u
so v&i nhilng quy~t d nh tren. Quy~t dinh hanh chinh licn tich co hinh thuc la nhilng th6ng tu lien
Iich, nghi quy~t lien I ch.
- Y nghIa: Vi ~c phan IOC;lise giup cho hOC;ltdQng ban hanh quy~t dinh han chinh cua chu
th~ co thAm quy~n cil g nhu hOC;lt
dQng ap dVng phap lu~t cua cac cac chu th~ d6 co hi~u qua va
d~c bi~t giup cho cac d6i tuongj quan Iy n~m duQ'Cphfut nao ca v~ nQi dung va hinh thuc d6i v&i
quy~t dinh hanh chi lien quan d~n h9

Cau 17: Phan tieh e e yeu eAu v~ Hoh hQl1phap eua quy~tdlnh himh ehinh
u it ainh ha h chinh auac ban hanh b6'i cac chu thi co thdm u In:
Ban hanh quy~t dinh anh chinh dung thAm quy~n, nghIa la nQi dung cua quy~t dinh d6 chi quy
dinh ho~c giai quy~t ac v~n d~ thuQc th~m quy~n cua chu th~ da duQ'cphap lu~t xac dinh.
• Thdm quyJn b n hanh quyit ainh hanh chinh vJ mgt hinh thuc : la th~m quy~n cua m6i cO'
quan dUQ'cba hanh nhilng IOC;li
quy~t dinh hanh chinh nao do phap lu~t quy dinb. Phap
lu~t quy dinh c quan nao co th~m quy~n ban hanh IOC;li
quy~t dinh hanh chinh gi la din cu
vao chuc nang quy~n hC;lncua cO'quan do v&i quan ni~m r~ng khi ban hanh cac IOC;li
quy~t
dinh do timg c quan co th~ th\lc hi~n t6t nh~t cong vi~c cua minh
• Thdm quyJn b n hanh quyit ainh hanh chinh vJ mgt n9i dung : th~ hi~n a ch6 m6i cO'
quan duQ'c qU/'n ban hanh quy~t dinh hanh chinh v~ nhilng v~n d~ gi, v&i tinh ch~t, muc
dQ nao, t&i d6i tUQ'llgva khach th~ quan Iy cv th~ nao, trong gi&i hC;lnlanh th6 va thai gian
nao.
u it ainh hanh chin khan trai WYiHiin ha luat va cac van bim cua ca uan Nha nuac cd
tren:
• Quyit ainh ha h chinh co hi¢u hlc phap Iy thdp phdi phil h(Jp vai cac quyit ainh co hi¢u
hlc phap Iy ca han.
H~ th6ng phap lu~t i~t Nam g6m nhi~u van ban phap lu~t co hi~u l\lc phap Iy cao, th~p khac
nhau, trong do van b' n co hi~u l\lc phap Iy th~p phai phu hqp v&i van ban co hi~u l\lc phap Iy
cao. Tinh hqp phap v nQi dung cua quy~t dinh hanh chinh ca bi~t bi~u hi~n a S\l phu hqp cua
quy~t diM hanh chi
so v&i cac van ban phap lu~t chua d\lllg van ban phap Iu~t duQ'c ch9n d~
ap dVng. Trong truern hqp van ban quy phC;lmphap lu~t c6 hi~u Igc phap Iy khac nhau quy dinh
khac nhau v~ cung m t v~n d~ thi quy~t dinh hanh chinh phai phu hqp v&i van ban co hi~u Igc
phap Iy cao han, n~u ac van ban do do cung mQt cO'quan ban hanh rna co quy dinh khac nhau
thi quy~t diM hanh ch'nh ca bi~t phai phu hqp v&i van ban duQ'cban hanh sau
• N9i dung quyi ainh hanh chinh phdi hai hoa, thimg nhdt vai cac quyit ainh hanh chinh

co cilng hi¢u I. phap If
Cac quy~t dinh hanh hinh co cung hi~u Igc phap Iy co nQi dung khong th6ng nh~t v&i nhau thi
mQt cach t\)' nhien kh ng co quy~t dinh nao co kha nang lam m~t hi~u l\lc cua quy~t dinh khac,
23


tnr tnrong hop quyet dinh sau dtroc dung d€ sua d6i, thay the, bai bo quyet dinh tnroc hoac cac
quyet dinh nay do cling mot co quan ban hanh thi quyet dinh duoc ban hanh sau co kha nang lam
mAt hieu hrc cua quyet dinh diroc ban hanh tnroc. Trong tnrong hop cac quyet dinh hanh chinh
co hieu luc phap ly ngang nhau va cung co hieu lire thi hanh rna nQi dung khong hai hoa, thong
nhAt voi nhau thi se gay kho khan cho viec thirc hien phap Iuat va tAt nhien se khong tao ra hieu
qua t6t cho viec quan ly hanh chinh.
• Cdc quy€t dinh hann chinh trong cung mot loai phai thong nhdt WYinhau. M6i quyet dinh
hanh chinh g6m nhieu quy pham phap lu?t di€u chinh mot nhom quan h~ g~n gUi v6i nhau
phat sinh trong mQt IInh VlJCxa hQi C\lth€. Gifra cac quy phc;tmphap lu?t trong cung mQt
quy€t dinh co th€ co nhUng quan h~ v6i nhau v€ nhi~u phuang di~n. Cac quy phc;tmnay
n€u khong th6ng nhAt co th€ vo hi~u hoa Ifrn nhau, gay kho khan trong vi~c thl)'c hi~n
chung
.3. Quyit ajnh hanh chinh phai au()'c ban hanh aung hinh thuc do phap lu(lt quy ajnh :
Quy€t dinh hanh chinh la mQt hinh thuc ban hanh van ban phap lu?t cua cac co qmm quan Ii hanh
chinh Nha nu6c, doi hoi phai ban hanh dung ten gQi va hinh thuc duqc phap lu?t quy dinh.
• Yeu cdu v~ ten logi cua quyit ajnh hanh chinh : Quy€t dinh duqc ban hanh dung ten loc;ti,
tru6c h€t la khong su d\lng ten loc;ticua cac van ban hanh chinh thong d\lng. Ngoai ta,
phap lu?t con quy dinh m6i loc;tiquy€t dinh hanh chinh duqc dung d€ quy dinh nhUng vAn
d~gi?
• Yeu cdu v~ thi thuc va bc5C1:iC
cua quyit ajnh : Th€ thuc cua quy€t dinh g6m ql}6c hi~u,
ten co quan, t6 chuc ban hanh quy€t dinh; ten loc;tiva trich y€u cua quy€t dinh; nQi dung
quy€t dinh, cong V-g, hQ ten, chfr kY cua nguai co thfrm quy~n, dAu co quan, t6 chuc; noi
nh?n; dAu chi muc dQ khfrn, m?t dQ quy€t dinh. d muc dQ nao do thi nhUng thong tin nay

cho phep danh gia quy€t dinh co hqp phap hay khong v€ m?t hinh thuc, nQi dung, thfrm
quy€n ban hanh.
• Bc5C1:iC
cua quyit ajnh ding gop ph~n trong vi~c th€ hi~n va chuy€n tM nQi dung t6i nguai
dQc. Phap lu?t cling quy dinh v~ b6 C\lCcua tUng loc;tiquy€t dinh tuang Ung v6i vai tro cua
chung trong quan lY. NhUng quy dinh nay tc;tOnen Sl)'th6ng nhAt trong vi~c trinh bay nQi
dung cua tUng loc;tiquy€t dinh. B6 C\lCcua cac quy€t dinh hanh chinh duqc quy dinh C\l
th€ trong Thong tu Lien tich s6 55/2005/TTLT-BNV-VPCP ngay 06 thang 5 nam 2005
cua B<)NQi V\l va Van phong Chinh phu huang dfrn v~ th€ thuc va Icy thu?t trinh bay van
ban.
2.4. Quyit ajnh hanh chinh cdn au()'c ban hanh dung trinh t1!,thu t1:iCdo phap lu(lt quy ajnh :
Thu tl)c la s6 luqng cac hoc;ttdQng C\lth€ c~n thl)'c hi~n d€ ti€n hanh hoc;ttdQng quan Ii nhAt
dinh. MQt quy€t dinh hanh chinh ban hanh dung thu t\lC la mQt quy€t dinh duqc ban hanh thea
quy trinh d~y du do phap lu?t quy dinh va phai ban hanh tuan thu dung trinh tl)' cac giai dOc;tn,cac
bu6c, cac khau duqc phap lu?t quy dinh. Cac thu t\lC nay duqc quy dinh trong cac van ban quy
phc;tmphap lu?t do Nha nu6c ban hanh. MQt quy€t dinh hanh chinh duqc ban hanh dung trinh tl)',
thu t\lC vila dam bao dc;ttduqc m\lc dich d~ ra vila tranh Sl)'lc;tmquy~n cua chu th€ quan Ii. Vi d1:i
nhu khi xdy d1!ng, ban hanh quy€t ajnh hanh chinh cua Chinh phu thi truac khi d1! thao au()'c
trinh Chinh phu phai au()'cB(J tu phap tham tra.
Trinh tl)' xay d\filg va ban hanh quy€t dinh hanh chinh noi chung thong thuOng phai trai
qua cac bu6c: sang kiin ban hanh quy€t ajnh; dv thao quyit djnh; trinh dv thao; truy~n agt y
kiin. Co nhi€u loc;tiquy€t dinh hanh chinh, n€u can cu vao tinh chAt phap Ii, nQi dung thi quy€t
dinh hanh chinh duqc chia lam 3 loc;ti:quy€t dinh chu dc;to,quy€t dinh quy phc;tm,quy€t dinh ca
24

:>


- - -

--------------_._--

-------------

biet, Voi m6i loai q y~t dinh hanh chinh thi se co nhtrng trinh nr, thu tuc ban hanh khac nhau
duoc quy dinh trong u~t.
Quyit dinh chit dao 1 nhtrng quyet dinh nham dua ra nhtrng chu truong chinh sach, giai phap Ion
v~ quan 1y hanh chi
d6i voi ca mroc, met vung hoac d6i voi mot don vi hanh chinh nhit
dinh, Quyit dinn quy ham nham ban hanh nhtrng quy tac xu sir, xac dinh cac quyen va nghia vu
cho cac d6i tuong Ii n quan, tao ra met khuon kh6 phap li trong do cac chu the cua phap 1u~t
hanh chinh se tlnrc i~n cac quyen va nghia vu cua minh. Voi nQi dung nhu v~y nen hai loai
quyet dinh nay thm g phai co nhieu chu th~ tham gia, c6 nhi~u bu6c, c6 nQi dung, thai h~n ra
rang quy dinh trong 1 ~t.
Th~ hi~n ra trong tri
t1;r xay dlJllg va ban hanh quy~t dinh cua Thu tu&ng chinh phu: dll thao
quy~t dinh, chi thi cu thli tu&ng giao va chi d~o cO'quan so~n thao. CO'quan nay c6 trach nhi~m
xay dlJllg dll thao va liy thea tinh chit, nQi dung cua dll thao t6 chuc 1iy y ki~n cac thanh vien
chinh phu, cua chu ti h hQi d6ng nhan dan, chu tich uy ban nhan dan cip tinh, cO'quan, t6 chuc,
ca nhan hfru quan. B ~ tu phap c6 trach nhi~m tham gia y ki~n b~ng van ban v~ cac dll thao quy~t
dinh, chi thi cua thu t &ng. Sau do, cO'quan so~n thao se ti~p t\lC chinh 1y dll thao va bao cao thu
tu&ng v~ y ki~n cua c quan, t6 chuc cac nhan hfru quan. Thu tu&ng se la nguai trlJc ti~p xem xet
d€ kY quy~t dinh, chi hi.
Quyit ajnh ca bi?t: tr n cO' sa hai quy~t dinh tren, quy~t dinh hanh chinh ca bi~t dugc ban hanh
nh~m m\lC dich hu'
d~n vi~c cho cac chu th~ thllc hi~n dugc cac quy~n cling nhu nghla V\l
tren cac IInh VlJCcua dai s6ng xa hQi. V&i d~c diem 1a phai giai quy~t nhanh ch6ng tren thllc t~
cac V\l vi~c nen thu tv cua ban hanh quy~t dinh nay it philc t~p hon

Cau 18, Phan tich

ai ni~m CO' quan hanh chinh nha nmyc.

CO'quan hanh chinh nha nu&c la mQt bQ ph~n cua bQ may nha nu&c, dugc thanh lap d€
thllc hi~n chuc nang uan ly hanh chinh nha nu&c
D~c diem:
Thu nhit, CO' uan HCNN c6 quy~n nhan danh nha nu&c khi tham gia vao cac quan h~
phap lu~t
Thu hai, h~ th ~ng cO'quan hanh chinh nha nu&c c6 cO'ciu t6 chuc phli hgp v&i chuc nang,
nhi~m V\l, quy~n h~n 0 phap 1u~tquy dinh.
Thu ba, cac c quan hanh chinh nha nu&c dugc thanh l~p va ho~t dQng dlla tren nhUng
quy dinh cua phap lu), c6 chuc nang, nhi~m V\l, thftm quy~n rieng va c6 nhUng m6i quan h~
ph6i hgp trong thllc t i cong vi~c dugc giao.
Thu tu, ngu6n nhan Sll chinh cua cO'quan hanh chinh nha nu&c la dQi ngil can bQ, cong
chuc va vien chuc. D. i ngli can bQ, cong chuc va vien chuc dugc hinh thanh ill tuy€n d\lng, b6
nhi~m ho~c bAu cu th 0 quy dinh cua lu~t can bQ, cong chilc 2008 ....

IJ(icdiim rieng clia c quan hlmh chinh nhiI nuuc
MQt la, cac cO' uan hanh chinh nha nu&c thllc hi~n cac ho~t dQng chip hanh - di~u hanh
la nh~m thllc hi~n ch c nang quan Ii hanh chinh nha nu&c. Ho~t dQng chip hanh - di~u hanh la
phuong di~n ho~t dQn chu y~u cua cO'quan quan Ii hanh chinh nha nu&c. Tinh chit chip hanh 1a
dam bao tren thllc t~ ac van ban phap 1u~tcua cO'quan quy~n lllC nha nu&c cling cip va quan Ii
hanh chinh nha nu&c ip tren. Tinh chit di~u hanh the hi~n ch6 d~ dam bao cho cac van ban
phap lu~t cua cac cO' uan quy~n lllc dugc thllc hi~n tren thllc t~, cac chu the quan Ii hanh chinh
nha nu&c phai ti~n h nh ho~t dQng t6 chuc va chi d~o trlJCti~p d6i v&i cac d6i tugng quan Ii
thuQc quy~n. Cac cO' uan nha nu&c khac cling thllC hi~n nhUng ho~t dQng quan Ii hanh chinh
nhung d6 kh6ng phai 1a phuong di~n ho~t dQng chu y~u rna chi 1a ho~t dQng dugc thllc hi~n

a

25