Sử 6 (kì II)

Giáo án sử 6
Tuần 20
Tiết 19: Ngày soạn: 12/ 01/ 2009
Bài 17. cuộc khởi nghĩa hai bà trng (năm 40)
A. Mục tiêu .
1. Kiến thức.
- Sau thất bại của An Dơng Vơng, đất nớc ta bị phong kiến phơng Bắc thống trị (thời kì
Bắc thuộc). Sự thống trị tàn bạo của phong kiến phơng Bắc là nguyên nhân chính dẫn đến
cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trng.
- Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trng đợc toàn dân ủng hộ, thắng lợi nhanh chóng, đất nớc giành
độc lập.
2. T t ởng.
- Giáo dục cho học sinh ý thực căm thù quân xâm lợc, ý thức tự hào, tự tôn dân tộc.
- Giáo dục cho các em lòng biết ơn Hai Bà Trng và tự hào về truyền thống phụ nữ Việt
Nam.
3. Kĩ năng.
- Rèn luyện cho HS biết tìm nguyên nhân và mục đích của sự kiện lịch sử.
- Bớc đầu rèn luyện cho HS biết vẽ và đọc bản đồ lịch sử.
B. Ph ơng pháp.
Hội thoại, trực quan, phân tích, đánh giá, tờng thuật.
C. Chuẩn bị của thầy và trò.
- Thầy: Bản đồ khởi nghĩa Hai Bà Trng, tranh ảnh t liệu lịch sử có liên quan đến bài học.
- Trò: Chuẩn bị trớc bài mới.
D. Tiến trình lên lớp.
I. ổ n định tổ chức (1). 6a............... 6b.............
II. Kiểm tra bài củ. Không
III. Bài mới.
1. Giới thiệu mới.
Sau thất bại của An Dơng Vơng, đất nớc ta bị phong kiến phơng Bắc thống trị (thời
kì Bắc thuộc). Sự thống trị tàn bạo của phong kiến phơng Bắc là nguyên nhân chính dẫn
đến cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trng.

2. Triẻn khai bài.
T
G
Hoạt động của thầy và trò Nội dung
16
Hoạt động 1
? Sau cuộc kháng chiến của An Dơng
Vơng thất bại, dân tộc ta đã ở vào tình
trạng ntn.
? Sau khi nhà Hán đánh bại nhà Triệu,
chúng thực hiện chính sách gì ở nớc ta.
? Nhà Hán đã gộp Âu Lạc với 6 quận
N ớc Âu Lạc từ thế kỉ II TCN đến thế
kỉ I có gì thay đổi?
- Năm 179 TCN, Triệu đà sáp nhập Âu
Lạc vào Nam Việt.
- Năm 111 TCN nhà Hán thay nhà Triệu
thống trị Âu Lạc.
Giáo viên: Trần Minh Tuấn - Trờng PTCS Húc
1
Giáo án sử 6
của Trung Quốc thành châu Giao nhằm
mục đích gì ? Em có nhận xét gì về
cách đặt quan lại cai trị của nhà Hán.
? Chính sách cai trị của nhà Hán đối với
nhân dân ta ntn.
? Em biết gì về Thái thú Tô Định (ngời
Hán) ở nớc ta.
- Chúng thực hiện chính sách áp bức bóc
lột nặng nề. Đồng hoá dân ta.

20
Hoạt động 2
? Vì sao cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trng
bùng nổ.
GV yêu cầu HS nói rõ hơn thanh thế
của Hai Bà Trng.
? Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trng diễn ra
ntn.
* Tơng truyền ngày làm lễ tế cờ (xuất
quân) Trng Trắc đọc 4 câu thơ (SGK).
Với 4 câu thơ đó, em hiếu ntn về mục
tiêu cuộc khởi nghĩa?
? Em hãy nêu tên một số lực lợng của
nhân dân ta lúc đó kéo về Mê Linh tụ
nghĩa với Hai Bà Trng.
? Theo em, việc khắp nơi đều kéo quân
về Mê Linh nói lên diều gì.
? Cuộc khởi nghĩa phát triển ntn ? Kết
quả ra sao.
Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Tr ng bùng
nổ
* Nguyên nhân cuộc khởi nghĩa.
- Do chính sách áp bức bóc lột tàn bạo
của nhà Hán.
- Thi Sách chồng Trng Trắc bị Thái thú
Tô Định giết hại.
để trả nợ nớc, thù hà Hai Bà Trng đã
nổi dậy khởi nghĩa.
* Diễn biến khởi nghĩa.
- Mùa xuân năm 40 (tháng 3 dơng lịch),

Hai Bà Trng đã dựng cờ khởi nghĩa làm
lễ tế cờ ở Hát Môn (Hà Tây).
- Nghĩa quân làm chủ Mê Linh, nhanh
chóng tiến xuống Cổ Loa Và Luy Lâu.
* Kết quả.
- Tô Định hoảng hốt bỏ thành mà chạy.
Hắn phải cắt tóc, cạo râu chạy trốn về n-
ớc.
- Cuộc khởi nghĩa thắng lợi hoàn toàn.
IV. Củng cố (5 ).
1. Đất nớc và nhân dân Âu Lạc dới thời thuộc Hán có gì thay đổi?
2. Diễn biến của cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trng.
3. Em có suy nghĩ gì về nhận xét của Lê Văn Hu?
V. Dặn dò (3 ).
- Các em học theo câu hỏi cuối bài.
- Trình bày diễn biến khởi nghĩa bằng bản đồ.
- ý nghĩa lịch sử cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trng.
- Chuẩn bị trớc bài 18.

Tuần 21
Giáo viên: Trần Minh Tuấn - Trờng PTCS Húc
2
Giáo án sử 6
Tiết 20: Ngày soạn: 04/02/2009
Bài 18. trng vơng và cuộc kháng chiến chống quân xâm lợc
hán
A. m ục tiêu .
1. Kiến thức.
- Sau khi cuộc khởi nghĩa thắng lợi, Hai Bà Trng đã tiến hành công cuộc xây dựng đất n-
ớc, giữ gìn độc lập dân tộc vừa giành đợc, đó là những việc làm thiết thực đa lại quyền lợi

cho nhân dân, tạo nên sức mạnh để tiến hành cuộc kháng chiến chống quân xâm lợc Hán.
- Học sinh cần thấy rõ ý chí kiên cờng, bất khuất của nhân dân ta chống quân xâm lợc
Hán (42 - 43).
2. T t ởng .
- Học sinh cần hiểu rõ tinh thần bất khuất của dân tộc.
- Mãi mãi ghi nhớ công ơn của các vị anh hùng dân tộc thời Hai Bà Trng.
3. Kĩ năng.
-Rèn luyện cho HS kĩ năng đọc bản đồ lịch sử.
- HS bớc đầu làm quen với kể chuyện lịch sử.
B. Ph ơng pháp .
Hội thoại, trực quan, tờng thuật, phân tích, đánh giá.
C. Chuẩn bị của thầy và trò.
- Thầy: Lợc đồ: Kháng chiến chống quân xâm lợc Hán, tranh ảnh t liệu lịch sử.
- Trò: Học bài cũ, chuẩn bị trớc bài mới.
D. Tiến trình lên lớp.
I. ổ n định tổ chức (1) 6a ... 6b ..
II. Kiểm tra bài cũ (5)
? Đất nớc và nhân dân Âu Lạc dới thời thuộc Hán có gì thay đổi ? Trình bày diễn biến
cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trng.
III. Bài mới.
1. Giới thiệu bài.
Sau khi cuộc khởi nghĩa thắng lợi, Hai Bà Trng đã tiến hành công cuộc xây dựng đất
nớc, giữ gìn độc lập dân tộc vừa giành đợc, đó là những việc làm thiết thực đa lại quyền
lợi cho nhân dân, tạo nên sức mạnh để tiến hành cuộc kháng chiến chống quân xâm lợc
Hán.
2. Triển khai bài.
TG Hoạt động của thầy và trò Nội dung
13
Hoạt động 1
? Sau khi đánh đuổi quân Hán, Hai Bà

Trng đã làm gì để giữ vững độc lập
dân tộc.
Hai Bà Tr ng đã làm gì sau khi giành
lại độc lập?
- Trng Trắc đợc suy tôn làm vua lấy hiệu
là Trng Vơng đóng đô ở Mê Linh.
- Phong chức tớc cho những ngời có
công.
- Lập lại chính quyền.
- Các Lạc tớng đợc quyền cai quản các
huyện.
Giáo viên: Trần Minh Tuấn - Trờng PTCS Húc
3
Giáo án sử 6
? Đợc tin cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trng
giành thắng lợi, vua Hán đã làm gì.
- Xá thuế 2 năm cho dân.
- Xoá bỏ chế độ lao dịch và binh pháp
cũ.
18
Hoạt động 2
? Năm 42, quân Hán đã tấn công vào
nớc ta ntn.
? Tại sao Mã Viện đợc chọn làm chỉ
huy đạo quân xâm lợc.
? Sau khi quân Mã Viện chiếm đợc
Hợp Phố chúng đã tiến vào nớc ta ntn.
? Sau khi Mã Viện vào nớc ta, nghĩa
quân Hai Bà Trng đã chiến đấu ntn.
Để tởng nhớ công lao của Hai Bà Trng

và các vị tớng, nhân dân ta đã lập hơn
200 đền thờ ở khắp nơi trên toàn quốc.
Cuộc kháng chiến chống quân xâm l -
ợc Hán (42 - 43) đã diễn ra nh thế
nào?
- Năm 42, Mã Viện chia quân thành 2
đạo thuỷ và bộ tiến vào nớc ta.
- Nghĩa quân Hai Bà Trng đã anh dũng
chiến đấu.
- Tháng 3 năm 43 (ngày 6 tháng 2 âm
lịch) Hai Bà Trng đã hi sinh ở Cấm Khê.
IV. Củng cố (5)
- Yêu cầu HS trình bày cuộc kháng chiến chống quân xâm lợc Hán.
- Nhân dân ta lập hơn 200 đền thờ Hai Bà Trng và các vị tớng ở khắp toàn quốc, đã nói lên
điều gì?
V. Dặn dò (3)
- HS học theo những câu hỏi cuối bài.
- Chuẩn bị trớc bài 19.

Tuần 22
Tiết 21: Ngày soạn: 11/02/2009
Bài 19. từ sau trng vơng đến trớc lý nam đế (giữa thế kỉ i - thế
kỉ vi)
Giáo viên: Trần Minh Tuấn - Trờng PTCS Húc
4
Giáo án sử 6
A. Mục tiêu
1. Kiến thức
- Từ sau thất bại của cuộc kháng chiến thời Trng Vơng, phong kiến Trung Quốc đã thi
hành nhiều biện pháp hiểm độc nhằm biến nớc ta thành bộ phận của Trung Quốc (sắp xếp

bộ máy cai trị, tổ chức) bắt dân ta sống theo lối Hán, luật Hán, chính sách đồng hoá của
chúng đợc thực hiện triệt để trên mọi phơng diện.
- Chính sách cai trị, bóc lột tàn bạo của các triều đại phong kiến Trung Quốc nhằm biến n-
ớc ta thành thuộc địa của Trung Quốc và xoá bỏ sự tồn tại của dân tộc ta.
2. Kĩ năng
- HS biết phân tích, đánh giá những thủ đoạn cai trị của phong kiến phơng Bắc thời Bắc
thuộc.
- Biết tìm nguyên nhân vì sao nhan dân ta không ngừng đấu tranh chống ách áp bức của
phong kiến phơng Bắc.
B. Ph ơng pháp
Hội thoại, nêu và giải quyết vấn đề.
C. Chuẩn bị của thầy và trò
- Thầy: T liệu lịch sử liên quan đến bài học.
- Trò: Học bài cũ, chuẩn bị trớc bài mới.
D. Tiến trình lên lớp
I. ổ n định tổ chức (1) 6a ............ 6b ..
II. Kiểm tra bài cũ (5)
? Trình bày diễn biến cuộc kháng chiến chống quân xâm lợc Hán (42 - 43) ? Vì sao
nhân dân ta lập hàng trăm đền thờ Hai Bà Trng và các vị tớng khắp nơi trên đất nớc.
III. Bài mới
1. Giới thiệu bài
Từ sau thất bại của cuộc kháng chiến thời Trng Vơng, phong kiến Trung Quốc đã thi
hành nhiều biện pháp hiểm độc nhằm biến nớc ta thành bộ phận của Trung Quốc (sắp xếp
bộ máy cai trị, tổ chức) bắt dân ta sống theo lối Hán, luật Hán, chính sách đồng hoá của
chúng đợc thực hiện triệt để trên mọi phơng diện. Chính sách cai trị, bóc lột tàn bạo của
các triều đại phong kiến Trung Quốc nhằm biến nớc ta thành thuộc địa của Trung Quốc và
xoá bỏ sự tồn tại của dân tộc ta.
2. Triển khai bài
TG Hoạt động của thầy và trò Nội dung
15

Hoạt động 1
? Thế kỉ I châu Giao gồm những vùng đất
nào.
? Đầu thế kỉ III, chính sách cai trị của
phong kiến Trung Quốc đối với nớc ta có gì
thay đổi.
? Em hãy cho biết miềm đất Âu Lạc trớc
đây bao gồm những quân nào của châu
Giao.
Chế độ cai trị của các triều đại
phong kiến ph ơng Bắc đối với n ớc
ta từ thế kỉ I đến thế kỉ VI
- Thế kỉ I châu Giao gồm 9 quận.
- Thế kỉ III, nhà Ngô tách châu Giao
thành: Quảng Châu (thuộc Trung
Quốc) và Giao Châu (Âu Lạc cũ).
Giáo viên: Trần Minh Tuấn - Trờng PTCS Húc
5
Giáo án sử 6
? Theo em, từ sau cuộc khởi nghĩa Hai Bà
Trng, nhà Hán có sự thay đổi gì trong
chính sách cai trị.
? em có nhận xét gì về sự thay đổi này.
? Tại sao nhà Hán đánh nhiều loại thuế,
đặc biệt là thuế muối và sắt.
? Ngoài nạn thuế má nặng nề, nhân dân ta
còn phải chịu ách bóc lột nào khác của
phong kiến phơng Bắc.
? Em có nhận xét gì về chính sách bóc lột
của bọn đô hộ.

? Ngoài đàn áp bóc lột thuế má, bắt dân ta
cống nạp, phong kiến Trung Quốc còn thực
hiện những chính sách gì.
? Vì sao phong kiến Trung Quốc muốn
đồng hoá dân ta.
- Nhà Hán trực tiếp nắm tới cấp
huyện, Huyện lệnh là ngời Hán.
- Nhân dân ta phải đóng nhiều thứ
thuế, lao dịch và cống nạp.
- Chúng đa ngời Hán sang Giao Châu
sinh sống.
- Đồng hoá dân ta.
16
Hoạt động 2
? Vì sao nhà Hán nắm độc quyền về sắt.
? Mặc dù nghề rèn sắt bị hạn chế nhng
nghề này ở Giao Châu vẫn phát triển, tại
sao.
? Căn cứ vào đâu, em khẳng định rằng
nghề rèn sắt ở Giao Châu vẫn phát triển.
? Em cho biết, những chi tiết nào chứng tỏ
nông nghiệp Giao Châu vẫn phát triển.
? Ngoài nghề nông, ngời Giao Châu còn
biết làm những nghề gì khác.
? Thơng nghiệp trong thời kì này ra sao.
Tình hình kinh tế n ớc ta từ thế kỉ I
đến thế kỉ VI có gì thay đổi?
- Nghề rèn sắt phát triển.
- Biết dùng trâu bò để cày cấy.
- Đã có đê phòng lụt.

- Biết cây lúa hai vụ.
- Trồng cây ăn quả và chăn nuôi.
- Biết làm nhiều nghề thủ công.
- Đã xuất hiện các chợ.
- Chính quyền đô hộ nắm độc quyền
ngoại thơng.
IV. Củng cố (5)
? tại sao nói chính sách áp bức bóc lột của phong kiến phơng Bắc đối với Giao Châu
là rất hà khắc và tàn bạo.
V. Dặn dò (3)- HS về nhà học bài cũ.- Chuẩn bị trớc bài mới.

Tuần 23
Tiết 22 : Ngày soạn: 18/02/2009
Bài 19. từ sau trng vơng đến trớc lý nam đế (giữa thế kỉ i - thế
kỉ vi) (tt)
a. m ục tiêu
Giáo viên: Trần Minh Tuấn - Trờng PTCS Húc
6
Giáo án sử 6
1. Kiến thức
- Cùng với sự phát triển kinh tế của Giao Châu từ thế kỉ I - thế kỉ VI (tuy chậm chạp), xã
hội cũng có những chuyển biến sâu sắc.
- Do chính sách áp bức, bóc lột của bọn đô hộ, đa số nông dân ngày càng nghèo đi, một số
ít trở thành nông dân lệ thuộc và nô tì.
- Bọn thống trị Hán cớp đất của dân ta, bắt dân ta cày cấy, chúng giào lên nhanh chóng và
có thế lực (địa chủ Hán).
- Một số quý tộc cũ của Âu Lạc trở thành hào trởng (địa chủ Việt) có cuộc sống khá giả,
nhng vẫn bị coi là tầng lớp bị trị.
- Trong cuộc đấu tranh chống sự đồng hoá của phong kiến phơng Bắc, tổ tiên ta vẫn kiên
trì bảo vệ tiếng Việt, phong tục, tập quán và văn hoá Việt.

- Những nét chính về cuộc khởi nghĩa Bà Triệu (248) (nguyên nhân, diễn biến, ý nghĩa
lịch sử).
2. T t ởng
- Giáo dục lòng tự hào dân tộc, nhân dân ta trong hoàn cảnh rất khó khăn vẫn giữ đựoc
bản sắc văn hoá dân tộc, chống lại sự đồng hoá của kẻ thù.
- Giáo dục HS lòng biết ơn với Bà Triệu đã dũng cảm chiến đấu giành lại độc lập dân tộc.
3. Kĩ năng
- HS làm quen với phơng pháp phân tích.
- Làm quen với nhận htức lịch sử thông qua biểu đồ.
B. Ph ơng pháp
Hội thoại, trực quan, tờng thuật, phân tích, đánh giá.
C. Chuẩn bị của htầy và trò
- Thầy : Lợc đồ cuộc khởi nghĩa Bà Triệu, tranh ảnh t liệu lịch sử.
- Trò : Học bài cũ, chuẩn bị trớc bài mới.
D. Tiến trình lên lớp
I. ổ n định tổ chức (1) 6a 6b.
II. Kiểm tra bài cũ (5)
? Chế độ cai trị của phong kiến phơng Bắc đối với nớc ta từ thế kỉ I - thế kỉ VI có gì
thay đổi.
? Trình bày những thay đổi của nông nghiệp nớc ta (thế kỉ I đến htế kỉVI).
III. Bài mới
1. Giới htiệu bài
Cùng với sự phát triển kinh tế của Giao Châu từ thế kỉ I - thế kỉ VI (tuy chậm chạp),
xã hội cũng có những chuyển biến sâu sắc. Do chính sách áp bức, bóc lột của bọn đô hộ,
đa số nông dân ngày càng nghèo đi, một số ít trở thành nông dân lệ thuộc và nô tì.
2. Triển khai bài
T
G
Hoạt động của thầy và trò Nội dung
15

Hoạt động 1
GV: Bài trớc chúng ta đã học những
chuyển biến kinh tế của nớc ta từ thế
kỉ I - htế kỉ VI, những chuyển biến
Những chuyển biến về xă hội và văn
hoá n ớc ta ở các htế kỉ I - VI
Giáo viên: Trần Minh Tuấn - Trờng PTCS Húc
7
Giáo án sử 6
chậm chạp đó đã kéo theo những thay
đổi về xã hội và văn hoá.
? Quan sát sơ đồ, em có nhận xét gì về
sự chuyển biến xã hội ở nớc ta.
? Chính quyền độ hộ phơng bắc đã
thực hiện chính sách văn hoá ntn để
cai trị dân ta.
? Theo em chính quyền đô hộ mở một
số trờng học ở nớc ta nhằm mục đích
gì.
? Vì sao ngời Việt vẫn giữ đợc phong
tục, tập quán và tiếng nói của tổ tiên.
- Mở một số trờng dạy chữ Hán ở các
quận.
- Đồng thời đa Nho giáo, Đạo giáo, Phật
giáo và những luật lệ, phong tục của ngời
Hán vào nớc ta.
- Phong kiến phơng Bắc muốn đồng hoá
dân ta,bắt dân ta học chữ Hán, nói tiếng
Hán, sống theo phong tục Hán. Nhng,
nhân dân ta vẫn nói tiếng Việt, sống thoe

phong tục Việt, nhuộm răng, ăn trầu,
bánh chng bánh dày...
16
Hoạt động 2
? Nguyên nhân nào dẫn đến cuộc khởi
nghĩa Bà Triệu (năm 248).
? Em biết gì về Bà Triệu.
? Em hiểu ntn về câu nói của Bà Triệu
(in nghiêng) trong SGK.
? Cuộc khởi nghĩa Bà Triệu diễn ra
ntn.
? Khi ra trận trông Bà Triệu ntn.
? Em có nhận xét gì về cuộc khởi
nghĩa Bà Triệu.
Cuộc khởi nghĩa Bà Triệu (năm 248)
a. Nguyên nhân
Dới ách thống trị tàn bạo của nhà Ngô,
nhân dân ta rất khốn khổ đã nổi dậy đấu
tranh.
b. Diễn biến
Năm 248 cuộc khởi nghĩa bùng nổ ở Phú
Điền (Hậu Lộc, Thanh Hoá) rồi lan khắp
Giao Châu.
Lục Dận đem quân sang đàn áp, cuộc
khởi nghĩa thất bại.
c. ý nghĩa
Khởi nghĩa tiêu biểu cho ý chí quyết
giành lại độc lập của dân tộc ta.
IV. Củng cố (5)
1. Những nét mới về văn hoá nớc ta trong các thế kỉ I - thế kỉ VI là gì?

2. Trình bày diễn biến cuộc khởi nghĩa Bà Triệu.
V. Dăn dò (3)
- HS học theo những câu hỏi cuối bài và hiểu đợc ý nghĩa của bài ca dao.
- Chuẩn bị trớc bài 21.

Tuần 24
Tiết 23: Ngày soạn: 25/02/2009
Bài. bài tập lịch sử
A. M ục tiêu
Giáo viên: Trần Minh Tuấn - Trờng PTCS Húc
8