Sử dụng phần mềm prezi trong dạy học phần lịch sử thế giới cận đại (lớp 11, chương trình chuẩn) ở trường THPT theo hướng phát triển năng lực cho học sinh (2017)

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI 2
KHOA LỊCH SỬ

NGUYỄN THỊ THUÝ HẰNG

SỬ DỤNG PHẦN MỀM PREZI TRONG DẠY HỌC
PHẦN LỊCH SỬ THẾ GIỚI CẬN ĐẠI
(LỚP 11, CHƯƠNG TRÌNH CHUẨN) Ở TRƯỜNG THPT
THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC CHO HỌC SINH

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Chuyên ngành: Phương pháp dạy học Lịch sử

Hà Nội - 2015


TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI 2
KHOA LỊCH SỬ

SỬ DỤNG PHẦN MỀM PREZI TRONG DẠY HỌC
PHẦN LỊCH SỬ THẾ GIỚI CẬN ĐẠI
(LỚP 11, CHƯƠNG TRÌNH CHUẨN) Ở TRƯỜNG THPT
THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC CHO HỌC SINH

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Chuyên ngành: Phương pháp dạy học Lịch sử

Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Văn Ninh
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Thuý Hằng

Hà Nội - 2015

LỜI CẢM ƠN
Em xin gửi lời cảm ơn chân thành nhất tới TS. Nguyễn Văn Ninh người đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ, chỉ bảo em trong quá trình triển khai đề
tài khoá luận.
Em xin chân thành cảm ơn toàn thể các Thầy/Cô giáo khoa Lịch sử,
trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2, những người đã truyền cho em những bài
học, những kinh nghiệm quý báu và tạo mọi điều kiện cho em hoàn thành đề
tài nghiên cứu này. Xin gửi lời cảm ơn đến bạn bè, người thân luôn ở bên
cạnh động viên, giúp đỡ em trong những lúc khó khăn.
Em xin gửi lời cảm ơn đến Trung tâm thông tin thư viện Mễ Trì, Thư
viện Quốc gia Hà Nội, Thư viện Hà Nội, Thư viện trường Đại học Sư phạm
Hà Nội 2, đã giúp đỡ em tìm hiểu, khai thác nguồn tài liệu cần thiết, đây là
một phần quan trọng giúp cho đề tài nghiên cứu đạt kết quả cao nhất.
Cuối cùng, em xin gửi lời cảm ơn đặc biệt nhất tới bố mẹ, người đã
sinh thành và nuôi dưỡng em khôn lớn, người luôn giúp đỡ em có thêm động
lực và niềm tin trong lúc đề tài gặp khó khăn hay bế tắc.
Em xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày 18 tháng 04 năm 2017
Sinh viên

Nguyễn Thị Thuý Hằng


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu riêng của mình. Những
số liệu và kết quả trong khóa luận là hoàn toàn trung thực. Đề tài chưa được
công bố trong bất cứ một công trình khoa học nào khác.
Hà Nội, ngày 18 tháng 04 năm 2016
Sinh viên

Nguyễn Thị Thuý Hằng


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU................................................................................................................ 1
1. Lý do chọn đề tài................................................................................................ 1
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề ................................................................................. 3
3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu ......................................................................... 6
3.1 Đối tượng nghiên cứu ...................................................................................... 6
3.2 Phạm vi nghiên cứu.......................................................................................... 7
4. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu......................................................................... 7
4.1 Mục đích........................................................................................................... 7
4.2 Nhiệm vụ nghiên cứu........................................................................................ 7
5. Phương pháp nghiên cứu.................................................................................... 8
6. Gia thuyêt nghiên cưu ........................................................................................ 8
7. Đóng góp mới của đề tài .................................................................................... 8
8. Bố cục của đề tài ................................................................................................ 9
NỘI DUNG ..........................................................................................................10
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC SỬ DỤNG
PHẦN MỀM PREZI TRONG DẠY HỌC MÔN LỊCH SỬ Ở TRƯỜNG
THPT THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC CHO HỌC SINH.............10
1.1. Cơ sở lý luận .................................................................................................10
1.1.1. Một số khái niệm cơ bản ............................................................................10
1.1.1.1. Phương tiện công nghệ ...........................................................................10
1.1.1.2. Phần mềm Prezi ......................................................................................12
1.1.1.3. Năng lực ..................................................................................................27
1.1.2. Giáo dục định hướng phát triển năng lực..................................................30
1.1.3. Vai trò, ý nghĩa của việc sử dụng phần mềm Prezi trong dạy học Lịch
sử theo hướng phát triển năng lực cho học sinh..................................................39

1.1.4. Một số yêu cầu, nguyên tắc sử dụng ..........................................................42


1.2. Cơ sở thực tiễn của việc sử dụng Prezi trong dạy học Lịch sử ở trường
THPT ....................................................................................................................44
1.2.1. Mục đích, phạm vi khảo sát .......................................................................44
1.2.2. Nội dung điều tra, khảo sát ........................................................................45
1.2.3. Kết quả khảo sát.........................................................................................46
1.2.4. Những vẫn đề đặt ra cần giải quyết...........................................................53
Tiểu kết chương 1.................................................................................................56
CHƯƠNG 2: SỬ DỤNG PHẦN MỀM PREZI TRONG DẠY HỌC PHẦN
LỊCH SỬ THẾ GIỚI CẬN ĐẠI (LỚP 11, CHƯƠNG TRÌNH CHUẨN) Ở
TRƯỜNG THPT THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC CHO HỌC
SINH.....................................................................................................................57
2.1. Vị trí, mục tiêu, nội dung cơ bản của phần Lịch sử Thế giới cận đại lớp 11
....57
2.1.1. Vị trí............................................................................................................57
2.1.2. Mục tiêu......................................................................................................57
2.1.3. Nội dung .....................................................................................................58
2.2. Một số biện pháp sư phạm sử dụng phần mềm Prezi trong dạy học Lịch
sử thế giới cận đại lớp 11 (chương trình chuẩn) theo hướng phát triển năng
lực cho học sinh....................................................................................................60
2.2.1. Sử dụng phần mềm Prezi để thiết kế bài giảng..........................................60
2.2.2. Sử dụng phần mềm Prezi để dạy học theo dự án.......................................68
2.2.3. Sử dụng phần mềm Prezi để thiết kế trò chơi ............................................73
2.3. Thực nghiệm sư phạm...................................................................................81
2.3.1. Mục đích thực nghiệm................................................................................81
2.3.2. Đối tượng, thời gian và địa bàn thực nghiệm............................................81
2.3.3. Nội dung và phương pháp thực nghiệm.....................................................82
2.3.4. Kết quả thực nghiệm ..................................................................................83

Tiểu kết chương 2.................................................................................................89


KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ......................................................................90
TÀI LIỆU THAM KHẢO....................................................................................93
PHỤ LỤC KHOÁ LUẬN ....................................................................................98


DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
STT

CÁCH VIẾT TẮT

NGHĨA

1

DHLS

Dạy học Lịch sử

2

CNTT

Công nghệ thông tin

3

PTCN

Phương tiện công nghệ

4

GV

Giáo viên

5

HS

Học sinh

6

THPT

Trung học phổ thông

7

SGK

Sách giáo khoa

8

PPDH

Phương pháp dạy học

9

NXB

Nhà xuất bản


HỆ THỐNG BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ SỬ DỤNG TRONG ĐỀ TÀI
Bảng 1: Bảng tổng hợp ý kiến học sinh về mức độ giáo viên sử dụng
phương tiện công nghệ trong dạy học Lịch sử (Tỷ lệ %).
Bảng 2: Bảng tổng hợp mức độ hứng thú học tập và hiểu bài của HS.
Bảng 3: Bảng thống kê kết quả kiểm tra lớp 11A1 và 11A6 (theo nhóm
điểm và tỷ lệ %).
Biểu đồ 1: Biểu đồ ý kiến học sinh về mức độ sử dụng Prezi của học sinh
trong giờ học lịch sử (Tỉ lệ %).
Biểu đồ 2: Biểu đồ tổng hợp ý kiến học sinh về khả năng sử dụng các
công cụ phục vụ trình chiếu của học sinh trong giờ học lịch sử (Tỉ lệ %).
Biểu đồ 3: So sánh kết quả kiểm tra của hai lớp 11A1 và 11A6 (đơn
vị: %).


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Sự bùng nổ của CNTT với nhiều ứng dụng trong ngành giáo dục đã đạt
được nhiều kết quả vô cùng khả quan trong dạy và học. Để đáp ứng được đòi
hỏi cần thiết của công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, ngành
giáo dục chủ trương đổi mới phương pháp dạy học theo hướng sử dụng

CNTT và các trang thiết bị dạy học hiện đại nhằm phát huy mạnh mẽ tư duy
sáng tạo, năng lực thực hành của HS, nâng cao chất lượng dạy học. Cần đổi
mới phương pháp dạy học, nâng cao tính trực quan sư phạm, phát huy tiềm
năng cá nhân và năng lực cho HS, tạo môi trường lý tưởng cho hoạt động dạy
học, nhằm “hướng tới hoạt động học tập chủ động, chống lại thói quen học
tập thụ động” của HS. Và việc ứng dụng, sử dụng những thành tựu của
CNTT vào việc dạy học là một trong những biện pháp vô cùng hiệu quả, đặc
biệt là sử dụng các ứng dụng CNTT trong dạy học như Prezi, Power Point,
Adobe Presenter…
Trong những năm gần đây, trước những đòi hỏi của thực tế về việc đổi
mới phương pháp dạy học được đặt ra một cách bức thiết. Nhiều lí thuyết,
triết lý dạy học đang được bàn luận và đưa vào thực tế giảng dạy, một trong
những lý thuyết đó là dạy học phát triển năng lực hay còn gọi là giáo dục định
hướng năng lực trong tư thế tương quan với giáo dục kiểu truyền thống là dạy
học định hướng nội dung. Giáo dục định hướng năng lực nhằm đảm bảo chất
lượng đầu ra của việc dạy học, thực hiện mục tiêu phát triển toàn diện các
phẩm chất nhân cách, chú trọng năng lực vận dụng tri thức trong những tình
huống thực tiễn nhằm chuẩn bị cho con người năng lực giải quyết các tình
huống của cuộc sống và nghề nghiệp.

1


Với sự trợ giúp của CNTT, cụ thể ở đây là sử dụng Prezi, người dạy có
thể tích hợp multimedia (đa phương tiện) để xậy dựng những bài giảng điện
tử giúp HS học hiệu quả. Ngoài ra, người dạy còn có thể sử dụng phần mềm
này để người học tự sử dụng, thiết kế, khai thác kiến thức thông qua việc thiết
kế bài thuyết trình, báo cáo, học theo dự án, chủ đề…
Môn Lịch sử với đặc thù nhiều mốc thời gian, sự kiện, nên người học
dễ nhầm lẫn hoặc chưa biết cách ghi nhớ, phân tích để hiểu bản chất, ý nghĩa

của các sự kiện. Sử dụng phần mềm Prezi trong DHLS giúp tái hiện lại các sự
kiện, mốc thời gian bằng hình ảnh, âm thanh, các đoạn phim tư liệu, bài giảng
sinh động, logic với những hiệu ứng đẹp mắt, thu hút sự chú ý của HS… giúp
người học học tập dễ dàng và hứng thú với môn học.
Môn Lịch sử không đơn thuần cung cấp những con số, những mốc sự
kiện, những tấm gương của các nhà lãnh đạo tài ba, Lịch sử còn là “thầy dạy
của cuộc sống”, giúp người học hiểu và lí giải bản chất các sự kiện, giúp các
em rút ra những bài học kinh nghiệm trong cuộc sống. Tuy nhiên, vị trí của
môn Lịch sử ở trường phổ thông vẫn chưa được đánh giá đúng, do đó vấn đề
nâng cao chất lượng dạy học môn Lịch sử chưa thực sự được GV quan tâm và
thực hiện hiệu quả. Thực tế cho thấy, nhiều GV vẫn chọn cách dạy truyền
thống là “đọc và chép”. Ngoài ra cũng có nhiều GV đã sử dụng CNTT, các
bài giảng điện tử, sử dụng phần mềm Prezi hay một số ứng dụng khác nhưng
chưa phổ biến, hiệu quả chưa cao, do chưa phát huy được nhiều sự tương tác,
tính sáng tạo cũng như khả năng định hướng học tập, phát triển năng lực cho
người học.
Xuất phát từ những lý do trên, tôi lựa chọn đề tài “Sử dụng phần mềm
Prezi trong dạy học phần Lịch sử thế giới cận đại (lớp 11, chương trình
chuẩn) ở trường THPT theo hướng phát triển năng lực cho học sinh” làm đề
tài nghiên cứu cho khoá luận tốt nghiệp của mình.

2


2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
Vấn đề sử dụng phương tiện công nghệ trong dạy học Lịch sử nói
chung và dạy học Lịch sử theo hướng phát triển năng lực cho HS nói riêng đã
được nhiều nhà khoa học, nhà giáo dục, nhiều học giả, cá nhân quan tâm ở
nhiều khía cạnh khác nhau:
* Nghiên cứu về vấn đề sử dụng phương tiện công nghệ và phần

mềm Prezi trong DHLS ở trường THPT
Trên thế giới, việc nghiên cứu ứng dụng CNTT làm phương tiện dạy
học đã được triển khai từ rất sớm, ví dụ như Pháp (1970), Newzeland (1975)
hay Anh (1980)… Máy vi tính được sử dụng từ cấp cơ sở đến bậc Đại học,
thậm chí cả giáo dục mầm non, những tài liệu nghiên cứu một cách toàn diện
về việc ứng dụng CNTT vào dạy học, trước hết phải kể đến bộ giáo trình
“Teach to the Future” (Dạy học cho tương lai) của Intel và bộ giáo trình
“Partners in Learing” của Microsoft. Tuy nhiên các tài liệu này chủ yếu nêu
ra các ứng dụng CNTT vào dạy học các môn học nói chung, chưa nhấn mạnh
đến vấn đề đặc thù bộ môn và chưa đi sâu tìm hiểu về việc sử dụng phần mềm
Prezi trong DHLS.
Ở Việt Nam, vân đê ap dung cac phương tiên công nghê trong day hoc
cung đa thu hut đươc sư quan tâm cua nhiêu nha nghiên cưu. Đa co rât nhiêu
bai viêt trên bao va tap chi như: “Sư dung công nghê thông tin va truyên
thông vao day hoc Lich sư ơ trương phô thông” cua Nguyên Manh Hương in
trên Tap chi Giao duc sô 133 ki 1-3/2006; TS. Ngô Quang Sơn trên Tap chi
day va hoc ngay nay sô 6/2009 co bai viêt: “Ưng dung hiêu qua công nghê
thông tin va truyên thông trong day hoc tich cưc ơ cac trương phô thông vung
nông thôn, trung du va miên nui hiên nay – vân đê va cac giai phap quan ly”;
Ths. Lê Tung Lâm, Trương Đai hoc Sai Gon cung đa co bai bao in trên Tap
chi Đai hoc Sai Gon, quyên 2 – 12/2009: “Ưng dung công nghê thông tin vao

3


day hoc Lich sư ơ trương phô thông” khăng đinh vai tro quan trong cua công
nghê thông tin trong day hoc; bai viêt “Xây dưng quy trinh sư dung phương
tiên công nghê hô trơ triên khai bai day môn Lich sư ơ trương THPT” cua
Th.S Ninh Thi Hanh va Th.S Hoang Thi Nga in trong “Kỷ yếu Hôi thao: Phát
triển thiết bị dạy học, thiết bị dạy học tự làm ở trường mầm non và phổ thông,

Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, tháng 10/2013” đa đê câp đên khai niêm
va phân loai cac phương tiên công nghê, đông thơi giơi thiêu môt sô phân
mêm đơn gian, dê sư dung phuc vu đăc lưc cho qua trinh day hoc. Ngoai ra,
nhom tac gia Trân Anh Thy, Đinh Thi Phương Thao, Khoa Công nghê thông
tin, trương Đai hoc Sư pham Tp. Hô Chi Minh đa co môt bai bao cao vê phần
mềm Prezi noi chung cung như nhưng tinh năng cua phần mềm nay. Thạc sĩ
Nguyễn Thị Nga nghiên cứ về việc Ứng dụng phần mềm Prezi trong thiết kế
bài giảng môn Lịch sử thế giới ở trường đại học, được trình bày trong Hôi
thao khoa hoc toan quôc vê ưng dung công nghê thông tin trong giao duc va
day hoc, tô chưc tai ĐH Đa Năng, 4/2014, đã trình bày những ưu điểm và
nguyên do nên sử dụng phần mềm Prezi trong DHLS. Khoá luận tốt nghiệp
của Nguyễn Thị Hằng với đề tài “Xây dựng bài dạy theo chủ đề trong dạy
học Lịch sử Việt Nam lớp 11 với sự hỗ trợ của Prezi”.
Trong cuốn “Rèn luyện kỹ năng nghiệp vụ sư phạm môn Lịch sử”
(GS.TS Nguyễn Thị Côi chủ biên), các tác giả đã cung cấp cho chúng ta quy
trình xây dựng bài giảng điện tử, những tiêu chí đánh giá một bài giảng điện
tử… và còn đưa ra một số ví dụ về cách thiết kế bài giảng mà GV có thể áp
dụng vào từng bài trong môn Lịch sử.
* Nghiên cứu về vấn đề phát triển năng lực cho HS trong DHLS ở
trường THPT
Liên quan đến việc phát triển các năng lực cho HS trong DHLS cũng đã
có nhiều nhà sử học, nhiều nhà giáo dục, nhiều tác giả quan tâm đề cập tới ở

4


những mức độ khác nhau, chúng ta có thể điểm qua một số công trình, tác
phẩm, bài viết sau:
Tác giả Phan Ngọc Liên, Trần Văn Trị trong cuốn “Phương pháp Dạy
học Lịch sử” (NXB Giáo dục, 1980) coi việc rèn luyện kĩ năng đánh giá sự

kiện, nhân vật, hiện tượng Lịch sử là một nhiệm vụ của môn Lịch sử ở trường
phổ thông: “phải rèn luyện tư duy khoa học, thông qua sự phân tích, tổng hợp,
so sánh, khái quát, nhận xét, đánh giá các sự kiện và nhân vật Lịch sử cụ thể,
qua đó rèn luyện trí thông minh và óc sáng tạo cho HS.”
Giáo sư Nguyễn Thị Côi, trong cuốn “Các con đường nâng cao hiệu
quả dạy học Lịch sử ở trường phổ thông” (NXB Đại học Sư phạm, 2006), coi
việc đánh giá sự kiện, hiện tượng Lịch sử một cách đúng đắn là biểu hiện của
hiệu quả DHLS và tính khoa học của các con đường, biện pháp nâng cao hiệu
quả bài học Lịch sử: “Tính khoa học của nội dung bài học còn thể hiện ở việc
đánh giá, giải thích để tìm ra bản chất, mối quan hệ nhân quả, sự phát triển
có tính quy luật của các sự kiện, hiện tượng Lịch sử”. Tác giả cũng đưa ra
những yêu cầu đối với việc đánh giá sự kiện, hiện tượng Lịch sử, phải đảm
bảo những nguyên tắc của phương pháp luận sử học. Đó là, đánh giá dựa trên
quan điểm Lịch sử kết hợp với quan điểm giai cấp, tránh hiện đại hóa, bóp
méo Lịch sử…
Tác giả Trần Thị Tuyết Oanh đã đi sâu nghiên cứu vấn đề tư duy và
quy trình dạy học để phát triển tư duy là một trong những phương pháp hữu
hiệu nhằm kích thích quá trình tư duy độc lập, sáng tạo của HS trong cuốn
“Giáo trình Giáo dục học” tập 1, (2009), NXB Đại học Sư phạm. Bên cạnh
đó, tác giả cũng khẳng định quá trình nhận thức độc lập của HS phụ thuộc vào
nhiều yếu tố khác nhau của quá trình dạy học.
Bài viết “Kinh nghiệm thực hành giờ học Lịch sử của Kato Kimiaki ở
trường phổ thông Nhật Bản” của hai tác giả Nguyễn Thị Côi và Nguyễn

5


Quốc Vương (Tạp chí nghiên cứu Giáo dục, Số 290 năm 2012), sau khi nêu
qua niệm về “giờ học Lịch sử bằng tư duy phê phán” của nhà giáo dục Nhật
Bản Kato Kimiaki, hai tác giả đưa ra ví dụ tiến hành kiểu giờ học này và đã đi

đến rút ra một số kinh nghiệm tiến hành giờ học ở trường phổ thông. Đó là,
“Trong quá trình tiến hành giờ học GV phải coi trọng và phát huy tính chủ thể
của HS. Trong giờ học GV phải làm cho HS cảm nhận được sự thú vị hấp dẫn
của việc học tập Lịch sử. GV phải có năng lực tổ chức hướng dẫn cho HS tiến
hành các hoạt động nhận thức một cách tích cực…
Khóa luận tốt nghiệp chuyên ngành Phương pháp DHLS của sinh viên
Nguyễn Đăng Tuyên với đề tài Sử dụng tư liệu thông sử trong DHLS ở
trường THPT nhằm hình thành năng lực nhận thức, tư duy Lịch sử cho học
sinh (áp dụng cho phần Lịch sử Việt Nam từ thế kỉ XVI đến thế kỉ XVIII SGK
lớp 10, chương trình chuẩn); Ngô Thị Phương Hoa với đề tài khoá luận tốt
nghiệp “Sử dụng tư liệu gốc theo hướng phát triển năng lực cho học sinh
trong DHLS Việt Nam giai đoạn 1954 - 1975 ở trường THPT (chương trình
chuẩn) cũng đã nêu ra những biện pháp nhằm phát triển năng lực cho người
học trong DHLS. Như vậy, chúng ta thấy những công trình, tác phẩm, bài viết
trên mới chỉ đề cập tới một khía cạnh nào đó của vấn đề mà đề tài đề cập.
Việc sử dụng phần mềm Prezi theo hướng phát triển năng lực cho HS thì chưa
có công trình, bài viết nào đề cập sâu tới vấn đề này, nhất là trong dạy học
phần Lịch sử thế giới cận đại, lớp 11 THPT (chương trình chuẩn).
Các công trình nghiên cứu kể trên là nguồn tài liệu tham khảo quý giá
cho đề tài nghiên cứu của tôi.
3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Sử dụng Prezi vào DHLS thế giới cận đại (lớp 11, chương trình chuẩn)
ở trường THPT theo hướng phát triển năng lực cho HS.

6


3.2. Phạm vi nghiên cứu
Về nội dung: đề tài tập trung vào tìm hiểu phần mềm Prezi và sử dụng

vào các bài học trong phần Lịch sử thế giới (lớp 11, chương trình chuẩn), theo
hướng phát triển năng lực cho HS.
Về hình thức tổ chức dạy học: thiết kế bài giảng đối với GV và các hoạt
động khai thác kiến thức cho HS.
Về phạm vi điều tra, khoả sát thực trạng và thực nghiệm được tiến hành
tại 3 trường THPT trên địa bàn tỉnh Bắc Giang, và trường THPT Lý Thương
Kiệt tại Hà Nội.
4. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
4.1. Mục đích
Trên cơ sở khẳng định vai trò, ý nghĩa của việc sử dụng phần mềm
Prezi trong DHLS, đề tài lựa chọn nội dung kiến thức và đề xuất biện pháp sử
dụng phần mềm Prezi trong phần Lịch sử thế giới cận đại (lớp 11, chương
trình chuẩn) ở trường THPT nhằm góp phần nâng cao chất lượng dạy và học
môn Lịch sử ở trường THPT.
4.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Đê đat đươc muc tiêu trên, đê tai cân thưc hiên cac nhiêm vu:
- Nghiên cưu cơ sơ kỹ thuật, cơ sở lý luận và thực tiễn cua việc sử
dụng phần mềm Prezi trong DHLS.
- Tiên hanh khao sat cơ ban đôi vơi GV va HS ơ môt sô trương THPT
đê đanh gia thưc trang viêc sư dung công nghê thông tin trong day hoc môn
Lịch sử.
- Sử dụng phần mềm Prezi để DHLS thế giới cận đại (lớp 11, chương
trình chuẩn).
- Tiên hanh thưc nghiêm sư pham va đanh gia hiêu qua cua viêc sư
dung phần mềm Prezi vao day hoc Lich sư.

7


5. Phương pháp nghiên cứu

Phương phap nghiên cưu ly luân:
Sưu tâm, tông hơp, phân tich hê thông, khai quat hoa nhưng tai liêu tư
sach, bao, tap chi, Internet vê ly luân va PPDH, đăc biêt la sử dung phần mềm
Prezi trong day hoc noi chung va dạy học môn Lịch sử nói riêng. Phân tích
nội dung chương trình SGK lớp 11.
Phương phap nghiên cưu thưc tiên:
Phương pháp quan sát: Dự giờ để thu thập thông tin, đánh giá khách
quan tình hình DHLS ở trường THPT.
Phương pháp điều tra, phỏng vấn: Tìm hiểu thực trạng DHLS sử dụng
Prezi, về thái độ của HS với môn học và nguyên nhân ảnh hưởng đến thái độ
học tập môn Lịch sử.
Phương pháp thực nghiệm: Thực hiện xây dựng và sử dụng Prezi trong
DHLS phần Lịch sử thế giới lớp 11.
6. Gia thuyêt nghiên cưu
Nêu vân dụng Prezi vào DHLS thế giới cận đại (lớp 11, chương trình
chuẩn) ở trường THPT theo hướng phát triển năng lực cho học sinh theo
hương đê xuât cua đê tai se phat huy hưng thu hoc tâp lich sư cho người học,
gop phân nâng cao chât lương day hoc Lich sư noi chung va day hoc phân
Lich sư thế giới cận đại lơp 11 noi riêng, phát triển các năng lực cần thiết cho
người học.
7. Đóng góp mới của đề tài
Khăng đinh vai tro, y nghia cua viêc sư dung công nghê thông tin noi
chung va sư dung phần mềm Prezi noi riêng nhăm nâng cao chât lương day va
hoc lich sư theo hương phat triển năng lực cho học sinh.

8


8. Bố cục của đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo, phụ lục, nghiên cứu

được kết cấu thành hai chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn của việc sử dụng phần mềm Prezi
trong dạy học môn Lịch sử ở trường THPT theo hướng phát triển năng lực
cho HS
Chương 2: Sử dụng phần mềm Prezi trong dạy học phần lịch sử thế
giới cận đại (lớp 11, chương trình chuẩn) ở trường THPT theo hướng phát
triển năng lực cho học sinh. Thực nghiệm sư phạm.

9


NỘI DUNG
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC SỬ DỤNG
PHẦN MỀM PREZI TRONG DẠY HỌC MÔN LỊCH SỬ Ở TRƯỜNG
THPT THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC CHO HỌC SINH
1.1. Cơ sở lý luận
1.1.1. Một số khái niệm cơ bản
1.1.1.1. Phương tiện công nghệ
Bước sang thế kỉ XX - XXI, với sự phát triển như vũ bão của cuộc cách
mạng khoa học – kĩ thuật với nhiều làn sóng công nghệ cao, đặc biệt là CNTT,
nhiều lĩnh vực khoa học kĩ thuật mới, nhiều ngành nghề mới đang hình thành
và phát triển rất nhanh. Điều này đòi hỏi phải có đổi mới về mục tiêu và
phương pháp đào tạo. Từ đó, khái niệm “Công nghệ dạy học” đã ra đời và đều
được hiểu cùng một ý nghĩa với từ tiếng Anh được dùng phổ biến hiện nay:
Technolody of teaching.
Trong gần 4 thập kỉ qua, vấn đề “công nghệ dạy học” đã thu hút được
sự quan tâm rộng lớn của các nhà giáo dục, sư phạm trên khắp thế giới, song
vẫn chưa có những kiến giải thống nhất về ranh giới nội hàm giữa các thuật
ngữ "công nghệ giáo dục", "công nghệ đào tạo", "công nghệ dạy học", "công
nghệ sư phạm"... Tuy còn nhiều ý kiến trái chiều nhau về khái niệm công

nghệ dạy học nhưng hầu hết các nhà nghiên cứu đều thống nhất 3 cách hiểu
cơ bản về bản chất của công nghệ dạy học:
Thứ nhất, công nghệ dạy học được hiểu như một quá trình "công nghệ
hoá" dạy học
Công nghệ dạy học ở đây được hiểu như một quá trình cung cấp đầy đủ
thông tin cần thiết cho một đơn vị kiến thức, sự tương tác khoa học giữa
người dạy và người học và sự đảm bảo một môi trường học tập thuận lợi.

10


Tóm lại, “công nghệ hoá” quá trình dạy học đã mô phỏng lại nguyên lý cơ
bản của công nghệ sản xuất công nghiệp: phân giải quá trình sản xuất thành
các chuỗi, công đoạn, tuân thủ nguyên tắc thứ tự, logic hoạt động, đảm bảo
kiểm soát được sản phẩm đầu ra.
Thứ hai, công nghệ dạy học được hiểu như một sản phẩm (kết quả)
được "đóng gói" để chuyển giao
Trên thực tế, quá trình "công nghệ hoá” dạy học được thể hiện rất rõ
trong những nỗ lực xác lập và triển khai hiệu quả các mô hình dạy học,
phương pháp, kỹ thuật dạy học cụ thể nhằm đáp ứng các mục tiêu dạy học.
Các mô hình, cách thức, kỹ thuật, qui trình dạy học này đã được nghiên cứu,
thử nghiệm để cho ra những kết quả tương đương trong những điều kiện cụ
thể, đã được "đóng gói" để sử dụng. Việc áp dụng triệt để các mô hình,
phương pháp dạy học cụ thể này sẽ giúp đảm bảo đạt được mục tiêu dạy học
đề ra.
Thứ ba, công nghệ dạy học được hiểu là việc tích hợp các yếu tố, sản
phẩm công nghệ vào quá trình dạy học
Đó là việc sử dụng, tích hợp các phương tiện, sản phẩm công nghệ vào
trong các quá trình dạy học, các hình thức tổ chức dạy học, trong và ngoài lớp
học. Đặc biệt là việc ứng dụng CNTT và truyền thông trong dạy học được coi

là có ảnh hưởng mạnh mẽ và sáng giá nhất. Các nhà giáo dục, sư phạm coi
công nghệ dạy học (theo cách hiểu trên) là cuộc cách mạng thứ tư trong giáo
dục sau sự ra đời của nhà trường, chữ viết, in ấn và sách. Công nghệ dạy học
và phương pháp dạy học có mối liên hệ qua lại mật thiết, bổ sung, hỗ trợ cho
nhau. Nếu như phương pháp dạy học được coi là cách chiếm lĩnh mục tiêu
dạy học thì công nghệ dạy học lại đảm bảo cho cách đó được thực hiện hiệu
quả. Do vậy, đổi mới PPDH nói chung và PPDH Lịch sử nói riêng trong giai

11


đoạn hiện nay nhất thiết phải có sự tích hợp công nghệ. Trong phạm vi đề tài
này, chúng tôi sử dụng khái niệm công nghệ dạy học theo cách hiểu thứ ba.
Từ những điều trên, có thể khẳng định PTCN là tổ hợp các công cụ,
thiết bị, vật liệu, sản phẩm công nghệ được sử dụng theo những quy trình
nghiêm ngặt (mang tính quy trình công nghệ) nhắm đến những mục đích
dạy học nhất định.
Việc sử dụng các phương tiện kĩ thuật hiện đại góp phần nâng cao tính
tích cực trong dạy học. Một công cụ điển hình hiện nay là máy tính với các
chức năng vượt trội sẽ cho phép làm thay đổi môi trường học tập, vai trò và vị
trí của người dạy và người học trong từng công đoạn của quá trình dạy học
mà cụ thể ở đây là phần mềm Prezi.
1.1.1.2. Phần mềm Prezi
a. Giới thiệu tổng quát về Prezi
Prezi ra đời khoảng 10 năm trở lại đây và đang ngày càng được sử dụng
một cách rộng rãi, thậm chí nó còn trở thành một trào lưu thay thế cho Power
Point. Với Power Point, chúng ta thiết lập từng trang (slide) một; trên các
trang ấy, chúng ta có thể chèn âm thanh, hình ảnh và video để làm cho bài
thuyết trình của mình trở nên phong phú, thu hút người nghe. Với Power
Point chúng ta phải lật từ trang này sang trang khác cho đến khi kết thúc bài

thuyết trình.
Vậy Prezi là gì? Trước hết, chúng ta cần hiểu đây là một phần mềm sử
dụng trong việc thuyết trình và thiết kế bài giảng trên lớp, tức là những công
việc mà chúng ta vẫn đang sử dụng phần mềm Microsoft Power Point để làm.
Nhưng khác hoàn toàn với Power Point, Prezi không bắt người xem phải theo
dõi bài giảng theo một trình tự cụ thể nào. Không còn là hàng loạt trang slide
chạy dài như đối với bài giảng sử dụng phần mềm Power Point mà tất cả bài
giảng đều hiện lên trên một trang giao diện chung duy nhất. Trên giao diện

12


chung đó, chúng ta có một không gian 3D để dựng những khung hình ở trên,
dưới, trước, sau tùy theo nhu cầu sử dụng. Có thể ví giao diện chung của Prezi
giống như một dải ngân hà mà các đề mục lớn nhỏ được sắp xếp tùy ý như
những hành tinh với đầy đủ hình thù, màu sắc, âm thanh. Từng nội dung của
bài học có thể được phóng to, lật xuôi, lật ngược như những đoạn phim hoạt
họa ngộ nghĩnh. Prezi theo một cách khác, chính là sơ đồ tư duy được thiết
lập để kết nối giữa người dạy và người học.
Prezi tỏ ra ưu thế hơn hẳn khi tất cả các bài thuyết trình đều hiện lên
trên một trang duy nhất, tạm gọi đó là trang tổng. Trong trang tổng có chứa
nhiều ô giống như slide của Power Point do chúng ta tự tạo ra. Với trang tổng
này, những ô hiển thị trong trang không có hình thù nào nhất định, không theo
một khuôn mẫu nào. Tất cả các ô này được chúng ta sắp đặt theo thứ tự của
đề tài chúng ta muốn nói. Khi bắt đầu bài thuyết trình, chỉ cần click con chuột
vào mũi tên như Power Point hoặc dùng phím di chuyển, các ô sẽ được phóng
lớn theo thứ tự ta đã sắp xếp, giúp cho bài thuyết trình, bài giảng trở nên vô
cùng đẹp mắt, gây ấn tượng và thu hút. Ta cũng có thể sử dụng chuột đểBời
điều khiển ngoài những gì chúng ta đã thiết lập trước như phóng to, thu nhỏ
một ô nào đó hoặc chuyển ô. Tương tự như Power Point, trên Prezi ta có thể

chèn Word, hình ảnh, âm thanh, video và cả PDF.
Prezi (Prezi.com) được tạo dưới sự tài trợ của Kitchen Budapest và
Magyar Telekom vào năm 2008 nhằm thay thế các bài thuyết trình đơn giản.
Ngày nay dự án này được sự hỗ trợ của Sunstone Capital. Prezi thật sự phát
triển nhờ Lui Labs dưới sự điều hành của ba nhà sáng lập người Hungari là
Péter Árvai, Adam Somlai-Fischer và Péter Halácsy. Từ Prezi được xuất phát
từ hình thức rút gọn của một từ Hungari có nghĩa là thuyết trình [27].
Adam Somlai-Fischer là một nhà kiến trúc và một nghệ sĩ danh tiếng
thế giới và đã làm việc về các bài thuyết trình có thể tuỳ chỉnh kích thước từ

13


năm 2001. Adam nhận thấy giao diện người dừng có thể thay đổi kích thước
(ZUI = zoomable user interface) giúp ông ta nhận ra những bức tranh to có
thể bao quát tất cả và sau đó đi vào những khoảng trống nhỏ hơn.
Các loại sản phẩm của Prezi: Prezi for Windows (Prezi Desktop); Prezi
Zui; Prezi Collaborate; Prezi Mobility…
b. Đặc điểm chức năng của Prezi
- Được xây dựng trên nền tảng Flash, có thể tạo bài thuyết trình online
hoặc offline.
- Tất cả các bài thuyết trình đều được hiện lên trên một trang duy nhất,
có thể gọi là trang tổng.
- Hỗ trợ xem các mẫu Prezi để lên ý tưởng cho bài thuyết trình mang
tính cá nhân.
- Cho phép chèn các slide của Power Point, PDF, hình ảnh video trực
tuyến hoặc offline…
- Thanh chỉnh sửa với nhiều nút chức năng
 Add: Thêm nhanh 1 slide, slide này bao gồm viền (border), tiêu đề
và nội dung.

 Circle Frame: thêm khung hoặc vòng tròn…
 Edit Path: Chỉnh sửa các đường.
 Saver: Lưu, tự động lưu bài Prezi.
 Insert: Thêm file, video, hình ảnh, ký hiệu, biểu đổ, hình khối…
 Customize: Tuỳ chỉnh chủ đề.
 Present: Bắt đầu trình bày.
 Share: Chia sẻ, tải xuống.
 Settings: Cài đặt.
 Exit: Kết thúc và lưu.

14


- Sử dụng các frame và path để tạo ra những hành trình mang
phong cách cinema.
- Tạo các bài trình bày 3D trực tuyến hoặc offline
- Chúng ta có thể tải các file Prezi với định dang “*.pez” bằng tài khoản
Prezi cá nhân và sử dụng.
- Nhiều người cùng chỉnh sửa một bài làm.
- Nhúng tác phẩm của chúng ta lên một website nào đó.
- Website Prezi.com hỗ trợ một thư viện các teampalte (mẫu) độc
đáo,
chúng ta có thể tải về và sử dụng trên Prezi Desktop.
- Lưu trữ các tệp an toàn trên máy tính cá nhân hoặc trên đám mây.
- Chèn hình ảnh từ Google hoặc vide Youtube trực tiếp vào bài thuyết
trình.
- Trên website của Prezi có hàng triệu bài thuyết trình, chúng ta có thể
truy cập và sử dụng lại theo mục đích của mình.
- Chúng ta có thể đăng nhập vào Prezi bằng tài khoản Facebook.
- Tự động lưu bài thuyết trình, tuy nhiên chúng ta phải đặt tên cho bài

thuyết trình trước khi lưu.
c. Tính năng ưu việt của Prezi
So với Microsof Power Point, phần mềm đang được sử dụng phổ biến
trong quá trình dạy học và một số phần mềm trình chiếu khác vẫn đang
được sử dụng như OpenOfice.org Impress, Google Presentaton, Flair,
SlideRoket… thì Prezi có những tính năng ưu việt hơn hẳn. Cụ thể:
- Prezi không được thiết kế kiểu định dạng các slide, lật giở từng trang
trong quá trình trình chiếu. Sự mới mẻ và hấp dẫn của Prezi chính là cung cấp
một phông nền trình chiếu trong đó mọi nội dung các bài trình chiếu sẽ được
lưu lại trong một bức tranh khổng lồ. Ở đó người dùng có thể thỏa sức

15


sáng tạo theo cách riêng của mình. Mặt khác, Prezi còn cho phép chuyển đổi
các trang trình chiếu slide của Power Point sang Prezi.

16