Hoạt động kiểm sát điều tra các vụ án hình sự của viện kiểm sát nhân dân (trên cơ sở các số liệu địa bàn thành phố hồ chí minh)

Hoạt động kiểm sát điều tra các vụ án hình
sự của Viện Kiểm sát Nhân dân (Trên cơ sở
các số liệu địa bàn thành phố Hồ Chí Minh)
Hồ Thị Thanh Hương
Khoa Luật. Đại học Quốc gia Hà Nội
Luận văn Thạc sĩ ngành : Luật; Mã số : 60 38 01 04
Người hướng dẫn : PGS. TS. Nguyễn Ngọc Chí
Năm bảo vệ : 2013
Abstract : Trình bày những vấn đề chung về hoạt động kiểm sát điều tra các vụ án
hình sự của Viện kiểm sát nhân dân và các tội phạm về ma tuý. Nghiên cứu thực
trạng hoạt động kiểm sát điều tra các tội phạm về ma tuý tại thành phố Hồ Chí
Minh những năm gần đây. Đề xuất những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt
động kiểm sát điều tra các vụ án hình sự (các tội phạm về ma túy).
Keywords: Điều tra; Vụ án hình sự; Viện kiểm sát nhân dân; Luật hình sự; Pháp
luật Việt Nam; Tội phạm ma túy
Content

1


MỤC LỤC

Trang phu ̣ bìa
Lời cam đoan
Mục lục
Danh mu ̣c các chƣ̃ viế t tắ t
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG KIỂM
SÁT ĐIỀU TRA CÁC VỤ ÁN HÌNH SỰ ......................................... 5
1.1

KHÁI NIỆM HOẠT ĐỘNG KIỂM SÁT ĐIỀU TRA ......................... 5

1.1.1 Nhiệm vụ quyền hạn của viện kiểm sát nhân dân trong hoạt động
kiểm sát điều tra .................................................................................... 6
1.1.2 Mối quan hệ phối hợp giữa Viện kiểm sát, Cơ quan điều tra
trong hoạt động kiểm sát điều tra vụ án hình sự ................................... 7
1.2.

ĐẶC ĐIỂM CÁC TỘI PHẠM VỀ MA TÚY VÀ ĐIỀU TRA
CÁC TỘI PHẠM VỀ MA TÚY ......................................................... 12

1.2.1. Đặc điểm pháp lý các tội phạm về ma túy .......................................... 12
1.2.2. Đặc điểm về điều tra tội phạm về ma túy ........................................... 16
1.3.

NỘI DUNG CỦA HOẠT ĐỘNG KSĐT TỘI PHẠM VỀ MA TUÝ .... 19

1.3.1. Kiểm sát việc tiếp nhận, đăng ký, giải quyết tố giác, tin báo tội
phạm về ma tuý ................................................................................... 19
1.3.2 Kiểm sát khởi tố vụ án ma tuý ............................................................ 20
1.3.3 Kiểm sát việc khởi tố bị can ................................................................ 21
1.3.4

Kiểm sát việc áp dụng, thay thế, huỷ bỏ các biện pháp ngăn chặn .......... 30

1.3.5 Kiểm sát việc áp dụng một số hoạt động điều tra ............................... 37


Chương 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG KIỂM SÁT ĐIỀU TRA
CÁC TỘI PHẠM VỀ MA TUÝ TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ

MINH NHỮNG NĂM GẦN ĐÂY ................................................... 43
2.1

TÌNH HÌNH TỘI PHẠM VỀ MA TÚY TẠI THÀNH PHỐ HỒ
CHÍ MINH HIỆN NAY ...................................................................... 43

2.2

THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG KIỂM SÁT ĐIỀU TRA CÁC
TỘI PHẠM VỀ MA TUÝ ................................................................. 46

2.2.1 Thực trạng hoạt động kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong tiếp
nhận, đăng ký giải quyết tin báo tố giác tội phạm về ma tuý ............. 46
2.2.2. Kiểm sát khởi tố, không khởi tố vụ án ma túy của cơ quan điều tra ...... 48
2.2.3 Hoạt động kiểm sát phê chuẩn hoặc không phê chuẩn các quyết
định của cơ quan điều tra các tội phạm về ma tuý .............................. 63
Chương 3: CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC
KIỂM SÁT ĐIỀU TRA CÁC VỤ ÁN MA TÚY ............................ 74
3.1.

CƠ SỞ ĐỊNH HƢỚNG NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC
KSĐTCTPMT ..................................................................................... 74

3.1.1. Cơ sở pháp lý ...................................................................................... 74
3.1.2. Cơ sở thực tiễn .................................................................................... 75
3.2.

CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC KIỂM
SÁT ĐIỀU TRA CÁC TỘI PHẠM VỀ MA TÚY ............................. 75

3.2.1 Các kiến nghị Hoàn thiện pháp luật .................................................... 75
3.2.2. Các giải pháp khác .............................................................................. 80
KẾT LUẬN .................................................................................................... 87
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 89
PHỤ LỤC


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.

Ban chỉ đạo thi hành Bộ luật hình sự. tài liệu tập huấn chuyên sâu về bộ
luật hình sự năm 1999. Nhà in Bộ Công an Hà Nội, 2000.

2.

Bộ luật hình sự của nƣớc Cộng hòa XHCN Việt Nam năm 1985.

3.

Bộ luật hình sự của nƣớc Cộng hòa XHCN Việt Nam năm 1999

4.

Bộ luật tố tụng hình sự của nƣớc Cộng hòa XHCN Việt Nam năm 2003

5.

Mai Bộ (1995). Phân loại tội phạm trong Phần chung Bộ luật hình sự.
Tạp chì Tòa án nhân dân, số 9.

6.

Lê Cảm (2001). Bàn về bất đắc dĩ phải gây thiệt hại về mặt pháp lý hình
sự trong khi bắt ngƣời phạm tội quả tang hoặc đang bị truy nã và mô
hình lý luận của nó. – tạp chí Kiểm sát, số 11.

7.

Lê Cảm (2000). Chế định các nguyên tắc của luật hình sự Việt Nam –
Tạp chí Luật học, số 3.

8.

Lê Cảm (2000). Đạo luật hình sự: Một số vấn đề lý luận cơ bản- Tạp chí
Tóa án nhân dân, số 11.

9.

Lê Cảm (1999). Hoàn thiện pháp luật hình sự Việt Nam trong giai đoạn
xây dựng Nhà nƣớc pháp quyền (Một số vấn đề cơ bản của Phần chung).
NXB Công an nhân dân. Hà nội.

10. Lê Cảm (2005). Những vấn đề lý luận về bốn yếu tố cấu thành tội phạm
(Trên cơ sở BLHS năm 1999) – Tạp chí Tòa án nhân dân, số 7(4)
11. Lê Cảm (2005). Những vấn đề lý luận về bốn yếu tố cấu thành tội phạm
(Trên cơ sở BLHS năm 1999) – Tạp chí Tòa án nhân dân, số 8(4).
12. Lê Cảm (2002). Về bản chất pháp lý của các khái niệm: miễn trách
nhiệm hình sự, truy cứu trách nhiệm hình sự, không phải chịu trách
nhiệm hình sự và loại trừ trách nhiệm hình sự - Tạp chí Kiểm sát số 01.
13. Lê Cảm và Trịnh Tiến Việt (2004). Phân biệt miễn trách nhiệm hình sự

và miễn hình phạt – Tạp chí Khoa học pháp lý số 2.

89


14. Chỉ thị số 53/CT-TW ngày 21/3/2000 của Bộ chính tri về một số công
việc cấp bách của các cơ quan tƣ pháp cần thực hiện trong năm 2000
15. Công ƣớc thống nhất các chất ma túy năm 1961, công ƣớc về cá chất
hƣớng thần năm 1971 và công ƣớc về chống buôn bán bất hợp pháp về
các chất gây nghiện và các chất hƣớng thần năm 1988
16. Nguyễn Ngọc Hòa (2000) Nguyên tắc phân hóa trách nhiệm hình sự
trong bộ luật hình sự Việt Nam năm 1999. – Tạp chí Luật học số 2
17. Trần Quốc Hoàn. Một số nhận xét về trách nhiệm hình sự trong một vụ
án có đồng phạm – Tạp chí Tòa án nhân dân số 5/1995
18. Luật phòng chống ma túy. Nghị định số 133/2003/NĐ-CP (Bổ sung một
số chất vào danh mục các chất ma túy và tiền chất ban hành kèm theo
Nghị định số 67/2001/NĐ-CP ngày 01/10/2001)
19. Nguyễn Thị Mai Nga (2008),“Quan hệ phối hợp giữa VKSND với
CQĐT trong giải quyết các vụ án ma túy”. NXB CAND. Hà Nội.
20. Nghị định của chính phủ số 67/2001/NĐ-CP ngày 01 tháng 10 năm 2001
ban hành các danh mục chất ma tuý và tiền chất
21. Nghị Quyết của Tòa án nhân dân tối cao số 01/2001/NQ-HĐTP ngày
15/3/2001 hƣớng dẫn áp dụng một số quy định của các điều 193; 194;
278; 279 và 289 Bộ luật hình sự năm 1999
22. Nghị Quyết của hội đồng thẩm phán Toà án nhân dân tối cao số
02/2003/NQ-HĐTP ngày 17 tháng 4 năm 2003 hƣớng dẫn áp dụng một
số quy định của bô luật hình sự.
23. Pháp lệnh tổ chức điều tra hình sự ngày 4/4/1989
24. Pháp lệnh số 23/2004/PL- UBTVQH ngày 20/8/2004 về tổ chức điều
tra hình sự.

25. Thông tƣ liên tịch 17/2007/TTLT - BCA-VKSNDTC-TANDTC-BTP
ngày 24/12/2007 hƣớng dẩn áp dụng một số quy định tại chƣơng XVIII
“các tội phạm về ma túy” của Bộ luật hình sự năm 1999.

90


26. Trƣờng Đại ho ̣c luật Hà nội . (2011). Giáo trình Luật tố tụng hình sự việt
nam tập II, NXB Công an nhân dân. Hà Nội.
27. Trƣờng cao đẳng kiểm sát Hà Nội. Giáo trình luật hình sự, luật tố tụng
hình sự.
28. Đào Trí Úc (Chủ biên). Tội phạm học, luật hình sự và tố tụng hình sự
Việt Nam. NXB Khoa xã hội, Hà Nội 1994.
29. Đào Trí Úc. Nhận thức đúng đắn hơn nữa các nguyên tắc về trách nhiệm
cá nhân và về lỗi trong việc xử lý trách nhiệm hình sự - Tạp chí Nhà
nƣớc và pháp luật. số 9/1999.
30. Trịnh Tiến Việt (2003). Bàn về mối quan hệ giữa cấu thành tội phạm và
tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự - Tạp chí Khoa học (Chuyên san
kinh tế - Luật) của ĐHQG Hà Nội, số 3.
31. Trần Thị Quang Vinh (2002). Các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự
trong pháp luật hình sự phong kiến Việt Nam – Tạp chí Luật học, số 5
32. Kinh nghiệm thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra các vụ án về
tội phạm ma túy. Tạp chí kiểm sát số 20 (tháng 10/2011)
33. Tổng hợp kinh nghiệm trong công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát
điều tra và Kiểm sát xét xử sơ thẩm các vụ án ma túy – của Viện kiểm sát
nhân dân tối cao. Hà Nội 11/2007
34. Thống kê số liệu kiểm sát điều tra của viện kiểm sát nhân dân thành phố
Hồ Chí Minh từ 2008 – 2012.
35. VKSND Tối cao - Viện Khoa học kiểm sát, (2006), Sổ tay KSV, Hà Nội,

91