Tóm tắt luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu sử dụng các phương pháp kế toán quản trị các doanh nghiệp sản xuất ở Việt Nam

1

2

PHẦN MỞ ĐẦU

GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU

Việt Nam đang hòa mình vào xu thế toàn cầu hóa, tạo ra một thời kỳ
mới thúc đẩy các doanh nghiệp (DN) tham gia hội nhập sâu rộng nhưng
đặt ra không ít những khó khăn, thách thức trong cạnh tranh không chỉ
diễn ra ở Việt Nam mà còn diễn ra giữa các nước trong khu vực và thế
giới. Trong bối cảnh đó, các mối quan hệ kinh tế phát sinh trong quá trình
kinh doanh của DN trở nên đa dạng và phức tạp. Để giải quyết tốt các mối
quan hệ kinh tế đòi hỏi mỗi DN cần thiết được trang bị những kiến thức
quản trị hiện đại cùng với sự hỗ trợ đắc lực của nhiều công cụ quản trị
phục vụ cho việc ra quyết định đúng đắn trong ngắn hạn cũng như dài hạn
nhằm giành thắng lợi trong điều kiện cạnh tranh gia tăng ở cấp độ toàn
cầu. Một trong những công cụ quản trị hữu hiệu hiện nay là hệ thống kế
toán quản trị (KTQT).
Hệ thống KTQT cung cấp được những thông tin hữu ích thì việc lựa
chọn sử dụng các phương pháp kế toán quản trị (Management Accounting
Practices-MAPs) cho phù hợp với đặc điểm của từng DN sản xuất, đảm bảo
tính hiệu quả kinh tế cao là một vấn đề rất cần thiết, hỗ trợ các nhà quản trị
thực hiện nhiệm vụ giúp DN đạt được mục tiêu chiến lược. Hệ thống MAPs
ở mỗi quốc gia, mỗi DN là rất đa dạng, chịu sự tác động của nhiều yếu tố
như từ trình độ phát triển kinh tế, công nghệ sản xuất, vai trò của các tổ
chức nghề nghiệp đến yếu tố văn hóa DN…cho phép các DN tiếp cận được
mục tiêu chính của mình nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh.
Trên thế giới KTQT nói chung và MAPs nói riêng đã được nghiên cứu từ
rất lâu. Tuy nhiên, tại Việt Nam việc nghiên cứu về MAPs trong các DN

sản xuất hiện đang là vấn đề còn nhiều tranh luận.
Đề tài nghiên cứu chỉ rõ thực trạng sử dụng MAPs trong các DN sản
xuất ở Việt Nam và chịu sự tác động của các nhân tố bên trong và bên
ngoài DN, xác định mối quan hệ của việc sử dụng MAPs với hiệu quả hoạt
động trong DN. Từ đó, khuyến nghị đối với các DN sản xuất đầu tư trang
thiết bị hiện đại, nâng cao doanh thu, tổng tài sản để có thể áp dụng hệ
thống MAPs hiện đại nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động trong DN.

1. Tính cấp thiết của đề tài
Các DN Việt Nam nói chung và DN sản xuất nói riêng đã có những
đóng góp cho sự phát triển, tăng trưởng GDP của đất nước trong thời gian
vừa qua. Đặc biệt, ngành công nghiệp sản xuất có sự tăng trưởng mạnh mẽ
với tỷ lệ tăng trưởng cao nhất trong nhiều năm gần đây, phục vụ cho công
nghiệp hóa và hiện đại hóa góp phần thúc đẩy tăng trưởng và đóng góp
nhiều vào GDP. Theo Tổng cục Thống kê (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) năm
2017, Việt Nam tăng trưởng GDP đạt 6,81% trong đó lĩnh vực sản xuất
công nghiệp và xây dựng (đóng góp 33,34%) là thành tố quan trọng
đóng góp cho sự cải thiện về tốc độ tăng trưởng. Chỉ số sản xuất công
nghiệp đã tăng 7,85%, trong đó đóng góp quan trọng của sản xuất công
nghiệp chế biến, chế tạo đã đạt tốc độ tăng trưởng 14,5% (so với 11,9%
năm 2016). Dựa trên quy hoạch tổng thể phát triển ngành công nghiệp
Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, ngành công nghiệp
Việt Nam tiếp tục vẫn là một lĩnh vực quan trọng. Tuy nhiên, do chịu
ảnh hưởng của nền kinh tế thế giới chưa thực sự phục hồi một cách
mạnh mẽ sau khủng hoảng, các DN sản xuất đang gặp rất nhiều khó
khăn và thách thức trên con đường phát triển như năng lực cạnh tranh,
sử dụng nguồn lực chưa hợp lý, nguồn nguyên liệu cung ứng còn hạn
chế. Để đạt được hiệu quả trong hoạt động kinh doanh - một chỉ tiêu
quan trọng phản ánh chất lượng hoạt động kinh doanh, phản ánh khả
năng sử dụng các nguồn lực thì các nhà quản trị cần phải đưa ra các

quyết định tối ưu, hạn chế các rủi ro có thể xảy ra. Trong hệ thống thông
tin phục vụ cho các quyết định kinh doanh tối ưu phải kể đến thông tin
do hệ thống KTQT cung cấp, có vai trò quan trọng, giúp quản trị các DN
tăng cường các biện pháp thúc đẩy sản xuất kinh doanh phát triển bền
vững, giảm chi phí, hạ giá thành và nâng cao chất lượng sản phẩm góp
phần đứng vững trong môi trường luôn biến động.


3
Nhận thức được tầm quan trọng của MAPs trong các DN sản xuất ở
Việt Nam, tác giả đã lựa chọn nội dung nghiên cứu: “Nghiên cứu sử dụng
các phương pháp kế toán quản trị trong các doanh nghiệp sản xuất ở
Việt Nam” để thực hiện luận án của mình.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Nghiên cứu được tiến hành với mục tiêu tổng quát là nghiên cứu sử
dụng MAPs trong các DN sản xuất Việt Nam. Để thực hiện được mục tiêu
này, tác giả xác định mục tiêu cụ thể như sau:
(1) Đánh giá thực trạng việc sử dụng MAPs hiện hành trong việc quản
lý và cung cấp thông tin KTQT trong các DN sản xuất ở Việt Nam.
(2) Xây dựng mô hình nghiên cứu nhân tố ảnh hưởng đến việc sử dụng
MAPs và kiểm định mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố đến việc sử
dụng MAPs trong các DN sản xuất ở Việt Nam.
(3) Xác định sự tác động của việc sử dụng MAPs đến hiệu quả hoạt
động của các DN sản xuất ở Việt Nam.
(4) Xác định một số giải pháp nhằm sử dụng phù hợp MAPs trong các
DN sản xuất ở Việt Nam.
Để đạt được mục tiêu nghiên cứu, tác giả xây dựng những câu hỏi sau:
(1) Thực trạng việc sử dụng MAPs trong các DN sản xuất ở Việt Nam như
thế nào?
(2) Những nhân tố nào ảnh hưởng đến việc sử dụng MAPs trong DN

sản xuất Việt Nam? Chiều hướng và mức độ tác động cụ thể của
từng nhân tố đó?
(3) Việc sử dụng MAPs có tác động đến hiệu quả hoạt động trong DN
sản xuất Việt Nam không?
(4) Có những khuyến nghị giải pháp gì để khuyến khích sử dụng
MAPs phù hợp trong DN sản xuất ở Việt Nam?

4
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu của luận án: đề cập đến hệ thống MAPs,
các nhân tố ảnh hưởng đến việc sử dụng MAPs trong các DN sản xuất ở
Việt Nam và sự tác động của việc sử dụng MAPs đến hiệu quả hoạt động
trong DN sản xuất ở Việt Nam.
- Phạm vi nghiên cứu của luận án:
Về nội dung: Tác giả hệ thống hóa lại những nội dung của MAPs
phân loại theo nhóm chức năng, tập trung phân tích nhân tố như mức độ
cạnh tranh, công nghệ sản xuất, văn hóa DN và cấu trúc DN ảnh hưởng
đến việc sử dụng MAPs trong DN sản xuất ở Việt Nam, đánh giá sự tác
động của việc sử dụng MAPs đến hiệu quả hoạt động của DN.
Về không gian: Các DN sản xuất ở Việt Nam có quy mô vừa và lớn
thuộc các lĩnh vực công nghiệp chế biến - chế tạo tập trung chủ yếu trên ba
tỉnh Hà Nội, Quảng Nam, tp Hồ Chí Minh (ngoài ra 13 tỉnh lân cận Hà Nội
và tp Hồ Chí Mình), 100% vốn Việt Nam.
Về thời gian: Nghiên cứu lấy số liệu trong khoảng thời gian từ năm
2015 đến năm 2017.
4.Phương pháp nghiên cứu
Để trả lời câu hỏi nghiên cứu, luận án được thực hiện theo một quá
trình xuyên suốt và áp dụng kết hợp hai phương pháp nghiên cứu định tính
và định lượng.
5. Những đóng góp mới của đề tài

Luận án sử dụng kết hợp phương pháp nghiên cứu định tính và định
lượng nhằm trả lời câu hỏi nghiên cứu đã đặt ra, nghiên cứu có ý nghĩa cả
về mặt lý luận và thực tiễn.
Những đóng góp mới về mặt lý luận:
Luận án đã nghiên cứu sử dụng MAPs trong các DN sản xuất Việt
Nam và có những đóng góp mới về mặt học thuật như sau:


5
Thứ nhất, luận án nghiên cứu nội dung các phương pháp kế toán quản
trị trên cơ sở phân loại theo nhóm chức năng và chỉ rõ việc áp dụng MAPs
trong doanh nghiệp (DN) sản xuất bao gồm nhóm: phương pháp phân loại
chi phí, phương pháp xây dựng dự toán, phương pháp hỗ trợ ra quyết định,
phương pháp đánh giá hiệu quả và phương pháp phân tích chiến lược.
Thứ hai, luận án nghiên cứu cơ sở lý thuyết và xây dựng mô hình
nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng đến việc sử dụng MAPs trong DN
sản xuất như nhân tố mức độ cạnh tranh, công nghệ sản xuất, văn hóa DN,
cấu trúc DN dựa trên lý thuyết bất định và lý thuyết xã hội học.
Thứ ba, luận án xác định được mối quan hệ tích cực và có ý nghĩa
giữa việc sử dụng MAPs với hiệu quả hoạt động của DN sản xuất.
Những đóng góp mới về mặt thực tiễn:
Thứ nhất, luận án cung cấp thông tin kết quả về thực trạng sử dụng
MAPs trong các DN sản xuất Việt Nam, đồng thời luận án sử dụng phương
pháp phân tích mô hình cấu trúc tuyến tính - SEM trong nghiên cứu mối
quan hệ giữa việc sử dụng MAPs với hiệu quả hoạt động của DN.
Thứ hai, luận án phân tích và đánh giá được mức độ ảnh hưởng tích
cực của các nhân tố: mức độ cạnh tranh, công nghệ sản xuất, văn hóa DN
và cấu trúc DN đến việc sử dụng MAPs trong DN sản xuất Việt Nam
nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của DN sản xuất
Việt Nam.

Thứ ba, luận án đề xuất khuyến nghị đối với các cơ quan quản lý
Nhà nước trong việc tạo hành lang pháp lý và cơ chế hoạt động cho DN
trong lĩnh vực kế toán quản trị, tạo động lực thúc đẩy cải cách trong quản
trị DN. Khuyến nghị các DN sản xuất đầu tư trang thiết bị hiện đại, nâng
cao doanh thu, tổng tài sản, nâng cao nhận thức cho nhà quản lý DN về sự
đa dạng cũng như tính hữu ích của MAPs.

6
6. Kết cấu luận án
Luận án trên cơ sở mục tiêu nghiên cứu và để trả lời câu hỏi nghiên
cứu, được kết cấu thành 5 chương như sau:
Chương 1: Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Chương 2: Cơ sở lý thuyết về hệ thống phương pháp kế toán quản trị
trong các doanh nghiệp sản xuất
Chương 3: Thiết kế nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu
Chương 4: Kết quả nghiên cứu
Chương 5: Thảo luận kết quả nghiên cứu và khuyến nghị giải pháp
nhằm vận dụng phù hợp phương pháp kế toán quản trị trong các doanh
nghiệp sản xuất ở Việt Nam


7

8

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU
LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI

CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ HỆ THỐNG PHƯƠNG PHÁP
KẾ TOÁN QUẢN TRỊ TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT

1.1. Tổng quan các công trình nghiên cứu nước ngoài

2.1. Kế toán quản trị và hệ thống phương pháp kế toán quản trị

Cho đến nay đã có nhiều công trình nước ngoài liên quan đến KTQT
nói chung, MAPs nói riêng cả về phương diện lý luận và thực tiễn. Mỗi
công trình nghiên cứu ở một góc độ khác nhau nhằm đạt được mục đích
của nghiên cứu, dưới đây là tổng quan một số công trình tiêu biểu liên
quan đến đề tài nghiên cứu:

2.1.1. Khái quát chung về kế toán quản trị

1.1.1. Công trình nghiên cứu về việc sử dụng các phương pháp kế toán
quản trị
1.1.2. Công trình nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng tới việc sử dụng
các phương pháp kế toán quản trị
1.1.3. Công trình nghiên cứu về mối quan hệ giữa việc sử dụng các
phương pháp kế toán quản trị với hiệu quả hoạt động doanh nghiệp
1.2. Tổng quan các công trình nghiên cứu trong nước
Ở Việt Nam, KTQT mới thực sự được quan tâm và sử dụng trong
những năm gần đây, do đó có rất ít tài liệu nghiên cứu một cách đầy đủ về
hệ thống MAPs, đây là một lĩnh vực còn rất mới mẻ đối với các nhà
nghiên cứu cũng như các DN Việt Nam đặc biệt là các DN sản xuất Việt
Nam, dưới đây là tổng quan một số công trình tiêu biểu liên quan đến đề
tài nghiên cứu:
1.2.1. Công trình nghiên cứu việc sử dụng các phương pháp kế toán quản trị
1.2.2. Công trình nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng tới việc sử dụng
các phương pháp kế toán quản trị
1.2.3. Công trình nghiên cứu về mối quan hệ giữa việc sử dụng các

phương pháp kế toán quản trị với hiệu quả hoạt động doanh nghiệp
1.3. Kết luận rút ra từ tổng quan các công trình liên quan đến đề tài

2.1.1.1. Quá trình phát triển của kế toán quản trị
KTQT hình thành và phát triển từ rất lâu, theo quan điểm của Liên
đoàn kế toán quốc tế (IFAC, 1998), KTQT nói chung và các phương pháp,
kỹ thuật KTQT nói riêng phát triển theo bốn giai đoạn
2.1.1.2. Các khái niệm về kế toán quản trị
Nhìn chung, tất cả các khái niệm được đưa ra theo thời gian đã
chuyển từ quan điểm hẹp của quản trị truyền thống sang trọng tâm hỗ trợ
các hoạt động quản trị cấp cao bao gồm cả việc tạo ra giá trị. Như vậy theo
góc nhìn của tác giả KTQT là quá trình xác định, đo lường, phân tích, diễn
giải và thông tin liên lạc để cung cấp thông tin tài chính, thông tin liên
quan đến yếu tố bên ngoài DN cũng như thông tin phi tài chính và thông
tin được tạo ra trong nội bộ một cách chính xác, kịp thời cho các nhà quản
lý, nhằm đưa ra các quyết định ngắn hạn và dài hạn, cho phép DN theo
đuổi mục tiêu tạo ra giá trị gia tăng.
2.1.2. Hệ thống phương pháp kế toán quản trị
Trên cơ sở kế thừa các nghiên cứu Chenhall và Langfield-Smith
(1998); Abdel-Kader và Luther (2006); Ahmad (2012), tác giả tóm tắt hệ
thống MAPs theo năm nhóm phương pháp sau: Phân loại chi phí; Xây
dựng dự toán; Hỗ trợ ra quyết định; Đánh giá hiệu quả và Phân tích chiến
lược. Cụ thể:
2.1.2.1. Nhóm phương pháp phân loại chi phí
Phương pháp phân loại chi phí là công cụ sắp xếp các loại chi phí
khác nhau trong hệ thống chi phí vào từng nhóm theo đặc trưng nhất định;
nhằm xác định các chi phí của các sản phẩm, dịch vụ hoặc các hoạt động


9

10

phù hợp. Gồm các phương pháp sau: Chi phí theo công việc; Chi phí theo
quá trình; Giá thành toàn bộ; Chi phí biến đổi; ABC.

dùng để đo lường hiệu quả. Gồm: Giá trị kinh tế giá tăng; Phương pháp
ROI; Phân tích chênh lệch giữa thực tế và kế hoạch; Chi phí định mức và
phân tích biến đổi so với định mức; Lợi tức dòng tiền đầu tư; Khảo sát độ
thỏa mãn của khách hàng; Thái độ của nhân viên.

2.1.2.2. Nhóm phương pháp xây dựng dự toán
Theo Emmanuel và cộng sự (1990) xây dựng dự toán là việc sử dụng
dễ thấy nhất trong việc cung cấp thông tin cho quá trình kiểm soát quản lý;
bằng cách thiết lập các tiêu chuẩn về hiệu quả và cung cấp phản hồi từ nội
bộ về các báo cáo điều chỉnh, kế toán cung cấp nhiều thông tin cơ bản cần
thiết để lập kế hoạch và kiểm soát tổng thể. Hệ thống phương pháp xây
dựng dự toán gồm: Lập dự toán tiêu thụ; Lập dự toán lợi nhuận; Lập dự
toán chi phí sản xuất; Lập dự toán sản lượng sản xuất; Lập dự toán dòng
tiền; Lập dự toán kế hoạch tình trạng tài chính; Lập dự toán năm; Lập dự
toán linh hoạt.
2.1.2.3. Nhóm phương pháp hỗ trợ ra quyết định
Phương pháp hỗ trợ ra quyết định là công cụ cung cấp thông tin hỗ trợ
các hoạt động ra quyết định kinh doanh hoặc tổ chức; phục vụ quản lý, vận
hành và lập kế hoạch của một tổ chức và giúp nhà quản lý ra quyết định về
các vấn đề có thể thay đổi nhanh chóng và không dễ dàng xác định trước.
Hệ thống phương pháp hỗ trợ ra quyết định nhấn mạnh tính linh hoạt và
khả năng thích ứng để phù hợp với những thay đổi trong môi trường và
cách tiếp cận ra quyết định của người sử dụng. Gồm: Phân tích CVP;
Phân tích lợi nhuận sản phẩm; Phương pháp NPV; Phương pháp IRR;

Phương pháp TQM.
2.1.2.4. Nhóm phương pháp đánh giá hiệu quả
Trong nghiên cứu của tác giả Emmanuel và cộng sự (1990) cho rằng
đánh giá hiệu quả là một chức năng rất quan trọng trong KTQT. Đánh giá
hiệu quả cung cấp thông tin cho nhà quản lý để hỗ trợ đạt được các mục
tiêu chiến lược của tổ chức (Jusoh và Parnell, 2008). Việc lựa chọn các
biện pháp để hướng dẫn và đánh giá hiệu quả hoạt động của các đơn vị
kinh doanh là một trong những thách thức quan trọng nhất mà các tổ chức
phải đối mặt. Nhìn chung cả biện pháp tài chính và phi tài chính đều được

2.1.2.5. Nhóm phương pháp phân tích chiến lược
Nhóm cuối của MAPs là phân tích chiến lược. Phương pháp phân tích
chiến lược là sử dụng các công cụ để cung cấp, phân tích thông tin tài chính
về thị trường sản xuất của DN và chi phí của đối thủ cạnh tranh, nhằm sử
dụng trong việc phát triển và giám sát chiến lược kinh doanh của DN, đặc
biệt là mức độ tương đối hướng về giá cả, chi phí thực tế, khối lượng, thị
phần, dòng tiền và tỷ lệ yêu cầu của tổng thể nguồn lực trong DN. Nhóm
phương pháp này cung cấp thông tin tài chính cần thiết để theo dõi chiến
lược hiện tại hoặc hỗ trợ xây dựng chiến lược hay nói cách khác hỗ trợ xây
dựng thành công lợi thế cạnh tranh cho DN. Bao gồm các phương pháp sau:
Chi phí mục tiêu; Phân tích chu kỳ sống sản phẩm; Phân tích chuỗi giá trị;
Thẻ điểm cân bằng; Hệ thống sản xuất tức thời.
2.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến việc sử dụng các phương pháp kế
toán quản trị
2.2.1. Nhóm nhân tố bên ngoài
Mức độ cạnh tranh
Mức độ cạnh tranh trên thị trường được định nghĩa là một tổ chức
này cạnh tranh với tổ chức khác về sản phẩm, dịch vụ và giá cả trong
môi trường bên ngoài (Cadez và Guilding, 2008). Các tổ chức thường
cạnh tranh về nguồn lực chẳng hạn như cạnh tranh về nguyên vật liệu,

kênh bán hàng và phân phối, chất lượng và đa dạng sản phẩm, giá bán
sản phẩm (Gordon và Narayanan, 1984).
2.2.2. Nhóm nhân tố thuộc về doanh nghiệp
2.2.2.1. Công nghệ sản xuất
Theo Kennedy (2006) định nghĩa công nghệ sản xuất là một nhóm
các công nghệ dựa trên phần cứng và phần mềm tích hợp, mà nó được thực


11

12

hiện, giám sát và đánh giá, sẽ giúp cải thiện hiệu quả và năng suất sản xuất
một sản phẩm, hoặc cung cấp dịch vụ.

Vậy theo quan điểm tác giả, hiệu quả hoạt động là một phạm trù kinh tế
phản ánh mức độ lựa chọn sử dụng các nguồn lực trong DN có đạt được mục
tiêu đã xây dựng không. Để đo lường hiệu quả hoạt động của DN theo tác giả
đo lường cả về mặt tài chính và phi tài chính. Về đánh giá hiệu quả tài chính
được đo lường theo các chỉ tiêu sau: ROI, Lợi nhuận gộp, Tăng trưởng doanh
thu, Doanh thu tiêu thụ, Tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu, Tỷ suất lợi nhuận
trên tổng tài sản, Tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu...Về đánh giá hiệu
quả phi tài chính được đo lường theo các chỉ tiêu như: Chất lượng hàng
hóa/dịch vụ, Năng suất lao động, Mức độ hài lòng của khách hàng, Thị phần,
Phát triển sản phẩm/dịch vụ mới, so sánh với đối thủ cạnh tranh...

Theo tác giả công nghệ sản xuất được định nghĩa ở phạm vi rộng là hệ
thống sản xuất tự động của con người, máy móc và công cụ để lập kế hoạch
và kiểm soát quá trình sản xuất bao gồm việc mua nguyên liệu, linh kiện và
giao hàng/dịch vụ/thành phẩm. Bao gồm thiết kế hỗ trợ máy tính (CAD) và

hệ thống kỹ thuật, hệ thống lập kế hoạch tài nguyên vật liệu, hệ thống xử lý
vật liệu tự động, robot, máy tính điều khiển hệ thống sản xuất linh hoạt, JIT,
trao đổi dữ liệu điện tử và hệ thống sản xuất tích hợp máy tính.
2.2.2.2. Văn hóa doanh nghiệp
Văn hóa DN là một khái niệm quan trọng trong quản lý. Văn hóa
được xác định là tập hợp đặc trưng về tâm hồn, tri thức, là sự khác biệt
thành viên của một nhóm này với nhóm khác (Hofstede, 1980; Choe,
2004). Văn hóa DN được sử dụng nhằm đề cập tới “những giá trị, niềm
tin, phương thức hành động…được chia sẻ rộng rãi” bởi các thành viên
của tổ chức đó và cho phép tạo ra những nét riêng biệt của tổ chức này so
với tổ chức khác.
2.2.2.3.Cấu trúc doanh nghiệp
Cấu trúc DN được định nghĩa theo những cách khác nhau trong các
nghiên cứu. Theo Macy và Arunachalam (1995, tr.69): “Cấu trúc DN thể
hiện các mô hình và mối quan hệ tồn tại giữa các yếu tố đơn vị công việc và
tổ chức”; “cấu trúc DN là sản phẩm không chỉ áp đặt nhu cầu liên kết bởi
công nghệ phức tạp mà còn áp dụng chuẩn mực hợp lý hóa việc áp dụng các
mô hình cấu trúc thích hợp”

2.3.2. Tác động việc sử dụng các phương pháp kế toán quản trị tới hiệu quả
hoạt động.
Theo tác giả cho rằng đánh giá hiệu quả hoạt động trong DN được coi
là một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất và khó khăn đối với hầu hết
các DN. Do đó, việc sử dụng MAPs như là một công cụ cung cấp thông tin
chính xác, kịp thời về kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh, kiểm tra, đánh
giá và phục vụ cho việc ra quyết định quản trị của những nhà quản trị nội bộ
trong DN. Các nhà quản trị sẽ được cung cấp các thông tin đầy đủ về các
khoản chi phí phát sinh và nếu vượt quá dự toán, nhà quản trị sẽ tìm nguyên
nhân và biện pháp khắc phục cần thiết. Nhà quản trị chịu trách nhiệm cá
nhân về hoạt động của các bộ phận và toàn tổ chức để đạt mục tiêu của tổ

chức là giảm chi phí, tăng doanh thu, tăng hiệu quả sử dụng vốn và sẽ nâng
cao hiệu quả hoạt động nói chung của DN.
2.4. Một số lý thuyết nền tảng có liên quan đến vấn đề nghiên cứu
2.4.1. Lý thuyết bất định

2.3. Hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp và tác động của việc sử
dụng các phương pháp kế toán quản trị tới hiệu quả hoạt động

2.4.1.1. Nội dung lý thuyết

2.3.1. Hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp

2.4.2. Lý thuyết xã hội học

Hiệu quả hoạt động của tổ chức là một phạm trù kinh tế quan trọng
hàng đầu trong hoạt động kinh doanh của DN, được hiểu dưới nhiều góc
độ khác nhau.

2.4.2.1. Nội dung lý thuyết

2.4.1.2. Áp dụng lý thuyết bất định vào vấn đề nghiên cứu

2.4.2.2. Áp dụng lý thuyết xã hội học vào vấn đề nghiên cứu


13

14

CHƯƠNG 3: THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU VÀ PHƯƠNG PHÁP

NGHIÊN CỨU

tầng để đảm bảo rằng mọi tầng lớp đều có một đại diện thích hợp (Ghauri
và cộng sự, 1995) thông qua quá trình phân tầng. Phương pháp này cho
phép các kết quả từ các nhóm nhỏ có thể so sánh để đảm bảo có hoặc
không sự khác biệt cỡ mẫu ảnh hưởng đến việc sử dụng MAPs.

3.1. Thiết kế nghiên cứu
3.2. Xây dựng mô hình nghiên cứu
3.3. Phương pháp nghiên cứu định tính
Để thực hiện nghiên cứu định tính, tác giả đã tiến hành các cuộc
phỏng vấn sâu trực tiếp (Face to Face) trên quy mô hẹp với các chuyên gia
(kế toán trưởng, kế toán tổng hợp, giám đốc DN; Trường phòng kỹ thuật)
là những người có kinh nghiệm trong việc lựa chọn sử dụng MAPs trong
một số DN sản xuất.
Để tìm hiểu sâu hơn về các nhân tố ảnh hưởng đến việc sử dụng
MAPs trong các DN sản xuất Việt Nam, tác giả sử dụng câu hỏi: “Theo
quan điểm của Anh/Chị thì việc sử dụng MAPs trong DN của Anh/Chị
ảnh hưởng bởi những nhân tố nào? Vì sao?”.
Để tìm hiểu sâu hơn về sự tác động của việc sử dụng MAPs tới hiệu
quả hoạt động của các DN sản xuất ở Việt Nam, tác giả sử dụng câu hỏi:
“Theo quan điểm của Anh/Chị thì việc sử dụng MAPs trong DN của anh
(chị) có tác động đến hiệu quả hoạt động đạt được tại DN không? Tác
động như thế nào? Vì sao”.
3.4. Phương pháp nghiên cứu định lượng
3.4.1. Phương pháp lựa chọn mẫu
3.4.1.1. Mục tiêu tổng thể

3.4.1.3. Quy mô mẫu
Theo Hair và cộng sự (1990), để tiến hành hồi quy đa biến thì quy

mô mẫu phải đảm bảo theo công thức n≥8m+50 (trong đó n là cỡ mẫu, m
là số biến độc lập trong mô hình nghiên cứu). Trong nghiên cứu này có
10 biến độc lập nên cỡ mẫu tối thiểu dùng để phân tích là 130. Để đảm
bảo số quan sát thu về đủ dùng trong phân tích hồi quy và đại diện cho cả
tổng thể, theo tính toán từ niên giám thống kê 2017 sẽ tiến hành gửi phiếu
khảo sát trên quy mô 750 DN (50% tổng thể) chi tiết theo theo mã ngành
(Bảng 3.3).
3.4.2. Phương pháp thu thập dữ liệu
Nghiên cứu này tiến hành khảo sát thu thập số liệu từ gửi phiếu điều
tra (trực tiếp; thông qua đường bưu điện; kết hợp gửi thư điện tử đối với
DN có địa chỉ thư điện tử). Bảng hỏi được xây dựng gửi trực tiếp tại công
ty (dựa trên mối quan hệ quen biết) hoặc qua đường bưu điện và kết hợp
bảng hỏi thông qua công cụ Google form (đối với DN gửi thư điện tử theo
đường link:
là một
công cụ phổ biến được sử dụng trong nghiên cứu kế toán thực nghiệm.

Mục tiêu của tổng thể là xác định thu thập thông tin để trả lời các câu
hỏi nghiên cứu này trong ngành công nghiệp cấp II thuộc nhóm ngành chế
biến, chế tạo.

3.4.3.1. Các phương pháp kế toán quản trị

3.4.1.2. Phương pháp lấy mẫu

3.4.3.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến việc sử dụng MAPs

Để kiểm soát kích thước tương đối của mỗi mẫu, thủ tục lấy mẫu
phân tầng sẽ được sử dụng, vì mỗi mẫu của các lĩnh vực sản xuất khác
nhau được coi là không đồng nhất. Ý tưởng về lấy mẫu ngẫu nhiên phân

3.4.3.3. Hiệu quả hoạt động của DN

3.4.3. Xây dựng thang đo

3.4.4. Phương pháp phân tích dữ liệu


15

16

Mô hình cấu trúc (SEM) được sử dụng như là kỹ thuật thống kê chính
để kiểm định mô hình giả thuyết được phát triển trong nghiên cứu này (H1H5). Ngoài ra, còn sử dụng kỹ thuật phân tích cấu trúc đa nhóm để kiểm
định giả thuyết H6-H8.

CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
4.1 Kết quả nghiên cứu thử nghiệm
4.1.1. Thủ tục mẫu và thu thập dữ liệu

3.4.4.1. Mô hình cấu trúc SEM

4.1.2. Phân tích dữ liệu

Cách tiếp cận SEM được lựa chọn cho trả lời câu hỏi 2,3 (Có những
nhân tố nào ảnh hưởng đến việc sử dụng MAPs và tác động của việc sử dụng
MAPs đến hiệu quả hoạt động của DN) và để kiểm định giả thuyết từ H1H8. SEM là “một tập hợp các kỹ thuật thống kê cho phép thiết lập các mối
quan hệ giữa một hay nhiều biến độc lập, liên tục hoặc rời rạc và một hoặc
nhiều biến phụ thuộc hoặc liên tục hoặc rời rạc được kiểm tra” (theo
Tabachnick và Fidell, 2007 trích dẫn trong Doan, 2012, tr.89).

4.1.3. Thảo luận kết quả nghiên cứu thử nghiệm

3.4.4.2. Các kỹ thuật phân phối và ước lượng dữ liệu
Trước khi xây dựng mô hình SEM, một số kiểm định cần được tiến
hành với các giả định của SEM.
- Kiểm định độ tin cậy (Test for Reliability) của thang đo bằng hệ số
Cronbach’Alpha:
- Phân tích nhân tố khám phá - EFA:
- Phân tích nhân tố khẳng định - CFA:
3.4.4.3. Phân tích cấu trúc đa nhóm
Phân tích cấu trúc đa nhóm được lựa chọn để so sánh mô hình nghiên
cứu theo nhóm của các biến định tính (như quy mô DN vừa và lớn, nhóm
thời gian hoạt động mới và cũ; nhóm lĩnh vực sản xuất nguyên vật liệu và
hàng tiêu dùng...).

4.1.3.1. Các phương pháp kế toán quản trị
4.1.3.2. Mức độ cạnh tranh
4.1.3.3. Công nghệ sản xuất
4.1.3.4. Văn hóa doanh nghiệp
4.1.3.5. Cấu trúc doanh nghiệp
4.1.3.6. Hiệu quả hoạt động
4.1.4. Kết luận và ý nghĩa cho nghiên cứu chính thức
4.2. Kết quả nghiên cứu chính thức
4.2.1. Kết quả phản hồi
Như trình bày trong Bảng 4.8 (từ Phụ lục số 3), đa số người được hỏi
đều thuộc lĩnh vực sản xuất dệt may và giày dép các loại (32,5%); sau đó
là các lĩnh vực như Xi-măng, vật liệu xây dựng (15,8%); Nội thất (11,8%);
Sản xuất thực phẩm, đồ uống (9,6%); Dược phẩm và hóa chất (6,6%); Sản
xuất sản phẩm từ cao su và plasstic (6,1%); các lĩnh vực sản xuất khác

(5,3%); Sản xuất giấy và in ấn (4,8%); Sản phẩm thiết bị điện-điện tử
(4,4%); Máy móc và động cơ (3,1%).
4.2.2. Kết quả việc sử dụng các phương pháp kế toán quản trị trong các
doanh nghiệp sản xuất ở Việt Nam
Bảng 4.10 tóm tắt các kết quả khảo sát về tỷ lệ áp dụng MAPs trong
DN sản xuất ở Việt Nam. Trong bảng này, các phương pháp được liệt kê
theo thứ tự ưu tiên, từ những DN có tỷ lệ áp dụng MAPs cao nhất đến
những DN có tỷ lệ áp dụng thấp nhất. Nhìn chung, trung bình tỷ lệ áp dụng


17

18

MAPs trong tất cả các DN tham gia khảo sát và đối với tất cả các lĩnh vực
sản xuất được khảo sát là 68,77%.

- Thời gian hoạt động: Theo số liệu trình bày ở Phụ lục số 5b cho
thấy Sig.=0,657>0 ,05 thì phương sai giữa hai khoảng thời gian hoạt động
là không khác nhau nên ta sử dụng giá trị sig.T-test ở hàng Equal
Variances Assumed cho giá trị sig T-test=0,573>0,05 nên không có sự
khác biệt có ý nghĩa thống kê về việc sử dụng MAPs của những DN có
thời gian hoạt động mới và lâu năm.

4.2.3. Kết quả kiểm định thang đo
4.2.3.1. Kết quả kiểm định độ tin cậy của các thang đo bằng Cronbach’Alpha
Qua kiểm định các thang đo về MAPs, các nhân tố ảnh hưởng và hiệu
quả hoạt động của DN cho thấy các thang đo đều phù hợp, đáng tin cậy có ý
nghĩa thống kê để sử dụng phân tích trong DN sản xuất ở Việt Nam
4.2.3.2.Kết quả kiểm định thang đo bằng phân tích nhân tố khám phá (EFA)

Kết quả của các hệ số tải của các nhân tố, AVE và Crongbach’alpha.
Tất cả các chỉ số đều tốt (> 0,5) và giá trị của các biến quan sát đáng tin cậy
và AVE đều nằm ở ngưỡng cho phép (Crongbach’alpha> 0,7; AVE> 0,5).
4.2.3.3. Kết quả kiểm định thang đo bằng phương pháp phân tích nhân tố
khẳng định (CFA)
a- Kết quả kiểm định CFA thang đo cho nhân tố MAPs
Kết quả CFA thu được có các giá trị Chi-square/df=2,259; GFI=0,903;
TLI=0,952; CFI=0,966; RMSEA=0,075. Những giá trị này chứng tỏ thang
đo của biến trung gian MAP về cơ bản phù hợp với dữ liệu thị trường.
b- Kết quả kiểm định CFA thang đo cho các nhân tố độc lập
Kết quả CFA thu được có các giá trị Chi-square/df=1,549; GFI=0,906;
TLI=0,952; CFI=0,959; RMSEA=0,049. Những giá trị này chứng tỏ thang
đo các nhân tố môi trường cạnh tranh, công nghệ sản xuất, văn hóa DN và
cấu trúc DN phù hợp với dữ liệu thị trường.

- Lĩnh vực hoạt động: Theo số liệu trình bày ở Phụ lục số 5c cho thấy
Sig.=0,710> 0,05 thì phương sai giữa hai nhóm hoạt động (sản xuất cung
cấp nguyên liệu và cung cấp hàng tiêu dùng) là không khác nhau nên ta sử
dụng giá trị Sig.T-test ở hàng Equal Variances Assumed cho giá trị sig Ttest= 0,137> 0,05 nên không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về việc
sử dụng MAPs của những DN sản xuất khác nhau. Hay nói cách khác chưa
đủ điều khẳng định có sự khác biệt giữa các nhóm đối với biến phụ thuộc.
d- Kết quả kiểm định CFA mô hình đo lường tới hạn
Mô hình tới hạn là mô hình trong đó các biến tiềm ẩn nghiên cứu
được tự do quan hệ với nhau. Để kiểm định giá trị phân biệt của tất cả các
biến tiềm ẩn, tác giả sẽ sử dụng mô hình tới hạn (Saturated model) như
hình 4.4, cho thấy các giá trị như Chi-square/df=1,376; GFI=0,902;
TLI=0,922; CFI=0,927; RMSEA=0,041. Những giá trị này chứng tỏ thang
đo lý thuyết tới hạn phù hợp với dữ liệu thị trường.
Như vậy, sau khi kiểm định CFA, kết quả thu được bộ thang đo chuẩn
làm có sở để tiến hành kiểm định mô hình và các giả thuyết nghiên cứu.

4.2.3.4. Kết quả kiểm định mô hình và các giả thuyết nghiên cứu

c. Tác động của biến định tính đến việc sử dụng MAPs

a- Kết quả kiểm định mô hình nghiên cứu

- Quy mô DN: Theo số liệu trình bày ở Phụ lục số 5a cho thấy Sig.=
0,844> 0,05 thì phương sai giữa hai quy mô DN là không khác nhau nên ta
sử dụng giá trị Sig.T-test ở hàng Equal Variances Assumed cho giá trị sig
T-test= 0,884>0 ,05 nên không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về việc
sử dụng MAPs của những DN có quy mô khác nhau.

Mô hình nghiên cứu nhằm xác định các hệ số tải thang đo của mỗi
biến tiềm ẩn. Mỗi biến tiềm ẩn không được quan sát trực tiếp, nó được đo
dựa trên số thang đo (biến quan sát) thu được từ cuộc điều tra hoặc các
nguồn khác. Sáu biến tiềm ẩn được xây dựng theo mô hình đề xuất:
- Mức độ cạnh tranh
- Công nghệ sản xuất


19
- Văn hóa DN
- Cấu trúc DN
- MAPs
- Hiệu quả hoạt động
Kết quả cho thấy các giá trị Chi-square/df=1,378; GFI= 0,901;
TLI=0,921; CFI=0,926; RMSEA=0,041. Kết quả này chứng tỏ mô hình
nghiên cứu phù hợp với dữ liệu thị trường.
Phân tích SEM mô hình cấu trúc tuyến tính ta có kết quả kiểm định cho
thấy các mối quan hệ đều có ý nghĩa thống kê. Trong các mối quan hệ, tác

động của mức độ cạnh tranh đến mức độ sử dụng MAPs mạnh nhất (0,255);
và tác động của cấu trúc DN đến việc sử dụng MAPs yếu nhất (0,146);
4.2.3.5. Kiểm định các giả thuyết nghiên cứu
Từ kết quả kiểm định SEM, nhận xét các giả thuyết từ H1-H5 như sau:
- Kết quả được trình bày trong Hình 4.5 và Bảng 4.26 chỉ ra rằng mối
quan hệ giữa mức độ cạnh tranh và việc sử dụng MAPs là tích cực (trọng
số hồi quy chuẩn β=0,26) và mức ý nghĩa (p<0,05), do đó ủng hộ giả
thuyết H1 (Mức độ cạnh tranh có ảnh hưởng tích cực đến việc sử dụng
MAPs trong các DN sản xuất ở Việt Nam).
- Theo kết quả trình bày trong Bảng 4.26, mối quan hệ giữa công
nghệ sản xuất và việc sử dụng MAPs là tích cực (trọng số hồi quy chuẩn β=
0,24; p < 0,05), ủng hộ giả thuyết H2 (Công nghệ sản xuất có ảnh hưởng
tích cực đến việc sử dụng MAPs trong các DN sản xuất ở Việt Nam).
- Theo kết quả trình bày trong Bảng 4.26, chỉ ra rằng mối quan hệ
giữa văn hóa DN và việc sử dụng MAPs là tích cực (trọng số hồi quy
chuẩn β=0,17; p<0,05), ủng hộ giả thuyết H3 (Các DN có văn hóa DN hỗ
trợ mạnh thì khả năng sử dụng MAPs thành công cao hơn trong DN sản
xuất ở Việt Nam).
- Cấu trúc DN trong các DN sản xuất Việt Nam có mối quan hệ cùng
chiều với việc sử dụng MAPs (trọng số hồi quy chuẩn β=0,15; p< 0,05),

20
chấp nhận giả thuyết H4 (Cấu trúc DN có ảnh hưởng tích cực đến việc sử
dụng MAPs của DN sản xuất ở Việt Nam).
- Giả thuyết H5 đề xuất rằng việc sử dụng MAPs có một ảnh hưởng
tích cực và có ý nghĩa đối với hiệu quả hoạt động. Các kết quả được trình
bày trong Bảng 4.26 cho thấy ảnh hưởng của việc sử dụng MAPs đến hiệu
quả hoạt động là tích cực và có ý nghĩa (trọng số hồi quy chuẩn=0,20;
p<0,05) cung cấp sự ủng hộ cho giả thuyết này.
4.2.3.6. Phân tích tác động của biến điều tiết bằng phương pháp phân tích

cấu trúc đa nhóm
Tác động của biến điều tiết xuất hiện khi biến thứ ba thay đổi mối
quan hệ giữa hai liên kết biến tiềm ẩn. Trong SEM, phân tích đa nhóm
được áp dụng để điều tra bất kỳ tác động điều tiết nào xảy ra khi sự điều
tiết là một biến định tính (non-metric) (Hair và cộng sự, 2010). Phân tích
đa nhóm được tiến hành để đánh giá sự bất biến của thành phần của
phép đo và các mô hình cấu trúc thông qua các nhóm. Phân tích đa
nhóm được sử dụng để đánh giá sự bất biến giữa các nhóm tham số bao
gồm hệ số tải, nhân tố hiệp phương sai, đường dẫn hồi quy cấu trúc và
các phương tiện của các cấu trúc tiềm ẩn cụ thể. Trong nghiên cứu này,
phân tích đa nhóm sử dụng kiểm định tác động của ba biến điều tiết:
Quy mô DN; Thời gian hoạt động; Lĩnh vực hoạt động;
a- Quy mô doanh nghiệp như là một biến điều tiết
b- Thời gian hoạt động của DN như là biến điều tiết
c- Lĩnh vực hoạt động như là biến điều tiết


21
CHƯƠNG 5: THẢO LUẬN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ
GIẢI PHÁP NHẰM VẬN DỤNG PHÙ HỢP CÁC PHƯƠNG PHÁP
KẾ TOÁN QUẢN TRỊ TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT
Ở VIỆT NAM
5.1. Thảo luận kết quả nghiên cứu
5.1.1. Thảo luận kết quả về thực trạng sử dụng phương pháp kế toán
quản trị trong các doanh nghiệp sản xuất Việt Nam
5.1.2. Thảo luận kết quả về các nhân tố ảnh hưởng đến việc sử dụng các
phương pháp kế toán quản trị trong các doanh nghiệp sản xuất Việt Nam
5.1.2.1. Nhân tố mức độ cạnh tranh và việc sử dụng MAPs
5.1.2.2. Nhân tố công nghệ sản xuất và việc sử dụng MAPs
5.1.2.3. Nhân tố văn hóa doanh nghiệp và việc sử dụng MAPs

5.1.2.4. Nhân tố cấu trúc doanh nghiệp và việc sử dụng MAPs
5.1.3. Thảo luận kết quả về việc áp dụng phương pháp kế toán quản trị tác
động đến hiệu quả hoạt động trong các doanh nghiệp sản xuất Việt Nam
5.2. Kiến nghị một số giải pháp nhằm vận dụng phù hợp các phương
pháp kế toán quản trị trong các doanh nghiệp sản xuất Việt Nam
Trên cơ sở các kết luận trong nghiên cứu, tác giả mạnh dạn đề
xuất một số giải pháp theo hướng các nội dung: lựa chọn sử dụng
MAPs phù hợp trong các DN; tác động của các nhân tố đến việc sử
dụng MAPs như nhân tố mức độ cạnh tranh của DN; công nghệ sản
xuất tiên tiến, văn hóa DN, cơ cấu DN đối với DN và đối với các cơ
quan có liên quan
5.2.1. Vận dụng các phương pháp kế toán quản trị phù hợp
Theo kết quả Bảng 4.10 (Chương 4), trong đó tại một số DN đã áp
dụng hiệu quả các phương pháp mới này để thực hiện mục tiêu chiến lược
của DN.

22
5.2.1.1. Phương pháp BSC
Mô hình BSC đươc áp dụng ở tất cả các DN có những mục tiêu
thống nhất và tập trung vào mục tiêu, cân bằng được sự tham gia của các
bên liên quan, nhưng tùy vào quy mô của DN mà sẽ có các chỉ số BSC
khác nhau. Một số mô hình BSC mẫu và tình huống tham khảo dựa trên
khảo sát thực tế (Phụ lục số 7).
5.2.1.2. Phương pháp TC
Nên việc áp dụng phương pháp TC chính là công cụ quản trị chi phí
theo lợi nhuận mục tiêu có tính đến chu kỳ sống của sản phẩm đặc biệt là
sản phẩm mới phù hợp. Phương pháp TC gắn với những nỗ lực được thực
hiện ở giai đoạn thiết kế và giai đoạn sản xuất nhằm đạt được TC đã xác
lập, mục tiêu là cho phép sản xuất các sản phẩm đạt được lợi nhuận mục
tiêu trong suốt chu kỳ sống của sản phẩm (Phụ lục số 7).

5.2.2. Giải pháp từ các nhân tố tác động đến việc sử dụng MAPs
Thứ nhất: Tạo môi trường cạnh tranh cho doanh nghiệp
Để DN có thể tồn tại và phát triển trong môi trường hiện nay, mỗi
DN lựa chọn cho mình những công cụ khác nhau để tạo ra lợi thế cạnh
tranh so với các đối thủ khác trên thị trường. Một trong các công cụ đó là
nguồn nguyên liệu, vật liệu đầu vào, chú trọng đến hoạt động bán hàng và
phân phối, sự đa dạng của sản phẩm/dịch vụ đặc biệt là chất lượng sản
phẩm cũng như giá cả của sản phẩm…
Thứ hai: Đầu tư công nghệ sản xuất hiện đại
Tác giả để xuất các DN nên thành lập/duy trì các trung tâm R&D,
trung tâm này có nhiệm vụ nghiên cứu cải tiến sản phẩm đang có; cải tiến
quy trình công nghệ đang có; thiết kế sản phẩm mới; thiết kế/áp dụng quy
trình công nghệ mới; nghiên cứu và triển khai.Đồng thời, để vận hành các
dây chuyền sản xuất, DN cần duy trì hệ thống sản xuất linh hoạt, thiết kế
hỗ trợ máy tính và tích hợp một số công nghệ hiện đại như robot hợp táchệ thống robot được thiết kế để làm việc an toàn cùng con người, hệ thống
này có tính năng tùy chỉnh, độ chính xác cũng như tốc độ xử lý nhanh.


23
Thứ ba: Xây dựng văn hóa doanh nghiệp
Tác giả đề xuất trong mỗi DN về cơ cấu tổ chức nghiên cứu và thành lập
thêm một bộ phận quản lý mới trong hệ thống quản trị DN để chuyên quản lý
văn hóa DN áp dụng ở hầu hết các DN. Trong một DN, hoạt động của bộ
phận này hiệu quả sẽ tạo nên văn hóa gắn kết giữa các nhân viên, các phòng
ban; các cá nhân trong tổ chức cũng được chia sẻ những thuận lợi cũng như
khó khăn của DN, họ tự hào là một phần của tổ chức, từ đó tạo động lực để
phấn đấu, cống hiến cho mục tiêu chung của tổ chức và nâng cao hiệu quả
hoạt động kinh doanh và tạo sự khác biệt trên thị trường về quản lý và là công
cụ hỗ trợ cho việc áp dụng các phương pháp quản lý mới và điện đại.
Thứ tư: Cơ cấu tổ chức linh hoạt

Một cơ cấu tổ chức linh hoạt là khi môi trường có nhiều sự thay đổi,
các tổ chức kịp thời phản ứng để không bị đào thải khỏi nền kinh tế.
Không có một cơ cấu tổ chức nào phù hợp với mọi DN, tùy thuộc vào sứ
mệnh và chiến lược của DN mà lựa chọn xây dựng cơ cấu tổ chức phù
hợp. Do đó, trong môi trường biến động hiện nay tác giả đề xuất DN nên
cơ cấu tổ chức theo mô hình ma trận (Phụ lục số 8).
5.2.3. Điều kiện thực hiện giải pháp
Nếu như các DN đóng vai trò chủ động trong việc nâng cao năng lực
cạnh tranh, đổi mới công nghệ, xây dựng văn hóa DN và thực hiện cơ cấu
tổ chức linh hoạt để sử dụng MAPs phù hợp đồng thời nâng cao hiệu quả
hoạt động của DN thì Chính phủ và cơ quan hữu quan đóng vai trò “bà đỡ”
cho các DN có thể thực hiện được giải pháp.
Về phía Nhà nước và các cơ quan hữu quan:
Về phía DN:
5.3. Hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo
Cũng như bất kỳ nghiên cứu nào, nghiên cứu này cũng không tránh
khỏi một số hạn chế đòi hỏi nghiên cứu cần sâu hơn. Mặc dù, nghiên cứu
này đã góp phần đáng kể về sự liên kết giữa các biến nghiên cứu, nhưng
cũng có một số hạn chế cần làm sáng tỏ:

24
KẾT LUẬN
Luận án đã nghiên cứu khung lý thuyết cơ bản về KTQT, MAPs và
nội dung các nhân tố ảnh hưởng đến việc sử dụng MAPs trong DN sản
xuất ở Việt Nam, và tác động của việc sử dụng MAPs đến hiệu quả hoạt
động, làm cơ sở để nghiên cứu và đưa ra giải pháp cho các DN sản xuất
Việt Nam.
Nghiên cứu này đã được thiết kế để đạt được mục tiêu nghiên cứu và
trả lời được các câu hỏi nghiên cứu. Luận án đã kế thừa các kết quả nghiên
cứu trước đó trên thế giới và Việt Nam cũng như sử dụng một số lý thuyết

có liên quan như lý thuyết bất định, lý thuyết xã hội học.
Luận án sử dụng phương pháp khảo sát, gửi bảng hỏi và phân tích
nội dung các cuộc phỏng vấn sâu các chuyên gia tại các DN và các
Trường ĐH, luận án đã đánh giá thực trạng sử dụng MAPs trong các DN
sản xuất Việt Nam; phân tích mối quan hệ nhân quả giữa môi trường cạnh
tranh và công nghệ sản xuất tiên tiến, văn hóa DN và cấu trúc DN với
việc sử dụng MAPs; mối liên hệ giữa việc sử dụng MAPs và hiệu quả
hoạt động. Các phát hiện từ nghiên cứu này cũng cung cấp một hướng
dẫn hữu ích cho các tổ chức, đặc biệt là trong công tác quản lý của các
nhà quản trị DN, để đưa ra các quyết định trong môi trường hiện tại thay
đổi. Ngoài những đóng góp này, kết quả của nghiên cứu này cũng cung
cấp hướng dẫn hữu ích cho tương lai.