SKKN: Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi

Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ  
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5­6 tuổi

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

(Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực 
1


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ  
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5­6 tuổi

phát triển ngôn ngữ thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5­6 tuổi)
I. Phần mở đầu 
I.1. Lý do chọn đề tài
2


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ  
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5­6 tuổi

                 Con người dù lớn hay nhỏ, muốn sinh tồn cần phải ăn, ngủ  và làm việc. 
Muốn nhận thức cần phải có kiến thức; Để tiếp nhận được kiến thức thì phải học, 
kiến thức đi vào trong con người khởi đầu từ  đôi mắt, qua suy nghĩ và đọng lại 
trong trí nhớ, để được như  vậy con người cần phải biết chữ. Nhưng biết như thế 
nào và biết từ lúc nào? Đây là điều mà những người có trách nhiệm về giáo dục nói  
3


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ  
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5­6 tuổi

chung và cô giáo mầm non nói riêng đang phải tìm ra những biện pháp để  trẻ  5 ­6  
tuổi làm quen với việc đọc – viết một cách hợp lý.
       Là một cán bộ quản lý trực tiếp chỉ đạo chuyên môn trong năm học vừa qua tôi 
luôn tìm tòi áp dụng mọi hình thức đổi mới và nâng cao phương pháp quá trình 
chăm sóc giáo dục trẻ. Đặc biệt là trong môn học làm quen với chữ cái, bởi vì môn 
4


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ  
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5­6 tuổi

học này có vai trò rất quan trọng, nó là một phương tiện hỗ  trợ  cho trẻ  lĩnh hội  
kiến thức sau này.
       Việc hướng dẫn cho trẻ mẫu giáo 5 tuổi “Làm quen chữ cái” là cơ hội tốt để 
sớm hình thành ở trẻ những năng lực hoạt động ngôn ngữ, thái độ, phát triển trí tuệ 
và kỹ  năng làm quen với chữ  cái và đặc biệt là phát triển ngôn ngữ  mạch lạc, rõ  
ràng, chính xác cho trẻ 5 tuổi. Chuẩn bị cho trẻ một hành trang “Tiếng việt” vững  
5


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ  
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5­6 tuổi

chắc để trẻ bước vào lớp 1.Cho trẻ làm quen với chữ viết là chuẩn bị các kỹ năng  
tiền biết đọc, biết viết cho trẻ. Đây chính là một trong các lĩnh vực chuyên biệt cần 
phải chuẩn bị  cho trẻ  trước khi vào lớp một tiểu học.   Giáo dục Mầm Non của 
chúng ta đã có những đổi mới, những chuyển biến mới trong việc nuôi dạy trẻ. 
Cùng  với sự đổi mới của giáo dục mầm non nói chung,  hoạt động làm  quen  chữ 
cái cũng có những đổi mới đáng kể. Để dạy  tốt hoạt động này theo hướng đổi mới 

6


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ  
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5­6 tuổi

hiện nay đòi hỏi người giáo viên mầm non phải tự  suy  nghĩ để  tìm  tòi  ra  biện 
pháp giúp trẻ học tốt hoạt động làm  quen  chữ cái cho trẻ mẫu giáo 5­ 6 tuổi.

7


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ  
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5­6 tuổi

Chính vì vậy tôi đã chọn đề  tài: “Một số  biện pháp chỉ  đạo Nâng cao chất  
lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ  thông qua môn làm quen chữ  cái cho 
trẻ 5 ­6 tuổi” để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục tại trường mầm non.
          I.2. Mục tiêu nhiệm vụ của đề tài
Giáo dục Mầm Non là nuôi dạy chăm sóc và giáo dục trẻ phát triển toàn diện  
theo 5 lĩnh vực. Trong đó hoạt động làm quen chữ cái là một trong những hoạt động 
8


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ  
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5­6 tuổi

đóng vai trò hết sức quan trọng. Do đó, mục tiêu, nhiệm vụ của đề  tài đưa ra một 
số biện pháp nhằm giúp giáo nâng cao chất lượng giáo dục trẻ như:
­ Nắm vững phương pháp, nội dung hình thức tổ chức hoạt động cho trẻ làm 

quen chữ cái.

9


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ  
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5­6 tuổi

­ Biết thiết kế và tổ chức các hoạt động làm quen với chữ cái theo chủ điểm  
để phát triển các kỹ năng cần thiết chuẩn bị cho việc đọc, viết, tập tô chữ cái đúng  
đẹp, chuẩn theo yêu cầu trước khi vào  học lớp một.
­ Giáo viên có giọng đọc, giọng nói chuẩn mạch lạc rõ ràng, chính xác theo  
tiếng phổ thông, không nói ngọng, nói đớt...
10


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ  
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5­6 tuổi

­ Cho trẻ làm quen với chữ viết là chuẩn bị các kỹ năng tiền biết đọc, biết tô, 
viết chữ  cái cho trẻ. Đây chính là một trong các lĩnh vực chuyên biệt cần phải 
chuẩn bị cho trẻ trước khi vào lớp một.
I.3. Đối tượng nghiên cứu
­ Giáo viên và học sinh trường mầm non Krông Ana
11


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ  
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5­6 tuổi

­ Dựa trên khả năng hoạt động của trẻ mà giáo viên ta có thể nghiên cứu, tìm  
tòi sáng tạo các nội dung, phương pháp giảng dạy khác nhau theo đặc thù tâm lý 
lứa tuổi của chương trình mầm non mới để truyền đạt lại cho trẻ. 
­ Tìm hiểu vị trí của môn Làm quen chữ cái trong công tác chăm sóc giáo dục  
trẻ. Từ đó BGH nhà trường có hướng chỉ  đạo giáo viên áp dụng thực hiện có hiệu 
quả trong công tác dạy và học ở trường lớp mầm non.

12


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ  
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5­6 tuổi

I.4. Phạm vi nghiên cứu

Trẻ mầm non 5­ 6 tuổi trường mầm non Krông Ana

13


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ  
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5­6 tuổi

Dựa vào các giờ hoạt động chung, hoạt động góc, hoạt động đi dạo đi chơi, 
hoạt động ở mọi lúc mọi nơi của cô và trẻ trong trường Mầm non Krông Ana, dựa  
vào tâm sinh lý lứa trẻ 5­6 tuổi mà ta đề ra các mục tiêu, biện pháp phù hợp với nội  
dung của hoạt đọng làm quen chữ cái. 
I.5. Phương pháp nghiên cứu
14

Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ  
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5­6 tuổi

­ Phương pháp tri giác, luyện đọc, cách phát âm, cách cầm bút tô, viết chữ 
cái, phương pháp trò chuyện, phương pháp dùng lời kết hợp với phương pháp trò  
chơi, phương pháp trực quan, phương pháp hoạt động thực tiễn…
­ Quy trình dạy học của chương trình mầm non mới.
­ Giúp giáo viên và học sinh hiểu rõ nội dung của các đề  tài hoạt động Làm 
quen chữ cái qua từng chủ đề, chủ đề nhánh.

15


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ  
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5­6 tuổi

­ Phương pháp kiểm tra chất lượng trên trẻ để đánh giá chất lượng giáo viên.
II. Phần nội dung
II.1. Cơ sở lý luận
          Như chúng ta đã  biết việc cho trẻ làm  quen  với 29 chữ cái còn  mang  tính 
chất hoạt động biệt lập, chưa đáp ứng với yêu cầu đổi mới của giáo dục mầm non  
16


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ  
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5­6 tuổi

trong tổ  chức các hoạt động cho trẻ  làm quen với việc đọc và việc viết nhằm  
chuẩn 

bị cho trẻ  váo học lớp một Tiểu học vững vàng, để hỗ  trợ  cho các môn học khác. 
Làm quen chữ  viết theo quan điểm tích hợp trong đổi mới phương pháp giáo dục  
mầm non phải được tiến hành một cách tự nhiên, bắt đầu từ những hoạt động gần 
gũi và có ý nghĩa đối với trẻ. Để dạy trẻ làm quen với chữ viết, cần có sự thay đổi 
17


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ  
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5­6 tuổi

cách tổ chức các hoạt  động trong môi trường chữ viết và  ngôn  ngữ nói  một cách 
phong phú. Được sự  chỉ  đạo tiếp tục thực hiện chuyên đề  làm quen chữ  viết của 
Bộ, Sở  và phòng   giáo dục và tham khảo tài   liệu hướng dẫn thực hiện chương  
trình chăm sóc giáo dục trẻ Mầm Non 5 tuổi theo hướng đổi mới. Cùng với các tiết 
dạy dạy chuyên đề  mà tôi đã được dự. Tôi càng thấy rõ hoạt động làm quen chữ 
viết có vị trí quan trọng trong việc giáo dục trẻ phát triển toàn diện.

18


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ  
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5­6 tuổi

Ngôn ngữ mẹ đẻ phát triển tốt chính là phương tiện quan trọng để phát triển 
trí tuệ giúp cho việc tiếp thu kiến thức học tập tốt  ở tiểu học và các cấp học sau  
này. Hình thành và phát  triển các kỹ năng nhận biết, nghe, nói, tiền đọc, tiền viết 
là rất quan trọng. Đó là nền tảng để  trẻ  hiểu về thế giới chữ cái, chữ viết và tiếp 
nhận nhiều tri thức mới. Trẻ  em 5­6 tuổi là lứa tuổi tiền học đường để  vào lớp 
19

Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ  
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5­6 tuổi

một. Các cháu lớp Lá cần được giáo dục phát triển toàn diện về các mặt: Đức, trí, 
thể, mỹ, lao động và rèn luyện năng lực tiếp thu của các môn học mà trẻ sẽ  được 
học  ở  lớp một, nhất là môn đọc và viết. Thế  nhưng một mặt các cháu vẫn chỉ 
“Học bằng chơi, chơi mà học”, mặt khác chữ viết vẫn thuộc phạm vi trừu tượng.  
Thế thì giáo viên lớp Lá phải làm sao để trẻ  tiếp cận việc làm quen với cách đọc,  
cách viết một cách hợp lý mà mang lại hiệu quả tích cực.

20


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ  
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5­6 tuổi

Các cháu lớp Lá tiếp nhận việc đọc, viết một cách gián tiếp thông qua việc 
phát âm và tô chữ  dưới sự  hướng dẫn của cô giáo. Do vậy với vai trò của người  
quản lý phụ  trách chuyên môn bản thân tôi luôn trăn trở  phải tìm ra những biện  
pháp trong bộ môn làm quen chữ cái. Nói một cách cụ thể hơn là giúp giáo viên 
một số biện pháp để nâng cao chất lượng trong công tác giáo dục trẻ 5­6 tuổi biết 
đọc – viết  một cách tích cực và có hiệu quả hơn.

21


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ  
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5­6 tuổi

          II.2. Thực trạng 
Trường Mầm non Krông Ana là một đơn vị  trọng điểm của huyện, cho nên 
số  giáo viên hàng năm  luôn có sự  thay đổi,  một số  giáo viên có năng lực và kinh 
nghiệm trong công tác giảng dạy được điều động bổ nhiệm đi làm cán bộ quản lý  
ở các đơn vị khác. Một số giáo viên trẻ mới ra trường kinh nghiệm trong giảng dạy  
22


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ  
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5­6 tuổi

còn non trẻ. Chính vì vậy những năm gần đây việc chỉ đạo bồi dưỡng chuyên môn 
cho giáo viên tại trường là công việc thường xuyên của cán bộ quản lý.
­ Tổng số giáo viên hiện có trong năm học 2014­2015 là  28 đ/c
  Trong đó: Một giáo viên trẻ mới ra trường cho nên sự tiếp cận với chương  
trình mầm non mới còn nhiều hạn chế. Hơn thế nữa việc nắm bắt môn làm quen 
23


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ  
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5­6 tuổi

chữ cái khi tổ chức cho trẻ hoạt chưa linh hoạt nên càng khó khăn hơn vì đây là một 
môn học cần phải có năng khiếu về phát âm và chữ viết.

­ Khảo sát đầu năm:
24


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ  

thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5­6 tuổi

+ 40% giáo viên xếp loại tốt
+ 50% giáo viên xếp loại khá
+ 10% giáo viên xếp loại trung bình
Một số  giáo viên lớn tuổi còn hạn chế  trong công tác giảng dạy, còn cứng 
nhắc, sự sáng tạo còn hạn chế, chưa linh hoạt , một số giáo viên trẻ mới ra trường 
kinh nghiệm còn non trẻ.

25