skkn một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5 6 tuổi

Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

(Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực
phát triển ngôn ngữ thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi)
1


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi

I. Phần mở đầu
I.1. Lý do chọn đề tài
Con người dù lớn hay nhỏ, muốn sinh tồn cần phải ăn, ngủ và làm việc. Muốn
nhận thức cần phải có kiến thức; Để tiếp nhận được kiến thức thì phải học, kiến thức
đi vào trong con người khởi đầu từ đôi mắt, qua suy nghĩ và đọng lại trong trí nhớ, để2


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi

được như vậy con người cần phải biết chữ. Nhưng biết như thế nào và biết từ lúc nào?
Đây là điều mà những người có trách nhiệm về giáo dục nói chung và cô giáo mầm
non nói riêng đang phải tìm ra những biện pháp để trẻ 5 -6 tuổi làm quen với việc đọc
– viết một cách hợp lý.
Là một cán bộ quản lý trực tiếp chỉ đạo chuyên môn trong năm học vừa qua tôi
luôn tìm tòi áp dụng mọi hình thức đổi mới và nâng cao phương pháp quá trình chăm
3

Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi

sóc giáo dục trẻ. Đặc biệt là trong môn học làm quen với chữ cái, bởi vì môn học này
có vai trò rất quan trọng, nó là một phương tiện hỗ trợ cho trẻ lĩnh hội kiến thức sau
này.
Việc hướng dẫn cho trẻ mẫu giáo 5 tuổi “Làm quen chữ cái” là cơ hội tốt để sớm
hình thành ở trẻ những năng lực hoạt động ngôn ngữ, thái độ, phát triển trí tuệ và kỹ
năng làm quen với chữ cái và đặc biệt là phát triển ngôn ngữ mạch lạc, rõ ràng, chính
4


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi

xác cho trẻ 5 tuổi. Chuẩn bị cho trẻ một hành trang “Tiếng việt” vững chắc để trẻ
bước vào lớp 1.Cho trẻ làm quen với chữ viết là chuẩn bị các kỹ năng tiền biết đọc,
biết viết cho trẻ. Đây chính là một trong các lĩnh vực chuyên biệt cần phải chuẩn bị
cho trẻ trước khi vào lớp một tiểu học. Giáo dục Mầm Non của chúng ta đã có những
đổi mới, những chuyển biến mới trong việc nuôi dạy trẻ. Cùng với sự đổi mới của
5


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi

giáo dục mầm non nói chung, hoạt động làm quen chữ cái cũng có những đổi mới
đáng kể. Để dạy tốt hoạt động này theo hướng đổi mới

hiện nay đòi hỏi người giáo viên mầm non phải tự suy nghĩ để tìm tòi ra biện pháp
giúp trẻ học tốt hoạt động làm quen chữ cái cho trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi.
6


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi

Chính vì vậy tôi đã chọn đề tài: “Một số biện pháp chỉ đạo Nâng cao chất lượng
giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5 -6
tuổi” để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục tại trường mầm non.
I.2. Mục tiêu nhiệm vụ của đề tài
Giáo dục Mầm Non là nuôi dạy chăm sóc và giáo dục trẻ phát triển toàn diện
theo 5 lĩnh vực. Trong đó hoạt động làm quen chữ cái là một trong những hoạt động
7


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi

đóng vai trò hết sức quan trọng. Do đó, mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài đưa ra một số
biện pháp nhằm giúp giáo nâng cao chất lượng giáo dục trẻ như:
- Nắm vững phương pháp, nội dung hình thức tổ chức hoạt động cho trẻ làm
quen chữ cái.

8


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi

- Biết thiết kế và tổ chức các hoạt động làm quen với chữ cái theo chủ điểm để
phát triển các kỹ năng cần thiết chuẩn bị cho việc đọc, viết, tập tô chữ cái đúng đẹp,
chuẩn theo yêu cầu trước khi vào học lớp một.
- Giáo viên có giọng đọc, giọng nói chuẩn mạch lạc rõ ràng, chính xác theo
tiếng phổ thông, không nói ngọng, nói đớt...
9


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi

- Cho trẻ làm quen với chữ viết là chuẩn bị các kỹ năng tiền biết đọc, biết tô,
viết chữ cái cho trẻ. Đây chính là một trong các lĩnh vực chuyên biệt cần phải chuẩn bị
cho trẻ trước khi vào lớp một.
I.3. Đối tượng nghiên cứu
- Giáo viên và học sinh trường mầm non Krông Ana
10


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi

- Dựa trên khả năng hoạt động của trẻ mà giáo viên ta có thể nghiên cứu, tìm tòi
sáng tạo các nội dung, phương pháp giảng dạy khác nhau theo đặc thù tâm lý lứa tuổi
của chương trình mầm non mới để truyền đạt lại cho trẻ.
- Tìm hiểu vị trí của môn Làm quen chữ cái trong công tác chăm sóc giáo dục
trẻ. Từ đó BGH nhà trường có hướng chỉ đạo giáo viên áp dụng thực hiện có hiệu quả
trong công tác dạy và học ở trường lớp mầm non.
11

Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi

I.4. Phạm vi nghiên cứu

Trẻ mầm non 5- 6 tuổi trường mầm non Krông Ana
Dựa vào các giờ hoạt động chung, hoạt động góc, hoạt động đi dạo đi chơi, hoạt
động ở mọi lúc mọi nơi của cô và trẻ trong trường Mầm non Krông Ana, dựa vào tâm
12


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi

sinh lý lứa trẻ 5-6 tuổi mà ta đề ra các mục tiêu, biện pháp phù hợp với nội dung của
hoạt đọng làm quen chữ cái.
I.5. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp tri giác, luyện đọc, cách phát âm, cách cầm bút tô, viết chữ cái,
phương pháp trò chuyện, phương pháp dùng lời kết hợp với phương pháp trò chơi,
phương pháp trực quan, phương pháp hoạt động thực tiễn…

13


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi

- Quy trình dạy học của chương trình mầm non mới.

- Giúp giáo viên và học sinh hiểu rõ nội dung của các đề tài hoạt động Làm
quen chữ cái qua từng chủ đề, chủ đề nhánh.
- Phương pháp kiểm tra chất lượng trên trẻ để đánh giá chất lượng giáo viên.
II. Phần nội dung
II.1. Cơ sở lý luận

14


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi

Như chúng ta đã biết việc cho trẻ làm quen với 29 chữ cái còn mang tính
chất hoạt động biệt lập, chưa đáp ứng với yêu cầu đổi mới của giáo dục mầm non
trong tổ chức các hoạt động cho trẻ làm quen với việc đọc và việc viết nhằm chuẩn
bị cho trẻ váo học lớp một Tiểu học vững vàng, để hỗ trợ cho các môn học khác. Làm
quen chữ viết theo quan điểm tích hợp trong đổi mới phương pháp giáo dục mầm non
phải được tiến hành một cách tự nhiên, bắt đầu từ những hoạt động gần gũi và có ý
15


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi

nghĩa đối với trẻ. Để dạy trẻ làm quen với chữ viết, cần có sự thay đổi cách tổ chức
các hoạt động trong môi trường chữ viết và ngôn ngữ nói một cách phong phú.
Được sự chỉ đạo tiếp tục thực hiện chuyên đề làm quen chữ viết của Bộ, Sở và phòng
giáo dục và tham khảo tài liệu hướng dẫn thực hiện chương trình chăm sóc giáo dục
trẻ Mầm Non 5 tuổi theo hướng đổi mới. Cùng với các tiết dạy dạy chuyên đề mà tôi
16

Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi

đã được dự. Tôi càng thấy rõ hoạt động làm quen chữ viết có vị trí quan trọng trong
việc giáo dục trẻ phát triển toàn diện.
Ngôn ngữ mẹ đẻ phát triển tốt chính là phương tiện quan trọng để phát triển trí
tuệ giúp cho việc tiếp thu kiến thức học tập tốt ở tiểu học và các cấp học sau này. Hình
thành và phát triển các kỹ năng nhận biết, nghe, nói, tiền đọc, tiền viết là rất quan
17


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi

trọng. Đó là nền tảng để trẻ hiểu về thế giới chữ cái, chữ viết và tiếp nhận nhiều tri
thức mới. Trẻ em 5-6 tuổi là lứa tuổi tiền học đường để vào lớp một. Các cháu lớp Lá
cần được giáo dục phát triển toàn diện về các mặt: Đức, trí, thể, mỹ, lao động và rèn
luyện năng lực tiếp thu của các môn học mà trẻ sẽ được học ở lớp một, nhất là môn
đọc và viết. Thế nhưng một mặt các cháu vẫn chỉ “Học bằng chơi, chơi mà học”, mặt
khác chữ viết vẫn thuộc phạm vi trừu tượng. Thế thì giáo viên lớp Lá phải làm sao để
18


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi

trẻ tiếp cận việc làm quen với cách đọc, cách viết một cách hợp lý mà mang lại hiệu
quả tích cực.

Các cháu lớp Lá tiếp nhận việc đọc, viết một cách gián tiếp thông qua việc
phát âm và tô chữ dưới sự hướng dẫn của cô giáo. Do vậy với vai trò của người quản
lý phụ trách chuyên môn bản thân tôi luôn trăn trở phải tìm ra những biện pháp trong
bộ môn làm quen chữ cái. Nói một cách cụ thể hơn là giúp giáo viên
19


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi

một số biện pháp để nâng cao chất lượng trong công tác giáo dục trẻ 5-6 tuổi biết đọc
– viết một cách tích cực và có hiệu quả hơn.
II.2. Thực trạng
Trường Mầm non Krông Ana là một đơn vị trọng điểm của huyện, cho nên số
giáo viên hàng năm luôn có sự thay đổi, một số giáo viên có năng lực và kinh nghiệm
trong công tác giảng dạy được điều động bổ nhiệm đi làm cán bộ quản lý ở các đơn vị

20


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi

khác. Một số giáo viên trẻ mới ra trường kinh nghiệm trong giảng dạy còn non trẻ.
Chính vì vậy những năm gần đây việc chỉ đạo bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên
tại trường là công việc thường xuyên của cán bộ quản lý.
- Tổng số giáo viên hiện có trong năm học 2014-2015 là 28 đ/c
Trong đó: Một giáo viên trẻ mới ra trường cho nên sự tiếp cận với chương
trình mầm non mới còn nhiều hạn chế. Hơn thế nữa việc nắm bắt môn làm quen

21


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi

chữ cái khi tổ chức cho trẻ hoạt chưa linh hoạt nên càng khó khăn hơn vì đây là một
môn học cần phải có năng khiếu về phát âm và chữ viết.

- Khảo sát đầu năm:
+ 40% giáo viên xếp loại tốt

22


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi

+ 50% giáo viên xếp loại khá
+ 10% giáo viên xếp loại trung bình
Một số giáo viên lớn tuổi còn hạn chế trong công tác giảng dạy, còn cứng nhắc,
sự sáng tạo còn hạn chế, chưa linh hoạt, một số giáo viên trẻ mới ra trường kinh
nghiệm còn non trẻ.
a. Thuận lợi và khó khăn

23


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi

* Thuận lợi
Trường tập trung tại một điểm, cơ sở vật chất đảm bảo, sân trường rộng rãi
thoáng mát nên việc tổ chức các hoạt động đi dạo đi chơi, các lớp lá được trang bị
mỗi lớp một máy vi tính và đồ dùng đồ chơi, bàn ghế đúng quy cách, đồ dùng đồ chơi,
trang thiết bị đầy đủ phục vụ cho hoạt động giảng dạy, đều thuận tiện trong
24


Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ
thông qua môn làm quen chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi

công tác công tác chăm sóc giáo dục trẻ đội ngũ giáo viên dạy khối lá đa số có trình
độ chuyên môn trên chuẩn, có kinh nghiệm, nhiệt tình, có tinh thần trách nhiệm trong
công tác giáo dục giáo viên luôn coi trọng dạy chữ cho trẻ nên thường xuyên dạy trẻ
cách đọc, viết chữ cái ở mọi lúc mọi nơi.

25