MỤC LỤC
Giải pháp trong công tác chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng phát triển vận động cho trẻ tại
trườngMầm non Họa Mi
GIẢI PHÁP TRONG CÔNG TÁC CHỈ ĐẠO GIÁO VIÊN NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
PHÁT TRIỂN VẬN ĐỘNG CHO TRẺ TẠI TRƯỜNG MẦM NON HỌA MI
Phần thứ nhất: Mở đầu
“Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn biết ngủ, biết học hành là ngoan”
Trong cuộc sống, trẻ em được ví như những thiên thần, là những búp non
chờ ngày nở rộ, tỏa hương sắc cho đời. Bởi lẽ ,“Trẻ em hôm nay, thế giới ngày
mai”, trẻ khỏe mạnh và thông minh là niềm hạnh phúc của mỗi gia đình, là tương
lai của cả dân tộc.Trẻ em là công dân tương lai của xã hội, là thế hệ măng non của
đất nước nên ngay từ thủa lọt lòng, trẻ cần sự chăm sóc giáo dục chu đáo để phát
triển toàndiện về cả thể chất lẫn trí tuệ.
Từ khi sinh ra đến 6 tuổi trẻ luôn thích hoạt động, vận động tích cực. Vận
động là sự chuyển động của cơ thể con người, trong đó có sự tham gia của hệ
xương, hệ cơ và sự điều khiển của hệ thần kinh. Khi trẻ vận động, gân, cơ, khớp
cùng phối hợp vận động và phát triển. Vì vậy, vận động có ý nghĩa quan trọng đối
với sự phát triển thể chất của trẻ.Trẻ được vận động một cách phù hợp sẽ tạo
điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của hệ thần kinh, giúp cho quá trình cảm
giác, tri giác, trí nhớ, tư duy phát triển tốt; đồng thời củng cố cho trẻ những kiến
thức về sự vật hiện tượng xung quanh. Thông qua hoạt động phát triển vận động
sẽ giúp trẻ có tinh thần tập thể, biết đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau...
Trong cuộc sống hiện đại ngày nay, môi trường tự nhiên bị thu hẹp bởi các
công trình xây dựng hiện đại khiến trẻ thiếu các khu vui chơi ngoài trời, ít cơ hội
được hòa mình với cây cỏ. Trẻ mất dần tình yêu thiên nhiên, không còn thích nô
đùa chạy nhảy mà khép mình trong thế giới riêng.Kém vận động thường dẫn đến
ngại giao tiếp, ít tương tác xã hội, trẻ có xu hướng tự ti, lúng túng khi hoạt động
tập thể, không thích giao lưu với bạn mới.Nhiều trẻ được tiếp xúc thường xuyên
2
Giải pháp trong công tác chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng phát triển vận động cho trẻ tại
trườngMầm non Họa Mi
với các thiết bị công nghệ điện tử như ti vi, điện thoại gây ra những hậu quả khó
lường như cận thị, thừa cân béo phì, trì trệ do lười vận động.Ngược lại, nhiều trẻ
vì ít vận động nên hệ cơ xương không phát triển, suy dinh dưỡng thấp còi, chậm
lớn, hệ miễn dịch kém.Một điều tưởng chừng như đơn giản lại bị bỏ qua trong
hiện tại có thể ảnh hưởng đến tương lai tuổi dậy thì của trẻ sau này.
Hiện nay, trên địa bàn huyện nói chung vàtrường Mầm non Họa Mi nói riêng
đang tiếp tục nâng cao chất lượng chuyên đề phát triển vận động cho trẻ.Mặc dù
chuyên đề này đã được đưa vào thực hiện từ năm học 2013 2014,nhưng trên thực
tế khi tổ chức các hoạt động phát triển vận động cho trẻ, giáo viên còn áp dụng
phương pháp dạy học cũ, lối mòn, chưa chú trọng đến việc “Lấy trẻ làm trung
tâm”; chưa lồng ghép tích hợp yếu tố văn học,... để gây cảm xúc tích cực cho trẻ.
Hầu hết, ở tất cả hoạt động học, cô giáo là người hướng dẫn, trẻ là người phải
thực hiện theo yêu cầu của cô. Mặc dù cô giáo luôn có vai trò động viên, khen ngợi
trẻ kịp thời nhưng trẻ vẫn cảm thấy bị gò ép, không thoải mái, sợ sệt, dễ chánvì
không được tự do vận động mà phải thụ động làm theo yêu cầu của cô.
Vậy, làm thế nào để thiết kế các hoạt động này linh hoạt, sáng tạo nhằm lôi
cuốn trẻ tham gia vào các hoạt độnggiáo dục phát triển vận độngmột cách tự giác,
tích cực, hứng thú?Thấu hiểu sâu sắc tâm lý trẻ mầm non, qua thời gian dài trăn trở
nghiên cứu và triển khai thực tế, năm học 20182019 này, tôi mạnh dạn thực hiện
đề tài "Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng giáo dục phát
triển vận động cho trẻtại trườngMầm non Họa Mi ” nhằm thay đổi hình thức tổ
chức, đổi mới phương pháp giảng dạy và xây dựng môi trường tốt phục vụ cho
việc nâng cao chất lượng phát triển vận động cho trẻ.
II. Mục đích nghiên cứu
Tìm ra một số giải pháp nâng cao phát triển vận động cho trẻ trong trường
Người thực hiện: Lê Thị Hằng
3
Giải pháp trong công tác chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng phát triển vận động cho trẻ tại
trườngMầm non Họa Mi
Mầm non Họa Mi nhằm góp phần tích cực nâng cao sức khỏe, hình thành kỹ năng,
kỹ xảo vận động và phát triển các tố chất thể lực nhanh nhẹn, mạnh mẽ, khéo léo,
bền bỉ cho trẻđặc biệt là giảm tỉ lệ trẻ suy dinh dưỡng nhẹ cân, thấp còi.
Phần thứ hai: Giải quyết vấn đề
I. Cơ sở lí luận
Nghị quyết Trung ương IV về những vấn đề cấp bách của sự nghiệp chăm
sóc và bảo vệ sức khỏe của nhân dân đã đề caoý nghĩa và vai trò của việc luyện
tập thể dục, thể thao,qua đó ghi rõ: “Sức khỏe là vốn quí nhất của mỗi con người
và của toàn xã hội, là nhân tố quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc”.Bởi vậy, chú trọng phát triển vận động cho trẻ chính là cách thức phát triển
sức khỏe dân tộc, là chìa khóa để Việt Nam mạnh mẽ vươn mình ra biển lớn.
Vận động là sự hoạt động tích cực của các cơ quan, là một trong những điều
kiện cơ bản để trẻ nhỏ nhận thức thế giới xung quanh. Theo TT28/2016 ngày 30
tháng 12 năm 2016 sửa đổi bổ sungChương trình Giáo dục mầm non, nội dung phát
triển vận động cho trẻ mầm non, gồm:Tập động tác phát triển các nhóm cơ và hô
hấp; Tập luyện các kĩ năng vận động cơ bản và phát triển các tố chất trong vận
động; Tập các cử động bàn tay, ngón tay; các kĩ năng vận động như đi, chạy,
nhảy,bò, tung bắt, némvà sử dụng một số đồ dùng, dụng cụ.Phát triển vận động
cho trẻ ở trường mầm nonkhông những được học trong các giờ vận động cơ bản
mà còn phải được vận động trong nhiều khung giờ khác nhau như: Thể dục sáng,
hoạt động ngoài trời, chơi trong góc, chơi với các dụng cụ thể dục, đồ chơi ngoài
sân trường, tham gia vào các trò chơi vận động, trò chơi dân gian...
Để làm được điều này, giáo viên cần chú trọng đặc điểm của lứa tuổi để
xây dựng nội dung phát triển vận động khác nhau. Vận động của trẻ ở lứa tuổi nhà
trẻ phát triển nhanh và tương đối nhịp nhàng, hoạt động cơ nhỏ ở bàn tay, ngón tay
phối hợp tốt, trẻ có thể thực hiện nhiều hành động chơi khác nhau. Đối với trẻ 34
4
Giải pháp trong công tác chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng phát triển vận động cho trẻ tại
trườngMầm non Họa Mi
tuổi, quá trình cốt hóa diễn ra nhanh hơn, trẻ có khả năng thực hiện các hoạt động
yêu cầu về sức mạnh, hệ thần kinh phát triển mạnh hơn. Trẻ có thể tập trung chú
ý học, luyện tập trong khoảng 1015 phút liên tục. Tuy nhiên do quá trình hưng
phấn mạnh hơn ức chế, trẻ có biểu hiện xung động cao, khó điều khiển hành vi
theo yêu cầu giáo viên. Trẻ ở giai đoạn 45 tuổi có các phản xạ điều kiện được
hình thành nhanh chóng song được củng cố rất chậm. Những thói quen vận động
mới hình thành nếu không được lặp lại sẽ khó bền vững, dễ sai lệch. Riêng đối
với trẻ 56 tuổi, trẻ trở nên cứng cáp hơn nhờ tỉ lệ cơ thể đã cân đối tạo tư thế
vững chắc. Trẻ có ý thức vươn lên đạt thành tích cao trong luyện tập vận động,
thói quen vận động được hình thành cụ thể hơn. Vì vậy, để trẻ khỏe mạnh với cân
nặng và chiều cao phát triển bình thường theo lứa tuổi, chương trình giảng dạy
cần thực hiện các nội dung vận động cơ bản một cách hợp lý, theo n guyên tăc l
́ ựa
chọn vận động cho giờ thể dục:
Trong mỗi giờ học thể dục thông thường giáo viên chỉ dạy một kĩ năng
mới và để giúp trẻ luyện tập nâng cao, chính xác hóa các kĩ năng vận động giáo
viên có thể kết hợp cho trẻ ôn luyện 1 2 kĩ năng vận động cũ dưới hình thức trò
chơi vận động, hoặc ôn vận động cũ;
Các vận động trong 1 giờ không trùng nhóm cơ, ví dụ: nếu vận động mới
phát triển nhóm cơ tay (ném xa) thì vận động ôn phải là vận động phát triển nhóm
cơ khác (chạy);
Các vận động không nên cùng loại, ví dụ: nếu vận động mới là vận động
di chuyển (bật xa) thì vận động ôn có thể là vận động thao tác (ném xa).
II.Thực trạng
1.Thuận lợi
Người thực hiện: Lê Thị Hằng
5
Giải pháp trong công tác chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng phát triển vận động cho trẻ tại
trườngMầm non Họa Mi
Lãnh đạo địa phươ ng luôn quan tâm ủng hộ về kế hoạch của nhà trườ ng
cũng như đồng tình cao trong vi ệc tuyên truyền phối hợp với các ban ngành,
đoàn thể địa phươ ng về công tác giáo dục mầm non, nh ất là công tác tổ chức
chuyên đề hàng năm.
Trường có một số thiết bị cho việc phát triển vận động cơ bản.
Có cây xanh bóng mát, sân chơi an toàn tạo điều kiện cho trẻ được trải nghiệm
với môi trường tự nhiên.
Một số giáo viên đã sử dụng yếu tố văn học đểdẫn dắt logic theo tiết dạy.
Một số phụ huynh nhiệt tình chia sẻ với giáo viên chủ nhiệm lớp về tình
hình của trẻ ở nhà và luôn quan tâm đến trẻ thường xuyên dành thời gian trao đổi
với cô giáo để cùng chăm sóc và giáo dục trẻ.
Trẻ nhanh nhẹn hoạt bát thích vận động.
Bản thân nhiều năm công tác tâm huyết với nghề,luôn luôn có ý thức phấn
đấu vươn lên, thường xuyên tìm tòi, nghiên cứu tài liệu như tạp chí, thông tin trên
truyền hình... có liên quan, vận dụng vào công tác quản lý chỉ đạo việc chăm sóc và
giáo dục trẻ nhất là việc thực hiện chuyên đềphát triển vận động cho trẻ.
2.Khó khăn
* Về phía nhà trường và giáo viên:
Trang thiết bị, dạy học,dụng cụ luyện tập giáo dục phát triển vận động cho
trẻ còn thiếu, diện tích đất ở điểm lẻ chật hẹp không có sân cho trẻ tập luyện.
Giáo dục phát triển vận động cho trẻ mới chủ yếu tổ chức cho trẻ trên tiết
dạy, giáo viên truyền thụ kiến thứcáp đặt cho trẻ làm theo; chưa chú ý đến rèn phát
triển vận động cho trẻ ngoài tiết học; chưa chú ý đến việc sưu tầm đồ dùng tự tạo
cho trẻ tham gia hoạt động ngoài trời;tổ chức các hoạt động phát triển vận động
6
Giải pháp trong công tác chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng phát triển vận động cho trẻ tại
trườngMầm non Họa Mi
còn cứng nhắc chưa đổi mới hình thức tổ chức, chưa linh hoạt sáng tạo khiến trẻ
gò bó chưa hứng thú học cho nên các hoạt động phát triển thể chất chưa đạt hiệu
quả cao.
Việc sử dụng các tác phẩm văn học hầu như chưa được giáo viên khai thác,
vận dụng đưa vào sử dụng để làm tăng hứng thú say mê luyện tập cho trẻ.
* Về phía phụ huynh:
Đa phần phụ huynh chưa có kiến thức về giáo dục phát triển vận động cho
trẻ nên chưa chú trọng đến việc tập luyện vận động cho con.Mặt khác, phụ
huynhquá cưng chiều con, sợ con em bị va chạm, tổn thương khi tham gia các hoạt
động thể dục thể thao, vì vậy mà tỉ lệ trẻ suy dinh dưỡng nhẹ cân, thấp còi cao.
*Khảo sát thực trạng cuối năm học 20172018 và đầu năm học 20182019
TT
Kết
quả
cuối
năm
học
2017
2018
Nội
dung
1
2
3
4
Khảo sát đầu năm học 20182019
TS
Đánh
giá
Đánh giá
GV
TS
Giáo viên nhận thứGV
c vai trò của
việc giáo dục phát triển vận
động cho trẻ
18
T
K
ĐYC
5
8
5
KĐYC
17
T
K
ĐYC
5
8
4
Sáng tạo trong việc thiết lập
môi trường, các hoạt động giáo
dục phát triển vận động cho
trẻ
18
4
5
9
17
4
5
8
Sáng tạotrong việc lồng ghép
tích hợp yếu tố văn học để
nâng cao phát triển vận động
cho trẻ
18
4
5
9
17
4
5
8
18
7
17
7
6
4
Làm tốt công tác phối hợp với
phụ huynh để cùng làm đồ
dùng , dụng cụ, luyện tập cho
trẻ
6
4
Người thực hiện: Lê Thị Hằng
7
KĐYC
Giải pháp trong công tác chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng phát triển vận động cho trẻ tại
trườngMầm non Họa Mi
* Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra
Từ kết quả khảo sát trên cho thấy việc thiết kế môi trường giáo dục trẻ
hoạt động mới chỉ thể hiện ở hình thức “có”, chưa có chiều sâu, còn mang tính
ápđặt theo giáo viên,do đó hiệu quả mang lại chưa cao. Giáo viên chưa thực sự
năng động, sáng tạo, chưa lồng ghép tích hợp các nội dung khác vào chuyên đề
phát triển vận động, làm cho các tiết học cứ lặp đi lặp lại theo một quy trình cứng
nhắc.Mặt khác giáo dục phát triển vận động cũng chỉ gói gọn theo giáo trình giảng
dạy cũ, không kích thích được sự tích cực, chủ động của trẻ, không thu hút trẻ
tham gia vào các hoạt động một cách tích cực. Những điều này đã và đang ảnh
hưởng trực tiếp đến sự phát triển thể chất và tinh thần của trẻ ở trường mầm non.
III.Các giảipháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề
Giải pháp 1:Chuẩn bị điều kiện vật chất và đảm bảo an toàn cho hoạt
động phát triển vận động
Biện pháp 1: Khảo sát, đánh giá thực trạng chất lượng dụng cụ cho hoạt
động phát triển vận độngtại các lớpvà có kế hoạch tham mưu với các cấp lãnh
đạo
Để có cơ sở đưa ra kế hoạch nâng cao chất lượng giáo dục phát triển vận
động cho trẻ phù hợp với thực tế của nhà trường, ngay từ đầu năm học, tôi đã tiến
hành khảo sát thực trạng về số lượng, chất lượng các đồ dùng, dụng cụ luyện tập
của trẻcho phát triển vận động trong nhà trường hiện có.
Tại các lớp,sốlượng và chất lượng đồ dùng phục vụ cho hoạt động này còn
thiếu nhiều và chấtlượng không đảm bảo.Cụ thể toàn trường 9 lớp mà chỉ còn 2
chiếc thang leo có thể sửdụng được,ghế thể dục sử dụng đã lâu khôngđảm bảo an
toàn trong quá trình trẻ thực hiện vận động;đồ dùng của các nhóm lớp hầu như
cũng trong tình trạng “có”nhưng chưa đủ hoặc làchất lượng đồ dùng không đảm
8
Giải pháp trong công tác chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng phát triển vận động cho trẻ tại
trườngMầm non Họa Mi
bảo. Với các loại đồ dùng mua sẵn do ngân sách phục vụ chuyên môn có hạn,phụ
huynh đóng góp tiền mua đồ dùng không cao do thu nhập của người nôngdân thấp
nên số lượng đồ dùng mua hàng năm thường là không đủ...Trường chưa có khu
phát triển thể chất riêng biệt, do đó các hoạt động thể chất thường phải thực hiện
trong lớp vào những ngàytrời mưa,cộng thêm đồ dùng, đồ chơi thiếu dẫn đến đến
chất lượng của hoạt động phát triển vận động chưa cao.
Từ kết quả đánh giá này, tôi đã cùngban giám hiệu nhà trườngtham mưu với
Lãnh đạo địa phương làm mái che sân trường cho tất cả các phân hiệu từ nguồn
kinh phí xã hội hóa giáo dục, để có không gian cho trẻ học và chơi thuận lợi, đầu
tư, trang bị bổ sung đầy đủ những đồ dùng, dụng cụ còn thiếu như ghế thể dục,
cột bóng rổ, cột ném bóng, ...Đồng thời tôi chỉ đạo giáo viên tích cực tìm kiếm
những phế liệu để làm thêm dụng cụ cho trẻ luyện tập như lốp xesơn màu cho
đẹp rồi cột lại làm thang leo,làm cổng chui, chai sữa nhỏ rửa sạchdính lại làm gậy
thể dục tập buổi sáng , vải vụn làm nơ, dây khâu bao xé nhỏ làm bông tua, vổ ốc,
nắp chai chơi ô ăn quan và chơi cắp cua bỏ giỏ, vẽ xuống sàn những ô vòng hình
các con vật ngộ nghĩnh cho trẻ bật nhảy chụm chân và tách chân…. Việc lựa chọn
đồ dùng dụng cụ tập luyện cho trẻ rất quan trọng, là việc làm thường xuyên mà
người giáo viên phải quan tâm.
Biện pháp 2:Chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường phát triển vận động cho
trẻ
Đối với môi trường trong lớp:
Cần có một góc nhỏ để sắp đặt các trang thiết bị, các đồ chơi, đồ dùng khác
nhau, phù hợp khả năng của trẻ, khuyến khích trẻ thực hiện vận động mà trẻ thích
và có thể.
Người thực hiện: Lê Thị Hằng
9
Giải pháp trong công tác chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng phát triển vận động cho trẻ tại
trườngMầm non Họa Mi
Tạo môi trường giáo dục phát triển vận động cho trẻ là việc làm rất quan
trọng có ảnh hưởng rất lớn tới sự vận động của trẻ.Trang trí lớp học xanh, sạch,
đẹp, sinh động, hấp dẫn phù hợp tâm lý trẻ nhỏhứng thú tham gia vận động.
Góc vận động trong lớp
Các lớp học được trang bị đầy đủ theo danh mục đồ dùng đồ chơi tối thiểu
về nội dung giáo dục phát triển vận độngtheo chương trình giáo dục mầm non.
Mỗi lớp đều có góc vận động sắp xếp nhiều đồ chơi sáng tạo, tạo cơ hội cho trẻ
được vận động mọi lúc, mọi nơi theohướng mở.Góc vận động trang bị các loại
bóng, bowling,túi cát, vòng, gậy thể dục, nơ, bông tua,...Cần sắp xếp sao đểở
những nơi trẻ thuận tiện sử dụng kích thích, khêu gợi hứng thú, tích cực vận động
của trẻ.
Đối với môi trường ngoài lớp học:
Các khu vực trên sân cũng được bố trí hợp lý, tăng cường đủ các nội dung
chơi, chú trọng phát triển cả vận động thô và vận động tinh.Các đồ chơi tự tạo
cũng được quan tâm, bố trí xem kẽ với đồ chơi hiện đại để trẻ được luyện tập các
kỹ năng vận động cơ bản : Đi, chạy, nhảy, bò, trườn, trèo, tung, ném…. Các đồ
chơi sáng tạo do giáo viên tự làm đều là những đồ chơi đạt giải cấp trường được
10
Giải pháp trong công tác chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng phát triển vận động cho trẻ tại
trườngMầm non Họa Mi
nhân rộng và làm thêm mới: thang leo, sân đá bóng mini, cổng chui, bộ chơi cầu
lông, bộ ném bóng,cầu khỉ… từ các nguyên vật liệu thu gom phế thải được phụ
huynh ủng hộ như: lốp xe, bìa cát tông, tre….
Đồ chơi ngoài trời giáo viên tự làm
Để việc khai thác, sử dụng hiệu quả thiết bị, đồ chơi cho trẻ phát triển vận
động, trường đã bố trí cho các lớp luân chuyển khu vực chơi theo lịch để mọi trẻ
có cơ hội tham gia chơi những đồ chơi khác nhau trong khuôn viên trường.
Sắp xếp đồ chơi ngoài trời hợp lý,các khu vực chơi đảm bảo an toàn, dễ
quan sát trẻ, tuân theo nguyên tắc đảm bảo nhiều cơ hội cho trẻ vận động, sáng
tạo.
Tạo khoảng trống của sân trường cho trẻ có không gian tập thể dục buổi
sáng, trẻ có địa điểm để tham gia các hoạt động phát triển thể chất.
Chỉ đạo giáo viên chuẩn bị không gian và dụng cụ trước khi tổ chức hoạt
động
Người thực hiện: Lê Thị Hằng
11
Giải pháp trong công tác chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng phát triển vận động cho trẻ tại
trườngMầm non Họa Mi
Mỗi hoạt động giáo dục thể chấtcó các đặc tính khác nhau, do đó địa điểm
tổ chức vận động cũng cần được chú trọng để phù hợp với nội dung bài học.
Trước khi tổ chức hoạt động vận động, giáo viên cầnbố trí đủ dụng cụ để tập các
bài tập phát triển chung, tạo sự thích thú cho trẻ như: vòng, cờ, nơ, gậy… ; vận
động cơ bản tùy theo từngnội dungmà giáo viên chuẩn bị dụng cụ và không gian
cho trẻ thực hành.Các trò chơivận động mang tính chất tập thể thường có số lượng
người tham gia chơi đông,đòi hỏi địa điểm chơi phải rộng như trò chơi:“đuổi
bắt”,“chạy tiếp sức”,“ nhảy bao bố”... nên tổ chức cho trẻ chơi sân trường bằng
phẳng đảm bảo an toàn và đủ diện tích cho trẻ chơi. Vào những ngày thời tiết hay
mưa sân trường ướt, trơn, giáo viên có thể cho trẻ học môn giáo dục thể chất ở
trong lớp; ở những điểm lẻ sân tập chật hẹp thì giáo viên thay đổi lớp tập trước,
lớp tập sau. Những tháng thời tiết nắng nhiều, giáo viên cho trẻ hoạt động bằng
các hoạt động dưới bóng cây, vào đầu giờ học buổi sáng.
Phát động phong trào làm đồ dùng, dụng cụ cho trẻ luyện tập
Hiện nay đồ dùng, có rất nhiều trên thị trường, tuy nhiên xét về phương
diện giáo dục thì chúng không thể để đáp ứng đầy đủ các nhu cầu và mục đích của
chương trình dạy học ở trường mầm non, ảnh hưởng đến kinh tế của các bậc phụ
huynh. Vì vậy,muốn tổ chức hoạt động giáo dục thể chất đạt kết quả cao, mỗi
giáo viên nên tạo ra đồ dùng, dụng cụ luyện tập cho lớp mình .Đồ dùng, đồ chơi tự
tạo có muôn hình, muôn vẻbởichúng được tạo ra từ nguyên vật liệu phế thải dễ
kiếm, dễ làm.Đồ dùng, đồ chơi sáng tạogóp phần nâng cao và hình thành mối quan
hệ thân thiện, tự tin giữa cô và trẻ và giữa trẻ với nhau.
12
Giải pháp trong công tác chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng phát triển vận động cho trẻ tại
trườngMầm non Họa Mi
Đồ dùng, dụng cụ luyện tập cho trẻ do giáo viên tự làm
Mỗi giáo viên trước khi tổ chức một hoạt động cho trẻ, hay chơi một trò
chơi cần phải tìm hiểu về nội dung của vận động, cách chơi và luật chơi cũng như
việc sử dụng những dụng cụ gì cho trẻ luyện tập để từ đó tạo ra những bộ đồ
dùng, dụng cụ luyện tập cho phù hợp với đề tài và trẻ.
Giải pháp 2:Nâng cao chất lượng phát triển vận động qua các hoạt động
giáo dục và thực hiện công tác tuyên truyền
Biện pháp1: Chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượngphát triển vận động ở
các hoạt động trong ngày
Giờ thể dục buổi sáng:
Như chúng ta đã biết, thể dục buổi sáng góp phần tăng cường các quá trình
sinh lí trong cơ thể sau giấc ngủ dàicó khả năng gây mệt mỏi, đặc biệt là ở trẻ
mầm non. Buổi sáng ngay sau khi trẻđến lớp, tập thể dục đơn giản giúp trẻ tập hít
thở sâu, điều hòa nhịp thở, tăng cường quá trình trao đổi chất và tuần hoàn trong cơ
thể, giúp các khớp dây chẳng được mềm dẻo, linh hoạt, đồng thời hỗ trợ cho trẻ
những hoạt động trong ngày của trẻ thêm nhịp nhàng, nhanh nhẹn, tạo cho trẻ tâm
trạng thỏa mải, vui tươi đón ngày hoạt động mới. Vì vậy, tôi đã lên thời gian biểu
Người thực hiện: Lê Thị Hằng
13
Giải pháp trong công tác chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng phát triển vận động cho trẻ tại
trườngMầm non Họa Mi
để giáo viên tập thể dục buổi sáng cho trẻ vào một giờ nhất định 7h 30 sáng sau
giờ đón trẻ, thời gian tập cho trẻ tùy theo từng độ tuổi,đối với trẻ nhà trẻ thời gian
tập 810 phút, trẻ mẫu giáo tập 15 20 phút. Trang bị dụng cụ như gậy nơ,
cờ,vòng , bông tua,…và thường xuyên thay đổi dụng cụ kết hợp với nhạctheo chủ
đề để tạo hứng thú cho trẻ.
Ví dụ: Ở chủ đề “Thế giới động vật” có thể chọn bài: “Con cào cào" hoặc
các bài hát vui nhộn, nhí nhảnh như bài "Gà trống, mèo con và cún con” hoặc một
số con vật khác phù hợp.
Thể dục sáng được thay đổi phần nhạc kết hợp những bài tập dân vũ mới lạ
giúp trẻ hứng thú hơn song vẫn đảm bảo phát triển các nhóm cơ theo yêu cầu của
chương trình.
Giờ dạo chơi ngoài trời
Tổ chức cho trẻ chơi với các đồ chơi ngoài trời dướ i sự giám sát của giáo
viên như: Chui qua c ổng, trèo lên xuống thang, đá bóng, đánh cầu lông…
Tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi vận động, trò chơi dân gian như: ô ăn
quan,kéo co, đi cà kheo, vẽ phấn, ch ơi v ới cát nướ c...Làm kèn bằng lá chuối, làm
con trâu bằng lá mít…phát triển vận động tinh. Tổ chức cho trẻ nhổ cỏ, nh ặt lá
cây, xếp hột hạt để giúp trẻ giúp trẻ phát triển cơ tay…
Giờ hoạt động có chủ đích(tiết học thể dục)
Trước đây giờ học thể dục vẫn còn một số thực trạng chung đó là: Giáo
viên thực hiện thường xuyên, nhưng hiệu quả giáo dục không cao, do giáo viên còn
lúng túng khi lựa chọn nội dung, còn áp dụng phương pháp dạy họccũ cô giáo làm
mẫu và trẻ làm theo, trẻ ít được tương tác với đồ dùng.Vì vậy, tôi đã chỉ đạo giáo
viên đổi phương pháp dạy học theo quan điểm “Lấy trẻ làm trung tâm”.
14
Giải pháp trong công tác chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng phát triển vận động cho trẻ tại
trườngMầm non Họa Mi
Lựa chọn nội dung vận động cho giờ học phù hợp với đặc điểm của trẻ theo
độ tuổi; phù hợp với đặc điểm thực tiễn phát triển vận động của trẻ ở từnglớp;
Tổ chức giờ học cho trẻ với hình thức “học mà chơi,chơi bằng học” trẻ được nói
lên ý tưởng, suy nghĩ của mình với những đồ dùng, dụng cụ mà cô giáo đã chuẩn bị
sẵn. Ví dụ như tiết học: “bật chụm chân và tách chân qua các ô vòng”, cô cho trẻ
chơi tự do với những chiếc vòng( lăn ,xếp chồng lên nhau,…); sau đó cô gợi ý hỏi
trẻ xem nên chơi gì và chơi như thế nào với những chiếc vòng này ( bật chụm
chân, tách chân,…).
Để giờ học thực sự hướng đến trẻ,“Lấy trẻ làm trung tâm”, giáo viên phải
nắm bắt được tâm lý chung của trẻ, phải hiểu và quan tâm đến những điều trẻ
thích. Lứa tuổi mầm non thường hồn nhiên, ngây thơ,nên mỗi giờ học cần lồng
ghép tích hợp những yếu tố phù hợp như những câu chuyện, bài thơ, đồng dao, ca
dao,…mới mang lại thành công.
Thực tế tổ chức hoạt động giáo dục phát triển vận động cho trẻ không chỉ
phát triển về thể lực mà còn giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, nhận thức phát triển tình
cảm xã hội và thẩm mỹ. Với mỗi đề tài, tôi chỉ đạo giáo viên phải tìm hiểu nghiên
cứu trước khi sưu tầm, lựa chọn các tác phẩm văn học để xây dựng bài học theo
chủ đề. Một câu chuyện, hay bài thơ được kết hợp dẫn dắt phần mở đầu nội dung
cho đến kết thúc hoạt động sẽ kích thích trẻ sự tò mò hấp dẫn trong trẻ.
Ví dụ: Hoạt động giáo dục thể chất với nội dung thực hiện “Bò chui qua
cổngném bóng vào đích”, “Chủ đề Chú bộ đội” có thể tóm tắt cho trẻ nghe thơ
“chú bộ đội hành quân trong mưa” các chú bộ đội hành quân, đường đi hành quân
phải trèo đèo lội suối vượt qua nhiều chặng đường nguy hiểm.
+ Phần khởi động: cho trẻ đi hành quân, đi kết hợp các kiểu đi mũi chân, má
chân, gót chân.
Người thực hiện: Lê Thị Hằng
15
Giải pháp trong công tác chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng phát triển vận động cho trẻ tại
trườngMầm non Họa Mi
+ Trọng động: Tập luyện bò chui qua cổng, ném bóng vào đích, tiếp theo đó
cho trẻ thi đua giữa các trẻ với nhau, trẻ rất hứng thú tích cực tham gia hoạt động.
+ Phần hồi tĩnh:Các chú bộ đội gửi tặng mỗi bạn một niềm mơ ước sau này
lớn lên sẽ trở thành các chú bộ đội“Trẻ đi nhẹ nhàng trên nền nhạc du dương”.
Ngoài các bài thơ giáo viên còn có thể áp dụng cáccâu chuyện như “Tích
Chu”, “Cây tre trăm đốt”,… ca dao, đồng dao để gây hứng thú dạy trẻ, kích thích
trẻ tích cực tham gia các hoạt động.
Tổchức"ngày hội thể dục thể thao" cấp tr ườngnâng cao chất lượ ng phát
triển vận động cho trẻ
Cùng với phương châm “học mà chơi, chơi mà học”, ngoài những hoạt động
học tập, vui chơi, chúng ta cũng cần quan tâm đến các hoạt động ngoại khóa của
trẻ. Tổ chức ngày hội thể thao kích thích lòng yêu thể dục, thể thao, góp phần
củng cố và hoàn thiện kĩ năng vận động ở trẻ, tạo không khi thi đua, rèn luyện thể
dục giữa trẻ các lớp trong trường.
"...Muốn khỏe mạnh thì hãy tập thể thao
Ai muốn khoẻ đẹp thì xin tập thể thao"
Những câu hát ngộ nghĩnh, giàu hình ảnh trong bài hát:“Con Cào Cào” của
nhạc sĩ Khánh Vinhđược các bé trường Mầm non HọaMi thuộc làu trongngày
"Hộithểdục, thể thao” cấp trường.Hoạt động thường niên này của nhà trường
được đông đảo học sinh hứng thú tham gia, góp phần rèn luyện cơ thể trẻ, khích
lệ lòng yêu thích thể dục, thể thao, tạo không khíthi đuasôi nổi giữa các lớp trong
trường.
Với nội dung phong phú, thiết thực, hình thức nhẹ nhàng, ngắn gọn, nghiêm
túc và sáng tạo, trẻ được trải qua các phần thi:
Phần thi thứ nhất: “Diễu hành”.
16
Giải pháp trong công tác chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng phát triển vận động cho trẻ tại
trườngMầm non Họa Mi
Phần thi thứ hai: “Đồng diễn”.
Phần thi thứ ba : “Tài năng, bé yêu”.
Phần thi thứ tư : “Đoàn kết phối hợp chung sức”.
Phần thi thứ nhất"diễu hành":Là phần thi chào hỏi các đội sẽ đi các kiểu đi
theo nhạc mà ban tổ chức đã chuẩn bị sẵnsao cho chuyển tiếp giữa phần này với
phần khác được kết hợp hài hòa với các điệu nhạc khác nhau: Vui nhộn, nhí nhảnh và
du dương trầm bổngđể trẻ giới thiệu về đội chơi của mình.
Phần thi thứ hai"đồng diễn": Phần thi này được tổ chức cho trẻ tập các
động tác tay, chân, bụng, bật tập kết hợp với dụng cụ thể dục.
Phần thi thứ ba“Tài năng, bé yêu”: Các đội tham gia hội thi phải thể hiện tài
năng của mình bằng một bài biểu diễn Earobic.
Trẻ thể hiện tài năng bằng bàiEarobic
Phần thi thứ tư“Đoàn kết phối hợp chung sức": Phần thi này được tổ chức
cho trẻ tập các bài tập khác nhau để các lớp thi đua với nhau nhằm mục đích phát
triển kỹ năng nhanh nhẹn, khéo léo của từng độ tuổi. Các đội thi cùng thực hiện
các trò chơi vận động như sau: kéo co, nhảy bao bố.
Người thực hiện: Lê Thị Hằng
17
Giải pháp trong công tác chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng phát triển vận động cho trẻ tại
trườngMầm non Họa Mi
Hình ảnh con trẻ vui đùa, chạy nhảy cùng bạn đồng trang lứa có lẽ chính là
kỉ niệm đẹp, trong trẻo nhất của lứa tuổi mầm non trong lòng cô và cha mẹ. Trẻ có
thể chứng minh bản thân đã lớn trong các trò chơi vận động, thể hiện năng khiếu,
cá tính riêng để từ đó cha mẹ hiểu thêm về những đứa trẻ đáng yêu của mình.
Ngoài các nội dung trên để phát triển vận động cho trẻ, giáo viên không chỉ
quan tâm tới các tiết học, hoạt động ngoài trời,… mà còn chú ý rèn cho trẻ thói
quen lao động tự phục vụ như: tự rửa tay, rửa mặt, vệ sinh góc chơi, tự cởi quần
áo, đeo cặp, cất cặp, giúp cô trực nhật làm những việc vừa sức.
Biện pháp 2: Chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác tuyên truyền phối hợp với
phụ huynh và cộng đồng để nâng cao chất lượng phát triển vận động cho trẻ
Nhiều bậc cha mẹ có quan điểm sai lầm khi chú trọng phát triển trí tuệ hơn
việc phát triển thể chất hoặc vô tình lãng quên giá trị của vận động trong hành
trang khôn lớn của con. Do đó, ngay từ đầu năm học, tôi đã chỉ đạo giáo viên xây
dựng nội dung và các hình thức tuyên truyền về nội dung giáo dục phát triển vận
động cho trẻ trong năm học với mục tiêu hướng đến nâng cao hiểu biết của cha
mẹ và cộng đồng về sự cần thiết phải xây dựng môi trường vận động an toàn và
phát triển vận động bên trong, bên ngoài lớp học. Việc tuyên truyền được thông
qua các hình thức cụ thể như sau:
Thông qua các hội thi, lễ của nhà trường, giáo viên tạo điều kiện cho cha mẹ
trực tiếp tham gia cùng con hoặc tham gia tổ chức chương trình cùng nhà trường,
hay đơn giản là đến cổ vũ động viên tinh thần trẻ phấn đấu.
Trong buối họp phụ huynh thông báo những trẻ bị suy dinh dưỡng, thấp còi,
hay những trẻ thừa cân béo phì để phụ huynh biết. Giáo viên phân tích cho phụ
huynh biết thêm một trong những nguyên nhân gây ra cho trẻ béo phì là do ít vận
động, hoặc là trẻ thấp còi có thể cải tạo tình trạng này bằng một số bài tập thể
dục như: đu tay, chơi bóng rổ...Ngoài ra, giáo viên còn chia sẻ các kết quả mà cô
18
Giải pháp trong công tác chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng phát triển vận động cho trẻ tại
trườngMầm non Họa Mi
trò đã đạt được trong nội dung phát triển vận động để thúc đẩy tinh thần của phụ
huynh.
Tuyên truyền phụ huynh cùng nhau góp sức làm đồ dùng đồ chơi cho trẻ
chơi ngoài trời như tận dụng lốp xe cũ, tre gỗ có sẵn, thùng phi, thùng gỗ… làm
xích đu làm cổng , làm cầu bập bênh, làm đồ chơi cho trẻ leo trèo hay tập đi thăng
bằng… góp sức cùng cô và trẻ làm đồ dùng, học liệu để dạy trẻ học hoặc giúp đỡ
trang trí lớp học...
Tuyên truyền phụ huynh tăng cường đưa trẻ tham gia các hoạt động giao
lưu, dạo chơi dã ngoại, tham quan cùng với gia đình, bạn bè, cho trẻ tự mang vác
một số đồ dùng cá nhân vừa sức, cho trẻ đi bộ, leo trèo có sự quan sát của người
lớn để tăng cường dẻo dai, sức bền, rắn chắc xương tăng cường sức khỏe đồng
thời giáo dục trẻ tính tự lập, lòng kiên nhẫn, chịu khó, tự phục vụ mình, không
trông chờ vào người khác…
Đối với các hoạt động trong ngày: Ở nhà bố mẹ không làm thay hết mọi
việc cho trẻ mà tập cho trẻ làm những công việc đơn giản vừa sức. Cha mẹ cùng
trẻ chuẩn bị và sắp xếp hợp lý trang phục cho trẻ để khi đến lớp. Trẻ được thoải
mái vận động, chạy nhảy. Phụ huynh không nên gò ép con cái trong khuôn khổ hay
đặt các quy định nghiêm khắc quá mức khiến trẻ nhút nhát, ngại vận động.
Qua biện pháp này tôi thấy hầu hết phụ huynh đều có nhận thức về phát
triển vận động cho trẻ, quan tâm hơn đến việc chăm sóc nuôi dưỡng cũng như phát
triển thể lực cho trẻ nên thể chất của học sinh trong trường được nâng lên rõ rệt.
Một số phụ huynh rất phấn khởi khi được tham dự các hoạt động của các con.
Thêm vào đó, lãnh đạo địa phương đã tạo điều kiện mọi mặt cho công tác
tuyên truyền cũng như vận động nhân dân, phụ huynh, hỗ trợ kinh phí đầu tư mua
sắm các đồ dùng hiện đại nhưcầu trượt liên hoàn, xích đu, cho các lớp, góp phần
Người thực hiện: Lê Thị Hằng
19
Giải pháp trong công tác chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng phát triển vận động cho trẻ tại
trườngMầm non Họa Mi
nâng cao chất lượng giáo dục trẻ trong nhà trường, đáp ứng được yêu cầu đổi mới
của ngành giáo dục.
IV. Tính mới của giải pháp
Qua đề tài này, tôi đã đưa ra những biện pháp nhằm thay đổi lối mòn trong
việc tổ chức các hoạt động cho một giờ thể dục cứng nhắc trong việc áp dụng
lượng vận động chođộ tuổi theo quy định, ít chúý đến cá biệt hóa các trẻ trong lớp.
Mỗi ngày đi học của trẻ nên là khoảng thời gian tươi đẹp và vui vẻ nhất, do đó, cô
giáo – những người mẹ thứ hai dịu hiền phải biết cách khéo léo lồng ghép nội
dung phát triển vận động vào các hoạt động trong ngày cho trẻ. Tạo cho trẻ cơ hội
tham gia các trò chơi vận động trong giờ học thể dục một cách thoải mái và phù
hợp với khả năng vận động.Ngoài ra,văn học được xem là một trong những
phương tiện giáo dục trẻ phát triển toàn diện, giúp trẻ tham gia hoạt động tích cực,
tự giác, đạt hiệu quả cao trong các tiết học thể dục.Tất cả hướng đến mục tiêu
của nâng cao giáo dục phát triển vận động, đáp ứng được tinh thần giáo dục “lấy
trẻ làm trung tâm”.
V. Hiệu quả sáng kiến kinh nghi ệm
Sau khi triển khai đề tài này, tôi nhận thấy hiệu quả giáo dục phát triển vận
động cho trẻ trong trường Mầm non Họa Mi đã được nâng cao rõ rệt. Trẻ hứng thú
và mạnh dạn hơn trong các giờ học, thoải mái bộc lộ năng khiếu vận động, thể
hiện niềm vui thích đáng yêu của lứa tuổi, quyết đoán hơn khi đưa ra các quyết
định hàng ngày. Kĩ năng vận động của trẻ được rèn luyện khá tốt thông qua các hội
thi thể thao, tinh thần đồng đội được hình thành khi các lớp cùng thi đua trong các
trò chơi vận động.
Giáo viên hiểu sâu hơn về nội dung phát triển vận động, từ đó có thêm kỹ
năng xây dựng các hoạt động giáo dục phát triển vận động chotrẻ,hình thức vận
động linh hoạt, xuyên suốt trong các hoạt động hàng ngày và được tích hợp nhiều
20
Giải pháp trong công tác chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng phát triển vận động cho trẻ tại
trườngMầm non Họa Mi
nội dung hấp dẫn như âm nhạc, truyện, ca dao, trò chơi vận động... làm mềm hóa
nội dung bài học. Giáo viên đã xác định rõ mục tiêu phát triển vận động của trẻ ở
trong trường mầm non là nâng cao thể lực, giảm tỉ lệ trẻ bị suy dinh dưỡng nhẹ
cân, thấp còi.
* Bảng so sánh kết quả cuối năm học 2017 – 2018 và cuối năm học 20182019
TT
Kết
quả
cuối
năm
học
2017
2018
Nội
dung
Kết quả cuối năm học 20182019
TS
Đánh
giá
Đánh giá
GV
TS
T
K
ĐYC
5
8
5
17
12
5
0
4
5
9
17
9
6
2
5
9
17
9
5
3
6
4
17
12
5
0
GV
1
Giáo viên nhận thức vai trò
của việc giáo dục phát triển
vận động cho trẻ
2
Sáng tạo trong việc thiết lập
môi trường, các hoạt đông
giáo dục phát triển vận động
cho trẻ
3
Sáng tạotrong việc lồng ghép
tích hợp yếu tố văn học để
18
nâng cao phát triển vận động
cho trẻ
4
Làm tốt công tác phối hợp
với phụ huynh để cùng làm
đồ dùng , dụng cụ, luyện tập
cho trẻ
18
18
18
4
7
KĐ
YC
T
K
ĐYC
KĐYC
Phần thứ ba : Kết luận,kiến nghị
I.Kết luận
Vì tương lai nâng cao tầm vóc người Việt, giáo dục phát triển vận động cho
trẻ mầm non là bước đi đầu tiên trên một chặng đường dài.Giáo dục thể chất cho
Người thực hiện: Lê Thị Hằng
21
Giải pháp trong công tác chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng phát triển vận động cho trẻ tại
trườngMầm non Họa Mi
trẻ mầm non là vấn đề cũ nhưng vẫn cần những phương pháp mới, những “chiếc
bình mới” để thúc đẩy mục tiêu ấy mau chóng thành công tốt đẹp.
Để làm được điều này, tôi đã bồi dưỡng cho giáo viên nắm vững các phương
pháp, đổi mới hình thức tổ chức phát triển vận động cho trẻ. Các lớp được tạo môi
trường theo các góc, có không gian cho trẻ phát triển vận động. Nâng cao phát
triểnvận động làm tăng quá trình tuần hoàn hô hấp, thay đổi trạng thái cơ thể giữa
các hoạt động, không chỉ góp phần nâng cao nhận thức mà còn giúp trẻ phát triển
ngôn ngữ và trí tưởng tượng. Trường học chú trọng đầu tư cơ sở vật chất khang
trang, đầy đủ. Phụ huynh và địa phương hiểu rõ về ý nghĩa của vận động nên đã
tích cực hưởng ứng, hỗ trợ các hoạt động của nhà trường.Giáo dục thể chất cho
trẻ mầm non mang nhiều ý nghĩa trong những năm tháng định hình tính cách cũng
như suy nghĩ của trẻ. Để mỗi ngày của trẻ đến trường, là“ học mà chơi, chơi bằng
học học”, những tiết học cần lồng ghép sinh động những hoạt động hấp dẫn, thu
hút sự chú ý của các em. Vươn cao thể chất chính là nền tảng cho trí tuệ trẻ ngày
càng vươn xa.
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG CHẤMSKKNCẤP TRƯỜNG
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………........................
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG KHOA HỌC
22
Giải pháp trong công tác chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng phát triển vận động cho trẻ tại
trườngMầm non Họa Mi
TÀI LIỆU THAM KHẢO
ST
TÊN TÀI LIỆU
TÁC GIẢNHÀ XUẤT BẢN
T
1
Những sáng kiến kinh nghiệm chọn
lọc
2
Nhà xuất bản Giáo dục Việt
Nam
Thông tư 28/2016 sửa đổi bổ sung
Nhà xuất bản Giáo dục Việt
Người thực hiện: Lê Thị Hằng
23
Giải pháp trong công tác chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng phát triển vận động cho trẻ tại
trườngMầm non Họa Mi
Chương trình GDMN
3
Hướng dẫn tổ chức các hoạt động
Nhà xuất bản Giáo dục Việt
giáo dục phát triển vận động cho trẻ
Nam
trong trường mầm non
4
24
Nam
mạng internet ( Google.com.vn)