sở giáo dục và đào tạo thanh hoá
phòng giáo dục và đào tạo thọ xuân
--------------------------
G D
Một số biện pháp chỉ đạo phụ đạo
học sinh yếu kém ở lớp 5
Tác giả: Mai Thị Oanh
Chức vụ: Hiệu trởng
Đơn vị: Trờng Tiểu học Xuân Bái -Thọ
Xuân
Môn: Quản lí
1
Th¸ng 4 nĂm 2011
PHẦN 1: ĐẶT VẤN ĐỀ
I. Lí do chọn đề tài: Thực hiện lời dạy của Bác:
" Vì lợi ích mười năm trồng cây
Vì lợi ích trăm năm trồng người".
Lời dạy đó vẫn sống mãi với thời gian và vẫn luôn là điều tâm đắc
đối với giáo viên chúng ta. Bởi vì giáo dục luôn là nền móng vững chắc cho
những mầm non của đất nước vươn lên, cho những em học sinh thân yêu
của chúng ta có đủ hành trang sẵn sàng bước vào thế kỷ mới Thế kỷ khởi
đầu bằng nền Công nghiệp hoá Hiện đại hoá... Và đó cũng là nguồn nhân
lực chủ đạo trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước.Chúng ta có thể
khẳng định nguồn nhân lực là yếu tố cơ bản và quyết định cho sự phát
triển đất nước,trong đó giáo dục và đào tạo được coi là cơ sở cho sự phát
triển bền vững đó. Để nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực thì
việc cần thiết phải làm là " nâng cao chất lượng giáo dục". Việc nâng cao
chất lượng giáo dục là nhiệm vụ chính trị trọng tâm mà toàn ngành giáo
dục phải chăm lo. Như chúng ta đã được biết, bậc học Tiểu học là bậc học
nền tảng. Mục tiêu của giáo dục Tiểu học là nâng cao chất lượng giáo dục
toàn diện. Giáo dục Tiểu học nhằm hình thành cho học sinh những cơ sở
ban đầu cho sự cơ bản góp phần hình thành nhân cách con người Việt Nam
xã hội chủ nghĩa, bước đầu xây dựng tư cách trách nhiệm của công dân,
chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học Trung học cơ sở.
Năm học 20102011, thực hiện chủ đề năm học" Đổi mới công tác
quản lí, nâng cao chất lượng giáo dục". Các nhà trường tiếp tục thực
hiện tốt các cuộc vận động" Hai không" với 4 nội dung :" Nói không với
tiêu cực trong thi cử và bện thành tích trong giáo dục, nói không với vi
phạm đạo đức nhà giáo và để học sinh ngồi nhầm lớp". Thế nhưng để đạt
hiệu quả cao không dễ chút nào, khi trong thực tế một số lớp học bao giờ
cũng có sự chênh lệch trình độ tiếp thu của học sinh và nhất là học sinh
yếu kém thì kết quả là một gánh nặng. Gánh nặng đó khiến các em khó
vượt qua để theo kịp với các bạn trong lớp. Vậy làm sao để thúc đẩy động
cơ học tập của học sinh yếu kém ở Tiểu học nói chung, ở lớp 5 nói riêng.
Đó chính là vấn đề mà chúng ta đặt ra và cần có hướng giải quyết. Như
vậy với tỉ lệ học sinh yếu kém ở bậc Tiểu học nói chung, ở lớp 5 nói riêng
như thế nào thì làm sao có thể là nền móng, là cơ sở để các em học tiếp lên
Trung học cơ sở?
2
Là quản lí của một trường Tiểu học, tôi luôn băn khoăn trản trở tìm
tòi nghiên cứu những giải pháp để hạn chế học sinh yếu kém, đặc biệt là
học sinh yếu kém ở lớp 5. Chính vì vậy mà tôi đã chọn đề tài:
"Một số biện pháp chỉ đạo phụ đạo học sinh yếu kém ở lớp 5"
II. Thực trạng:
Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ dạy và học, nhà trường đã gặp
những thuận lợi và khó khăn như sau:
1. Thuận lợi:
1.1. Địa phương:
Địa phương Xuân Bái là một trong những địa phương quan tâm nhiều
đến công tác giáo dục. Trong những năm gần đây đời sống kinh tế văn hoá
giáo dục của nhân dân được phát triển, nhận thức có nhiều chuyển biến
tốt, con em đi học đã được phụ huynh quan tâm hơn. Các cấp uỷ Đảng,
chính quyền địa phương luôn quan tâm đến công tác giáo dục của nhà
trường.
1.2. Nhà trường:
Đối với học sinh lớp 5 là lớp cuối cấp của bậc Tiểu học nên ý thức động
cơ của học sinh lớp 5 có thể tiếp nhận sự giúp đỡ trong học tập từ nhiều
phía. Từ đó giúp các em học sinh yếu giảm bớt phần nào khó khăn trong
học tập.
Đội ngũ giáo viên nói chung và của khối lớp 5 nói riêng đại đa số là trẻ
khỏe nhiệt tình, tâm huyết với nghề và có năng lực chuyên môn. Số giáo
viên có trình độ trên chuẩn cao: 4/4 đạt trên chuẩn(100%).
Nhà trường luôn nhận được sự chỉ đạo sát sao của Phòng giáo dục, Chi bộ
trường.
2. Khó khăn:
Xuân Bái là một xã nằm phía tây huyện Thọ Xuân, địa bàn dân cư rộng,
một bộ phận học sinh đi lại khó khăn( Khu Xuân Tân giáp Thường Xuân
cách trường 45 km). Những hôm trời mưa đường lầy lội nên các em
thường đi học chậm giờ thậm chí các em phải nghỉ học.
Trình độ dân trí không đều, điều kiện kinh tế của nhân dân còn nhiều khó
khăn. Địa phương là một điểm nóng của tệ nạn ma tuý nên ảnh hưởng
nhiều đến công tác giáo dục nói chung và giáo dục Tiểu học nói riêng. Một
bộ phận phụ huynh chưa quan tâm đến việc học tập của con em mình, còn
phó mặc cho nhà trường.
3
Cơ sở vật chất của nhà trường tuy đã có sự đầu tư hàng năm , song vẫn
chưa đủ để đáp ứng được nhu cầu của việc dạy và học: Phòng học, ánh
sáng chưa đủ, bàn ghế ... nên đã ảnh hưởng không nhỏ đến việc học tập
của học sinh.
Trong những năm gần đây chất lượng đại trà có phần được cải thiện song
tỉ lệ học sinh yếu kém của nhà trường nói chung, của khối 5 nói riêng vẫn
còn cao với yêu cầu chung.
3. Kết quả điều tra khảo sát thực tiễn học sinh yếu kém ở lớp 5:
Qua thực tiễn chỉ đạo việc giảng dạy, kết quả khảo sát chất lượng đầu
năm, kết hợp với nhận xét của từng giáo viên chủ nhiệm, bản thân nhận
thấy rằng: Tỉ lệ học sinh yếu kém của khối 5 còn khá cao, cụ thể như sau:
Tổng số học sinh khối Số HS học lực yếu
5
SL
TL
101
13
12,8
Số HS học lực kém
SL
TL
2
1,9
Với tỉ lệ 14,7% học sinh yếu kém quả là một con số đáng lo ngại mà
nhà trường đang phải đối mặt và quan tâm nhiều. Vậy làm thế nào để hạn
chế tỉ lệ học sinh yếu kém đến mức thấp nhất nhằm góp phần nâng cao
chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường? Để trả lời câu hỏi đó việc
tìm ra nguyên nhân dẫn đến tình trạng học sinh yếu kém là hết sức quan
trọng chính vì vậy mà tôi đã tìm hiểu, điều tra và rút ra một số nguyên nhân
đó là:
4. Nguyên nhân dẫn đến học sinh có học lực yếu kém:
* Về phía học sinh:
Học sinh chưa nhận thức được động cơ và mục đích học tập. Ham chơi,
lười học, thái độ học tập không đúng. Một bộ phận học sinh có sức khoẻ
yếu và điều kiện ọc tập khó khăn.
Một số học sinh đã bị hổng kiến thức từ lớp dưới nên việc tiếp cận nắm
tri thức mới thật sự là vất vả đối với các em. Đặc biệt có những học sinh
học lớp 5 mà đọc chưa thông, viết chưa thạo nói gì đến việc tiếp thu bài
mới ...
Tình trạng học sinh đi học chưa chuyên cần, thường hay nghỉ học khi trời
mưa vẫn còn. Chính vì vậy mà không nắm được kiến thức của buổi học
hôm đó dẫn đến không tiếp thu được bài của ngày hôm sau, nhiều lần như
vậy ắt lực học sẽ yếu kém.
4
Nhiều học sinh còn chưa mạnh dạn trong các hoạt động, không linh hoạt,
thiếu sáng tạo ... là lí do các em không được tiếp xúc với môi trường bên
ngoài, không được tham gia các hoạt động tập thể, thiếu hiểu biết thông
qua các thông tin đại chúng ...
* Về phía nhà trường:
Công tác quản lý của Ban giám hiệu nhà trường chưa sâu sát, thiếu sự
kiểm tra trong việc đánh giá dẫn đến tình trạng học sinh yếu kém mà không
có biện pháp giúp đỡ.
Tổ chuyên môn chưa có kế hoạch cụ thể trong việc phụ đạo học sinh yếu
kém, thiếu sự kiểm tra đôn đốc. Chưa xây dựng được việc sinh hoạt tổ
chuyên môn dưới dạng chuyên đề" Nâng cao chất ượng học sinh yếu kém".
Nguyên nhân học sinh học yếu không phải hoàn toàn là ở học sinh mà một
phần ảnh hưởng không nhỏ là ở người giáo viên,Thầy hay thì mới có trò
giỏi. Ngày nay, để có thể thực hiện tốt công tác giảng dạy thì đòi hỏi giáo
viên phải không ngừng học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ.
Tuy nhiên ở đây không phải giáo viên nào có trình độ học vấn cao, tốt
nghiệp giỏi thì sẽ giảng dạy tốt mà ở đây giáo viên phải biết lựa chọn
phương pháp dạy học nào là phù hợp với từng đối tượng học sinh và từng
nội dung kiến thức.Qua quá trình công tác bản thân tôi nhận thấy, vẫn còn
một bộ phận nhỏ giáo viên chưa chú ý quan sát đến các đối tượng học sinh,
đặc biệt là học sinh yếu chưa trú trọng đến đổi mới phương pháp để nâng
cao chất lượng, chưa đánh giá được chất lượng đến những học sinh có khó
khăn trong học tập, chưa đề ra được các biện pháp có hiệu quả để giúp đỡ
học sinh.
* Về phía địa phương phụ huynh:
Một số gia đình phụ huynh chưa theo dõi thường xuyên đến việc học tập
của con, còn phó mặc việc giáo dục con cái cho nhà trường. Một số gia
đình có điều kiện kinh tế quá khó khăn, hoàn cảnh phức tạp nên đã ảnh
hưởng rất lớn đến việc học của học sinh.
Các đoàn thể, đoàn thanh niên, Hội khuyến học ... của xã tuy có hoạt động
song hiệu quả chưa cao, chưa thúc đẩy được phong trào dạy và học ở địa
phương nói chung và ở nhà trường nói riêng.
Cơ sở vật chất của nhà trường chưa đáp ứng được nhu cầu dạy và học:
Phòng học thiếu ánh sáng, thiếu về số lượng( 16 phòng/ 20 lớp) kéo theo
bàn ghế không đúng kích cỡ.
5
Từ những nguyên nhân trên, tôi đã suy nghĩ, tìm tòi, đúc rút kinh nghiệm
trong quá trình công tác và mạnh dạn đưa ra một số biện pháp chỉ đạo việc
phụ đạo HS yếu kém ở lớp 5 mà tôi áp dụng như sau:
PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Một số giải pháp thực hiện:
1. Bồi dưỡng nhận thức, nâng cao tình thần tự giác tích cực cho giáo viên.
2. Rà soát, phân loại đối tượng xác định nguyên nhân học yếu: Giao khoán
chất lượng học sinh yếu kém.
3. Tổ chức họp phụ huynh học sinh.
4. Thành lập lớp học riêng cho học sinh yếu kém.
5. Xây dựng môi trường học tập thân thiện
6. Nâng cao kinh nghiệm phụ đạo học sinh yếu kém cho giáo viên.
7. Tăng cường công tác kiểm tra đánh giá.
8. Tập trung chỉ đạo việc bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên.
9. Tăng cường các hoạt động ngoài giờ lên lớp.
II. Một số giải pháp Biện pháp chỉ đạo việc phụ đạo học sinh yếu
kém lớp 5 trong 2 năm học 20092010; 20102011.
Trong hai năm học vừa qua, việc chỉ đạo phụ đạo học sinh yếu kém
của nhà trường đã có nhiều đổi mới và có kết quả khá khả quan, cụ thể
như sau:
1. Bồi dưỡng nhận thức nâng cao tinh thần tự giác tích cực cho giáo
viên:
Xây dựng tinh thần trách nhiệm về đạo đức nghề nghiệp cho giáo
viên, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên là khâu then chốt để nâng cao chất lượng
dạy và học vì thế đây là việc làm thường xuyên và liên tục. Để làm tốt
công tác này Ban giám hiệu nhà trường đánh giá đúng chất lượng đội ngũ
giáo viên của mình, Chỉ ra được đội ngũ của mình non về mặt nào, có
những khả năng đặc biệt nào để từ đó có kế hoạch bồi dưỡng và bố trí
giáo viên cho thích hợp. Ngay từ đầu năm học chúng tôi đã triển khai đầy
đủ các Công văn, chỉ thị, các cuộc vận động của ngành, kế hoạch của nhà
trường về thực hiện nhiệm vụ của năm học. Từ đó họ xác định rõ được
việc phụ đạo học sinh yếu kém là một trong những nhiệm vụ trọng tâm và
là trách nhiệm của bản thân.
6
Xác định công tác phụ đạo học sinh yếu kém là cả một quá trình cực
kì nan giản, không đơn thuần chỉ bằng trách nhiệm mà đòi hỏi còn phải có
lòng nhiệt tình, tinh thần tự giác tích cực trong công tác. Chính vì thế mà
ngay từ cán bộ quản lí phải thực sự gương mẫu trong công tác chỉ đạo của
mình. Vì vậy Ban giám hiệu Thầy cô giáo luôn là tấm gương sáng cho học
sinh noi theo.
Trường Tiểu học Xuân Bái nơi tôi công tác còn thiếu phòng học để
phục vụ cho dạy 10 buổi/ tuần. Vì vậy, chúng tôi phải dạy thêm cho học
sinh yếu kém vào thứ 7 nên Ban giám hiệu phải vận động giáo viên hi sinh
ngày nghỉ để đi làm công tác "từ thiện" nghĩa là dạy không thu một khoản
lệ phí gì. Để thấm nhuần tư tưởng và trách nhiệm của giáo viên trong việc
nâng cao chất lượng đại trà, chúng tôi tổ chức họp Chi bộ, ban giám hiệu,
các tổ trưởng chuyên môn đã thông tư tưởng đến từng đồng chí Đảng viên
bởi vì họ là những người đi đầu trong mọi hoạt động, là lực lượng nòng
cốt của nhà trường. Họ sẽ là những người đầu tiên có trách nhiệm cao nhất
trong việc dạy học đồng thời có nhiệm vụ tuyên truyền, vận động sâu rộng
đến mọi quần chúng.
Từ những việc làm trên, nhận thức của Giáo viên đã được nâng lên rõ rệt.
Mọi người đã tích cực, tự giác làm việc một cách hết mình vì học sinh thân
yêu tất cả đều xuất phát từ lòng yêu thương học sinh. Cụ thể 100% giáo
viên đã tình nguyện dạy học sinh yếu kém vào 2 buổi trong tuần trong đó
có ngày thứ 7.
2. Chỉ đạo rà soát phân loại đối tượng, xác định nguyên nhân, giao
khoán chất lượng học sinh yếu kém:
* Thực hiện nhiệm vụ năm học cùng với sự chỉ đạo của PGD & ĐT Thọ
Xuân ngay từ đầu năm học BGH đã chỉ đạo cho giáo viên các lớp tiến hành
kiểm tra viết ở 2 môn Toán và Tiếng Việt, từ kết quả kiểm tra phân loại
của học lực học sinh, xác định học sinh thuộc loại yếu và kém. Từ đó:
So sánh kết quả khảo sát chất lượng đầu năm với kết quả xếp loại học
lực cuối năm, các chỉ số tỉ lệ tăng hay giảm sút?
* Bước tiếp theo tìm ra nguyên nhân học sinh học tập yếu kém. Việc
quan trọng nhất của vấn đề là cần xác định rõ nguyên nhân dẫn đến tình
trạng học sinh học yếu. Có thể khẳng định giáo viên chủ nhiệm là người
nắm bắt tốt nhất điều kiện học tập cũng như trình độ thực tế của học
sinh, vì vậy tôi đã tiến hành thu thông tin từ giáo viên. Chẳng hạn danh sách
học sinh yếu kém mà tôi đã yêu cầu giáo viên lập như sau:
7
Danh sách học sinh yếu kém lớp 5...
Tổng số học sinh yếu kếm ....
Học yếu
môn
TT
Họ và tên HS
1
2
Nguyễn Thị An
Lê Văn Bình
Lý do học yếu
Toá
n
T.
Việt
X
X
X
Ý
thứ Sức
c
kho
học ẻ
tập
X
ĐK
học
tập
khó
khăn
GĐ
chưa Lý
quan do
tâm khác
Đánh
giá sự
tiến bộ
sau mỗi
lần
kiểm
tra
X
Dựa trên danh sách này, sau mỗi lần thi định kỳ hoặc kiểm tra chất
lượng học sinh yếu kém giáo viên nhận xét về sự tiến bộ của từng em để
BGH nắm được và có hướng chỉ đạo kịp thời.
* Tổ chức giao khoán chất lượng học sinh yếu kém: Trên cơ sở khảo sát và
điều kiện thực tế của giáo viên, học sinh chúng tôi giao khoán chất lượng
học sinh yếu kém cho từng giáo viên chủ nhiệm như sau:
Lớ
p
5A
5B
5C
5D
Số HS học lực
yếu kém đầu
năm học 2010
2011
3
4
4
4
Số học sinh yếu kém
cuối HKI
Yếu
Kém
1
2
2
1
0
0
0
1
Số học sinh yếu kém
cuối HKII
Yếu
Kém
0
0
0
0
0
0
0
0
Qua việc giao khoán chất lượng học sinh cụ thể đến từng giáo viên thì
mỗi giáo viên đã có ý thức trách nhiệm cao hơn trong công tác dạy học nói
chung và việc phụ đạo học sinh yếu kém nói riêng.
3. Tổ chức họp phụ huynh học sinh có học lực yếu kém:
Một trong những lực lượng góp phần thành công trong công tác phụ
đạo học sinh yếu kém của nhà trường đó là phụ huynh. Chính vì thế mà
ngay sau khi phân loại học sinh, chúng tôi tổ chức họp phụ huynh để thông
báo tình hình và bàn biện pháp phối hợp giúp đỡ học sinh vươn lên trong
học tập, thành phần của buổi họp này gồm:
8
Đại diện chính quyền địa phương, ban đại diện cha mẹ học sinh ,Giáo
viên, phụ huynh học sinh toàn trường cùng tham dự để các tổ chức này
phối hợp với chúng tôi hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Điều rất khó khăn và hay mắc phải là một bộ phận phụ huynh có con
học yếu kém thường hay vắng mặt, không tham gia họp. Chính vì thế công
tác mời họp cũng cần lưu ý, chúng tôi phải nhờ Ban đại diện cha mẹ học
sinh đến từng nhà để động viên trước khi cuộc họp diễn ra. Trong nội dung
họp vấn đề đầu tiên chúng tôi đề cập đến đó là" Nâng cao nhận thức cho
phụ huynh'', bằng cách: Nêu lên tầm quan trọng của việc học, tác hại khó
khăn của việc học yếu đối với học sinh, gia đình và nhà trường. Sau đó
thông báo cho phụ huynh biết kế hoạch, biện pháp tổ chức phụ đạo học
sinh yếu kém để phụ huynh nắm bắt được. Từ đó bàn với phụ huynh cách
phối hợp giữa gia đình và nhà trường.
4. Thành lập lớp học riêng cho học sinh yếu kém:
Việc phụ đạo học sinh yếu kém nếu chỉ thực hiện trong những giờ
học chính khoá thì chưa đủ, không mang lại hiệu quả cao bởi vì lượng thời
gian dành cho các em là quá ít. Chính vì vậy mà chúng tôi đã cho học sinh
yếu kém của cả khối 5 để lập thành một lớp học riêng, tạo điều kiện để
các em có cơ hội được học tập và đáp ứng yêu cầu cơ bản của chương
trình Tiểu học trên cơ sở dạy các môn học xoay quanh môn cơ bản là
Tiếng việt và Toán
( chú trọng các kĩ năng đọc, viết, tính toán). Đối với lớp học này nhà truờng
sẽ không thu một khoản lệ phí gì bởi vì hầu hết gia đình học sinh đều rất
nghèo, nếu thu tiền thì chắc chắn các em sẽ không đi học. Việc phân công
giáo viên dạy lớp này cũng cần được quan tâm vì không ai cũng có thể dạy
được mà phải là người có trình độ chuyên môn vững vàng, có kinh nghiệm
phụ đạo học sinh yếu kém và đặc biệt có tinh thần trách nhiệm cao, nhiệt
tình tâm huyết với nghề. Vì vậy tôi đã chọn cử 2 giáo viên khối 5 đó là Cô
Hà Thị Lan môn Tiếng Việt, Thầy Đào Nguyên Thành dạy Toán.
Thời gian học: Nhà trường tổ chức dạy thêm 2 buổi/ tuần( vào thứ 4,
thứ 7 trừ những buổi học tăng buổi). Nội dung dạy bám sát chương trình
Tiểu học, chương trình lớp 5 và đặc biệt là bổ sung những kiến thức, kĩ
năng mà các em còn đang yếu, còn thiếu với mong muốn học sinh hổng
kiến thức chỗ nào thì dạy chỗ đó để các em theo kịp chương trình. Đối với
giáo viên dạy cần lên kế hoạch và soạn giáo án để BGH kiểm tra 1 lần/
tuần. Giáo viên cần có sổ theo dõi học sinh đi học chuyên cần, nhận xét
chung về mức độ nắm kiến thức của học sinh trong buổi học hôm đó để
BGH theo dõi. Trong số học sinh khối 5 có 5 em hay nghỉ học vì gia đình
9
quá nghèo, không có sách vở quần áo. Nhà trường đã tổ chức các hoạt động
giáo dục đạo đức, giáo dục tinh thần" tương thân tương ái", tặng vở, sách
giáo khoa cũ, tặng áo cho bạn bè, phân công học sinh khá giỏi kèm cặp,
giúp đỡ học sinh yếu kém, gần gũi động viên và chia sẻ kịp thời với những
học sinh có hoàn cảnh gia đình khó khăn. Ngoài ra nhà trường đã miễn,
giảm các khoản đóng góp đầu năm học.
5.Xây dựng môi trường học tập thân thiện:
Sự thân thiện của giáo viên là điều kiện cần để những biện pháp dạy học
đạt hiệu quả cao. Thông qua cử chỉ, lời nói, ánh mắt, nụ cười...Giáo viên
tạo sự gần gũi, cảm giác an toàn nơi học sinh để các em bày tỏ những khó
khăn trong học tập, trong cuộc sống của bản thân mình.
Giáo viên luôn tạo cho bầu không khí lớp học thoải mái,nhẹ nhàng, không
đánh mắng hoặc dùng lời thiếu tôn trọng với các em, đừng để cho học sinh
cảm thấy sợ giáo viên mà hãy làm cho học sinh thương yêu và tôn trọng
mình.
Bên cạnh đó, giáo viên phải là người đem lại cho các em những phản hồi
tích cực. Ví dụ như giáo viên nên thay chê bai bằng khen ngợi, giáo viên tìm
những việc mà các em hoàn thành dù chỉ là những việc nhỏ để khen ngợi
các em. Hoặc có thể dùng các phiếu thưởng có in các lời khen phù hợp với
từng việc làm của các em như: "Biết giúp đỡ người khác", " Thái độ nhiệt
tình và tích cực"...
6. Nâng cao kinh nghiệm phụ đạo học sinh yếu kém cho giáo viên:
Để nâng cao kinh nghiệm phụ đạo học sinh yếu kém cho giáo viên
khối 5 tôi đã tổ chức buổi" Hội thảo về việc phụ đạo học sinh yếu kém"
dưới sự chỉ đạo của BGH, cách tổ chức buổi hội thảo như sau:
Bước 1: Tôi yêu cầu từng giáo viên trong khối đưa ra các nguyên nhân, biện
pháp phụ đạo học sinh yếu mà mình đã áp dụng trong quá trình giảng dạy.
Bước 2: Sau khi giáo viên đã đưa ra những nguyên nhân dẫn đến học sinh
có học lực yếu kém và giải pháp thực hiện của bản thân BGH chốt lại các
biện pháp tối ưu và nêu định hướng ( cơ bản nhất) để phụ đạp học sinh
yếu kém lớp 5. Cụ thể:
6.1. Đối với học sinh có kĩ năng đọc yếu:
Tạo điều kiện cho các em được đọc nhiều trong giờ tập đọc, thường
xuyên sửa sai kịp thời cho các em luyện đọc lại từ sai nhiều lần. Trước hết
cho học sinh luyện đọc câu ( trường hợp học sinh đọc quá yếu thì giáo viên
10
phải cho học sinh đánh vần) sau đó luyện đọc đoạn. Các giờ học khác thì
dành cho các em được đọc nhiều, thực hành nhiều và thường xuyên được
rèn kĩ năng đọc một cách liên tục mà không tốn nhiều thời gian. Giáo viên
động viên học sinh mượn sách ở Thư viện ( truyện thiếu nhi) để dành thời
gian các em thể hiện giọng của mình ( 15 phút đầu giờ). Giáo viên đánh giá
sự tiến bộ của các em sau mỗi tuần đọc, làm được điều này ta sẽ thúc đẩy
các em say mê rèn đọc.
Khi các em đã đọc đúng thì giáo viên tổ chức cho các em luyện đọc
trôi chảy trong nhóm. Giúp học sinh mở rộng vốn từ và hiểu nghĩa từ qua
việc đọc bài từ đó giúp các em hiểu nội dung bài học.
6.2 Đối với học sinh yếu về kỹ năng viết và trình bày kém:
Thực tế cho thấy, những học sinh yếu thường là viết xấu, không
biết cách trình bày, vở bẩn, sai lỗi chính tả nhiều ... Về chữ viết giáo viên
phải cho học sinh viết lại: chữ cái thường, chữ cái hoa giáo viên phải theo
dõi học sinh từng nét, thậm chí từ điểm đặt bút, điếm kết thúc, độ cao con
chữ, rèn thế chữ ổn định. Tổ chức cho các em ôn lại âm vần. Sau đó luyện
viết từ câu, đoạn.
Về lỗi chính tả cũng phải chú ý đến việc viết hoa đúng quy tắc viết g,
gh, k, c, q phân biệt r, d, gi, s, x, thanh hỏi, thanh ngã.
Bên cạnh đó cũng phải chú ý đến việc viết hoa đúng quy tắc
( thường thì học sinh yếu viết hoa rất tuỳ tiện) nên cần lồng ghép ôn lại
quy tắc viết hoa đúng tên người, tên địa danh đã học lớp dưới.
Về cách trình bày: Luyện cho học sinh biết cách trình bày đoạn văn, đoạn
thơ, cách trình bày một trang vở ...cách bọc vở, giữ vở sạch ...
6.3 Đối với nhóm học sinh viết văn kém:
Như chúng ta đã biết đối với những học sinh yếu, kém thường thì
viết văn cũng kém.
Nguyên nhân:
Nhận dạng thể loại kém.
Học sinh quá nghèo nàn về vốn từ, không biết sử dụng những từ ngữ
có tác dụng gợi tả, gợi cảm diễn đạt vụng về ( thường chỉ dùng những câu
kể).
Không biết sử dụng dấu câu: có những bài văn chỉ sử dụng dăm ba
câu sơ sài, thậm chỉ cả một bài văn chẳng dùng dấu câu nào.
Để rèn kĩ năng viết văn tôi đã đưa ra một biện pháp tiêu biểu cho
giáo viên tham khảo như sau:
11
Ví dụ: Tả hình dáng và những nét tốt của một bạn trong lớp em được
nhiều người quý mến ( Tiếng việt 5 Tập 1 Tang 94).
Bước 1: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu đề bài.
Giáo viên yêu cầu học sinh tìm hiểu đề bài qua hệ thống câu hỏi của
giáo viên như: Thể loại gì? Đối tương? Trọng tâm ... từ đó giúp các em
nắm chắc thể loại không lạc sang thể loại khác.
Bước 2: Hướng dẫn học sinh tìm từ, chọn từ để phục vụ cho việc đặt câu.
Giáo viên yều cầu học sinh tìm những từ ngữ thường dùng để tả:
Hình dáng: Thấp, dỏng cao, hơi đậm ...
Khuôn mặt: Tròn, vuông chữ điền, trái xoan ...
Các nét trên khuôn mặt: * Vầng tráng: Rộng, vuông vắn ...
* Mũi: Dọc dừa, thẳng, cao ...
* Đôi môi: Đỏ thắm, hình quả tim ...
* Mắt: đen lay láy như mắt bồ câu, đen như hạt nhãn ...
Bước 3: Hướng dẫn học sinh cách đặt câu văn tả:
Ở bước này giáo viên phải chỉ cho học sinh hiểu rõ câu văn tả khác
câu văn kể.
Câu văn tả: Giàu hình ảnh, diễn tả ý phong phú, sinh động được sử dụng
các biện pháp ví von, so sánh mạch lạc. Từ đó hướng dẫn học sinh đặt câu
văn tả.
Ví dụ : Câu văn kể: "Ban Lan có mái tóc đen, dài." chuyển thành câu
văn tả: " Ban Lan có mái tóc đen, mượt mà, óng ả, luôn được cặp gọn
gàng."
Sau đó giáo viên cho học sinh thực hành viết câu văn tả dựa trên một
số câu văn kể đã cho sẵn và trên cơ sở các rừ ngữ đã đượcn chọn ở trên.
Bước 4: Hướng dẫn học sinh cách liên kết câu trong đoạn văn:
Với đề bài trên ở phần thân bài cần phải tả hai đặc điểm: Hình dáng
tình tình.
Về hình dáng: Gồm những câu văn tả bao quát ( dang dấp, tuổi, cách đi
đứng, cách ăn mặc ... ) Sau đó là những câu văn tả chi tiết các bộ phận của
người được sắp xếp một cách hợp lí, ngẫu nhiên theo cách cảm nhận của
mình thường là tả các bộ phận trên khuôn mặt trước như: Khuôn mặt, đôi
12
mắt, vầng trán, nước da, mái tóc ... tất cả các ý đó đều nhằm minh hoạ cho
hình dáng đẹp hay xấu. Đó chính là sự liên kết chủ đề ( Hình dáng) không
có những câu, ý xa đề, lạc đề và thừa.
Bước 5: Hướng dẫn học sinh cách dùng dấu câu trong đoạn văn.
Để câu văn rõ ý, mạch lạc, làm cho đoạn văn đạt yêu cầu về nội
dung và hình thức cần dùng dấu câu đúng chỗ hợp lí. Như vậy giáo viên
cần cho học sinh nhớ lại: Dấu chấm là dấu hiệu liên kết một ý trọn vẹn,
khi diễn đạt hết ý dùng dấu chấm. Dấu phẩy thường đặt ở trong câu để
tách các bộ phận ở trong câu như: Giữa thành phần phụ và thành phần
chính của câu hoặc ở giữa các vế câu ghép. Giáo viên lưu ý thêm đối với
một số dấu câu khác và tác dụng của nó ( dấu chấm hỏi, dấu chấm than,
dấu ngoặc kép, dấu gạch ngang ...)
6.4. Đối với nhóm học sinh yếu về kĩ năng tính toán:
Ở lớp 5, kĩ năng tính toán chủ yếu dựa vào kĩ năng tính toán ở các
lớp dưới ( từ lớp 1 >4). Do vậy, miốn hình thành kĩ năng tính toán cho học
sinh lớp 5 thì việc ôn luyện cho các em thành thạo về các phép tính ở lớp
dưới là rất cần thiết. Vào những buổi học tăng giờ, giáo viên ôn lại các kĩ
năng tính toán cho học sinh bằng cách ra những bài tập đơn giản về chia số
tự nhiên( học sinh ở trường tôi yếu nhiều về phép chia), trên cơ sở làm các
bài tập, Thầy củng cố lại cách chia. Để học sinh ghi nhớ cách chia và trở
thành" đường mòn" trong đầu các em, giáo viên nên ra nhiều bài tập để các
em thực hành. Sau khi học sinh đã làm được các bài toán đơn giản thì giáo
viên phải ra các bài khó hơn theo mức độ tăng dần. Chẳng hạn: Đầu tiên
đưa ra các phép chia dễ, đó là chia cho số có một chữ số. Sau khi học sinh
đã thực hiện được chia cho số có một chữ số rồi, giáo viên cho học sinh
thực hiện chia cho số có hai chữ số, tương tự như thế đến chia cho số có
ba chữ số ...
Khi dạy về phép chia, tôi đặc bịêt lưu ý giáo viên tập trung vào dạy
cho học sinh cách ước lượng thương, bởi vì học sinh yếu thường vướng
nhất trong phép chia là cách ước lượng thương. Lưu ý phải chú ý rèn cho
học sinh cách trình bày của phép chia, bởi vì các em có học lực yếu thì
thường rất kém trong cách trình bày. Chẳng hạn như học sinh thường mắc
như sau: Số bị chia, số chia, thương thường không cân với dấu của phép
chia, các chữ số của các hàng hạ xuống để tìm số dư của từng lượt chia là
không thẳng hàng, thẳng cột. Nếu học sinh không thực hiện tốt phần chia
các số tự nhiên thì các phép chia về số thập phân các em sẽ rất lúng túng.
6.5. Đối với nhóm học sinh yếu về kĩ năng giải toán có lời văn:
13
Trên tinh thần"học sinh yếu về kĩ năng nào thì bồi dưỡng kĩ năng
đó" nên đối với nhóm này tôi cũng yêu cầu giáo viên đưa ra các bài toán
giải từ đơn giản đến phức tạp, chú ý đến các dạng toán điển hình đã học
từ lớp 3,4 như: Rút về đơn vị, gấp lên một số lần, tìm hai số khi biết
tổng( hiệu) và tỉ số của hai số đó, tìm số trung bình cộng ... Bởi vì đối với
những dạng toán này học sinh thường quên cách giải, mà đã là quên cách
giải
rồi
thì"bó
tay
" luôn. Chính vì thế mà cần phải cho học sinh nắm lại bản chất, cách giải
của các dạng toán đó, sau đó cho các em thực hành luyện nhiều lần.
6.6 Đối với các giờ dạy trên lớp:
Tỉ lệ học sinh yếu kém tăng hay giảm là phụ thuộc rất nhiều vào giờ dạy
trên lớp của giáo viên. Trong thực tế, một số giáo viên đã bỏ quên học sinh
yếu kém, nhất là những giờ thao giảng hoặc các giờ dạy có đồng nghiệp
dự. Sở dĩ như vậy là vì họ sợ rằng nếu gọi học sinh đó trả lời hay làm bài
tập sẽ mất rất nhiều thời gian dẫn đến bị cháy giáo án hoặc không trúng ý
của cô. Đây là một vấn dề hết sức nguy hiểm vì học sinh đã yếu rồi lại
còn yếu hơn, đã chán học rồi còn chán học hơn dẫn đến tình trạng học sinh
bỏ học.
Như chúng ta đã biết, Bộ Giáo dục đã quy định đối với giờ dạy trên
lớp là: Dạy học sát đến từng đối tượng để làm sao học sinh yếu kém không
để bên ngoài giờ học đồng thời phát huy hết khả năng, năng lực của học
sinh khá giỏi. Như vậy, để thực hiện chủ trương đó cùng với góp phần hạn
chế tỉ lệ học sinh yếu kém thì trong giờ dạy trên lớp giáo viên thực hiện
theo các yêu cầu sau: Tạo cơ hội, điều kiện cho học sinh yếu kém được
làm việc, được học tập nhiều như: Dành những câu hỏi dễ, bài tập dễ cho
các em trả lời. Khi các em trả lời được hoặc làm được thì phải khen ngợi,
động viên, khích lệ kịp thời. Nếu các em không trả lời, không làm được thì
nhờ em khác trả lời thay rồi yêu cầu em đó nhắc lại. Tuyệt đối không được
phê bình, cáu gắt các em, nếu có gì không đúng chỉ là nhắc nhở, chỉ bảo
nhẹ nhàng. Đối với phần bài tập ở trên lớp thì không yêu cầu các em đó
phải hoàn thành hết mà chỉ cần làm một nửa hoặc một phần ba số lượng
bài tập, đảm bảo yêu cầu tối thiểu về kiến thức, kĩ năng của tiết học đó là
được.
Ví dụ: Bài" Nhân một số thập phân với một số tự nhiên" SGK Toán 5
Trang 55.
* Đối với phần bài mới: Giáo viên nên dành những câu hỏi dễ cho
học sinh yếu trả lời như: Muốn tính chu vi hình tam giác ta làm thế nào?
14
( có thể học sinh yếu chỉ trả lời: Lấy số đo độ dài ba cạnh cộng lại với
nhau hoặc lấy số đo dộ dài một cạnh nhân với 3) hoặc không trả lời được
thì yêu cầu em khác trả lời rồi em đó nhắc lại. Hay đến phần chuyển thành
nhân hai số tự nhiên thì yêu cầu học sinh yếu nêu kết quả( 1,2 x 3 = ? > 12
x 3 = 36). Hoặc sau bước hình thành quy tắc nhân thì cho các em cầm sách
đọc quy tắc ... Làm như vậy thì học sinh yếu vừa được tham gia học tập có
cơ hội được củng cố được các kĩ năng mà các em còn yếu.
* Đối với phần thực hành: Phần luyện tập của tiết này có 3 bài,
trong đó bài 1 là rèn kĩ năng nhân số thập phân với số tự nhiên thì giáo viên
chỉ yêu cầu các em hoàn thành bài tập 1 là được. Tuỳ thuộc vào mức độ
yếu của từng em mà giáo viên gợi ý cho các em đó làm tiếp bài tập 2. Trong
tiết học buổi 2, giáo viên cần xây dựng các bài tập tương tự để củng cố
kiến thức cho học sinh.
* Đối với việc chấm bài: Việc chấm bài thường xuyên cho các em
cũng rất quan trọng. Bởi vì, qua chấm bài giáo viên sẽ biết được học sinh
hiểu bài đến đâu, đạt đến trình độ nào. Hơn nữa, tâm lí học sinh tiểu học là
thích được chấm bài, càng thích hơn khi các em được điểm cao và được cô
giáo khen. Vì vậy, trong các buổi học giáo viên nên thường xuyên chấm bài
và đặc biệt là thường xuyên hơn ở các em yếu kém. Việc chấm bài cho các
em có học lực yếu cũng cần phải có thêm "nghệ thuật" nghĩa là giáo viên
có thể hướng dẫn cho học sinh làm rồi chấm bài hoặc nên "lựa" những
hôm nào các em làm được bài thì chấm. Nhiều lần như vậy hoặc được
điểm dần đân cao lên kèm với lời động viên khích lệ kịp thời của giáo viên
thì chắc chắn rằng các em sẽ hứng thú học tập hơn và tiến bộ rõ rệt.
6.7 Dự đoán trước những kiến thức, kĩ năng mà học sinh thấy khó và
hay bị nhầm.
Trong thực tế cuộc sống, bất kì làm một công việc gì nếu đầu tư,
suy nghĩ và dự đoán trước những tình huống, khó khăn để có hướng giải
quyết, khắc phục thì công việc đó sẽ đạt kết quả cao hơn. Chính vì thế mà
trong quá trình giảng dạy tôi đã yêu cầu giáo viên khối 5 dự đoán trước
những đơn vị kiến thức khó hoặc hay bị nhầm để tìm ra biện pháp khắc
phục. Việc làm này được tổ chức vào các buổi sinh hoạt chuyên môn, sau
24 tuần thì lại có nội dung này.
Ví dụ: Trong môn Toán : Trước khi học sinh học phần" Chia số thập
phân" giáo viên cần cho học sinh ôn lại bảng cửa chương( bảng nhân, chia)
em nào cũng phải thuộc làu làu, ôn lại về cách chia số tự nhiên vào các buổi
học tăng giờ. Hoặc là sau khi học về các phép tính đối với số thập phân thì
các em yếu thường hay nhầm lẫn cách chia một số thập phân cho một số
15
tự nhiên, chia số tự nhiên cho số thập phân. Lấy phép dư của phép chia hay
bị nhầm ... Ngoài ra còn có những dạng quá khó đối với các em đó là: Toán
tỉ số phần trăm, chuyển động đều, giải toán về tỉ lệ ... Với cách làm trên,
theo như giáo viên báo lại, số lượng học sinh hiểu bài nói chung, học sinh
yếu nói riêng sau khi học các bài học đó cao hơn, tạo cho thầy dạy đỡ vất
vả và nhẹ nhàng hơn
Trong quá trình giảng dạy cần kết hợp các biện pháp nêu gương, khen
ngợi ... Xây dựng lớp có nề nếp tốt, học sinh tự giác, tích cực trong học
tập, thường xuyên kiểm tra chặt chẽ việc học ở lớp cũng như ở nhà của
học sinh. Có thể xây dựng "tổ học tập" trong lớp, nghĩa là: Giáo viên chọn
ra 23 học sinh giỏi của lớp lập thành" tổ học tập". Ban cán sự lớp và học
sinh khá giỏi là lực lượng quan trọng trong việc giúp đỡ học sinh yếu kém.
Việc kiểm tra, giúp đỡ của bạn bè sẽ giúp học sinh yếu kém đỡ sự tự ti,
mặc cảm. Giáo viên cần có kế hoạch nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên,
như: Nhắc nhở bạn học tập ở nhà, học nhóm, kiểm tra bài cũ của bạn
trước khi vào học, gợi ý cho bạn cách làm bài ... Để làm tốt vấn đề này
giáo viên chủ nhiệm cần làm cho cả lớp thấy đây là việc làm rất cần thiết,
thể hiện tinh thần đoàn kết, giúp đỡ nhau cùng tiến bộ trong học tập. Cuối
tuần cần có sự đánh giá, rút kinh nghiệm. Song không phải vì có tổ học tập
mà giáo viên giao phó hết cho tổ, mà người thầy vẫn là người đóng vai trò
chủ đạo còn tổ học tập chỉ phụ giúp với thầy. Thường xuyên liên lạc với
phụ huynh học sinh để trao đổi tình hình học tập của các em ...
Sau khi chốt những biện pháp phụ đạo học sinh yếu kém ở trên, tôi lưu
ý giáo viên rằng đây là những định hướng cơ bản, còn trong quá trình
giảng dạy giáo viên cũng phải tìm tòi thêm, kết hợp, vận dụng một cách
linh hoạt, mềm dẻo sao cho phù hợp với đối tượng học sinh của lớp
mình, phù hợp với từng điều kiện, hoàn cảnh để đem lại kết quả cao nhất.
Qua biện pháp làm trên, bản thân nhận thấy rằng giáo viên đã được
trang bị một số kĩ năng, biện pháp cơ bản, tạo cho học sinh có niềm tin, ý
chí hơn trong công tác phụ đạo học sinh yếu kém.
7. Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá, rút kinh nghiệm và điều
chỉnh:
Công tác kiểm tra, đánh giá là cực kì quan trọng trong quá trình quản
lí. bản thân thiết nghĩ rằng công tác quản lí mà không có kiểm tra thì xem
như quản lí xuông, quản lí mang tính chất hình thức. Qua việc kiểm tra
đánh giá mới giúp cho người quản lí nắm bắt được thực trạng của việc
dạy học và từ đó giúp cho họ có thể điều chỉnh kế hoạch, tìm giải pháp
phù hợp hơn. Còn đối với người giáo viên sẽ biết điều chỉnh cách dạy của
16
mình và cách học của học sinh sao cho kết quả tốt. Không những thế mà
thông qua kiểm tra sẽ tạo cho giáo viên, học sinh có ý thức tự giác, tích cực
trong công việc. Kiểm tra giờ dạy trên lớp của giáo viên là việc mà tôi làm
thường xuyên. Đồng thời kiểm tra vở của những học sinh yếu kém 1 lần
/tuần, nhận xét, rút kinh nghiệm sau các kì thi định kì hoặc kiểm tra chất
lượng học sinh yếu đến từng giáo viên. Kiểm tra đánh giá học sinh theo
chuẩn kiến thức kĩ năng các môn học. Thực hiện kiểm tra đánh giá chất
lượng giáo dục ngày càng thực chất. Tổ chức coi, chấm nghiêm túc, kiên
quyết không để xảy ra tình trạng tiêu cực, bệnh thành tích trong kiểm tra,
đánh giá học sinh.
Đối với lớp học sinh yếu, cứ 1 tháng tôi lại yêu cầu giáo viên ra đề
kiểm tra hoặc có lần BGH ra đề cho các em làm để theo dõi tình hình
chuyển biến của lớp như thế nào. Đề ra theo mức độ tăng dần về kiến
thức, kĩ năng cơ bản. Khi kiểm tra, tôi yêu cầu giáo viên khác coi, chấm bài
dưới sự giám sát của BGH . Sau mỗi lần kiểm tra đều ghi điểm từng em
vào danh sách đã lập để chúng tôi tiện theo dõi việc dạy của giáo viên, việc
học của học sinh. Kiểm tra giáo án phụ đạo học sinh yếu kém 1 lần/ tuần,
sau kiểm tra Ban giám hiệu bổ sung, góp ý ngay để giáo viên có sự điều
chỉnh kịp thời.
8. Tập trung chỉ đạo công tác bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho
giáo viên:
Ban giám hiệu đã xác định rõ rằng: Giáo viên quyết định đến chất
lượng giáo dục, có thầy giỏi mới có trò giỏi, có thầy giỏi mới hạn chế
được học sinh yếu kém. Chính vì vậy, để nâng cao chất lượng giảng dạy,
ngoài những việc thông thường như: Thao giảng góp ý giời dạy, kiến tập
và các buổi hội thảo thì các buổi sinh hoạt chuyên môn được chúng tôi đặc
biệt quan tâm, nhất là về nội dung sinh hoạt. Để có tình hướng có vấn đề
từ thực tế giảng dạy của giáo viên, nội dung sinh hoạt chuyên môn hàng
tuần trước tin chúng tôi yêu cầu khối tự thống nhất các nội dung chính của
buổi sinh hoạt ngay từ buổi họp của tuần trước, từ những việc rất nhỏ mà
trong thực tế giảng dạy các đồng chí đang" vướng" như: Việc thực hiện
chương trình, việc vận dụng phương pháp, việc kèm cặp học sinh ... Các
nội dung này đều được Ban giám hiệu thống nhất. Ngoài ra, chúng tôi còn
chủ động nghiên cứu đưa ra các nội dung để giáo viên trao đổi như: Biện
pháp để nâng cao chất lượng đại trà, phụ đạo học sinh yếu kém, phương
pháp vận động học sinh đi học đều, phương pháp bồi dưỡng học sinh yếu
về chữ viết, xây dựng các tiết dạy khó, cách viết sáng kiến kinh nghiệm ...
hoặc sau kiểm tra định kì, tổ chức cho giáo viên rút kinh nghiệm ( học sinh
17
còn yếu những mặt nào? nguyên nhân yếu? biện pháp bồi dưỡng trong thời
gian tới). Xác định việc xây dựng tinh thần trách nhiệm về đạo đức nghề
nghiệp cho giáo viên, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên là khâu then chốt để
nâng cao chất lượng dạy học vì thế đây là việc làm thường xuyên và liên
tục đối với trường chúng tôi. Để làm được vấn đề này BGH nhà trường
cần đánh giá đúng chất lượng đội ngũ giáo viên của mình, chỉ ra được đội
ngũ giáo viên của mình còn non về mặt nào, có những khả năng đặc biệt
nào để từ đó có kế hoặch bồi dưỡng và bố trí công tác cho phù hợp. Bố trí
giáo viên đứng lớp cần phù hợp theo năng lực của từng người và không nên
chỉ bố trí giáo viên trong nhiều năm liền chỉ dạy một lớp, một đối tượng
học sinh.
Qua những việc làm trên, bản thân nhận thấy rằng đội ngũ khối 5 đã
có chuyển biến rõ rệt về chuyên môn, nghiệp vụ, cụ thể kết quả đạt như
sau: Khối 5 có 2 đồng chí có giờ dạy giỏi cấp Huyện, 2 đồng chí có giờ
dạy giỏi cấp trường.
9. Tăng cường các hoạt động ngoài giờ lên lớp:
Như chúng ta đã biết, tâm lí lứa tuổi học sinh tiểu học là thích vui
chơi," học mà chơi, chơi mà học", thông qua chơi để mà học. Hơn nữa, tư
duy của các em đặc biệt là các em khối 5 đang phát triển, nhân cách dần
dần được hình thành nên rất thích tìm tòi, khám phá, bắt chước những điều
mới lạ. Mặt khác, học sinh yếu kém hầu hết là ngại học (nói đúng hơn là
không có nhu cầu học), ngại đến trường, thường xuyên nghỉ học, nhất là
ngững ngày trời mưa. Mà nghỉ học ngày nào là hổng kiến thức của ngày
hôm đó nên đấy cũng chính là nguyên nhân dẫn đến học sinh có học lực
yếu kém. Chính vì vậy mà tôi đã yêu cầu giáo viên khối 5 tăng cường cho
học sinh tham gia các hoạt động ngoài giờ do các đoàn thể trong nhà trường
tổ chức như: Đội, Sao, Đoàn TN ... Ngoài ra, chúng tôi còn yêu cầu giáo
viên tổ chức các cuộc thi dưới hình thức " sân chơi " để gây hứng thú học
tập cho các em đồng thời qua đó củng cố được kiến thức đã học trong
chương trình. Cụ thể: Đã tổ chức cho học sinh tham gia sân chơi" Rung
chuông vàng". Tôi đã yêu cầu giáo viên soạn nội dung chương trình có
những câu hỏi dễ phù hợp với trình độ của các em. Ví dụ: Trong hệ thống
câu hỏi của chương trình có những câu hỏi đơn giản như sau:
1. Số 0,008 đọc là:
A. Không phẩy tám
B. Không phảy không tám
C. Không phẩy không không tám
D. Không phẩy tám không
2. Điền từ còn thiếu vào chỗ chấm:
18
Muốn sang thì bắc ....
Muốn con hay chữ thì yêu lấy thầy.
Khi học sinh yếu kém tham gia chơi, tôi yêu cầu giáo viên khối 5 theo dõi
ghi lại những em mà trả lời được nhiều câu hỏi nhất trong số các em yếu
để đến khi tổng kết cuộc chơi khen ngợi, động viên các em bằng một phần
quà nhỏ như 1 cái bút hoặc 1 quyển vở.
Thông qua hoạt động ngoài giờ, chúng tôi nhận thấy rằng: Học sinh vừa
được củng cố nội dung kiến thức đã học vừa tạo cho các em vui vẻ, phấn
khởi, thay đổi không khí để tiếp tục học các môn học khác, mạnh dạn hơn
trong các hoạt động tập thể và đặc biệt là tạo tâm lí thích được đến trường
( kể cả học sinh yếu).
III/ Kết quả đạt được:
Qua quá trình áp dụng các biện pháp sát thực, khả thi chúng với sự
nhiệt tình, linh hoạt, sáng tạo của đội ngũ giáo viên khối 5 nên trong 2 năm
học 20092010; 20102011 nhà trường đã đạt được kết quả khá khả quan.
Cụ thể như Sau:
( Có đối chứng với năm học 20082009 và vào cùng thời điểm )
Kết quả cuối học kỳ I
Năm học
20082009
20092010
20102011
Tổng số HS khối
5
103
97
101
HS có HL yếu
SL
TL
7
6,7
6
6,2
5
5,0
HS có HL kém
SL
TL
3
2,9
2
2,1
1
1,0
HS có HL yếu
SL
TL
5
4,8
3
3,1
2
2,0
HS có HL kém
SL
TL
2
1,9
1
1,03
0
0
Kết quả cuối năm học
Năm học
20082009
20092010
20102011
Tổng số HS khối
5
103
97
101
PHẦN III: KẾT LUẬN
19
I/ Kết luận:
Từ những giải pháp tôi đã trình bày ở trên, áp dụng vào thực tiễn
trường Tiểu học nơi tôi công tác đã góp phần nâng cao chất lượng dạy và
học đạt hiệu quả cao hơn so với những năm học trước. Trường luôn đạt
danh hiệu
"Tập thể lao động tiên tiến" và " Tập thể lao động xuất sắc ". Để đạt
được những thành tích đó, việc nâng cao chất lượng đại trà trong nhà
trường nói chung phụ đạo học sinh yếu kém và nhất là chất lượng học sinh
cuối cấp nói riêng là một việc làm cần thiết đòi hỏi mỗi giáo viên, mỗi
người quản lí phải tâm huyết với nghề. Thực sự yêu nghề mến trẻ, có ý
trí vươn lên, biết vận dụng linh hoạt, đổi mới, sáng tạo trong chuyên môn
cũng như công tác lãnh chỉ đạo. Đồng thời không ngừng tự học, tự bồi
dưỡng để nâng cao trình độ nghiệp vụ. Có như vậy mới thực hiện tốt
được mục tiêu giáo dục" Đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài cho đất
nước".
II/ Bài học kinh nghiệm:
Qua nghiên cứu và áp dụng các biện pháp chỉ đạo việc phụ đạo học
sinh yếu kém ở nhà trường, bản thân đã rút ra được bài học kinh nghiệm
thiết thực và bổ ích sau:
1. Để việc phụ đạo học sinh yếu kém đạt kết quả tốt trước hết người
quản lí cũng như người giáo viên phải nhiệt tình, tự giác, tích cực làm việc
bằng cả tình thương và trách nhiệm của mình, luôn là tấm gương sáng cho
giáo viên và học sinh noi theo.
2. Trong công việc, người quản lí phải năng động, sáng tạo tìm ra các
giải pháp để chỉ đạo giáo viên dạy và học đạt kết quả cao hơn. Để thực
hiện được điều đó cần phải nghiên cứu nội dung chương trình, nguyên
nhân dẫn đến chất lượng học sinh yếu kém và điều kiện thực tế việc phụ
đạo học sinh yếu kém của giáo viên.
3. Không ngừng nâng cao nghiệp vụ chuyên môn nói chung và kinh
nghiệm phụ đạo học sinh yếu kém cho giáo viên nói riêng. Tăng cường
công tác kiểm tra đánh giá học sinh giáo viên, tạo sự tự giác, tích cực trong
công việc.
4. Thường xuyên tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp để thu hút
học sinh thích được đến trường và đặc biệt là tạo cho các em được giao
tiếp trong môi trường lứa tuổi.
20
5. Phải biết phối hợp giáo dục giữa nhà trường, gia đình và xã hội,
tranh thủ các điều kiện, huy động tốt các nguồn lực từ phía phụ huynh, địa
phương nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong nhà trường.
Trên đây là một số biện pháp tôi đã và đang tiếp tục thực hiện chỉ đạo
việc phụ đạo học sinh yếu kém ở trường Tiểu học. Trong quá trình nghiên
cứu và thực hiện đề tài này, bản thân tôi đã cố gắng hết sức. Song do điều
kiện khả năng và thời gian có hạn nên không tránh khỏi những thiếu sót.
Tôi rất mang được sự giúp đỡ và đóng góp ý kiến của hội đồng khoa học
các cấp và các bạn đồng nghiệp để đề tài được hoàn chỉnh hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn !
Thọ Xuân, ngày 5 / 4 /2011
Người viết
21