Đề cương ôn tập học kì 1 môn Ngữ văn 7 năm 2019-2020 - Trường THCS Lê Quang Cường

TRƯỜNG THCS LÊ QUANG CƯỜNG
         TỔ: NGỮ VĂN­SỬ­ĐỊA­CD

ĐỊNH HƯỚNG ÔN TẬP HỌC KÌ I 
MÔN: NGỮ VĂN 7
NĂM HỌC 2019­2020
A. NỘI DUNG KIẾN THỨC 
1. Đọc – hiểu: 3.0 đ
a. Phần văn bản: 2.0 đ
­ Phương thức biểu đạt; Nội dung, ý nghĩa văn bản; Ý nghĩa một số chi tiết, hình ảnh  
trong văn bản; 
  ­ Tìm văn bản cùng đề tài, chủ đề, thể loại; đặc điểm thể thơ.
b. Tiếng Việt: 1.0 đ
  ­ Từ (xét về cấu tạo, nghĩa, âm, nguồn gốc); Từ loại.
2. Vận dụng: 2.0 đ
­ Chữa lỗi quan hệ từ;
­ Giải nghĩa thành ngữ;
­ Đặt câu theo yêu cầu (sử dụng: thành ngữ, từ đồng nghĩa, trái nghĩa, từ đồng âm,..) 
3. V ậ n d ụ ng cao: 5.0 đ
­ Biểu cảm về người và sự vật.
* Lưu ý: Giảm: thơ Đường, văn bản đọc thêm, ca dao than thân và ca dao châm biếm.
    B. BÀI TẬP PHẦN VĂN­TIẾNG VIỆT
Bài 1. Theo em các thành ngữ sau biểu thị ý nghĩa gì? Hãy đặt câu với các thành ngữ  
đó.
          ­ Ếch ngồi đáy giếng           ­ Lên thác, xuống ghềnh
­ Bữa đực bữa cái               ­ Một nắng hai sương
­ Ruột để ngoài da              ­  Đi guốc trong bụng
­ Da mồi tóc sương            ­ Sớm thăm tối viếng
Bài 2. Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi bên dưới.
“Mình yêu đất nước mình có những thảo nguyên bao la đẹp biết bao trong những  
ngày xuân và ngày hạ. Mùa xuân, những làn gió nhẹ  nhàng mơn trớn những đóa hoa kiều  

diễm, càng làm nổi bật ánh bạc nơi cuống bông và tôn lên sắc hoa đỏ  trên cái nền xanh  
ngăn ngắt của đồng cỏ. Muôn hoa trên thảo nguyên đua nhau khoe sắc trên tấm thảm không  
gian mênh mông trải dài như  vô tận, khiến cho mặt đất cũng trở  nên sinh động hơn. Ngoài  
những rặng húi hùng vĩ thích khoác tấm áo choàng của nàng Bạch Tuyết, nơi đây, dưới chân  
những ngọn đồi xanh ngát, những đóa hoa tuy­lip đỏ  tươi, hồng nhạt và vàng thắm vẫn  
vươn mình kiêu hãnh đung đưa trong làn gió xuân nhè nhẹ.”      
                                                  (Trích từ bài viết của I­ri­na Ki­xlô­va – SGK Ngữ văn 7, tập  
I)
1. Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản. 


2. Em cảm nhận như thế nào về khung cảnh quê hương trong đoạn văn trên? 
3. Em hãy tìm trong đoạn văn: 
a.  Các từ láy, từ ghép, từ Hán Việt, quan hệ từ  
b. Từ  đồng nghĩa với từ  “thảo nguyên”. Hai từ  này có thể  luôn thay thế  cho nhau 

được không? Vì sao?

Bài 3. Đọc kĩ đoạn văn và thực hiện các yêu cầu bên dưới :
   “Đồ chơi của chúng tôi cũng chẳng có nhiều. Tôi dành hầu hết cho em : bộ tú lơ khơ, bàn  
cá ngựa, những con ốc biển và bộ chỉ màu. Thủy chẳng quan tâm đến chuyện đó, mắt nó cứ  
ráo hoảnh nhìn vào khoảng không, thỉnh thoảng lại nức lên khe khẽ. Nhưng khi tôi vừa lấy  
hai con búp bê từ trong tủ ra, đặt sang hai phía thì em bỗng tru tréo lên giận dữ.” 
a. Đoạn văn trên trích từ văn bản nào ? Tác giả là ai? Phương thức biểu đạt chính của  
đoạn văn?
b.Nêu nội dung chính của văn bản trên. Kể tên một số văn bản nhật dụng cùng đề tài  
đã học.
           c.  Xác định các từ láy, từ ghép, từ Hán Việt, quan hệ từ có trong đoạn văn. (Tìm mỗi  
loại ít nhất  hai từ ?)
Bài 4 . Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:

“ Khi đã khôn lớn trưởng thành, khi các cuộc đấu tranh đã tôi luyện con thành người  
dũng cảm, có thể có lúc con sẽ mong  ước thiết tha được nghe lại tiếng nói của mẹ, được  
mẹ dang tay ra đón vào lòng. Dù có lớn khôn, khỏe mạnh thế nào đi chăng nữa, con sẽ vẫn  
tự  thấy mình chỉ  là một đứa trẻ  tội nghiệp, yếu đuối và không được chở  che. Con sẽ cay  
đắng khi nhớ  lại những lúc đã làm cho mẹ  đau lòng…Con sẽ  không thể  sống  thanh thản, 
nếu đã làm cho mẹ buồn phiền. dù có hối hận, có cầu xin linh hồn mẹ  tha thứ…tất cả cũng  
chỉ vô ích mà thôi.’’ (Ngữ văn 7 tập I)
1.1 Đoạn văn trích từ văn bản nào đã học? Tác giả?
1.2 Phương thức biểu đạt chính và nội dung của đoạn văn?
1.3 Tìm  từ láy, từ ghép, từ Hán Việt trong các từ gạch chân của đoạn văn?
1.4 Tìm quan hệ từ,  từ đồng nghĩa trong đoạn văn?

Bài 5. Đọc đoạn văn và trả lời câu hỏi.

“U tôi đã đi ngủ từ lâu. Nhưng tôi buông bút, nhìn ra bốn bên, chỗ nào cũa thấy bóng u.  
Cái bóng đen đủi, hòa lẫn với bóng tối, vẽ nên một khuôn mặt trăng trắng với đôi mắt nhỏ,  
lòng đen nhuộm màu nâu đồng. Cái bóng mơ  hồ  yêu dấu  ấy đứng bên cạnh lớp lớp những  
ngày tháng ngậm ngùi đói khổ. Người ta, nhiều lúc nhàn, quây quần bên cạnh người thân  
nhưng không mấy khi tỉ mỉ mà nhìn ngắm người yêu mến của ta. Cho nên thỉnh thoảng tôi  
sực nhớ, tôi chợt nhìn u, tôi bỗng giật mình, tôi ngờ ngợ người ngồi trước mặt không phải là  
u. Có đâu u tôi lại thế  kia. Tóc đường ngôi của u tôi đã  lốm đốm, rụng, chỉ còn  lưa thưa .  
Lúc u tôi cười nếp nhăn  ở đuôi con mắt nheo lại, xếp lên nhau, đến khi hết cười cũng còn  
hằn những vết rạn khía quanh hai bên gò má. Hàm răng trên của u khuyết ba lỗ đã mấy năm  
nay. U tôi đã già đi từ  bao giờ? U tôi đã già từ  lúc nào?Tôi thực sự  không hay?     (Theo Tô 
Hoài, Cỏ dại)                                                                                                                          
2.1. Xác định phương thức biểu đạt chính và nội dung đoạn văn?
2.2. Sắp xếp những từ  gạch chân theo hai nhóm: từ láy, từ ghép?
2.3. Tìm đại từ, quan hệ từ trong đoạn văn?
2.4 . Tìm từ những cặp từ đồng nghĩa trong đoạn văn?
2.5 . Tìm từ trái nghĩa với từ “già”? 

Bài 6. Đọc đoạn văn và trả lời câu hỏi.
“Ôi! Cô giáo rất tốt của em, không chẳng bao giờ em lại quên cô được! Sau này khi em 
đã lớn, em vẫn nhớ đến cô, và em sẽ tìm gặp cô giữa một đám trò nhỏ. Mỗi bận đi ngang 
qua một trường học và nghe tiếng cô giáo giảng bài, em sẽ tưởng chừng như tiếng của cô. 
Em sẽ nhớ lại hai năm ngồi  lớp học của cô, ở đó em đã học được bao nhiêu điều bổ ích, ở 
đó em đã bao nhiêu lần nhìn thấy cô mệt nhọc và đau đớn nhưng luôn luôn theo dõi lớp học, 
luôn yêu thương mọi người. Cô đã thất vọng khi thấy một em cầm sai cây bút khi viết mà 
không sao uốn nắn được;cô lấy làm sung sướng khi chúng em đạt được kết quả xuất sắc. 
Lúc nào cô cũng có lòng tốt và dịu hiền như một người mẹ.”
                                                                                                 (Trích Những tấm lòng cao cả)
3.1. Xác định phương thức biểu đạt chính và nội dung đoạn văn?
3.2. Tìm đại từ, quan hệ từ trong đoạn văn?
3.3. Tìm từ Hán Việt trong đoạn văn?
3.4. Tìm cặp từ trái nghĩa
3.5. Tìm từ đồng nghĩa với từ “dịu hiền”
C. BÀI TẬP PHẦN TẬP LÀM VĂN: Văn biểu cảm về con người và sự vật. 
­ Cảm nghĩ về người (ngươi thân, ban bè, thây cô, …) 
̀
̣
̀
­ Cảm nghĩ về vật (loai cây, loai hoa, loai qu
̀
̀
̀ ả, ngôi trường..) 
­ Cảm nghĩ về một món quà (hay 1thứ đồ chơi, 1con vật nuôi ..) mà em yêu thích 
Dàn bài chung 
Cảm nghĩ về một người mà em yêu quý.
­ MB: Giới thiệu chung về đối tượng: tên, tuổi, tình cảm chung của em.

­ TB: 
+ Tả một vài nét nổi bật của đối tượng biểu cảm. ( ngoại hình, tính cách…)
+ Vai trò, tầm quan trọng của người đó trong cuộc sống của em.
+ Tình cảm của người đó đối với em và mọi người xung quanh…
+ Kể lại kỉ niệm khó quên với người đó.
­ KB: Cảm nghĩ của em về đối tượng biểu cảm.
Cảm nghĩ về loài cây hoặc một đồ vật em yêu quý.
­ MB: Em thích cây ( đồ vật) gì? Vì sao?
­ TB: Nêu một vài đặc điểm nổi bật của cây (đồ vật)
               +Vai trò, tác dụng của cây(đồ vật) trong đời sống( kết hợp bày tỏ tình cảm)
               +Ý nghĩa của cây ( đồ vật) trong cuộc sống của em và mọi người ( gần gũi, gắn bó 
như thế nào?...)
­ KB: Cảm xuc, suy nghĩ c
́
ủa em về loài cây ( đô vât).
̀ ̣
ĐỀ THAM KHẢO

ĐỀ KIỂM TRA HỌC KỲ I,  NĂM HỌC 2017­2018

Câu 1: (3.0 đ) 
1.1  Cho đoạn thơ:
             Trên đường hành quân xa
             Dừng chân bên xóm nhỏ
            Tiếng gà ai nhảy ổ:
           “Cục…cục tác cục ta”


            Nghe xao động nắng trưa
           Nghe bàn chân đỡ mỏi

           Nghe gọi về tuổi thơ    (Ngữ văn 7, tập 1)                                                                            
a. Đoạn thơ trên trích từ văn bản nào? Tác giả của văn bản đó là ai?
b. Chỉ ra và nêu rõ tác dụng của phép tu từ điệp ngữ trong đoạn thơ?
1.2 Chép nguyên văn bài thơ Sông núi nước Nam (bản dịch thơ). Nêu ngắn gọn nội dung bài 
thơ?
Câu 2: (2.0 đ) Đoạn văn:   
“Đêm nay, mẹ không ngủ được. Ngày mai là ngày khai trường vào lớp một của con. 
Mẹ sẽ đưa con đến trường, cầm tay con dắt qua cánh cổng, rồi buông tay mà nói: “Đi đi 
con, hãy can đảm lên, thế giới này là của con, bước qua cánh cổng trường là một thế giới kì  
diệu sẽ mở ra.”
2.1 Tìm một cặp từ trái nghĩa có trong đoạn văn?
2.2 Tìm từ đồng nghĩa có thể thay thế cho từ “can đảm” trong đoạn văn?
2.3, Trong dãy từ sau, từ nào là từ Hán Việt?
­ Ngày mai, kì diệu, cánh cổng, thế giới.
Câu 3. (5.0 đ)
Có lẽ, ai trong chúng ta cũng được ôm ấp trong vòng tay của cha mẹ, ông bà. Em hãy 
viết bài văn bày tỏ cảm nghĩ của em về đôi bàn tay của một người thân mà em yêu quý.
­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­
ĐỀ KIỂM TRA HỌC KỲ I,NĂM HỌC 2018­2019
                                                                    Th ời gian: 90 phút
I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm): 
Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi bên dưới
        “Mẹ đi xa rồi, mẹ về với cha ở một nơi chân trời vắng lặng với những bông hoa dại và  
cả  những loài rau. Chỉ  có tôi còn  ở  lại, một mình thưởng thức bát canh rau với cái vị  
quen mà lạ. Quen vì vẫn có cái vị  đắng chát quen thuộc của những ngày trẻ dại. Nhưng lạ  
lẫm khi nó lại không có cái sự dẻo dai mà cằn cỗi của quê nhà. Phải chăng bây giờ người ta  
chuộng nó như thứ đặc sản hiếm hoi chốn thị thành. Vẫn hoang dại nhưng được chăm chút 
nên nó mềm hơn, dễ  nuốt hơn với những người thành phố. Còn đâu đó trên những nẻo  
đường quê liệu còn tồn tại loài cây khó nuốt  ấy, để  những ai xa quê còn nhớ  mà đặt cho  
mình câu hỏi: Ai thương quê một mùa rau dại?”

                                                       (Trích 
 
 “
   Ai th
 
ương quê một mùa rau dại”  ­ 
   Lê Ng
 
ọc )
1.  Xác định phương thức biểu đạt chính và nêu nội dung của đoạn văn? 
2. Sắp xếp những từ in đậm trong đoạn văn theo hai nhóm: Từ ghép và từ láy?
3. Tìm hai đại từ trong đoạn văn và cho biết đại từ đó dùng để làm gì? 
4. Tìm một cặp từ đồng nghĩa và một cặp từ trái nghĩa có trong đoạn văn?
II. VẬN DỤNG (6,0 điểm): 
Câu 1: (1,0 điểm) 
         Giải thích và đặt câu với thành ngữ “chia ngọt sẻ bùi” ?
Câu 2: (5.0 điểm)
Món quà mà em  yêu quý nhất.

­HẾT­


                                                           Chúc các em ôn tập tốt!