Chú trọng công tác đào tạo bồi dưỡng nhân lực ngành xây dựng đáp ứng yêu cầu hội nhập

NGHIÊN CỨU ĐÀO TẠO

CHÚ TRỌNG CÔNG TÁC ĐÀO TẠO BỒI DƯỠNG

NHÂN LỰC NGÀNH XÂY DỰNG
ĐÁP ỨNG YÊU CẦU HỘI NHẬP
Ths. KTS Bùi Chí Luyện*

Tóm tắt: Trong quá trình phát triển kinh tế- xã hội của

Abstract: In the period of socio-economic development

mỗi quốc gia, nguồn nhân lực luôn đóng vai trò quan trọng.

of each nation, human resources always play an important

Thông qua những phân tích mang tính chất định tính, bài viết

role. Through qualitative analysis, the article proposes some

đề xuất một số giải pháp trong công tác đào tạo, bồi dưỡng

solutions in training, retraining the human resources of the

nguồn nhân lực ngành Xây dựng trong thời kỳ hội nhập kinh

construction industry in the period of economic integration

tế theo mô hình tăng trưởng bền vững và hiệu quả.

with sustainable and effective growth model.

Từ khóa: Đào tạo, bồi dưỡng, nguồn nhân lực, ngành
Xây dựng

Key words: Training, retraining, human resources, construction industry

Nhận ngày 2/3/2019; chỉnh sửa ngày 15/3/2019, chấp
nhận đăng ngày 30/3/2019.

Chất lượng nguồn nhân lực là một trong những nhân tố quyết định trực tiếp hiệu lực, hiệu quả hoạt động
của các tổ chức trong hệ thống chính trị. Do vậy, trong những năm qua, Đảng, Nhà nước luôn quan tâm chăm lo
công tác đào tạo, bồi dưỡng nhân lực nhằm nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng thực thi công vụ,
rèn luyện phẩm chất đạo đức công vụ cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và người lao động đáp ứng yêu
cầu của công cuộc đổi mới và hội nhập quốc tế.

* Đại học Kiến trúc Hà Nội
60 HỌC VIỆN CÁN BỘ QUẢN LÝ XÂY DỰNG VÀ ĐÔ THỊ


NGHIÊN CỨU ĐÀO TẠO
VẤN ĐỀ HÔM NAY

Đối với ngành Xây dựng, trước những khó khăn, thách
thức của Ngành trong quá trình hội nhập quốc tế, để đạt

các văn bản hướng dẫn cụ thể về việc thành lập, tổ chức và
hoạt động của loại hình trường này.

được mục tiêu trên thì một trong những nhiệm vụ then

Bộ Xây dựng cần chú trọng việc thẩm tra điều kiện

chốt là đào tạo, bồi dưỡng (ĐTBD) phát triển nguồn nhân

năng lực của các cơ sở ĐTBD trước khi cho phép họ tham

lực ngành Xây dựng đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế.

gia ĐTBD theo quy định pháp luật; đồng thời chú trọng

Cần nâng cao chất lượng đào tạo cán bộ và công nhân

công tác kiểm tra, thanh tra việc tuân thủ các quy định

kỹ thuật ở các trường thuộc Ngành phấn đấu tiếp cận

pháp luật về hoạt động ĐTBD; hạn chế và tiến tới xoá bỏ

với trình độ các nước phát triển trong khu vực và trên thế

các hiện tượng tiêu cực như cắt xén chương trình, cấp

giới, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hoá, hiện đại hoá của

chứng chỉ/giấy chứng nhận khống.

Ngành, đặc biệt là những chuyên ngành mũi nhọn trong
lĩnh vực Xây dựng.
Về chương trình, tài liệu đào tạo và bồi dưỡng
Chương trình – tài liệu là một trong các nhân tố quyết

định chất lượng, hiệu quả của toàn bộ quá trình ĐTBD. Đổi
mới và nâng cao chất lượng công tác ĐTBD cán bộ công
chức cần quán triệt phương châm gắn nội dung chương
trình-tài liệu với tình hình thực tiễn, đảm bảo học đi đôi với
hành, bảo đảm tính thiết thực và hiệu quả. Việc xây dựng
chương trình và biên soạn tài liệu cần quán triệt nguyên
tắc: Dạy những gì học viên cần chứ không phải những cái

Với từng nhóm đối tượng cán bộ cần tập trung nghiên
cứu xây dựng chương trình khung, chương trình chuẩn

mà cơ sở đào tạo có. Nội dung chương trình mỗi loại hình

Các Sở Xây dựng địa phương cần chú trọng kiểm tra

đào tạo bồi dưỡng phải xuất phát từ nhu cầu thực tiễn của

việc tuân thủ các quy định pháp luật về trình tự thủ tục mở

từng lĩnh vực công tác, đáp ứng yêu cầu quản lý và phù

và quản lý các khoá học; việc bảo đảm chương trình cũng

hợp với các văn bản quy phạm pháp luật, các chế độ chính

như chất lượng dạy và học của các cơ sở đào tạo cũng như

sách trong từng thời kỳ.

của các khoá học tổ chức trên địa bàn. Bên cạnh đó các Sở

Với từng nhóm đối tượng cán bộ cần tập trung
nghiên cứu xây dựng chương trình khung, chương trình

cũng cần chú ý kiểm tra tính pháp lý của các hồ sơ xin cấp
giấy phép hành nghề thuộc thẩm quyền.

chuẩn. Trên cơ sở những chương trình này, tuỳ thuộc vào

Các cơ quan chức năng cấp Tỉnh, cấp Huyện cần chỉ

thời gian và hình thức ĐTBD cụ thể để bổ sung chương

đạo, quản lý, kiểm tra chặt chẽ các cơ sở, đơn vị làm nhiệm

trình đáp ứng đúng yêu cầu thực tiễn của từng đối tượng.

vụ ĐTBD cán bộ công chức, thông qua việc duyệt kế hoạch

Kết hợp việc triển khai nghiên cứu các đề tài khoa học với

mở lớp hằng năm, thi, cử, tuyển chọn đầu vào; thi hết môn,

xây dựng các chương trình đào tạo bồi dưỡng. Lấy nội

cấp chứng chỉ... Thực hiện nghiêm túc các quy chế, quy

dung các chương trình được phê duyệt là cơ sở pháp lý khi

định của Đảng và Nhà nước trong đào tạo bồi dưỡng cán

triển khai đào tạo bồi dưỡng.

bộ công chức, bảo đảm đào tạo bồi dưỡng phải đúng đối
tượng, nâng cao chất lượng dạy và học để cán bộ có trình

Về quản lý đào tạo và bồi dưỡng

độ tương xứng với bằng cấp đã được đào tạo.

Chính phủ cần hướng dẫn cụ thể điều 49 Luật Giáo
dục về mô hình tổ chức và hoạt động của các cơ sở ĐTBD
cán bộ. Hiện nay, mặc dù, các cơ sở giáo dục này là đối

Nâng cao năng lực, kinh nghiệm, trình độ chuyên
môn và trách nhiệm của đội ngũ cán bộ giảng dạy

tượng điều chỉnh của Luật Giáo dục nhưng chưa được Luật

Bồi dưỡng, nâng cao trình độ của đội ngũ giảng viên

này quy định về hình thức hoạt động, tổ chức, thành lập...

vì tính chất của việc ĐTBD theo nhu cầu công việc đòi hỏi

một cách cụ thể. Để tạo hành lang pháp lý, đảm bảo tính

giảng viên phải có kiến thức sâu rộng, cập nhật và thực

thống nhất, ổn định, lâu dài cho hệ thống các cơ sở đào

tiễn, đặc biệt là phải có kỹ năng phân tích, tổng hợp và xử

tạo, bồi dưỡng cán bộ, đề nghị Chính phủ sớm ban hành

lý vấn đề nhanh.
Số 64.2019

XÂY DỰNG & ĐÔ THỊ 61

Số 64.2019

XÂY DỰNG & ĐÔ THỊ 61


NGHIÊN CỨU ĐÀO TẠO
Ưu tiên xây dựng đội ngũ giáo viên, giảng viên có

thực. Giữa giảng viên và học viên cần có sự tương tác,

chất lượng cao, đây là yếu tố quyết định cho sự thành công

tương đồng về tư duy và thực tiễn. Để đạt được những

của việc ĐTBD cán bộ.

yêu cầu như trên, phương pháp giảng dạy, truyền đạt của

Trong nền kinh tế tri thức, toàn cầu hóa thông tin và

giảng viên có ý nghĩa quan trọng đặc biệt.

yêu cầu ngày càng cao của việc cập nhật các kiến thức mới.

Nhằm đạt được những yêu cầu như trên đòi hỏi mỗi

Vấn đề năng lực của giảng viên đòi hỏi phải nâng cao hơn

giảng viên bên cạnh kiến thức, nghiệp vụ chuyên môn

nữa. Người giảng viên ngoài những kiến thức chuyên môn,

trong lĩnh vực chuyên ngành của mình phải chủ động

kỹ năng và kinh nghiệm thực tế còn phải là những người

tăng cường học tập kiến thức chuyên môn sâu rộng, các

làm chủ công nghệ hiện đại phục vụ quá trình truyền tải

kinh nghiệm, tri thức thực tế trong nhiều lĩnh vực liên quan

thông tin tới người học, từ các hệ thống thư viện điện tử,

khác nhau. Kiến trúc, quy hoạch, xây dựng là một lĩnh vực

giáo trình điện tử, phương pháp giảng dạy hiện đại, cách

rộng mở bao gồm cả khoa học kỹ thuật, khoa học tự nhiên,

khai thác, tìm kiếm thông tin toàn cầu… cần phải nắm

khoa học xã hội và nghệ thuật. Do đó, người giảng viên về

vững để chia sẻ với học viên.

kiến trúc quy hoạch, xây dựng ngoài các kiến thức cơ bản

Trong thời đại khoa học kỹ thuật, đặc biệt là khi công

về kiến trúc quy hoạch thông thường được đào tạo trong

nghệ thông tin bùng nổ như hiện nay, việc khai thác ứng

trường Đại học cần mở rộng tầm hiều biết và các kiến thức

dụng các công nghệ hiện đại trong giáo dục đào tạo là hết

khác nhau như xã hội học, tâm lý học, thẩm mỹ học, triết

sức quan trọng và đem lại hiệu quả to lớn cho xã hội. Thay

học... Giảng viên ngoài việc tự học nên được tham gia các

vì phải tìm các tài liệu, văn bản in liên quan, giảng viên và

lớp bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên môn sâu, được tổ chức

người học có thể sử dụng Internet để khai thác các kiến

tham quan, tập huấn trong và ngoài nước và đặc biệt được

thức cần thiết. Hệ thống thư viện điện tử, giáo trình điện

trang bị phương pháp luận để truyền đạt cho học viên khả

tử, phương pháp đào tạo, giảng dạy từ xa... đã ngày càng

năng tự học.

mở ra những chân trời rộng lớn trong xã hội học tập mang
tính toàn cầu.

Khi ta xác định được việc học tập, nghiên cứu, nâng
cao trình độ chuyên môn, nhận thức, kinh nghiệm không
chỉ là trách nhiệm chuyên môn, xã hội mà còn là nhu cầu
tinh thần như một mặt quan trọng của cuộc sống thì khi
đó trình độ chuyên môn, ý nghĩa và giá trị của cuộc sống
được nâng cao về cơ bản.
Tích cực đổi mới phương pháp giảng dạy
Một phương pháp giảng dạy khoa học, phù hợp sẽ
làm thay đổi vai trò của người thầy đồng thời tạo nên sự
say mê cho người học. Các thông tin được tiếp nhận hiệu
quả khi được truyền đạt một cách dễ hiểu, dễ nhớ, trở

Việc khai thác ứng dụng các công nghệ hiện đại trong giáo dục đào
tạo là hết sức quan trọng và đem lại hiệu quả to lớn cho xã hội

thành nền tảng trí thức cho học viên và là cơ sở hình thành

Bên cạnh việc ứng dụng công nghệ hiện đại trong

không phải chỉ đem lại kiến thức cụ thể nhất định cho học

giáo dục, đào tạo, tập huấn ngành Xây dựng, ý nghĩa, vai

viên mà quan trọng hơn là cung cấp phương pháp luận,

trò của người giảng viên trực tiếp đứng trên bục giảng vẫn

cách thức để học viên có khả năng không ngừng tự nghiên

luôn quan trọng. Tuy nhiên, vai trò của người giảng viên chỉ

cứu, tiếp thu kiến thức một cách chủ động, sáng tạo, phù

thực sự có ý nghĩa khi cặp tương tác giảng viên - học viên

hợp với nhu cầu thực tế.

trong họ những kỹ năng khi hoạt động thực tế. Đào tạo

trở thành thể thống nhất về hành động và tư duy. Điều này

Tạo cơ chế khuyến khích giảng viên áp dụng phương

có nghĩa rằng kiến thức chuyên môn, kinh nghiệm truyền

pháp giảng dạy tích cực, lấy học viên làm trung tâm: Phân

đạt từ giảng viên cần có sức hấp dẫn, thuyết phục học viên

tổ, nhóm trao đổi, thảo luận phát huy tính năng động, sáng

bằng những nội dung mới mẻ mang tính khoa học và thiết

tạo của học viên. Trong giảng dạy, thực hiện tốt phương

62 HỌC VIỆN CÁN BỘ QUẢN LÝ XÂY DỰNG VÀ ĐÔ THỊ


VẤN ĐỀ HÔM NAY
châm “gắn lý luận với thực tiễn”, chú trọng đổi mới phương

Việc xây dựng nội dung, chương trình đào tạo cần

pháp giảng dạy theo hướng chuyển từ “dạy cái giảng viên

có sự phối hợp của cả cơ quan tổ chức đào tạo của địa

có sang dạy cái học viên cần”, tránh thuyết trình theo hình

phương, cơ sở đào tạo và cả cơ quan quản lý nơi học viên

thức thụ động… Các phương pháp này đóng vai trò quyết

công tác nhằm đảm bảo nội dung chương trình chặt chẽ

định trong việc đào tạo những cán bộ có năng lực thực sự,

khoa học, thiết thực và hiệu quả. Tránh việc tổ chức chồng

những người có thể giải quyết một cách sáng tạo các vấn

chéo về mặt chương trình và đối tượng học viên.

đề đặt ra trong thực tiễn hết sức đa dạng và luôn thay đổi
của ngành Xây dựng.

Đổi mới chương trình, nội dung, phương pháp giảng
dạy nâng cao chất lượng dạy và học trong mọi lĩnh vực là

Tích cực xây dựng và triển khai chương trình nâng

một trong những yêu cầu quan trọng hàng đầu của Việt

cao kỹ năng sử dụng tiếng Anh và các ngoại ngữ thông

Nam trong quá trình toàn cầu hóa và hội nhập hướng tới

dụng khác cho cán bộ công chức, viên chức ngành Xây

mục tiêu phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đảm

dựng, trong đó có chương trình đào tạo, bồi dưỡng đội

bảo sự phát triển kinh tế văn hóa xã hội quốc gia ổn định,

ngũ giảng viên, giáo viên đạt chuẩn theo quy định.

bền vững. Để kiến trúc, xây dựng đô thị, nông thôn của
Việt Nam ngày càng “đàng hoàng hơn, to đẹp hơn” mang

Xây dựng kế hoạch, chương trình học tập

bản sắc dân tộc và thời đại, chúng ta cần có đội ngũ cán bộ

Nhằm nâng cao chất lượng ĐTBD ngành Xây dựng,

quản lý, tư vấn, xây dựng có tài, có đức, có trách nhiệm với

công tác xây dựng kế hoạch đào tạo của các đơn vị đào

xã hội, đất nước và việc đổi mới nâng cao chất lượng giáo

tạo và kế hoạch học tập của các cơ quan, chính quyền địa

dục đào tạo trong lĩnh vực xây dựng theo các phân tích

phương một cách bải bản, khoa học có sự thống nhất của

trên sẽ góp phần thực hiện tốt mục tiêu đề ra.

cả hai chủ thể trên là hết sức quan trọng và cần thiết. Thực
tế hiện nay trên cả nước, chương trình, kế hoạch ĐTBD ở

TÀI LIỆU THAM KHẢO:

các địa phương thường không có kế hoạch tổng thể từ

1. Quyết định số 1216/QĐ-TTg ngày 22/7/2011 của Thủ

trước. Mặt khác, do kế hoạch công tác tại cơ quan của học

tướng Chính phủ về Quy hoạch phát triển nhân lực Việt Nam

viên đan xen với chương trình ĐTBD, học viên không thể

thời kỳ 2011-2020.

dành toàn tâm toàn ý và thời gian cho học tập.
Để giải quyết các khó khăn trên, các địa phương cần
có kế hoạch bố trí các lớp đào tạo tập huấn ngay từ những
tháng đầu năm, đặc biệt cần bố trí công việc cơ quan hợp
lý nhằm đảm bảo thời gian học tập đầy đủ trong cả khóa

2. Quyết định số 838/QĐ-BXD ngày 13/09/2012 của Bộ
Xây dựng về việc Phê duyệt Quy hoạch phát triển nhân lực
ngành Xây dựng giai đoạn 2011-2020.
3. - Nâng cao chất
lượng đào tạo nguồn nhân lực ngành Xây dựng.

học cho học viên tham gia. Tránh một thực tế thời gian qua
là trong quá trình học tập, học viên không thể tập trung
hết thời gian sức lực cho học tập do phải giải quyết đan
xen các công việc tại cơ quan làm việc.

Số
Số 64.2019
64.2019

XÂY DỰNG & ĐÔ THỊ 63
63