Tài liêu tham khảo về mạng Internet

Tµi liÖu tham kh¶o
thùc hµnh khai th¸c th«ng tin trªn Internet
Tài liệu tham khảo thực hành khai thác thông tin trên Internet
Bài 1: Internet và cách truy cập thông tin với trình duyệt Internet Explorer
1. Sơ lợc về Internet
Internet là một mạng lới liên kết vô số kho thông tin trên toàn cầu, phong phú về nội dung,
đa dạng về hình thức, thờng xuyên đợc cập nhật, đổi mới và phát triển không ngừng.
Internet ra đời đã làm nên một cuộc cách mạng lớn trong lĩnh vực công nghệ thông tin. Nó
là phơng tiện trao đổi thông tin tiện lợi, nhanh chóng, chính xác và rẻ tiền.
Sự lớn mạnh của Internet đã và đang góp phần thúc đẩy nghiên cứu khoa học và giáo dục
đào tạo của nhiều quốc gia trên thế giới. Internet là một phơng tiện không thể thiếu đối với các tr-
ờng đại học, các viện nghiên cứu, các nhà khoa học, sinh viên, học sinh, ... trong việc:
- Tra cứu tài liệu tham khảo.
- Trao đổi ý kiến, kinh nghiệm, hợp tác trên phạm vi quốc tế.
- Công bố các công trình khoa học.
- Tổ chức các hội thảo, hội nghị trực tuyến.
- Tổ chức dạy học và học từ xa.
Ngoài ra, Internet còn thâm nhập vào hầu hết các ngành, các lĩnh vực và làm biến đổi sâu
sắc hoạt động của chúng, chẳng hạn nh trong các lĩnh vực kinh tế, dịch vụ, kinh doanh, giải trí,
quảng cáo, tiếp thị, ...
2. Web và trình duyệt web Internet Explorer
- Web là các trang thông tin do các tổ chức hay cá nhân tạo ra và đã đợc đăng nhập vào
kho dữ liệu chung của thế giới (Internet). Có thể miêu tả dữ liệu của mạng Internet là tập hợp của
hàng tỷ các web khác nhau trên toàn thế giới. Mỗi web đợc gắn với một địa chỉ xác định và phân
biệt với các web khác. Các trang web đợc xây dựng bằng ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản HTML
(HyperText Markup Language).
- Internet Explorer là trình duyệt web của hãng phần mềm nổi tiếng Microsoft.
Trình duyệt là gì? Nói đơn giản là công cụ giúp ta đọc đợc nội dung của các trang web.
Có nhiều trình duyệt khác nhau: Ngoài Internet Explorer của Microsoft ta có thể kể đến
Netscape Navigator của Netscape...
3. Duyệt các trang web với Internet Explorer

Để tiến hành duyệt web, các máy tính phải đợc đặt ở chế độ online (đang truy cập
Internet). Chúng ta sẽ không đề cập đến các thao tác truy cập một máy tính vào mạng Internet.
- Khởi động và thoát khỏi Internet Explorer
2
Tài liệu tham khảo thực hành khai thác thông tin trên Internet
Khởi động: Kích đúp chuột vào biểu tợng Internet Explorer trên màn hình Desktop
hoặc trên thanh Taskbar.
Một cửa sổ mới sẽ xuất hiện nh sau:
Thoát: Bạn
kích chuột vào nút
góc phải trên
cùng thanh tiêu đề
của trình duyệt
hoặc kích chuột
vào File/Close
- Sử dụng Ô
đăng nhập địa chỉ
Web site
Để truy cập
đến một trang web
nào đó, bạn cần
phải có địa chỉ của
web site đó và gõ
địa chỉ đó vào ô
Address rồi ấn
Enter.
3
Tài liệu tham khảo thực hành khai thác thông tin trên Internet
Ví dụ: Để xem thông tin trên trang web của Yahoo, bạn phải gõ địa chỉ của trang này vào
ô Address:

Cũng nh vậy, đối với trang web của trờng Đại học S phạm Hà Nội, chúng ta có địa chỉ

Qua hai ví dụ trên ta thấy các địa chỉ chứa đựng các thông số có ý nghĩa khác nhau:
http: Viết tắt của "hypertext transfer protocol" là cách thức để trình duyệt Web "giao tiếp"
với các Web Server trên khắp thế giới khi bạn sử dụng World Wide Web.
www: Viết tắt của World Wide Web là hệ thống mạng các web site trên toàn cầu đợc liên
kết với nhau.
yahoo, dhsphn: tên của các trang web yahoo và Đại học S phạm Hà Nội.
com, edu, vn: các cụm từ phân biệt quốc gia, lĩnh vực hoạt động của các tổ chức cá nhân
khi đăng kí trang web lên mạng.
Chẳng hạn:
com = commerce org = organisation
gov = gouvernement edu = education
vn = vietnam fr = Pháp
4
Tài liệu tham khảo thực hành khai thác thông tin trên Internet
Nh đã trình bày ở trên, các trang web đợc xây dng bằng ngôn ngữ HTML. Đặc điểm của
các trang web này là trong bản thân mỗi trang web có thể có nhiều liên kết đến các mục khác
nhau trong chính trang web đó hoặc liên kết đến các trang web khác. Khi ngời sử dụng kích chuột
vào các liên kết đó, trình duyệt sẽ tự động tìm kiếm và đọc nội dung của trang đó về.
4. Các kỹ thuật sử dụng Internet Explorer
- Sử dụng các nút chức năng nh Back, Forward, Stop, Refresh trên thanh công cụ.
Refresh: Giúp bạn tải lại nội dung trang web hiện thời.
Stop: Yêu cầu trình duyệt dừng việc tải nội dung trang web đang đợc gọi lại.
Forward: Trình duyệt sẽ gọi trang web tiếp theo.
Back: Ra lệnh cho trình duyệt quay trở lại trang web trớc trang hiện thời.
- Mở thêm một cửa sổ Internet Explorer khác.
Trong quá trình khai thác thông tin trên mạng, bạn muốn đọc đồng thời nhiều trang web
khác nhau. Để làm đợc điều đó, bạn cần mở thêm một của sổ khác bằng cách kích chuột vào
File/New/Window. Sau đó, gõ địa chỉ trang web vào ô Address của window mới mở và ấn Enter.

5
Tài liệu tham khảo thực hành khai thác thông tin trên Internet
Ngoài ra, nếu bạn muốn xem nội dung một trang web khác từ liên kết của trang web hiện
thời trong một cửa sổ mới, bạn di chuyển chuột đến liên kết đó, thay vì việc kích trái chuột nh th-
ờng lệ, bạn kích phải chuột, trong menu tải xuống bạn chọn Open in New Window.
- Đặt lại trang chủ Home Page và sử dụng nút chức năng Home trên thanh công cụ.
Trang chủ (Home Page) là trang sẽ xuất hiện mỗi khi bạn khởi động trình duyệt.
Chúng ta có thể đặt lại trang chủ bằng cách:
Thứ nhất, truy cập vào trang web mà bạn muốn xuất hiện mỗi khi khởi động. Trên thanh
Menu, kích chuột vào Tools sau đó kích vào Internet Options.
6
Tài liệu tham khảo thực hành khai thác thông tin trên Internet
Kích chuột vào tờ General. Trong hộp Home Page, kích vào nút Use Current.
Thứ hai, bạn gõ trực tiếp
địa chỉ của trang web đó vào
khung trắng trong hộp Home
Page.
Chẳng hạn, muốn đặt
trang chủ là trang web của trờng
Đại học S phạm Hà Nội, ta làm
nh sau:
+ Gõ địa chỉ
vào ô
Address của trình duyệt.
+ Sau khi trình duyệt đã
tải xong trang web về, kích
chuột vào Tools/Internet
Options/General và cuối cùng
kích vào Use Current.
- Sử dụng Favorites để lu địa chỉ các trang web.

Trong quá trình tìm kiếm thông tin trên Internet, chúng ta tìm đợc những trang web yêu
thích và muốn ghi lại địa chỉ của chúng để lần sau truy cập. Tuy nhiên, địa chỉ của những trang
web này dài và chứa nhiều ký tự khó nhớ. Để đơn giản, ta yêu cầu máy tính lu lại những địa chỉ
đó bằng cách sau đây:
Truy cập đến trang mà bạn muốn lu địa chỉ vào máy tính, ví dụ nh trang thông tin về học
bổng của AUF: />7
Tµi liÖu tham kh¶o thùc hµnh khai th¸c th«ng tin trªn Internet
KÝch chuét vµo Favorites/Add to Favorites...
Trong hép héi tho¹i hiÖn ra, b¹n cã thÓ g¸n cho trang web nµy mét tªn kh¸c dÔ nhí theo ý
b¹n (gi¶ sö nh "Hoc bong cua AUF") vµ kÝch vµo OK.
8
Tài liệu tham khảo thực hành khai thác thông tin trên Internet
Lúc này, trong Favorites xuất hiện dòng chữ "Hoc bong cua AUF" vừa gõ. Từ bây giờ, khi
nào muốn xem lại trang web này, bạn chỉ cần khởi động trình duyệt Internet Explorer, sau đó kích
vào Favorites. Trong menu tải xuống, tìm và kích vào dòng chữ "Hoc bong cua AUF", trình duyệt
sẽ tự động tải trang web đó về.
9
Tài liệu tham khảo thực hành khai thác thông tin trên Internet
Bài 2: Mô-tơ tìm kiếm và phơng pháp tìm kiếm thông tin trên Internet
1. Mô-tơ tìm kiếm là gì?
Mô-tơ tìm kiếm (Search engine) là một chơng trình hoàn chỉnh đợc sử dụng để tìm kiếm
các trang web trên Internet. Các mô-tơ tìm kiếm này có ở một số trang web, mỗi một mô-tơ tìm
kiếm có những thế mạnh riêng và chúng sẽ giúp ta khai thác thông tin hiệu quả nhất trên biển
thông tin Internet rộng lớn và đồ sộ.
Ta có thể sử dụng 1 trong 7 trang hỗ trợ mô-tơ tìm kiếm dới đây để tìm kiếm thông tin:

2. Phơng pháp khai thác thông tin trên Internet với các mô-tơ tìm kiếm
Dới đây là phơng pháp tìm kiếm thông tin theo từ khoá, theo một chủ đề nào đó nhờ các
mô-tơ tìm kiếm của một số trang web.
Từ khoá là gì?
Từ khoá là đặc trng nhất thể hiện thông tin mà bạn muốn tìm kiếm. Từ khoá là một tổ hợp
có thể gồm cả chữ cái, chữ số và các kí hiệu khác.
Ví dụ:
- Muốn tìm kiếm các trang web liên quan đến Toán học ta dùng từ khoá: mathematic
Cụ thể hơn, liên quan đến các chuyên ngành của Toán nh giải tích: analysis; Hình học:
geometry, ....
Chú ý là không nên sử dụng những từ khoá quá chung chung nh computer vì có hàng triệu
trang web chứ từ này nên việc tìm kiếm trở thành vô nghĩa.
Nguyên tắc chọn từ khoá là làm sao kết quả mà các mô-tơ tìm đợc gần với những cái mình
mong muốn tìm đợc nhất.
Thực hành tìm kiếm thông tin về Toán học với Yahoo!
- Khởi động trình duyệt Internet Explorer
- Truy nhập đến trang Yahoo!:
10