luận văn thạc sĩ nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại công ty cổ phần thương mại và dịch vụ chế biến lâm sản thành công
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (504.27 KB, 107 trang )
1
NG
UY
ỄN
HỮ
U
CƯ
ỜN
G
LUẬ
N
VĂ
N
TH
ẠC
SĨ
KIN
H
TẾ
LỚP
:
CH
20B
QL
KT
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI
----------------------------
VŨ THỊ THU HÀ
NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN TẠI CÔNG TY
CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI VÀ DỊCH VỤ CHẾ BIẾN
LÂM SẢN THÀNH CÔNG
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
2
HÀ NỘI, NĂM 2016
NG
UY
ỄN
HỮ
U
CƯ
ỜN
G
LUẬ
N
VĂ
N
TH
ẠC
SĨ
KIN
H
TẾ
LỚP
:
CH
20B
QL
KT
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI
----------------------------
VŨ THỊ THU HÀ
NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN TẠI CÔNG TY
CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI VÀ DỊCH VỤ CHẾ BIẾN
LÂM SẢN THÀNH CÔNG
CHUYÊN NGHÀNH
: TÀI CHÍNH NGÂN
HÀNG
MÃ SỐ
: 60 34 02 01
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
3
PGS,TS. PHẠM CÔNG ĐOÀN
HÀ NỘI, NĂM 2016
4
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan tất cả nội dung của luận văn này hoàn toàn được hình thành
và phát triển từ những quan điểm của chính cá nhân tôi. Các số liệu và kết quả có
được trong luận văn này là hoàn toàn trung thực.
Người Cam Đoan
Vũ Thị Thu Hà
5
LỜI CẢM ƠN
Trên thực tế không có sự thành công nào mà không gắn liền với sự hỗ trợ,
giúp đỡ dù ít dù nhiều, dù là trực tiếp hay gián tiếp. Trong suốt thời gian học tập và
thực hiện luân văn của mình, mặc dù gặp khá nhiều khó khăn nhưng nhờ có các
thầy cô giáo trong Trường Đại học Thương Mại, Khoa sau đại học Trường đại học
học Thương Mại đã chỉ giúp, giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn tốt nghiệp
Tôi xin chân thành cảm ơn các Thầy cô giáo trong Trường Đại học Thương
Mại và các thầy cô Khoa sau đại học Trường Đại học Thương Mại đã giúp đỡ, trang
bị cho tôi những kiến thức, lý luận cơ bản để tôi hoàn thành luân văn tốt nghiệp.
Xin gửi lời cảm ơn đặc biệt đến thầy giáo hướng dẫn khoa học PGS.TS Phạm Công
Đoàn .
Tôi xin gửi lời cảm ơn đến những người trong Công ty cổ phần thương mại
và dịch vụ chế biến lâm sản Thành Côngđã tạo điều kiện và giúp đỡ tôi trong quá
trình thực hiện luận văn tốt nghiệp này.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Tác giả
Vũ Thị Thu Hà
6
MỤC LỤC
7
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
Viết tắt
HTK
SXKD
TSCĐ
VCĐ
VLĐ
Viết đầyđủ
Hàng tồn kho
Sản xuất kinh doanh
Tài sản cố định
Vốn cố định
Vốn lưu động
8
9
DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ
BẢNG
BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 2.1: Tăng trưởng tài sản từ năm 2012-2015
Biểu đồ 2.2: Tỷ trọng tài sản ngắn hạn, tài sản dài hạn năm 2013-2015
SƠ ĐỒ
Sơ đồ 2.1. Cơ cấu tổ chức của Công ty cổ phần thương mại và dịch vụ chế biến
lâm sản Thành Công
10
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Sự cần thiết của đề tài
Trong quá trình hoạt động của mỗi doanh nghiệp, vốn đóng một vai trò hết sức
quan trọng, quyết định sự ra đời, tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Vốn đảm
bảo cho quá trình sản xuất kinh doanh được tiến hành liên tục. Nếu không chú trọng
tới quản trị vốn doanh nghiệp sẽ gặp khó khăn trong việc duy trì và mở rộng sản
xuất kinh doanh. Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn là một vấn đề rất quan trọng giúp
doanh nghiệp đứng vững và phát huy hơn nữa thế mạnh của mình. Hoạt động của
doanh nghiệp là hoạt động kinh tế nhằm mang lại lợi nhuận thông qua sản xuất kinh
doanh, thành bại của một doanh nghiệp phu thuộc vào nhiều yếu tố trong đó quan
trọng nhất là ba yếu tố khả năng cung ứng tích luỹ, đổi mới sử dụng vốn , trình độ
quản lý và thị trường. Kinh doanh hiện đại ngày nay là sự tập hợp cả ba thế lực:
Nhà kinh doanh, bạn hàng- khách hàng và các nhà khoa học gồm cả nhà làm luật về
kinh doanh.
Hiệu quả sử dụng vốn sản xuất kinh doanh là một trong những nguyên nhân
trực tiếp ảnh hưởng đến lợi nhuận,đến quyền lợi đến mục đích cao nhất của doanh
nghiệp. Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn cũng có nghĩa là nâng cao lợi nhuận, chẳng
có một lý do nào để doanh nghiệp có thể từ chối việc làm đó. Như vậy ta có thể
nhận thấy nâng cao hiệu quả sử dụng vốn sản xuất kinh doanh là một việc làm thiết
yếu của bất kỳ một doanh nghiệp nào, người ta không thể từ chối thu một khoản lợi
nhuận hay doanh thu nhiều hơn trên một đồng vốn bỏ ra mà ngược lại họ muốn thu
ngày càng nhiều từ việc bỏ ra một cùng một lượng vốn ban đầu của mình hay với
cùng một lượng tiền thu về từ hoạt động sản xuất kinh doanh như năm trước nhưng
năm nay doanh nghiệp phải bỏ ra cho nó một lượng chi phí ít hơn
11
Công ty cổ phần thương mại và dịch vụ chế biến Lâm Sản Thành Công là một
trong những doanh nghiệp về chế biến lâm sản lâu đời và có vị trí trên địa bàn
Thành phố Hải Phòng. Nhưng cũng giống như các doanh nghiệp khác, hiện nay
công ty đang gặp khó khăn trong việc quản lý và sử dụng hiệu quả vốn kinh doanh
của mình.
Xuất phát từ tình hình thực tiễn đó, tác giả chọn đề tài “Nâng cao hiệu quả sử
dụng vốn tại Công ty cổ phần thương mại và dịch vụ chế biến lâm sản Thành
Công”nhằm góp phần bổ sung hoàn thiện lý luận cơ bản về vốn kinh doanh, nội
dung quản lý vốn kinh doanh và hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh trong doanh
nghiệp, đi sâu đánh giá thực trạng sử dụng vốn của Công ty cổ phần thương mại và
dịch vụ chế biến lâm sản Thành Công để tìm ra những nguyên nhân cơ bản và
những nhân tố ảnh hưởng tới hiệu quả sử dụng vốn, làm cơ sở đề xuất các giải pháp
nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại Công ty.
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài
Cho đến nay đã có nhiều công trình nghiên cứu liên quan đền vấn đề nâng cao
hiệu quả sử dụng vốn. Đáng chú ý như:
-
Luận văn Thạc sĩ “Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh của công ty cổ phần
xây dựng điện VNECO8”, tác giả Hà Thị Kim Duyên - năm 2011, trường đại học
Kinh Tế Quốc Dân. Luận văn đã hệ thống hóa những lý luận cơ bản về hiệu quả sử
dụng vốn kinh doanh của doanh nghiệp. Phân tích thực trạng và đề xuất giải pháp,
kiến nghị nâng cao hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh của công ty cổ phần xây dựng
điện VNECO8.
-
Luận văn Thạc sĩ “Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại công ty cổ phần cơ điện và
xây dựng Việt Nam”, tác giả Trịnh Văn Thảo - năm 2009, trường đại học Kinh tế
Quốc dân. Trong luận văn này, tác giả đã hệ thống hóa những lý luận và thực tiễn
liên quan đến vốn, hiệu quả sử dụng vốn. Đúc rút kinh nghiệm nâng cao hiệu quả sử
dụng vốn tại các doanh nghiệp khác để có thể áp dụng cho Công ty cổ phần cơ điện
12
và xây dựng Việt Nam; đồng thời phân tích và đánh giá hiệu quả sử dụng vốn tại
Công ty cổ phần cơ điện và xây dựng Việt Nam.
-
Luận văn thạc sĩ “Giải pháp nâng cao hiệu qủa sử dụng vốn tại Công ty cổ phần
xây lắp Bưu điện Hà Nội”, tác giả Trần Lệ Phương – năm 2011, trường Đại học
Công Đoàn, nội dung chủ yếu nghiên cứu tìm hiểu và phân tích những giải pháp
liên quan đến hoạt động quản lý sử dụng vốn trực tiếp tại Công ty cổ phần xây lắp
Bưu điện Hà Nội, từ đó đề xuất những định hướng cụ thể cho sự phát triển của
doanh nghiệp.
-
Luận văn thạc sĩ “Hiệu quả sử dụng vốn tại Công ty Cổ phần Ô tô Hyundai Thành
Công Việt Nam”, tác giả Lê Thị Phương Loan – năm 2015, trường Đại học Kinh Tế
Quốc Dân, đề tài nghiên cứu cụ thể về thực trạng sử dụng vốn doanh nghiệp, các
nhân tố ảnh hưởng, điểm mạnh điểm yếu, cơ hội và thách thức của doanh nghiệp
thông qua hệ thống chỉ số đánh giá để đưa ra các nhóm giải pháp chủ yếu về nghiên
cứu thị trưởng, xây dựng chiến lược kinh doanh, giải pháp về chiến lược sản phẩm,
hệ thống quản lý tài chính nội bộ, tài chính vốn cho Công ty Cổ phẩn Ô tô Hyundai
Thành Công Việt Nam.
-
Trong đề tài nghiên cứu “Hoàn thiện cơ chế tạo lập và sử dụng vốn của các tổng
công ty Viễn thông ở Việt Nam trong giai đoạn hiện nay”, tác giả Nguyễn Đại
Phong - năm 2014, trường Đại học Ngoại Thương. Tác giả đề cập đến hai nội dung
quan trọng là cơ chế tạo lập và sử dụng vốn với ý nghĩa như một trong những nội
dung quan trọng trong quản lý vốn của doanh nghiệp. Tác giả cho rằng các tổng
công ty chưa có một chiến lược tạo vốn hiệu quả phục vụ cho chiến lược phát triển
kinh doanh, chưa linh hoạt và chủ động. Tư tưởng ỷ lại vào Nhà nước từ thời bao
cấp vẫn tồn tại. Một số lãnh đạo chủ chốt của các tổng công ty chưa được trang bị
đầy đủ kiến thức về kinh doanh, đặc biệt là kinh doanh trong nền kinh tế thị trường,
thiếu kỹ năng của nhà quản lý doanh nghiệp hiện đại, lúng túng khi triển khai các
13
chủ trương đổi mới quản lý doanh nghiệp của Nhà nước. Một số phương án đầu tư
còn chạy theo phong trào, không tính đến hiệu quả.
-
Luận văn thạc sĩ “Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh trong công ty cổ phần
Kinh Đô”, tác giả Bùi Thị Bích Thuận – năm 2015, trường Đại học Công Đoàn. Đây
được đánh giá là một luận văn có những đánh giá khá tốt về hiệu quả sử dụng vốn
kinh doanh trong công ty cổ phần. Tác giả sử dụng các chỉ tiêu để đánh giá khá phù
hợp như cơ cấu tài sản, nguồn vốn, tỷ suất tự tài trợ, tỷ suất lợi nhuận trước thuế,
sau thuế… tuy nhiên, tác giả mới chỉ đưa ra được các giải pháp chung chung, chưa
có những giải pháp cụ thể, mang tính bút phá để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn cho
các doanh nghiệp kinh doanh trong ngành thực phẩm, bánh kẹo. Trong đề tài nghiên
cứu “Hoàn thiện cơ chế tạo lập và sử dụng vốn của các tổng công ty Viễn thông ở
Việt Nam trong giai đoạn hiện nay” (Nguyễn Đại Phong, 2014) tác giả đề cập đến hai
nội dung quan trọng là cơ chế tạo lập và sử dụng vốn với ý nghĩa như một trong
những nội dung quan trọng trong quản lý vốn của doanh nghiệp. Tác giả cho rằng các
tổng công ty chưa có một chiến lược tạo vốn hiệu quả phục vụ cho chiến lược phát
triển kinh doanh, chưa linh hoạt và chủ động. Tư tưởng ỷ lại vào Nhà nước từ thời
bao cấp vẫn tồn tại. Một số lãnh đạo chủ chốt của các tổng công ty chưa được trang bị
đầy đủ kiến thức về kinh doanh, đặc biệt là kinh doanh trong nền kinh tế thị trường,
thiếu kỹ năng của nhà quản lý doanh nghiệp hiện đại, lúng túng khi triển khai các chủ
trương đổi mới quản lý doanh nghiệp của Nhà nước. Một số phương án đầu tư còn
chạy theo phong trào, không tính đến hiệu quả.
-
Luận án tiến sỹ kinh tế: “Hoàn thiện cơ chế huy động và sử dụng vốn của Tổng
công ty Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT)”, tác giả Nguyễn Phi Hà – năm
2008, trường Đại học Kinh Tế Quốc Dân đã làm rõ một số cơ sở lý luận về cơ chế
huy động và sử dụng vốn tại Tổng công ty Bưu chính viễn thông Việt Nam. Nghiên
cứu cũng chỉ ra xu hướng phát triển trong thời gian tới đối với Tổng công ty Bưu
chính viễn thông Việt Nam khi chuyển mô hình hoạt động từ Công ty mẹ - con sang
mô hình tập đoàn kinh tế. Những khuyến nghị trong luận án tập trung hoàn thiện cơ
14
chế huy động vốn và sử dụng vốn để đáp ứng yêu cầu phát triển trong thời gian tới
của các tổng công ty.
-
Trong cuốn sách nghiên cứu về hiệu quả doanh nghiệp “The High Performance
Enterprise” (Walter Kruz, Alex Stratigakis and Gerald Hunt, 2013), tác giả chỉ rõ
tầm quan trọng của quản lý vốn và tài sản đối với doanh nghiệp. Hiệu quả hoạt
động của doanh nghiệp phụ thuộc trực tiếp vào hiệu quả quản lý vốn và tài sản.
Nguồn vốn và tài sản có quản lý hiệu quả thì mới bảo đảm sự tồn tại, mở rộng, phát
triển của doanh nghiệp. Nguồn vốn được sử dụng như thế nào, hiệu quả khai thác ra
sao sẽ là thước đo để đánh giá năng lực quản lý, năng lực cạnh tranh, khả năng thích
ứng và phát triển của doanh nghiệp.
Tuy nhiên, với từng thời kỳ khác nhau, các doanh nghiệp có những vấn đề về
vốn khác nhau cần phải giải quyết, đồng thời các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh
vực khác nhau, lại có quy mô và phương thức hoạt động khác nhau luôn có đặc thù
riêng vì vậy với mỗi loại hình doanh nghiệp lại cần có những giải pháp riêng biệt để
phát huy tối đa hiệu quả sử dụng vốn tại doanh nghiệp. Dễ nhận thấy rằng, phần lớn
các đề tài trước đây thuộc cùng chủ đề này đều tập trung nghiên cứu các doanh
nghiệp, cơ quan nhà nước hoặc các doanh nghiệp tư nhân có quy mô tương đối lớn.
Trong khi đó lại thiếu vắng các đề tài nghiên cứu các doanh nghiệp có quy mô vừa
phải. Không khó để nhận ra rằng, những doanh nghiệp này rất cần đổi mới phương
pháp quản trị tài chính để hoạt động một cách có hiệu quả hơn, nhằm tăng sức cạnh
trong với các đối thủ trong nước cũng như nước ngoài, đặc biệt trong bối cảnh hiệp
định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP) đã được ký kết.
Các công trình nghiên cứu đã hệ thống hóa được những vấn đề lý luận cơ bản
về hiệu quả sử dụng vốn và những tác động của vốn đến hiệu quả kinh doanh của
doanh nghiệp. Các tác giả đã tập trung vào việc đánh giá thực trạng hiệu quả sử
dụng vốn, bên cạnh đó một số đề tài còn chú trọng vào tác động của các loại nguồn
15
vốn đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp để đề xuất các giải pháp nhằm mục
đích nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất của doanh nghiệp.
Mặc dù các nghiên cứu này đã đạt được những kết quả có giá trị nhưng vẫn
còn một số hạn chế xuất phát từ những hạn chế về thông tin và số liệu ảnh hưởng
đến việc đo lường hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp. Kết quả nghiên cứu còn
mang tính chất chuyên biệt về nội dung, giải pháp chỉ mang tính gợi mở chứ không
thực sự rõ ràng hoặc các giải pháp đưa ra mang tính lý thuyết.
Thông qua việc hệ thống hóa những công trình nghiên cứu trên, có thể thấy rằng
việc nghiên cứu về vốn và hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp là rất cần thiết và
ngày càng được quan tâm. Do vậy đây là vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu, làm cơ sở
khoa học cho việc nâng cao hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp hiện nay.
Từ những kết luận đó, đề tài “Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại Công ty cổ
phần thương mại và dịch vụ chế biến lâm sản Thành Công”, tác giả góp phần bổ
sung hoàn thiện lý luận cơ bản về vốn kinh doanh, nội dung quản lý vốn kinh doanh
và hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh trong doanh nghiệp, đi sâu đánh giá thực trạng
sử dụng vốn của Công ty cổ phần thương mại và dịch vụ chế biến lâm sản Thành
Công để tìm ra những nguyên nhân cơ bản và những nhân tố ảnh hưởng tới hiệu quả
sử dụng vốn, làm cơ sở đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn
tại Công ty.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu đề tài
-
Mục đích nghiên cứu
Luận văn đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại Công ty cổ
phần thương mại và dịch vụ chế biến lâm sản Thành Công
-
Nhiệm vụ nghiên cứu
16
+ Hệ thống hoá những vấn đề lý luận cơ bản về hiệu quả sử dụng vốn trong
doanh nghiệp.
+ Đánh giá thực trạng hiệu quả sử dụng vốn dưới tác động của các yếu tố ảnh
hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn tại Công ty Cổ phần thương mại và dịch vụ chế
biến lâm sản Thành Công.
+ Đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn của
Công ty cho giai đoạn đến 2020.
4. Đối tuợng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận văn là hiệu quả sử dụng vốn tại Công ty cổ
phần thương mại và dịch vụ chế biến lâm sản Thành Công
4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Về thời gian: Số liệu phục vụ đánh giá hiệu quả sử dụng vốn của Công ty trong
giai đoạn từ năm 2013 đến năm 2015 và đề xuất giải pháp cho giai đoạn đến 2020.
- Về không gian: Công ty Cổ phần thương mại và dịch vụ chế biến lâm sản Thành
Công, thành phố Hải Phòng.
- Về nội dung : Luận văn tập trung vào nghiên cứu các giải pháp hiệu quả sử
dụng vốn tại công ty Cổ phần thương mại và dịch vụ chế biến lâm sản Thành Công.
5. Phương pháp nghiên cứu
5.1.
Phương pháp thu thập
dữ liệu
a. Phương pháp thu thập dữ liệu sơ cấp
-
Trên cơ sở tổng hợp các tài liệu, tư liệu nhằm hệ thống hóa các vấn đề lý thuyết về
hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh trong doanh nghiệp, tham khảo kinh nghiệm nâng
cao hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh của doanh nghiệp trong ngành, tác giả phân
tích, tổng hợp, so sánh đối chiếu, khái quát hóa tài liệu nhằm đánh giá hiệu quả sử
-
dụng vốn kinh doanh trong doanh nghiệp.
Thu thập các dữ liệu sơ cấp thông qua việc tiến hành phỏng vấn một số cán bộ,
nhân viên thuộc các phòng ban của công ty để có thêm thông tin từ nhiều phía.
b. Phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp
17
-
Tài liệu tổng hợp về Công ty liên quan đến các thông tin: sơ lược về Công ty, báo
cáo tài chính và các số liệu thống kê khác trong 3 năm 2013, 2014 và 2015. Các dữ
-
liệu này được thu thập từ phòng Tài chính – Kế toán của Công ty.
Thu thập các tài liệu liên quan từ báo chí, các đề tài nghiên cứu, các luận văn thạc
sĩ, luận án tiến sĩ và các tài liệu nước ngoài có liên quan. Bên cạnh đó, sử dụng
website chính thức của Công ty để tìm kiếm thêm những thông tin cần thiết phục vụ
cho nghiên cứu của mình.
Các thông tin thu thập từ tài liệu được sử dụng một cách có chọn lọc nhằm
phục vụ hiệu quả nhu cầu thông tin liên quan đến đề tài nghiên cứu.
5.2.
Phương pháp phân tích dữ liệu
a. Phương pháp phân tích dữ liệu sơ cấp
Từ số liệu và thông tin sơ cấp thu thập được, tác giả tiến hành kiểm tra tính
chính xác của các thông tin, sau đó bổ sung hoặc loại bỏ những thông tin không
chính xác. Sau đó tác giả xử lý các thông tin trên phần mềm Excel, sau đó sử dụng
phương pháp thống kê mô tả xây dựng qua các bảng biểu, biểu đồ phân tích để từ
đó phân tích và đánh giá được rõ ràng nhất hiệu quả sử dụng vốn tại Công ty cổ
phần thương mại và dịch vụ chế biến lâm sản Thành Công. Các số liệu thống kê mô
tả sự biến động của các chỉ tiêu về vốn lưu động, vốn cố định, vốn kinh doanh....
Công cụ của các phương pháp : số tuyệt đối, tỷ lệ phần trăm.
b. Phương pháp phân tích dữ liệu thứ cấp
-
Để phân tích dữ liệu thứ cấp, bên cạnh việc sử dụng phương pháp thống kê mô tả,
tác giả còn sử dụng phương pháp so sánh để thấy rõ sự khác biệt của các số liệu qua
-
từng năm.
Phương pháp so sánh được sử dụng để thấy được hiệu quả sử dụng vốn của công ty
khi trước và sau khi có các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn khi được áp
6.
dụng tại công ty Cổ phần thương mại và dịch vụ chế biến lâm sản Thành Công.
Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
- Ý nghĩa khoa học: Hệ thống hóa lý luận hiệu quả sử dụng vốn trong doanh
nghiệp
- Ý nghĩa thực tiễn : Đánh giá thực trạng hiệu quả sử dụng vốn và đề xuất
những giải pháp chủ yếu có ý nghĩa khoa học, thực tiễn khả thi để nâng cao hướng
18
sử dụng vốn cho Công ty cổ phần thương mại và dịch vụ chế biến lâm sản Thành
Công. Đồng thời kết quả luận văn có thể nghiên cứu áp dụng tại Công ty Cổ phần
thương mại và dịch vụ chế biến lâm Sản Thành Công và các doanh nghiệp khác cùng
ngành.
7.
Kết cấu của luận văn
Chương 1. Lý luận cơ bản về hiệu quả sử dụng vốn trong doanh nghiệp
Chương 2. Đánh giá hiệu quả sử dụng vốn tại Công ty Cổ phần thương mại và
dịch vụ chế biến lâm sản Thành Công.
Chương 3. Những giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn của
Công ty Cổ phần thương mại và dịch vụ chế biến lâm sản Thành Công.
19
CHƯƠNG 1
LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN TRONG
DOANH NGHIỆP
1.1. KHÁI NIỆM VỀ VỐN VÀ HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN TRONG DOANH
NGHIỆP
1.1.1. Khái niệm về vốn và vai trò của vốn trong kinh doanh
1.1.1.1. Khái niệm về vốn
Trong nền kinh tế thị trường, để tiến hành hoạt động sản xuất kinh doanh, các
doanh nghiệp cần phải có các yếu tố cơ bản sau: Sức lao động, đối tượng lao động
và tư liệu lao động. Để có được các yếu tố này đòi hỏi doanh nghiệp phải ứng ra
một số vốn nhất định phù hợp với quy mô và điều kiện kinh doanh.
Vốn kinh doanh của doanh nghiệp thường xuyên vận động và chuyển hóa từ
hình thái ban đầu là tiền sang hình thái hiện vật và cuối cùng lại trở về hình thái ban
đầu là tiền. Sự vận động của vốn kinh doanh như vậy được gọi là sự tuần hoàn của
vốn. Quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp diễn ra liên tục,
không ngừng. Do đó, sự tuần hoàn của vốn kinh doanh cũng diễn ra liên tục, lặp đi
lặp lại có tính chất chu kỳ tạo thành sự chu chuyển của vốn kinh doanh. Sự chu
chuyển của vốn kinh doanh chịu sự chi phối rất lớn bởi đặc điểm kinh tế- kỹ thuật
của ngành kinh doanh.
Từ những phân tích trên có thể rút ra: Vốn kinh doanh của doanh nghiệp là
toàn bộ số tiền ứng trước mà doanh nghiệp bỏ ra để đầu tư hình thành các tài sản
cần thiết cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp (Tài chính doanh
nghiệp (2008), NXB Tài chính, PGS.TS. Nguyễn Đình Kiệm, TS. Bạch Đức Hiển)
1.1.1.2. Vai trò của vốn trong kinh doanh
Vốn đóng vai trò hết sức quan trọng trong mỗi doanh nghiệp. Nó là cơ sở, là
tiền đề cho một doanh nghiệp bắt đầu khởi sự kinh doanh. Muốn đăng ký kinh
20
doanh, theo quy định của nhà nước, bất cứ doanh nghiệp nào cũng phải có đủ số
vốn pháp định theo từng ngành nghề kinh doanh của mình (vốn ở đây không chỉ
gồm tiền mặt, tiền gửi ngân hàng, mà nó còn là các tài sản thuộc sở hữu của các chủ
doanh nghiệp). Rồi để tiến hành sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp phải thuê nhà
xưởng, mua máy móc thiết bị, công nghệ, nguyên vật liệu, thuê lao động... tất cả
những điều kiện cần có để một doanh nghiệp có thể tiến hành và duy trì những hoạt
động cuả mình nhằm đạt được những mục tiêu đã đặt ra.
Không chỉ có vậy, trong quá trình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, bất
kỳ một doanh nghiệp nào muốn tăng trưởng và phát triển đều cần có vốn. Vốn là
yếu tố quan trọng hàng đầu trong chiến lược phát triển của doanh nghiệp, quyết
định sự tồn tại và phát triển của từng doanh nghiệp. Một doanh nghiệp muốn đứng
vững trên thị trường thì doanh nghiệp đó phải có một lượng vốn nhất định, lượng
vốn đó không những đảm bảo cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp
diễn ra liên tục mà còn phải dùng để cải tiến máy móc thiết bị, hiện đại hoá công
nghệ. Mục đích cuối cùng của doanh nghiệp là tìm kiếm lợi nhuận. Lợi nhuận là
khoản tiền chênh lệch giữa thu nhập và chi phí doanh nghiệp bỏ ra để đạt được thu
nhập đó từ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp đó đưa lại. Trong nền kinh tế thị
trường các doanh nghiệp không chỉ tồn tại đơn thuần mà còn có sự cạnh tranh gay
gắt với nhau. Nếu thiếu vốn sẽ dẫn đến năng xuất lao động thấp, thu nhập thấp,
doanh nghiệp sẽ càng tụt lùi vì vòng quay của vốn càng ngắn lại thì quy mô của
doanh nghiệp càng co lại. Bên cạnh đó, mỗi doanh nghiệp có một lượng vốn tương
đối thì doanh nghiệp sẽ chủ động hơn trong việc lựa chọn những phần sản xuất kinh
doanh hợp lý, hiệu quả, đảm bảo an toàn tổ chức, hiệu quả vốn nâng cao, huy động
tài trợ dễ dàng, khả năng thanh toán đảm bảo, có đủ tiềm lực khắc phục khó khăn và
một số rủi ro trong kinh doanh. Vốn là yếu tố quyết định doanh nghiệp nên mở rộng
hay thu hẹp phạm vi hoạt động của mình.Thật vậy, khi đồng vốn của doanh nghiệp
càng sinh sôi nảy nở, thì doanh nghiệp sẽ mạnh dạn mở rộng phạm vi hoạt động vào
các tiềm năng mà trước đó doanh nghiệp chưa có điều kiện thâm nhập và ngược lại
21
khi đồng vốn bị hạn chế thì doanh nghiệp nên tập trung vào một số hoạt động mà
doanh nghiệp có lợi thế trên thị trường.
Đối với các doanh nghiệp tiếp nhận vốn nước ngoài, ngoài việc sử dụng vốn
này, họ còn có thể tiếp thu được những kinh nghiệm quản lý cũng như kỹ năng, kỹ
sảo và công nghệ hiện đại, thông tin cập nhật hằng ngày. Hơn nữa, họ còn có thể rút
ngắn thời gian tích luỹ vốn ban đầu và thu một phần lợi nhuận của các công ty nước
ngoài.
Trong doanh nghiệp, vốn là cơ sở để mua sắm các trang thiết bị, máy móc, nhà
xưởng, tạo công ăn việc làm cho người lao động, tăng thu nhập cho người lao động.
Ngoài ra, vốn còn được sử dụng trong quá trình tái sản xuất xã hội nhằm duy trì
tiềm lực sẳn có và tạo tiềm lực lớn hơn cho sản xuất kinh doanh, dịch vụ.
Vốn, với đặc trưng của nó là phải vận động để sinh lời, do vậy, một khi đã tồn
tại được trên thị trường thì doanh nghiệp đó phải ngày càng phát triển, tức là đồng
vốn của doanh nghiệp ngày càng tăng theo thời gian sản xuất kinh doanh.
1.1.2. Khái niệm hiệu quả sử dụng vốn trong doanh nghiệp
Mục tiêu đầu tiên và cũng là mục tiêu cuối cùng của một doanh nghiệp khi
tiến hành hoạt động sản xuất kinh doanh là tối đa hoá lợi nhuận hay nói cách khác
là tối đa hoá giá trị doanh nghiệp .Để đạt được mục tiêu này đòi hỏi doanh nghiệp
phải tìm các biện pháp nhằm khai thác và sử dụng một cách triệt để những nguồn
lực bên trong và ngoài doanh nghiệp .Chính vì vậy vấn đề nâng cao hiệu quả sử
dụng vốn phải được doanh nghiệp đặt lên hàng đầu , đó là mục tiêu trung gian tất
yếu để đạt được mục tiêu cuối cùng bởi vốn có vai trò mang tính quyết định đối với
quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Nhưng trước khi thực
hiện các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn doanh nghiệp cần phải
hiểu hiệu quả, hiệu quả sử dụng vốn là gì ,nó bao gồm những yếu tố nào :
Hiệu quả là mối quan hệ so sánh giữa kết quả đạt được và chi phí bỏ ra để đạt
được hiệu quả đó,bao gồm hai mặt : hiệu quả kinh tế và hiệu qủa xã hội.
22
Hiệu quả kinh tế: Là hiệu quả chỉ xét trên phương diện kinh tế của hoạt động
kinh doanh. Nó mô tả mối tương quan giữa lợi ích kinh tế mà doanh nghiệp đạt
được với chi phí đã bỏ ra để đạt được lợi ích đó(Giáo trình Kinh tế doanh nghiệp
thương mại (2012), PGS.TS. Phạm Công Đoàn, TS. Nguyễn Cảnh Lịch). Đại lượng
biểu hiện lợi ích kinh tế và chi phí kinh tế phụ thuộc vào mục tiêu của doanh nghiệp
trong từng thời kỳ. Nếu doanh nghiệp lấy mục tiêu chiếm lĩnh thị trường làm trọng
tâm thì có thể đó là doanh thu bán hàng và những chi phí gắn liền với hoạt động bán
hàng của doanh nghiệp. Nhưng nếu mục tiêu của doanh nghiệp là tối đa hóa lợi
nhuận thì đó là lợi nhuận đạt được từ vốn đầu tư của chủ doanh nghiệp trong một
thời kỳ nhất định. Thực chất hiệu quả kinh tế là thực hiện yêu cầu của quy luật tiết
kiệm thời gian, nó biểu hiện trình độ sử dụng các nguồn lực của doanh nghiệp để
thực hiện các mục tiêu đã xác định. Quy luật tiết kiệm thời gian là một quy luật tồn
tại trong nhiều phương thức xã hội khác nhau. Mọi hoạt động của con người đều
tuân theo quy luật đó. Nó quyết định động lực phát triển của lực lượng sản xuất, tạo
điều kiện phát triển văn minh của xã hội và nâng cao đời sống của loài người qua
mọi thời đại.
Hiệu qủa xã hội:Là đại lượng phản ánh mức độ thực hiện các mục tiêu xã hội
của doanh nghiệp hoặc mức độ ảnh hưởng của các kết quả đạt được của doanh
nghiệp đến xã hội và môi trường (Giáo trình Kinh tế doanh nghiệp thương mại
(2012), PGS.TS. Phạm Công Đoàn, TS. Nguyễn Cảnh Lịch). Hiệu quả xã hội của
các doanh nghiệp thường được biểu hiện qua mức độ thỏa mãn nhu cầu vật chất và
tinh thần của xã hội, giải quyết việc làm, cải thiện điều kiện lao động, cải thiện và
bảo vệ môi sinh.
Hiệu quả kinh tế và hiệu quả xã hội có mối quan hệ mật thiết. Đạt được hiệu
quả kinh tế là tiền đề để thực hiện hiệu quả xã hội, đến lượt mình hiệu quả xã hội
đạt được sẽ thúc đẩy đạt được hiệu quả kinh tế. Như vậy, hiệu quả kinh tế đạt được
nếu thực hiện được mục tiêu kinh tế với sự tiết kiệm chi phí đồng thời phải đạt được
mục tiêu xã hội nhất định
23
Từ phân tích trên có thể hiểu: Hiệu quả sử dụng vốn là tương quan so sánh
giữa kết quả đạt được và lượng vốn bỏ ra để đạt được kết quả đó: Hiệu quả sử dụng
vốn của doanh nghiệp là phạm trù kinh tế phản ánh trình độ khai thác, sử dụng vốn
của doanh nghiệp vào hoạt động kinh doanh nhằm mục đích sinh lợi tối đa với sự
tiết kiệm vốn.
24
1.2. HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN TRONG DOANH NGHIỆP
1.2.1. Chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng vốn
Hiệu quả sử dụng vốn trong doanh nghiệp được đánh giá qua hệ thống các chỉ
tiêu bao gồm các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng toàn bộ vốn kinh doanh, hiệu
quả sử dụng vốn cố định và hiệu quả sử dụng vốn lưu động
a. Chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng toàn bộ vốn kinh doanh
(1) Vòng quay toàn bộ vốn kinh doanh
Vòng quay toàn bộ vốn
Doanh thu thuần bán hàng đạt được trong kỳ
Vốn kinh doanh bình quân sử dụng trong kỳ
kinh doanh
(Tài chính doanh nghiệp (2008), NXB Tài chính, PGS.TS. Nguyễn Đình
=
Kiệm, TS. Bạch Đức Hiển)
Chỉ tiêu này phản ánh vốn kinh doanh trong kỳ chu chuyển được bao nhiêu
vòng hay mấy lần. Chỉ tiêu này đạt cao, hiệu suất sử dụng vốn kinh doanh càng cao.
(2) Tỷ suất lợi nhuận trước lãi vay và thuế trên vốn kinh doanh (hay tỷ suất
sinh lời của tài sản)
Lợi nhuận trước lãi vay và trước thuế
X100%
Vốn kinh doanh bình quân sử dụng trong kỳ
(Tài chính doanh nghiệp (2008), NXB Tài chính, PGS.TS. Nguyễn Đình
ROAE
=
Kiệm, TS. Bạch Đức Hiển)
Chỉ tiêu này cho phép đánh giá khả năng sinh lời của một đồng vốn kinh doanh,
không tính đến ảnh hưởng của thuế thu nhập doanh nghiệp và nguồn gốc của vốn kinh
doanh.
(3) Tỷ suất lợi nhuận trước thuế vốn kinh doanh
Tỷ suất lợi nhuận
trước thuế vốn kinh =
Lợi nhuận trước thuế của doanh nghiệp
Vốn kinh doanh bình quân sử dụng trong kỳ
X100%
doanh
(Tài chính doanh nghiệp (2008), NXB Tài chính, PGS.TS. Nguyễn Đình
Kiệm, TS. Bạch Đức Hiển)
Là quan hệ tỷ lệ giữa lợi nhuận trước thuế với vốn kinh doanh bình quân sử
dụng trong kỳ. Chỉ tiêu này phản ánh mỗi đồng vốn kinh doanh bình quân sử dụng
trong kỳ tạo ra bao nhiêu đồng lợi nhuận trước thuế.
(4) Tỷ suất lợi nhuận sau thuế vốn kinh doanh
25
Tỷ suất lợi nhuận sau
Lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp
X100%
Vốn kinh doanh bình quân sử dụng trong kỳ
thuế vốn kinh doanh
(Tài chính doanh nghiệp (2008), NXB Tài chính, PGS.TS. Nguyễn Đình
=
Kiệm, TS. Bạch Đức Hiển)
Là quan hệ tỷ lệ giữa lợi nhuận sau thuế với vốn kinh doanh bình quân sử
dụng trong kỳ. Chỉ tiêu này phản ánh mỗi đồng vốn kinh doanh bình quân sử dụng
trong kỳ tạo ra bao nhiêu đồng lợi nhuận sau thuế.
(5) Tỷ suất lợi nhuận vốn chủ sở hữu
Tỷ suất lợi nhuận vốn
Lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp
x100%
Vốn chủ sở hữu bình quân sử dụng trong kỳ
chủ sở hữu
(Tài chính doanh nghiệp (2008), NXB Tài chính, PGS.TS. Nguyễn Đình
=
Kiệm, TS. Bạch Đức Hiển)
Chỉ tiêu này phản ánh một đồng vốn chủ sở hữu bình quân sử dụng trong kỳ
tạo ra bao nhiêu đồng lợi nhuận sau thuế cho chủ sở hữu.
Hiệu quả sử dụng vốn chủ sở hữu, một mặt phụ thuộc vào hiệu quả sử dụng
vốn kinh doanh hay phụ thuộc vào trình độ sử dụng vốn. Mặt khác, hiệu quả sử
dụng vốn còn phụ thuộc vào trình độ tổ chức nguồn vốn của doanh nghiệp. Để đánh
giá hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh của một doanh nghiệp cần phải xem xét trên
cơ sở phân tích tình hình và phối hợp các chỉ tiêu để đánh giá.
b. Chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng vốn cố định
(1) Hiệu suất sử dụng vốn cố định
Hiệu suất sử dụng vốn
Doanh thu thuần trong kỳ
Số vốn cố định bình quân sử dụng trong kỳ
cố định
(Tài chính doanh nghiệp (2008), NXB Tài chính, PGS.TS. Nguyễn Đình
=
Kiệm, TS. Bạch Đức Hiển)
Chỉ tiêu này phản ánh cứ một đồng vốn cố định có thể tham gia tạo ra bao
nhiêu đồng doanh thu thuần bán hàng trong kỳ.
Để đánh giá đúng mức kết quả quản lý và sử dụng vốn cố định của từng thời
kỳ, chỉ tiêu hiệu suất sử dụng vốn cố định cần phải được xem xét trong mối liên hệ
với chỉ tiêu hiệu suất sử dụng tài sản cố định.
(2) Hiệu suất sử dụng tài sản cố định
Hiệu suất sử dụng tài sản
=
Doanh thu thuần trong kỳ
