Bệnh lậu
ThS. BS. Nguyễn Thị Trà
My
Mục tiêu
1 Trình bày đặc điểm LS và CLS của bệnh lậu
2 Trình bày các chẩn đoán phân biệt với bệnh lậu
3 Nêu được các tên thuốc điều trị bệnh lậu
DỊCH TỄ HỌC
■
Một trong những STD/STI thường gặp
■
Theo WHO: 62 triệu người/năm
■
Việt Nam: 50.000-100.000 người/năm
■
Nam/Nữ = 2-3 lần
■
Thường kết hợp với một số NN khác như Chlamydia,
Mycoplasma, Trichomonas…
NGUYÊN NHÂN
■
Neisseria gonorhoae (NG/G)
■
Đặc điểm: song cầu Gram
(-), hình hạt café, sống
nội/ngoại bào, chỉ sống đc
vài giờ ngoài cơ thể.
■
Cách lây truyền: quan hệ
tình dục +++
Yếu tố thuận lợi
■
■
■
■
■
■
■
■
Nam giới
Nam quan hệ với nam
Mang thai
Có kinh
SLE
Thiếu hụt bổ thể
Tiêm chích ma túy
Nhiễm HIV
LÂM
SÀNG
Nam
90% viêm niệu đạo cấp tính
Nữ
50-90% không triệu chứng
Khác
Hậu môn trực tràng
Miệng họng
Kết mạc
Lâm sàng: Nam giới
■
Ủ bệnh: 2 - 5 ngày
■
Cơ năng: Rấm rức, tiểu rắt, tiểu buốt dọc niệu đạo
■
Thực thể:
■
–
Xuất tiết dịch mủ ở NĐ, mủ chảy ra tự nhiên hoặc chảy ra khi vuốt
–
Dịch mủ màu hơi vàng, lượng nhiều, loãng dễ ra
–
Miệng sáo sưng đỏ
Những lần mắc bệnh sau do NĐ xơ chai nên ít gặp tiểu buốt, tiểu rắt
mà hay gặp tiết dịch mủ.
Lâm sàng: Nữ giới
Biểu hiện ở các cơ quan khác
Biến chứng
Viêm tinh hoàn
Viêm niêm mạc tử cung
Viêm mào tinh hoàn
Viêm vòi trứng
Xơ hẹp niệu đạo
Viêm buồng trứng
Viêm tuyến tiền liệt
Viêm tuyến Bartholin
Biến chứng
Vô sinh
Viêm bàng quang, viêm thận
Nhiễm khuẩn huyết, viêm gan, viêm khớp
…
Cận lâm sàng
(1) Nhiễm Chlamydia
■
■
■
■
■
30% VNĐ ko do lậu
thường phối hợp với lậu.
Chlamydia trachomatis: VK
nội bào bắt buộc
– A-C: bệnh mắt hột
– D-K: Chlamydia sinh dục
– L1-L3: u hạch bẹn
Nuôi cấy tế bào (+/-)
PCR
■
thường ko TC (90% nữ và 50% nam)
■
ủ bệnh: 10-15 ngày
■
■
Nam: Ngứa, tiểu buốt ít, dịch nhầy
trong đôi khi có mủ
Nữ giới:
– Viêm CTC + khí hư hơi
vàng/trắng
– Viêm NĐ thường gặp ở PN trẻ
với tiểu khó, tiểu buốt
Điều trị Chlamydia
■
Doxyciclin 100mg uống 2 viên/ngày trong 7 ngày
■
Tetracyclin 500mg x 4 viên/ngày trong 7 ngày
■
Azithromycin 1g uống LDN
■
Ofloxacin 300mg uống 2 viên /ngày trong 7 ngày
■
Erythromycin 500mg uống 4 viên/ngày trong 7 ngày
Điều trị Chlamydia (tt)
■
PNMT và cho con bú:
–
Ko dùng doxyciclin, tetracyclin
–
Thay thế: Erythromycin hoặc Azithromycin
■
Bạn tình: XN trong 30 ngày phơi nhiễm hoặc điều trị với tetracyclin hoặc doxyciclin
■
Người bệnh cần đến khám lại nếu triệu chứng vẫn còn sau 7 ngày điều trị