Đánh giá kết quả nâng mũi kết hợp chỉnh đầu mũi bằng silicon dẻo qua đường mổ mũi hở - kỹ thuật cá nhân

Nghiên cứu Y học

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ bản Tập 21 * Số 2 * 2017

ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ NÂNG MŨI KẾT HỢP CHỈNH ĐẦU MŨI
BẰNG SILICON DẺO QUA ĐƯỜNG MỔ MŨI HỞ - KỸ THUẬT CÁ NHÂN
Đỗ Quang Hùng*, Phan Thị Hồng Vinh**, Chu Đình Khang*, Lâm Quang An*

TÓM TẮT
Đặt vấn đề: Có nhiều vật liệu gồm các vật liệu tự thân và các vật liệu nhân tạo đã được dùng để nâng cao
sống mũi. Silicone dẻo được ghi nhận trong y văn là một trong những vật liệu lâu đời và đã được sử dụng bởi rất
nhiều phẫu thuật viên. Sử dụng sililcon để nâng sống mũi là phẫu thuật phổ biến được thực hiện khá rộng rãi tại
Việt Nam.
Mục tiêu nghiên cứu: Đánh giá hiệu quả của kỹ thuật nâng cao sống mũi kết hợp chỉnh hình đầu mũi dẽo
chỉ sử dụng thanh silicone qua đường mổ mũi hở - là một kỹ thuật cải tiến so với nâng mũi thông thường bằng
silicone qua đường mổ kín một hoặc hai bên.
Đối tượng-phương pháp: Tiến cứu mô tả các trường hợp bệnh. Bệnh nhân có mũi thấp và không quá ngắn
thỏa tiêu chuẩn chọn bệnh được đưa vào nghiên cứu. Có 52 trường hợp tham gia nghiên cứu từ 08/2015 đến
08/2016. Bệnh nhân được phẫu thuật nâng mũi kết hợp chỉnh đầu mũi bằng silicone dẻo qua đường mổ hở.
Kết quả: 52 bệnh nhân được phẫu thuật. Cả 52 trường hợp được chỉnh đầu mũi bằng mũi khâu phần đuôi L
vào giữa 2 sụn cánh mũi bên dưới. Có 03 trường hợp lộ sống vùng niêm mạc mũi được lấy bỏ silicone. Tỉ lệ hài
lòng lúc 01 tháng và 06 tháng lần lượt là 80% và 85%.
Kết luận: Nâng mũi kết hợp có chỉnh hình đầu mũi bằng silicone qua đường mổ hở.
Từ khóa: Mũi thấp, sụn tự thân, silicone, làm dài mũi.

ABSTRACT
EVALUATE THE OUTCOME OF NASAL AUGMENTATION COMBINED WITH TIP-PLASTY USING
SILICONE IMPLANT THROUGH OPENED INCISION
Do Quang Hung, Phan Thi Hong Vinh, Chu Dinh Khang, Lam Quang An
* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Supplement Vol. 21 - No 2 - 2017: 44 - 47
Objectives: There are variety of material for nasal augmentation like autologous grafts and artificial grafts.

Silicone implant was mentioned in literature as one of the pioneer for nasal augmentation. Nasal augmentation
using silicone implant is a popular in Viet Nam.
Objectives: Evaluate these outcomes of nasal augmentation combined with tip-plasty only using silicone
implant.
Methods: Prospective case-series. Participants were52 patients admitted at Department of Plastic &
Aesthetic Surgery Choray Hospital, who underwent nasal augmentation combined with tip-plasty using silicone
implant through opened incision from Aug 2015 to Aug 2016.
Results: After surgery, 52 patients were operated and had tip-plasty using suture of the L-shape silicone
implant to the medial crus of the lower lateral cartilage. There were 03 extrusion implant inside the nasal cavity.
The patient’s satisfaction at 01 month and 06 months were 80% and 85% respectively.
Conclusions: Nasal augmentation combined with tip-plasty using silicone implant through opened incision
* Khoa Tạo hình thẩm mỹ, Bệnh viện Chợ Rẫy.
** Bộ môn Phẫu thuật Tạo hình thẩm mỹ, Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch.
Tác giả liên lạc: TS.BS. Đỗ Quang Hùng, ĐT: 0903718442, Email:

44

Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy năm 2017


Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ bản Tập 21 * Số 2 * 2017

Nghiên cứu Y học

was a safe and effective technique in nasal augmentation.
Keywords: Low dorsal nose, autogenously cartilages, lengthening the short nose.

ĐẶT VẤN ĐỀ

PHƯƠNG PHÁP

Sự khác nhau giữa mũi người Châu Á và
người Châu Âu đã được mô tả từ rất lâu. Mũi
người Châu Á có đặc điểm tháp mũi rộng và
thấp, đầu mũi to, da và mô dưới da dày, cánh
mũi loe rộng, khung sụn mũi mỏng và yếu. Đây
là những đặc điểm người Châu Á mong muốn
được cải thiện thông qua chỉnh hình mũi.

Thiết kế nghiên cứu

Kỹ thuật tạo hình mũi đa dạng bao gồm sử
dụng vật liệu tự thân và vật liệu nhân tạo. Nếu
sử dụng đơn thuần vật liệu tự thân như sụn
vách ngăn, sụn vành tai có thể tránh được biến
chứng như thủng đầu mũi, nhiễm trùng mũi sau
phẫu thuật(6). Tuy nhiên lại không đủ vật liệu để
nâng cao mũi cũng như đòi hỏi thời gian phẫu
thuật lâu hơn và có khả năng để lại di chứng nơi
cho vật liệu. Sử dụng vật liệu nhân tạo có tỉ lệ
biến chứng nhiều hơn do phản ứng đối với vật lạ
của cơ thể. Mặc dù vậy, sử dụng vật liệu nhân
tạo giúp tiết kiệm thờ gian, luôn có sẵn và không
bị ảnh hưởng đến nơi cho vật liệu.
Tác giả Chuangsuwanich và cs phẫu thuật
cho 548 bệnh nhân mũi thấp silicone từ 1995 đến
2009, và theo dõi trong 5 năm cho kết khá tốt:
86,8% có sống mũi cao và đẹp sau phẫu thuật và
tỉ lệ hài lòng là 94,9%. Có 6,5% có biến chứng
gồm 4,9% lệch, 0,7% thủng, 0,5% tụ máu và 0,3%

nhiễm trùng(2). Tác giả Deva và cs phẫu thuật cho
422 bệnh nhân nâng mũi bằng silicone từ 1985
đến 1995 cho thấy tỉ lệ hài lòng ở bệnh nhân là
84,2% và không ghi nhận có biến chứng nhiễm
trùng(3).
Sử dụng sililcon để nâng sống mũi là phẫu
thuật phổ biến được thực phổ rộng rãi tại Việt
Nam. Trong nghiên cứu này, chúng tôi đánh giá
hiệu quả của kỹ thuật nâng mũi kết hợp chỉnh
hình đầu mũi chỉ sử dụng thanh silicone dẽo qua
đường mổ mũi hở - là một kỹ thuật cải tiến so
với nâng mũi thông thường bằng silicone qua
đường mổ kín rạch một hoặc hai bên.

Tiến cứu mô tả cả các trường hợp bệnh.

Đối tượng
Tất cả bệnh nhân mũi thấp nhập khoa Tạo
hình - Thẩm mỹ, Bệnh viện Chợ Rẫy từ 08/2015
đến 08/2016 thỏa tiêu chuẩn chọn bệnh và loại
trừ với:

Tiêu chuẩn chọn bệnh
Những bệnh nhân thỏa một trong 2 tiêu
chuẩn sau:
Bệnh nhân than phiền có mũi thấp.
Người xung quanh bệnh nhân thấy mũi
bệnh nhân thấp.

Tiêu chuẩn loại trừ

Không có triệu chứng nghẹt mũi, tiền căn
chấn thương mũi, phẫu thuật vách ngăn, phẫu
thuật mũi và mũi xoang trước đây.
Đồng ý phẫu thuật theo phương pháp nâng
mũi kèm chỉnh đầu mũi có sử dụng sụn tự thân
qua đường mổ hở.
Mũi ngắn mức độ nhiều.
Có 52 trường hợp có mũi thấp thỏa tiêu
chuẩn chọn bệnh được đưa vào nghiên cứu,
nhập khoa Tạo hình Thẩm mỹ Bệnh viện Chợ
Rẫy.

Tiến hành nghiên cứu
Các bệnh nhân này sẽ được hỏi về lý do
chính để đi phẫu thuật mũi, được chụp hình
trước phẫu thuật và sau phẫu thuật 1 tháng và 6
tháng ở 5 tư thế: thẳng, nghiêng, chếch trái,
chếch phải và nền mũi.
Bệnh nhân được phẫu thuật theo phương
pháp nâng cao sống mũi kèm chỉnh đầu mũi chỉ
sử dụng sụn thanh silicon dẽo qua đường mổ
hở. Tất các các đặc điểm về dịch tể, phương pháp
phẫu thuật, thời gian phẫu thuật, biến chứng
được ghi nhận. Sau đó, bệnh nhân sẽ được

Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy năm 2017

45

Nghiên cứu Y học

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ bản Tập 21 * Số 2 * 2017

phỏng vấn trực tiếp về mức độ hài lòng sau
phẫu thuật 1 tháng và 6 tháng.

Phương pháp phẫu thuật
Bệnh nhân được tiền mê, gây tê tại chỗ bằng
Lidocain 2%.
Chúng tôi sử dụng đường rạch V ngược qua
trụ mũi. Trong quá trình phẫu thuật, hai thành
phần được bóc tách và kéo dài gồm da – mô
mềm và khung sụn mũi. Da – mô mềm được bóc
tách cẩn thận sát màng sụn cánh mũi bên dưới
và cánh mũi bên trên. Tiếp đó, lấy một phần mô
xơ mỡ vùng đầu mũi để làm thon nhỏ và mỏng
vùng đầu mũi.
Bóc tách khớp giữa sụn cánh mũi bên trên và
sụn cánh mũi bên dưới để làm dài đầu mũi.
Ngoài ra, bóc tách phần trụ ngoài của sụn cánh
mũi bên dưới ra khỏi mô dưới da cánh mũi để
làm di động đầu mũi tối đa.
Tiếp theo, tách rời phần trụ trong của 2 sụn
cánh mũi bên dưới đến sát gai mũi. Đốt cầm
máu kỹ lưỡng.
Tiến hành gọt sống mũi silicone hình chữ L
có độ dài, bề dày đủ. Phần chân của chữ L sẽ
được làm thon mỏng để có thể khâu vào giữa 2
trụ trong của sụn cánh mũi bên dưới.

Đặt sống mũi vào khoang dưới màng xương
và khâu phần chân của thanh silicone vào giữa
hai trụ trong của sụn cánh mũi bên dưới để làm
kéo dài và thay đổi một phần độ nhô đầu mũi.
Dùng một phần mô xơ mỡ lấy từ đầu mũi để
che một phần silicone vùng đầu mũi.
Phủ da, khâu lại đường rạch da và băng ép.

KẾT QUẢ
Tất cả 52 bệnh nhân được theo dõi tối thiểu 6
tháng, thời gian theo dõi nhiều nhất là 18 tháng.
Toàn bộ 52 trường hợp (100%) là bệnh nhân nữ.
Tuổi trung bình trong nhóm nghiên cứu là 22,5
tuổi (17-46).
52 trường hợp mũi thấp được phẫu thuật
chỉnh đầu mũi và nâng mũi bằng silicone. Tất
cả silicone đều có hình dạng L, được gọt mỏng
khoảng 5-6 mm và có chiều dài trung bình là

46

4,8cm (4,5cm - 5,2cm). Cực trên của thanh
silicone nằm ngang tầm với nếp mí đôi khi
mắt mở.
Tất cả thanh silicone được đặt dưới màng
xương và được khâu phần chữ L cố định vào
giữa hai trụ trong của sụn cánh mũi bên dưới tì
lên gai mũi.

Biến chứng

Có 03 trường hợp có lộ sống vùng niêm
mạc vách ngăn và đã được xử trí bằng lấy bỏ
thanh silicone.

Mức độ hài lòng
Tỉ lệ hài lòng lúc xuất viện, sau xuất viện 1
tháng và 6 tháng lần lượt là 80% và 85%.

BÀN LUẬN
Những bệnh nhân Châu Á có nhu cầu chỉnh
sửa mũi thường chỉ nghĩ đến việc nâng cao sống
mũi mà không để ý đến tình trạng mũi đầu mũi.
Vì thế, đối với những trường hợp mũi ngắn thì
việc nâng cao mũi đơn thuần bằng bằng vật liệu
nhân tạo không thể giúp họ có được kết quả
mong muốn. Những trường hợp này cần phải
đánh giá mức độ của đầu mũi và các cấu trúc
giải phẫu có liên quan(8,9,10).
Hầu hết bệnh nhân châu Á có mũi thấp và
đầu mũi to nên nếu chỉ đặt silicone đơn thuần
thì cho kết quả không cao. Việc can thiệp đầu
mũi bắt buộc phải sử dụng đường mổ mũi hở để
tiếp cận. Để chỉnh sửa đầu mũi có thể dùng sụn
tự nhân lấy từ vách ngăn hoặc sụn vành tai. Tuy
nhiên việc lấy sụn tự thân làm kéo dài thời gian
phẫu thuật cũng như có khả nâng biến dạng nơi
cho sụn(1,4).
Trong kỹ thuật này, chúng tôi chọn đường
mổ hở nhằm chỉnh sửa đầu mũi hiệu quả. Khi
chúng tôi giải phóng khớp giữa sụn cánh mũi

bên trên và sụn cánh mũi bên dưới cũng như bóc
mô liên kết của phần ngoài sụn cánh mũi bên
dưới, đầu mũi trở nên di động rất nhiều. Chúng
tôi dùng phần đuôi chữ L của thanh silicone để
khâu vào giữa hai phần đuôi sụn cánh mũi bên

Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy năm 2017


Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ bản Tập 21 * Số 2 * 2017
dưới thì không những làm thay đổi độ dài của
mũi mà còn thay đổi một phần độ nhô của mũi(1).
Để thực hiện chỉnh hình đầu mũi, có thể
dùng sụn tự thân để làm các mảnh ghép “strut”,
“shield” hay “cap”. Tuy nhiên, bệnh nhân sẽ
phải chịu thêm đường rạch da nơi lấy sụn và kéo
dài thời gian phẫu thuật. Chỉ đơn thuần sử dụng
silicone dẻo, chúng tôi có thể gia cố vùng trụ mũi
cũng như chỉnh hình đầu mũi nhằm mang lại
kết quả gần tương đương với kỹ thuật sử dụng
sụn tự thân.
Ngoài ra, vì không phải lấy sụn vách ngăn
hay sụn vành tai nên thời gian phẫu thuật cũng
giảm đáng kể giúp hạn chế nguy cơ nhiễm trùng
do phơi nhiễm.
Mặt khác, nếu chỉ nâng mũi đơn thuần
bằng silicone dẻo thì những trường hợp có
đầu mũi to sẽ không mang lại kết quả tốt(7,8,11).
Mặt khác, sống mũi silicone có khuynh hướng
di động và có thể bị lệch. Trong quá trình

khâu phần chân silicone vào trụ trong của hai
sụn cánh mũi bên dưới sẽ giúp ổn định thanh
silicone và tránh được sự di lệch. Ngoài ra,
thêm môt lớp mỏng mô mềm vào đầu mũi
giúp làm giảm độ cứng của đầu mũi nhằm
tăng tính thẩm mỹ cho bệnh nhân.
Kỹ thuật này được thực hiện vào 08/2015.
Đến nay, với những trường hợp theo dõi 18
tháng vẫn chưa ghi nhận có biến chứng do phẫu
thuật này gây ra. Bên cạnh đó, tỉ lệ mong muốn
mổ lại sau phẫu thuật không nhiều và mức độ
hài lòng của bệnh nhân cao.

KẾT LUẬN

Nghiên cứu Y học

hỡ là phương pháp hiệu quả, an toàn và nhanh
chóng giúp chỉnh sửa các trường hợp mũi thấp
và đầu mũi to.

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.

2.

3.

4.
5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

Ahn J, Honrado C, Horn C (2004), "Combined silicone and
cartilage implants: augmentation rhinoplasty in Asian
patients". Arch Facial Plast Surg, 6(2), 120-123.
Chuangsuwanich A, Lohsiriwat V (2013), "Augmentation
rhinoplasty with custom-made S-shape silicone implant in
Asians: A 15-year experience". Indian J Plast Surg, 46(3), 533537.
Deva AK, Merten S, Chang L (1998), "Silicone in nasal
augmentation rhinoplasty: a decade of clinical experience".
Plast Reconstr Surg, 102(4), 1230-1237.
Erlich MA, Parhiscar A (2003), "Nasal dorsal augmentation
with silicone implants". Facial Plast Surg, 19(4), 325-330.
Kapil SA, Manoj VB, Charudatta SN, Shikha G, Anup
VS, Vyoma D (2015), “Ride-on” technique and other simple
and logical solutions to counter most common complications
of silicone implants in augmentation rhinoplasty. Indian J Plast
Surg, 48(2), 172-177.
Kim YK, Shin S, Kang NH, Kim JH (2017), "Contracted Nose

after Silicone Implantation: A New Classification System and
Treatment Algorithm". Arch Plast Surg, 44(1), 59-64.
Lee SB, Min HJ (2016), "Circumferential Calcification of
Silicone Implant Misunderstood as a Bony Substitute". J
Craniofac Surg, 27(1), e81-82.
Nguyen AH, Bartlett EL, Kania K, Bae SM (2015), "Simple
Implant Augmentation Rhinoplasty". Semin Plast Surg, 29(4),
247-254.
Park HS (2001), "Lambda-shaped implant for augmentation of
anterior nasal spine in Asian rhinoplasty as an ancillary
procedure". Aesthetic Plast Surg, 25(1), 8-14.
Tham C, Lai YL, Weng CJ, Chen YR (2005), "Silicone
augmentation rhinoplasty in an Oriental population". Ann
Plast Surg, 54(1), 1-5; discussion 6-7.
Wang JH, Lee B J, Jang YJ (2007), "Use of silicone sheets for
dorsal augmentation in rhinoplasty for Asian noses". Acta
Otolaryngol Suppl(558), 115-120.

Ngày nhận bài báo:

15/02/2017

Ngày phản biện nhận xét bài báo:

28/02/2017

Ngày bài báo được đăng:

05/04/2017

Kỹ thuật nâng cao sống mũi kết hợp chỉnh
đầu mũi bằng thanh silicone dẻo qua đường mổ

Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy năm 2017

47